لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .DOC ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 19 صفحه
قسمتی از متن .DOC :
بسم الله الرحمن الرحیم
فاطمه علائی
کلاس:3.3
سرکار خانم:آشنا
موضوع:آشنایی با رشته های هنری بومی
فهرست صفحه
تاریخچه ی هنر گلیم بافی .............................................1
قلم زنی در دوره ی ساسانی...........................................3
هنرسفال گری پیش از اسلام..........................................7
مینا کاری.................................................................10
هنر منبت کاری.........................................................15
تاریخچه ی هنر گلیم بافی
از آثار و نوشته های مورخان و جهانگردان پیداست که بافتن جزو اولین هنرها و صنایع قبیله های پراکنده انسانها بوده است .
می توان گفت بافتن پارچه و گلیم تقریبا از یک زمان رواج یافته است. حتی می توان گفت که انسان پیش از آنکه دست به ساختن خانه بزند، اقدام به بافتن کرده است . برای بافتن پارچه از الیاف ظریف تر و برای بافتن گلیم از الیاف ضخیم تر استفاده می کرده است.
در سال 1949 در سرزمین روسیه یک قطعه قالی به نام قالی (پازیریک) به حال انجماد ،پیدا شد که مربوط به 350 تا 500 سال قبل از میلاد مسیح بوده است و به این ترتیب وجود قالی و گلیم در تمدنهای باستانی فلات ایران ثابت گردید. فرش یاد شده دارای 3600 گره متقارن در هر دسیمتر مربع می باشد.
نقش آن قالی بیانگر این است که برای رسیدن به چنین مهارتی در قالبی بافی لازم است که بافنده از یک سنت حداقل هزار ساله برخوردار باشد. بدین ترتیب تاریخ پیدایش هنر گلیم بافی و قالی بافی در ایران حدودأ بین1500 تا 2000 سال قبل از میلاد تعیین شد. از آنجایی که گلیم زودتر از قالی بافته شده تاریخ گلیم بافی به 3000 سال پیش از میلاد عنوان شده، که تاریخ آغاز نساجی است و از وسایل بافتنی که از بهشهر به دست آمده و تاریخ آن متعلق به 600 سال قبل از میلاد است ، نشان می دهد که از موی بز و گوسفند استفاده می شده است. اما در مورد پارچه مشخص نیست که از همین الیاف استفاده می کردند یا نه. در تپه های سیلک کاشان نمونه بافت پارچه متعلق به 4700 سال پیش به دست آمده است.
در حال حاضر گلیم وسیله ای است که به عنوان زیر انداز و پرده در چادرها و محلهای عمومی نظیر قهوه خانه ها و نیز در تهیه لوازم زندگی و کار، مانند رختخواب بند (چادر شب)، سجاده، خورجین، جوال دیوارهای چادر، جل اسب، پشتی، سفره و ... استفاده می شود که در این مقوله توضیح داده شده است. لازم به ذکر است که بافت گلیم و استفاده از آن تقریبا در تمام نقاط ایران رایج است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
معرفی نژادهای گاوهای بومی ایران
سرابی (Saraby)
بهنظر مىرسد که این نژاد از اختلاط و آمیزش گاوهاى بومى ایران با گاوهائى که از کشور شوروى سابق وارد منطقه سراب شده بودند بهوجود آمده و بعداً به نام سرابى معروف گشته است رنگ آن زرد طلائى و قهوهاى سوخته است کوچک و خوش اندام است. اخیراً از گاوهاى سرابى بهصورت گلههاى نیمه صنعتى پرورش داده مىشوند.
یک نژاد شیری محسوب میشود که موطن آن شهرستان سراب در آذربایجان شرقی است. این گاوها به رنگ زرد آهویی تا قهوه ای تیره دیده شده اند وشاخهایی کوتاه و سیاه رنگ دارند.
گاوهای سرابی با توجه به زادگاه اصلی خود نژادی کوهستانی محسوب میشوند.
