لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
استفاده از فناوری اطلاعات درحسا بداری
مقدمه
امروزه تحولات شگرفی در زمینه فناوریاطلاعات رخ داده و پیشرفتهای آن فراگیر شده است بهطوریکه روندهای دگرگونی را در زمینههای مختلف ایجاد کرده است. مهمترین ویژگیهای آن سرعت زیاد در پردازش دادهها، دقت فوق العاده زیاد، سرعت بالای دسترسی به اطلاعات، به روز بودن، امکان مبادله الکترونیکی اطلاعات، کیفیت بالا، قیمت فوق العاده ارزان و رو به کاهش میباشد و از طرفی گسترش حجم عملیات و پیچیده تر شدن امور را در پیش داریم. با توجه به این عوامل دیگر نیازی به توجیه استفاده از فناوری اطلاعات در دنیای امروز نخواهیم داشت و حسابداری نیز ناگزیر به کاربرد و استفاده از تمام یا برخی از روشهای نو در ارائه خدمات و وظایف خود میباشد. چرا که به گفته گری ساندم[1] رئیس سابق انجمن حسابداران آمریکا، نقش اطلاعات در جامعه اهمیت بیشتری پیدا کرده پس تهیه کنندگان اطلاعات بهخصوص حسابداران باید تهیه کننده اطلاعات پیشرفته و باکیفیت باشند تا خدماتشان با قیمتهای بالا خریدار داشته باشد، در غیر این صورت در آینده جایگاهی نخواهند داشت.
بنابراین تحقیقاتی در این زمینه جهت شناخت فناوریهای جدید و پی بردن به اینکه کدامیک از این فناوریها و چگونه باید بکاربرده شوند تا باعث ارتقاء کیفیت حرفه و پیشرفت حسابداری همزمان با تحولات اساسی در فناوری اطلاعات شود، لازم و ضروری است.
لزوم مدل جدید گزارشگری مالی
اولین و بزرگترین عامل که در کار سازمانها تغییر ایجاد کرده و خواهد کرد، اینترنت[2] است. اینترنت با تغییر اساسی روش عملکرد شرکتها، حرفه را زیر و رو میکند، این تغییرات بهمراتب فراتر از تجارت الکترونیکی[3] هستند، بهطوریکه محصول فرعی تجارت الکترونیکی، تغییر بنیادی در فرایندها و فرهنگ سازمان میباشد.
در حالیکه، اینترنت، فناوریاطلاعاتی است که بیشترین مسئولیت را برای تغییر در رویه حرفه به عهده دارد، نباید نقش سیستمهای برنامهریزی منابع شرکت (ERP)[4] را نادیده گرفت. آنچه که سیستمهای ERP انجام میدهند این است که همه اطلاعات سازمان را در یک منبع مرکزی گردآوری میکنند به طوریکه دسترسی به اطلاعات کلیدی مخصوصاً برای اعضاء خارج از سازمان خیلی آسانتر میشود. بدست آوردن یک مرحله بالاتر ERP مستلزم هماهنگی سیستم ERP داخلی سازمان با سیستمهای فروشندگان و مشتریان میباشد که باعث ایجاد سیستم برنامهریزی منابع چند شرکته (MERP)[5] میشود. تکنولوژی توانمند برای تکامل چنین سیستمهایی، اینترنت است.
