لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 71
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
موضوع سمینار :
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
فهرست
فصل اول : مقدمه
مقدمه 1
فصل دوم : بررسی منابع علمی
گونه ها و نژادهای زنبور عسل 5
2-1-1 زنبور عسل ایرانی 7
صفات ظاهری 8
2-2-1 تاثیر عوامل مختلف بر روی صفات ظاهری 11
2-2-2 روش های اندازه گیری صفات ظاهری 12
2-3 صفات بیولوژیکی 17
2-3-1 تولید عسل 18
2-3-1 رفتار دفاعی 19
2-4 پرورش ملکه به روش دولیتل 21
2-5 آلل های جنسی در زنبور عسل 22
2-6 روابط خویشاوندی در کلنی های زنبور عسل 23
2-6-1 تعیین آمیزش های ملکه 25
2-6-2 زیر جمعیت های یک کلنی 26
2-6-3 برآورد میانگین رابطه خویشاوندی بین دو زنبور ماده هر کلنی 27
فصل سوم: وراثت پذیری
3-1 وراثت پذیری 32
3-1-1 عوامل مؤثر بر وراثت پذیری 33
3-1-2 روشهای برآورد وراثت پذیری 34
3-1-3 برآورد وراثت پذیری در زنبور عسل 35
3-2 روش رگرسیون نتاج بر والد 36
3-3 وراثت پذیری صفات بیولوژیک زنبور عسل 40
3-4 دقت برآورد ضرائب وراثت پذیری 40
3-5 ضرائب همبستگی ( ژنتیکی ، فنوتیپی ، محیطی ) 42
3-6 همبستگی تولید عسل با میزان نوزاد و جمعیت 43
فصل چهارم
نتیجه گیری 45
فصل اول : مقدمه
حشره ای که از تلاش او حیات بر می خیزد و از عناء او شفاء ، حشره ای که شربت او نه تنها سکرآور نیست که ذکر آفرین است سخن از زنبور عسل است که قرآن با اصرار عجیبی بشر را به مطالعه و کشف اسرار شگفتی های نهفته در زوایای زندگی این حشره فرا می خواند . در عظمت و شرافت زنبور عسل همین بس که خداوند متعال سوره ای از قران را به نام نحل نامگذاری کرده و آیاتی را به معرفی این حشره حیرت انگیز اختصاص داده است .
از همان روزهایی که تاریخ بشریت رقم زده شد زنبور عسل مورد توجه انسان قرار گرفت تلاش و تولید او مورد تحسین ، زندگیش مورد مطالعه و نیش دردناکش موجب نگرانی گردید . بررسی منابع علمی موجود نشان می دهد که حدود یک سوم تغذیه انسان به عمل گرده افشانی حشرات وابستگی دارد ، که در بین آنها زنبور عسل دارای رتبه اول است . شاید تصور شود که تغذیه انسان بیشتر به نشخوار کنندگان مرتبط باشد ولی نشخوارکنندگان نیز به طور غیر مستقیم به زنبور عسل نیاز مند می باشند . زیرا گرده افشانی بسیاری از گیاهان علوفه ای وابسته به گرده افشانی حشرات گرده افشان بخصوص زنبور عسل است . زنبور عسل بغیر از عمل گرده افشانی از نظر تولید عسل ، موم ، گرده ، بره موم ، ژل سلطنتی و زهر دارای اهمیت اقتصادی است . این امتیاز ها بهترین توجیه برای حمایت دولتها در کشورهای مختلف از صنعت زنبورداری است . به منظور تقویت و نهادینه کردن این صنعت زیر بنایی باید به طور آگاهانه و علمی با برنامه ریزی دقیق در اصلاح نژاد زنبور عسل اقدام نمود .
امروز با اینکه پرورش زنبور عسل در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات وسیعی در تمام جنبه های بیولوژیکی و تولیدی آن صورت می گیرد ولی پیشرفت آن در مقایسه با دام و طیور از روند کندتری برخوردار بوده بطوری که در زمینه تولیدات دام و طیور با بکارگیری
تکنیک های پیشرفته اصلاح نژاد ، تغذیه ، مدیریت و پیشگیری بموقع بیماری ها در چند سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای دیده می شود.
