لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 38
تاریخچه شیشه
/
مقدمه
انسان حتی پیش از اینکه خود شیشه بسازد، شیشههای طبیعی نظیر فولگوریت و کوارتز را کشف نموده و از آنها در موارد گوناگون استفاده کرده است. کسی از نخستین شیشهگر چیزی نمیداند. تاریخ ساختن نخستین شیشه نیز معلوم نیست.
فینیقیهای شیشهگر
بنابر یک داستان قدیمی ، فینیقیها برحسب تصادف ، نخستین شیشه را ساختهاند. داستان ، روایت بر مسافران یک کشتی دارد که در سوریه لنگر انداخته بودند. آنها برای درست کردن اجاق ، چون سنگی نیافته بودند، از قطعههایی از بار کشتی که پودر رختشویی بود، استفاده کرده بودند. هنگام پختن غذا ناگهان مشاهده کردهاند که در اثر حرارت اجاق ، قطعههای سود با شنهای دور خود ترکیب شده و به شیشه تبدیل شدهاند. البته ما دلیلی بر درستی یا نادرستی این داستان نداریم.
سیر تحولی و رشد
در تاریخ میخوانیم که به احتمال ، دههزار سال پیش از میلاد مسیح در کشور مصر یا سوریه ، یک نوع شیشه ابتدایی ساخته شده است. ولی مدارکی دال بر صحت این موضوع در دست نیست، ولی یقین داریم که در 300 سال پیش از میلاد ، در مصر کارگاههای کوچک شیشهگری وجود داشته است و شیشه را از ماسه و سود میساختند. میتوان گفت در آن تاریخ ، وسایل شیشهای جزو اشیاء تجملی مورد استفاده درباریان و توانگران قرار گرفته است.اکنون در موزه بریتانیا ، قدیمیترین ظرف شیشهای را میتوان دید که 70 سال پیش از میلاد در رم ساخته و پرداخته شده است. بعدها در سدههای 11 و 12 میلادی ، مسلمانان در تکمیل هنر شیشهگری کوشیدهاند.در سده سیزدهم میلادی ، اروپائیان ، شیشه رنگی را ساختند و از آن ، جهت تزئین کلیساها استفاده کردند. اما در آن زمان ، یک وسیله شیشهای ، حاصل مدتها تلاش و کوشش یک هنرمند بود و این کار دستی قیمت سرسامآوری داشت. تنها از اوایل سده نوزدهم است که ماشین شیشهسازی به روش فشردن ماده مذاب آن اختراع شد و وسایل گوناگون و ارزانقیمت شیشهای متداول گردید.
/
کاربردهای امروزی شیشه
امروزه ، شیشه همه جا در خدمت انسان است. این ماده ، نهتنها ظرفهای خوراکی ما را تشکیل میدهند، بلکه از اتومبیل و هواپیما گرفته تا سفینههایی که راه کرههای دیگر را در پیش میگیرند، بطور قطع شیشه دارند. بویژه این که همین شیشه بود که به صورت عدسی در آمد و چشم انسان کنجکاو را به سوی آسمانها باز کرد و به صورت وسیلهای برای دیدن نادیدنیها در آمد. امروزه نیز در آزمایشهای علمی بیشمار ، وسایل شیشهای ، مورد نیاز پژوهشگران جهان است.
مواد خام شیشه
//
علوم طبیعت > شیمی > شیمی کاربردی (صنعتی) > شیمی شیشه
(cached)
دید کلی
به منظور تولید شیشه ، سالانه ، مقادیر بسیار زیادی ماسه شیشه ، سدیم کربنات ، سدیم سولفات ناخالص و غیره مورد نیاز است. در این مقاله منابع تهیه این مواد و علت استفاده از آنها ذکر میشود.