در این جا ممکن است این سؤال پیش آید که «چگونه فناوریاطلاعات به مدلهای گزارشگری مالی مرتبط میباشد و چرا این مدلها به تغییر نیاز خواهند داشت؟» جواب کوتاه و مختصر این است که سرمایهگذاران و اعتباردهندگان نیز جزو اعضاء حرفه محسوب میشوند و دنبال منابع اطلاعاتی متناوب برای ارزیابی کارایی شرکت هستند. از طرفی پیشرفت چشمگیر فناوریاطلاعات و مزایای آن باعث میشود اطلاعات زیادی از طریق پایگاه عمومیدادهها مخصوصاً اینترنت قابل دسترسی باشد و در نتیجه تصمیمگیرندگان بتوانند به طور روزافزون از اطلاعات بهموقع و متنوع برای تصمیمگیری استفاده نمایند. درحالیکه آنها هنوز مجبور به استفاده از اطلاعات صورتهای مالی حسابرسی شده هستند که این اطلاعات فقط بهصورت دورهای و بر مبنای گذشته قابل دسترسی هستند. بنابراین منطقی است فرض کنیم که انتظار آنها نیز برای دسترسی به اطلاعات کلیدی موجود در سیستمهای اطلاعاتی داخلی شرکتها، بیشتر خواهد شد. این انتظارات برای بعضی افراد کاملاً متفاوت از افشاهایی است که توسط سازمانها روزانه به صورت رایگان از طریق سایتها ارائه میشوند. صرفاً اعلام ساده اسناد مالی و صورتهای مالی حسابرسی شده(بهصورت دورهای و بر مبنای گذشته)، و آنها را از طریق اینترنت در اختیار عموم گذاشتن، نیاز سرمایهگذران را که با بیتابی جویای اطلاعات جاری درباره وضعیت مالی شرکت هستند، برطرف نمیکند. بنابراین، این اطلاعات حسابداری ارائه شده، برای تصمیمگیری کم اهمیت خواهند بود مگر اینکه مدلی جدید بمنظور تهیه اطلاعات مالی بهموقع و برطرف کردن این نیاز، ایجاد شود.
مدل جدید گزارشگری مالی
شکی نیست که فناوری اطلاعات، جریان اطلاعات را بین شرکتهای تهیه کننده اطلاعات و استفاده کنندگان اطلاعات تغییر داده است. از سالها قبل کلیه مراحل چرخه حسابداری بجز گزارشگری، بهصورت الکترونیکی انجام می شدند. با این وجود، رشد فزاینده فناوری اطلاعات از قبیل پیدایش اینترنت و ابزارهای آن و استفاده از آنها در گزارشگری، از سال 1997 مکانیزم جدیدی را ایجاد کردهاند و گزارشگری مالی را بهسمت گزارشگری مالی بههنگام(پیوسته)[6] سوق دادهاند. بدین صورت که با استفاده از XBRL[7] سیستم مالی یکپارچه شرکت بهصورت مستقیم به اینترنت وصل میشود. بنابراین استفادهکنندگان از اطلاعات حسابداری در هر نقطه از جهان میتوانند به وب سایت شرکت مراجعه کرده و هر لحظه صورتهای مالی را با آخرین تغییرات مشاهده نمایند و تجزیه و تحلیل کنند. حتی با استفاده از نرم افزارهای هوشمند[8]، ERP[9]، [10]HTML، [11]XML، [12]XBRL و...که در ادامه به آنها اشاره میشود، استفادهکنندگان میتوانند نسخه خود را در جهت گزارش دلخواه دستکاری نمایند. به این ترتیب، نیازی به چاپ و توزیع صورتهای مالی آن هم فقط در پایان سال مالی و میاندورهای نخواهد بود که به این نوع گزارشگری مالی که در آن اطلاعات از طریق اینترنت (یا جانشین آن) در همه حال در دسترس خواهد بود گزارشگری مالی بههنگاممیگویند
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 1
کاربردهای فناوری نانو
در حقیقت کاربرد فناوری نانو از کاربرد عناصر پایه نشأت میگیرد. هر کدام از این عناصر پایه، ویژگیهای خاصی دارند که استفاده از آنها در زمینههای مختلف، موجب ایجاد خواص جالبی میگردد. مثلاً از جمله کاربردهای نانوذرات میتوان به دارورسانی هدفمند و ساده، بانداژهای بینیاز از تجدید، شناسایی زود هنگام و بیضرر سلولهای سرطانی، و تجزیه آلایندههای محیط زیست اشاره کرد. همچنین نانولولههای کربنی دارای کاربردهای متنوعی میباشند که موارد زیر را میتوان ذکر کرد: • تصویر برداری زیستی دقیق • حسگرهای شیمیایی و زیستی قابل اطمینان و دارای عمر طولانی • شناسایی و جداسازی کاملاً اختصاصی DNA • ژندرمانی که از طریق انتقال ژن به درون سلول توسط نانولولهها صورت میپذیرد. • از بین بردن باکتریهااینها تنها مواردی از کاربردهای بسیار زیادی هستند که برای عناصر پایه قابل تصور میباشند. کاربرد این عناصر پایه در صنایع مختلف، در درخت دیگری به نام «درخت صنعت» آورده شده است که با مراجعه به گروه مطالعاتی آیندهاندیشی، بخش درخت صنعت، میتوانید آن را مشاهده کنید.