تحقیق؛ شهریار

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

شهریار

استاد سید محمد حسین بهجت تبریزی (شهریار) در سال 1285 هجری شمس در سال 1285 هجری شمسی در روستای خشکاب در بخش قره چمن آذربایجان متولد شد. پدرش حاجی میر آقا خشکنابی و از وکلای مبرز و مردی فاضل و خوش محاوره و از خوش نویسان دوره خود و با اینان و کریم الطبع بود.او در اوایل شاعری بهجت تخلص میکرد و بعداظ’ دوباره با فال حافظ تخلص خواست که دوبیت شاهد از دیوان آمد و خواجه تخلص او را شهریار تعیین کرد. او تحصیلات خود را در مدرسه متحده و فیوضات و متوسطه تبریز و دارالفنون تهران گذراند و تا کلاس آخر مدرسه طب تحصیل کرد و به مدارج بالایی دست یافت ولی در سالها آخر تحصیل این رشته دست تقدیر او را به دام عشقی نافرجام گرفتار ساخت و این ناکامی موهبتی بود الهی; که در آتش درون وسوز و التهاب شاعر را شعله ور ساخت و تحولات درونی او را به اوج معنوی ویژه ای کشانید تا جایی که از بند علائق رست و در سلک صاحبدلان درآمد و سروده هایش رنگ و بوی دیگر یافت و شاعر در آغازین دوران جوانی به وجهی نیک از عهد این آزمون درد و رنج برآمد و برپایه هنری اش به سرحد کمال معنوی رسید. غالب غزلهای سوزناک او که به دائقه عموم خوش آیند است. این عشق مجاز است که در قصیده زفاف شاعر که شب عروسی معشوقه هم هست; با یک قوس صعودی اوج گرفته; به عشق عرفانی و الهی تبدیل میشود. ولی به قول خودش این عشق مجاز به حالت سکرات بوده و حسن طبیعت هم مدتها به همان صورت اولی برای او تجلی کرده و شهریار هم بازبان اولی با او صحبت کرده است.اصولاظ’ شرح حال و خاطرات زندگی شهریار در خلال اشعارش خوانده میشود و هر نوع تفسیر و تعبیری که در آن اشعار بشود به افسانه زندگی او نزدیک است. عشقهای عارفانه شهریار را میتوان در خلال غزلهای انتظار; جمع وتفریق; وحشی شکار; یوسف گمگشته; مسافر همدان; حراج عشق; ساز صباط،; ونای شبان و اشک مریم: دو مرغ بهشتی....... و خیلی آثار دیگر مشاهده کرد. محرومیت وناکامیهای شهریار در غزلهای گوهرفروش: ناکامیها; جرس کاروان: ناله روح; مثنوی شعر; حکمت; زفاف شاعر و سرنوشت عشق بیان شده است. خیلی از خاطرات تلخ و شیرین او در هذیان دل: حیدربابا: مومیای و افسانه شب به نظر میرسد.استاد شهریار سرانجام پس از هشتاد و سه سال زندگی شاعرانه پربار و افتخار در 27 شهریور ماه 1367 به ملکوت اعلی پیوست و پیکرش در مقبره الشعرای تبریز که مدفن بسیاری از شعرا و هنرمندان آن دیار است به خاک شپرده شد.

تحقیق در مورد شهریار1 (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

محمد حسین شهریار

سید محمد حسین بهجت تبریزی که بعدها نام (( شهریار )) را برگزید و بدین نام مشهور گشت ، به سال 1285 ه . ش در تبریز متولد شد . پدرش میرزا آقا خشکنابی وکیل عدلیه ( دادگستری ) و از افراد سرشناس تبریز بود .

دوران کودکی شهریار مصادف بود با ایام انقلاب تبریز در جریان نهضت مشروطه ، از این رو مدتی طعم نا امنی و آوارگی را چشید و در روستاهای اطراف تبریز و از آن جمله ده آبا و اجدادیش ، خشکناب ، به سر برد . تحصیلات خود را در تبریز آغاز کرد و مدرسه دارالفنون تهران به پایان برد. پس از پایان دوره متوسطه وارد دانشکدۀ پزشکی شد اما کمی پیش از آن که این دوره را به پایان برساند ، بیشتر به دلیل ناداری و تنگدستی و در پی یک شکست عاطفی ، که یه دنبال عشقی نا کام برای او پیش آمد ، تحصیل طب را رها کرد و در خط شاعری افتاد .