/
ماسه شیشه
ماسه لازم برای تولید شیشه باید تقریبا کوارتز خالص باشد. در بسیاری موارد ، منطقه تهنشینی ماسه شیشه ، محل کارخانه شیشه سازی را تعیین کرده است. برای ظروف غذاخوری ، مقدار آهن موجود در ماسه نباید از 45% و برای شیشه اپتیکی نباید از 0.015% تجاوز کند، چرا که آهن تاثیر نامطلوبی بر رنگ اغلب شیشهها دارد.
سودا
Na2 یا سودا اصولا از سدیم کربنات چگال ( Na2CO3 ) تامین میشود. سایر منابع عبارتند از سدیم بیکربنات ، سدیم سولفات ناخالص و نیترات سدیم. نیترات
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 17
تاریخچه پلیس در ایران :
این کشور در بیش از دو هزار سال قبل و در دوران سلسله هخامنشیان اولین بنیانگذار سیستم حکومتى گسترده امپراطورى مى باشد. از آنجا که هر حکومتى نیازمند به نظم و امنیت مىباشد در نتیجه کشور ما انواع سیستمهاى ایجاد نظم و امنیت را در طى تاریخ مورد آزمایش قرار داده است.
اما سیستم نوین ایجاد نظم و امنیت داخلى یعنى سازمان پلیس در ایران به حدود یکصد سال پیش مربوط مىباشد. شاه قاجار ناصرالدین شاه در سفرهاى سه گانه خود به اروپا و مشاهده پلیس نوین در آن کشورها و با استخدام یک مستشار بلژیکى به نام کنت دو بینو اولین سیستم پلیسى جدید را در ایران پایه گذارى نمود. این پلیس در طى یکصد سال گذشته و تا پیروزى انقلاب اسلامى در بهمن سال 1357 از فراز و نشیبهاى متفاوت برخوردار بوده است.پلیس ایران براى مدتهاى طولانى از دو قسمت مهم پلیس شهرى و ژاندارمرى ( مرزى و روستایى ) تشکیل شده بوده، کمیته انقلاب اسلامى نیز به عنوان یکى از ارکان مهم حفظ نظم و امنیت داخلى و دفاع از ارزشهاى انقلاب در داخل کشور در بعد از پیروزى انقلاب به این مجموعه افزوده شد. کثرت نیروهاى پلیس در بعد از انقلاب و ضرورتهاى ادغام این نیروها باعث شد تا در سال 1370 با تصمیم مجلس شوراى اسلامى این سه نیرو در یکدیگر ادغام و سیستم پلیس واحد به وجود آید. براساس قانون جدید، پلیس ایران جزیى از ستاد نیروهاى مسلح و وابسته به وزارت کشور و در تبعیت از رهبرى معظم انقلاب قرار دارد.پلیس جدید ایران در سه بخش تقریباً مستقل فرماندهی، حفاظت و اطلاعات و سازمان عقیدتى سیاسى تشکیل شده است. حوزه فرماندهى و حفاظت و اطلاعات تقریباً در ساختار سیستم پلیس کلیه کشورهاى جهان مشترک مى باشد. اما وجود سازمان عقیدتى سیاسى از ویژگیهاى سیستم پلیس ایران محسوب مىگردد. این سازمان موظف است تا در بعد اعتقادی، سیاسى نسبت به حفظ دستاوردهاى ارزشهاى انقلاب و ایجاد روحیه دیندارى و اخلاق متناسب با تعلیم دین اسلام که حفظ حرمت انسانها از جمله اصول اساسى است اقدام نماید.
