آشنایی با روش دلفی و کاربرد آن در تصمیم گیری 16 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

آشنایی با روش دلفی و کاربرد آن در تصمیم گیری

آینده نگری و پیش بینی تحولات از نیازهای اساسی برنامه ریزان و مدیران است. روش دلفی که یکی از دستاوردهای جنگ سرد است در ابتدا برای برآورده ساختن این نیاز پدید آمد. اما رفته رفته با توجه به سازوکار انجام این روش که مبتنی بر انجام نظرسنجی از متخصصان است، برای حل مسائل پیچیده و تصمیم گیری در امور بغرنج به کار آمد. در برداشت های جدید این روش را فرآیندی ارتباطی دانسته اند که اجازه می دهد گروه برای حل یک مساله پیچیده، بدون کنش متقابل رودررو با مواجهه تک تک اعضای گروه، به توافق برسد. هم اکنون روش دلفی ابعاد کاربردی بسیاری یافته و در رشته های متعددی مانند بازرگانی، صنایع، سیاست، و همچنین برنامه ریزی شهری و منطقه ای مورد استفاده است. این روش در ایران چندان شناخته شده نیست. حال آنکه با توجه به پیچیده شدن امور طی سالهای اخیر تمامی افرادی که کارشان تصمیم گیری و برنامه ریزی است از روش دلفی بی نیاز نیستند. افرادی مانند مدیران سازمان های ملی، منطقه ای و محلی، شهرداران و اعضا شوراهای اسلامی شهر.

این مقاله قصد دارد تا به شکلی مقدماتی، مفاهیم و مبانی اساسی این روش را به خواننده معرفی کند.

مقدمه

زمان نگارش این نوشتار آغازین روزهای سده بیست و یکم و همچنین هزاره سوم میلادی است. همانند سپیده دم آغاز تمدن و تفکر، انسان های بسیاری در عرصه هایی مانند سیاست، برنامه ریزی، مدیریت و آموزش مشتاقند بدانند چه تحولات مهمی در سده و حتی هزاره جدید اتفاق خواهد افتاد. این اشتیاق آدمی را در معنای عام Futurism و در معنای علمی آینده نگری Prospective می نامند. در دایره المعارف علوم اجتماعی در توضیح این مفهوم آمده است: «از مفهوم Prospicere به معنای مقابل خود را نگریستن اخذ شده است و به معنای نگاه به آینده ای نزدیک به منظور پیش بینی حوادث آن است. آینده نگری نه تنها در قلمرو دانش بلکه در حیطه هنر نیز مطرح می شود. به زغم پی یر ماسه آینده نگری به معنای جستجوی طریقه ای نو در دانش است که در آن آینده را به عنوان نتیجه ای از اعمال کم و بیش آزاد و واکنش های کم و بیش قابل پیش بینی در نظر می گیرند» (ساروخانی. 1370. 581)

پیش بینی آینده و آینده نگری همواره دغدغه بشر و منشاء بیم و امید برای او بوده است. در گذشته وظیفه خبرآوری از آینده بر عهده جادوگران، پیشگویان، ستاره شناسان و فیلسوفان بود. بخش عمده ای از تعالیم پیامبران را نیز، تبشیر و تنذیر نسبت به آینده تشکیل می داد. با گسترش تدریجی سپهر دانش، آینده نگری هم بخشی از دل مشغولی های اندیشمندان گردید و روش هایی برای آن ساخته و پرداخته شد. این روش ها را می توان به ترتیب زیر برشمرد:

1- روش تخیلی- فلسفی

2- روش تاریخی- فلسفی

3- روش فرافکنی روند Extrapolation

4- روش شبیه سازی Simulation

5- روش بازنگری Monitoring

6- روش صحنه سازی Scenario Cerativity

7- روش واکنش شناسی Cross Impact Analysis

8- روش سروش یا دلفی Delphi

9- روش هنجاری Normative یا آینده نگری

در میان این روش ها، با توجه با اهمیت کاربردی، روش دلفی جایگاه خاص خود را دارد. این روش در عرصه هایی مانند سیاستگذاری و برنامه ریزی کلان و همچنین دستیابی به اجماع برای شناخت و حل مسائل پیچیده ابزار دست سیاستگذاران و مدیران در کشورهای توسعه یافته است. در این مقاله تلاش می شود تا این روش معرفی گردد.