اصلاح نژاد زنبور عسل
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 71
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
موضوع سمینار :
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
فهرست
فصل اول : مقدمه
مقدمه 1
فصل دوم : بررسی منابع علمی
گونه ها و نژادهای زنبور عسل 5
2-1-1 زنبور عسل ایرانی 7
صفات ظاهری 8
2-2-1 تاثیر عوامل مختلف بر روی صفات ظاهری 11
2-2-2 روش های اندازه گیری صفات ظاهری 12
2-3 صفات بیولوژیکی 17
2-3-1 تولید عسل 18
2-3-1 رفتار دفاعی 19
2-4 پرورش ملکه به روش دولیتل 21
2-5 آلل های جنسی در زنبور عسل 22
2-6 روابط خویشاوندی در کلنی های زنبور عسل 23
2-6-1 تعیین آمیزش های ملکه 25
2-6-2 زیر جمعیت های یک کلنی 26
2-6-3 برآورد میانگین رابطه خویشاوندی بین دو زنبور ماده هر کلنی 27
فصل سوم: وراثت پذیری
3-1 وراثت پذیری 32
3-1-1 عوامل مؤثر بر وراثت پذیری 33
3-1-2 روشهای برآورد وراثت پذیری 34
3-1-3 برآورد وراثت پذیری در زنبور عسل 35
3-2 روش رگرسیون نتاج بر والد 36
3-3 وراثت پذیری صفات بیولوژیک زنبور عسل 40
3-4 دقت برآورد ضرائب وراثت پذیری 40
3-5 ضرائب همبستگی ( ژنتیکی ، فنوتیپی ، محیطی ) 42
3-6 همبستگی تولید عسل با میزان نوزاد و جمعیت 43
فصل چهارم
نتیجه گیری 45
فصل اول : مقدمه
حشره ای که از تلاش او حیات بر می خیزد و از عناء او شفاء ، حشره ای که شربت او نه تنها سکرآور نیست که ذکر آفرین است سخن از زنبور عسل است که قرآن با اصرار عجیبی بشر را به مطالعه و کشف اسرار شگفتی های نهفته در زوایای زندگی این حشره فرا می خواند . در عظمت و شرافت زنبور عسل همین بس که خداوند متعال سوره ای از قران را به نام نحل نامگذاری کرده و آیاتی را به معرفی این حشره حیرت انگیز اختصاص داده است .
از همان روزهایی که تاریخ بشریت رقم زده شد زنبور عسل مورد توجه انسان قرار گرفت تلاش و تولید او مورد تحسین ، زندگیش مورد مطالعه و نیش دردناکش موجب نگرانی گردید . بررسی منابع علمی موجود نشان می دهد که حدود یک سوم تغذیه انسان به عمل گرده افشانی حشرات وابستگی دارد ، که در بین آنها زنبور عسل دارای رتبه اول است . شاید تصور شود که تغذیه انسان بیشتر به نشخوار کنندگان مرتبط باشد ولی نشخوارکنندگان نیز به طور غیر مستقیم به زنبور عسل نیاز مند می باشند . زیرا گرده افشانی بسیاری از گیاهان علوفه ای وابسته به گرده افشانی حشرات گرده افشان بخصوص زنبور عسل است . زنبور عسل بغیر از عمل گرده افشانی از نظر تولید عسل ، موم ، گرده ، بره موم ، ژل سلطنتی و زهر دارای اهمیت اقتصادی است . این امتیاز ها بهترین توجیه برای حمایت دولتها در کشورهای مختلف از صنعت زنبورداری است . به منظور تقویت و نهادینه کردن این صنعت زیر بنایی باید به طور آگاهانه و علمی با برنامه ریزی دقیق در اصلاح نژاد زنبور عسل اقدام نمود .
امروز با اینکه پرورش زنبور عسل در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات وسیعی در تمام جنبه های بیولوژیکی و تولیدی آن صورت می گیرد ولی پیشرفت آن در مقایسه با دام و طیور از روند کندتری برخوردار بوده بطوری که در زمینه تولیدات دام و طیور با بکارگیری
تکنیک های پیشرفته اصلاح نژاد ، تغذیه ، مدیریت و پیشگیری بموقع بیماری ها در چند سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای دیده می شود.
