تحقیق در مورد استراتژی وحدت جهان اسلام

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .docx ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 16 صفحه

 قسمتی از متن .docx : 

استراتژی وحدت جهان اسلام

در اندیشه امام خمینی (قدس‏ سره)

چکیده

وحدت و اتحاد سیاسی مسلمانان از جمله دغدغه‏های مصلحان بزرگ تاریخ و از جمله، حضرت امام خمینی قدس‏سره بوده است. به راستی اتحاد سیاسی مسلمانان چگونه محقق می‏شود؟ معنا و مفهوم آن چیست؟ وحدت، رویکردی تاکتیکی است و یا استراتژیکی؟ آثار، نتایج و پیامدهای اتحاد سیاسی جهان اسلام چیست؟ چگونه و با چه شگردهایی می‏توان به این مهم دست یافت؟ در جهان امروز چه موانعی را می‏توان برای وحدت در نظر داشت؟ و متقابلاً راه‏های تقویت وحدت کدامند؟

به نظر می‏رسد، امام خمینی قدس‏سره طرح راهبردی تحقق «وحدت سیاسی جهان اسلام»، را در قالب یک نظریه سیاسی و تلقّی «وحدت» به عنوان امری راهبردی و استراتژیک، طی یک فرایند چهار مرحله‏ای به تصویر می‏کشد که شامل ایجاد بستر و شرایط مناسب برای تحقق وحدت، فعال شدن نخبگان سیاسی و مذهبی به عنوان مجریان وحدت، به کارگیری ابزارهای لازم برای حرکت در مسیر اتحاد سیاسی مسلمانان، و در نهایت، تشکیل «دولت بزرگ اسلامی» می‏شود.

کلیدواژه ‏ها: وحدت، مسلمانان، امام خمینی، استراتژی وحدت، وحدت راهبردی.

مقدّمه

سال 1384 از سوی رهبر فرزانه انقلاب به نام سال «همبستگی ملّی و مشارکت عمومی»، و سال 1386 نیز به نام «اتحاد ملّی و انسجام اسلامی» نام‏گذاری گردید. کالبدشکافی این‏گونه شعارهای ملّی و نیز ندای وحدت جهان اسلام، و بیان شاخص‏ها، محورها، ملاک‏ها، آثار و پیامدهای آن، منظومه فکری هدف‏مندی را، که از سوی رهبر کبیر و بنیانگذار جمهوری اسلامی و نیر خلف صالح ایشان بر آن تأکید شده و می‏شود، آشکار خواهد نمود. دو مقوله «همبستگی، اتحاد ملّی» و نیز «وحدت جهان اسلام»، از جمله مفاهیم کلیدی و برجسته در مطالعات اجتماعی و جامعه‏شناختی است. علاوه بر این، این دست مقولات کاربرد اساسی در مباحث مربوط به توسعه سیاسی و اقتصادی هر کشوری ایفا می‏کند.

از بُعد سیاسی همبستگی، اتحاد، وحدت ملّی و فراملّی جهان اسلام، نقش بسزایی در تثبیت هر نظام سیاسی، و وحدت جهان اسلام دارد. به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب، «همبستگی و اتحاد ملّت، اعتصام به ایمان الهی مهم‏ترین سلاح‏های ملت ایران برای خنثی‏سازی توطئه‏ها و تمهیدات دشمن هستند.» 2

از این‏رو، می‏توان گفت: به هر میزان وحدت و انسجام اجتماعی، سیاسی، وحدت و همبستگی ملّی درونی و نیز اتحاد جهان اسلام در برابر دشمنان بیشتر باشد، جهان اسلام با داشتن آرمان و اهداف مشترک، در مسیری واحد به سوی اهداف موردنظر حرکت خواهند کرد. ملّتی که دارای همبستگی ملّی است و از وحدت، یکدلی و یک‏رنگی بهره می‏برد، به راحتی به اهداف متعالی نظام سیاسی خویش دست خواهد یازید.

روشن است ملتی واحد، منسجم و یکپارچه، که با همبستگی ملّی و وحدت و اتحاد خویش، در تحقق اهداف و آرمان‏های ملّی خویش در تلاشند، توطئه‏ها و تبلیغات روانی دشمنان و معاندان حاکمیت ملّی و نظام سیاسی خویش را در ناکارامد جلوه دادن نظام سیاسی خویش ناکام خواهند گذارد.

