ویروس و برنامه های مخرب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

1-آشنایی با برنامه های مخرب

هنگامی که در سال 1984 برای اولین بار در مقالات علمی، امکان وجود ویروس مطرح شد، هیچ کس آن را جدی نگرفت. اما طولی نکشید که اولین ویروس پا به عرصه وجود گذاشت. در آن زمان نیز عده انگشت شماری خطر آن را درک کردند. برخی حتی نمی دانستند که آیا ویروس به طور اتفاقی رخ می دهد یا آن را می نویسند. یک یا دو متخصص، از این حد نیز فراتر رفتند و تولید ویروس را کاملاً انکار کردند. اما امروزه، می بینیم که مراکز رایانه ای پر از ویروسهای گوناگون است و تعداد آنها پی در پی افزایش می یابد.

در سالهای 1980، رایانه های بزرگ به صورت چند برنامه ای کار می کردند. هر کاربر می توانست برنامه های خود را به رایانه بسپارد و منتظر بماند تا اجرا و خروجی آن آماده شود. در بعداز ظهر یک روز جمعه، یک برنامه ساز برنامه الی را به عنوان بازرس اجرا کرد. کار برنامه آزمایش سیستم بود. بدین صورت که اگر برنامه دیگری در حال اجرا است، آن را از سیستم حذف کند و در غیر این صورت، خود به صف ورودی برود و منتظر بماند. پس از این که برنامه بازرس تمام شد، برنامه ساز می توانست کار اصلی خود را به سیستم بفرستد و بلافاصله خروجی را دریافت کند. زیرا بازرس تمام برنامه ها را از سیستم حذف کرده بود. متأسفانه، وجود یک اشکال کوچک در برنامه بازرس باعث شد که برنامه پی در پی خود را تکثیر و در صف وارد کند. درنتیجه، پس از چند ثانیه، هزاران نسخه از آن در صف ورودی تولید شد.

برحسب این که چه تعریفی برای ویروس ارایه می دهیم، می توانیم برنامه بازرس را یک ویروس رایانه ای بنامیم. بنابراین، می بینیم که ویروس مسئله‌أی جدید نیست و تولید آن نیز مشکل نیست.

اولین ویروسها، تصاویر گرافیکی و یا پیغامهایی را بر روی صفحه نمایش نشان می دادند. اما بیشتر ویروسهای امروزی مخرب هستند. متأسفانه، ویروسهای رایانه ای در ده سال اخیر خسارات بی شماری را به سیستمهای رایانه ای وارد ساخته اند. یکی از این خسارات، از بین رفتن اطلاعات باارزش است. البته این ضرر در مقابل وقت هزینه ای که برای تهیه برنامه های ضد ویروس و نصب آنها مصرف می شود، ناچیز است. حتی ویروسهای بی خطری که یک پیغام ساده نشان می دهند، یا یک قطعه موسیقی کوتاه می نوازند نیز وقت پردازنده و فضای حافظه را برای تکثیر مصرف می کنند. به علاوه، برای کشف و پیشگیری از آنها باید ضدویروس تهیه گردد. درنتیجه، آنها نیز باعث اتلاف وقت و هزینه می شوند.

ویروس تنها برنامه رایانه ای مخرب نیست. بلکه برنامه های مخرب نیز وجود دارد. از آن جمله، اسب تروا،‌‌‌ بمب منطقی و کرم را می توان نام برد.

اسب تروا: اسب تروا، برنامه ای است که کارهایی را انجام می دهد که در مستنداتش ذکر نشده است. معمولاً این کارها زیان آور نیز هستند. برای مثال، هنگامی که کاربر می خواهد و با سیستم کار کند، یک برنامه Login تقلبی، شماره حساب و کلمه عبور را از کاربر گرفته تا اجازه ورود به سیستم و کار با آن را صادر نماید. اما پس از فهمیدن شماره حساب و کلمه عبور، اطلاعات کاربر را دستکاری می کند. به عنوان مثالی دیگر، فرض کنید برنامه ای وجود دارد که باید فشرده سازی اطلاعات را انجام دهد. اما در حقیقت، هر پرونده ای را که به آن اعلام می کنند، از روی دیسک حذف می کند. نمونه ای از یک اسب تروا در شکل 1-4 نشان داده شده است.

