دانلود پایان نامه سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 125

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

گروه کارشناسی ارشد تاریخ

پایان نامه درجه کارشناسی ارشد تاریخ M.A

عنوان :

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

فهرست

هدف در پایان نامه

1

پیشینه تحقیق

3

روش کار و تحقیق

5

چکیده

6

مقدمه

8

نقد و بررسی منابع

12

فصل اول

تالیفات و ادبی خواجه رشید الدین

19

توضیحات رشیدیه

19

تنکسوق نامه یا طب اهل ختا

21

آثار و احیاء

24

مفتاح التفاسیر

25

بیان الحقایق

26

کتاب سلطانی

27

لطایف الحقایق

28

اسئله و اجوبه یا الفوائد الرشیدیه

29

مکاتیب یا سوانح الافکار رشیدی

31

فصل دوم

مقام وزارت و وضع موقعیت آن

34

بخش اول : وزارت

34

بخش دوم : وزرای ایلخانان قبل از خواجه رشید الدین

34

فصل سوم

زندگی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

38

بخش اول : زندگانی خواجه رشید الدین قبل از وزارت

45

سفارت رشید الدین به هند

46

زندگی سیاسی خواجه رشید الدین بهد از رسیدن به وزارت

48

رشید الدین و وزارت او با شرکت تاج الدین علیشاه

53

عزل و قتل رشید الدین

57

فصل چهارم

در آمد و دارائی رشید الدین فضل الله

59

در آمدهای رشید الدین

62

فصل پنجم

کارهای عمرانی و بنیادهای خیر رشید الدین

68

فصل ششم

دین و اعتقادات خواجه رشید الدین

74

فصل هفتم

تاریخ ایلخانیان

80

سلطنت آبا آقا خان

82

سلطنت سلطان احمد تگودار

83

سلطنت ارغون خان

84

سلطنت گیخاتو

88

وضع پول کاغذی چاو

90

قتل گیخاتو

91

سلطنت بایدو

92

سلطنت سلطان محمود غازان

93

سلطنت سلطان محمد خدابنده

98

مرگ اولجایتو

100

سلطنت ابو سعید بهادر

101

نتیجه گیری

106

چکیده به انگلیسی

108

منابع

111

هدف در پایان نامه

در انتخاب موضوع این پایان نامه دو هدف از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

پی بردن به تاریخ دوره ایلخانان از لحاظ سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی

بررسی دوره وزارت خواجه نصیر الدین از لحاظ سیاسی و خدمات علمی و انبیه و آثار علمی وی

آنچه که در بین متون تاریخی و بر اثر مطالعات تحقیقی توجه مرا به خود جلب کرده موضوع تبلور نخبگان در روند پر فراز و فرود مسیر تاریخی کشورمان بوده است که نتیجه گیری آن جای این سوال مبنی بر اینکه چرا علیرغم این همه نخبگان و بزرگان و شخصیت های انسانی کشورمان سهم کمتری در روند توسعه یافتگی داشته است ؟ یا اینکه نقش چنین مردان مدیر و مدبر را در مواقعی که کشورمان دچار تحولات واقعی شده و شاهد بحران های بزرگی بوده است چگونه می توان ارزیابی کرد

در این پایان نامه برای رسیدن به سوالات فوق در حد توان و بضاعت علمی خود تلاش نمودم تا با بررسی و پژوهش بتوانیم به شناخت واقعی شخصیتهای تاریخی و نیز به کیفیت روند سیاسی حاکم در اوضاع و احوال آن روزگار برسم و از این طریق به برخی از حقایق بسیار اسرار آمیز توجه نموده و تا حد توان صواب را از ناصواب تمیز دهند و در پایان به زندگی پر از فراز و نشیب و سر انجام غم انگیز زندگانی این شخصیت تاریخی پی ببرند.