پیشینه

قدیمی ترین ریشه های روش دلفی به معبد آیولون در شهر دلفی در یونان باز می گردد. شهر دلفی در دامنه جنوبی کوه بارناسوس و بر فراز یکی از دهانه های بزرگ خلیج کورنت قرار دارد. از نظر منظر جغرافیایی، سیمای شهر دلفی و پیرامون آن به گونه ای بود که یونانیان قدیم را به این اعتقاد واداشت که در آن جا خدایان زندگی می کنند. ویل دورانت (1372، 124) در کتاب تاریخ تمدن مجلد مربوط به یونان باستان می نویسد: «بالاتر از این صخره ها، قله های دوگانه کوه بارناسوس قرار دارد. یونانیان برای رسیدن به این قله ها صدها کیلومتر از روی صخره های دشوار بالا می رفتند. مه انبوه و دریایی که اشعه خورشید بر آن می تابد. به آن نقطه منظره ای زیبا و خوف انگیز می داد. از این رو یونانیان باور داشتند که آنجا خدایی وحشتناک سکونت می کند. اینان زلزله های متعددی را که در آن نقطه رخ داده و باعث ترس مهاجمانی چون

تاریخچه دلفی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

تاریخچه دلفی

در قلب دلفی ،یک کامپایلر (همگردان) پاسکال است . دلفی 6 مرحله دیگری از تکامل همان کامپایلر پاسکالی است که شرکت بورلند از هنگامی که (17 سال پیش) Anders Hejlberg ، اولین کامپایلر توربو پاسکال را نوشت مشغول توسعه آن بوده است . طی سالها ، برنامه نویسان پاسکال از پایایی و موزون بودن و نیز سرعت کامپایل که توربو پاسکال ارائه می دهد ، لذت برده اند . دلفی 6 نیز از این صفات مستثنی نیست ، کامپایلر آن ترکیبی از یک دهه تجربه کامپایلر و پیشرفته ترین کامپایلر بهینه ساز 32 بیتی است . با وجود رشد قابل توجه قابلیت های کامپایلر در طی چندین سال ، سرعت کامپایل به طرز جالب توجهی تنها اندکی کم شده است . علاوه بر این ، پایداری کامپایلر دلفی می رود تا معیار و نمونه ای برای سایرین باشد .حال وقت بررسی هر یک از نگارشهای قبلی دلفی می باشد که در اینجا قابلیت های هر نگارش را به طور مختصر مرور می کنیم .دلفی 1در اولین روزهای DOS ، برنامه نویسان یک انتخاب بین BASIC (آهسته ولی بهره ور) و زبان اسمبلی (کارا ولی پیچیده) پیش رو داشتند . توربو پاسکال که سادگی یک زبان ساخت یافته و کارایی یک کامپایلر واقعی را ارائه می کرد ، این فاصله را پر نمود . برنامه نویسان ویندوز1/3 نیز با انتخاب مشابهی، یعنی انتخابی بین یک زبان قدرتمند و سخت (بد قلق) مانند C++ و یک زبان با کاربری آسان ولی محدود مانند ویژوال بیسیک روبرو بودند . دلفی 1 با ارائه یک رویکرد اساسا متفاوت به توسعه ویندوز پاسخ داد : تولید توسعه ویژوالی (بصری) ، برنامه های اجرایی همگردانی شده ، DLL ها ، پایگاههای داده ها که همگی با هم یک محیط ویژوالی بدون محدودیت را تشکیل می دهند . دلفی 1 اولین ابزار توسعه ویندوز بود که یک محیط توسعه ویژوالی (بصری) ، یک کامپایلر بهینه ساز کد اصلی و یک موتور دسترسی به پایگاه داده های مقیاس پذیر را تلفیق کرد . دلفی1 اصطلاح توسعه سریع برنامه کاربردی (RAD) را تعریف کرد .ترکیب کامپایلر ، ابزار RAD و دسترسی سریع به پایگاه داده ها ، بسیاری از برنامه نویسان VB را به طرف خود جلب کرد و دلفی در بسیاری از تبدیلها موفق شد . همچنین بسیاری از توسعه گران Turbo Pascal با گذار به این ابزار یکنواخت و جدید ، دوره جدیدی را آغاز کردند . Object Pascal (پاسکال موضوعی) آن زبانی نبود که ما بتوانیم در دانشگاه از آن استفاده کنیم و به راحتی برنامه نویسی نماییم . بسیاری دیگر از برنامه نویسان برای بهره بردن از از الگوهای طراحی قدرتمند ارائه شده توسط زبان و ابزار دلفی به آن روی آوردند . گروه ویژوال بیسیک در میکروسافت که تا قبل از دلفی ، رقیب مهمی برای آنها نبود ، اصلا آمادگی چنین چیزی را نداشتند . ویژوال بیسیک 3 قدیمی ، حجیم و گنگ بود و به هیچ وجه قابل مقایسه با دلفی 1 نبود .