بعد از ترک تحصیل به خراسان و به دیدار کمال الملک نقاش بر جسته آن روزگار شتافت و شعری هم با عنوان (( زیارت کمال الملک )) به این مناسبت سرود .

شهریار از سال 1310 بناگزیر وارد خدمات دولتی شد و پس از چند بار تغییر شغل و سمت ، سر انجام در بانک کشاورزی به کار پرداخت و با آن که این کار را هم دوست نداشت تا ایام بازنشستگی به همین خدمت مشغول بود .

شهریار بیشتر اوقات خویش را با شعر و ادب سر می کرد و بویژه در سالهای انقلاب و پس از آن به موضوعات دینی و اخلاقی روی آورد . وی در سال 1367 به سن 84 سالگی درگذشت و در مقبره الشعرای (( سرخاب )) تبریز مدفون گشت .

شعر شهریار

محمد حسین شهریاری در سرودن انواع شعر سنتی فارسی از قصیده و مثنوی گرفته تا غزل و قطعه و رباعی مهارتی داشت . گذشته از این در طریق نیمایی نیز طبع آزمایی کرده و قطعات زیبایی چون : (( ای وای مادرم )) ، (( دو مرغ بهشتی )) ، (( مومیایی )) ، (( پیام به انشتین )) از خود به یادگار گذاشته است . در اشعار نیمایی او بویژه در (( پیام به انشتین )) روح انسان دو ستی و همدردی با جهان انسانی گرفتار در چنگال تمدن صنعتی موج می زند تا حدی که زبان او گاهی به مرز شعار نزدیک می شود . در کنار همۀ اینها شهریار به زبان مادری خود ، یعنی ترکی آذربایجانی اشعار نغزی سروده است . منظومه سلام حیدر بابا ی او ، که به فارسی هم ترجمه شده است ،از شاهکارهای ادبیات ترکی آذربایجانی است.عنوان ترکی منظومه (( حیدر بابایه سلام ))

است ، که در آن شاعر با دلدادگی تمام از اصالت و زیباییهای روستا و فرهنگ روستایی – که خود بدان متعلق بود – یاد کرده است . این منظومه چنان با جان و روح و احساس شاعر پیوند خورده که در واقع جوهر شعر و حاصل یک عمر تأملات عاطفی او را در خود انعکاس داده است . به همین اعتبار می توان شهریار را (( شاعر حیدر بابا )) و (( شاعر شکوه روستا )) نام نهاد . این منظومه نخستین بار در سال 1332 در تبریز منتشر شد و ابتدا در میان اهالی آذربایجان و بتدریج در سراسر ایران شهرت یافت و ورد زبانها شد .

بند اول (( حیدر بابایه سلام )) با ترجمه آن چنین است :

حیدر بابا ، ایلدریملار شاخاندا سللر ، سولار شا قلیدیب ، آخاندا

قزلار اوناصف با غلیوب باخاندا سلام اولسون ، شوکتوزه ، ائلوزه

منیم ده بیر آدیم گلسین دیلو زه

ترجمه : حیدر بابا زمانی که رعد و برق می شود و سیلها و آبهای روان (( باران )) از کوهها و دشتها سرازیر می شوند و دختران زیبا در صفها و گروهی ایستاده ، نگاه می کنند ، سلام و درود باد بر شوکت و عظمت شما و بر جمع و گروه شما . در آن حال مرا نیز به یاد آورید .

شهریار به شاعران طراز اول فارسی یعنی فردوسی ، سعدی ، مولوی و حافظ عشق می ورزید و بویژه شهر و اندیشۀ حافظ را پیوسته می ستود و شیفتگی بیشتری به لسان الغیب شیراز از خود نشان می داد این عشق و احساس را در دو غزل (( واداع با حافظ )) و (( حافظ جاودان )) بیشتر و ژرفتر نشان داده است . بیشترین لطلیف طبع شهریار در قالب غزل نمودار گشته است . غزلهای او که یادگار دوران جوانی و روزگار پختگی شاعر است ، بویژه از لحاظ زبان و احساس در اوج است . گویی او در غزلسرایی از تجربیات سه شاعر بزرگ و غزلسرای نامی ایران : مولوی ، سعدی و حافظ بهره مند گشته است .