a:

copy CON a:horse.bat

y

cls

del

[Ctrl]-z

شکل 1-4- یک نمونه اسب تروا

آشنایی با انواع مختلف برنامه‌های مخرب 21 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 32

آشنایی با انواع مختلف برنامه‌های مخرب (قسمت اول)

ویروسهایی که از طریق E-mail وارد سیستم می‌شوند معمولاً به صورت مخفیانه درون یک فایل ضمیمه شده قرار دارند که با گشودن یک صفحه ی HTML یا یک فایل قابل اجرای برنامه‌ای (یک فایل کد شده قابل اجرا) و یا یک word document می توانند فعال‌ شوند.Marco virusاین نوع ویروسها معمولاً به شکل ماکرو در فایلهایی قرار می گیرند که حاوی صفحات متنی (word document) نظیر فایلهای برنامه‌های Ms office ( همچون microsoft word و Excel )هستند .توضیح ماکرو: نرم افزارهایی مانند microsoft word و Excel این امکان را برای کاربر بوجود می آورند که در صفحه متن خود ماکرویی ایجاد نماید،این ماکرو حاوی یکسری دستور العملها، عملیات‌ و یا keystroke ها است که تماماً توسط خود کاربر تعیین میگردند.ماکرو ویروسها معمولاً طوری تنظیم شده‌اند که به راحتی خود را در همه صفحات متنی ساخته شده با همان نرم افزار (Excel , ms word) جای می‌‌دهند.اسب تروآ:این برنامه حداقل به اندازه خود اسب تروآی اصلی قدمت دارد . عملکرد این برنامه‌ها ساده و در عین حال خطرناک است.در حالیکه کاربر متوجه نیست و با تصاویر گرافیکی زیبا و شاید همراه با موسیقی مسحور شده ، برنامه عملیات مخرب خود را آغاز می کند.برای مثال به خیال خودتان بازی جدید و مهیجی را از اینترنت Download کرده‌اید ولی وقتی آنرا اجرا می‌کنید متوجه خواهید شد که تمامی فایلهای روی هارد دیسک پاک شده و یا به طور کلی فرمت گردیده است.کرمها (worm)برنامه کرم برنامه‌ای است که با کپی کردن خود تولید مثل می‌کند. تفاوت اساسی میان کرم و ویروس این است که کرمها برای تولید مثل نیاز به برنامة میزبان ندارند. کرمها بدون استفاده از یک برنامة حامل به تمامی سطوح سیستم کامپیوتری «خزیده» و نفوذ می‌کنند. راجع به اینگونه برنامه ها در فصل سوم مفصلا بحث خواهد شد.ویروسهای بوت سکتور و پارتیشنBoot sector قسمتی از دیسک سخت و فلاپی دیسک است که هنگام راه اندازی سیستم از روی آن به وسیله کامپیوتر خوانده می‌شود. Boot Sector یا دیسک سیستم ، شامل کدی است که برای بار کردن فایلهای سیستم ضروری است. این دیسکها داده هایی در خود دارند و همچنین حاوی کدی هستند که برای نمایش پیغام راه اندازی شدن کامپیوتر بوسیله ی آن لازم است . سکتور پارتیشن اولین بخش یک دیسک سخت است که پس از راه‌اندازی سیستم خوانده می‌شود. این سکتور راجع به دیسک اطلاعاتی نظیر تعداد سکتورها در هر پارتیشن و نیز موقعیت همه ی پارتیشن‌ها را در خود دارد.سکتور پارتیشن، رکورد اصلی راه‌اندازی یا Master Boot Record -MBR نیز نامیده می‌شود.