در سال 1995 ، شرکت بورلند شکست بزرگی را در دادخواهی شرکت لوتوس به خاطر شباهت برنامه Quattro با برنامه 3-2-1 تحمل کرده بود . همچنین شرکت بورلند به خاطر رقابت در بازار برنامه های کاربردی از سوی میکروسافت تحت فشار بود . بورلند با فروش کواتر تجاری به شرکت ناول ، از بازار برنامه های کاربردی خارج شد و dBase و Paradox را برای توسعه گران پایگاه داده ها مد نظر قرار داد. در حالی که بورلند سرگرم بازار ابزارهای توسعه گر ویندوز بود ، میکروسافت مقدار زیادی از سهم سکوی تجاری بورلند در بازار را تصاحب کرد . بورلند با متمرکز کردن دوباره مهارت اصلی خود ، در ایجاد ابزارهای توسعه گر در نظر داشت تا با دلفی و نگارش جدیدی از Borland C++ ، ضربه ای بزند .دلفی 2یک سال بعد ، دلفی 2 تمامی این قابلیت ها را تحت سیستم های عامل پیشرفته 32 بیتی ویندوز 95 و ویندوز NT ارائه داد . علاوه بر این ، دلفی 2 با ویژگیها و کارایی جدید مانند یک کامپایلر 32 بیتی که برنامه های کاربردی سریعتری را ایجاد می کند ، یک کتابخانه موضوعی پیشرفته و توسعه داده شده ، پشتیبانی پایگاه داده های بازسازی شده ، اداره رشته بهبود یافته ، پشتیبانی از OLE ، ارث بری فرم ویژوالی (VFI) و سازگاری با پروژه های دلفی 16 بیتی ، بهره وری را بهبود بخشیده است . دلفی 2 معیاری شد که سایر ابزارهای RAD با آن سنجیده می شوند .در سال 1996 ، مهمترین سکوی ویندوز از زمان ویندوز ./3 (ویندوز 32 بیتی 95) ترخیص شد . بورلند علاقه داشت تا دلفی را به عنوان برترین ابزار تولید برنامه برای ویندوز ایجاد کند . یک نکته تاریخی جالب دلفی اینست که قرار بود دلفی 2 ، دلفی 32 نامیده شود تا این حقیقت را که برای ویندوز 32 بیتی طراحی شده نشان دهد ، ولی نام محصول ، قبل از انتشار به دلفی 2 تغییر یافت تا نشان دهد که دلفی یک محصول کامل شده است .میکروسافت کوشید تا با ویژوال بیسیک 4 ، با حریف خود مقابله کند ولی ویژوال بیسیک 4 دچار اختلالاتی مانند کارایی ضعیف ، عدم امکان قابلیت حمل از 16 بیتی به 32 بیتی و کاستی های طراحی کلیدی بود . با این وجود ، تعداد قابل توجهی از برنامه نویسان بودند که به هر دلیلی به استفاده از ویژوال بیسیک ادامه دادند . بورلند همچنین علاقه داشت تا دلفی به بازار سرور (خادم) / کلاینت (مشتری) که در اختیار ابزارهایی مانند PowerBuilder بود رخنه کند ، ولی این نگارش هنوز قدرت لازم برای کنار زدن چنین محصولاتی را نداشت .راهکار (استراتژی) شرکت در این زمان به طور انکار ناپذیری برای تمرکز روی مشتریانشرکت بود . تصمیم تغییر جهت به این روش ، بدون شک ناشی از کم شدن رابطه بازاری dBase و Paradox بود و کاهش تدریجی درآمد بازار C++ نیز به این تصمیم گیری کمک نمود . به منظور راهنمایی برای شروع حرکت (و جهت دستیابی به هدف فوق) ، بورلند اشتباه تأسیس Open Environment Corporation را مرتکب شد که یک شرکت میان افزاری (Middleware) با دو محصول عمده بود : یک میان افزار خارج از رده بر مبنای DCE که می توان آن را CORBA نامید و یک فناوری اختصاصی برای OLE توزیع شده که توسط DCOM ، در حال منسوخ شدن می باشد.