در شعر شهریار اندیشه های دینی در قالب نیایشهای مؤثر و دلدادگیهایی که مخصوصاً نسبت به حرت علی علیه السلام از خود نشان داده است ، کم نیست . در عین حال روی هم رفته او را شاعری شاد و صاحب طبع و احساس رقیق و بذله گو می یابیم . در شعر او با همۀ آزادگی و علو طبعی که در آن جلوه گر است ، دنیا گریزی مطلق جایی پیدا نکرده است . اینک نمونه هایی از شعر او :

چه خواهد بودن

آسمان گو ندهد کام چه خواهد بودن یا حریفی نشود رام چه خواهد بودن

حاصل از کشمکش زندگی ای دل نامیست گر نماند زمن این نام چه خواهد بودن

آفتابی بود این عمر ولی بر لب بام آفتابی به لب بام چه خواهد بودن

مرغ اگر همت آن داشت که از دانه گذشت گو همه پیچ و خم دام چه خواهد بودن

صبح اگر طالع وقتست غنیمت بشمار کس نخوانده ست که تام شام چه خواهد بودن

چند کوشی که به فرمان تو باشد ایام نه تو باشی و نه ایام چه خواهد بودن

گر دلی داری و پایبند تعلق خواهی خوشتر از زلف دلارام چه خواهد بودن

شرط موزونی اخلاق بود شاهد را ور نه موزونی اندام چه خواهد بودن

پیر ما گفت و چه خوش گفت که از خلق مدار چشم انعام که انعام چه خواهد بودن

شهریاریم و گدای در آن خواجه که گفت (( خوشتر از می و جام چه خواهد بودن ))

تحقیق در مورد شهریار1 (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

محمد حسین شهریار

سید محمد حسین بهجت تبریزی که بعدها نام (( شهریار )) را برگزید و بدین نام مشهور گشت ، به سال 1285 ه . ش در تبریز متولد شد . پدرش میرزا آقا خشکنابی وکیل عدلیه ( دادگستری ) و از افراد سرشناس تبریز بود .

دوران کودکی شهریار مصادف بود با ایام انقلاب تبریز در جریان نهضت مشروطه ، از این رو مدتی طعم نا امنی و آوارگی را چشید و در روستاهای اطراف تبریز و از آن جمله ده آبا و اجدادیش ، خشکناب ، به سر برد . تحصیلات خود را در تبریز آغاز کرد و مدرسه دارالفنون تهران به پایان برد. پس از پایان دوره متوسطه وارد دانشکدۀ پزشکی شد اما کمی پیش از آن که این دوره را به پایان برساند ، بیشتر به دلیل ناداری و تنگدستی و در پی یک شکست عاطفی ، که یه دنبال عشقی نا کام برای او پیش آمد ، تحصیل طب را رها کرد و در خط شاعری افتاد .

بعد از ترک تحصیل به خراسان و به دیدار کمال الملک نقاش بر جسته آن روزگار شتافت و شعری هم با عنوان (( زیارت کمال الملک )) به این مناسبت سرود .

شهریار از سال 1310 بناگزیر وارد خدمات دولتی شد و پس از چند بار تغییر شغل و سمت ، سر انجام در بانک کشاورزی به کار پرداخت و با آن که این کار را هم دوست نداشت تا ایام بازنشستگی به همین خدمت مشغول بود .

شهریار بیشتر اوقات خویش را با شعر و ادب سر می کرد و بویژه در سالهای انقلاب و پس از آن به موضوعات دینی و اخلاقی روی آورد . وی در سال 1367 به سن 84 سالگی درگذشت و در مقبره الشعرای (( سرخاب )) تبریز مدفون گشت .

شعر شهریار

محمد حسین شهریاری در سرودن انواع شعر سنتی فارسی از قصیده و مثنوی گرفته تا غزل و قطعه و رباعی مهارتی داشت . گذشته از این در طریق نیمایی نیز طبع آزمایی کرده و قطعات زیبایی چون : (( ای وای مادرم )) ، (( دو مرغ بهشتی )) ، (( مومیایی )) ، (( پیام به انشتین )) از خود به یادگار گذاشته است . در اشعار نیمایی او بویژه در (( پیام به انشتین )) روح انسان دو ستی و همدردی با جهان انسانی گرفتار در چنگال تمدن صنعتی موج می زند تا حدی که زبان او گاهی به مرز شعار نزدیک می شود . در کنار همۀ اینها شهریار به زبان مادری خود ، یعنی ترکی آذربایجانی اشعار نغزی سروده است . منظومه سلام حیدر بابا ی او ، که به فارسی هم ترجمه شده است ،از شاهکارهای ادبیات ترکی آذربایجانی است.عنوان ترکی منظومه (( حیدر بابایه سلام ))

