لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
سیستم اطلاعات جغرافیایی وکاربرد آن در صنعت مخابرات
1- مقدمه:
در سیستم های سنتی نقشه کشی و CAD که به منظور مدیریت اطلاعات مکانی در سازمان های مختلف از جمله مخابرات مورد استفاده قرار می گیرد، تولید نقشه نقش محوری داشته و در آن ها کسب داده برای ارایه و نمایش به صورت نقشه با حداقل داده های توصیفی مطرح است. از این رو از شیوه های ساده و ابتدایی ذخیره داده استفاده می شود. هم چنین امکان تجزیه و تحلیل توام داده های مکانی و اطلاعات توصیفی در این سیستم ها محدود بوده و ایجاد ارتباط پایگاه های داده موجود در بخش های مختلف سازمان نظیر پایگاه داده مشترکین، پایگاه داده انبار، پایگاه داده آبونه، پایگاه داده طراحی، مهندسی و... امکان پذیر نیست. در حالی که در سیستم های جدید مدیریت داده، امکانات بسیار زیادی در رابطه با پردازش هندسی و گرافیکی داده های مرتبط با زمین و هم چنین سازماندهی، مدیریت و به کارگیری اطلاعات موضوعی عوارض و اشیا ذخیره شده در پایگاه داده به صورت مجزا یا مرتبط با هم فراهم شده است.
در بخش اول از این نوشتار، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان یکی از فناوری های نوین در زمینه مدیریت جامع اطلاعات مکانی به اجمال معرفی گردید که به صورت سیستمی سازمان یافته و متشکل از سخت افزار و نرم افزار، اطلاعات جغرافیایی را جمع آوری، ذخیره، بازیابی، پردازش و مدل سازی می نماید. این سیستم ها وظایف خود را در چهار گروه کلی شامل کسب، نگهداری، تجزیه و تحلیل و ارایه، سازماندهی می کنند و هر یک از این وظایف از نظر عملکردی در زیرسیستم های مربوطه شامل: سیستم فرعی ورودی داده ها، سیستم فرعی ذخیره و بازیابی داده ها، سیستم فرعی پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها و سیستم فرعی خروجی اطلاعات جلوه گر می گردد.
در این قسمت، برخی از کاربردهای سیستم اطلاعات جغرافیایی در صنعت مخابرات مورد بررسی قرار گرفته است. آن چه که تحت عنوان کلی کاربرد GIS در مخابرات مطرح می شود، در واقع مدیریت اطلاعات مکانی و توصیفی موجود در مخابرات است به طوری که بتوان این اطلاعات را به صورت توام یا جداگانه مورد تحلیل و برنامه ریزی قرارداد و یا بر اساس اطلاعات و امکانات موجود و توانایی های فنی سازمان به شکلی یکپارچه به طراحی آینده مخابرات پرداخت. تجسم عینی این کاربرد در بخش های مختلف از جمله ورود داده، نمایش و ویرایش داده، تجزیه و تحلیل، مدل سازی و خروجی داده و مدیریت آن در شبکه های محلی و جهانی مشاهده می گردد.
2- برخی از کاربردهای سیستم اطلاعات جغرافیایی در مخابرات:
2-1- پذیرش و ورود داده ها:
GIS امکان ورود داده ها از منابع و با فرمت های مختلف را فراهم می سازد و در آن می توان داده های ورودی مورد نظر را به مدل ها و ساختارهای پایگاه داده خاص خود نرم افزار تبدیل نمود. در مخابرات انواع داده های مکانی (از قبیل پلان مراکز، پلان تجهیزات درون بخش های مختلف هر مرکز، شبکه های کابلی، فیبر نوری، مسی و ... ، بلوک های شهری، محدوده مراکز و کافوها و...) و توصیفی (از قبیل مشخصات تجهیزات مخابراتی، مشخصات آنتن های موبایل و دکل های مایکروویو، مشخصات مشترکین شبکه مخابرات وکلیه اطلاعات توصیفی موجود) به صورت مجزا مورد استفاده قرار می گیرند که مدیریت آن ها در یک سیستم یکپارچه امکان بررسی توام این داده ها را فراهم می سازد. لذا بکارگیری GIS با امکان اخذ ورودی از منابع مختلف مانند نقشه های رقومی، تصاویر رقومی ماهواره ای و عکس های هوایی، اندازه گیری های زمینی و داده های موجود در پایگاه های اطلاعاتی بسیار مفید واقع می گردد.
2-2- نمایش اطلاعات:
سیستم اطلاعات جغرافیایی، قابلیت نمایش اطلاعات مکانی و توصیفی را دارا می باشد. نمایش اطلاعات برداری و رقومی، نمایش اطلاعات دو بعدی (2D) و سه بعدی (3D) ، نمایش اطلاعات به صورت های مختلف متنی، گرافیکی، جدولی، نموداری، نقشه ها با مقایسه ای مختلف و... نمونه هایی از قابلیت های متنوع این سیستم ها در رابطه با نمایش اطلاعات است که برای بخش های مختلف با وظایف خاص قابل استفاده است.