دلفی 3در طی توسعه دلفی 1 ، گروه توسعه دلفی به ایجاد ساده ابزار و ترخیص آسان مشغول شد . برای دلفی 2 ، گروه توسعه مشغول انجام وظایفی نظیر انتقال به 32 بیتی (ضمن حفظ سازگاری تقریبا کامل) و افزودن ویژگیهای پایگاه داده های جدید و سرور (خادم) / مشتری (کلاینت) مورد نیاز توسط IT (فناوری اطلاعات) شرکتی بود . هنگام ایجاد دلفی 3 ، گروه توسعه فرصتی یافتند تا مجموعه ابزار را برای ارائه راه حل هایی با وسعت و عمق فوق العاده جهت برخی مسائل مرتبط با توسعه گران ویندوز گسترش دهند . خصوصا دلفی 3 کاربرد فناوری های کاملا پیچیده COM و ActiveX ، توسعه برنامه کاربردی وب جهانی ، برنامه های کاربردی "thin client" (مشتری کم کار) و معماری های پایگاه داده های چند ردیفی (multitier) را آسان نمود . ابزار Code Insight دلفی 3 ، فرآیند کد نویسی را کمی آسانتر نمود اگر چه در اغلب موارد ، تحلیل روش نوشتن برنامه های کاربردی دلفی همان است که در دلفی 1 بود .در سال 1997 ، رقابت ، باعث رخ دادن اتفاقات جالبی شده بود . در پایین ترین سطح ، میکروسافت بالاخره چندین کار در ویژوال بیسیک 5 انجام داد که عبارتند از : یک کامپایلر برای برطرف ساختن مشکلات قبلی کارایی ، پشتیبانی خوب از COM/ActiveX و برخی ویژگی های سکوی جدید کلیدی . حال ، دلفی در بالاترین سطح به طور موفقیت آمیز محصولات شرکت هایی مانند PowerBuilder و Forte را از دور خارج کرده است .در طول چرخه توسعه دلفی 3 ، با تصمیم Anders Hejlsberg (معمار ارشد دلفی) در مورد ترک بورلند و احراز سمتی در میکروسافت ، دلفی یک عضو اصلی خود را از دست داد . هرچند که به خاطر جایگزین شدن Chuck Jazdzewski (کمک معمار با سابقه در رأس امور) ، گروه مزبور ضرر نکرد .دلفی 4دلفی 4 روی توسعه آسانتر متمرکز شد . Module Explorer معرفی شد و شما را قادر به مرور و ویرایش واحدها (Unit) توسط یک رابط گرافیکی مناسب نمود . ناوبر کد (Code navigator) جدید و ویژگی های تکمیل کلاس ، شما را قادر ساخت تا با مقداری کار اضافی ، روی اصل برنامه های کاربردی خود تمرکز کنید . IDE با نوار ابزار و پنجره های قابل مقر (dockable) ، طراحی مجدد شد تا ایجاد برنامه را برای شما راحت تر سازد و برنامه اشکال زدا (debugger) نیز به مقدار زیادی بهبود داده شد . دلفی 4 توانایی محصول را در زمینه سازمانی (enterprise) با پشتیبانی چند ردیفی (multitier) برجسته با استفاده از فناوری هایی نظیر MIDAS ، DCOM ، MTS و CORBA توسعه داد .در سال 1998 دلفی موقعیت خود را در رقابت کاملا مستحکم کرده بود . خطوط مقدم تا اندازه ای تثبیت شده بودند ، اگر چه دلفی به تدریج بهره خود از بازار را بالا می برد . CORBA در صنعت مطرح بود و دلفی آن را داشت و رقبا فاقد آن بودند . البته دلفی 4 چند نکته کوچک منفی نیز داشت : پس از این که دلفی چندین سال با ثبات ترین ابزار در بازار بود ، دلفی 4 نزد کاربران کهنه کار به نبودن در استاندارد بسیار بالا برای ثبات و طراحی محض معروف شده بود .انتشار دلفی 4 با تأسیس شرکت Visigenic ، با یکی از پیشروهای صنعت CORBA همراه شد . بورلند در کوششی برای رخنه کردن در enterprise ، نام آن را به Inprise ، تغییر داد و در موقعیتی قرار گرفت تا صنعت را با تلفیق ابزارهای خود با فناوری CORBA به افق جدیدی هدایت کند . جهت پیروزی واقعی ، لازم بود تا CORBA به اندازه ایجاد COM یا اینترنت که در نگارش های قبلی ابزارهای بورلند انجام شده بود ، آسان شود . تلفیق ابزار تولید CORBA سهم کمی را در کل ایجاد نرم افزار به خود اختصاص داد اگر چه به دلایل مختلف ، این تلفیق به اندازه ای که باید باشد نبود .