فرمت : WORD تعداد صفحه :16
فهرست
ماه همسایه ما در کیهان
ماه از زمین چقدر فاصله دارد؟چرا فاصله ماه و زمین تغییر میکند؟چرا خورشید و ماه، طلوع و غروب میکنند؟اندازه ماه چقدر است؟چرا ما از روی زمین فقط نیمی از ماه را می بینیم؟هلال و بدر چگونه ایجاد میشود؟ماه طی چه مدت یک دورکامل به دور زمین می گردد؟رابطه ماه با «جشن عید پاک» چیست؟آیا ماه نیز شب و روز دارد؟چرا جزر و مد اتفاق می افتد؟چرا ماه به روی زمین سقوط نمی کند؟مه گرفت یا خسوف چیست؟خورگرفت یا کسوف چیست؟
ماه، همسایه ما درکیهان
ماه از زمین چقدر فاصله دارد؟ماه دریک فاصله متوسط 384.400 کیلومتری به دور زمین می چرخد. به عنوان مثال، یک فرد پیاده می تواند این مسافت را در 11 سال، یک ترن مترو در 5 ماه و یک جمبوجت در20 روز طی کند. یک فضاپیما این مسافت را درچند روز و یک علامت نوری یا راداری آن را فقط درمدت 3/1 ثانیه می پیماید. به همین خاطر گفته میشود که ماه از زمین 3/1 ثانیه نوری فاصله دارد. این فاصله اگر چه برای ما انسانهای یک مسافت بسیار طولانی است، اما درمقایسه با ابعاد کیهان فاصله بسیار کمی محسوب میشود. سیاره زحل یا کیوان (از سیاره های منظومه شمسی که بعد از مشتری بزرگترین سیاره است و هشت قمر دارد) یک ساعت نوری و نزدیکترین خورشیدٍ همسایه سال نوری با ما فاصله دارد. سریعترین فضاپیماهای ما برای رسیدن به آنجا دهها هزار سال در راه خواهند بود.
چرا فاصله ماه و زمین تغییر می کند؟اگر مدار ماه به دور زمین یک دایره دقیق بود، فاصله ماه تا زمین همواره ثابت میماند؛ ولی مدار ماه به صورت یک بیضی است. دراین مدار، فاصله زمین- ماه به طور دائم در تغییر است. ماه درقسمتی از مدار که نزدیک به زمین است، فقط 356.500کیلومتر، و در قسمتی از مدار که دور از زمین است، 406.700 کیلومتر از ما فاصله دارد. به همین خاطر بزرگی ماه درطول زمان متفاوت به نظر می رسد. زمین و ماه با همدیگر به عنوان «سیاره های دوگانه» سالیانه یک بار به دور خورشید میچرخند. اگر فضانوردی بتواند از فضا زیادی منظومه شمسی ما را نگاه کند، مدار ماه به دور خورشید درنظر او به صورت یک دایرة دندانه دار جلوه خواهد کرد.
چرا خورشید و ماه طلوع و غروب می کنند؟زمین ما، مثل یک چرخ فلک بزرگ هر 24 ساعت یک بار به دور خود می چرخد. ما انسانها روی سطح کره زمین زندگی می کنیم و به همراه زمین می چرخیم. هنگامی که سرزمین ما مستقیم درطرف خورشید قرار دارد، این پدیده را «روز» می نامیم. وقتی که سرزمین ما چرخیده و از شعاع تابش خورشید خارج میشود، آن را «شب» نام می گذاریم. زمانی که شب در حال پایان است، در واقع درحال گردش در جهت خورشید هستیم تا آنکه در افق ظاهر میشود. دراین زمان می گوییم که خورشید سربرآورده یا به عبارت دیگر طلوع کرده است. درمورد ماه هم مسئله به همین شکل است. ماه خودش به هیچ وجه درشرق طلوع و یا درغرب غروب نمی کند، بلکه زمینی که ما روی آن زندگی می کنیم، از غرب به شرق به دور خود می چرخد. به این خاطر ما اینطور استنباط می کنیم که ماه درجهت مخالف به دور ما می چرخد؛ در افقِ شرق طلوع میکند، از شرق به غرب در آسمان سیر میکند و بالاخره درغرب غروب میکند. به هر حال به خاطر وضعیت خاصِ مدار ماه، طول و غروب آن دقیقاً درنقاط شرق یا غرب اتفاق نمی افتد.