2-3-بازیابی اطلاعات توصیفی منتسب به عوارض مکانی:
اطلاعات توصیفی موجود در واحدهای مختلف شرکت مخابرات، به صورت پایگاه های داده متنوع و در فرمت های گوناگون نگهداری می شوند. GIS اطلاعات توصیفی پراکنده را به اطلاعات مکانی منتسب نموده و اصطلاحاً "مکان مرجع" می نماید و ضمن منسجم نمودن این اطلاعات، استراتژی واحدی را در خصوص نگهداری اطلاعات توصیفی پیاده سازی می نماید. در این سیستم ها اطلاعات توصیفی منتسب به هر مکان، در واقع توصیف کننده خصوصیات و مشخصات آن مکان است.
علاوه بر ذخیره سازی اطلاعات توصیفی، امکان بازیابی اطلاعات تحت یک استراتژی بهینه نیز وجود دارد و در نتیجه کاربر می تواند اطلاعات توصیفی پایه ذخیره شده در سیستم GIS را مطابق با نیاز خود بازخوانی نموده و به انواع مختلف نمایش دهد. این قابلیت، نیازهای متنوعی را در بخش های مختلف شرکت مخابرات مرتفع می سازد. به عنوان نمونه با ذخیره و آماده سازی اقلام توصیفی مرتبط با هر خط انتقال تلفن از هر نوعی و انتساب این اطلاعات به خط مربوطه در محیط GIS ، می توان با انتخاب هر خط، اطلاعات مربوط به شناسنامه آن را به صورت آنی مشاهده نمود و حتی در صورت تغییر هر یک از اقلام اطلاعاتی، برای به هنگام رسانی آن اقدام کرد.
2-4-ویرایش داده ها:
در GIS امکان اعمال ویرایش های مختلف از قبیل: حذف یک عارضه خاص، تصحیح هندسی یک عارضه، تغییر کلاس یا لایه عارضه، Split کردن، Join کردن، کپی کردن، انتقال عارضه، دوران و.... در مورد داده های مکانی وجود دارد.
در این سیستم ها علاوه بر ابزارهای ویرایش داده های مکانی در حد سیستم های نقشه کشی و CAD ابزارهای خاصی نیز وجود دارند. به طوری که امروزه بسیاری از GIS ها اهدافی از جمله ترکیب باندهای تصویر، بارزسازی تصاویر رقومی، ثبت و دوباره سازی Resampling ، فیلتر کردن، طبقه بندی Classification و ... را مرتفع می سازند و در صورتی که خودشان امکان خاصی را نداشته باشند، با توانایی موجود در زمینه Link آن ها با نرم افزارهای پردازش تصویر امکان برطرف ساختن این نیازها وجود دارد. از سوی دیگر امکان ویرایش اطلاعات توصیفی منتسب به عوارض مکانی نیز وجود دارد که می توان به مواردی از قبیل ترکیب دو یا چند جدول اطلاعات توصیفی با یکدیگر و تولید جدول اطلاعاتی جدید، به هنگام نمودن اطلاعات داخل یک فیلد، تعریف فیلدهای اطلاعاتی مختلف و ... اشاره نمود.
2-5- مدیریت اطلاعات:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 98
موقعیت جغرافیایی استان تهران
استان تهران از 12 شهرستان و 27 بخش تشکیل شده است. این استان با مساحت 29683 کیلومتر مربع، بین 34 درجه و 11 دقیقه تا 36 درجه و 27 دقیقه عرض شمالب 50 درجه و 13 دقیقه تا 53 درجه و10 دقیقه طول شرقی واقع شده و از شمال با استان مازندران، از شرق با استان سمنان و از جنوب و غرب استانهای اصفهان و مرکزی و زنجان همسایه است. از نظر موقعیت نسبی جغرافیایی این استان در غرب دشت کویر و جنوب رشته کوههای البرز واقع شده است. شکل شماره (1-1)، موقعیت استان در کشور را نشان می دهد.
2-1) تاریخچه و سابقه سکونت در استان تهران
براساس مطالعاتی که تا کنون در سطح تهران
انجام شده قدیمیترین نشانه از حضور انسان در ناحیه اطراف گیلان دماوند پیدا شده است که به 14000سال پیش می رسد. انسان در اینجا غارنشین بوده و در مرحله گرد آوری غذا و شکار به سر میبرده است. یاقوت حموی در کتاب ‹‹معجم البلدان›› و قزوینی در اثر ‹‹البلدان››
درباره تهران نوشته اند: تهران قریه کوچکی بوده که بر سر راه شهر باستانی ری قرار داشته و گاه و بی گاه از این راه کاروانهای متعددی می گذشته اند، غارتگران بوده است که غالباً قافله ها و کاروانهایی که از نزدیک آنجا عبور می کردند مورد غارت قرار می گرفتند، همچنین سردارانی که قصد حمله به شر ری را داشتند با سپاهیان و مردان جنگی از این قریه به شهر ری حمله میبردند، به همین دلیل تهران نشینان برای حفظ و حراست خود در این منمطقه نقبها و سردابهایی ایجاد نموده و در صورت بروز خطر در آن مخفی میشدند.