در نهایت «درخت فناوری نانو» معرفی میگردد که فناوری نانو را به شکل یک زنجیره از رویکرد ساخت عناصر پایه تا کاربرد آنها، در یک درخت چهار سطحی نمایش میدهد. با مراجعه به گروه مطالعاتی آیندهاندیشی، بخش درخت فناوری، میتوانید آن را مشاهده کنید.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
کاربردهای فناوری نانو در کشاورزی
موضوع: نانو دانش و فنون مقیاس نانو
فناوری نانو هیچ زمینه علمی را به حال خود رها نکرده است . علوم کشاورزی نیز از این قاعده جدا نیستند .تا به حال کاربردهای متعددی از فناوری نانو در کشاورزی ، صنایع غذایی و علوم دامی مطرح شده است.
رابطه میان فناوری نانو وعلوم کشاورزی در زمینه های زیر قابل بررسی است :1- نیاز به امنیت در کشاورزی و سیستم های تغذیه ای2- ایجاد سیستم های هوشمند برای پیشگیری و درمان بیماریهای گیاهی3- خلق وسایل جدید برای پیشرفت در تحقیقات بیولوژی و سلولی4- بازیافت ضایعات حاصل از محصولات کشاورزی
از بین تدابیر موجود در مدیریت آفات کشاورزی استفاده از آفت کش ها و سموم سریعترین و ارزان ترین روش برای واکنش به یک وضیت اضطراری است .
روش های کنترل زیستی در حال حاضر بسیار هزینه بر هستند . در این روش ها کنترل آفت از طریق یکی از دشمنان طبیعی آن آفت صورت می گیرد . امروزه مصرف بی رویه آفت کش ها مشکلات زیادی را ایجاد کرده اند این مشکلات شامل اثرات سوء بر سلامت انسان ( ایجاد مسمومیت های حاد یا بیماری های مزمن ) ، تاثیر این مواد بر حشرات گرده افشان و حیوانات اهلی مزارع و همچنین ورود این مواد به آب و خاک و تاثیر مستقیم وغیر مستقیم آن در این نظام های زیستی می باشد .
مصرف بی رویه آفت کش ها محصولات کشاورزی را نیز به منبع ذخیره سم تبدیل می کند
مهمترین سوال در زمینه استفاده از آفت کش ها این است که :چقدر از این سموم استفاده کنیم ؟
استفاده از داروهای (سموم) هوشمند در ابعاد نانو می تواند راه حل مناسبی باشد . این داروها که قابلیت حرکت در گیاه را دارند در بسته هایی که حاوی نشانی خاصی هستند قرار میگیرند .برچسب نشانی یک کد مولکولی است که بر روی بسته نصب شده و به بسته اجازه میدهد که به بخشی از گیاه که مورد حمله عامل بیماری یا آفت قرار گرفته تحویل داده شود . این ناقلین در ابعاد نانو همچنین دارای خود تنظیمی نیز می باشند به این معنی که دارو فقط به میزان لازم به بافت گیاهی تحویل داده می شود .دقت در ردیابی بافت هدف و میزان اندک اما موثر دارو باعث می شود استفاده از سموم در کشاورزی به حداقل برسد .همه ما میدانیم که پیشگیری بر درمان مقدم است . بیماری های گیاهی نیز از روی علائمی مانند تغییر رنگ یا تغییر شکل اندام ها شناسایی می شوند ولی مسئله اینجاست که این علائم مدتها پس از ورود عامل بیماری به بافت گیاه بروز پیدا می کنند به همین خاطر با سریعترین اقدام ها برای جلوگیری از شیوع بیماری باز هم مقداری از محصول از بین می رود . در نتیجه نیاز به ابزاری که به کمک آن بتوان در همان مراحل ابتدایی ورود عامل بیماری، آن را کنترل و مهار کرد بسیار ضروری به نظر میرسد. نانو حسگرهای زیستی ابزارهایی هستند که که از تلفیق ابزارهای شیمیایی ، فیزیکی و زیستی بدست آمده اند.