است ، که در آن شاعر با دلدادگی تمام از اصالت و زیباییهای روستا و فرهنگ روستایی – که خود بدان متعلق بود – یاد کرده است . این منظومه چنان با جان و روح و احساس شاعر پیوند خورده که در واقع جوهر شعر و حاصل یک عمر تأملات عاطفی او را در خود انعکاس داده است . به همین اعتبار می توان شهریار را (( شاعر حیدر بابا )) و (( شاعر شکوه روستا )) نام نهاد . این منظومه نخستین بار در سال 1332 در تبریز منتشر شد و ابتدا در میان اهالی آذربایجان و بتدریج در سراسر ایران شهرت یافت و ورد زبانها شد .

بند اول (( حیدر بابایه سلام )) با ترجمه آن چنین است :

حیدر بابا ، ایلدریملار شاخاندا سللر ، سولار شا قلیدیب ، آخاندا

قزلار اوناصف با غلیوب باخاندا سلام اولسون ، شوکتوزه ، ائلوزه

منیم ده بیر آدیم گلسین دیلو زه

ترجمه : حیدر بابا زمانی که رعد و برق می شود و سیلها و آبهای روان (( باران )) از کوهها و دشتها سرازیر می شوند و دختران زیبا در صفها و گروهی ایستاده ، نگاه می کنند ، سلام و درود باد بر شوکت و عظمت شما و بر جمع و گروه شما . در آن حال مرا نیز به یاد آورید .

شهریار به شاعران طراز اول فارسی یعنی فردوسی ، سعدی ، مولوی و حافظ عشق می ورزید و بویژه شهر و اندیشۀ حافظ را پیوسته می ستود و شیفتگی بیشتری به لسان الغیب شیراز از خود نشان می داد این عشق و احساس را در دو غزل (( واداع با حافظ )) و (( حافظ جاودان )) بیشتر و ژرفتر نشان داده است . بیشترین لطلیف طبع شهریار در قالب غزل نمودار گشته است . غزلهای او که یادگار دوران جوانی و روزگار پختگی شاعر است ، بویژه از لحاظ زبان و احساس در اوج است . گویی او در غزلسرایی از تجربیات سه شاعر بزرگ و غزلسرای نامی ایران : مولوی ، سعدی و حافظ بهره مند گشته است .

در شعر شهریار اندیشه های دینی در قالب نیایشهای مؤثر و دلدادگیهایی که مخصوصاً نسبت به حرت علی علیه السلام از خود نشان داده است ، کم نیست . در عین حال روی هم رفته او را شاعری شاد و صاحب طبع و احساس رقیق و بذله گو می یابیم . در شعر او با همۀ آزادگی و علو طبعی که در آن جلوه گر است ، دنیا گریزی مطلق جایی پیدا نکرده است . اینک نمونه هایی از شعر او :

چه خواهد بودن

آسمان گو ندهد کام چه خواهد بودن یا حریفی نشود رام چه خواهد بودن

حاصل از کشمکش زندگی ای دل نامیست گر نماند زمن این نام چه خواهد بودن

آفتابی بود این عمر ولی بر لب بام آفتابی به لب بام چه خواهد بودن

مرغ اگر همت آن داشت که از دانه گذشت گو همه پیچ و خم دام چه خواهد بودن

صبح اگر طالع وقتست غنیمت بشمار کس نخوانده ست که تام شام چه خواهد بودن

چند کوشی که به فرمان تو باشد ایام نه تو باشی و نه ایام چه خواهد بودن

گر دلی داری و پایبند تعلق خواهی خوشتر از زلف دلارام چه خواهد بودن

شرط موزونی اخلاق بود شاهد را ور نه موزونی اندام چه خواهد بودن

پیر ما گفت و چه خوش گفت که از خلق مدار چشم انعام که انعام چه خواهد بودن

شهریاریم و گدای در آن خواجه که گفت (( خوشتر از می و جام چه خواهد بودن ))

کارخانه شهریار کام

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 42 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

نام کارخانه: شهریارکام (دُرج)

آدرس کارخانه: مشهد – شهرک صنعتی طوس

معـرفی کارخـانـه:

کارخانه شهریارکام درسال 1372 با مدیریت جناب آقای مهندس جمال خدیوجم وبا همکاری هیئت مدیره به صورت سهامی درمنطقه شهرک صنعتی طوس احداث گردیده است .