ری در دوره باستان بخصوص در دوره ساسانیان به اوج خود می رسد و هم اکنون نیز آثار متعددی از این دوره در اطراف ری بر جا مانده است و تا قرن 4 هجری بزرگترین شهر مشرق زمین بود ولی بعدها در اثر حمله مغول به کلی ویران شد. با حمله مغولها به شهر ری و ویران کردن آن مردم شهر به تهران پناه آورده و در این سردابها مخفی شدند و از آنجا بود که توسعه و گسترش تهران شروع میشود. علی رغم احداث بناهایی چند در دوران صفویه وقتی که آقا محمد خان تهران را به عنوان پایتخت انتخاب کرد
(سال 1164) شمسی) تهران
دهکده ای بیش نبود.
تهران تا دوره صفوی چندان اهمیتی نداشت. تا آنکه
محمدخان قاجار در سال 1166 آن را به پایتختی برگزید. در این زمان شهر تهران 15000 نفر جمعیت داشت.
شروع شهر نشینی:
بعد از مرگ آغامحمدخان رشد و توسعه شهر تهران سریعتر شد به طوری که 10 سال بعد از مرگ وی جمعیت تهران از 15000 نفر به 50000 بالغ و در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه (1229شمسی) به 90000 نفر بالغ گردید.
در این زمان تهران از چهار محله به نامهای عودلاجان (محله عیان نشین)، چالمیدان، بازرا و سنگلج تشکیل شده بود و هر محله ای بوسیله یک دروازه به خارج از شهر راه پیدا میکرد و دروازه ارگ را که در شمال دیوار ارگ واقع بود دروازه دولت مینامیدند، (شکل شماره 2-1 ، نقشه محله های تهران در زمان ناصرالدین شاه). در طول حکومت ناصرالدین شاه اصلاحات مهمی توسط وزیر با کفایت او امیرکبیر انجام شد که مهمترین آنها عریضتر شدن کوچه ها ، احداث خندق و دیوار جدید به دور شهر و بنیاد 12 دروازه در اطراف آن میباشد. در دوران رضاخان آنچه بیشتر از همه به یاد مانده، ایجاد خیابانهاست که به تقلید از شهرهای اروپایی انجام گرفت و برج و باروی شهر برداشته شد و در مسیر آن چهار خیابان بزرگ و مستقیم که امروزه به خیابانهای کارگر ، انقلاب ، 17 شهریور و شوش نامیده میشوند احداث شدند.
پس از انقلاب نیز شهر تهران گسترش
زیادی یافت و خصوصاً در زمان جنگ مورد هجوم مهارجرت ها واقع گردید به طوری که جمعیت آن از 5/4 میلیون در سال 1350 به 6/6 میلیون نفر در سال 1370 رسید، در سالهای اخیر نـیـز شـهرداری تهران با اصلاح
برخی از فضای سبز شهری، تسهیلاتی در زمینه ترافیکی، فضای سبز، محیطهای گذراندن اوقات فراغت ، مجتمعهای فرهنگی و ... اقدامات مهمی را شروع نموده است.
3-1) ناهمواریها
ناهمواریهای استان تهران را میتوان به سه بخش تقسیم نمود.
الف) کوهستانی
این ناحیه جزیی از البرز مرکزی بوده و ارتفاع بالای 1500 متر را در برمیگیرد. ارتفاعات و قله های بلند از ناحیه به صورت
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 48
مقدمه ای بر اوضاع جغرافیایی شهر سلطانیه
شهر سلطانیه در 47 کیلومتری سمت شرق زنجان قرار گرفته است. این منطقه از شمال به بخش طارم علیا، از غرب به بخش حومه از شهرستان زنجان، از جنوب به شهرستان خدابنده و از شرق به شهرستان ابهر محدود بوده و 940 کیلومتر مربع وسعت دارد. این بخش دارای 33 روستا و 25770 نفر جمعیت است. مهمترین وجه مشخصه سلطانیه پس از مسائل مربوط به ارزشهای تاریخی وجود چمن معروف سلطانیه است. این چمن قسمتی از فلات زنجان- ابهر را در برگرفته و از فاصله گرفتن دو رشته ارتفاعات موازی که در جهت شرقی- غربی ممتداند، تشکیل گردیده و دارای 35 کیلومتر مربع وسعت است.