پلیس در مقاطع مختلف :
دوره آریایىها: شهریار ریش سفیدان و پیران
دوره مادها: واسطه
دوره هخامنشیان: خشترپاون، شهربان، نگهبان، کاراون، ارک پات، ارکبند، بازرسان شاهی، استخبارات
دوره سلوکىها: به سبک دوره هخامنشیان
دوره اشکانیان: سازمان پولیس
دوره ساسانیان: شهریک، دیهیک، کوئپان، دیوان حراس، نیزهداران
دوره اسلام: محتسب، شرطه، شحنه، معاون، متوالیالشرطه، صاحبالجسر، امرالجسر(امرالجسرین)، درابون، عامله الشرطه، والى الحرب، عسس، عسشباشی، حاکم، حافظ، صاحبالمدینه، صاحباللیل، طوافاللیل، احداث
دوره افشاریه: داروغه، کدخدا، سرهنگ، خلیفه، نواب، پاسبان
دوره زندیه: داروغه،کلانتر، محتسب، نقیب، میرشب، گزمه
دوره صفوی: دیوان بیگى داروغه، میرشب گزمه، شبگرد، پاکار، کشیکچیان دربندها، محتسبالممالک، کلانتر، ادارهاحداث
دوره قاجاریه: نسقچی، فراشباشی، دهباشی، پنجاهباشی، یوزباشی، میرغضب (ماموراعدام)، گزمه، میرشب شبگرد، داروغه، کلانتر
تاریخچه پلیس اگاهی وکارکرد ان
به دنبال ایجاد و تاسیس نظمیه در سال1253 شمسی با کمک افسر اتریشی و پیش بینی دفتر ثبت مسروقات در این تشکیلات می توان ادعا نمود که اولین سنگ بنای آگاهی در آن زمان گذاشته شد.
زمان ریاست مختارالسلطنه در سال 1288 شمسی با ایجاد گسترش و تغییرات در سازمان نظمیه دایره ای به نام دایره تحقیق تاسیس که رسیدگی به اعمال بزهکاران جنایی ،سارقین و ...در این دایره انجام می شد .
در سال 1292 با آمدن چند نفر از افسران سوئدی یکی از آنان مسئول بررسی در مورد گسترش دایره تحقیق شد که ضمن گسترش این دایره سازمان آن را به 7 شعبه افزایش و نام آن را به تامینات تغییردادند که بعضی ادارات فعلی از جمله اداره کل تشخیص هویت جزئی از آن محسوب می شد .
اولین زنی که در پلیس ایران مشغول به کار شد خانمی بود که در همین دوره توسط افسر سوئدی موسس تامینات به سمت ر یاست حسابداری نظمیه گمارده شد.
اداره تشخیص هویت که شعبه هفتم تامینات محسوب می شد دارای 2 قسمت انگشت نگاری و تن پیمایی بود ، بنابراین اولین مستند قانونی تشکیل تشخیص هویت در زمان سوئدی ها بین سال 92-1291 می باشد .
اداره تامینات که دارای 7 شعبه بود به جرایمی از قبیل قتل , سرقت , جرح , حمل اسلحه , سکه تقلبی , هتک ناموس , منافیات عفت , فریب اطفال , جیب بری , امور قمارخانه ها و مهمانخانه ها , کاروانسراها رسیدگی و تشخیص هویت مجرمان نیز بوسیله انگشت نگاری و تن پیمایی انجام می شد .
سازمان و تشکیلات تامینات تا سال 1311 تغییری نیافت . لیکن بعد از رفتن سوئدیها و تصدی افسران ایرانی بر اداره تامینات شعبه هفتم تامینات (تشخیص هویت) از تشکیلات نظمیه جدا شده و به اداره محبس پیوست این
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
تاریخچه مشاوره :