فرمت : WORD تعداد صفحه :36
مقدمه
از یک دیدگاه کلی می توان گفت که «حسن نیت» به دو طریق و شیوه درقرار دادها کاربرد دارد. به عبارت دیگر حسن نیت درقرار دادها در دو چهره متفاوت ظاهر شده و مورد توجه قانوگذار و حقوقدانان قرار می گیرد. غالباً حسن نیت درقراردادها به عنوان یک الزام و تکلیف برای طرفین قرارداد و از این حیث مورد بررسی قرار میگیرد. چهره دیگر حسین نیت آن است که حسن نیت یکی از طرفین قرارداد و عامل جلب حمایت قانونگذار از او می گردد. دراین چهره معمولاً حسن نیت در میزان مسؤولیت مؤثر بوده و قانونگذار مسؤولیت کمتری برای فرد با حسن نیت به نسبت شخصی که فاقد حسن نیت است، مقرر میکند. ما این دو جنبه چهره حسن نیت را به ترتیب به عنوان حسن نیت در چهره الزامی و تکلیفی و حسن نیت درچهره حمایتی نام گذاشته ایم.
اصل حسن نیت درقراردادها، اصلی است که در نظام حقوقی ایران و درمیان حقوقدانان مورد توجه و عنایت کافی قرار نگرفته است. البته در سالهای اخیر شاهد توجه بیشتری هم در جامعه حقوقی و هم از سوی قانوگذار به آن هستیم. اگر چه باید به این نکته توجه کنیم که هرچند حسن نیت به عنوان یک اصل کلی که رعایت آن در قراردادها ضرروی است و به عبارت بهتر اصلی که باید در قواعد عمومی قراردادها مورد توجه قرار گیرد، مورد بحث قرار نگرفته و از این عنوان بسیار به ندرت در منابع حقوقی و قوانین استفاده شده است، اما جوهره این مفهوم به دفعات و به شیوه های مختلف در کتب فقهی، حقوقی و نیز در قوانین مورد عنایت بوده است، بویژه اینکه دربسیاری از موارد قانونگذار احکامی وضع نموده است که می توان زیر بنا و مبنای اصلی یا یکی از مبانی اصلی آن احکام را حسن نیت دانست (برای نمونه رجوع شود به مواد، 69، 263، 325، 391، 438ق.م مواد 337، 349، 370 ، 391، 426، 490 و 500 ق.ت)
گام نخستین برای آشنایی با کاربرد حسن نیت درقراردادها، تعریف و شناخت مفهوم حسن نیت است.