آشنایی با برنامه های مخرب 18ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

فصل اول:

1-4- آشنایی با برنامه های مخرب

هنگامی که در سال 1984 برای اولین بار در مقالات علمی، امکان وجود ویروس مطرح شد، هیچ کس آن را جدی نگرفت. اما طولی نکشید که اولین ویروس پا به عرصه وجود گذاشت. در آن زمان نیز عده انگشت شماری خطر آن را درک کردند. برخی حتی نمی دانستند که آیا ویروس به طور اتفاقی رخ می دهد یا آن را می نویسند. یک یا دو متخصص، از این حد نیز فراتر رفتند و تولید ویروس را کاملاً انکار کردند. اما امروزه، می بینیم که مراکز رایانه ای پر از ویروسهای گوناگون است و تعداد آنها پی در پی افزایش می یابد.

در سالهای 1980، رایانه های بزرگ به صورت چند برنامه ای کار می کردند. هر کاربر می توانست برنامه های خود را به رایانه بسپارد و منتظر بماند تا اجرا و خروجی آن آماده شود. در بعداز ظهر یک روز جمعه، یک برنامه ساز برنامه الی را به عنوان بازرس اجرا کرد. کار برنامه آزمایش سیستم بود. بدین صورت که اگر برنامه دیگری در حال اجرا است، آن را از سیستم حذف کند و در غیر این صورت، خود به صف ورودی برود و منتظر بماند. پس از این که برنامه بازرس تمام شد، برنامه ساز می توانست کار اصلی خود را به سیستم بفرستد و بلافاصله خروجی را دریافت کند. زیرا بازرس تمام برنامه ها را از سیستم حذف کرده بود. متأسفانه، وجود یک اشکال کوچک در برنامه بازرس باعث شد که برنامه پی در پی خود را تکثیر و در صف وارد کند. درنتیجه، پس از چند ثانیه، هزاران نسخه از آن در صف ورودی تولید شد.

برحسب این که چه تعریفی برای ویروس ارایه می دهیم، می توانیم برنامه بازرس را یک ویروس رایانه ای بنامیم. بنابراین، می بینیم که ویروس مسئله‌أی جدید نیست و تولید آن نیز مشکل نیست.

اولین ویروسها، تصاویر گرافیکی و یا پیغامهایی را بر روی صفحه نمایش نشان می دادند. اما بیشتر ویروسهای امروزی مخرب هستند. متأسفانه، ویروسهای رایانه ای در ده سال اخیر خسارات بی شماری را به سیستمهای رایانه ای وارد ساخته اند. یکی از این خسارات، از بین رفتن اطلاعات باارزش است. البته این ضرر در مقابل وقت هزینه ای که برای تهیه برنامه های ضد ویروس و نصب آنها مصرف می شود، ناچیز است. حتی ویروسهای بی خطری که یک پیغام ساده نشان می دهند، یا یک قطعه موسیقی کوتاه می نوازند نیز وقت پردازنده و فضای حافظه را برای تکثیر مصرف می کنند. به علاوه، برای کشف و پیشگیری از آنها باید ضدویروس تهیه گردد. درنتیجه، آنها نیز باعث اتلاف وقت و هزینه می شوند.

ویروس تنها برنامه رایانه ای مخرب نیست. بلکه برنامه های مخرب نیز وجود دارد. از آن جمله، اسب تروا،‌‌‌ بمب منطقی و کرم را می توان نام برد.

فصل دوم

1-1-4- اسب تروا: اسب تروا، برنامه ای است که کارهایی را انجام می دهد که در مستنداتش ذکر نشده است. معمولاً این کارها زیان آور نیز هستند. برای مثال، هنگامی که کاربر می خواهد و با سیستم کار کند، یک برنامه Login تقلبی، شماره حساب و کلمه عبور را از کاربر گرفته تا اجازه ورود به سیستم و کار با آن را صادر نماید. اما پس از فهمیدن شماره حساب و کلمه عبور، اطلاعات کاربر را دستکاری می کند. به عنوان مثالی دیگر، فرض کنید برنامه ای وجود دارد که باید فشرده سازی اطلاعات را انجام دهد. اما در حقیقت، هر پرونده ای را که به آن اعلام می کنند، از روی دیسک حذف می کند. نمونه ای از یک اسب تروا در شکل 1-4 نشان داده شده است.

a:

copy CON a:horse.bat

y

cls

del

[Ctrl]-z

شکل 1-4- یک نمونه اسب تروا

اگر پرونده horse.bat را با توجه به شکل 1-4 تولید کنیم و شخص علاقه‌مندی از روی کنجکاوی فرمان horse را اجرا نماید، تمام پرونده های موجود در دیسک A حذف خواهند شد.