تصویر ورود یک نانوحسگر زیستی به درون یک سلول
این حسگرها شامل ترکیبات زیستی مانند یک سلول ، آنزیم و یا آنتی بادی متصل به یک مبدل انرژی هستند و قادرند که تغییرات ایجاد شده در مولکول های اطراف خود را گزارش دهند . این گزارش ها توسط سیگنالهایی که مبدل انرژی به تناسب با مقدار آلودگی تولید میکند دریافت می شوند. بنابراین اگر تجمع زیادی از عامل بیماری در اطراف این حسگرها وجود داشته باشد سیگنال های قوی فرستاده می شوند . ارزیابی حضور آلاینده ها در محیط توسط حسگرها در چند دقیقه میسر است اما با استفاده از روش های رایج حداقل 48 ساعت زمان برای تشخیص نیاز است .استفاده از نانوحسگرهای زیستی در بسته های غذایی نیز کاربرد که در صورت شروع فساد مواد غذایی می توانند هشدار دهنده باشند .
از دیگر کاربردهای فناوری نانو در صنایع غذایی ایجاد پلاستیک های جدید در صنعت بسته بندی مواد غذایی است . در تولید این پلاستیک ها از فناوری نانو ذرات استفاده شده است . اکسیژن مسئله سازترین عامل در بسته بندی مواد غذایی است زیرا این عنصر باعث فساد چربی مواد غذایی و همچنین تغییر رنگ آنها میشود . در این پلاستیک جدید نانوذرات به صورت زیگزاگ قرار گرفته اند و مانند سدی مانع از نفوذ اکسیژن می شوند .به بیان دیگر مسیری که گاز باید برای ورود به بسته طی کند طولانی می شود . به همین خاطر مواد غذایی در این بسته ها تازگی خود را بیشتر حفظ می کنند .
با طولانی کردن مسیر حرکت مولکولهای اکسیژن، مواد غذایی دیرتر فاسد می شوند.
فناوری نانو با استفاده از فرایندهای طبیعی زیستی ، شیمیایی و فیزیکی در بازیافت مواد باقیمانده از محصولات کشاورزی و تبدیل آنها به انرژی و یا مواد شیمیایی صنعتی نیز نقش دارد . به طور مثال از زمان برداشت پنبه تا تولید پارچه بیش از 25 % الیاف به ضایعات تبدیل می شوند . در دانشگاه کرنل در آمریکا روشی تحت عنوان «ریسندگی الکتریکی» ابداع شده که با استفاده از
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 29
کاربرد رادیو ایزوتوپ ها ( عناصر رادیواکتیو ) در پزشکی
در پزشکی کاربرد رادیو ایزوتوپ ها ( اتم های یک عنصر را که عدد اتمی یکسان و عدد جرمی متفاوت دارند ، ایزوتوپ های آن عنصر می نامند ــــ بارهای مثبت که همان تعداد پروتون ها می باشند را عدد اتمی و مجموع تعداد پروتون ها و نوترون های هسته یک اتم را عدد جرمی آن می گویند ) در سه زمینه متمرکز است که عبارتند از تشخیص ، درمان و تحقیق
به عنوان مثال P ( با عدد جرمی 32 یک گسیلنده بتا با نیمه عمر 3/14 روز ) برای درمان یک نوع بیماری خونی ( Polycythema ) به کار می رود . این عنصر پس از تغذیه توسط بیـــمار ، در مغز استخوان جمع می شود و تولید سلولهای قرمز خون را کند می کند و به این ترتیب در درمان برخی بیماری های خونی موثر است.