اولین و اساسی ترین گام برای شناخت یک مفهوم و در قلمرو حقوق برای شناخت یک اصل حقوقی، ارائه تعریفی از آن است. این مطلب در مورد حسن نیت که به عقیده برخی تعریف شدنی نیست و نمی توان آن را در قالب یک تعریف آورد و مطابق عقیده ای دیگر ارائه یک تعریف مشخص از آن، کار درستی نیست، اهمیت بیشتری می یابد. از سوی دیگر به لحاظ معنا و محتوای حسن نیت، در برخورد با بسیاری از اصول و نهادهای حقوقی در می یابیم که محتوا و معنای این اصول و نهادها بسیار نزدیک با اصل کلی حسن نیت است و برای شناخت کامل این اصل ناگزیر از توجه به این اصول و نهادها هستیم. همچنین برای شناخت معنا و کاربرد این اصل و نیز آشنایی با سیر تاریخی آن، بررسی تاریخچه حسن نیت بطور اجمال، ضروری می نماید. از گذشته تا کنون نسبت به پذیرش این اصل ایرادها و انتقادهایی مطرح شده و در مقابل نیز پاسخهایی به این ایرادها داده شده و از پذیرش آن دفاع شده است. اما هر گاه این اصل در حقوق قراردادها پذیرفته شود موضوع بعدی که برای شناخت آن و کاربرد آن باید مورد بررسی قرار گیرد آن است که در عمل چگونه می توان ا حراز کرد که یک طرف قرارداد دارای حسن نیت بوده است یا خیر. آیا باید به انگیزه و جنبه های درونی و نیت واقعی او توجه کرد یا ملاکهای عینی و خارجی در این زمینه وجود دارد و باید بکار گرفته شود. آخرین بحث کلی در مباحث شناختی و نظری در مورد حسن نیت آن است که حسن نیت در قراردادها دارای دو چهره است. در چهره اول طرفین ملزم به رعایت این اصل و به تعبیر دیگر رعایت صداقت، درستی و... و خودداری از فریب، خدعه و... هستند و از حسن نیت در چهره دوم مواردی را در نظر داریم که یک طرف قرارداد از روی حسن نیت و با نداشتن آگاهی از یک واقعیت، اقدامی کند و قانونگذار به این جهت او را به طریقی مورد حمایت قرار می دهد.
از گذشته تا کنون در سلسله مباحث مربوط به حسن نیت، موضوعی که ذهن حقوقدانان را به خود مشغول کرده است عبارت بوده است از «شناختن و شناساندن مفهوم حسن نیت». حسن نیت را می توان اصطلاحی بسیط دانست. اصطلاحی که به سختی در قالب یک تعریف ساده و سهل می آید و لذا این عقیده مطرح شده که برای شناخت حسن نیت و بکار بستن آن، ارائه تعریفی از آن ضرورت ندارد. با وجود این به طرق و با تعابیر مختلف، سعی در تعریف حسن نیت شده است. بسیط بودن مفهوم حسن نیت و گستردگی آن موجب ارتباط وسیع آن با بسیاری از اصول و نظریه هایی که در واقع، مضمون و محتوای آنها ضرورت پای بندی به اخلاقیات و رعایت صداقت، انصاف و ... است شده و به این ترتیب مشکل شناخت حسن نیت و قلمرو آن دو چندان می شود.
در این تحقیق برآنیم که با بحث و بررسی در زمینه تعاریف ارائه شده از حسن نیت در مبحث اول و نیز بررسی اصول و اصلاحات مرتبط با آن در مبحث دوم، به قدر توان در شناسایی این اصل گام برداریم.
مبحث اول: تعریف حسن نیت
هر گاه واژه «حسن نیت» بکار برده می شود معنای روشن و ساده ای از آن به ذهن متبادر می شود. کمتر کسی را می توان یافت که در درک معنای حسن نیت با مشکل مواجه گردد. تعریفی که افراد مختلف در پاسخ به سوال از معنای حسن نیت می کنند مشابه و نزدیک است. حسن نیت یعنی داشتن صداقت، نیت پاک و بی شائبه و درست.