دانلود پایان نامه سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 125

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

گروه کارشناسی ارشد تاریخ

پایان نامه درجه کارشناسی ارشد تاریخ M.A

عنوان :

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

فهرست

هدف در پایان نامه

1

پیشینه تحقیق

3

روش کار و تحقیق

5

چکیده

6

مقدمه

8

نقد و بررسی منابع

12

فصل اول

تالیفات و ادبی خواجه رشید الدین

19

توضیحات رشیدیه

19

تنکسوق نامه یا طب اهل ختا

21

آثار و احیاء

24

مفتاح التفاسیر

25

بیان الحقایق

26

کتاب سلطانی

27

لطایف الحقایق

28

اسئله و اجوبه یا الفوائد الرشیدیه

29

مکاتیب یا سوانح الافکار رشیدی

31

فصل دوم

مقام وزارت و وضع موقعیت آن

34

بخش اول : وزارت

34

بخش دوم : وزرای ایلخانان قبل از خواجه رشید الدین

34

فصل سوم

زندگی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

38

بخش اول : زندگانی خواجه رشید الدین قبل از وزارت

45

سفارت رشید الدین به هند

46

زندگی سیاسی خواجه رشید الدین بهد از رسیدن به وزارت

48

رشید الدین و وزارت او با شرکت تاج الدین علیشاه

53

عزل و قتل رشید الدین

57

فصل چهارم

در آمد و دارائی رشید الدین فضل الله

59

در آمدهای رشید الدین

62

فصل پنجم

کارهای عمرانی و بنیادهای خیر رشید الدین

68

فصل ششم

دین و اعتقادات خواجه رشید الدین

74

فصل هفتم

تاریخ ایلخانیان

80

سلطنت آبا آقا خان

82

سلطنت سلطان احمد تگودار

83

سلطنت ارغون خان

84

سلطنت گیخاتو

88

وضع پول کاغذی چاو

90

قتل گیخاتو

91

سلطنت بایدو

92

سلطنت سلطان محمود غازان

93

سلطنت سلطان محمد خدابنده

98

مرگ اولجایتو

100

سلطنت ابو سعید بهادر

101

نتیجه گیری

106

چکیده به انگلیسی

108

منابع

111

هدف در پایان نامه

در انتخاب موضوع این پایان نامه دو هدف از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

پی بردن به تاریخ دوره ایلخانان از لحاظ سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی

بررسی دوره وزارت خواجه نصیر الدین از لحاظ سیاسی و خدمات علمی و انبیه و آثار علمی وی

آنچه که در بین متون تاریخی و بر اثر مطالعات تحقیقی توجه مرا به خود جلب کرده موضوع تبلور نخبگان در روند پر فراز و فرود مسیر تاریخی کشورمان بوده است که نتیجه گیری آن جای این سوال مبنی بر اینکه چرا علیرغم این همه نخبگان و بزرگان و شخصیت های انسانی کشورمان سهم کمتری در روند توسعه یافتگی داشته است ؟ یا اینکه نقش چنین مردان مدیر و مدبر را در مواقعی که کشورمان دچار تحولات واقعی شده و شاهد بحران های بزرگی بوده است چگونه می توان ارزیابی کرد

در این پایان نامه برای رسیدن به سوالات فوق در حد توان و بضاعت علمی خود تلاش نمودم تا با بررسی و پژوهش بتوانیم به شناخت واقعی شخصیتهای تاریخی و نیز به کیفیت روند سیاسی حاکم در اوضاع و احوال آن روزگار برسم و از این طریق به برخی از حقایق بسیار اسرار آمیز توجه نموده و تا حد توان صواب را از ناصواب تمیز دهند و در پایان به زندگی پر از فراز و نشیب و سر انجام غم انگیز زندگانی این شخصیت تاریخی پی ببرند.