PU ( با عدد جرمی 238 ) در ساخت تنظیم کننده قلب ( گام ساز Pacemaker ) در صنعت پزشکی کاربرد دارد. در یک قلب سالم انقباض قلب با یک پالس الکتروشیمیایی شروع می شود . انقباض از گره سینوس ( Sinus Node ) نزدیک به قسمت فوقانی قلب شروع می شود و به طرف پایین گسترش می یابد. در بعضی اشخاص به دلایل مختلف ، قلب به طور همزمان با پالس گره سینوس نمی زند و به همین علت یک تنظیم کننده قلب یا گام ساز که در زیر پوست کار گذارده می شود ، قلب را تحریک می کند.
برای درمان بعضی از سرطان ها AU ( با عدد جرمی 198 یک گسیلنده گاما با نیمه عمر 7 / 2 روز ) را به طور فیزیکی در داخل سلول های بیمار کار می گذارند . اشعه گاما سلول ها را از بین می برد و به تدریج فعالیت این طلای پرتوزا به یک سطح قابل چشم پوشی می رسد.
کاربرد ردیاب ها نیز در اکثر موارد بسیار حائز اهمیـت است . مثلا مقدار کمـــــی از NaCl شامـــــل Na ( با عدد جرمی 24 و نیمه عمر 15 ساعت ) به داخل خون تزریق می شود . با تعقیب انباشت پرتوزایی با یک شمارشگر گایگر ، گردش خون را می توان زیر نظر گرفت . اگر مانعی سر راه جریان وجود داشته باشد ، ممکن است اکتیویته شدیدا در محل مانع کاهش یابد و به این وسیله می توان محل دقیق آن را تعیین کرد.
Tc ( با عدد جرمی 99 و عدد اتمی 43 یک گسیلنده بتا ) و Ga ( با عدد جرمی 67 و عدد اتمی 31 ) برای آشکار سازی بعضی از انواع غده های مغزی به کار رفته اند .عناصر پرتوزا بعضی از انواع غده ها را از نظر جذب ترجیح می دهند و جذب آنها می شوند . با ردیابی این جذب از خارج ، محل و نوع غده را اکثرا می توان تشخیص داد.
رادیوداروها و چشمه های رادیواکتیو برای پزشکی هسته ای
سودمندترین رادیو ایزوتوپها در پزشکی هسته ای رادیوایزوتوپهای تابش کننده گاما می باشند ،زیرا پرتوهای تابش شده از این مواد در درون بدن را می توان از بیرون بدن به سادگی تشخیص داد.
اندازه های کاربردی مواد رادیواکتیو در روشهای تشخیص از دید جرم بسیار اندک است - نزدیک به میکروگرم - بگونه ایکه این مواد بر روند کارهای فیزیولوژیک بدن اثری ندارند.
رادیوایزوتوپها بیشتر به گونه ترکیبی ، وارد بدن می شوند. ترکیب های یاد شده مولکولهای نشاندار هستند. یک مولکول نشاندار مولکولی است که یک یا چند اتم آن رادیواکتیو باشد.
ترکیبات رادیواکتیو، داروهای رادیواکتیو یا رادیوداروها باید از استانداردهای ویژه خالص بودن شیمیایی و دارویی برخوردار باشد. بیشتر رادیوداروهای پزشکی هسته ای از شرکتهای بازرگانی دارویی که چگونگی ویژگیهای رادیوداروها را کنترل می کنند خریداری می شوند. تنها کاری که پزشک یا کاربر باید انجام دهد بکارگیری جدولی برای تعیین اندازه دگرگون شده این رادیوداروها از زمان آخرین اندازه گیری اکتیویته آنهاست.