فرآیند مشاوره ارتباط نزدیکی با راهنمایی دارد. هرچند راهنمایی فرآیندی گستردهتر را شامل میشود که تمام امور زندگی فردی و اجتماعی فرد را دربر میگیرد، مشاوره قلب برنامه راهنمایی به شمار میرود و از خدمات اساسی آن است. با این وصف در تاریخ روان شناسی مشاوره دیده میشود که این شاحه از روان شناسی ، با راهنمایی به منزله فعالیتی منظم و سازمان یافته ، در سال 1908 میلادی در شهر بستن ایالت ماساچوست امریکا به وسیله شخصی به نام فرانک پارسونز که به پدر راهنمایی حرفهای مشهور است، آغاز میشود. پارسونز راهنمایی را ابتدا در مقیاسی کوچک و با تاکید بر راهنمایی حرفهای آغاز کرد. بنابراین کار او به مثابه یک نوآوری در نظام تعلیم و تربیت با نارساییهایی توام بود و به دلیل تاکید محضش بر راهنمایی حرفهای ، یک بعدی به حساب میآمد. به این ترتیب با توجه به ضرورتهایی که بر لزوم تداوم راهنمایی و مشاوره احساس میشد، روان شناسی مشاوره شکل کاملتری به خود گرفت، بطوری که نظریات متعدد در این زمینه ارائه شد و روشها و فنون مختلفی معرفی
مشاوره و راهنمایی :
یکی از تخصص های روانشناسی است که به افراد کمک می کند تا دشواریهایی که در زمینه رشد، سازگاری ، پیشرفت ،تصمیم گیری و برقراری ارتباط دارند را رفع نمایند و در واقع مشاوره فرآیندی برای شناخت دقیق تر رفتار است که برای دستیابی به هدفها و عملکردهای موثر و مفید کمک می کند. مشاوره بک معنی تجربه کردن نسل آدمی است و از سویی مبحثی نوین است . انسان در طول قرون و اعصار دریافته است به هنگام داشتن مشکل واخذ تصمیم ،گفتگو داشتن با یک دوست صمیمی ،یک معلم و روحانی همسر ،کشیش یا والدین ……. می تواند فکر را روشنی بخشد ، اخذ تصمیم را آسان کندو دلواپسی و اظطراب را کاهش دهد .
آنچه در عصر کنونی تازگی دارد تکوین ورشد مشاوره به صورت یک شغل تخصصی است .تنها در نیم قرن اخیر است که برای فردی میسر گردیده تا همه عمر و انرژی خود را در نوعی از خدمت مصرف دارد که به یاری و کمک تخصصی به دیگران است و می تواند در سراسر زندگی نه تنها مخل درآمد و امرار معاش برای حیات او باشد بلکه شغلی دلپذیر است که هم به رشد و تکامل دیگری می انجامد و هم به رشد و پیشرفت خود او می افزاید .
مشاور کیست ؟
مشاور ( counselor ) با اشخاص کار می کند که مشکلات آنها ضعیف تر از مشکلات افرادی است که روانشنالینی یا روان پزشک psychiatrist می بیند .
مشاوران اغلب با افراد بهنجار یا نسبتأ نا سازگار کار می کنند . به عقیده تیلر (1969) مشاوره خاص اشخاص بهنجار می باشد که در زمینه های مربوط به رشد و توسعه توانائیهای بالقوه خود مشکل دارند. در موارد ی که مددجو گرفتار پریشانی جدی نشده است و مشکلات او نیز از نوع مسائل و مشکلات افراد بهنجار می باشد .
و در تعریف دیگر آمده است :
مشاوره رابطه حضوری بین یک فرد و متخصص با مراجع یا مراجعان است که طی آن مشاور با استفاده از علم و دانش و مهارت و توانائیهای خود ، به مراجع کمک می کند تا درک و شناخت بهتری از مسایل و موقعیت خود بدست آورد و به مطلوب ترین شکل از توانایی استعداد و امکانات خود بهره گیرد و قادر گردد در مواجهه با پیشامد ها و مشکلات زندگی به گونه ای مناسب و عاقلانه تصمیم گیری کند . حاصل این فعالیت نه تنها کمک به خود مراجع برای رفع مشکلات اوست ، بلکه رشد و تعالی شخص و اجتماعی و ی را نیز به همراه خواهد داشت .
(انواع مشاوره)
مشاوران برای درک و تشخیص مشکلات از انواع روشها و رویکردهای مشاوره و روان درمانی نظام دار مبتنی بر پژوهش استفاده می کنند.
مشاوره ، به روش مستقیم مشاور محوری است
مشاوره به روش غیر مستقیم مراجع محوری است
مشاوره التقاطی از هر دو روش بهره می گیرد.