معمولاً برنامه اسب باید به طور خودکار اجرا شود و به سیستم آسیب برساند. برای مثال، یک فرمان type آن را فعال کند. فرض کنید در پرونده‌ای از فرمانهای ansi.sys استفاده کنیم و یکی از کلیدهای صفحه را با فرمان پاک کردن تمام پرونده های دیسک و کلید N را با Y عوض کنیم. اگر شخص کنجکاوی داخل پرونده را با فرمان type ببیند، از آن پس، هرگاه کلید مورد نظر تحریر شود، سیستم پیغام Warning all data will be deleted (Y/N) را صادر می کند که با تحریر کلید N تمام پرونده ها حذف خواهند شد.

فصل سوم

2-1-4- بمب منطقی:

بمب منطقی، برنامه ای است که برای خسارت زدن به سیستم، از یک دستور IF استفاده می کند. اگر شرایط مناسب باشد، یک کار زیان آور انجام می دهد، در غیر این صورت خیر. شرط می تواند زمان انجام خسارت، اسم یک فرد و یا هر عبارت دیگری باشد. برای مثال، یک برنامه ساز بمبی را در یک سیستم حسابداری نصب کرده بود که پرونده اضافه کاری را برای نام برنامه ساز

آزمونهای غیر مخرب Non Destvuctive Testing 11 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 11

آزمونهای غیر مخرب ( Non Destvuctive Testing)