اصلاح نژاد زنبور عسل
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 71
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
موضوع سمینار :
برآورد وراثت پذیری و همبستگی بعضی صفات ظاهری و بیولوژیکی زنبور عسل ایرانی
فهرست
فصل اول : مقدمه
مقدمه 1
فصل دوم : بررسی منابع علمی
گونه ها و نژادهای زنبور عسل 5
2-1-1 زنبور عسل ایرانی 7
صفات ظاهری 8
2-2-1 تاثیر عوامل مختلف بر روی صفات ظاهری 11
2-2-2 روش های اندازه گیری صفات ظاهری 12
2-3 صفات بیولوژیکی 17
2-3-1 تولید عسل 18
2-3-1 رفتار دفاعی 19
2-4 پرورش ملکه به روش دولیتل 21
2-5 آلل های جنسی در زنبور عسل 22
2-6 روابط خویشاوندی در کلنی های زنبور عسل 23
2-6-1 تعیین آمیزش های ملکه 25
2-6-2 زیر جمعیت های یک کلنی 26
2-6-3 برآورد میانگین رابطه خویشاوندی بین دو زنبور ماده هر کلنی 27
فصل سوم: وراثت پذیری
3-1 وراثت پذیری 32
3-1-1 عوامل مؤثر بر وراثت پذیری 33
3-1-2 روشهای برآورد وراثت پذیری 34
3-1-3 برآورد وراثت پذیری در زنبور عسل 35
3-2 روش رگرسیون نتاج بر والد 36
3-3 وراثت پذیری صفات بیولوژیک زنبور عسل 40
3-4 دقت برآورد ضرائب وراثت پذیری 40
3-5 ضرائب همبستگی ( ژنتیکی ، فنوتیپی ، محیطی ) 42
3-6 همبستگی تولید عسل با میزان نوزاد و جمعیت 43
فصل چهارم
نتیجه گیری 45
فصل اول : مقدمه
حشره ای که از تلاش او حیات بر می خیزد و از عناء او شفاء ، حشره ای که شربت او نه تنها سکرآور نیست که ذکر آفرین است سخن از زنبور عسل است که قرآن با اصرار عجیبی بشر را به مطالعه و کشف اسرار شگفتی های نهفته در زوایای زندگی این حشره فرا می خواند . در عظمت و شرافت زنبور عسل همین بس که خداوند متعال سوره ای از قران را به نام نحل نامگذاری کرده و آیاتی را به معرفی این حشره حیرت انگیز اختصاص داده است .
از همان روزهایی که تاریخ بشریت رقم زده شد زنبور عسل مورد توجه انسان قرار گرفت تلاش و تولید او مورد تحسین ، زندگیش مورد مطالعه و نیش دردناکش موجب نگرانی گردید . بررسی منابع علمی موجود نشان می دهد که حدود یک سوم تغذیه انسان به عمل گرده افشانی حشرات وابستگی دارد ، که در بین آنها زنبور عسل دارای رتبه اول است . شاید تصور شود که تغذیه انسان بیشتر به نشخوار کنندگان مرتبط باشد ولی نشخوارکنندگان نیز به طور غیر مستقیم به زنبور عسل نیاز مند می باشند . زیرا گرده افشانی بسیاری از گیاهان علوفه ای وابسته به گرده افشانی حشرات گرده افشان بخصوص زنبور عسل است . زنبور عسل بغیر از عمل گرده افشانی از نظر تولید عسل ، موم ، گرده ، بره موم ، ژل سلطنتی و زهر دارای اهمیت اقتصادی است . این امتیاز ها بهترین توجیه برای حمایت دولتها در کشورهای مختلف از صنعت زنبورداری است . به منظور تقویت و نهادینه کردن این صنعت زیر بنایی باید به طور آگاهانه و علمی با برنامه ریزی دقیق در اصلاح نژاد زنبور عسل اقدام نمود .
امروز با اینکه پرورش زنبور عسل در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات وسیعی در تمام جنبه های بیولوژیکی و تولیدی آن صورت می گیرد ولی پیشرفت آن در مقایسه با دام و طیور از روند کندتری برخوردار بوده بطوری که در زمینه تولیدات دام و طیور با بکارگیری
تکنیک های پیشرفته اصلاح نژاد ، تغذیه ، مدیریت و پیشگیری بموقع بیماری ها در چند سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای دیده می شود.
اصلاح نژاد زنبور عسل
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 49
صنعت زنبور عسل
فصل اول : مقدمه
حشره ای که از تلاش او حیات بر می خیزد و از عناء او شفاء ، حشره ای که شربت او نه تنها سکرآور نیست که ذکر آفرین است سخن از زنبور عسل است که قرآن با اصرار عجیبی بشر را به مطالعه و کشف اسرار شگفتی های نهفته در زوایای زندگی این حشره فرا می خواند . در عظمت و شرافت زنبور عسل همین بس که خداوند متعال سوره ای از قران را به نام نحل نامگذاری کرده و آیاتی را به معرفی این حشره حیرت انگیز اختصاص داده است .