مشاوره چگونه به شما کمک میکند؟
مشاوره شامل سرفصلهای زیر است:
استرس (اضطراب)، رشد شخصیت، ابتکار و نوآوری، هوش، تمرکز ، مدیریت زمان، خلاقیت، ارزش دادن به اراده، یادگیری موثر، برنامهریزی شغلی،تعیین اهداف، بهبود حافظه و IQ . همچنین موضوعات دیگری مثل: نحوه برخورد با اضطراب امتحان، مواجه شدن با واقعیت، ایجاد نظم در خانه، حرکت به سوی موفقیت و قدرت ذهن.
مشاوره و درمان میتوانند تسکین دهنده دردهای عاطفی و کاهش دهده رنجها باشند. این دو به شما مهارتهای جدیدی را میآموزند که با کمک آنها میتوانید با مشکلات و مسایل برخورد مناسبی داشته باشید. مشاوره موفق این احساس را برایتان به ارمغان میآورد که گویی چیزی تغییر کرده است. احساس امید و
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 22
تاریخچه روانشناسی در ایران
روانشناسی با عنوان علم النفس در ایران
روانشناسی تحت عنوان علم النفس یا اخلاق ، بیش از هزار سال به عنوان یکی از شاخههای اصلی فلسفه در مراکز علمی ایران تدریس شده است. از رازی و ابن سینا و ناصر خسرو تا ملاصدرا کمتر متفکری را سراغ داریم که در آثار خود به این علم نپرداخته است. در آثار این دانشمندان نه تنها مباحث اصلی روانشناسی مانند احساس ، ادراک ، عاطفه ، تفکر ، تخیل و تواناییهای ذهنی مورد بحث قرار گرفته ، بلکه حتی با روشهای تمثیلی و شبه تجربی در مورد نظریههای معارض در زمینههای احساس و ادراک یا لذت و الم داوری شده است.
روانشناسی به عنوان یکی از علوم طبیعی ایران
غرب سنت ارسطویی روانشناسی را چند صد سال بعد با آغاز رنسانس پذیرا شد. اما تا اوایل سده نوزدهم روانشناسی مغرب زمین بخشی از فلسفه باقی ماند، با مباحثی کم و بیش شبیه آنچه در روانشناسی سنتی ایران مطرح بود. با این حال خیزش موج انقلاب صنعتی در اروپا ، روانشناسی آن سامان را به صورت یکی از علوم طبیعی در آورد، در حالی که در ایران کندی آهنگ رشد اجتماعی و علمی و فنی سبب شد که روانشناسی ایران در همان حد سنتی متوقف شود.تنها پس از تأسیس دارالمعلمین و دانشگاه تهران و بویژه دانشسراهای مقدماتی و دانشسرای عامی بود که روانشناسی به صورت یکی از علوم جدید ایران مطرح شد. دکتر علی اکبر سیاسی و دکتر محد باقر هوشیار را باید از نخستین پیشتازان روانشناسی در ایران دانست. کتاب دکتر سیاسی تحت عنوان علم النفس یا روانشناسی از لحاظ تربیت و کتاب دکتر هوشیار تحت عنوان سنجش هوش یا روانشناسی عملی تقریبا بطور همزمان انتشار یافتند.