کارخانه شهریارکام محصولات خود راکه شامل انواع کیک ، کلوچه ، بیسکویت ، وویفر می باشد تحت نام تجاری دُرج به بازارداخل کشورعرضه می دارد .

کارخانه شهریارکام درواقع زیرمجموعه ای ازکارخانه خدیوپور بوده که علاوه برتولید محصولات خود بانام تجاری درج برای کارخانه خدیوپور نیز محصول تولید می کند. علاوه براین شهریارکام برای کارخانجات بزرگی مانند کارخانجات آستان قدس نیزمحصول تولید می کند. مانند ویفر وبیسکویت آستان قدس ،کیک دانش آموز کیک دانش و....... البته کلیه این اقدامات زیر نظرمهندسین کارخانجات مربوطه صورت می گیرد .

مساحت وابعاد سالن ها:

کارخانه شهریارکام دارای مساحتی برابر با 5000 بوده که ازاین مساحت 1500مترمربع آن را سالن تولید ، 800 مترمربع را سالن مواداولیه ، 20مترمربع راآزمایشگاه شیمی و25مترمربع راخمیرخانه، و5 مترمربع آزمایشگاه میکروبی وبقیه مساحت را ساختمان اداری وسرویس بهداشتی وحیاط کارخانه رادربرمی گیرد . ساعات کارکارخانه:

کارخانه شهریارکام درسه شیفت 8 ساعت به تولید محصول مشغول می باشد .

مواد اولیه کارخانه :

آرد :

نوع آرد هم ازلحاظ قوت وضعف وهم درصد استخراج بسیار مهم می باشد وبه عنوان یک نقطه بحرانی درتهیه وکیفیت محصولات تولیدی به شمار می رود .

آردی با درصد استخراج 72 درصد برای محصولات تولیدی به شمار می رود .

درکل ویژگیهای آرد مورد استفاده کارخانه با توجه به استاندارد شماره 103 (آردوگندم ) سازمان استاندارد تأمین می شود .

کارخانه شهریارکام آرد موردنیاز خود را بیشتراز آرد سفید میثم وآرد رضا قوچان تأمین می کند . آرد مورداستفاده کارخانه باید قبل از انبارکردن درسالن مواداولیه با رطوبت نسبی حداکثر65 درصد ودمای حداکثر20درجه نگهداری شود .

آب :

آب مورد استفاده کارخانه نباید زیاد سخت باشد ونه زیاد نرم .

غالباً کارخانه ازآب شهری برای تولید محصولات خود استفاده می کند .

روغن : روغن مورد استفاده کارخانه بیشتر روغن جامد ومایع گلنـاز، فرآیند وآفتابـگردان می باشد. روغن را به همراه تخم مرغ ، کنجد ، اسانس ، شیرخشک ، کاکائووپودر نارگیل درسردخانه با رطوبت نسبی 65 درجه نگهداری می کنند .

روغن را قبل از انبار کردن آ ن میزان اسیدیته عددی اکسید روغن اندازه گیری می شود.

بکینگ پودر:

بکینگ پودر درتولیداینگونه محصولات یک نقطه بحرانی می باشد که باید ازلحاظ های واکنش موردبررسی قرارگیرد وهم چنین درموقع خرید ازلحاظ ترکیبات مناسب باشد مثلاً : بیک نبات سدیم آن نباید زیاد باشد . اگر زیاد باشد H در محصول قلیائی می شود که مطلوب نیست .

اندازه ذرات بکینگ پودر مهم است که بکینگ پودرخوب دارای ذرات ریز می باشد .

بکنیگ پودر خریداری شده باید ازلحاظ میزان تولید گاز بررسی شود وهم چنین ناخالص های آن توسط الک جدا شود .