میانگین تولید شیر در هر دوره 700- 1900 لیتر
میانگین تولید شیر در هر روز 1/6 – 4/9
میانگین درصد چربی 3/4 – 9/4
اکثر گاوهای این نژاد در هر دوره شیر دهی حدود 130 تا 260 روز شیر داده اند.
گلپایگانی ( Golpaygany)
موطن آن شهرستان گلپایگان در استان اصفهان است ولی در شهرها و استانهای اطراف نیز پراکنده شده است ، بطوری که در مناطقی از استانهای چهارمحال و بختیاری ، لرستان ، یزد و کرمان دیده شده اند.
گاوهاى گلپایگانى از نظر رنگ یکدست نبوده و ممکن است سیاه، بور، قرمز و گاهى ابلق باشند. در سالهاى اخیر از این گاوها نیز بهصورت گلههاى نیمه صنعتى و بیشتر جهت تولید شیر پرورش داده مىشود.
رنگ آنها ممکن است خاکستری ، زرد ، قهوه ای ، قرمز بور و یا سیاه باشد. همچنین این گاوها دارای دوره شیردهی کوتاهی هستند.
سیستانی ( Sistany)
منشا اصلی گاوهای این نژاد دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان است . رنگ گاوهای سیستانی اغلب سیاه یا سفید است . البته رنگ های زرد خرمایی ، طوسی ، قهوای روشن نیز در میان آنها مشاهده میشود.
رنگ این گاو، قرمز، خرمائى یا ابلق، قد بلند، همیشه سرحال و یک حالت آمادگى بهخصوصى دارند. علامت ممیزهٔ این نژاد در مقایسه با گاوهاى استانها همجوار داشتن کوهان است. این نژاد استعداد و آمادگى خاصى جهت انجام کارهاى زراعى دارد.
قد نسبتا بلند ، کمر و پشت قوس دار ، سر نسبتا کوچک ، پیشانی پهن و برجسته ، چشمان کوچک ، پیشانی پهن و برجسته ، چشمان کوچک ، پوست لطیف ، کوهان ، غبغب پهن و آویزان ، پوزه بلند و مرطوب ، گوشهای کوچک و نیمه افتاده از ویژگیهای این نژاد است. این نژاد تنها نژاد گوشتی ایران است.
از دیگر نژاد های بومی ایران می توان به Taleshy و Dashtiary و Najdy اشاره کرد.
طبق آمار سال 2001 در ایران تعداد 5500000 راس انواع گاو بومی از نژادهای فوق الذکر وجود دارد که 134 هزار تن گوشت قرمز و 1468000 تن شیر تولید میکنند. به این ترتیب 31/18 % گوشت تولیدی کشور و 52/29 % شیر تولیدی شده در ایران متعلق به گروه نژادی گاوهای بومی ایران است.
گاوهاى اطراف تهران
گاوهاى اطراف تهران در اثر آمیختگى با گاوهاى اصیل وارد شده از خارج بهتدریج تغییر کرده و گاوهاى بهوجود آمدهاند که از لحاظ هیکل درشت و از لحاظ تولید شیر خیلى بهتر از گاوهاى بومى هستند.
طبقه بندی بر اساس استفاده و اصالت
نژادهای گاو را می توان بر اساس استفاده های که از آنها میشود به شیری ، گوشتی و دو منظوره تقسیم کرد.
گاوها را می توان بر اساس اصالت نیز طبقه بندی کرد . گاوی که انساب آن را میتوان تا گاوهای پایه ردیابی نمود به عنوان گاو نژاد اصیل می شناسند .
یک گاو تقریبا خالص شده به عنوان گاوی غیر اصیل که مشخصات اصلی یک نژاد را دارد تعریف می شود.
و در اغلب موارد ، به گاوی اطلاق می شود که زائیده یکی از گاوهای اصیل باشد و توسط اتحادیه نژاد ثبت نام نشده است. یک گاو دو رگه گاوی است که بر اثر آمیزش دو نژاد کاملا متفاوت حاصل می شود. به گاوی که دو رگ نیست ولی مشخصات اصلی یک نژاد را نیز ندارد " اسکراب " می گویند.