روانشناسی ایران از دهه 1340 به بعد
به رغم رونق و شکوه آغازین ، تا اوایل دهه 1340 فعالیت چشمگیری در روانشناسی وجود نداشت و این علم یا به عنوان بخشی از برنامههای رشته فلسفه و علوم تربیتی و یا به صورت بخشی از دورههای تربیت معلم تدریس میشد. دهه 1340 را باید دهه گسترش سازمانی روانشناسی در ایران نامید، چون طی این ده سال دوره لیسانس روانشناسی نخست در دانشگاه تهران و بعدها در سایر دانشگاههای ایران تأسیس گردید. در دانشگاه تهران دوره فوق لیسانس روانشناسی بوجود آمد و مؤسسه روانشناسی بنیان گذارده شد. برخی از این تحولات حاصل کوششهای دکتر محمود صناعی بود که در همان دوره پا به صحنه روانشناسی ایران گذاشت. خدمت بزرگ دکتر صناعی ترجمه کتاب اصول روانشناسی نوشته فرمان مان در سال 1342 بود.در سال 1344 دکتر سعید شاملو بنیان گذار روانشناسی بالینی ایران اولین کلینیک مرکز مشاوره و راهنمایی در دانشگاه تهران را تأسیس کرد و بعدها بتدریج چنین مراکزی در دیگر دانشگاهها تأسیس شد. با گسترش دورههای روانشناسی در دانشگاههای کشور کوششهای فراوانی در زمینه تألیف و ترجمه مکتب درسی در این رشته به عمل آمد. از آن جمله اصول روانشناسی عمومی (1348) تالیف دکتر سیروس عظیمی ، کلیات روانشناسی علمی (1349) به ترجمه دکتر امیر هوشنگ مهریار و دکتر رضا شاپوریان. اصول روانشناسی (1352) به ترجمه و اقتباس دکتر محمد ساعتچی.
روانشناسی ایران و پژوهش
پژوهش در روانشناسی جایگاه ضعیفی داشته است. به شهادت کتب و مجلاتی که از بدو رواج روانشناسی نوین در ایران انتشار یافته ، صرفنظر از تحقیقات پراکنده در زمینه استعدادها و شخصیت در سایر زمینهها پژوهشهای جمعی صورت نمیگرفت. دکتر محمد قی براهنی علاوه بر انتشار کتابهایی در حوزه پژوهش و آزمونها همچون کتاب مبانی نظری آزمونهای روانی و کتاب روان آزمایی نخستین گامها را در راه فعالیتهای آزمایشی و تجربی یا به بیان دقیقتری ، علمی شدن مفهوم پژوهش و تحقیق در این شاخه از دانش بشری برداشت. نخستین اقدام برای تهیه هنجاریابی آزمونها بویژه آزمونهای شناختی در این مسیر قرار داشت. ضرورت وجود این قبیل آزمونها در وزارت علوم و نیز آموزش و پرورش و همچنین برای بسیاری از برنامه ریزیهای آموزشی کلان کشوری از دیر زمان احساس میشد.
روانشناسی ایران در دهههای اخیر
روانشناسی ایران در دهههای اخیر پیشرفت خوبی داشته است. در چند دانشگاه دیگر رشته روانشناسی در مقاطع مختلف تأسیس شده است. مهمترین رخدادهای روانشناسی در طول دهههای اخیر تجدید حیات نوین روانشناسی ایران توسط دکتر سعید شاملو بوده است. همچنین ایشان از پیشگامان طراحی سازمان نظام روانشناسی بودهاند. از لحاظ کاربرد علم روانشناسی نیز ، در حیطههای مختلف گسترش خوبی مشاهده میشود، بطوری که در مراکز و مؤسسات و کارخانجات بزرگ حضور بخش روانشناسی احساس شده و برخی از این مراکز و ادارات و کارخانجات اقدام به تأسیس واحد روانشناسی کردهاند. کلینیکهای مشاوره و روان درمانی چه به صورت دولتی و خصوصی گسترش پیدا کرده و آگاهیهای عمومی در ارتباط با نقش روانشناسی در زندگی با انجام اطلاع رسانیهای مختلف افزایش یافته است.
تاریخچه روانشناسی کار در ایران
سازمان های بالنده دارای ویژگی های متعددی هستند. وقتی یک سازمان در جهت دستیابی به سطوح بالای بهره وری حرکت می کند، یعنی تلاش برای رسیدن به مرحله ی بالندگی را آغاز کرده است...