دانلود پایان نامه سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 125

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

گروه کارشناسی ارشد تاریخ

پایان نامه درجه کارشناسی ارشد تاریخ M.A

عنوان :

سیمای سیاسی و اجتماعی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

فهرست

هدف در پایان نامه

1

پیشینه تحقیق

3

روش کار و تحقیق

5

چکیده

6

مقدمه

8

نقد و بررسی منابع

12

فصل اول

تالیفات و ادبی خواجه رشید الدین

19

توضیحات رشیدیه

19

تنکسوق نامه یا طب اهل ختا

21

آثار و احیاء

24

مفتاح التفاسیر

25

بیان الحقایق

26

کتاب سلطانی

27

لطایف الحقایق

28

اسئله و اجوبه یا الفوائد الرشیدیه

29

مکاتیب یا سوانح الافکار رشیدی

31

فصل دوم

مقام وزارت و وضع موقعیت آن

34

بخش اول : وزارت

34

بخش دوم : وزرای ایلخانان قبل از خواجه رشید الدین

34

فصل سوم

زندگی خواجه رشید الدین فضل الله همدانی

38

بخش اول : زندگانی خواجه رشید الدین قبل از وزارت

45

سفارت رشید الدین به هند

46

زندگی سیاسی خواجه رشید الدین بهد از رسیدن به وزارت

48

رشید الدین و وزارت او با شرکت تاج الدین علیشاه

53

عزل و قتل رشید الدین

57

فصل چهارم

در آمد و دارائی رشید الدین فضل الله

59

در آمدهای رشید الدین

62

فصل پنجم

کارهای عمرانی و بنیادهای خیر رشید الدین

68

فصل ششم

دین و اعتقادات خواجه رشید الدین

74

فصل هفتم

تاریخ ایلخانیان

80

سلطنت آبا آقا خان

82

سلطنت سلطان احمد تگودار

83

سلطنت ارغون خان

84

سلطنت گیخاتو

88

وضع پول کاغذی چاو

90

قتل گیخاتو

91

سلطنت بایدو

92

سلطنت سلطان محمود غازان

93

سلطنت سلطان محمد خدابنده

98

مرگ اولجایتو

100

سلطنت ابو سعید بهادر

101

نتیجه گیری

106

چکیده به انگلیسی

108

منابع

111

هدف در پایان نامه

در انتخاب موضوع این پایان نامه دو هدف از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

پی بردن به تاریخ دوره ایلخانان از لحاظ سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی

بررسی دوره وزارت خواجه نصیر الدین از لحاظ سیاسی و خدمات علمی و انبیه و آثار علمی وی

آنچه که در بین متون تاریخی و بر اثر مطالعات تحقیقی توجه مرا به خود جلب کرده موضوع تبلور نخبگان در روند پر فراز و فرود مسیر تاریخی کشورمان بوده است که نتیجه گیری آن جای این سوال مبنی بر اینکه چرا علیرغم این همه نخبگان و بزرگان و شخصیت های انسانی کشورمان سهم کمتری در روند توسعه یافتگی داشته است ؟ یا اینکه نقش چنین مردان مدیر و مدبر را در مواقعی که کشورمان دچار تحولات واقعی شده و شاهد بحران های بزرگی بوده است چگونه می توان ارزیابی کرد

در این پایان نامه برای رسیدن به سوالات فوق در حد توان و بضاعت علمی خود تلاش نمودم تا با بررسی و پژوهش بتوانیم به شناخت واقعی شخصیتهای تاریخی و نیز به کیفیت روند سیاسی حاکم در اوضاع و احوال آن روزگار برسم و از این طریق به برخی از حقایق بسیار اسرار آمیز توجه نموده و تا حد توان صواب را از ناصواب تمیز دهند و در پایان به زندگی پر از فراز و نشیب و سر انجام غم انگیز زندگانی این شخصیت تاریخی پی ببرند.

تحقیق در مورد خواجه حافظ شیرازی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 18 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

خواجه حافظ شیرازی

(وفات سال 791 هجری)

خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی فرزند بهاء الدین مشهورترین شاعر عارف ایرانی که در قرن هشتم هجری (چهاردهم میلادی) میزیسته و یکی از بزرگترین شاعران ایران است که معروف جهان شده اند.