از همان روزهایی که تاریخ بشریت رقم زده شد زنبور عسل مورد توجه انسان قرار گرفت تلاش و تولید او مورد تحسین ، زندگیش مورد مطالعه و نیش دردناکش موجب نگرانی گردید . بررسی منابع علمی موجود نشان می دهد که حدود یک سوم تغذیه انسان به عمل گرده افشانی حشرات وابستگی دارد ، که در بین آنها زنبور عسل دارای رتبه اول است . شاید تصور شود که تغذیه انسان بیشتر به نشخوار کنندگان مرتبط باشد ولی نشخوارکنندگان نیز به طور غیر مستقیم به زنبور عسل نیاز مند می باشند . زیرا گرده افشانی بسیاری از گیاهان علوفه ای وابسته به گرده افشانی حشرات گرده افشان بخصوص زنبور عسل است . زنبور عسل بغیر از عمل گرده افشانی از نظر تولید عسل ، موم ، گرده ، بره موم ، ژل سلطنتی و زهر دارای اهمیت اقتصادی است . این امتیاز ها بهترین توجیه برای حمایت دولتها در کشورهای مختلف از صنعت زنبورداری است . به منظور تقویت و نهادینه کردن این صنعت زیر بنایی باید به طور آگاهانه و علمی با برنامه ریزی دقیق در اصلاح نژاد زنبور عسل اقدام نمود .
امروز با اینکه پرورش زنبور عسل در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات وسیعی در تمام جنبه های بیولوژیکی و تولیدی آن صورت می گیرد ولی پیشرفت آن در مقایسه با دام و طیور از روند کندتری برخوردار بوده بطوری که در زمینه تولیدات دام و طیور با بکارگیری
تکنیک های پیشرفته اصلاح نژاد ، تغذیه ، مدیریت و پیشگیری بموقع بیماری ها در چند سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای دیده می شود در سال 1972 لسلی گزارش می دهد که در آمریکا طی 35 سال گذشته متوسط تولید هر واحد دامی 30 درصد افزایش پیدا کرده است و بر اساس بررسی های دیگری که از سال 1960 تا 1987 صورت گرفته است میزان رشد در صنعت طیور ( تخم مرغ ) 189 درصد ( هارتمن 1985 ) در پرورش خوک ( گوشت ) 164 درصد ( بائر 1989 ) در پرورش گاو ( شیر ) 136 درصد ( آدر 1988 ) و در پرورش زنبور عسل ( عسل ) 127 درصد ( بینفلد 1986 ) گزارش شده است درصد کمتر میزان رشد تولید در بخش صنعت زنبور عسل ناشی از وابستگی این حشره به محیط و میزان پایین تحقیق در اصلاح نژاد آن می باشد .
اصلاح نژاد زنبور عسل
اگر هدف اصلی از اصلاح نژاد بالا بردن کیفیت و کمیت برای تولید باشد برای رسیدن به چنین هدفی باید تعریف دقیقی از صفات و ویژگی های آنها و روش اندازه گیری این صفات وجود داشته باشد . مرحله بعد کاربرد دانش ژنتیک و اصلاح نژاد است زیرا توارث هر صفتی از نسلی به نسل دیگر متفاوت بوده و این اختلاف تحت تاثیر دو عامل ژنتیکی و محیطی می باشد و بعضی از صفات همبستگی معنی داری نسبت به هم نشان می دهد که این همبستگی بین دو صفت ممکن است ژنتیکی ، محیطی و یا تلفیقی از آنها باشد که به هر حال برآیند این اثرات در فنوتیپ بروز می کند .
در میزان تولید و چگونگی فعالیت زنبور عسل شرایط محیطی نقش محدود کننده دارد به طوری که در شرایط خاص ممکن است تا حدود 80 درصد از اثرات ناشی از محیط و بقیه را اثرات مادری ( قبل و بعد از تولید تخم ) و اثرات ژنوتیپی کنترل کنند .