پیشینه تاریخی سلطانیه:
با مطالعات باستان شناسی روشن شده که در داخل چمن سلطانیه شش محوطه باستانی بدین ترتیب وجود دارد. تپه تاریخی یوسف آباد، تپه تاریخی قلعه، محوطه شهر سلطانیه، تپه تاریخی نور، تپه تاریخی چمن. بررسی در عناصر و یافته های اتلال مزبور گویای این واقعیت است که منطقه مزبور از اواخر هزاره دوم قبل از میلاد تا حمله مغول مورد استفاده اقوام مختلف بوده است. بنابراین قول حمدالله مستوفی که سلطانیه را قبل از حمله مغول غیر مسکون دانسته با تردید مواجه می گردد. به استناد متون تاریخی این منطقه قبل از استقرار مغول شهر ویاژ یا شهر ویاز نامیده شده است. ولی آنچه که مسلم و روشن است، پس از حمله مغول و استقرار طایفه ای از آنها در این محل آن را قنقور النگ نام گذاری کرده اند.
این منطقه (قنقور النگ) به علل گوناگون در دوره های مختلف ایلخانی مورد توجه و محل یا ییلاق بوده است. سلطانیه ابتداء در دوران ارغون خان (683-690) به پایتختی انتخاب گردید. سیاستمداران ارغون در انتخاب این محل به پایتختی از نظر سیاسی و سوق الجیشی راه صوابی پیموده اند، زیرا قنقور النگ نسبت به م تصرفات غربی امپراعتوری ایلخانی مرکزیت داشت. و از طرف دیگر، با عنایت به اینکه پس از استقرار جانشینان هلاکو، به ویژه اواخر دوران ارغون خان و دوره های غازان خان و اولجایتو که به زور شمشیربندان مغول حکومت نسبتاٌ واحدی در منطقه بسیار وسیع از رود سند تا فلسطین با ترکیبی از اقوام مختلف و متمدن آن روزی تشکیل یافته بود، خود موجب پیشرفت سریع ارتباطات بازرگانی را فراهم نمود، تقویت و اصلاح جاده های بازرگانی، ایجاد تاسیسات مربوط به راهدارخانه ها، ایجاد انتظام در مناطق و مسیرهای تجاری، تدوین یاساهای چنگیزی به دزدان و قطاع الطریق از عوامل و انگیزه های این جریان اقتصادی است و سیاستی که توانسته حمل و نقل کالاهای مشرق زمین را به اروپا، که از طریق روسیه و دریاچه اورال انجام می پذیرفت از راه امپراطوری ایلخانی عبور دهند در این صورت بود که ایجاد مرکز اقتصادی بسیار قوی و واجد شرایط در منطقه ای از نظر سیاسی پاسخگوی این نیاز باشد، امری لازم و ضروری به نظر می رسد. این منطقه با توجه به ویژگی هایی که بیان گردید محلی بجز قنقور النگ که همانا سلطانیه است نمی تواند باشد. علی ای حال شهر سلطانیه در دوره بنیان گذاران آن پس از تبریز دومین شهر مهم در امپراطوری ایلخانان بوده و از نظر تجارت خارجی نخستین آن به حساب می آمده است. و کلیه مال التجاره به جهت ایجاد تمرکز و اخذ مالیت های مورد لزوم و کنترل آمد و شد، در این شهر تخلیه و بارگیری می شده است. رونق اقتصادی به حدی بوده که گلاویخو سفیر پادشاه اسپانیا در دربار میرانشاه (806-809 هجری قمری) در بازدید از سلطانیه بحث مفصلی را در مورد رونق تجاری مطرح نموده است. این شهر از دوبخش کهندژ و شارستان تشکیل یافته و آن در بخش پر 200 هکتار بوده است.
عناصر تشکیل دهنده این شهر عظیم اسلامی به علل گوناگون جغرافیایی سیاسی از میان رفته تنها با مدارک باستانشناسی می توان به بازشناسی آن توفیق یافت. به استناد متون تاریخی این شهر به کاروانسراهای زیبا و اقامتگاه های عمومی مجهز بوده تا سرویس مناسب را از نظر پذیرایی و اقامت عرضه نماید.
سبب ایجاد گنبد سلطانیه
اولجایتو پس از طرح سلطانیه تصمیم گرفت که به تقلید از آرامگاه برادرش غازان خان ، آرامگاه رفیع و باشکوهی برای خود بسازد به همین جهت برای بر پائی این آرامگاه ، هنرمندان از هر سو به سلطانیه آمدند تا یکی از شاهکارهای عظیم دوره مغول را به عرصه ظهور برسانند .