مهندسین معمولاً عادت دارند خواص یک ماده را روی نمونه‌های مخصوصی که از همین ماده تهیه شده‌اند با آزمونهای استاندارد ارزیابی کنند. اطلاعات بسیار ارزشمندی از این آزمونهای به دست می‌آید که شامل خواص کششی، فشاری، برشی و ضربه‌ای ماده مورد نظر است. اما این آزمونها ماهیت تخریبی دارند. بعلاوه خواص ماده به گونه‌ای که با آزمونهای استاندارد تا حد تخریب تعیین می‌شود، به یقین راهنمای روشنی در مورد مشخصات کارایی قطعه‌ای نیست که بخش پیچیده‌ای از یک مجموعه مهندسی را تشکیل می‌دهد. در طی تولید و حمل و نقل امکان دارد که انواع عیوب با اندازه‌های مختلف در ماده یا قطعه به وجود آیند. ماهیت و اندازه دقیق هر عیب روی عملیات بعدی آن قطعه تاثیر خواهد داشت. عیوب دیگری نیز مانند ترکهای حاصل از خستگی یا خوردگی ممکن است در طی کار قطعه ایجاد شوند. بنابراین برای آشکار سازی وجود عیبها در مرحله تولید و نیز جهت تشخیص و تعیین سرعت رشد این نقصها در طول عمر قطعه یا دستگاه ، داشتن وسائل مطمئن ضروری است. منشا بعضی عیوب که در مواد و قطعات یافت می‌شوند، عبارتند از : - عیوبی که ممکن است طی ساخت مواد خام یا تولید قطعات ریختگی به وجود آیند (ناخالصیهای سرباره، حفره‌های گازی، حفره‌های انقباضی، ترکهای تنشی و ... ) - عیوبی که ممکن است طی تولید قطعات به وجود آیند (عیوب ماشینکاری، عیوب عملیات حرارتی، عیوب جوشکاری، ترکهای ناشی از تنشهای پسماند و ...) - عیوبی که ممکن است طی مونتاژ قطعات به وجود آیند (کم شدن قطعات، مونتاژ نادرست، ترکهای ناشی از تنش اضافی و ...) - عیوبی که در مدت کاربری و حمل و نقل به وجود می‌آیند (خستگی، خوردگی، سایش، خزش، ناپایداری حرارتی و ...) روشهای مختلف آزمونهای غیرمخرب در عمل می‌توانند به راههای بسیار متفاوتی در عیب یابی به کار روند. اعتبار هر روش آزمون غیرمخرب سنجشی از کارایی آن روش در رابطه با آشکارسازی نوع و شکل و اندازه بخصوص عیبها است. بعد از آن که بازرسی تکمیل شد، احتمال معینی وجود دارد که یک قطعه عاری از یک نوع عیب با شکل و اندازه بخصوص باشد. هر قدر این احتمال بالاتر باشد اعتبار روش به کار رفته بیشتر خواهد بود. اما باید این واقعیت را به خاطر داشت که بازرسیهای غیرمخرب برای اغلب قطعات به وسیله انسان انجام می‌گیرد و در اصل دو نفر همیشه نمی‌توانند یک کار تکراری مشابه را بطور دقیق همانند یکدیگر انجام دهند. از این رو باید یک ضریب عدم یقین در برآورد اعتبار بازرسی به حساب آورده شود و ارزش تصمیماتی رد و یا قبول قطعه باید از رویدادهای آماری تخمین زده شود. نقش بازرسی غیرمخرب این است که با میزان اطمینان معینی ضمانت نماید که در زمان بکارگیری قطعه برای بار طراحی، ترکهایی به اندازه بحرانی شکست در قطعه وجود ندارند. همچنین ممکن است لازم باشد که با اطمینان، عدم وجود ترکهای کوچکتر از حد بحرانی را نیز ضمانت کند. اما رشد ترکهای کوچکتر از حد بحرانی. بویژه در مورد قطعاتی که در معرض بارهای خستگی قرار دارند و یا در محیطهای خورنده کار می‌کنند، اهمیت دارد، بطوریکه این گونه قطعات، قبل از این که شکست ناگهانی در آنها اتفاق بیفتد، به یک حداقل عمر کار مفید برسند. در برخی حالتها، بازرسیهای مرتب و متناوب جهت اطمینان از نرسیدن ترکها به اندازه بحرانی ممکن است ضروری باشد. بکارگیری ایده‌های مکانیک شکست در طراحی، برای توانایی روشهای مختلف آزمونهای غیرمخرب در آشکارسازی ترکهای کوچک، حد و مرز تعیین می‌کند. اختلاف بین کوچکترین ترک قابل آشکارسازی و اندازه بحرانی آن، میزان ایمنی یک قطعه است. در هر برنامه خاص بازرسی، تعداد عیوب شناسایی شده (هر چند زیاد)، با تعداد واقعی آنها مطابقت پیدا نمی‌کند، بنابراین احتمال شناسایی یک قطعه سالم و بدون عیبهای با اندازه‌های گوناگون کاهش می‌یابد. اما هنگامی که قطعات بسیار مهم مورد نظر هستند، سعی بر این است تا حد امکان عیبهای بیشتری شناسایی شوند و تمایل به قبول تمام نشانه‌های وجود عیبها زیاد است. زیرا اگر قطعه‌ای در طی بازرسی مردود و غیرقابل مصرف معرفی شود، بهتر از آن است که هنگام استفاده منجر به شکست فاجعه آمیز شود. مسلم است مهندسی که ایده‌های مکانیک شکست را مورد استفاده قرار می‌دهد، علاقه‌مند است که بداند به چه اندازه عیبها را در هنگام بازرسی مورد نظر داشته باشد. انتخاب روش با این بررسی اولیه تعیین می‌شود و تمام پارامترهای دیگر در درجه دوم اهمیت قرار می‌گیرند. برای مثال بازرسی ترکهای مربوط به خستگی قطعات فولادی به روش فراصوتی که نسبتاً براحتی قابل اجرا است، در مقابل تجزیه و تحلیل به روش جریان گردابی برای آشکارسازی ترکهایی به طول 5/1 میلیمتر، کنار گذاشته می‌شود زیرا احتمال آشکارسازی این ترکها با فراصوتی 50 درصد و با جریان گردابی 80 درصد است. یکی از فایده‌های بدیهی و روشن به کار بردن صحیح آزمونهای غیرمخرب، شناسایی عیوبی است که اگر بدون تشخیص در قطعه باقی بمانند، موجب شکست فاجعه آمیز قطعه و در نتیجه بروز خسارتهای مالی و جانی فراوان خواهند شد. استفاده از این روشهای آزمون می‌تواند فواید زیادی از این بابت ، در بر داشته باشد. بکارگیری هر یک از سیستمهای بازرسی متحمل هزینه است، اما اغلب استفاده موثر از روشهای بازرسی مناسب موجب صرفه‌جویی‌های مالی قابل ملاحظه‌ای خواهد شد. نه فقط نوع بازرسی، بلکه مراحل بکارگیری آن نیز مهم است. بکارگیری روشهای آزمون غیرمخرب روی قطعات ریختگی و آهنگری کوچک بعد از آنکه کلیه عملیات ماشینکاری روی آنها انجام گرفت، معمولا بیهوده خواهد بود. در اینگونه موارد باید قبل از انجام عملیات ماشینکاری پرهزینه قطعات بدقت بازرسی شوند و قطعاتی که دارای عیوب غیرقابل قبول هستند، کنار گذاشته شوند. باید توجه داشت کلیه معایبی که در این مرحله تشخیص داده می‌شوند، نمی‌توانند موجب مردود شدن قطعه از نظر بازرسی باشند. ممکن است قطعه‌ای دارای ناپیوستگیها و ترکهای سطحی بسیار ریز باشد که در مراحل ماشینکاری از بین بروند.