دلفی 5دلفی 5 از چندین جهت پیشرفت داشت : اول این که دلفی 5 ، آنچه را که دلفی 4 با بفزودن ویژگی های بیشتر برای آسان کردن وظایف وقت گیر شروع کرده بود ادامه داد . در نتیجه به شما امکان داد تا بیشتر به آنچه می خواهید بنویسید توجه کنید (و کمتر روی چگونگی نوشتن آن تکیه داشته باشید) . این ویژگی های سودمند جدید ، شامل توسعه بیشتر IDE و برنامه اشکال زدا ، نرم افزار تولید گروهی TeamSource و ابزارهای تبدیل می باشد . دوم آن که دلفی 5 ویژگی های جدیدی برای آسان ساختن توسعه اینترنتی دارد . این ویژگی های جدید اینترنتی ، شامل جادوگر Active Server Object Wizard برای ایجاد ASP ، مؤلفه های InternetExpress برای پشتیبانی از XML و ویژگی های جدید MDAS می باشد که سبب شده است سکوی داده های بسیار انعطاف پذیر برای اینترنت ایجاد کند . در نهایت ، بورلند ارائه مهمترین ویژگی دلفی 5 یعنی پایداری را شروع نمود . یک نرم افزار عظیم را نمی توان ناگهانی ارائه داد بدین منظور ، بورلند صبر کرد تا دلفی 5 قبل از ارائه شدن ، کمی منتظر بماند .دلفی 5 در نیمه دوم سال 1999 عرضه شد . دلفی به رخنه کردن در سازمانی (enterprise) ادامه می داد در حالی که ویژوال بیسیک به صورت رقیبی در سطح پایین عمل می کرد هر چند که هنوز جنگ برقرار بود . نام Inprise به دنبال Borland فقط به عنوان یک نام تجاری آورده می شد . ادارات اجرایی با تقسیم شدن شرکت بین ابزارها و میان افزار ، ترک ناگهانی CEO Del Yocam و استخدام CEO Dale Fuller مدیر Internet-savvy که دوباره شرکت را روی تولید کنندگان نرم افزار متمرکز کرد ، مدتی آشفته بودند .دلفی 6به طور واضح ، تم (شاهدک) اصلی دلفی 6 ، سازگاری با ابزار توسعه برنامه Kylix بورلند برای لینوکس است . بدین منظور بورلند Component Library (کتابخانه مؤلفه) جدیدی برای Cross-Platform (سکوی تقابلی) (CLX) ایجاد کرد که شامل VisualCLX برای توسعه ویژوالی (بصری) ، مؤلفه های دسترسی به داده های کلاینت (مشتری) ، DataCLX و مؤلفه های NetCLX Internet می باشند . برنامه های کاربردی که تنها با کتابخانه CLX و عناصر قابل حمل RTL نوشته شده اند به راحتی بین سیستم های ویندوز و لینوکس قابل حمل هستند .مجموعه مؤلفه ها و درایور (گرداننده) های جدید dbExpress ، یکی از بزرگترین قدم ها در کوشش برای ایجاد سازگاری با لینوکس است چرا که بالاخره جانشین واقعی را برای BDE که در سالهای اخیر واقعا قدیمی شده بود ، ارائه کرد .تم بعدی دلفی 6 ، همراه بودن همه موارد XML است . این شامل XML برای برنامه های کاربردی پایگاه داده ها ، برنامه های مبتنی بر وب و سرویس های وب مبتنی بر Soap می باشد . توسعه گران دلفی ابزارهایی دارند که برای دربر داشتن کامل روند گسترده صنعتی به سوی XML ، مورد نیاز می باشد . این ابزارها مزایای بسیاری را از لحاظ برنامه های کاربردی که در برابر محدودیت های سنتی ابزارهای مختلف توسعه ، سکو (platform) ها و پایگاه داده ها و در عوض اینترنت عمل می نمایند ارائه می کنند.البته علاوه بر تمام این بهبود ها و افزوده ها ، دلفی 6 بهبودهایی را انجام داد که در نگارش های مختلف دلفی در موضوعاتی مانند VCL ، IDE ، اشکال زداها ، زبان پاسکال موضوعی و RTL انتظار داشتید.