صفات مهم اقتصادی در زنبور عسل نظیر صفات اقتصادی دام و طیور اغلب با چندین ژن کنترل می شود و چون درجه ظهور یک صفت کمی به تعداد ژنهای مؤثر بر آن بستگی دارد و همچنین میزان پارامترهای ژنتیکی صفات در نوع روش به گزینی مؤثر است لذا اولین مرحله در اجرای برنامه های اصلاح نژادی ، برآورد پارامترهای ژنتیکی است . برآوردهای صحیح از پارامترهای ژنتیکی برای یک برنامه اصلاح نژادی مؤثر ، بسیار مفید است . حقیقت این است که زنبور عسل از نظر خصوصیات بیولوژیکی با سایر حیوانات اهلی دیپلوئید تفاوت دارد . زنبور عسل حشره ای اجتماعی است و این امر سبب افزایش کوواریانس محیطی مشترک ( که یک عامل آن اثر مادری است ) می شود . همچنین صفات مهمی نظیر تولید عسل نتیجه عمل کرد مجموع زنبورهای کارگر موجود در یک کلنی است و نمی توان آن را برای یک زنبور کارگر اندازه گیری کرد . یکی از تفاوت های دیگر در زنبور عسل وجود سیستم هاپلوئید – دیپلوئیدی است . به دلیل هاپلوئید بودن زنبور نر استفاده از اصول و قوانین ژنتیک در این حشره با سایر موجودات تفاوت دارد . اگر تخم تولید شده توسط ملکه بارور گردد ( دیپلوئید ) بر حسب شرایط پرورش و تغذیه ، لارو به زنبور کارگر و یا به ملکه تبدیل خواهد شد و در صورت عدم باروری تخم به زنبور نر تبدیل می شود . لذا برآورد پارامترهای ژنتیکی زنبور عسل با در نظر گرفتن موارد خاص فوق و تفسیری که در ضرایب خویشاوندی فرمول های مورد استفاده صورت می پذیرد میسر خواهد شد .
بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که تاکنون در ایران فعالیت زیادی در مورد اصلاح نژاد زنبور عسل انجام نشده است . از طرفی بعلت وارد نمودن ملکه های خارجی در سال 1340 و آمیخته شده ذخایر ژنتیکی کشور در اثر تلاقی با نژاد های خارجی و با توجه به اینکه در ده سال اخیر واردات ملکه های خارجی محدود شده انتظار می رود تثبیت ژنتیکی نسبی در توده داخلی صورت گرفته باشد . با چند تحقیق انجام شده در شناسایی مشخصات نژادی و برآورد پارامتر های ژنتیکی صفات آنها پتانسیل ژنتیکی موجود زنبور عسل در کشور تا حدودی مشخص شده است . لذا برای اصلاح و بهبود نژاد زنبور عسل کشور ضروری است فعالیت های بعدی صورت گیرد .
اهداف
در بررسی حاضر با استفاده از روشهای اصلاح نژاد زنبور عسل پارامترهای ژنتیکی ( ضریب وراثت پذیری و ضریب همبستگی ) مربوط به هشت صفت مهم ظاهری و از صفات بیولوژیکی تولید عسل و رفتار دفاعی برخی از کلنی های مربوط به مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور ( طرح جامع اصلاح نژاد زنبور عسل ) برآورد می شود . با توجه با این که برای برآورد پارامترهای ژنتیکی لازم است میانگین رابطه خویشاوندی بین زنبور های ماده داخل هر کلنی مشخص باشد در بررسی حاضر موضوع فوق با دقت مورد توجه قرار گرفته است .
امید است ( با استعانت خداوند متعال ) این بررسی مورد استفاده سایر تحقیقات گسترده مربوط به اصلاح نژاد زنبور عسل قرار گرفته و گامی در برای نهادینه کردن این صنعت زیربنایی در کشور باشد .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 16 صفحه
قسمتی از متن .doc :
طرح تجارتی
تاسیس شرکتهای
تولیدی
فنی
خدماتی
تولیدی
کشاورزی
فصل دوم
2- بیان مسئله
محصول تولیدی در طرح مورد نظر عمل صد در صد طبیعی می باشد، که این امر در مرحله اول و درجه اول کار قرار دارد. و در مرحله دوم ازدیاد جمعیت کلنی های زنبورستان می باشد که از طریق بچه گیری و تولید بچه زنبور به طرق طبیعی و مصنوعی انجام می گیرد. که در مرحله سوم تولید موم تولید شده توسط کلنی های زنبور عسل می باشد که محصول فوق به طور چرخه وار برای خود کلنی ها برای مصارف آینده نیز استفاده می شود که از این امر در صنایع دیگر و مواردی همچون مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد و در مرحله چهارم نیز تولید و گرفتن گرده گل توسط کلنی های زنبور عسل نیز می باشد که طرح اجرایی فوق در مدت پنج سال در نظر گرفته شده است که تولید موارد فوق از طریق کوچ زنبورستان مورد بهره برداری قرار می گیرد.
