تحقیق در مورد اخلاق اسلامی 31 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 31 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

فهرست مطالب

اخلاق اسلامی 1

ضرورت علم اخلاق: 1

علوم اسلامی : 2

علم اخلاق: 2

پیشینه علم اخلاق: 3

ویژگیهای نظام اخلاقی اسلام: 4

عرفان اسلامی 4

تاریخچه 5

تعریف عرفان نظری 8

موضوع عرفان 8

مشخصات عرفان 9

تفاوت عرفان و فلسفه 10

عرفان عملی 10

تفاوت عرفان عملی و اخلاق 11

جایگاه عرفان در قرآن و سنت 12

عرفان اسلامی در مقایسه با سایر مکاتب عرفانی 12

نتیجه 13

علم تعلیم و تربیت اسلامی 14

علم تعلیم و تربیت 15

تعریف علم تعلیم و تربیت (آموزش و پرورش) 15

آیا تعلیم و تربیت یک علم است؟ 16

ویژگی‌های علم تعلیم و تربیت 18

علم تعلیم و تربیت اسلامی 18

نتیجه 21

فلسفه 22

تعریف 22

موضوع 23

فائده 23

تاریخچه 24

بنیان گذاران 24

جایگاه فلسفه در متون دینی 26

معرفت‌شناسی 26

موضوع 27

فایده و کاربرد 28

تاریخچه 28

جایگاه آن در کتاب و سنّت 29

مقایسه با علوم غیر اسلامی 30

منابع: 31

اخلاق اسلامی

اسلام دینی است که تنها به یک سلسله پندها و اندرزهای فردی اکتفا نکرده است، بلکه دینی جامع و همه جانبه است که آنچه را که فرد و جامعه بدان نیازمند است، آنرا به عنوان یک واجب، فرض نموده‌است. براین اساس متناسب با اهمیت خاصی که یک علم برسرنوشت فرد و جامعه دارد مورد تأکید و ترغیب اسلام واقع گشته است و دانشمندان مسلمان خویش را ملزم به تدوین و تبویب آن علم در مقام تئوری و نظری کرده‌اند. علم اخلاق از جمله علومی است که همواره مورد توجه فرهیختگان مسلمان بوده‌است، که به مقتضای زمان و نوع گرایش بدان پرداخته‌اند. نوشته حاضر، تحقیقی اجمالی بر علم اخلاق اسلامی است.

ضرورت علم اخلاق:

آدمی همواره با انبوهی از گزینه‌های رفتاری روبه روست که تنها می‌تواند تعداد محدودی از آنها را برگزیند: چشم خود را به بعضی از دیدنی‌ها بدوزد، گوش به بعضی از شنیدنی‌ها فرا دهد و دست و یا سایر اندام‌های خود را برای انجام بعضی از کارها به کارگیرد. و با رشد یافتن قوای بدنی و فکری و عاطفی و درهم تنیدن روابط گوناگون اجتماعی و افزایش اندوخته‌های علمی و مهارتهای عملی، دایرة گزینه‌ها به صورتی گسترش می‌یابد که در هر لحظه هزاران کار امکان انجام می‌یابد و گزینش دشوار و دشوارتر می‌گردد.

از جمله عوامل مهم و اساسی برای ترجیح و تعیین گزینه‌ها، عامل عقلانی آگاهانه است که عهده‌دار آن علم اخلاق می‌باشد. و بی شک نظام اخلاق اسلامی که در تعالیم و حیاتی پیامبر اکرم (ص) تبلور یافته و در منابع اصیل اسلامی تجلی کرده، تنها عامل هویت بخش و سعادت آفرین انسان است که با مراجعه به قرآن و سنت می‌توان از آنها به خوبی بهره‌مند شد. بدین ترتیب یکی از ضروری‌ترین علم‌ها برای انسان، علم اخلاق است، که در تمام اوراق کتاب زندگی اثر دارد.

علوم اسلامی :

قابل توجه است که علوم اسلامی را چند گونه می‌توان تعریف کرد و بنا به هر تعریف، موضوع متفاوت خواهدبود براین اساس مقصود ما از علوم اسلامی در این نوشتار علومی است که موضوع و مسائل آن علوم، اصول وفروع اسلام است و یا چیزهایی است که مسائلش توسط قرآن و سنت اثبات می‌گردد و در حوزه‌های فرهنگی اسلامی رشد یافته‌است و جزء تعلیمات اسلامی نیز قرار گرفته‌است.

دانشمندان مسلمان همانند شهید مطهری، مجموع تعلیمات اسلامی را به سه بخش تقسیم نموده‌اند:

بخش عقاید: یعنی مسایل و معارفی همانند توحید، نبوت و معاد که باید آنها را شناخت و به آنها معتقد بود و ایمان آورد. علمی که متصدی این بخش است علم کلام می‌باشد.