هدف اصلی این مقال، بررسی پاسخ این سؤال است که وحدت جهان اسلام، چه جایگاهی در چارچوب اندیشه سیاسی امام خمینی قدس‏سره دارد. با مطالعه اندیشه امام قدس‏سره، راهکار عملی وحدت سیاسی جهان اسلام را به بحث خواهیم گذاشت. در این زمینه، امام با استراتژیک و راهبردی تلقّی کردن وحدت، راهبردهای عملی تحقق عینی وحدت را در دو مرحله «راهبرد فرهنگی و عقیده» و «راهبرد سیاسی، عملی» طرح می‏کند. هر یک از این دو قسمت دارای زیرمجموعه‏های متعددی است که شیوه‏های عملی دو حرکت نامبرده را مشخص می‏سازند. امید است با بررسی این دو محور، بتوان راهکار مورد نظر امام را تا حدودی ترسیم نمود.

ضرورت و اهمیت بحث

همواره اندیشه «وحدت جهان اسلام» از جمله دغدغه‏های فکری و دیرینه رهبران و مصلحان دینی، به ویژه حضرت امام قدس‏سرهبود. این موضوع، در طول دوران فعالیت اجتماعی سیاسی امام، چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه پس از آن، مورد تأکید ایشان بوده و لحظه‏ای از آن غفلت نورزیدند. وفاداری صادقانه امام به «وحدت» نه تنها او را به برجسته‏ترین شخصیت انقلابی جهان اسلام تبدیل نمود، بلکه او توانست در میان نحله‏ها و فرقه‏های اسلامی مختلف نیز جایگاه بس رفیعی‏کسب نماید. امام در طرح اندیشه «وحدت»، هیچ‏گاه دچار تزلزل، کلی‏گویی و سطحی‏نگری نگردید، بلکه این ایده را به عنوان یک استراتژی و به گونه بسیار عالمانه و دقیق با بررسی ابعاد گوناگون آن تبیین نمود.

یکی از ابعاد اساسی «وحدت»، که قابل بحث و بررسی می‏باشد، بعد راهبردی و راه‏کاری آن است؛ به این معنا که چگونه می‏توان در جهان بحران‏زده و پر تشتت و تنش اسلام، که تقریبا زمینه‏ای برای همیاری بالفعل در آن وجود ندارد، به این پدیده آرمانی دست یافت؟ بررسی پاسخ این سؤال در چارچوب اندیشه سیاسی امام خمینی قدس‏سره، هدف اصلی این مقاله را تشکیل می‏دهد. با مطالعه در اندیشه امام، راهکار عملی وحدت در سطح جهان اسلام را به بحث خواهیم گذاشت.

علاوه بر این، با نگاهی گذرا به تاریخ اسلام، سیره نبوی و تحلیل رویدادها و حوادث ویژه تاریخ اسلام و بازشناسی موضع‏گیری‏های پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آلهدر برابر حوادث گوناگون زمان، مسئله «وحدت» و نقش مؤثر پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله در ایجاد و گسترش وحدت در جهان اسلام و لزوم تأسی به آن حضرت در همین زمینه قابل توجه است.

طرح این مهم، امروز و در فضای موجود جهان اسلام، نیز اهمیت دو چندان دارد؛ چراکه جهان اسلام امروز همچنان پرالتهاب و تنش‏زاست و مطمح‏نظر استکبار جهانی و مورد خشم او قرار دارد.

امروزه و پس از انقلاب اسلامی، طرح ایده وحدت برای همدلی مسلمانان، وحدت و یکپارچگی آنان، از ضروریات جهان اسلام و مهم‏ترین استراتژی برای مقابله با توطئه‏های استکبار جهانی است. انقلاب اسلامی که شدیدا استکبار جهانی و سکولاریسم را به چالش کشانده، برای حفظ هویت خویش نیازمند، فاصله گرفتن از آن و تثبیت موقعیت و تحقق آرمان‏های خویش است. از این‏رو، ایده وحدت به عنوان یک استراتژی همواره موضوعی بکر و تازه می‏باشد. نگاهی دوباره به این مفهوم از منظر مصلح اجتماعی بزرگ حضرت امام قدس‏سره ضرورتی دوچندان دارد.