تاریخچه پرورش زنبور عسل و تولید عسل
آنچه تاکنون مسجل شده این است که زنبور عسل خیلی بیش از انسان در روی زمین بوجود آمده است اولین اثر وجود انسان در روی زمین که در کاوشهای زمین شناسان تاکنون بدست آمده متعلق به 000/000/600 سال پیش و حال آنکه همین کاوشهای علمی نشان می دهد که زنبور عسل حدود 150 میلیون سال پیش وجود داشته و در حال زاد ولد بوده است. منتها با این تفاوت که در آن زمان فاقد زندگی اجتماعی بوده و مثل خیلی از زنبورهای غیرعسل امروزی زندگی انفرادی داشته و هر زنبور لانه مخصوص به خود را ساخته و زندگی می کرده است.
حدود 50 میلیون سال بعد که دوره رشد و تکثیر شدید گیاهان و گل دادن آنها شروع شد. زنبورها از حالت انفرادی خارج و زندگی اجتماعی را ترجیح دادند و جمعیتها را بوجود آوردند.
نزدیک به 25 میلیون سال پیش یعنی زمانی که کوههای پیرند- آلپ- کارپان- قفقار البرز و هیمالیا تشکیل شدند وقت ازدیاد شدید حشرات همچون زنبور عسل قرا رسید. اثراتی که سنگواره زنبور عسل حدود 40 میلیون سال کشف شده است. روی دیوار غار بیکورپ(BICORP) در اسپانیا یک اثر نقاشی دیده می شود از شخصی که از یک جمعیت زنبور عسل که در داخل حفره سنگی زندگی می کرده اند در حال برداشت عسل بوده است. که این اثر متعلق به 12000 سال پیش از میلاد مسیح می باشد شکل زنبور عسل و کندوهای گلی روی سنگ نوشته زمان فراعنه مصر که متعلق به 4000 سال پیش از میلاد مسیح می باشد حکاکی شده است. در مقبره یکی از فراعنه مصر مقداری عسل پیدا شد که بعد از 4000 سال هنوز قابل خوردن بوده است.
بابلیها- سومریها- ایلامیها در نوشته هایشان بارها از زنبور عسل نامبرده اند و حضرت سومنی نیز قبل از میلاد اسرائیلیها را به سرزمینی برد که نام آن عسل و شیر جریان داشت برد. بر روی یک کارد مفرغی که حدود 800 سال قبل از میلاد در لرستان ساخته شده شکلی برجسته زنبور عسل بوده که آن نیز هم اکنون در موزه شهر بروکسل نگهداری می شود.
هومر(Homer) شاعر معروف یونانی که حدود 800 سال پیش میلاد زندگی می گرده در شعرهایش از زنبور عسل نام برده است.
سولون(Solon) در سال 620 پیش از میلاد قانونی درباره زنبور داری در یونان نوشت. ارسطو دانشمند ایرانی حدود 350 قبل از مسیح کتابی در مورد زنبور و زنبورداری نوشته است. که به عقیده ارسطو بهترین عسل عسل آویشن می باشد که امروزه نیز بهترین عسل همین مورد می باشد.
قسمتی از کتاب وارو(Varro) دانشمند رومی که در سالهای 116 تا 27 قبل از میلاد می زیسته راجع به زنبور عسل است.
قسمتی از سوره نحل در قرآن مجید درباره عسل می باشد که جمع آوری آیات قرآن به وسیله عثمان حدود سال 650 بعد از میلاد مسیح انجام گرفته است.
شارلمانی امپراطور بزرگ اروپا در سال 800 میلادی اولین زنبورستان با کندوی سبدی را در یکی از مزارع خود آغاز کرد.
قرون وسطی سالهای پررونق زنبور داری و تولید عسل در تمام اروپا بود و از همه بیشتر کشیشها به امر زنبورداری مشغول بودند.
دانشمندان- محققان- نویسندگان همچون اولاس ماگنوس در کشور سوئد کتابی به تحریر درآورد.
نیکل یاکوب نویسنده آلمانی کتابی در مورد زنبور داری در 1568 به زبان آلمانی نوشته است.