آزمایش پرتو نگاری و تفسیر فیلم Radiographic Testing and Film Interpretation

تابش الکترومغناطیسی با طول موجهای بسیار کوتاه، یعنی پرتو ایکس یا پرتو گاما از درون مواد جامد عبور می‌کند اما بخشی از آن، توسط محیط جذب می‌شود. مقدار جذب پرتو در هنگام عبور از ماده به چگالی و ضخامت ماده و همچنین ویژگیهای تابش بستگی دارد. تابش عبوری از درون ماده می‌تواند به وسیله یک فیلم یا کاغذ حساس آشکار شده و روی صفحه فلورسنت مشاهده شود، یا این که توسط دستگاههای حساس الکترونیکی نشان داده شود. اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، عبارت پرتو نگاری به معنی فرایندی است که در نتیجه آن ، تصویری روی فیلم ایجاد شود، بررسی این فیلم را تفسیر می‌گوییم.بعد از این که فیلم عکس گرفته شده پرتو نگاری ظاهر شد، تصویری سایه روشن با چگالی متفاوت مشاهده می‌شود. قسمتهایی از فیلم که بیشترین مقدار تابش را دریافت کرده‌اند، سیاهتر دیده می‌شوند. همچنانکه پیشتر گفته شد، مقدار تابش جذب شده توسط ماده، تابعی از چگالی و ضخامت آن خواهد بود. همچنین وجود عیوب خاص، مانند حفره‌ها و تخلخل درون ماده، بر مقدار تابش جذب شده تاثیر خواهد گذاشت. بنابراین پرتو نگاری می‌تواند برای آشکار سازی انواع خاصی از عیوب در بازرسی مواد و قطعات به کار رود.استفاده از پرتو نگاری و فرآینده‌های مربوط به آن باید به شدت کنترل شود، زیرا قرار گرفتن انسان در معرض پرتو می‌تواند منجر به آسیب بافت بدن شود.