مفهوم‏ شناسی وحدت

مقصود از وحدت امت اسلامی و وحدت میان کشورهای اسلامی چیست؟ به راستی آیا مقصود این است که امت اسلامی و یا کشورهای اسلامی، یک مذهب داشته و از میان مذاهب موجود، یکی را انتخاب کنند؟ یا منظور این است که بر مشترکات مذاهب موجود کشورهای اسلامی تأکید، و افتراقات آنها کنار گذاشته شود؟

«وحدت» امت اسلامی به معنای تحقق وحدت اسلامی در مجموعه امت اسلام و سراسر جهان اسلام است، به گونه‏ای که در نهایت، نویدبخش تشکیل امت واحد اسلامی باشد:

«وَ إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکُمْ فَاتَّقُونِ»(مؤمنون: 52)؛ و همانا این امت شماست، امتی یگانه، و من پروردگار شما هستم. از من پروا کنید.

مقاله درمورد اندازه گیری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

1-تاریخچه اندازه گیری در جهان

سابقه اندازه گیری به عهد باستان باز می گردد و می توان آن را به عنوان یکی از قدیمی ترین علوم به حساب آورد .

در اوایل قرن 18 جیمز وات (JAMES WATT) مخترع اسکاتلندی پیشنهاد نمود تا دانشمندان جهان دور هم جمع شده یک سیستم جهانی واحد برای اندازه گیریها به وجود آورند . به دنبال این پیشنهاد گروهی از دانشمندان فرانسوی برای به وجود آوردن سیستم متریک (METRIC SYS) وارد عمل شدند .

سیستم پایه ای را که دارای دو استاندارد یکی «متر» برای واحد طول و دیگری «کیلوگرم» برای وزن بوده ، به وجود آوردند . در این زمان ثانیه (SECOND) را به عنوان استاندارد زمان (TIME) و ترموسانتیگراد را به عنوان استاندارد درجه حرارت مورد استفاده قرار می دادند .

در سال 1875 میلادی دانشمندان و متخصصات جهان در پاریس برای امضاء قراردادی به نام پیمان جهانی متریک (INTERNATIONAL METRIC COMVENTION) دور هم گرد آمدند . این قرارداد زمینه را برای ایجاد یک دفتر بین المللی اوزان و مقیاسها در سورز (SEVRES) فرانسه‌ آماده کرد. این مؤسسه هنوز به عنوان یک منبع و مرجع جهانی استاندارد پابرجاست .

امروزه سازندگان دستگاههای مدرن آمریکایی ، دقت عمل استانداردهای اصلی خود را که برای کالیبراسیون دستگاه های اندازه گیری خود به کار می برند ، به استناد دفتر

استانداردهای ملی (N.B.S)تعیین می نمایند .

لازم به یادآوری است دستگاه های اندازه گیری و آزمون به دلایل گوناگون از جمله فرسایش ، لقی و میزان استفاده ، انحرافاتی را نسبت به وضعیت تنظیم شده قبلی نشان می دهند .

هدف کالیبراسیون اندازه گیری مقدار انحراف مذکور در مقایسه با استانداردهای سطوح بالاتر و همچنین دستگاه در محدوده «تلرانس» اصلی خود می باشد .

تعریف اندازه گیری :

اندازه گیری یعنی تعیین یک کمیت مجهول با استفاده از یک کمیت معلوم و یا مجموعه‌ای از عملیات ، با هدف تعیین نمودن تعداد یک کمیت .

صحت :

نزدیکی نتیجه انداره گیری یک کمیت را با میزان واقعی آن کمیت گویند ، این مقدار به صورت درصدی از ظرفیت کلی دستگاه می باشد .

رواداری :

حداکثر انحراف یک قطعه ساخته شده از اندازه خاص خودش را گویند .

دقت :

نزدیکی میزان تفاوت نتایج حاصل از چند اندازه گیری متوالی را مشخص می نماید . دقت دستگاه دلالت بر صحت دستگاه ندارد .

تکرارپذیری :

نزدیکی مقدار خروجیهای یک دستگاه در شرایطی که مقدار ورودی به دستگاه ، روش اندازه گیری شخص اندازه گیرنده ، دستگاه اندازه گیری ، محل انجام کار ، شرایط محیطی یکسان باشد .