نژادهای گاو شیری
۱) آیرشایر :
ایرشایر آخرین نژاد اصلاح شده است. آب وهوا در منطقه ایر در زمان زیادی از سال سرد و نمناک است. گاوهای ایرشایر در طی روند اصلاح نژاد خود به دلیل عدم حاصلخیزی زمینهای منطقه ، مقدار نسبتا اندکی علوفه در دسترس داشته اند این وضعیت بقای حیوانات قوی بنیه و دارای قدرت چرای خوب را به وجود آورده است . گاوهای ایرشایر بزرگتراز گاوهای گرنزی و جرسی است و رنگ آنها از قرمز تا قهواه ای مایل به قرمز و سفید متغیر دارند . گوساله های این نژاد به دلیل وزن و تولید نسبتا پایین برای تولید گوشت گوساله ارزش متوسطی دارند. گاوهای حذفی و گاوهای مازاد نیز برای تولید گوشت دارای ارزش متوسطی می باشند. زیرا خیلی سریع چاق می شوند و دارای چربی سفید
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
معرفی نژادهای گاوهای بومی ایران
سرابی (Saraby)
بهنظر مىرسد که این نژاد از اختلاط و آمیزش گاوهاى بومى ایران با گاوهائى که از کشور شوروى سابق وارد منطقه سراب شده بودند بهوجود آمده و بعداً به نام سرابى معروف گشته است رنگ آن زرد طلائى و قهوهاى سوخته است کوچک و خوش اندام است. اخیراً از گاوهاى سرابى بهصورت گلههاى نیمه صنعتى پرورش داده مىشوند.
یک نژاد شیری محسوب میشود که موطن آن شهرستان سراب در آذربایجان شرقی است. این گاوها به رنگ زرد آهویی تا قهوه ای تیره دیده شده اند وشاخهایی کوتاه و سیاه رنگ دارند.
گاوهای سرابی با توجه به زادگاه اصلی خود نژادی کوهستانی محسوب میشوند.
میانگین تولید شیر در هر دوره 700- 1900 لیتر
میانگین تولید شیر در هر روز 1/6 – 4/9
میانگین درصد چربی 3/4 – 9/4
اکثر گاوهای این نژاد در هر دوره شیر دهی حدود 130 تا 260 روز شیر داده اند.
گلپایگانی ( Golpaygany)
موطن آن شهرستان گلپایگان در استان اصفهان است ولی در شهرها و استانهای اطراف نیز پراکنده شده است ، بطوری که در مناطقی از استانهای چهارمحال و بختیاری ، لرستان ، یزد و کرمان دیده شده اند.
گاوهاى گلپایگانى از نظر رنگ یکدست نبوده و ممکن است سیاه، بور، قرمز و گاهى ابلق باشند. در سالهاى اخیر از این گاوها نیز بهصورت گلههاى نیمه صنعتى و بیشتر جهت تولید شیر پرورش داده مىشود.
رنگ آنها ممکن است خاکستری ، زرد ، قهوه ای ، قرمز بور و یا سیاه باشد. همچنین این گاوها دارای دوره شیردهی کوتاهی هستند.
سیستانی ( Sistany)
منشا اصلی گاوهای این نژاد دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان است . رنگ گاوهای سیستانی اغلب سیاه یا سفید است . البته رنگ های زرد خرمایی ، طوسی ، قهوای روشن نیز در میان آنها مشاهده میشود.
رنگ این گاو، قرمز، خرمائى یا ابلق، قد بلند، همیشه سرحال و یک حالت آمادگى بهخصوصى دارند. علامت ممیزهٔ این نژاد در مقایسه با گاوهاى استانها همجوار داشتن کوهان است. این نژاد استعداد و آمادگى خاصى جهت انجام کارهاى زراعى دارد.
قد نسبتا بلند ، کمر و پشت قوس دار ، سر نسبتا کوچک ، پیشانی پهن و برجسته ، چشمان کوچک ، پیشانی پهن و برجسته ، چشمان کوچک ، پوست لطیف ، کوهان ، غبغب پهن و آویزان ، پوزه بلند و مرطوب ، گوشهای کوچک و نیمه افتاده از ویژگیهای این نژاد است. این نژاد تنها نژاد گوشتی ایران است.