بخش اخلاق: یعنی مسایل و دستورهایی که در باره « چگونه بودن» انسان از نظر صفات روحی و خصلت‌های معنوی همانند: عدالت، شجاعت، عفت، حکمت می باشد. علم عهده‌دار این بخش علم اخلاق است.

بخش احکام: مسایل مربوط به کار و عمل، که چه کارهایی و چگونه باید انجام داد. و این قسمت در حیطه علم فقه قرار دارد.

علم اخلاق:

خلق در لغت به معنی صفت پایدار و راسخ یعنی ملکه است و اخلاق به مجموعة این گونه صفات اطلاق می شود. بنابراین هر گاه صفتی برای شخصی به صورت پایدار در آمد و در او رسوخ نموده‌باشد، به صورتی که کارهای متناسب با آنرا بدون تأمل زیاد و سهولت انجام دهد گویند آن صفت برای او ملکه و خلق است و این ممکن است در اثر تکرار عمل پیدا شود و یا ذاتی بوده و زمینه‌های فطری و ارثی داشته است.

اما علم اخلاق : علمی است که از ملکات انسانی که مربوط به قوای نباتی و حیوانی و انسانی اوست صحبت می‌کند، و او را به فضایل و رذایل اخلاقی آشنا می‌سازد تا بتواند صفات فاضله را کسب کرده و از رزایل پرهیز نماید.

و یا اینکه علم اخلاق، علمی است که از انواع صفات خوب و بد، صفاتی که ارتباط با افعال اختیاری انسان دارد، و از کیفیت اکتساب این صفات و یا دور کردن صفات رذیله بحث می‌کند.

پیشینه علم اخلاق:

علم اخلاق سابقه دیرینه‌ای دارد که تا زمان ارسطو و بلکه پیش‌تر از آن، به عقب بر می‌گردد. حکما و علمای مسلمان، با قبول نظام اصلی این علم ، آثار متعددی دربارة آن نگاشتند و اولین نفر از فلاسفة مسلمان که به تنظیم و تدوین یک نظام اخلاقی استوار، همت گماشته ابو علی احمدبن‌محمدبن‌مسکویه است که اثر خود را در اخلاق « تهذیب‌الاخلاق و تطهیرالأعراق» نام گذارده‌است. پس از او می‌توان از غزالی نام بردکه آثار متعددی در اخلاق ، تألیف نمود. که برجسته‌ترین آنها، به نام احیاءعلوم‌الدین می‌باشد.اثر مهم دیگر پس از کتاب غزالی، از آن خواجه نصیرالدین طوسی با عنوان « اخلاق ناصری» می‌باشد و بعداز آن «جامع‌السادات، ملا مهدی‌نراقی و « معراج السعاده» ملا احمد نراقی از جمله آثار متأخر در این باب می‌باشند. و در دوران معاصر نیز حکیمان و فیلسوفان مسلمان کتاب‌های متعددی در این زمنه به نگارش در آورده و به مسأله اخلاق، توجه خاصی داشته و مربیان اخلاقی همانند دوران ‌های قبل، جویندگان تهذیب نفس را راهنمایی می‌کنند.

علم اخلاق از نظر اسلام، یکی از مهم‌ترین و شریف ترین علوم است چرا که از هدف‌های اصلی بعثت انبیاء و مخصوصاً پیامبر اکرم صلی الله علیه‌وآله‌وسلم تهذیب اخلاق و تزکیه نفوس بوده‌است«یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه،پیامبری که آنها را تزکیه می‌کند و به آنها کتاب و حکمت می‌آموزد«.

و در روایت از پیامبر خدا (ص) نقل شده که فرموده‌اند: «بعثت‌لاتمم مکارم‌الاخلاق، من از طرف خداوند برانگیخته شدم که مکارم اخلاق را تکمیل کنم» از همین روی ما براین باوریم که نظام اخلاقی اسلام دارای خصوصیات و ویژگی‌هایی است که موجب برتری آن بر سایر نظامها و مکاتب اخلاقی است.

ویژگیهای نظام اخلاقی اسلام:

1ـ فراگیری و شمول: بدین معنی که انواع مختلف افعال انسان، مانند افعال خاص هر فرد ، در ارتباط با خانواده و یا با کردهها و جوامع مختلف انسانی و افعال فرد در ارتباط با خدای متعال ارزش گذاری می‌شوند، یعنی انسان در انواع فعالیت‌ها و ارتباط‌های خود قادر به کسب ارزشهای اخلاقی است.