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
تاریخچه خط نسخ و توقیع محقق و رقاع
خط نسخ، در آغاز خطى بوده هم پایهٔ خط کوفی. اصل این خط از خط ”نبطی“ مىباشد. خط نسخ بطورکلى از اواخر قرن دوم هجرى رایج شد. ولى تا اواخر قرن سوم هجرى چندان متداول نبود. این خط به تمام سرزمینهاى شرقى که تحت لواى اسلام بودهاند، گسترش یافت. ایرانیان براى نیازهایى چون کتابت نوعى نسخ بکار مىبردند که متفاوت بود. امتیاز مهم خط نسخ در رعایت نسبت است، که یکى از قواعد مهم خوشنویسى مىباشد که موجب زیبایى خط است. ابنمقلد تناسبات خط نسخ را استحکام بخشید و آن را به یکى از سطوح متعالى خوشنویسى رسانید. در حال حاضر در کشورهاى اسلامی، خط نسخ اهمیت بسیار دارد و در تحریر آن بکار مىرود. حروف چاپ و ماشین تحریر نیز با این قلم فراهم آمده است و کتابها و نشریات نیز به همین خط چاپ مىشوند، که البته با نسخ قرآنى تفاوتهایى مختصر دارد.
خواندن و نوشتن در خوشنویسى نسخ بسیار ساده و روان است؛ علت آن نظم خاص و دقیقى است که در چیدن حروف و کلمات در داخل سطر بکار مىرود.
از اساتید این خط می توان به عثمان طه ( شیوه عربی) و احمد نیریزی تبریزی (شیوه ایرانی) اشاره کرد. توقیع تقویع در لغت به معنى امضاء است که توقیعى نیز گفته شده است. این خط در زمان خلافت مأمون ابداع شده است. تحول نهایى خط توقیع در قرن چهارم هجرى اتفاق افتاد. احمد بن محمود ملقب به ابن خازن از شاگردان نسل دوم ابن بواب و از مریدان وی، شوکت لازم را به این خط بخشید. در اواخر قرن نهم هجری، نوع درشتى از خط توقیع در ترکیه ابداع شد که موردپسند ترکها بود. اما میان عربها چندان متداول نگشت. خط توقیع را مشتق از خط ثلث دانستهاند. محقق محقق نخستین خطى است که در آغاز خلافت عباسیان از کوفى استخراج شد و نزدیکترین خطوط به آن است. و نیز اولین خطى است که ابن مقلد تهذیب و هندسى کرده است. ابنبواب تکامل نهایى را به آن بخشید. خط محقق چهار قرن محبوبترین خط میان خوشنویسان جهت کتابت قرآن در تمام سرزمینهاى اسلام در شرق بوده است. تأثیر ذوق ایرانى در این خط کاملاً بارز است. محقق خطى است باشکوه و اندام درشت و فواصل منظم، یکدست و ساده. رقاع رقاع در لغت به معنى صفحهٔ کوچک است. این خط از خطوط نسخ و ثلث مشتق شده است. خط رقاع در مکاتبات خصوصى و کتابهاى عرفى و روى کاغذهاى در ابعاد کوچک رواج داشت. رقاع از خطوط محبوب خوشنویسان عثمانى بود و توسط خوشنویس مشهور شیخ حمدالله الاماسى اصلاحات لازم در آن صورت گرفت. این خط تدریجاً توسط دیگر خوشنویسان سادهتر شد و از رایجترین خطوط گردید. امروزه خط رقاع از متداولترین خطوطى است که در سرتاسر دنیاى عرب بکار مىرود. خط رقاع بر اثر نیاز به تندنویسى و مختصر نوشتن، در مکاتبان بکار مىرفته است. و از نظر تشابه و مقایسه با خط فارسی شبیه خط شکسته نستعلیق در مقابل خط نستعلیق است.