درباب این استاد فناناپذیر و بی نظیر که او را لسان الغیب و ترجمان الاسرار لقب داده اند اشارتهایی در بسیاری از کتابها مانند تذکره الشعراء دولتشاه سمرقندی که بعد از فوت اوست تا مجمع الفصحا و ریاض العارفین تالیف رضاقلی خان هدایت همه مشتمل بر نام و شرح مختصری از حالات وی می‎باشد. و لیکن هیچیک از آنها مطالب مفصلی که جزئیات احوال او را نشان بدهد ندارند. تنها اثر از معاصران حافظ که مورد توجه و اهمیت قرار گرفته مقدمه ایست که یکی از دوستان حافظ که جامع اشعار او بوده، موسوم به محمد گلندام، نوشته، وی در آنجا پس از اطناب کلام در ذکر صفات شریفه و محبوبین او نزد خاص و عام و شهرت جهانگیری که حتی در زمان حیات حاصل کرده و قوافل سخنهای دلپذیرش از فارس نه تنها بخراسان و آذربایجان بلکه به عراقین و هندوستان رفته چنین می نویسد:

«اما بواسطه محافظت درس قرآن و ملازمت شغل سلطان و بحث کشاف و مصباح و مطالعة مطالع و مفتاح و تحصیل قوانین ادب، و تحقیق دو اوین عرب، بجمع اشتات غزلیات نپرداخت و به تدوین و اثبات ابیات مشغول نشد و مسوداین اوراق اقل انام محمد گلندام عفی الله عنه ماسبق در درس گاه دین پناه مولانا و سیدنا استاد ابوالبشر قوام المله والدین عبدالله اعلی الله درجاته بکرات و مرات که بمذاکره رفتی در اثنا محاوره گفتی که این فرائد فواید را همه در یک عقد می باید کشید و این غرر درر را یک سلک می باید پیوست، تا قلاده جید وجود اهل زمان و تمیمه و شاح عروسان دوران گردد. و آن جناب حوالت رفع و ترفیع این بنابر نادرستی روزگار کردی و به عذر اهل عصر عذر آوردی تا در تاریخ سنه احدی و تسعین و سبعمائه (791 هجری) ودیعت حیات به موکلان قضا و قدر سپرد.»

اطلاع دقیقی از خانواده حافظ در دست نیست. جد حافظ را شیخ غیاث الدین و پدر وی را بعضی بهاء الدین و از اهل کوپای اصفهان و برخی کمال الدین و از مردم تویسرکان نوشته اند. در شغل پدر و اجداد او نیز اختلاف است: ریاض العارفین آنان را از علما و فضلا می داند و تذکرة میخانه نویسد: شغل پدر او تجارت و صاحب ثروت و مکنت بود. جد حافظ یا پدر وی از مسقط الرأس خود در زمان اتابکان فارس عازم شیراز شد و در آن شهر توطن گزید. مادر او بگفته عبدالنبی مولف میخانه از مردم کازرون بود ودر محلة دروازه کازرون شیراز خانه و مسکن داشته. پس از وفات پدر خواجه سه پسر از او بجا ماند که کوچکترین آنان محمد بود. برادران مدتی باهم زیستند و سپس جدا شدند و فقر و مسکنت بر ایشان مستولی گشت. از دو برادر یکی را حافظ خود بنام «خواجه خلیل عادل» می خواند و شاید «خلیل الدین عادل» نام داشته است. حافظ ماده تاریخ ذیل را بیاد او گفته:

برادر خواجه عادل طالب مثواه

پس از پنجاه و نه سال حیاتش

بسوی روضة رضوان سفر کرد

خدا راضی ز افعال و صفاتش

خلیل عادلش پیوسته برخوان

وز آنجا فهم کن سال وفاتش

چون شماره «خلیل عادل» بحساب جمل 775 است که تاریخ وفات اوست و عمر او نیز به تصریح قطعة فوق 59 سال بوده پس تاریخ تولید وی بسال 716 است. حافظ این قطعه را نیز گویا در مرگ برادر دیگر خود که در جوانی فوت کرده بود، گفته است:

