تربیت دینی کودکان در دوره‌ی پیش از دبستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 58

تربیت دینی کودکان در دوره‌ی پیش از دبستان

مقدمه

آموزش و پرورش در دوره‌ی پیش از دبستان، از دیرباز در کشور ما به عنوان مرحله‌ای از آموزش مطرح بوده است. یعنی از همان زمانی که برنامه‌ریزی در امر تعلیم و تربیت کودکان در دوره‌ی دبستان به طور جدی مورد توجه قرار گرفت، مسئله‌ی تعلیم و تربیت کودکان در سال‌های اولیه‌ی پیش از دبستان نیز، که باید آن را سال‌های سازندگی و تشکیل دهنده‌ی بسیاری از صفات و ویژگی‌های کودک نامید، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است؛ لیکن، کمبودها و تنگناهای اطلاعاتی و اقتصادی همواره موجب کوتاهی در پرداختن به آن گردیده است.

نگاهی گذرا به تغییرات و تحولات آموزش و پرورش پیش از دبستان، در طول بیش از نیم قرن گذشته، نشانگر این واقعیت است که مبحث تربیت دینی گاهی به عمد و گاهی به سهو نادیده گرفته شده یا براساس یافته‌های پژوهشی بدان پرداخته نشده است؛ لیکن تزلزل و مشکلات موجود در اعتقادات دینی جوانان این عصر ایران زمین، لزوم بازنگری عمیق و مبتنی بر مطالعه را در برنامه‌های دوره‌ی پیش از دبستان الزامی می‌کند.

در این مقاله در پی آنیم که با توجه به ویژگی‌های فطری دین‌خواهی و خداجویی کودکان پیش دبستانی و نیز با درنظر گرفتن احادیث و رهنمود‌های بزرگان دین، به راه‌های عملی در تربیت دینی کودکان، در دوره‌ی پیش از دبستان، دست یابیم.روش‌های تربیت دینی کودکان پیش دبستانی کودک امانتی الهی و ودیعه‌ای آسمانی است که به پدر و مادر سپرده شده است. قلب پاک کودک، گوهری گران‌مایه و نفیس و آیینه‌ای روشن است که از هر گونه نقش و نگاری خالی است و در عین حال قابلیت پذیرش هر نقشی را دارد... پس اگر وی را طبق اصول صحیح تعلیم و تربیت، به عادات و صفات نیک پرورش دهند، به آن عادات خو گرفته، بر آن صفات نشو و نما می‌کند.(سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، 1365)

هدایت کودکان جز از طریق پرورش صحیح مذهبی آنان میسر نیست و کودکان برای پذیرش رفتار‌هی صحیح و مطلوب اجتماعی از طریق آموزش مسایل دینی، آمادگی بیشتری دارند تا از راه‌های دیگر. در مرحله‌ی پیش از دبستان، بهتر است آموزش مسایل به صورت «آموزش غیر مستقیم» باشد و هر کودک به تناسب میزان تمایل و توان خویش کشف کند و یاد بگیرد. علاوه بر آن بهتر است کودک در انجام فعالیت‌ها از آزادی بیشتری برخوردار شود و آموزش برای او جنبه‌ی سرگرمی و بازی داشته باشد. در روش آموزش غیر مستقیم، کودکان فرصت دارند برنامه‌های کار خود را تنظیم کنند و درباره‌ی دانسته‌ها و کشفیات خود، پرسش‌های گوناگون مطرح نمایند. ارزشیابی از آموخته‌های آنان نیز باید به صورت غیر مستقیم انجام شود، مانند ارزشیابی در حین بحث و گفت وگو و مشاهده. به بیان دیگر، نیازی نیست سخن از امتحان به میان آید.

ویژگی‌های که در دوره‌ی پیش از دبستان بسیار مهم است و باید به آن‌ها توجه کرده، روش‌های آموزشی را براساس آن ویژگی‌ها طرح‌ریزی نمود، عبارت‌اند از:1-علاقه‌ی کودکان به بازی.

2-قدرت و نیاز کودکان به الگوگیری، نقش‌پذیری و تقلید در این سن.3- شادی کودکان و علاقه‌ی آن‌ها به مطالب آهنگین.گستره‌ی برنامه‌ها و فعالیت‌های دوران پیش دبستانی را نیز می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

الف) توسعه‌ی مهارت‌های حسی و حرکتی.

ب) توسعه‌ی مهارت‌های کلامی.

ج) توسعه‌ی مهارت‌های شناختی.

د) توسعه‌ی مهارت‌های اجتماعی.

هـ) توسعه‌ی قوای خلاق و زیبایی شناختی.

و) تقویت مهارت‌های خود‌یاری و رشد عاطفی. (افروز، 1378)

دکتر غلامحسین شکوهی (1363)، اهداف عمده‌ی آموزش و پرورش در دوره‌ی قبل از دبستان را به صورت زیر بیان کرده است:

پرورش عادات مفید در کودک به منظور تأمین تندرستی و ایجاد مهارت‌های که برای تطبیق شخص با محیط لازم است.

پرورش رفتارهای اجتماعی مطلوب در کودکان.

پرورش عواطف کودکان.

کمک به پرورش استعداد‌های فطری کودکان.

ایجاد حس اعتماد به نفس و امنیت خاطر در کودکان.

متوجه ساختن کودک به دنیای پیرامونش.

تشویق حس استقلال‌طلبی.

پرورش حس زیبایی‌شناسی در کودکان.

با یک بررسی ساده می‌توان جایگاه تربیت دینی کودکان را در کنار هر یک از موارد بالا یا به شکل چتر فلسفی گسترده در بالای موارد فوق مشاهده کرد. برای مثال، در پرورش عواطف کودک مسلمان، علاوه بر پرورش حسّ نوع‌دوستی، به پرورش حس برادری اسلامی و کنترل عواطف نیز توجه می‌شود. علاوه بر آن برای ایجاد حس اعتماد به نفس در کودک مسلمان، گوشزد کردن