اما هنگامی که صحبت از بکار بردن «حسن نیت» در قراردادها می شود، دیگر، آن سادگی و بدیهی بودن معنا و مفهوم حسن نیت وجود ندارد و سوال و ابهامی جدی از این جهت مطرح می گردد. حسن نیت در قراردادها یعنی چه؟ می توان گفت که مشکل از آنجا ناشی می شود که «حسن نیت در قراردادها» به معنای ورود قاعده ای که جنبه اخلاقی دارد در قراردادها و به تعبیر بهتر در عالم حقوق می باشد. پذیرش ورود و کاربرد «حسن نیت» در قراردادها به معنای آن است که حسن نیت به عنوان یک اصل و قاعده مطرح شود و در نتیجه مسائل و موضوعات حقوقی بهمان ترتیب که در مورد بسیاری اصول و قواعد دیگر مطرح می شود در این مورد نیز مطرح گردد. یعنی بطور خلاصه اولا: باید موضوع الزام آور بودن آن مورد توجه قرار گیرد. ثانیا: آثار و کاربرد آن در مراحل مختلف قرارداد مورد بحث قرار گیرد. ثالثا: و شاید مهمتر از همه، ضمانت اجرا یا ضمانت اجراهایی برای نقض این قاعده در نظر گرفته شود. این گونه مسائل و موضوعات از یکطرف از معنا و مفهومی که برای حسن نیت در نظر گرفته می شود متاثر هستند و از سوی دیگر بر ارائه تعریف و معنایی دقیق و روشن از حسن نیت اثر می گذارند. بنابراین شاید گزاف نباشد اگر گفته شود «حسن نیت در قراردادها» از نظر معنا و مفهوم، سهل و ممتنع است. سهل است چون حسن نیت معنایی نسبتا روشن و ساده دارد و لذا ابتدائا معنایی از این عبارت در ذهن نقش می بندد و ممتنع است چون با شناختی که از قراردادها و نکات و مسائل حقوقی مربوط به آن وجود دارد ارائه تعریف روشن و دقیقی از حسن نیت در قراردادها کار آسانی نیست و فهم و درک معنای آن و تبیین آن مستلزم تعمق و تحقیق ویژه در مورد آن است. اصولا همانطور که در بحث از ایرادها و اشکالهایی که نسبت به حسن نیت در قراردادها و پذیرش آن مطرح خواهد شد[1]، از جمله مهمترین ایرادها در این زمینه آن است که به کاربردن حسن نیت به عنوان یک اصل در قراردادها در حالی که از نظر معنا و مفهوم، مبهم و مجمل است و نمی توان مرز دقیقی از این جهت برای آن ترسیم نمود، امکان پذیر نیست و به همین جهت ارائه ضابطه مشخص و صریحی برای احراز وجود حسن نیت یا عدم آن دشوار است. با این مقدمه در خصوص معنای حسن نیت و خاطر نشان کردن دشواری مطلب، اکنون به بیان و بررسی تعاریفی که در این زمینه ارائه شده است می پردازیم.
1 - ر.ک. صص70 تا 83.
فرمت : WORD تعداد صفحه :246
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه........................................ 1
شرح وظایف دایره حسابداری شعب................. 3
حسابداری شعب:
عملیات حسابداری پرداخت حقوق کارکنان از طریق دایره حسابداری 7
نحوه پرداخت مساعده به کارکنان................ 8
چک:
1- تعریف چک................................... 9
2- ارکان چک................................... 9
1-2- تاریخ صدور چک............................ 10
2-2- مبلغ چک.................................. 11
3-2- محلی که چک در آنجا باید پرداخت گردد...... 11
4-2- نام گیرنده چک............................ 11
5-2- امضاء صادر کننده چک...................... 12
3- انواع چک................................... 12
1-3- چکهای عادی............................... 12
2-3- چک مسافرتی............................... 13
3-3- چک بانکی................................. 13
4-3- چک آزاد.................................. 13
چکهای فی مابین:
1- نکات قابل توجه جهت صدور چکهای بین بانکها... 14
2- نحوه صدور و پرداخت چک بین بانکها........... 15
3- فقدان چک های بانکی......................... 17
4- دستورهای متفرقه............................ 21
5- عملیات حسابداری............................ 22
ظهرنویسی، پشت نویسی و انتقال چک.............. 23
مسئولیت صادر کننده چک........................ 25
مسئولیت بانک (نحوه کنترل و پرداخت چک)
1- کنترل و پرداخت چک.......................... 27
2- برگشت چک و عدم پرداخت...................... 28
دستور پرداخت چک بر حسب درجات شعبه............ 30
نحوه پرداخت وجه چکهای مشتریان سایر شعب به تقاضای صاحب حساب چک بر 33
چکهای انتقالی:............................... 39
1- چکهای انتقالی داخلی........................ 40
2- چکهای انتقالی عهده سایر بانکها............. 41
روش وصول چکهای انتقالی در شهرستانهای فاقد اطلاق پایاپای (کلرینگ) 42