از دیگر نژاد های بومی ایران می توان به Taleshy و Dashtiary و Najdy اشاره کرد.
طبق آمار سال 2001 در ایران تعداد 5500000 راس انواع گاو بومی از نژادهای فوق الذکر وجود دارد که 134 هزار تن گوشت قرمز و 1468000 تن شیر تولید میکنند. به این ترتیب 31/18 % گوشت تولیدی کشور و 52/29 % شیر تولیدی شده در ایران متعلق به گروه نژادی گاوهای بومی ایران است.
گاوهاى اطراف تهران
گاوهاى اطراف تهران در اثر آمیختگى با گاوهاى اصیل وارد شده از خارج بهتدریج تغییر کرده و گاوهاى بهوجود آمدهاند که از لحاظ هیکل درشت و از لحاظ تولید شیر خیلى بهتر از گاوهاى بومى هستند.
طبقه بندی بر اساس استفاده و اصالت
نژادهای گاو را می توان بر اساس استفاده های که از آنها میشود به شیری ، گوشتی و دو منظوره تقسیم کرد.
گاوها را می توان بر اساس اصالت نیز طبقه بندی کرد . گاوی که انساب آن را میتوان تا گاوهای پایه ردیابی نمود به عنوان گاو نژاد اصیل می شناسند .
یک گاو تقریبا خالص شده به عنوان گاوی غیر اصیل که مشخصات اصلی یک نژاد را دارد تعریف می شود.
و در اغلب موارد ، به گاوی اطلاق می شود که زائیده یکی از گاوهای اصیل باشد و توسط اتحادیه نژاد ثبت نام نشده است. یک گاو دو رگه گاوی است که بر اثر آمیزش دو نژاد کاملا متفاوت حاصل می شود. به گاوی که دو رگ نیست ولی مشخصات اصلی یک نژاد را نیز ندارد " اسکراب " می گویند.
نژادهای گاو شیری
۱) آیرشایر :
ایرشایر آخرین نژاد اصلاح شده است. آب وهوا در منطقه ایر در زمان زیادی از سال سرد و نمناک است. گاوهای ایرشایر در طی روند اصلاح نژاد خود به دلیل عدم حاصلخیزی زمینهای منطقه ، مقدار نسبتا اندکی علوفه در دسترس داشته اند این وضعیت بقای حیوانات قوی بنیه و دارای قدرت چرای خوب را به وجود آورده است . گاوهای ایرشایر بزرگتراز گاوهای گرنزی و جرسی است و رنگ آنها از قرمز تا قهواه ای مایل به قرمز و سفید متغیر دارند . گوساله های این نژاد به دلیل وزن و تولید نسبتا پایین برای تولید گوشت گوساله ارزش متوسطی دارند. گاوهای حذفی و گاوهای مازاد نیز برای تولید گوشت دارای ارزش متوسطی می باشند. زیرا خیلی سریع چاق می شوند و دارای چربی سفید
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 2
بازیهای بومی و سنتی میراثی از گذشته
داود لطیفی(محقق و رییس اداره فرهنگ و ارشاد بابل)
/مقدمه در فرهنگ لغات فارسی بازی به سرگرمی به مشغولیت، تفریح، لعب، کار،ورزش و فریب معنی شده است. زیست شناسان و روان شناسان نیز در مورد بازی نظرات مختلفی ارائه دادهاند. زیست شناسان براین باورندکه علاقهی انسان به بازی به کنجکاوی وی درکشف و شناخت محیط اطراف ارتباط دارد و روانشناسان نیز میگویند نیاز انسان به بازی در حقیقت مصرف انرژی نهفته در وجود اوست و البته جامعه شناسان نیز بازی را وسیلهای برای تمرین انسان در زندگی اجتماعی توصیف میکنند.