دامنه و میزان تغییرات :

حداقل و حداکثر ظرفیت اندازه گیری یک دستگاه را محدوده آن دستگاه گویند .

خطای ثابت :

خطایی که به طور ثابت که در تمام مراحل دامنه اندازه گیری با دستگاه همراه می باشد که این خطا با کالیبره کردن دستگاه برطرف خواهد شد.

خطای مطلق :

نتیجه اندازه گیری یک دستگاه منهای مقدار واقعی اندازه برداشت شده را گویند .

تصحیح :

مقدار عددی که به نتیجه تصحیح نشده یک اندازه گیری افزوده می شود تا یک خطای سیستماتیک فرضی را جبران نماید .

منابع خطای اندازه گیری :

تمام پارامترهای مراحل تولید و مشخصات نهایی تولید بایستی به منظور رعایت صحت استاندارد به وسیله Q.C ارزیابی شوند . طراح سیستم اندازه گیری بایستی روشی را اتخاذ نماید تا میزان خطا در خروجی دستگاهها کاهش یابد و حداکثر خطای باقی مانده شناسایی شوند .

خطاهای ناشی از دستگاه اندازه گیری :

عیوب باطنی دستگاه

استفاده غیرصحیح از دستگاه

اثرات بارگذاری دستگاه

خطاهای ناشی از مشاهده در اندازه گیری :

این نوع خطا شامل وضعیت های مختلف در هنگام خواندن دستگاه نشان دهنده با زوایای مختلف می باشد .

آشنایی با معماری جهان مجموعه شهر پکن 14 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

آشنایی با معماری جهان

عنوان:

مجموعه شهر پکن

استاد:

مهندس قلیچ‌خانی

گردآورندگان:

میلاد کریمی ـ حامد محرم‌علیان ـ مهدی معروفی

بهار 85

شهر ممنوعه بیجینگ

در مرکز بجینگ پایتخت چین مجموعه معماریهای باستانی درخشان و سحرآمیزی به نام شهر ممنوعه چشمنوازی می‌کند. اثری که د رجهان نیز صاحب شهرت است. شهر ممنوعه درمعماریهای خاندان باستانی چین یک مروارید است و در جهان پردامنه‌ترین و کامل‌ترین مجموعه معماریهای چوبی باستانی است. سال ۱۹۸۷ شهر ممنوعه بیجینگ در " فهرست میراث جهانی "ثبت شد. شهر ممنوعه در سال ۱۴۰۶ میلادی با دستور " جو دی " دومین امپراتور سلسله مینگ ظرف ۱۴ سال ساخته شد. تا سال ۱۹۱۱ میلادی نابودی سلسله چینگ ظرف ۵۰۰ سال جمعا۲۴ امپراتور در این شهر ممنوعه اقامت و امور کشور را سر و سامان می‌دادند به لحاظ دامنه وسیع ، زیبایی سبک ،درخشش معماری ، جلال و شکوه تزیینات در جهان اثری نادر است. مساحت شهر ممنوعه بیجینگ ۷۲۰ هزار متر مربع ، طول آن از جنوب تا شمال یک هزار متر و عرض آن از شرق تا غر ب ۸۰۰ متر است. در اطراف دیوار ۱۰ متری و در خارج از شهر رود حفاظتی به عرض ۵۰ متر دیده می‌شود. شهر ممنوعه به طور جدی طبق نظام تشریفاتی سلسله‌های فئودالی و استاندارد سیاسی و روحیه اصول اخلاقی ساخته شده است. طرح کلی، دامنه ،شیوه معماری، رنگ و تزیینات همه نمایانگر امتیازات خاندان و درجه بندی است.

سه قصر این ممنوعه یعنی قصر تای حه،قصر جون حه و قصر بایو حه که توجه گردشگران را بیشتر جلب می‌کند، محل اعمال قدرت امپراتوری امپرتوران و بر پایی مراسم پرشکوه است. قصر تای حه ،مرکز تمامی شهر ممنوعه و تخت سلطنت طلایی رنگ امپراتور در این قصر دیده می‌شود.