نحوه وصول چکهای داخلی و عهده شعب سایر بانکها تحت پوشش کلر تهران:
1- چک های داخلی............................... 47
2- چک های عهده سایر بانک ها................... 47
چگونگی واگذاری شعب شهرستانها عهده سایر شعب بانکهای تهران 48
نحوه وصول چک های انتقالی شعب تهران و شهرستان عهده سایر شهرستانها 49
نحوه وصول چک های انتقالی شعب بانک عهده یکدیگر در یک شهرستان 50
چک های بی محل و بستن حساب سپرده قرض الحسنه جاری 50
مراحل فروش چک................................ 51
مراحل خرید چک................................ 53
عملیات حسابداری بازخرید چک ها در شعبه:....... 54
سپرده:
سپرده قرض الحسنه جاری........................ 57
1- چگونگی افتتاح حساب قرض الحسنه جاری......... 57
2- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقیقی ایرانی 58
3- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای پزشکان.... 59
4- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری مشترک.......... 60
5- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری اشخاص حقیقی خارجی 60
1-5- خارجیان مقیم ایران....................... 60
2-5- خارجیان مقیم خارج از کشور................ 61
3-5- افاغنه................................... 62
6- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای کسبه، بنگاهها، انجمن های فرهنگی
و خیریه...................................... 62
7- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقوقی ایرانی 63
8- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های خصوصی 65
9- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت در شرف تاسیس 67
10- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های تعاون شهری 67
11- افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای شرکت های دولتی 69
12- افتتاح حساب قرض الحسنه برای دستگاههای دولتی 71
1-12-نحوه افتتاح حساب سپرده قرضالحسنه جاری برای دستگاههای دولتی 71
2-12- طرز استفاده از حساب قرض الحسنه جاری دستگاههای دولتی 73
3-12- طریقه انسداد حسابهای دولتی.............. 75
4-12- ممنوعیت قبول سپرده ها................... 75
13- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری به نام شهرداری ها 75
14- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقوقی خارجی 75
1-14- اشخاص حقوقی خارجی مقیم ایران............ 76
2-14- اشخاص حقوقی خارجی مقیم خارج از کشور..... 76
15- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری ارزی.... 76
حساب قرض الحسنه جاری درگیر................... 77
بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب:
بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب در حالت عادی 78
بستن حساب قرض الحسنه جاری به تقاضای صاحب حساب به دلیل مفقود شدن چک یا دسته چک................................... 78
حسابهای مطالبه نشده.......................... 80
فصل در گذشتگان............................... 82
فصل ورشکستگان................................ 85
فصل جاری راکد................................ 86
فصل انتقالی از بستانکاران.................... 87
حساب قرض الحسنه پس انداز..................... 88
نحوه افتتاح قرض الحسنه پس انداز.............. 89
انواع حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز...... 89
1- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی، رشید و
باسواد....................................... 89
2- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی بیسواد 90
3- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه عادی برای اشخاص صغیر 91
4- نحوه افتتاح سپرده قرض الحسنه پس انداز با وکالت یا قیومیت یا وصایت رسمی از طرف اشخاص............................ 91
5- افتتاح حساب قرض الحسنه مشترک عادی.......... 92
6- افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز عادی برای اشخاص حقوقی 93
نحوه پرداخت حساب قرض الحسنه پس انداز......... 94
حساب سپرده قرض الحسنه ویژه:.................. 95
افتتاح حساب قرض الحسنه ویژه.................. 96
عملیات حسابداری حساب قرض الحسنه ویژه......... 100
حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان............ 102
امتیازات و جوائز حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان 103