برخی بر این باورند بازی خود هنری است که ناشی از فرهنگ و آداب وسنن هر جامعه است. اگر بخواهیم به این مقوله، عمیق بنگریم بازی همه نظرات وتعاریف فوق را دربرمیگیرد. درکشورپهناور ایران که از تنوع اقلیمی و قوم و قبیله ای خاصی برخوردار است، انواع بازی وسرگرمی رواج داشته و دارد. این بازیها درمراسم عروسی ، قبل و بعد از آغاز کاشت و برداشت محصولات کشاورزی،شب نشینیها و… اجرا میشود. اینکه بازیها از چه زمانی ومکانی آغاز شدهاند اطلاع دقیقی در دست نیست ولی از نوشتهها، کتیبهها و نقوش غارها و دیوارها چنین استنباط میشود که بازیها درحقیقت نوعی سخن گفتن، انتقال اطلاعات و معلومات،ایجاد و حفظ آمادگی جسمانی برای جنگها،ایجاد سرور ونشاط، شکرگذاری به درگاه خداوند و … بودهاست. نکتهی مهم اینکه در درگاه خداوند هریک از این بازیها بار فرهنگی داشتهاست. بازیها ویژگیهای خاص خود را داراست که میتوان به ابزار و امکانات ،مکان، گسترهی بازی ،سن و جنسیت بازی اشاره کرد. یکی از بزرگترین دغدغهی انسان عصر حاضر به ویژه در کشور ما و خصوصاً استان مازندران چگونگی پر کردن اوقات فراغت است.همه ساله به ویژه در ایام تابستان دستگاههای اجرایی بسیج میشوند تا زمینهی پر کردن اوقات فراغت میلیونها دانش آموز را فراهم کنند. اوقات فراغت تنها به برپایی کلاسهای درسی و علمی و هنری محدود میشود که نزد نوجوانان و جوانان چندان جایگاهی ندارد. جاذبه نداشتن برنامههای اوقات فراغت دیکته شده و فاقد روح شادی و نشاط ،عدم وجود امکانات و شرایط لازم برای گذران اوقات فراغت،نبودشناخت اقشار مختلف نسبت به فرهنگ، آداب و سنتهای گذشته و بازیها و … باعث شده اوقات فراغت بسیاری از جوانان و حتی بزرگسالان به بطالت بگذرد. نهادهای فرهنگی و ورزشی نقش بسزایی در شناساندن بازی به مردم دارند. فرهنگ و ارشاد اسلامی، صدا و سیما، تربیت بدنی، میراث فرهنگی، ایرانگردی و جهانگردی وجهاد کشاورزی از مهمترین دستگاههای اجرایی هستند که میتوانند بازی را در قالب همایشها، جشنوارهها ، مسابقات و … به مردم بشناسانند. بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد به جز فرهنگ ارشاد اسلامی و صدا و سیما بقیه دستگاههای فرهنگی و ورزشی کمتر و یا اصلاً به این مهم نپرداختهاند. برگزاری جشنهای خرمن، جشن مهرگان، بیس شیش عیدماه و… تولید برخی برنامه های محلی از جمله این فعالیتهاست . بازیهای محلی مازندران در استان مازندران تاکنون حدود 147 بازی شناسایی شده است. این بازیها از نظر مکان اجرا 91 بازی در فضای باز( مانندمیادین روستا، زمینهای کشاورزی و دامنهی کوه و جنگل) و 32 بازی در فضای بسته( مانند اتاق) انجام میگیرد. همچنین 113 بازی صرفاً حالت بازی- سرگرمی وبقیه نمایشی – ورزشی و .. میباشد. همانگونه که عنوان شد یکی از ویژگیهای مهم بازی های محلی و بومی، استفاده از ابزار و امکانات محل زندگی و عدم نیاز به تجهیزات و اماکن خاص است. عمده امکانات و ابزار مورد نیاز بازیها شامل چوب، خاک، سنگ، پارچه،استخوان ،طناب،توپ ،کلاه، کمربند ،شلاق ،گردو،سیب ،پرتقال و… میباشد که در بیشتر روستاهای مازندران به وفور یافت میشود.ویژگی دیگر اینکه برای هر گروه سنی بازیهای خاصی وجود دارد. در زیربه چند نمونه از بازی و سرگرمیهای رایج مازندرانیها اشاره شده است: مراسم عروسی و اعیاد مذهبی بهترین بهانه و زمان برای پرداختن به بازی و سرگرمی در مازندران بود که در برخی نقاط هنوزهم رواج دارد. در حال حاضردر برخی عروسیها به جای پرداختن به این بازیهای زیبا و دیدنی که ریشه در فرهنگ مردم دارد، آلات لهو، قمار ، شرب خمر و … برای سرگرمی میهمانان فراهم میشود. بازیهای خشن عروسی اودنگه تیر : این بازی در شبهای حنابندان،عروسی و شبنشینیهای ساکنان مناطق قشلاقی و کوهپایه اجرا