این قصر نیز مجلل‌ترین معماری در شهر ممنوعه محسوب می‌شود. در شمال میدان به مساحت۳۰ هزار متر مربع، این قصر در سکوی مرمری سفید رنگ به بلندای ۸ متر ساخته شده است. ارتفاع آن۴۰ متر است که به لحاظ ارتفاع، بلندترین معماری شهر ممنوعه است. در فرهنگ چین، اژدها نماینده قدرت امپراتوری است و امپراتور "پسر آسمانی " اژدهای حقیقی" نامیده می‌شود. در درون قصر تای حه در بالا و پایین حدود ۱۳ هزار شکل اژدها تزیین شده است. قصرها و اتاقها در این شهر ممنوعه بسیار زیاد است. می‌گویند جمعا ۵/۹۹۹۹ اتاق در آن وجود دارد. به اعتقاد پیشنیان ، اقامتگاه امپراتوران آسمانی دارای ۱۰ هزار اتاق است و امپراتورانی که پسر امپراتور آسمانی دانسته می‌شدند باید خویشتندار بوده و نمی‌توانستند از شمار اتاقهای امپراتور آسمانی تجاوز کنند از این رو شمار اتاق‌های شهر ممنوعه نیم اتاق‌ها یعنی کمتر ازشمار اتاقهای کاخ آسمانی است.

مجموعه معماریهای شهر ممنوعه تمرکز تبلور درایت مردم چین است. از ساختار مجموعه معماریها تا تزیینات هر اتاق و هر دیوار سرشار از اندیشه‌های عجیب و غریب است مثلا سکوی سفید رنگ قصر تای حه، این قصر را پر جلال‌تر کرده و در ضمن قصر ضد رطوبت است . در تاسیسات زهکشی در این سکو از مجسمه سازی سر حیوان (نوعی از اژدها) استفاده شده است به گونه‌ای که در سه طبقه این سکو جمعا بیش از یک هزار مجسمه سر این نوع حیوان ساخته شده است وهنگام زهکشی در بارش باران همانند فوران اب از دهان اژدها می‌باشد. شهر ممنوعه مجموعه معماریهای چوبی است و در پیشگیری از آتش سوزی موثر بوده است. در شهر ممنوعه چهار ردیف اتاق وجود دارد از بیرون اتاق به نظر می‌رسد اما در درون ان تماما سنگ است این دیوار برای پیشگیری از آتش سوزی است. در میان حیاط این شهر جمعا ۳۰۸ ظرف مسی بزرگ برای ذخیره آب دیده می‌شود که سالانه برای پیشگیری از آتش سوزی بکار می‌رود و در زمستان افراد مخصوصی زیر این ظرف‌ها اتش را روشن می‌کردند تا ابهای داخل آن یخ نبندد. طبق یاد داشت تاریخی، در سلسله مینگ ۱۰۰ هزار صنعتگر و یک میلیون خدمتکار در ساخت بزرگترین و کامل‌ترین مجموعه معماریهای موجود باستانی شرکت کردند مصالح ساختمانی از مناطق سراسرکشور حتی استان یونن در فاصله چند هزار کیلومتری جمع آوری شده است . اشیا و کشفیات گرانمایه درشهر ممنوعه حفظ شده و شمار آن جمعا به یک میلیون می‌رسد و یک ششم شمار کل کشفیات چین را شامل می‌شود. در دهه ۸۰ قرن گذشته دولت چین بیش از یکصد انبار زیر زمینی ساخته که اکثر گنجینه‌های شهر ممنوعه در این کاخ زیر زمینی نگهداری شده است.

آشنائی با معماری جهان Saint Gilles 45 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 45

به نام ختم تمامی ادیان

دانشگاه آزاد اسلامی – واحد گنبد کاووس

کارشناسی ناپیوسته ی معماری

آشنائی با معماری جهان

موضوع:

Saint-Gilles

استاد: خانم مهندس خانلری

محقق: زهرا بیگم عرفانی

خرداد ماه 1387

معرفی

این کلیسای زیارتی در Via Tolosa معروف قرار داشت، مسیری که از Arleo تا(saint sernin) Toulouoe با مقصد نهائی آن در Santiago de Compostela کشیده می شد. این جاده توسط زائرانی که از ایتالیا ، سوئد یا اروپای مرکزی می آمدند استفاده می شد ، همچون “Romieux” که بعد از روم ، به Compostela یا برعکس ، می رفتند. آنها بعد از عبور از آلپ در گذرگاه Montgenvere یااز جاده ای در طول ساحل Ligarian آمده بودند. این مسیر اگر چه به نام Via Aegidiana نیز شناخته می شد. نشانه ای از اهمیت معبد Seint Gilleo (Aegidiuo به لاتین)بوده است .

