ارزیابی مدلهای زمانی پیشرفت بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم و ارائه یک مدل پیش آگاهی برای آن در استان گلستان 20 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

ارزیابی مدلهای زمانی پیشرفت بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم و ارائه یک مدل پیش آگاهی برای آن در استان گلستان

Evaluation of temporal disease progress models of wheeat Fsaroum head bligt and developing a forecasting model for Golestan province

چکیده

به منظور ارزیابی مدلهای زمانی پیشرفت بیماری بلایت فورایومی سنبله گندم در شرایط مزرعه ، آزمایش هایی بر روی نه رقم و یک لاین گندم در سال زراعی 83-1382 انجام گرفت . تجزیه و تحلیل دادهه های مربوط به پیشرفت بیماری نشان داد که در زیر میست و با مایه زنی مصنوعی در ارقام اترک ، فلات ، کوهدشت ، پاستور و تجن مدل لوجستیک و در رقم زاگرس مدل منوملکولار مدلهای مناسب می باشند . در دو رقم کوهدشت و پاستور مدل لوگ لوجستیک نیز به اندازه مدل لوجستیک برازش قابل قبولی داشت . در شرایط زیر میست و بدون مایه زنی در ارقام فلات ، پاستور و زاگرس مدل های لوجستیک و لوگ – لوجستیک مدلهای مناسبی برای توجیه روند پیشرفت بیماری تشخیص داده شدند . در شرایط بدون میست و با مایه زنی در ارقام فلات و تجن مدل های لوجستیک و لوگ – لوجستیک برازش خوبی نشان داد . بر روی سایر ارقام در تمام آزمایش ها به دلیل پیشرفت اندک بیماری هیچیک از مدل ها داده های حاصل را توجیه نکرد . در این پژوهش مدل های لوجستیک و لوگ – لوجستیک در رقمهای فلات ، تجن ، زاگرس ، کوهدشت ، اترک و پاستور به عنوان مناسب ترین مدلها برای پیش بینی پیشرفت بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم در شرایط مزرعه معرفی می شوند . در بخش دیگری از این تحقیق به منظور توسعه یک مدل پیش آگاهی برای این بیماری ، شدت بیماری در کرتهای آزمایشی با آلوده سازی مصنوعی و در مزارع با آلودگی طبیعی استان گلستان طی سالهای 1379-1376 یاداشت برداری شد . به علاوه داده های هواشناسی در طی همین سالها از ایستگاه هواشناسی عراقی محله گرگان جمع آوری گردید . این مدل براساس داده های دو فاکتور محیطی شامل بارندگی (pm) و دمای (T) متوسط هفت روز قبل از گلدهی و با استفاده از آنالیز رگرسیون چند متغیره توسعه داده شد . در این مدل فاکتورهای محیطی (PM وt) به عنوان متغییرهای مستقل و احتمال وقوع بیماری با شدت بیش از 10 درصد (p) به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شد . معادله این مدل به همراه پارامترهای برآورده شده آن عبارت از : In(p/(1-p))=-12.8527 + 13.7494*pm + 0.729721 * T – 0.871783 * T *pm بوده که ضریب تبیین آن برابر 85/92 درصد می باشد . براساس این مدل درp بزرگتر از 2/0 بیماری بروز خواهد کرد و در صورتی که p مساوی یا بزرگتر از 5/0 باشد ، بیماری بصورت اپیدمیک ظاهر می شود . مدل ارایه شده با توجه به فاکتورهای مورد استفاده نسبت به مدل دی ولف و همکاران (Dewolf et al . 2003) ساده تر بود و بعلاوه ضریب تبیین بالاتری نیز دارد . با وجود این برای محاسبه میزان صحت پیش آگاهی (prediction accuracy) که از دو بخش حساسیت (sensitivity) و اختصاصی بودن (specificity) تشکیل شده است ، بایستی از داده های سالهای آتی جهت اعتباریابی مدل برای کاربرد در منطقه گلستان استفاده نمود . این اولین مدل پیش آگاهی ارائه شده برای بیماری بلایت سنبله گندم در ایران می باشد .

واژه های کلیدی : بلایت فوزاریومی گندم ، اپیدمیولوژی ، مدل پیشرفت زمانی ، مدل پیش آگاهی

مقدمه

بیماری بلایت فوزاریویم سنبله گندم یکی از بیماریهای مهم گندم در مناطق مرطوب و نیمه مرطوب جهان به شمار می رود (Goswami & kistler 2004 , mcmullen et al .1997 , windels 2000 , parry et al . 1995 ) . این بیماری در مناطق معتدله و نیمه حاره ای شیوع می یابد (Yang et al . 1998) و اغلب هر جا بارندگی ، رطوبت بالا و شبنو سنگین با دوره گلدهی و پر شدن دانه همزمان شود ، مناسبترین شرایط برای ایجاد آلودگی و توسعه بیماری فراهم می شود (mcmullen et al , 1997) در ایران این بیماری از سالها پیش در مناطق مختلف گزارش شده است (Babadoost 1995,Foroutan et al.1993,Golzar 1993 , Bamdadian & Torabi 1983 ) بیش از 18 گونه از جنس Fusarium عامل این بیماری است که از این میان Fusarium graminearum گونه غالب در بیشتر مناطق آلوده دنیا می باشد (parry et al . 1995 , Ireta & Gilchrist 1994) . گونه F.graminearum قبلاً دو جمعیت تحت عنوان گروه I و II را شامل می شد ولی براساس مطالعات آوکی و اودونل (Aoki & ODonnel 1999) گروه I تحت عنوان گونه جدید F.pseudoggraminearum توصیف شد و گروه II را تحت گونه F.graminearum و عامل بلایت فوزایومی سنبله گندم (FHB) پذیرفتند . اپیدمی این بیماری به صورت نامنظمبروز کرده و به خاطر کاهش عملکرد و کیفیت دانه و نیز بدلیل تولید فیتوتوکسینهای مضر برای سلامتی دام و انسان خسارتهای اقتصادی سنگینی را وارد می کند (Parry et al.1995,Tuite et al.1990) . همچنین کیفیت نانوای آرد دانه های آلوده کاهش یافته (Dexter et al . 1996) ، کشت این دانه ها منجر به ایجاد بلایت گیاهچه می شود (Mannaka 1989 ). بیمارگر F.graminearum تولید چندین نوع فیتوتوکسین خطرناک از جمله نیوالینول (nivalenol) داکسی