عملیات حسابداری حساب سپرده قرض الحسنه ویژه جوانان 106
سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت................. 109
نحوه افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت: 110
1- افتتاح حساب برای اشخاص حقیقی............... 110
2- افتتاح حساب مشترک.......................... 111
3- افتتاح حساب با وکالت....................... 113
4- افتتاح حساب برای شرکت های دولتی............ 114
5- افتتاح حساب به نام صغیر توسط قیم........... 114
6- افتتاح حساب توسط افراد غیر از ولی، وصی و قیم 115
7- افتتاح حساب توسط وصی....................... 115
نرخ سود و طریقه محاسبه آن.................... 116
سپرده سرمایه گذاری بلندمدت................... 116
شرایط افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری بلندمدت. 118
افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری برای شرکت های دولتی 124
نرخ سود و طریقه پرداخت آن.................... 124
عملیات حسابداری سپرده سرمایه گذاری بلندمدت... 126
سپرده های بیش از یک سال...................... 135
حوالجات...................................... 136
نحوه صدور و حواله های عهده شعب............... 137
فقدان چک های بانکی........................... 145
1- وظایف صاحب چک بانکی........................ 145
2- وظایف شعبه صادر کننده چک بانکی............. 145
3- وظایف شعبه پرداخت کننده چک در رابطه با اعلام پاسخ استعلام 146
پرداختهای چکهای بانکی (چک حواله) و ابزار شبه پول صادره بانکها قبل از قبولی.................................................. 148
حواله های صادره مشروحه ذیل فاقد کارمزد یا هزینه میباشد 150
حواله های عهده ما:........................... 151
حواله های عهده ما به نشانی محل اقامت......... 153
حواله های عهده ما جهت واریز به حساب.......... 154
مسائل متفرقه پول رسانی....................... 156
وصول بها آب، برق، تلفن و گاز................. 156
صندوق امانات................................. 159
باجه ها:..................................... 163
عملیات نقدی و انتقالی........................ 164
انعکاس عملیات باجه در حسابهای شعبه........... 167
دو وقته نمودن ساعات کار شعب (باجه عصر)....... 169
رسیدگی به موجودی روزانه صندوق و طریقه بستن خزانه شعبه و نگهداری
کلیدها....................................... 174
اضافه موجودی صندوق و خزانه................... 179
تعدیل نقدینگی و بیمه وجوه صندوق و در راه..... 181
تفکیک و شمارش اسکناس......................... 188
نکات مهم قبل از بستن حسابها در پایان سال مالی 188
دستورالعمل بستن حسابها در پایان سال مالی..... 189
الف- کلیات وظایف شعب، حسابداری های مناطق و ادارات کل قبل از تهیه صورتهای مالی پایان سال ...................... 190
ب- مدارک لازم در پایان سال.................... 198
- نحوه ارسال مدارک از طریق شعب............... 200
ج- مدارک ارسالی حسابداریهای مناطق به اداره کل حسابرسی وامور مالی 204
د- تذکر چند نکته............................. 205
مجموعه ضمائم و پیوست ها (از 1 الی 89)
فرمت : WORD تعداد صفحه :20
مقدمه:
عدالت واژه ای است که از چند حرف تشکیل شده است، اما در خودش معنای وسیع و گسترده ای دارد. عدالت در فرهنگ لغت به معنی دادگری کردن، عدالت کردن آمده است. جرجانی میگوید: «عدالت در لغت استقامت باشد و در شریعت عبارت است از استقامت بر طریق حق است باجتناب از آن چه محظور است در دین.[1]
سخن از حق و عدالت زیاد به گوش می رسد، اما وقتی جای قول و عمل فرامیرسد کناره گیری میکنند چرا که ممکن است منافع خود را از دست بدهند. قرآن کریم کتاب به کمال رساندن انسان است و در این جهت همه امور را با عدالت تنظیم نموده است، که عدالت جان هر چیز است، و اگر عدالت از چیزی سلب شود، گویا جان و روح آن چیز را گرفته باشند، جز مرده ای بیش نخواهند بود. حضرت علی علیه السلام در بیان کلی می فرماید: عدالت حیات و زندگی است.[2]
یکی از دل مشغولیهای اصلی پیامبران الهی در تمامی اعصار و نیز شاخصه اصلی دولت دینی و مردم سالار عدالت اجتماعی است. انسانها بالفطره شیفته عدالتند و وعده و انتظار عدالت شیرین ترین وعده و انتظار برای انسانهاست چه سرها که برای عدالت پای دار نرفته و چه قلم ها که به خاطرش به خون آغشته نشده است.