بنای گنبد سلطانیه در سال 702 هجری قمری ( روایتی ) بر اساس طرح آرامگاه غازان خان که آن نیز از بنای آرامگاه سلطان سنجر در ( مرو ) الهام گرفته ، ساخته شده بود با این تفاوت که پلان آرامگاه سلطان سنجر مربع و پلان گنبد سلطانیه هشت ضلعی است اگر چه تا حد زیادی معماری آرامگاه سلطان سنجر در بنای سلطانیه تاثیر گذاشته بود لیکن چیزهای ابتکاری در بنای اخیر بحدی است که آنرا بصورت یکی از شاهکارهای هنر و معماری ایران درآورده است که بعدها نمونه و الگوئی بای احداث تعداد زیادی از ابنیه این دوره شد همچنین معماری گنبد سلطانیه را شخصی به نام سید علی شاه انجام داده است .
نا به قولی، بر اثر تشویق و ترغیب علما و روحانیون بزرگ شیعه که در آن زمان در دستگاه حکومتی صاحب منزلتی بودند، اولجایتو مذهب تشیع را به عنوان مذهب رسمی پذیرفت و بعد از مدتی تصمیم که آرامگاه خود را به ائمه اطهار اختصاص دهد. بدین منظور قصد انتقال اجساد مطهر آنان (حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) ) را به سلطانیه داشت تا بر رونق تجاری و اهمیت مذهبی پایتخت جدید التایس خود بیفزاید لذا دستور داد تا تزئینات داخلی بنا که تا آن روز انجام نگرفته بود طوری بپردازند که در آن شعائر مذهب تشیع یخوبی مورد استفاده قرار گیرد بهمین جهت بود که کلمه «علی» به طور مکرر با کاشی در متن اجر نوشته شده است.
انتقال اجساد مطهر ائمه بخاطر مخالفت شدید علمای شیعه یا بقولی خواب سلطان مکه حضرت علی بن ابی طالب را ناراضی دیده بود و آن حضرت از این عمل ناراضی بود انجام نگرفت و منصرف شد.
بنابراین سلطان ایلخان مصمم شد که دوباره این بنا را به آرامگاهی برای خود اختصاص دهد. به نظر می رسد که در همین ایام از مذهب تشبع برگشت و مذهب اهل سنت را اختیار کرد. شاید به همین منظور بود که دستور داد تمام تزئینات معرق کاری که کلمه «علی» 0ع) بر آن نقش بسته بود، و تمام تزئینات آجری کاشیکاری و گره سازی را با پوشش از گچ اندودند و روی آن پوشش را با کتیبه و اشکال مختلف هندسی طرحهای گل و بوته دار با رنگ آبی بر زمینه سفید گچبری کردند که این عمل احتمالا در سال 713 رخ داده اولجایتو در سال 716 هـ . یعنی تقریبا چهار سال بعد از اتمام بنا در سن 36 سالگی در گذشت و جسد وی در تابوتی از زرناب در آرامگاه ابدیش دفن شد.
معماری
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 18
ویژگیهای اقلیمی و مختصات جغرافیایی
محدودهای از ایران اسلامی که با حدود 46929 کیلومترمربع نام آذربایجان شرقی بخود گرفته است، درگوشه شمالغرب فلات ایران قرار دارد. رود ارس، حدود شمالی آن را با جمهوری های آذربایجان، نخجوان و ارمنستان مرتبط و رود قطور و آبهای دریاچه ارومیه، حدود غربی آنرا با استان آذربایجان غربی همجوار میکند.
در جنوب، کشیدگی رشته کوهها، دره ها، جلگه ها و دشتها باعث پیوستگی استان با آذربایجان غربی و زنجان میشود. درشرق دره رودخانه دره رود و کوههای سبلان و چهل نور و گردنه صائین و رود قزل اوزن در جنوب این خطه را از استان اردبیل جدا میسازد.
ازنظرمختصات جغرافیایی، مدارهای َ26 و ْ39 و َ45 و ْ36 شمالی منتهی الیه شمالی و جنوبی، و نصف النهارات 5 و ْ45 و َ22 و ْ48 منتهی الیه غربی و شرقی استان را میپوشاند.
توپوگرافی منطقه، یکی از عوامل مهم آفرینش ویژگیهای اقلیمی آذربایجان شرقی و عامل اصلی تنوع در آن میباشد. ارتفاع و تغییرات آن و جهت گیری رشته کوهها در برابر جریانات هوایی، عوامل توپوگرافیک شکل یابی کلیمایی یک منطقه است. استان آذربایجانشرقی از تنوع اقلیمی قابل توجهی برخورداراست؛ به طوری که در 50 روز ازسال شاهد یخبندان و درگرمترین ساعات روزماههای گرم تابستان دربرخی مناطق، درجه حرارت بالای 40 درجه سانتیگراد است. میزان نزولات جوی دراستان به طور متوسط از 250 الی 600 میلی متر در نوسان میباشد.