دریغا خلعت حسن جوانی

گرش بودی طراز جاودانی

دریغا حسرتا دردا کزین جوی

نخواهد رفت آب زندگانی

همی باید برید از خویش و پیوند

چنین رفته است حکم آسمانی

و کل اخ یفارقه اخوه

لعمر ابیک الا الفرقدان

در دائره المعارف بریتانیا آمده: تاریخ فرشته پس از دو قرن فقط در یک جا از خواهر حافظ و اطفال او بدون ذکر اسامی آنان یاد کرده است (تاریخ فرشته چاپ جان بریگس بمبئی 1831 ج 1 ص 77). اکثر نویسندگان بطور قطع و برخی ظاهراً مولد او را شیراز دانسته اند. ملاعبدالنبی فخر زمانی قزوینی در تذکرة میخانه در باب حافظ می نویسد: «والده اش کازرونی و در محلة شیادان شیراز خانه و سکنی داشته اند». برخی از نویسندگان مسکن او را در محلة شیادان شیراز نوشته اند این محله با محلة مورستان از زمان کریم خان زند، یک کوی گشته و مجاور درب شاهزاده قرار دارد. در باب تاریخ تولد خواجه اختلاف است. دائره المعارف بریتانیا می نویسد: «تاریخ دقیق تولد وی نامعلو ماست ولی بطور قطع مواد او پیش از 700 هجری (1320 میلادی) نبوده است» و غالباً تولد او را بالقطع والیقین در اوایل قرن هشتم هجری (چهاردهم میلادی) دانسته اند. دایره المعارف فرانسه تولد او را در ربع اول قرن هشتم هجری نوشته. فرصت عمر حافظ را چهل و شش سال دانسته و چون

زندگی نامه خواجه شمس الدین محمد بن محمد حافظ شیرازی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 29

خواجه محمد حافظ شیرازی

خواجه شمس الدین محمد بن محمد حافظ شیرازی (حدود ۷۲۷-۷۹۲ هجری قمری)، شاعر و غزلسرای بزرگ قرن هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. در خصوص سال دقیق ولادت او بین مورخین و حافظ شناسان اختلاف نظر است. دکتر ذبیح الله صفا ولادت او را در ۷۲۷ (تاریخ ادبیات ایران) و دکتر قاسم غنی آن را در ۷۱۷ (تاریخ عصر حافظ) می‌دانند. برخی دیگر از محققین همانند علامه دهخدا بر اساس قطعه ای از حافظ ولادت او را قبل از این سال‌ها و حدود ۷۱۰ هجری قمری تخمین می‌زند(لغتنامه دهخدا، مدخل حافظ). آنچه مسلم است ولادت او در اوایل قرن هشتم هجری قمری و بعد از ۷۱۰ واقع شده و به گمان غالب بین ۷۲۰ تا ۷۲۹ روی داده‌است.

سال وفات او به نظر اغلب مورخین و ادیبان ۷۹۲ هجری قمری می‌باشد. (از جمله در کتاب مجمل فصیحی نوشته فصیح خوافی(متولد ۷۷۷ ه.ق.) که معاصر حافظ بوده و همچنین نفحات الانس تالیف جامی(متولد ۸۱۷ ه.ق.) صراحتاً این تاریخ به عنوان سال وفات خواجه قید شده‌است). مولد او شیراز بوده و در همان شهر نیز وفات یافته‌است.

نزدیک به یک قرن پیش از تولّد او (یعنی در سال ۶۳۸ ه‌ق - ۱۲۴۰ م) محی‌الدّین عربی دیده از جهان فروپوشیده بود، و ۵۰ سال قبل ازآن (یعنی در سال ۶۷۲ ه‌ق - ۱۲۷۳ م) مولانا جلال‌الدّین محمد بلخی (رومی) درگذشته بود.

بسیاری حافظ شیرازی را بزرگترین شاعر ایرانی تمام دورانها می‌دانند. اشعار حافظ را غزل می‌گویند و بن‌مایه غالب غزلیات او عشق است.