با آن که کتابهای بسیاری دربارة عدالت منتشر شده و هنوز موضوع داغ محافل فکری جهان است، جهان از جهت علمی و عملی با حقیقت و سیر عدالت و عدالت دزدی فرسنگها فاصله دارد. امیدواریم که روزی این فاصله از بین برود:
عدالت کن، که در عدل آنچه یک ساعت بدست آید میسر نیست در هفتاد سال اهل عبادت را
(صائب)
چکیده :
مقاله ای که پیش رویتان قرار دارد، از چند بخش تشکیل شده است. مقاله با یک مقدمه شروع میشود. در مقدمه عدالت را معنی کرده ام کمی در این باره مطلب نوشته ام تا به این طریق مخاطب را متوجه موضوع مورد بحث کنم. بعد از مقدمه کم کم وارد موضوع عدالت شده ام. در قسمت بعد از مقدمه سعی کرده ام مفهوم عدالت در لغت و همچنین جایگاه آن را تا حدودی بیان کنم. در این قسمت از سخنان و حکمتهای امام علی (علیهالسلام) هم استفاده کرده ام تا از سخنان آن بزرگوار هم در ارائه مطلب کمکی گرفته باشم. قسمت بعدی در مورد عدالت بستر کمالات است. که مطلب اساسی آن اینست که انسان اگر میخواهد به آنچه که لایق آن است برسد باید عدالت را در همه امور جاری گرداند. مطلب بعدی عنوانش عدالت از آرزو تا عمل است، که از روزنامه تفاهم گرفته شده این نوشته از آقای رضای غلامی است، که در مورد عدالت اجتماعی در جامعه میباشد. این قسمت هدفش اینست که اجرای عدالت در جامعه نیازمند یک برنامه جامع علمی و مبارزه با ظلم از سوی هر دولتی میباشد. مطلب آخر هم در مورد اینست عدالت راه رسیدن به قله انسانیست. بندگان در سایه عدالت بهترین آدم ها میشوند و با بی عدالتی به بدترین آدم تبدیل می گردند. این بود مختصری توضیح در مورد مقالهای که نوشته شده است.