آرایه ها در دلفی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

آرایه های چند بعدی در دلفی

یک آرایه مجموعه ای از متغیر های هم نام است که در آن هر متغیر با یک شماره مشخص می شود. آرایه های با طول ثابت (Static Arrays)

مثلا در برنامه ای می خواهیم معدل بیست درس را محاسبه کنیم. یک راه این است که از بیست متغیر با نام های متفاوت استفاده کنیم! اما راه بهتری نیز وجود دارد. از یک آرایه که شامل بیست متغیر است استفاده می کنیم. در متغیرهای آرایه ای، یک نام برای کل مجموعه انتخاب می کنند و هر متغیر را با یک شماره مشخص می کنند. در این مثال متغیر های آرایه با اعداد صفر تا نوزده شماره گذاری می شوند، توسط یک حلقه for می توان اعداد صفر تا نوزده را تولید کرد. به همین سادگی.

برای تعریف کردن یک آرایه باید از الگوی زیر پیروی کنیم:

var x : array[index1, ..., indexN] of baseType;

که در الگوی فوق، x نام متغیر آرایه ای، index1 شماره اولین خانه، indexN شماره آخرین خانه و baseType نوع متغیر آرایه ای می باشد.مثلا:

var nomre : array[0..19] of integer;

دستور فوق بیست متغیر از نوع integer می سازد که اولین متغیر nomre[0] و آخرین متغیر   nomre[19] می باشد. برای دسترسی یافتن به هر کدام از متغیر ها، شماره آن متغیر را داخل یک جفت کروشه در مقابل آن می نویسیم. در مثال زیر معدل بیست عدد را با استفاده از آرایه محاسبه می کنیم: procedure DoIt;

var nomre : array[0..19] of integer; i : integer; m : real; begin nomre[0] := 15; nomre[1] := 20; . . . nomre[19] := 19; m := 0; for i := 0 to 19 do m := m + nomre[i]; m := m / 20; Edit1.Text := FloatToStr(m); end;

می توانید در صورت نیاز، متغیر های آرایه را با شماره های دیگری شماره گذاری کنید. مثلا:

var x : array[12..46] of string;

دستور فوق، 35 متغیر با نام x ایجاد می کند که با شماره های 12، 13، ... 46 مشخص می شوند.

آرایه های دو بعدی: یک صفحه شطرنجی را در نظر بگیرید که هر خانه آن را می توان با دو عدد طول و عرض شماره گذاری کرد. به همین ترتیب می توان در دلفی نیز یک جدول دو بعدی داشت. برای در مثال زیر یک آرایه دو بعدی تعریف می شود که 10 در 50 می باشد. یعنی به تعدد یک جدول 10 در 50 متغیر دارد.

var s : array[1..10, 1..50] of integer;

در مثال زیر یک آرایه دو بعدی 10 در 10 تعریف می کنیم و هر کدام از خانه های آرایه را با عدد مربوطه جدول ضرب پر می کنیم:

var jadval : array[1..10, 1..10] of integer; var i, j : integer; begin for i := 1 to 10 do for j := 1 to 10 do jadval[i, j] := i * j; for i := 1 to 10 do for j := 1 to 10 do form1.Canvas.TextOut(i*20, j*20, inttostr(jadval[i, j])); end;

آرایه های دو بعدی را به صورت دیگری نیز می توان تعریف نمود، مثلا دستور زیر آرایه دو بعدی آرایه jadval در مثال بالا تعریف می کند:

var jadval : array[1..10] of array[1..10] of integer;

با کمی دقت می توان منطق ساده این دستور را درک کرد!

چند نکته در مورد آرایه های با طول ثابت:

• اگر آرایه های a و b از یک نوع باشند، دستور b := a متغیر های متناظر a را در b کپی می کند. • طول آرایه های استاتیک را نمی توان تغییر داد.

• می توان خانه های آرایه را با کاراکتر نیز مشخص نمود! مثال:

var x : array['a'..'e'] of integer; begin x['a'] := 1; x['b'] := 2; x['c'] := x['a'] + x['b']; end;

آرایه های با طوی متغیر (Dynamic Arrays)

آرایه های دینامیک اندازه ثابتی ندارند و در طول اجرای برنامه می توان اندازه آن ها را به میزان مورد نیاز تعیین کرد و در حافظه صرفه جویی نمود. در مثال زیر یک آرایه دینامیک یک بعدی از اعداد صحیح به نام dyna تعریف شده است.

var dyna : array of integer;

برای تعیین اندازه آرایه دینامیک باید از دستور SetLength استفاده کرد. مثلا دستور SetLength(dyna, 10); تعداد 10 متغیر در آرایه dyna تعریف می کند. این متغیر ها از 0 تا 9 شماره گذاری می شوند. در آرایه های متغیر شماره خانه اول همواره 0 می باشد.