بکـینـگ پودرمنـاسب بکـینـگ پودری است که دانه های آن ریزبوده ودردرجه حرارت های معمولی واکنش نداشته باشد یاکمترین واکنش راداشته باشد وبیشترین واکنش رادرحرارت پخت داشته باشد . بکینگ پودر هم مسلماً نباید زیاد بماند چون اثرخود رااز دست می دهد . میزان عمرمفید بکینگ پودربستگی به نوع آن دارد .

شکر:

شکر خریداری شده باید ازلحاظ ذرات خارجی بررسی شود .

شـکررا بـرای تهیه کـرم ونیرپـودر می شود ولـی درسـایـر محصولات نیـازی به این عمل نمی باشد .

تخم مرغ وپودرتخم مرغ :

تخم مرغ مورد استفاده کارخانه باید دارای شریط ذیل باشد :

- تازه باشد . – زرده کروی باشد . - زرده درمرکز سفید قرارداشته باشد . - رنگ سفیده شفاف باشد .- سفیده حالت ژل محکم وپایدارداشته باشد .

تخم مرغ ازلحاظ قیمت گرانتروبارمیکروبی بیشتری دارد بنابراین بیشتر ازپودر تخم مرغ استفاده می شود .

ویژگی های پودرتخم مرغ :

پودر کـامل تخـم مـرغ : 5درصد رطـوبـت ، چـربـی 40درصد ، پروتئین 45 درصد وpH = 5/8

پودرسفیده تخم مرغ : حـداکـثر7درصد ، چربی به میزان جزئی پروتئین78درصدوPH 8- 7

زرده تخـم مـرغ : 4 درصـد رطـوبـت ، چـربـی 54 درصـد ، پـروتـئـیـن 31 درصد و PH 7/5.5

زندگی نامه سید محمد حسین شهریار

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

محمد حسین شهریار

سید محمد حسین بهجت تبریزی که بعدها نام (( شهریار )) را برگزید و بدین نام مشهور گشت ، به سال 1285 ه . ش در تبریز متولد شد . پدرش میرزا آقا خشکنابی وکیل عدلیه ( دادگستری ) و از افراد سرشناس تبریز بود .

دوران کودکی شهریار مصادف بود با ایام انقلاب تبریز در جریان نهضت مشروطه ، از این رو مدتی طعم نا امنی و آوارگی را چشید و در روستاهای اطراف تبریز و از آن جمله ده آبا و اجدادیش ، خشکناب ، به سر برد . تحصیلات خود را در تبریز آغاز کرد و مدرسه دارالفنون تهران به پایان برد. پس از پایان دوره متوسطه وارد دانشکدۀ پزشکی شد اما کمی پیش از آن که این دوره را به پایان برساند ، بیشتر به دلیل ناداری و تنگدستی و در پی یک شکست عاطفی ، که یه دنبال عشقی نا کام برای او پیش آمد ، تحصیل طب را رها کرد و در خط شاعری افتاد .

بعد از ترک تحصیل به خراسان و به دیدار کمال الملک نقاش بر جسته آن روزگار شتافت و شعری هم با عنوان (( زیارت کمال الملک )) به این مناسبت سرود .

شهریار از سال 1310 بناگزیر وارد خدمات دولتی شد و پس از چند بار تغییر شغل و سمت ، سر انجام در بانک کشاورزی به کار پرداخت و با آن که این کار را هم دوست نداشت تا ایام بازنشستگی به همین خدمت مشغول بود .

شهریار بیشتر اوقات خویش را با شعر و ادب سر می کرد و بویژه در سالهای انقلاب و پس از آن به موضوعات دینی و اخلاقی روی آورد . وی در سال 1367 به سن 84 سالگی درگذشت و در مقبره الشعرای (( سرخاب )) تبریز مدفون گشت .

شعر شهریار

محمد حسین شهریاری در سرودن انواع شعر سنتی فارسی از قصیده و مثنوی گرفته تا غزل و قطعه و رباعی مهارتی داشت . گذشته از این در طریق نیمایی نیز طبع آزمایی کرده و قطعات زیبایی چون : (( ای وای مادرم )) ، (( دو مرغ بهشتی )) ، (( مومیایی )) ، (( پیام به انشتین )) از خود به یادگار گذاشته است . در اشعار نیمایی او بویژه در (( پیام به انشتین )) روح انسان دو ستی و همدردی با جهان انسانی گرفتار در چنگال تمدن صنعتی موج می زند تا حدی که زبان او گاهی به مرز شعار نزدیک می شود . در کنار همۀ اینها شهریار به زبان مادری خود ، یعنی ترکی آذربایجانی اشعار نغزی سروده است . منظومه سلام حیدر بابا ی او ، که به فارسی هم ترجمه شده است ،از شاهکارهای ادبیات ترکی آذربایجانی است.عنوان ترکی منظومه (( حیدر بابایه سلام ))