در 1116 میلادی ، برای ساخت سرداب در کلیسای تحتانی ، یک سری ساختمان سازی عمده آغاز شد. این قسمت با معبد Saint Gilleo ، مکان مهمی برای زائرین بود، اگر چه سر در که ساخت آن بعدها شروع شد، به علت تماشایی ترین مجموع کنده کاری قابل ملاحظه است. Carra Fergusan Omeara ادعا می کند که سنگینی در پیچیدگی ترکیب معماری و کنده کاری آن با دروازه های غربی کلیسای جامع Chartreo و صومعه ی Saint Denis برابری می کند ... متاسفانه ، اکثر این تزیینات ، در طول جنگ های مذهبی قرن 16 ناقص شدند. شماری از سنگ تراشان و دستیاران آنها بدون شک این مجموع را بر سردر کنده کاری کرده اند، تا حدودی به این علت که سبک های آنها بسیار متفاوت است. stoddard این پروژه ، از اواخر دهه 1120 زمانبندی می کند، اگر چه دیگر دانشمندان تاریخ آن را از اواخر قرون 12 و اوایل قرن 13 قرار داده اند.

این کلیسا ، تحت تاثیر معماری و سنگ تراش رومی در منطقه به خوبی سنگ تراشی مسیحیان اولیه (که تعدادی از آنها در حوزه Arleo موجود است) ساخته شده ، بر دیگر بناها نیز تاثیر داشته که قابل ملاحظه ترین آنها Trophime Saint ، توقف گاه قبل از saint – Gilleo در Via Tolosa می باشد.

همه تصاویر سردر جلویی و داخل ، در سال 2007 گرفته شده است

منظره هایی از 3 قوس

نگاهی به معماری جهان اسلام 30 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 29

نگاهی به معماری جهان اسلام

واژه " بنا نهادن" به معنای بن بخشیدن ، پی نهادن و آفرینش دوباره بر اساس طرح واندیشه از قبل تعیین شده است. واژه آرشه تخنائومه یونانی که لاتینی شده آن آرشیتکت است خود ترکیب جالب توجهی از دو واژه " آرشه" ، به معنای بُن و منشا (وهمچنین پی افکندن بر اساس مبنا و اصلی مشخص و معلوم) و کلمه " تخنه " به معنی هنر می باشد.

تخنه ، ریشه ای هند و اروپایی دارد و از فعل " تیکتو" و" تخنائومه " به معنی آفرینش ِساختمند و ماهرانه است. هرچه بیشتر به وارسی واژه آرشی تکتونیکی یا آرشیتکت بپردازیم بیشتر به جامعیت معماری و پیوند های عمیق و نا گسستنی آن با هنر پی خواهیم برد: معماری با معنای آفریدن (وطبعا هنر) ، ساختن و پروردن خویشاونداست.

مارتین هیدگر[1]با تکیه بر همین معنای کهن هلنی ِ" پوئزی " poesy، واژه هنر را از جنس آفریدن ، فراآوردن ، فرآوردن ، فروردن و پروردن دانسته و گفته است که معماری از سنخ هنرهایی است که استعداد پروردن (نیروی آفرینشگری) انسان در آن به اوج جامعیت خود می رسد[2]. براین اساس می توان گفت که معماری ، بیشتر از هر هنری با فرهنگ انسانی مرتبط بوده و خواهدبود.

درتمدن اسلامی ما نیز واژه " بیت "علاوه بر اینکه به معنای شعراست به معنای برجهای فلکی نیز می باشد؛این همه مبین این حقیقت است که معماری از جامع ترین استعدادهای انسان در حسن ترکیب بخشی است.

/

مصالح مادی، ضرورتهای مرتبط با حیات انسانی وتدبیرهای هنری فنی، سه مولفه مهمی است که در کیفیت ایجاد ، آرایش و تشکل انداموار معماری سهم تعیین کننده دارد ؛ و " فضا "، "حجم " و"ایستایی " از عناصر بنیادین آن به شمار می رود.