برای از بین بردن آرایه و آزاد کردن حافظه اشغال شده، از دستور dyna := nil; استفاده کنید.

آرایه های دینامیک از نوع اشاره گر ها هستند. در مثال زیر اگرx و y دو آرایه دینامیک از یک نوع باشند، دستور x := y; باعث می شود که x به حافظه اشغال شده توسط y اشاره کند. یعنی x برای خودش حافظه جداگانه اشغال نمی کند.

برنامه زیر را در نظر بگیرید:

تحقیق در مورد دلفی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 27 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

تاریخچه زبان دلفی

دلفی در واقع یک کامپایلر پاسکال است. دلفی 6 نسل جدید کامپایلر های پاسکال است که شرکت Borland از زمان ایجاد اولین نسخه پاسکال توسط Andres Hejlsberg در 15 سال پیش به بازار عرضه کرد.

برنامه نویسی به زبان پاسکال در سالیان سال از استواری و ثبات، زیبایی و ظرافت و البته سرعت بالای کامپایل سود برده است. دلفی هم از این قاعده مستثنی نیست. کامپایلر دلفی ترکیبی از بیش از یک دهه تجربه طراحی کامپایلر پاسکال و معماری بهبود یافته کامپایلر های 32 بیتی است. اگرچه قابلیت های کامپایلرها با گذشت زمان پیشرفت قابل توجهی داشته است ولی سرعت آن چندان کاهش نیافته و همچنان از سرعت بالایی برخوردار است. به علاوه استحکام و قدرت کامپایلر دلفی معیاری برای سنجش دیگر کامپایلر هاست. در اینجا به بررسی تفصیلی روند حرکتی دلفی در هر یک از نسخه های آن می پردازیم و مشخصات مهم آن را بررسی می کنیم.

سال 1995 - Delphi1

در زمان استفاده از سیستم عامل DOS برنامه نویسان مجبور بودند از بین زبان پر قدرت ولی کم سرعت Basic و زبان کارآمد ولی پیچیده و نامفهوم Assembly یکی را انتخاب کنند. پاسکال با ارائه یک زبان ساخت یافته و یک کامپایلر سریع و کم نقص این شکاف را پرکرد. برنامه نویسان Windows 3.1 هم با تصمیم گیری مشابهی رو برو شدند. یکی زبان قدرتمند و سنگین ++C و یکی زبان ساده و محدود کننده Visual Basic . ارائه Delphi1 در این مورد هم راه حل خوبی برای برنامه نویسان بود. دلفی مجموعه متفاوتی برای برنامه نویسی بود . طراحی و توسعه برنامه های کاربردی، ایجاد DLL ها، پایگاههای داده و ... که یک محیط ویژوال وسیع را تشکیل می داد. Delphi1 اولین ابزار برنامه نویسی ویندوز بود که محیط طراحی ویژوال، کامپایلر بهینه کد برنامه و دسترسی قوی به پایگاههای داده را در یک جا جمع کرد که آن را به یکی از بهترین ابزارهای روش نوین توسعه سریع نرم افزار (Rapid Application Development) تبدیل کرد. این مجموعه قدرتمند باعث شد که در همان زمان بسیاری از برنامه نویسان زبانهای دیگر به Delphi روی بیاورند و این موفقیت بزرگی برای Borland به حساب می آمد. همچنین بسیاری از برنامه نویسان پاسکال دلفی را ابزاری یافتند که توسط آن هم از توانایی و تجربه خود در برنامه نویسی پاسکال استفاده می کردند و هم توانایی کار در ویندوز را به دست آوردند. همچنین زبانی که در آن زمان با نام پاسکال شیئی (ObjectPascal) در دانشگاهها ایجاد شده بود یک زبان بسیار خشک و محدود کننده بود که اصلاٌ حالت کاربردی پیدا نکرد.