میشود. در این بازی یک نفر روی زمین به پشت دراز میکشد و پاهایش را میچسباند. یک نفر دیگر (فرد قویتر) در قسمت پایین بدن او روی مچ پاهایش مینشیند . دو دستش را به زیر پاهای او (قسمت بالای مچها به سمت زانو) برده، وی را که شق و راست خوابیده است همانطور راست و مستقیم بالا میآورد و روی دوپاهایش میایستاند. این بازی یک بازی ورزشی است که شرکتکندگان در آن باید از بدنی ورزیده برخوردار باشند. بُوردُ ، بُوردُ (رفت ، رفت) : از دیگر بازیهایی است که در مجالس مهمانی و عروسیها اجرا میشود. در این بازی دور هم مینشینند و یکی از بازیکنان در وسط دایره قرار میگیرد. بازیکنان اطراف دایره، دُرنه (شالی که درهم تابیده شده، طول آن کمتر از یک متر است) را از زیر زانوهای خود عبور میدهند به طوری که مشخص نشود دُرنه نزد کیست. نفر وسط باید حدس بزند دُرنه نزد چه کسیست. اگر حدس او درست باشد، بازیکنی که در وسط قرار دارد جای کسی که دُرنه را لو داده است، میگیرد و او به وسط میرود. گاه فردی که در وسط است توسط بازیکنی که دُرنه را در اختیار دارد ضربه میخورد و بازیکن بلافاصله درنه را پنهان میکند. برای افزودن به شور و هیجان در تمام طول بازی بازیکنان سروصدا می کنند و با صدای بلند میگویند: بورده بورده! کور مینا ملک مینا : از بازیهایی است که با هدف سرگرمی و عمدتاً توسط دختران و زنان اجرا میشود. این بازی در منزل یا حیاط منزل اجرا میشود. یکی از بازیکنان نام شی یا کسی را در ذهن خود انتخاب می کند و از بازیکن مقابل میپرسد : کور مینا ملک مینا مه رِه بنما ، ته ره بنما! بازیکن مقابل میگوید :چی بنما؟ فردی که سؤال میکند میگوید : مره بنما اته اغوز (گردو) بازیکن مقابل باید در محوطهای که بازی آنجا انجام میگیرد، گردو را پیدا کند( البته با حرکت چشم و جست و جو از دور). از دیگر بازیهای ویژهی زنان و دختران اته بزه کا و کش کا میباشد که یک بازی ورزشی است. مؤخره به هر حال وقت آن رسیده که میراث کهن و به جای مانده احیا شود هرچند که تحولات سریع اجتماعی و نوع تکاملیافته زندگی امروزی امکان پرداختن به بازیها را به صورت اولیه به دست نمیدهد اما همین که نهادهای فرهنگی به این مهم توجه و زمینهی شناساندن آن را به مردم فراهم کنند، مردم تشنهی فرهنگ اصیل این مرز و بوم خواهند کوشید با این بازیها زمینهی لذت روحی و جسمی خویش را فراهم نمایند. منابع: ـ راهنمای بازیهای ایران ، ثریا قزلایاغ - نقش نمایش در تغییر رفتار، داود لطیفی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
چگونه می توان برای پرورش گیاهان غیر بومی در محیط مختلف و نامناسب با آب و هوا شرایط مناسب فراهم کرد ؟
نام علمی : Aceraceaeer Sppخانواده : Aceraceaeنام انگلیسی : Maple
این جنس به علت تنوع فرم و دامنه گسترش از مهمترین گونههای جنگلی بوده وشامل 200 گونه از گیاهان درختی و درختچهای است.در این جنس برگها ساده و به ندرت مرکب میباشند. پهنه برگها، پنجهای با بریدگیهای خفیف یا عمیق و به ندرت بدون لوب میباشد. دمبرگها طویل و رگبرگها شانهای هستند. گل آذین خوشه یا چتر، گلها نر ـ ماده و اغلب در روی یک پایه هم گل نر و گل ماده و هم گل نر ـ ماده یافت میشود. گلها به رنگ زرد و یاسبز بوده ودر بعضی گونهها جام گل وجود ندارد.میوه در این جنس خشک بالدار (سامار) مضاعف است.