برای نشاندار کردن مولکولها شماری از رادیوایزوتوپها بکار برده می شود. این رادیوایزوتوپها بیشتر تابش کننده های گاما و دارای ویژگیهای گوناگون فیزیکی هستند. نمونه این رادیوایزوتوپها رادیوایزوتوپهای 53I , 43Tc , 79Au , 15P , 31Ga و 000 می باشند که به راههای گوناگون تهیه می شوند.
البته باید یادآوری کرد که رادیوایزوتوپهای مناسبی از عنصرهای کلیدی هیدروژن و اکسیژن و کربن وجود ندارد، ولی امروزه با به کارگیری شتابنده هایی مانند سیکلوترون در بیمارستانهای پیشرفته ،برخی از سختی های کار از میان برداشته شده است. برای نمونه رادیوایزوتوپهایی را - در جایگاه مصرف - تولید می کنند که نیم عمر چند دقیقه ای دارند .نمونه این رادیوایزوتوپها Ga , Fe , F , O می باشد. O با نیم عمر دو دقیقه ای به سرعت جذب بدن می شود و در همین زمان کوتاه می توان بررسیهای دقیق فیزیولوژیک انجام داد. شماری از رادیوایزوتوپهای کاربردی در پزشکی از ژنراتورهایی بدست می آیند که درباره آنها بیشتر گفتگو خواهد شد.
رادیوایزوتوپهای مورد استفاده در کارهای تشخیصی باید تابش کننده گاما بوده - گاهی پوزیترون بکار می رود - و نیم عمر مناسب کارتشخیصی را داشته باشند.
از با ارزش ترین رادیوایزوتوپها در کار تشخیص ، Tc است که شمار فراوانی از ترکیب های شیمیایی کاربردی را با آن نشاندار می کنند. تکنسیم بصورت پرتکنتات سدیم ( NaTco12 ) برای نشاندار کردن بکار می رود. درتهیه این مولکولها در
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
فناوری نانو چیست؟
از اهداف مهم فناوری نانو ــ و شاید مهمترین آنها ــ به وجود آوردن ساختارهایی از مواد است که در آنها آرایش مولکولها از پیش طراحی شده باشد. روشهای مرسوم تولید، مثل روش ذوب فلزات و سرد کردن آنها در قالب، چنین امکانی را فراهم نمیکنند. پس چگونه میتوان چنین ساختارهایی را به وجود آورد؟ این مقاله میخواهد به همین سؤال پاسخ بگوید. فرض کنید تعدادی آجر خانهسازی دارید و میخواهید با آن چیزی ــ بهتر است بگوییم «ساختاری» ــ مانند شکل 1 بسازید.
شکل 1
چگونه این کار را انجام میدهید؟ احتمالاً روش شما هم با ما یکی است: چهار آجر دو در دو را کنار هم میگذارید و بعد چهار آجر دو در دوی دیگر را به صورت عمودی به آنها متصل میکنیدتا ساختار مورد نظر شکل بگیرد. بسیار خوب، حالا فرض کنید که وقتی آجرهای خانهسازی را از فروشگاه میخرید، آنها به شکل یک مکعب بزرگِ پیشساخته مثل شکل دو باشند.
شکل 2
حالا اگر بخواهیم به شکل یک برسیم چه کنیم؟ اجازه دهید جواب را ما به روش خودمان بدهیم: آجرهای اضافیِ مکعب بزرگ را حذف کنید تا شکل یک کمکم خودش را نشان بدهد. (مثل شکل 3)
شکل 3
در روش اول با استفاده از قطعات کوچک یک قطعة بزرگتر ساختیم. به این روش، «ساختن از پایین به بالا» میگوییم. در روش دوم قطعات زائدِ یک قطعة بزرگ را حذف کردیم تا به ساختار مورد نظر برسیم. به این روش، «ساختن از بالا به پایین» میگوییم. حالا فرض کنید یک ساختار جدید برای ساختن پیشنهاد شود، مثل شکل 4.