نگاهی به خطوط ششگانه (اقلام ستّه )
اقلام ستّه (شش قلم) شامل ثلث، نسخ، محقق، توقیع، رقاع و ریحان است. این اقلام توسط یاقوت مستعصمى از بین اقلام مختلف انتخاب شد. وى در زیبا کردن این خطوط ابتکاراتى بخرج داد و در واقع این خطوط توسط وى ظهور کرد. این اقلام به خطوط اصول نیز مشهورند. کوفی ریحان توقیع رقاع ثلث نسخ محقق کوفى نخستین نوع خوشنویسى که قرآن به آن نوشته شد کوفى بود. بعد از ظهور اسلام در ایران، این خط نیز رواج یافت. با تأسیس شهرهاى کوفه و بصره در دومین دههٔ شکوفایى اسلام، دانشمندان گرانقدرى بوجود آمدند که توجه زیادى به زبان و خط عربى داشتند و کوفه نقش تعیینکنندهاى در خط مکّى - مدینهاى داشت؛ و خط جدیدى پدید آمد که بنام خط کوفى مشهور شد. خط کوفى در نیمه دوم قرن اول هجرى به اوج خود رسید و سه قرن دوام یافت. بطورکلى خط کوفى در دو نوع ظاهر شده است. یکى تحریری، کتابتی، ساده و تزئینى و موشّح و دیگرى کوفى بنّایى ومعقّلی. خط کوفى تزئینی، از قرن دوم هجرى عامل بسیار مهمى در هنر اسلامى براى سورههاى قرآن مجید، نوشتههاى روى سکهها و لوحههاى یادبود بشمار مىآمد. اما مهمترین جلوۀ خط کوفى تزئینى را باید در قرن چهارم هجرى در کتیبههاى سلجوقى که در اواخر حکومت خلفاى عباسى فعالیت داشتند، جستوجو کرد. از قرن چهارم به بعد خط کوفى به تنهایى شکل تزئینى یافت و این تحول تا اواخر قرن پنجم هجرى ادامه یافت. از این زمان به بعد خط کوفى عملکرد اصلى خود را از دست داد و صرفاً تزئینى گشت. خط بنایى یا معقلى خطى است بدون دور و متکى بر سطح. خط بنایى تشکیل شده از خطوط مستقیم عمود برهم که زوایایى را بوجود مىآورد. اصل و منشأ خط کوفى از خط سریانى است. خط کوفى ایرانى نیز براساس نتایج برخى پژوهندگان معاصر در آثار بازمانده کشف شده است. این خط کوفى شیوهٔ خاصى داشته با حروف منفصل که با خاطى مویین به یکدیگر پیوسته و در آن شباهتى با خط اوستایى و پهلوى یافت شده است که آن را کوفى شیوهٔ ایرانى نامیدهاند. خط کوفى در ایران تا مدت پنج قرن معمول بوده است که بیشتر در کتابت قرآن و تزئین ابنیه و کتب، ظروف و ... بکار مىرفته است. ثلث خط ثلث با ساختارى ایستا و موقر، بیشتر در تزئین کتابها و کتیبهها بکار مىرفته است. انواع گوناگون ثلث تزئینى توسط ابنبواب و یاقوت ابداع شده که براى کتابت قرآن و دیگر کتب مذهبى بکار مىرفته است. ابنبواب زیبایى و ظرافت را با خط ثلث همراه کرد. خط ثلث در ایران براى نوشتن عنوان سورههاى قرآن کریم، پشت جلدنویسی، سرلوحهها، و بخصوص در کتیبهها و کاشىکارىها بکار رفته است و هنوز نیز رایج مىباشد. ریحان خط ریجان از خط نسخ مشتق شده است؛ اما از خط ثلث نیز بهره گرفته است ولى از آن ظریفتر است. خط ریحانى بسیار نزدیک به خط محقق است. این خط از ابداعات على ابن - عبیدالله ریحانى است و به همین دلیل نام ریحانى گرفته است. برخى نیز آن را به ابنبواب نسبت مىٔهند، زیرا براى این خط و زیباسازى آن تلاشهاى شایانى کرده است. برخى نیز خط ریحان را مشتق از خط محقق مىدانند که سالها پس از آن پدید آمده است. این خط همهٔ محاسن و ویژگىهاى خط محقق را دارد. ولى ظریفتر از آن نوشته مىشود و به ظرافت و لطافت ممتاز است
اختراع نوشتن