معماری ؛ اجتماعی‌ترین هنربشری است. به غیر از دوران گردآوری خوراک، حضور فضا، بنا و شهر از گذشته تا امروز و در آینده، لحظه‌ای از زندگی روزمره آدمیان غایب نبوده و نخواهد بود. بشر، نیازمند فضایی است که او را در مقابل تأثیرات محیط محافظت نماید. این نیاز از ابتدای زندگی تا به امروز تغییر چندانی نداشته است. این فضای محافظ یا همان فضای معماری، مرکزی است که بر مبنای آن تمامی ارتباطات فضایی شکل می یابند و سنجیده می‌شوند. فضای معماری به بیانی ، مکان یا ظرفی است که در آن بخشی از فعالیتهای مربوط به زندگی بشر صورت می‌پذیرد. بنابراین فضای معماری با زندگی رابطه‌ای ناگسستنی دارد. انسان ازهمان دمی که از رحم مادر جدا می‌شود، در فضایی جدید قرار می‌ گیرد که همان فضای معماری است. انسان در فضای معماری زندگی می‌کند، به فضا فکر می‌کند و فضا را خلق می‌نماید. معماری هنر به نظم درآوردن فضاست وانسان تازمانی که افعال خود را منظم نکند و به زندگی خود نوعی سازمان نبخشد نمی‌تواند فضا را به نظم درآورد.

رابطه انسان با فضای معماری رابطه‌ای روزمره است که بخش مهمی از زندگی او را در بر می‌گیرد. این رابطه پیچیده‌تر از رابطه انسان با فضای هنری نقاشی و مجسمه سازی‌ است، زیرا وی این فضا را از درون نیز تجربه می‌کند. از این رو بعد از قرن‎ها، هنوز مسأله اصلی معماری، فضا ، زندگی و شیوه ارتباط بین این دو است. فضای معماری که اصلی‌ترین وجه معماری است، از طریق اصلی‌ترین جنبه زندگی یعنی " خلاقیت " ایجاد می شود. با اینکه فضای معماری به فضای زندگی انسانها مربوط است، ولی این ارتباط از قالب خاصی نتیجه نمی‌شود. فضای زندگی به صورت الگویی از پیش تعیین شده، در جهان ایده‌آل‎ها وجود ندارد، بلکه باید ایجاد شود و معمار مسؤول ایجاد آن است.

روح انسان تجربه هبوط و استقرار و سکونت را بیش از هر هنر دیگری در معماری احساس کرده است. این معماری است که در طول تاریخ همچون نمادی مادرانه انسان را در بر گرفته است و بنابراین با معنوی ترین عر صه های وجود بشر پیوند و قرابتی تمام عیار داشته است. همین جنبه های معنوی وشهودی معماری است که آن را با مدنیت انسان مرتبط و همداستان کرده است.

به نظر می رسد معماری در تعین بخشیدن جامع به روحیات مردم یک عصرو بیان نسبت انسان با عالم درون و بیرونش (هرچند نمادین و انتزاعی) تواناتر از هنرهای دیگر بوده و همچون آینه ای علاوه بر تجلی دادن نیازهای معنوی و مادی انسانها ، کیفیت و کمیت زیست آنها را با زبانی خاص نمایانده است.

شایدبارزترین جلوه معمارانه بشر، خانه وخانه سازی باشد: انسان پس از این که از غارها بیرون آمد و به زراعتگری پرداخت و از شکارچی سرگردان به کشاورزِمستقر تبدیل شد، به ایجاد خانه اندیشید. خانه برای آدمیان درطول عصرها و نسل‌های متمادی، همیشه دربردارنده‌ مفاهیمی بس والا و برین بوده است.

امامهمترازخانه متعارف ومعمول برای انسان، " خانه اعتقادات جمعی" وی بوده است که درقالب معابد ومساجد درطول تاریخ هنرخودنمایی می کند: همان خانه ای که بافطرت انسان تکلم می کند وخاطرات ازلی اش رابه اومتذکرمی شود. برای همین است که معماری درادیان همیشه جایگاه ارزشمندی داشته است. ازآنجاکه دین برآن است تامؤمنان وگروندگان خودرابه عبادتگری فراخواندوعبادت راازاساسی ترین ابعادوجودی هرانسانی تلقی می کند ساختن معابد به نحوی که متناسب بادرونمایه های آن دین باشد بسیاربااهمیت تلقی شده است. این مهم دردین اسلام بسیاربااهمیت ترشمارده شده است.