حافظ به همراه سعدی، فردوسی و مولانا چهار رکن اصلی شعر و ادبیات فارسی را شکل داده‌اند

بلبل از فیض گل آموخت سخن، ورنه نبود

این‌همه قول و غزل تعبیه در منقارش (حافظ)

حافظ را در زمرهٔ چیره‌دست‌ترین استادان غزل‌سرایی در زبان فارسی دانسته‌اند (صفحهٔ ۲۲۴ Arthur Arberry) موضوع غزل وصف معشوق، می، و مغازله‌است و غزل‌سرایی را باید هنری دانست ادبی، که درخور سرود و غنا و ترانه پردازی‌ست.

با آنکه حافظ غزل عارفانهٔ مولانا و غزل عاشقانهٔ سعدی را پیوند زده‌است، نوآوری اصلی به‌سبب تک بیت‌های درخشان، مستقل، وخوش‌مضمون فراوانی ست که ایجاد کرده‌است. استقلالی که حافظ از این راه به غزل داده به میزان زیادی از ساختار سوره‌های قرآن تأثیر گرفته‌است، که آن را انقلابی در آفرینش اینگونه شعر دانسته‌اند (صفحهٔ ۳۴ حافظ‌نامه، شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ، بخش اوّل.)

حافظ و پیشینیان

یکی از باب‌های عمده در حافظ‌شناسی مطالعهٔ کمّی و کیفی میزان، گستره، مدل، و ابعاد تأثیر پیشینیان و هم‌عصران بر هنر و سخن اوست. این نوع پژوهش را از دو دیدگاه عمده دنبال کرده‌اند: یکی از منظر استقلال، یگانگی، بی نظیری، و منحصربه‌فرد بودن حافظ و اینکه در چه مواردی او اینگونه‌است. دوّم از دیدگاه تشابهات و همانندی‌های آشکار و نهانی که مابین اشعار حافظ و دیگران وجود دارد.

از نظر یکتا بودن، هر چند حافظ قالب‌های شعری استادان پیش از خودش و شاعران معاصرش همچون خاقانی، نظامی، سنایی، عطار، مولوی، عراقی، سعدی، امیر خسرو، خواجوی کرمانی، و سلمان ساوجی را پیش چشم داشته، زبان شعری، سبک و شیوهٔ هنری، و نیز اوج و والایی پیام‌ها و اندیشه‌های بیان‌گردیده با آن‌ها چنان بالا و ارفع است که او را نمی‌توان پیرو هیچ‌کس به‌حساب‌آورد (صفحهٔ ز، پش‌گفتار در دیوان حافظ با ترجمه و شرح اردو توسط عبادالله اختر).

کس چو حافظ نگشاد از رخ اندیشه نقاب

تا سر زلف سخن را به قلم شانه زدند (حافظ)

از منظر تأثیر آثار دیگران بر حافظ و اشعارش، پیش‌زمینهٔ (background) بسیاری از افکار، مضامین، صنایع و نازک‌خیالی‌های هنری و شعری حافظ در آثار پیشینیان او هم وجود دارد (صفحهٔ ۴۰ حافظ‌نامه، شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ، بخش اوّل.)

تبحر حافظ در سرودن غزل بوده و با ترکیب اسلوب و شیوه شعرای پیشین خود سبکی را بنیان نهاده که اگر چه پیرو سبک عراقی است اما با تمایز ویژه به نام خود او شهرت دارد. برخی از حافظ پژوهان شعر او را پایه گذار سبک هندی می‌دانند که ویژگی اصلی آن استقلال نسبی ابیات یک غزل است (حافظ نامه، خرمشاهی

داشته‌است که بر دیوان اشعار حافظ شرح بنویسند. بیشتر شارحان حافظ از دو قلمرو بزرگ زبان و ادبیّات فارسی بنا به ماهیّت و طبیعتش، شعر حافظ شرح‌طلب است. این امر، به هیچ وجه ناشی از دشواری یا دیریابی آن نیست، بلکه، در