آزمایش فراصوتی (Ultrasonic Testing) در این روش، امواج صوتی با بسامد 5/0 تا 20 مگاهرتز به درون قطعه فرستاده می‌شود. این موج پس از

سویچینگ و روشهای کاهش آن اثرات مخرب تداخل امواج الکترومغناطیسی در منابع تغذیه 12 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

سویچینگ و روشهای کاهش آن اثرات مخرب تداخل امواج الکترومغناطیسی در منابع تغذیه

پدیده انتشار امواج الکترو مغناطیسی و منابع تولید آن مبدلهای قدرت سوئیچینگ بدلیل مزیتهای زیادی که دارند، محبوبیت زیادی پیدا کرده اند و به عنوان جزء اصلی هر نوع دستگاهی که نیاز به تغذیه دارد، بکار می روند. اما با وجود این همه مزیت، یک عیب اساسی نیز در این منابع تغذیه سوئیچینگ وجود دارد و آن تولید نویز با فرکانس بالا است که بدلیل کلیدزنی سریع رگولاتورهای مبدل قدرت با توانهای فوق العاده زیاد، بوجود می آید. در بیشتر کاربردها، ضروری است که نویز را در خارج از منبع تغدیه فیلتر کنند و از انتشار آن با استفاده ازپرده های فلزی محافظی که روی دستگاه کشیده می شود، جلوگیری کنند.

منبع تولید امواج الکترومغناطیسی، تغییرات سریع میدانهای الکتریکی یا مغناطیسی است. منابع مهم تولید تداخل امواج الکترومغناطیسی، موتورهای الکتریکی (خصوصاً موتورهای با جاروبک و همچنین تکفاز)، رله ها و کلیدهایی که با سرعت زیاد جریان الکتریکی را قطع و وصل می کنند، می باشند. منابع تغذیه سوئیچینگ نیز بدلیل عملکرد کلیدزنی آنها، یکی از منابع مهم بوجود آورندة تداخل امواج الکترومغناطیسی محسوب می شوند. در این منابع تغذیه سوئیچینگ، امواج الکترومغناطیسی بر اثر کلیدزنی سریع ترانزیستور و قطع و وصل سریع جریان ایجاد می شود. همچنین تلفات کلید زنی در زمان روشن کردن و یا خاموش کردن ترانزیستور ها نیز یکی از دلایل ایجاد امواج الکترومغناطیسی است، که در هوا منتشر شده و از آنجایی که دارای هارمونیک های با فرکانس بالایی هستند، بعنوان امواج الکترومغناطیسی مخرب عمل می کنند و روی سیستمهای مخابراتی اثرات نامطلوب می گذارند.

به همین دلیل منابع تغذیه سوئیچینگ را می بایست توسط جعبه های فلزی پوشاند تا از انتشار امواج الکترومغناطیسی در محیط، توسط منابع تغذیه سوئیچینگ جلوگیری شود. به عنوان نمونه می توان به منابع تغذیه سوئیچینگ در کامپیوترهای شخصی اشاره کرد که در یک جعبة فلزی از آن محافظت می شود، تا بتوان تا حد ممکن از تداخل الکترومغناطیسی توسط منبع تغذیه سوئیچینگ جلوگیری نمود. همچنین در طراحی منابع تغذیه سوئیچینگ تا حد ممکن باید دقت شود که با بکار گرفتن روشهای مناسب، امواج الکترومغناطیسی را که در فضای اطراف منتشر می شود کاهش داد.

برای درک چگونگی ایجاد تداخل امواج الکترومغناطیسی به یک مثال ساده اشاره می کنم.

در مداری متشکل از یک منبع dc، یک کلید و یک مقاومت که بطور سری با هم بسته شده باشند، با باز بودن کلید فقط یک میدان ثابت الکتریکی بین سیم رفت و سیم برگشت ایجاد می شود.

با بستن کلید علاوه بر میدان الکتریکی بین دو سیم، یک میدان حلقوی مغناطیسی ناشی از عبور جریان از درون سیم نیز بوجود می آید.