معماری اسلامی به حکم آن که ازهمه تجربه های معماری دینی پیش ازخودحداکثربهره ممکن رااندوخت وحقیقت دینی رادرکامل ترین گونه ممکن اعلام داشت شاخص ترین جلوه معماری دینی به شمارمی رود. ماهیت این معماری سازگارباماهیت دین اسلام وعناصرساختاری وتزیینی آن پیوسته ازارزشهای مستتردرنهاداسلام پیروی کرده است.

نکته در خوراهمیت اینکه معمار متدین مسلمان ، نه تنها فهم ِ والایی ازنیات توحیدی خود داشت بلکه درک ژرفی هم از سرشت مصالحی که با آن کار می کرد داشت.او با سنگ چون سنگ و با آجر چون آجر رفتار می کرد؛ واین ناشی ازادراک حِکمی اوازهستی و بی شک متاثرازمعرفت دینی اوست. او نه تنها با به کاربستن فنونی که سنگ را سبک ودر حال پرواز به سمت بالانشان دهد ، بلکه با استفاده از نقوش هندسی و اسلیمی ؛ نقوشی که سبب می شود تا اجسام مادی ، ضمن حفظ سرشت خود ،در برابر نمونه های مثالی شان جلا نیزیابند ، به ماده شرافت و شأن می بخشد.

نقشهای ِاسلیمی این مجال را بدست می دهند تا به قلب ماده سرایت و رسوخ کنند ، تیرگی را ازآن بزدایند وآن را در برابرانوار الهی چشم نواز سازند. اسلیمی ها به گونه های مختلف ، فضای خالی را در هنر اسلامی رقم می زنند و اشیای مادی را از آن سنگینی ِنفس گیرشان آزاد می سازند و به روح مخاطب فرصت و فراست و رخصت پرواز می بخشند. توسعه و تکرار موسیقیایی این نقوش است که از ثابت ماندن نگاه در یک نقطه جلوگیری می کنند و به نگاه و نظر ، مجال حرکت می دهند.

معماری اسلامی ، فراتراز صرف ِتجربه ای زیباشناختی یا فضایی است ؛ این معماری جلوه ای نمادین از حقیقتی والاتراست.

دین اسلام در همه وجوه انسان جاری و ساری است ؛ در این دین هیچ چیز نیست که متأثر از امر مقدس نباشد. فقط سلسله مراتبی از " وجود" درکاراست که ریشه در توحید الهی دارد.

این توحید ِنهفته در متن هستی ، بیش از همه در هنرهای جهان اسلام مشهود است ؛ هنرهایی که در آن هیچ تمایزی میان هنرهای ظریف و صنایع کاربردی وجود ندارد؛ تکنیک و زیبایی وجوه مکمل خلاقیت هنری است.

به طورکلی درادیان ، هنر، از صنعتگری و کار صنعتگر از بقیه وجوه زندگی ، مخصوصاً زندگی اعتقادی او جدانیست. اعتقادات ِهنرمنددرهمه اندام وجوارح حیات او جریان دارد ومایه نشاط واسباب شعف مدام اوست.هنرمنددراین ساحت به حضورهماره دربرابرذات باریتعالی اعتقادی راسخ داردواوراازرگ ِگردن به خویشتن نزدیکترمی بیندومی داند[3]. این جنبه خاص بیش از همه در رابطه میان برادرمآبی های اصناف صنعتی دیده می شود ؛ در اینجا روند ِرازآشنایی و مهارت و ظرافت ِ کاری که در هر مرحله از شاگردی صورت می گیرد با تهذیب تدریجی در سلوک روحانی مطابقت دارد.

مؤمنان ومتفکران مسیحی[4] هم آثار هنری را تجسم لاهوت درناسوت می دانستند وبراساس این باور ، هنر را ، ودیعه ای مقدس معرفی می کردند و برای آن منزلتی خاص قایل بودند؛ آنان تصویرهایی را که هنرمندان بر اساس روایات و قصص انجیل پدید می آوردند محق ِاحترام می دانستند.