ویژگیهای دلفی مثل طراحی ظاهری حساب شده و کاربر پسند آن باعث شد که زبان پاسکال شیئی عملاٌ از رده خارج شود. تیم طراحی VB در Microsoft قبل از حضور دلفی هیچ رقیب مهمی برای خود نمی دید. VisualBasic در آن زمان زبانی نا کارآ ، کم سرعت و کند ذهن بود. Visual Basic 3 در عمل اصلا توانایی رقابت با Delphi 1 را نداشت. در این سال شرکت Borland گرفتار یک سری مشکلات قضائی با شرکت Lotus بود که در نهایت هم متخلف شناخته شد. همچنین درگیری مشابهی هم با Microsoft بر سر تلاش در تغییر دادن فضای نرم افزار های Microsoft پیدا کرد. همچنین Borland مشغول طراحی و فروش طرح Quatro به شرکت Novell و طراحی پایگاه های داده dBase و Paradox بود که با استقبال قابل توجهی مواجه شد. در این زمان که Borland مشغول فعالیتهای قضایی و تجاری بود Microsft توانست گوی سبقت را از Borland برباید و قسمت اعظم بازار ابزار های برنامه نویسی تحت Windows را در اختیار بگیرد و سعی می کرد تا این طرز فکر را اشاعه دهد که چون Windows را طراحی کرده صلاحیت و توانایی تهیه بهترین ابزار های برنامه نویسی تحت آن را نیز در دست دارد. در این شرایط Borland با عرضه Delphi و نسخه جدید ++Borland C سعی کرد خدشه ای در فرمانروایی Microsoft وارد کند و سهمی در بازار بزرگ این محصولات داشته باشد.

سال 1996 - Delphi2

یک سال بعد Delphi2 تمام مزایای نسخه قبلی را تحت سیستم های جدید 32 بیتی (Windows 95,Windows NT) ارائه داد. همچنین Delphi2 با ارائه خصوصیات اضافه و کارکرد های قویتری نسبت به Delphi1 توانایی های خود را افزایش داد. (ازجمله ارائه کامپایلر 32 بیتی که سرعت بالایی به نرم افزار ها می بخشید، کتابخانه بزرگ و کاملی از اشیای مختلف، شیوه جدید و تکامل یافته ای برای اتصال به پایگاه های داده مختلف، ادیتور پیشرفته، پشتیبانی از OLE ، توانایی وراثت در فرمهای ویژوال و سازگاری با پروژه های 16 بیتی Delphi1 ). Delphi2 به معیاری برای سنجش و مقایسه همه ابزارهای توسعه نرم افزار در آن زمان تبدیل شد.

در آن زمان با ارائه سیستم 32 بیتی Windows95جهش بزرگی در سیستم عامل Windows رخ داد و Borland بسیار مشتاق بود که Delphi را به بهترین ابزار برنامه نویسی سیستم جدید تبدیل کند. نکته این که در آن زمان به منظور تاثیر در افکار عمومی و تاکید بر قدرت Delphi در سیستم عامل 32 بیتی قرار بود که نرم افزار با نام جدید Delphi32 به بازار عرضه شود ولی در آخرین مراحل به خاطر اینکه نشان دهند این زبان زبانی رشد یافته و تکامل یافته نسخه قبلی یعنی Delphi1 است نام Delphi2 را برای آن انتخاب کردند.

Microsoft تلاش کرد که با Visual Basic 4 با Delphi مقابله کند ولی از ابتدا کیفیت پایین آن و ضعف آن در انتقال برنامه های 16 بیتی به سیستم 32 بیتی و بروز اشکالات ساختاری در طراحی آن موجب شکست زودهنگام Visual Basic 4 شد. در این زمان هنوز تعداد زیادی از برنامه نویسان به Visual Basic وفادار بودند. Borland هنچنین روشها و ابزارهای قدرتمندی همچون PowerBuilder برای طراحی نرم افزار های Client/Server ارائه داد ولی Delphi هنوز آن قدر قدرتمند نشده بود که بتواند نرم افزارهایی که جایی در بین توسعه گران پیدا کرده اند را براندازد. سال 1997 - Delphi3

از زمان تهیه و توسعه Delphi1 تیم توسعه Delphi در فکر گسترش و ایجاد یک زبان قدرتمند جهانی بود. برای Delphi2 این تیم تمام نیروی خود را صرف اعمال مربوط به انتقال تواناییها و کارکرد ها به سیستم 32 بیتی و همچنین اضافه کردن خصوصیات Client/Server و پایگاه داده کرد. در زمان تهیه Delphi3 تیم توسعه فرصت لازم برای گسترش مجموعه ابزار موجود را یافت و در این راستا کیفیت و کمیت ابزارهای Delphi بهبود یافت. به علاوه راه حل هایی برای مشکلات عمده و قدیمی برنامه نویسان تحت ویندوز ارائه شد. به ویژه استفاده از برخی فناوری های پیچیده و نا مفهوم (مثل COM و