حال اگر عمل قطع و وصل کلید با سرعت زیاد انجام شود یک موج الکترومغناطیسی که متغیر با زمان نیز می باشد ایجاد می شود و می تواند براحتی در فضای اطراف سیمها منتشر شود. هر چه سرعت کلیدزنی بیشتر باشد، امواج الکترومغناطیسی تولیدی دارای فرکانس بیشتری می شود و براحتی و با انرژی کمتری می تواند در شعاع بیشتری در فضا انتشار یابد. در یک مدار سادة منبع تغذیه سوئیچینگ نیز با قطع و وصل جریان، یک مولد امواج الکترومغناطیسی است.

در بین پیوند کلکتور- امیتر ترانزیستور، بر اثر قطع و وصل شدن با سرعت زیاد، میزان خیلی زیاد dv/dt وجود دارد که ناشی از شیب خط منحنی ولتاژ در زمان قطع و وصل است. و نیز در خازن di/dt زیادی وجود دارد که آن هم ناشی از شیب خط منحنی جریان در زمان قطع و وصل است. که این مقادیر بالای dv/dt و di/dt می توانند یک موج الکترومغناطیسی شدید را با توان بالا تولید کند.

منبع ایجاد نویز دیگر در منابع تغذیه سوئیچینگ، سیستم یکسوسازی آن می باشد. از آنجایی که یکسوسازها موج ورودی را بصورت گسسته قطع و وصل می کنند، دارای مقدار di/dt زیادی می باشند.

امواج الکترومغناطیسی می توانند توسط هدایت کننده های الکتریکی در فضا منتشر می شوند. کوپلاژهای الکتریکی که توسط خازن، سلف و یا ترانسفورماتور ایجاد می شوند نیز می توانند از طریق فاصلة هوایی، امواج الکترومغناطیسی را در فضای اطراف منتشر کنند.

امواج الکترومغناطیسی که در فضا منتشر می شوند عبارتند از:

-۱. نویز منتشر شده از اتصال خروجی سیستم ایزولاسیون به بار.

-۲. نویز منتشر شده از اتصال ورودی قدرت به سیستم ایزولاسیون.

-۳ امواج الکترومغناطیسی منتشر شده از فاصلة هوایی در فضا.

-۴. ایزولاسیون منبع قدرت اولیه و بار باعث می شود نویز ورودی به خروجی انتقال یابد و بالعکس.

اثرات مخرب پدیدة تداخل امواج الکترومغناطیسی در منابع تغذیة سویچینگ و روشهای کاهش آن

مسأله تداخل الکترومغناطیسی یا EMI در سیستمهای خطی در طیف فرکانسی کوچکتر از 20KHz در منابع تغذیه سوئیچینگ قابل چشم پوشی می باشد. اما با بالا رفتن فرکانس، هارمونیکهای با فرکانس بیشتر از فرکانس اصلی، ایجاد تداخل در باندهای رادیویی و مخابراتی می کنند. از آنجایی که منابع تغذیة سوئیچینگ امروزه در توانهای بالا هم کاربرد های وسیع پیدا کرده اند، این گونه از منابع تغذیه سوئیچینگ به عنوان یک منبع تولید نویز شدید و قوی برای مدارات مخابراتی شناخته می شوند. بنابراین با روشهایی مانند فیلتر کردن ورودی و خروجی و … باید میزان اثر تداخل الکترومغناطیسی را تا حد امکان کاهش داد.

2- پدیده انتشار امواج الکترو مغناطیسی و منابع تولید آن

مبدلهای قدرت سوئیچینگ بدلیل مزیت¬های زیادی که دارند، محبوبیت زیادی پیدا کرده اند و به عنوان جزء اصلی هر نوع دستگاهی که نیاز به تغذیه دارد، بکار می روند. اما با وجود این همه مزیت، یک عیب اساسی نیز در این منابع تغذیه سوئیچینگ وجود دارد و آن تولید نویز با فرکانس بالا است که بدلیل کلیدزنی سریع رگولاتورهای مبدل قدرت با توانهای فوق العاده زیاد، بوجود می آید. در بیشتر کاربردها، ضروری است که نویز را در