نیازها : اکثر گونهها در خاکهای غنی و مرطوب میرویند و تعداد کمی در خاکهای خشک و کوههای صخرهای رویش دارند. در محیطهای آفتابی و نیمه سایه رشد مناسبی داشته و اگر نور کافی به آن نرسد مستعد پذیرش آفات گوناگون است.این گیاه پرتوقع بوده واکثر گونهها به آبیاری زیاد احتیاج دارند و به علت پوست نازکی که دارند در برابر سرمای دیررس حساس بوده و در زمستانهای سخت آسیب میبینند.
روش تکثیر : 1ـ افرا به راحتی از طریق بذر قابل ازدیاد است اما از خشک شدن آن باید جلوگیری نمود. در مورد گونه هایی که بذر آنها زودرس است (بهار رس) باید بلافاصله پس از رسیدن کاشته شوند. در گونه هایی که بذر آنها در پائیز میرسد (اغلب افراها)، سرما دهی به مدت 90 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد و سپس کشت آنها در بهار منجر به رویش خوبی خواهد شد. کشت پائیزه در هوای آزاد به شرط آنکه بذرها ابتدا به مدت یک هفته خیسانده شده و آب آنها هر روز تعویض گردد، امکان پذیر است. لازم به ذکر است قوه نامیه بذرها یک سال میباشد.
2ـ بعضی گونهها به وسیله قلمه و پیوند ازدیاد مییابند.
معرفی گونهها: افرای برگ چناری کرکف (Norway Maple) A.platanoidesدرختی پهن برگ و خزان کننده با 20 تا 30 متر ارتفاع که دارای تاجی گسترده و با شکوه است. پوست تنه ابتدا خاکستری یا خاکستری متمایل به قرمز و دارای نوارهای سفید طولی است. برگها بزرگ، پنجهای، بدون کرک و دارای 5 تا 7 لوب خیلی تیز میباشند که دارای دندانههای درشتی هستند. گلها بدون دمگل ، چتری و به رنگ زرد مایل به سبز بوده و میوه آن دی سامار میباشد. این گیاه به هوای مرطوب و آبیاری زیاد نیاز داشته و در محیط سایه ـ آفتاب دارای رشد مناسبی است. در خاکهای لومی رشد نموده وبه زهکشی خوب نیازمند است.ازدیاد این گونه به راحتی از طریق بذر صورت میگیرد.این درخت با تاج گسترده و قامت بلند و رنگ پائیزه زیبا، جلوه خاصی به فضای سبز میبخشد اما از آنجا که سیستم ریشهای این گیاه بسیار گسترده است ممکن است به معابر ، آسفالت خیابانها و ساختمانهای مجاور آسیب برساند و همین امر استفاده از آن را محدود میسازد.