شکل 4
سؤال: از کدام روش برای ساختن این ساختار استفاده کنیم؟ نظر شما چیست؟ اوضاع کمی پیچیده شد، اما غم به خود راه ندهید! این مقاله برای ساده کردن همین پیچدگی نوشته شده است. یکی از عوامل تعیینکنندة جواب، این است که مادهی اولیهی ما به چه شکل است؟ اگر مادة دمِ دست ما تعدادی قطعهی کوچک و ریز باشد، از روش پایین به بالا استفاده میکنیم؛ اگر مادة اولیه یک قطعهی بزرگ باشد، از روش بالا به پایین استفاده میکنیم. در عین حال، ممکن است هر دو روش هم به کار رود. مثلاً اگر مادهی اولیه برای ساختن شکل پنج به صورت مکعب بزرگی با آجرهای دو در چهار، یعنی همان شکل دو باشد، نمیتوان با حذف بعضی آجرها مستقیماً به ساختار نهایی رسید. در این حالت، میتوانیم آجرهای بالا و پایین ساختار شکل چهار را برداریم (ساختن از بالا به پایین) و بعد دو آجر دودردوی مورد نیاز را به جای آنها متصل کنیم. ( ساختن از پایین به بالا)
در صنعت هم از هر دو روش با هم استفاده میشود. به مثالهای زیر توجه کنید: o یک نجار میخواهد مجسمهای چوبی بسازد. او یک قطعهی بزرگ چوب را برمیدارد و با رنده و سوهان آن را میتراشد و پرداخت میکند تا مجسمه ساخته شود. این کدام روش است؟ o نجار میخواهد یک صندلی بسازد. او پایههای میز و قطعات مربوط به تکیهگاه صندلی را جداگانه میسازد و بعد آنها را به هم متصل میکند. این کدام روش است؟ حالا به نانوفناوری فکر کنید: به نظر شما کدام روش ساختن در نانوفناوری کاربرد دارد؟ تا چند سال پیش، راه دستکاری و جابهجا کردن تکمولکولها و ساختارهای نانویی یکطرفه بود. یعنی برای ساختن چیزها در مقیاس کوچک، میبایست یک قطعهی بزرگتر را با تراشیدن و خرد کردن یا حل کردن بخشهای اضافی با اسید و… آنقدر کوچک میکردیم تا به قطعهی نهایی برسیم. به عیارت دیگر، روش تولید ساختارهای کوچک، از نوع بالا به پایین بود. در چند سال اخیر فنونی ابداع شدهاند که اجازه میدهند مولکولها یا ذرات نانویی را جابهجا و آنها را به هم متصل کنیم. مثل جابهجا کردن ذرات نانویی با میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) یا فنون ساختن نانولولههای کربنی. این فوت و فنها در مجموع روش ساختن از پایین به بالا هستند. فنون گفتهشده در بالا، برای ساختن محصولاتی که بسیار کوچکاند مناسب به نظر میرسند، اما اگر بخواهیم یک دیوار چندسانتیمتریِ یکدست را به این روش بسازیم، چند ده سال طول میکشد تا مولکولها را تکتک کنار هم بچینیم و دیوار مورد نظر را بسازیم. در عین حال، اگر بخواهیم دیوار را با استفاده از مواد موجود، مانند فلزات و سنگهای ساختمانی، بسازییم، دیوار یکدست و منظم نخواهد بود. (مقالهی نانوفناوری چیست؟، ساختار مواد و عیوب کریستالی را ببینید.) پس چه کار کنیم؟ پیدا کردن فنون تولید مناسب در نانوفناوری موضوعی است که در چند سال اخیر بهشدت مورد توجه محققان و دانشمندان بوده است. در واقع، در نانوفناوری هم از روش ساختن از بالا به پایین استفاده میشود (به کمک فنونی مانند لیتوگرافی و آسیاب کردن ذرات) و هم از روش ساختن از پایین به بالا (به کمک فنونی مانند خودآرایی یا رسوبدهی بخار). منتظر مقالههای بعدی باشگاه نانو در این موضوع باشید.