سیمای استان ازهفت واحد کوهستانی و دره ها وجلگه های میان آنها میباشد که عبارت از: قره داغ، میشو و مورو، قوشاداغ، سبلان، سهند، بزقوش و تخت سلیمان است. شمالی ترین و بزرگترین این واحدها رشته کوه قره داغ میباشد
رودخانه اجی چای با طول 260 کیلومتراز ارتفاعات سبلان و دامنه های سهند سرچشمه میگیرد. رودهای ورکش صوفیان، دریان، اسکو نیز از رودهای حوضه این استان است.
رود ارس در محدوده آذربایجان شرقی توسط 18 رودخانه کوچک و بزرگ که از چند کیلومتر تا 280 کیلومتر طول دارد تغذیه میشود و با 3367 میلیون مترمعکب آبدهی سالانه، پرآبترین رود استان به شمار میاید. آب وهوای آن در تابستان بسیار معتدل و در زمستان نسبتا سرد است. میانگین بارندگی شهر تبریز به طور متوسط 270 میلیمتر میباشد.
استان آذربایجان شرقی دارای 16 شهرستان است که عبارتند از: آذرشهر، اسکو، اهر، بستان آباد، بناب، تبریز، جلفا، سراب، شبستر، کلیبر، مراغه، مرند، ملکان، میانه هریس، هشترود.
مرکز استان آذربایجان شرقی شهر تبریز است که وسعتی درحدود 11800 کیلومتر مربع دارد. درباره بنا و وجه تسمیه شهر تبریز حمدالله مستوفی و یاقوت حموی مینویسند:
بنای تبریز از زبیده، زن هارون الرشید است. وی به بیماری تب نوبه مبتلا بوده، روزی چند در آن حوالی اقامت کرده و دراثر هوای لطیف و دل انگیز آنجا بیماری زبیده زایل شده، فرموده شهری در آن محل بنا کنند و نام آن را (( تب ریز)) بگذارند.
قدیمی ترین ذکر نام تبریز را در کتیبه سارگن دوم پادشاه اشور خواهیم یافت.
ویژگیهای جغرافیایی بازار
بازار و مسجد جامع نمودار بخش مرکزی شهرهای ایران است و هرگاه بخواهیم به تجزیه و تحلیل جغرافیایی این دو پدیده جالب اسلامی که خاص کشورهای مسلماننشین دنیاست، بپردازیم، شاید بتوانیم الگو و قالبی جغرافیایی از بخش مرکزی تمام شهرهای ایران بدست دهیم تا ضمن آشنایی با ارزشهای اجتماعی و فرهنگی این بخش، تفاوتهای آنرا نیز با بخش مرکزی شهرهای اروپایی و آمریکایی بشناسیم.
ویژگیهای جغرافیایی بخش بازار تبریز را میتوان به شرح زیر مورد بررسی قرار داد:
بازار نماینده مطمئن و دیرپای فرهنگ و اجتماع گذشته شهر تبریز است و شاید هیچیک از شهرهای ایران، بازار تاثیری این چنین عظیم در تاریخ فرهنگ و اقتصاد مردم نداشته است.
بازار تبریز، تنها محلی است که در آن، تجارت، مذهب، فرهنگ و عامل اجتماعی به هم پیوسته است. از این رو از نظر جغرافیایی شهری، تنوعی در نقش و وظیفه آن مشاهده میگردد. اصولاً از قرون وسطی به بعد، بازارهای نقش تجاری، مذهبی، سیاسی و اجتماعی خود را با هم و توام در جامعه شهری اعمال کردهاند. روی این اصل، بازار در مطالعات جغرافیایی شهری، تنها محل داد و ستد نمیباشد.
بازار تبریز محل برخورد عقاید و تماس افکار و فرهنگ گروه متحد شهری با گروههای روستایی و قبیلهای و فرهنگ وابسته به آنهاست.
هر بخشی از بازار، اختصاص به صنف معینی دارد و هر صنفی محل خود را مییابد، چنانکه اغلب فروشندگان شمع و عطر به علل مذهبی در مجاورت مسجد بزرگ تبریز گرد هم آمدهاند. گاهی این اصناف آنچنان پیوندی با صنف خود دارند که در ماههای محرم و صفر با مشارکت هم و به نام صنف خود مراسم عزاداری برپا میکنند.
نقش معینی که پارهای از خیابانهای اصلی و بعضی از خیابانهای فرعی در بخش مرکزی شهرهای دنیا ایفا میکنند، در شهر تبریز به عهده بازارها، سراها و تیمچهها است. مثل بازار کفاشان، بازار سراجان، از طرفی سراها و تیمچهها نیز نظیر خیابانهای فرعی شهرهای اروپا و امریکا تکمیل کننده نقش این بازارها به شمار میروند، چنانکه تیمهچههای رضوی یا حاج شیخ، هاشمیه، امید در بازار کفاشان در معاملات چرم و کفش و تیمچه مظفریه و امیر در تجارت فرش در تکمیل بازار مربوطه بسیار موثر میباشند.
