دانلود تحقیق: دیوار بزرگ گرگان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 47

دیوار بزرگ گرگان

موقعیت جغرافیائی:

دیوار بزرگ گرگان در سراسر شمال استان گلستان با نام های سد اسکندر، سد پیروز، سد انوشیروان، قزل آلان و مارسرخ، امتداد دارد که از شرق دریای خزر شروع شده و پس از عبور از ضلع شمالی گرگانرود و دشت های وسیع شهرستان های ترکمن، آق قلا، گنبد کاووس، کلاله، به کوه های پیشکمر ختم می شود سپس با وقفه ای در حدود 3 کیلومتر از بالای خط الرأس ارتفاعات عرب داغ به سمت دامنه های شیب دار دره خوجه طوق منتهی به گرگان رود ادامه یافته و پس از عبور از کوه نقدعلی و حرکت به سمت شرق از ضلع جنوبی گرگان رود و در امتداد آن و عبور از روستاهای چترکروک، یساقلیق، عزیزآباد پائین و چرخش به سمت جنوب و ضلع غرب گرگان رود و روستای قره یسر و صخره های گرگر به سمت روستای گرگاندوز پیش رفته و با گردش به سمت شرق، از ضلع شمالی روستای گرگاندوز به طرف روستای زاو پائین و چرخش 90 درجه ای به سمت جنوب و از ضلع غرب زاو پائین و دره ای به همین نام، عبور کرده و در پای صخره های بیلی کوه در محدوده پارک ملی گلستان ختم می شود.

پیشینه تاریخی:

به استناد مدارک مکتوب تاریخی، عده ای ساخت دیوار گرگان را به هخامنشیان و برخی نیز به اسکندر مقدونی (330 پیش از میلاد) نسبت می دهند، اما آنچه مسلم است این که، دیوار در زمان لشکر کشی اسکندر مقدونی به ایران، هنوز ساخته نشده بود. تعدادی از مورخان معتقدند که دیوار گرگان، به عنوان طولانی ترین مانع باستانی، هم زمان با دیوار بزرگ چین و به تبعیت از آن در برابر یورش بیابانگردان واحه های آسیای مرکزی احداث شده است، اما شواهد تاریخی نشان   می دهد که دیوار چین در زمان امپراتوری «شی هوانگ تی» (246- 204 پ.م) ساخته شده است که از لحاظ زمانی و دوره ی تاریخی با حضور اشکانیان در ایران مطابقت دارد. از طرفی دیگر، برخی مورخان، دیوار را مربوط به دوره ساسانی و یزدگرد، پسر بهرام گور ساسانی (459- 438 میلادی) را بنیان گذار ساخت دیوار و شاه پیروز ساسانی (484- 459 میلادی) را ادامه دهنده ی راه او       می دانند. بعضی نیز خسرو انوشیروان ساسانی (579- 531 میلادی) را به عنوان بانی و تمام کننده ساخت یا دوباره سازی دیوار معرفی می کنند. تعدادی نیز تاریخ ساخت دیوار را به اواخر دوره ساسانی نسبت داده اند که با تاریخ پیشنهادی زمان ساخت دیوار چین، 750 سال فاصله زمانی دارد و درک این موضوع غیر قابل تصور است که دیوار گرگان، هم زمان با ساخت دیوار چین بنا شده باشد. دیوار بزرگ فعلی چین، برخلاف باور عامه، مربوط به قرن سوم پیش از میلاد نیست، بلکه در اوایل قرون وسطی بازسازی و با مصالح مقاوم تر احیا شد، درحالی که دیوار قدیمی چین با مصالح خاک و سنگ و چوب درخت گز، با ساختاری بسیار ساده و کم دوام احداث شده بود که به جهت اهمیت موضوع، مجدداً بازسازی گردید. همچنین دیوار گرگان از دو همتای مشهور بریتانیایی خود؛ دیوار «هاردین» و دیوار «آنتونی» طویل تر می باشد و تنها دیوار «لیمز» در آلمان، از دیوار گرگان طویل تر و فاقد موانع عبور ناپذیر است، در صورتی که دیوار گرگان به حد کافی عریض بوده و دارای گذرگاه و موانع مستحکم تری نسبت به سایر دیوارهای مشابه و مانع عظیم خطی برای یک ارتش قدرتمند و بزرگ است.

پیشینه پژوهشی:

بررسی های اولیه باستان شناسی دیوار بزرگ گرگان؛ توسط «ژاک دمورگان» در سال 1275 خورشیدی با ترسیم بخشی از مسیر دیوار بر روی نقشه شروع شد که بیشتر شامل نواحی کرانه های شرقی دریای خزر بوده است. «آرنه» کاوشگر شاه تپه در بررسی های میدانی بر اساس نقشه «دمورگان» مسیر دیوار را تا گنبد کاووس شناسایی و معرفی نموده تا اینکه «اریک اشمیت» با پرواز بر فراز دشت گرگان جالب ترین عکس های هوائی از دیوار و قلعه های دشت گرگان تهیه کرد و توانست 175 کیلومتر از مسیر دیوار گرگان از کوههای پیشکمر تا دریای خزر را شناسایی کند. «محمدیوسف کیانی» در دهه 1350 ه.ش با پرواز مجدد بر روی دشت گرگان و نواحی مجاور موفق گردید عکس های هوائی زیبائی از دیوار و قلعه های وابسته به دیوار و سایر محوطه های مجاور دیوار، تهیه کند. گمانه زنی و کاوش دیوار و یکی از قلعه های وابسته اولین اقدام جدی در راه شناخت آثار و بقایای معماری دیوار گرگان و ارائه نقشه مسیر دیوار بر اساس عکس های هوائی و معرفی دیوار از بارزترین فعالیت های پژوهشی هیأت باستان شناسی گرگان و دشت به سرپرستی آقای دکتر محمدیوسف کیانی محسوب می شود.

بعد از 20 سال وقفه در مطالعات باستان شناسی دشت گرگان، در سال 1378 ه.ش    «جبرئیل نوکنده» با انجام بررسی پیمایشی بر روی بخشی از مسیر دیوار گرگان در محدوده شهرستان گنبد کاووس، گام نوینی در جمع آوری اسناد و مدارک تاریخی و مستند سازی دیوار گرگان برداشته است که تاکنون ادامه یافته و با انجام هفتمین فصل