افرای شبه چناری (Sycamore) A.Pseudoplatanusدرختی پهن برگ، سریع الرشد، خزان کننده و تا ارتفاع 40 متر میباشد. ظاهر این درخت از فاصله دور شبیه چنار است ولی رنگ تاج آن نسبت به چنار روشن تر است. سن این درخت به 500 تا 700 سال نیزمیرسد. برگها پنجهای، پوست تنه فلسی، گلها آویزان و به صورت خوشهای میباشند. سامارهای آن نسبت به گونه برگ چناری دارای زاویه بستهتری است. این گیاه خاکهای قلیایی و خشک را تحمل کرده و در خاکهای غنی با زهکش مناسب رویش بهتری دارد، نور پسند بوده و طالب فضای باز است و نسبت به هوای آلوده شهر (تهران) مقاوم است.ازدیاد این گونه از طریق رویش بذر در آبان ماه و سپس باز کاشت نهالها از آبان تا اسفندماه میباشد.این گیاه برای کاشت در خیابانهای عریض و بزرگراهها مناسب است به شرط آنکه فاصله محل کاشت با سایر درختان و ساختمانها رعایت شود. به علت رشد سریع این درخت میتوان در جنگل کاری از آن استفاده نمود.برای کاشت در اراضی باتلاقی که در اثر تجمع فاضلابهای شهری بوجود آمده، مناسب میباشد. از این گیاه به عنوان بادشکن هم استفاده میشود.
کرب، افرای دشتی (Hedge maple) A. Campstreدرختی است بسیار کند رشد، به ارتفاع حدود 6 تا 15 متر،دارای تاجی نامنظم و شاخههای قابل انعطاف، نرم و منشعب برگها دارای 5ـ3 لوب با فرورفتگی عمیق و قاعده قلبی شکل، پوست شیار دار، گلها سبز مایل به زرد و به صورت خوشههای برافراشته ، زاویه دوبال میوه کاملاً باز و دانه فشرده و کرک دار است.این گیاه نورپسند ، آهک دوست، مقاوم در برابر خشکی، کم آبی و سرما بوده و در تمامی خاکهای لومی رشد خوبی دارد.ازدیاد آن از طریق بذر صورت میگیرد.از آنجاکه گونهای مقاوم و سازگار است در اکثر مناطق و حتی به صورت خودرو یافت میشود. این درخت پاکوتاه به منظور حفاظ و پوشش در کنار آلاچیق های پارکها کاربرد دارد.افرای قرمز (Scarlet Maple) A.rubrumارتفاع این درخت بالغ بر 40 متر و بسیار سریعالرشد بوده و گلهای آن پیش از ظهور برگها شکوفا میشوند و دارای پوست ضخیم به رنگ خاکستری است. ساقه های جوان ابتدا سبز روشن بوده و به تدریج قرمز رنگ میشوند. جوانهها و گلها نیز در این گونه قرمز میباشد. برگها کشیده و دارای 3 تا 5 لوب که در تابستان سبز تیره و در پائیز به رنگ قرمز براق در میآیند.این گونه در هر نوع خاکی با رطوبت کافی رشد میکند و در مناطق با آب و هوای مرطوب و یا زمینهای باتلاقی رشد مناسبی دارد.در صورت کاشت این گیاه در فضای سبز پارکها، باید در کنار دریاچههای مصنوعی کاشته شوند تا هوا رطوبت لازم را داشته باشد.افرای سرخ (افرای ژاپنی) A.Palmatum ‘Atropurpureum’درختچهای است کند رشد، پهن برگ، خزان کننده وزینتی دارای گلهای ارغوانی و قرمز، برگها دارای لوبهائی با بریدگیهای عمیق که در این واریته در تابستان به رنگ زرشکی براق و در پائیز به رنگ ارغوانی تیره در میآیند.این گیاه سایه پسند بوده و در زیر سایه درختان بلند رویش دارد. به خاک غنی بازهکشی خوب و رطوبت بالا نیاز داشته و تاب تحمل خشکی را ندارد. به سرمای شدید حساس بوده ودر برابر بادهای شدید باید محافظت شود. واریته ذکر شده در آفتاب رشد خوبی دارد.از این گونه زینتی به جهت رنگ زیبای برگها و قامت کوتاه و انبوه در پارکسازی استفاده میشود (به خصوص در پارکهایی که به سبک ژاپنی ساخته میشوند) ، برای کاشت در پاسیو منازل و ادارات و تربیت بصورت بن سای نیز بسیار مناسب است.