وقتی خیابانهای مهم و پررفت و آمد، مرزهای بخش مرکزی شهر تبریز را قطع میکنند، به تدریج مغازهها و سراهای معتبر به سوی این خیابانها کشیده میشوند و بخشهایی کماهمیت و کمدرآمد بازار در مناطق دور از آن باقی میمانند، مثلاً عبور خیابانهای تربیت و شهدای تبریز (شاهبختی سابق) بازار شیشهگرخانه و بازار امیر را که پررونقترین و زیباترین بازارهای تبریز میباشند، اعتبار و اهمیت خاصی بخشیده یا عبور خیابان دارایی از تقاطع بازار کفاشان و خیابان خاقانی از بازارچه خیابان و بازار رنگی به همان نسبت به آنها اهمیت اقتصادی داده است. روی این اصل اصناف و مغازهداران ثروتمندی نظیر جواهرفروشان، تجار فرش، واردکنندگان منسوجات، تریکوبافان، زرگران و کتابفروشان و لوکسفروشان در همین دو بازار جای گرفتهاند و این عامل جغرافیایی در بخش مرکزی شهر تبریز به اندازهای موثر افتاده است که اگر از خیابان شهدا (شاه
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 48
مقدمه ای بر اوضاع جغرافیایی شهر سلطانیه
شهر سلطانیه در 47 کیلومتری سمت شرق زنجان قرار گرفته است. این منطقه از شمال به بخش طارم علیا، از غرب به بخش حومه از شهرستان زنجان، از جنوب به شهرستان خدابنده و از شرق به شهرستان ابهر محدود بوده و 940 کیلومتر مربع وسعت دارد. این بخش دارای 33 روستا و 25770 نفر جمعیت است. مهمترین وجه مشخصه سلطانیه پس از مسائل مربوط به ارزشهای تاریخی وجود چمن معروف سلطانیه است. این چمن قسمتی از فلات زنجان- ابهر را در برگرفته و از فاصله گرفتن دو رشته ارتفاعات موازی که در جهت شرقی- غربی ممتداند، تشکیل گردیده و دارای 35 کیلومتر مربع وسعت است.
پیشینه تاریخی سلطانیه:
با مطالعات باستان شناسی روشن شده که در داخل چمن سلطانیه شش محوطه باستانی بدین ترتیب وجود دارد. تپه تاریخی یوسف آباد، تپه تاریخی قلعه، محوطه شهر سلطانیه، تپه تاریخی نور، تپه تاریخی چمن. بررسی در عناصر و یافته های اتلال مزبور گویای این واقعیت است که منطقه مزبور از اواخر هزاره دوم قبل از میلاد تا حمله مغول مورد استفاده اقوام مختلف بوده است. بنابراین قول حمدالله مستوفی که سلطانیه را قبل از حمله مغول غیر مسکون دانسته با تردید مواجه می گردد. به استناد متون تاریخی این منطقه قبل از استقرار مغول شهر ویاژ یا شهر ویاز نامیده شده است. ولی آنچه که مسلم و روشن است، پس از حمله مغول و استقرار طایفه ای از آنها در این محل آن را قنقور النگ نام گذاری کرده اند.
این منطقه (قنقور النگ) به علل گوناگون در دوره های مختلف ایلخانی مورد توجه و محل یا ییلاق بوده است. سلطانیه ابتداء در دوران ارغون خان (683-690) به پایتختی انتخاب گردید. سیاستمداران ارغون در انتخاب این محل به پایتختی از نظر سیاسی و سوق الجیشی راه صوابی پیموده اند، زیرا قنقور النگ نسبت به م تصرفات غربی امپراعتوری ایلخانی مرکزیت داشت. و از طرف دیگر، با عنایت به اینکه پس از استقرار جانشینان هلاکو، به ویژه اواخر دوران ارغون خان و دوره های غازان خان و اولجایتو که به زور شمشیربندان مغول حکومت نسبتاٌ واحدی در منطقه بسیار وسیع از رود سند تا فلسطین با ترکیبی از اقوام مختلف و متمدن آن روزی تشکیل یافته بود، خود موجب پیشرفت سریع ارتباطات بازرگانی را فراهم نمود، تقویت و اصلاح جاده های بازرگانی، ایجاد تاسیسات مربوط به راهدارخانه ها، ایجاد انتظام در مناطق و مسیرهای تجاری، تدوین یاساهای چنگیزی به دزدان و قطاع الطریق از عوامل و انگیزه های این جریان اقتصادی است و سیاستی که توانسته حمل و نقل کالاهای مشرق زمین را به اروپا، که از طریق روسیه و دریاچه اورال انجام می پذیرفت از راه امپراطوری ایلخانی عبور دهند در این صورت بود که ایجاد مرکز اقتصادی بسیار قوی و واجد شرایط در منطقه ای از نظر سیاسی پاسخگوی این نیاز باشد، امری لازم و ضروری به نظر می رسد. این منطقه با توجه به ویژگی هایی که بیان گردید محلی بجز قنقور النگ که همانا سلطانیه است نمی تواند باشد. علی ای حال شهر سلطانیه در دوره بنیان گذاران آن پس از تبریز دومین شهر مهم در امپراطوری ایلخانان بوده و از نظر تجارت خارجی نخستین آن به حساب می آمده است. و کلیه مال التجاره به جهت ایجاد تمرکز و اخذ مالیت های مورد لزوم و کنترل آمد و شد، در این شهر تخلیه و بارگیری می شده است. رونق اقتصادی به حدی بوده که گلاویخو سفیر پادشاه اسپانیا در دربار میرانشاه (806-809 هجری قمری) در بازدید از سلطانیه بحث مفصلی را در مورد رونق تجاری مطرح نموده است. این شهر از دوبخش کهندژ و شارستان تشکیل یافته و آن در بخش پر 200 هکتار بوده است.