[1] . رجوع به فرهنگ لغت. قسمت عین
[2] . رجوع به طایر فرخ پی. (کمالات انسانی در نهج البلاغه)
فرمت : WORD تعداد صفحه :20
مقدمه
اغلب انسانها به «تکنولوژی» به عنوان یک رفیق قابل اعتماد می نگرند؛ به دو دلیل، نخست اینکه: تکنیک و صنعت زندگی را آسان تر، تمیزتر و طولانی تر می سازد. مگر از یک دوست و رفیق چه توقعی غیر از اینها می توان داشت؟ دوم اینکه: تکنیک از مدتها قبل و از همان آغاز رابطه ای بسیار نزدیک و در عین حال انعطاف ناپذیر با فرهنگ داشته است. به دلیل همین نزدیکی و اثرگذاری، بررسی تاثیر تکنولوژی در فرهنگ چندان ضروری به نظر نمی رسیده است. تکنیک در زمرة آن گروه از دوستان است که اعتماد و متابعت ما را طلب می کند؛ و از آنجا که این دوست نعمتهای بیشماری را به ما ارزانی می دارد، اغلب انسانها به خواستة او تن داده و اعتماد به او و متابعت از او را پذیرفته اند. اما چهره این دوست بخش تاریکی نیز دارد، هدایای او مستلزم هزینه های سرسام آوری است. اگر بخواهیم خطرات آن را گوشزد کنیم باید بگوییم که رشد افسار گسیخته و غیرقابل کنترل تکنولوژی، تمام چشمه ها و کانونهای لازم زندگی و حیات را نابود می سازد. تکنولوژی مبانی اخلاقی را از فرهنگ زدوده و روابط روحی و روانی انسانها را، که در حقیقت ارزشهای حیات انسانی است، به گور می سپارد. به طور خلاصه: تکنولوژی برای ما هم دوست است و هم دشمن.
قضاوت تاموس
در یکی از آثار افلاطون، به نام فایدروس (Phaidros) به داستانی برمی خوریم دربارة یکی از پادشاهان مصر علیا به نام تاموس.
«روزی یکی از خدایان به نام تئوت (Theuth) نزد تاموس میهمان بود. تئوت صاحب اختراعات و دانشهای بیشماری بود، از جمله، اعداد، علم حساب، هندسه، نجوم و کتابت. او اختراعات خود را به شاه عرضه داشته و از او می خواهد که مصریان را با این اختراعات آشنا ساخته و آنان را بهره مند کند.» سقراط سپس چنین ادامه می دهد: «تاموس دربارة هر کدام از این اختراعات سوال می کرد و بسته به پاسخی که از تئوت دربارة فواید و کاربرد هر کدام می شنید، براساس استنباط خود که کدام را مفید و یا مضر تشخیص می داد، وی را تمجید و یا سرزنش می کرد، بیان تمام آنچه که تئوت درباره فواید و کاربرد اختراعات خود به شاه گفته است موجب اطالة کلام می گردد. اما زمانی که او موضوع «کتابت» و اختراع «حروف» را مطرح کرد، به شاه گفت: این هنر و فن خرد مصریان را بهبود بخشیده و قدرت حافظة آنان نیز به وسیله این حروف افزوده خواهد شد. چه مهم ترین کاربرد این حروف کمک به یادآوری اندوخته های ذهنی است. شاه در پاسخ گفت: ای تئوت هنرآفرین! فردی لازم است تا خواص آنچه را که آفریده ای روشن سازد ولی شخص دیگری نیز لازم است که فواید و مضرات آفریده های تو را برای کسانی که از آن استفاده می کنند گوشزد نماید. حتی خود تو به عنوان پدر و خالق حروف نتیجه ای را که از فراگیری آن حروف بیان کردی خلاف فایده ای است که از آنها برشمردی؛ این حروف ذهن آموزنده را بیشتر به طرف فراموشی سوق می دهد. زیرا اعتماد و اتکا به این وسیله، که از خارج باعث یادآوری و به خاطر آوردن محفوظات است، نیروی درونی و خلاقه دماغی او را که مایة اصلی قدرت حافظه است می کاهد و کم کم از بین می برد. آنچه تو اختراع کرده ای، در حقیقت برای تقویت حافظه نیست، بلکه وسیله ای است برای حفظ یک خاطره. و آنجا که می گویی به کمک این حروف صاحب خرد و شعور برتر می شوند، در حقیقت سرابی را نشان می دهی بدون آنکه به آبی دسترسی باشد. چه زمانی که آنان مطالبی را می بینند، بدون آنکه آنها را آموخته باشند، خیال می کنند جزو دانایان هستند در حالی که نادانانی هستند که برای اجتماع نکبت می آفرینند و این در شرایطی است که خود را خردمند و صاحب شعور می دانند.