ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه 10ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

بسمه تعالی

بـرنــامــه

ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه

موضوع بند «ب» ماده 84 قانون برنامه چهارم توسعه

تهیه و تنظیم: کمیته فرابخشی متشکل از نمایندگان وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش و سازمان های مدیریت و برنامه ریزی کشور و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

بهمن ماه 1383

پیشگفتار:

به استناد بند ب ماده 84 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تدوین برنامه ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه با همکاری دستگاه های ذیربط، به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی محول گردید که با تشکیل کمیته فرابخشی برنامه مذکور را تدوین نماید. سند پیوست حاصل این همکاری و مشارکت صمیمانه است.

جــای دارد از آقـــای دکتر علی اکبر سیاری معاون محترم هماهنگی و دبیر مجامع، خانم ها دکتر ربابه شیخ الاسلام مدیر کل و زهرا عبداللهی معاون محترم دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آقایان حسین محمد علیزاده هنجنی و مجید مزید آبادی فراهانی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، دکتر حمید صاحب و دکتر امید زمانی از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که در تهیه این سند مشارکت داشته اند تشکر و قدردانی نمایم. امید است با همکاری بخش های مختلف در جهت ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه گام های اساسی و موثر برداشته شود.

دکتر مسعود پزشکیان

وزیر

مقدمه:

یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده الگوی غذایی جامعه، مجموعه عادات و فرهنگ غذا و تغذیه ای افراد آن جامعه است این عادات از بدو تولد در درون خانواده شکل می گیرد که خود وابسته به بستری است که جامعه فراهم می آورد. اما مجموعه عواملی که این بستر را می سازد از فرهنگ و آداب و سنن هر جامعه گرفته شده است که خود تحت تأثیر وضعیت جغرافیای، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و آگاهیهای تغذیه ای در افراد جامعه است.

اطلاعات موجود حاکی از آن است که در حال حاضر در کشور ما روند بیماری های مزمن هشدار دهنده است. چاقی و اضافه وزن در درصد بالایی از جمعیت کشور وجود دارد که خود زمینه ساز بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و انواع سرطان هاست و از دلایل عمده آن تغییر الگوی مصرف و رفتارهای نامطلوب غذایی است. از سوی دیگر در زمینه بروز سوء تغذیه در کودکان و کمبود ریزمغذی ها (کمبود آهن، روی، ویتامین های A و D، B2 و کلسیم) در گروه های مختلف جامعه، باورها و رفتارهای غذایی مردم و ناآگاهی های تغذیه ای جامعه یکی از عوامل اساسی است.

تحقـیـقات نشــان داده است که خانوارها از مواد غذایی و مغذی محدود موجود در خانواده نیز استفاده بهینه نمی کنند. بنابراین می توانیم دریابیم که تنها دسترسی اقتصادی به منابع غذایی، لزوما" استفاده مناسب و بهینه از منابع موجود در خانوار را تأمین نمی کند بلکه نکته اصلی، سازگار نمودن شیوه و فرهنگ غذا خوردن با سلامتی است و قطعا" مراقبت و تأمین سلامت کودکان، نوجوانان و زنان که افراد در معرض خطر هستند از اولویت به سزایی برخوردار می باشد.

در سطح کشور سازمانهای مختلفی در امر فرهنگ و سواد غذا و تغذیه ای جامعه نقش آفرین هستند. ذیلا" به وضعیت موجود فعالیتهای هر یک پرداخته می شود.

در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، زیرمجموعه های مختلفی از جمله معاونت سلامت دست اندرکار آموزش هستند. در این مجموعه با بکارگیری توان موجود در بخش بهداشت، شامل حدود 25000 واحد بهداشتی ـ درمانی و حدود 60 تا 70 هزار نفر از افراد شامل بهورز، کاردان، کارشناس و پزشک آموزشهای مرتبط با غذا و تغذیه در سطح کشور به افراد، بویژه گروههای آسیب پذیر ارائه می گردد. بعلاوه با در نظر گرفته شدن دفتر بهبود تغذیه جامعه در چارت تشکیلاتی این وزارتخانه، اهمیت موضوع پذیرفته شده است.

دفتر بهبود تغذیه جامعه در سال های اخیر برنامه های فراگیر و متعددی را با همکاری بخش های مختلف، از جمله برنامه مشارکتی و حمایتی کاهش سوء تغذیه کودکان، پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید، اجرای طرح آهن یاری دختران دبیرستان ها، غنی سازی مواد غذایی با ریزمغذی ها از جمله غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک، برگزاری کارگاه های آموزشی تغذیه و رشد کودکان ویژه پزشکان و آموزش کارکنان بهداشتی درمانی و کارکنان سایر بخش ها در زمینه های مختلف تغذیه را طراحی و اجرا نموده است.

آموزش و پرورش نیز که بعنوان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در توسعه کشورها شناخته می شود. از آنجایی که دانش آموزان و اولیای آنها و کارکنان مدارس، بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را در برمی گیرند، از این رو آموزش اطلاعات صحیح غذا و تغذیه ای به حدود 18 میلیون دانش آموز و یک میلیون معلم، تأثیر چشمگیری بر سلامت جامعه خواهد داشت. آموزشهای