است ، که در آن شاعر با دلدادگی تمام از اصالت و زیباییهای روستا و فرهنگ روستایی – که خود بدان متعلق بود – یاد کرده است . این منظومه چنان با جان و روح و احساس شاعر پیوند خورده که در واقع جوهر شعر و حاصل یک عمر تأملات عاطفی او را در خود انعکاس داده است . به همین اعتبار می توان شهریار را (( شاعر حیدر بابا )) و (( شاعر شکوه روستا )) نام نهاد . این منظومه نخستین بار در سال 1332 در تبریز منتشر شد و ابتدا در میان اهالی آذربایجان و بتدریج در سراسر ایران شهرت یافت و ورد زبانها شد .

بند اول (( حیدر بابایه سلام )) با ترجمه آن چنین است :

حیدر بابا ، ایلدریملار شاخاندا سللر ، سولار شا قلیدیب ، آخاندا

قزلار اوناصف با غلیوب باخاندا سلام اولسون ، شوکتوزه ، ائلوزه

منیم ده بیر آدیم گلسین دیلو زه

ترجمه : حیدر بابا زمانی که رعد و برق می شود و سیلها و آبهای روان (( باران )) از کوهها و دشتها سرازیر می شوند و دختران زیبا در صفها و گروهی ایستاده ، نگاه می کنند ، سلام و درود باد بر شوکت و عظمت شما و بر جمع و گروه شما . در آن حال مرا نیز به یاد آورید .

شهریار به شاعران طراز اول فارسی یعنی فردوسی ، سعدی ، مولوی و حافظ عشق می ورزید و بویژه شهر و اندیشۀ حافظ را پیوسته می ستود و شیفتگی بیشتری به لسان الغیب شیراز از خود نشان می داد این عشق و احساس را در دو غزل (( واداع با حافظ )) و (( حافظ جاودان )) بیشتر و ژرفتر نشان داده است . بیشترین لطلیف طبع شهریار در قالب غزل نمودار گشته است . غزلهای او که یادگار دوران جوانی و روزگار پختگی شاعر است ، بویژه از لحاظ زبان و احساس در اوج است . گویی او در غزلسرایی از تجربیات سه شاعر بزرگ و غزلسرای نامی ایران : مولوی ، سعدی و حافظ بهره مند گشته است .

در شعر شهریار اندیشه های دینی در قالب نیایشهای مؤثر و دلدادگیهایی که مخصوصاً نسبت به حرت علی علیه السلام از خود نشان داده است ، کم نیست . در عین حال روی هم رفته او را شاعری شاد و صاحب طبع و احساس رقیق و بذله گو می یابیم . در شعر او با همۀ آزادگی و علو طبعی که در آن جلوه گر است ، دنیا گریزی مطلق جایی پیدا نکرده است . اینک نمونه هایی از شعر او :

چه خواهد بودن

آسمان گو ندهد کام چه خواهد بودن یا حریفی نشود رام چه خواهد بودن

حاصل از کشمکش زندگی ای دل نامیست گر نماند زمن این نام چه خواهد بودن

آفتابی بود این عمر ولی بر لب بام آفتابی به لب بام چه خواهد بودن

مرغ اگر همت آن داشت که از دانه گذشت گو همه پیچ و خم دام چه خواهد بودن

صبح اگر طالع وقتست غنیمت بشمار کس نخوانده ست که تام شام چه خواهد بودن

چند کوشی که به فرمان تو باشد ایام نه تو باشی و نه ایام چه خواهد بودن

گر دلی داری و پایبند تعلق خواهی خوشتر از زلف دلارام چه خواهد بودن

شرط موزونی اخلاق بود شاهد را ور نه موزونی اندام چه خواهد بودن

پیر ما گفت و چه خوش گفت که از خلق مدار چشم انعام که انعام چه خواهد بودن

شهریاریم و گدای در آن خواجه که گفت (( خوشتر از می و جام چه خواهد بودن ))