عناصر تشکیل دهنده این شهر عظیم اسلامی به علل گوناگون جغرافیایی سیاسی از میان رفته تنها با مدارک باستانشناسی می توان به بازشناسی آن توفیق یافت. به استناد متون تاریخی این شهر به کاروانسراهای زیبا و اقامتگاه های عمومی مجهز بوده تا سرویس مناسب را از نظر پذیرایی و اقامت عرضه نماید.
سبب ایجاد گنبد سلطانیه
اولجایتو پس از طرح سلطانیه تصمیم گرفت که به تقلید از آرامگاه برادرش غازان خان ، آرامگاه رفیع و باشکوهی برای خود بسازد به همین جهت برای بر پائی این آرامگاه ، هنرمندان از هر سو به سلطانیه آمدند تا یکی از شاهکارهای عظیم دوره مغول را به عرصه ظهور برسانند .
بنای گنبد سلطانیه در سال 702 هجری قمری ( روایتی ) بر اساس طرح آرامگاه غازان خان که آن نیز از بنای آرامگاه سلطان سنجر در ( مرو ) الهام گرفته ، ساخته شده بود با این تفاوت که پلان آرامگاه سلطان سنجر مربع و پلان گنبد سلطانیه هشت ضلعی است اگر چه تا حد زیادی معماری آرامگاه سلطان سنجر در بنای سلطانیه تاثیر گذاشته بود لیکن چیزهای ابتکاری در بنای اخیر بحدی است که آنرا بصورت یکی از شاهکارهای هنر و معماری ایران درآورده است که بعدها نمونه و الگوئی بای احداث تعداد زیادی از ابنیه این دوره شد همچنین معماری گنبد سلطانیه را شخصی به نام سید علی شاه انجام داده است .
نا به قولی، بر اثر تشویق و ترغیب علما و روحانیون بزرگ شیعه که در آن زمان در دستگاه حکومتی صاحب منزلتی بودند، اولجایتو مذهب تشیع را به عنوان مذهب رسمی پذیرفت و بعد از مدتی تصمیم که آرامگاه خود را به ائمه اطهار اختصاص دهد. بدین منظور قصد انتقال اجساد مطهر آنان (حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) ) را به سلطانیه داشت تا بر رونق تجاری و اهمیت مذهبی پایتخت جدید التایس خود بیفزاید لذا دستور داد تا تزئینات داخلی بنا که تا آن روز انجام نگرفته بود طوری بپردازند که در آن شعائر مذهب تشیع یخوبی مورد استفاده قرار گیرد بهمین جهت بود که کلمه «علی» به طور مکرر با کاشی در متن اجر نوشته شده است.
انتقال اجساد مطهر ائمه بخاطر مخالفت شدید علمای شیعه یا بقولی خواب سلطان مکه حضرت علی بن ابی طالب را ناراضی دیده بود و آن حضرت از این عمل ناراضی بود انجام نگرفت و منصرف شد.
بنابراین سلطان ایلخان مصمم شد که دوباره این بنا را به آرامگاهی برای خود اختصاص دهد. به نظر می رسد که در همین ایام از مذهب تشبع برگشت و مذهب اهل سنت را اختیار کرد. شاید به همین منظور بود که دستور داد تمام تزئینات معرق کاری که کلمه «علی» 0ع) بر آن نقش بسته بود، و تمام تزئینات آجری کاشیکاری و گره سازی را با پوشش از گچ اندودند و روی آن پوشش را با کتیبه و اشکال مختلف هندسی طرحهای گل و بوته دار با رنگ آبی بر زمینه سفید گچبری کردند که این عمل احتمالا در سال 713 رخ داده اولجایتو در سال 716 هـ . یعنی تقریبا چهار سال بعد از اتمام بنا در سن 36 سالگی در گذشت و جسد وی در تابوتی از زرناب در آرامگاه ابدیش دفن شد.
معماری