معماری ایران قبل از اسلام 15 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

مقدمه :

تاریخ معماری ایران به دو بخش اصلی ، معماری قبل و بعد از اسلام تقسیم می شود. دین اسلام که در حدود 1400 سال پیش در ایران مستقر شد با توجه به جهان بینی خاص خود آثار معماری بعد از اسلام ایران را تحت تاثیر قرار داد و به آن کیفیت جدیدی بخشید ، با این حال پیوند محکمی بین این دو بخش معماری ایران وجود دارد.

هر دو بخش معماری ایران، چه بخش قبل از اسلام که دو دوره درخشان طولانی و چندین صد ساله هخامنشی و ساسانی را در بر می گیرد و چه بخش بعد از اسلام که حداقل تا زمان صفوی ، یعنی در یک دوره هزار ساله ، سیر تکاملی مستمری داشته است، از قسمت های مهم تاریخ معماری جهان به حساب می آیند .

چکیده :

ایران دارای میراث بزرگ معماری جهان است. از کهن ترین بنای مهم معماری ایران یعنی زیگورات چغازنبیل که در حدود 1250 سال قبل از میلاد مسیح بنا شده است تا بناهای دوره معاصر ایران ، تاریخی بیش از 3 هزار سال را در بر می گیرد . در تمامی این زمان طولانی یک جریان قوی و مهم معماری در این کشور وجود داشته است و به جرات می توان گفت که در تمامی دوره های تحول تاریخ معماری تا آستانه معماری معاصر، آثار زیادی در گوشه و کنار این سرزمین کهن وجود دارد که سهم بزرگی را در شکل دادن و پیشبرد جریان معماری جهان به عهده داشته اند.

در این مقاله به بررسی بیشتر معماری قبل از اسلام می پردازیم .

معماری ایران قبل از اسلام

معماری ایلام قدیم:

تا پیش از آمدن مادها و پارسها تا حدود یک هزار سال پیش از میلاد ، تاریخ سرزمین ایران به تقریب منحصر به تاریخ ایلام بوده است.

تنها اطلاع ما از معماری (به ویژه شکل معابد) از نقش مهرهایی است که از دوران اولیه ی ایلام به جای مانده و آن یک نقش برجسته مربوط به نینوا در آشوری متاخر است در این نقش برجسته معبدی به صورت یک بنای مربع مستطیل بلند بر یک شالوده ی ایوان دار نشان داده شده، نمای جلوی دارای روزنه هایی بوده است. در قسمت پشت ممکن است پله هایی برای دسترسی به معبد وجود داشته است. در نمای آن دو چهار چوب در بلند دیده می شود که در سمت چپی را یک پرده ی نی ایی آنرا از نور آفتاب محافظت می کند. احتمالاً مدخل ورودی بوده است و در سمت راست شاید نمایی از یک در بوده است جالبترین ویژگی معماری این معبد سه شاخ بزرگ است که در دو طرف دیوارهای معبد نصب شده است و این ما را به یکی از عجایب ساختمان معابد ایلامی متوجه می سازد.

زیگورات چغارنبیل

آثار باستانی چغازنبیل در دشت خوزستان و در فاصله حدود سی کیلومتر در جنوب شرقی شهر شوش در کرانه ی غربی رودخانه دز واقع شده است این آثار شامل زیگورات یا معبد عقلیمی است که به وسیله ی او نقاش گال پادشاه مقتدر ایلامی برای خدای اینشوشیناک در حدود 1265 ق.م ساخته شده است.

زیگورات چغازنبیل کهن ترین اثر معماری ایرانی می باشد که دارای ابعاد و خصوصیات خیره کننده است و با اهرام مصر برابری می کند.

معماری ماد:

در حدود هزاره ی اول پیش از میلاد بود که گروههایی از اقوام آریایی به ایران مهاجرت کردند. مادها در سده ی هفتم پیش از میلاد به رهبری خشتریته (خراآورت) نخستین پادشاهی خود، پس از ایلامیها در این سرزمین بنیاد گذاشتند.

بررسی هنر معماری ماد با کمبود مدارک موجود، کاری سهل و آسان نیست، قطعاً مادها هم مانند اسلاف خویش برخوردار از آثار معماری قابل بحثی بوده اند موید این مطب آثار بدست آمده از کاوش های اخیر باستان شناسی تپه هگمتانه و همچنین معماری صخره ای است که از آنها به جای مانده است.

بر همین اساس معماری مادی شامل دو بخش می باشد:

الف) معماری صخره ای

ب) معماری معمولی

معماری صخره ای : ایجاد حفره و وسعت دادن آن، فضای مورد احتیاج مثلاً خانه یا آرامگاهی ایجاد شود. حاصل این عمل مبارزه جویانه ی انسان با کوه و صخره را که برای دستیابی به فضایی استوار و ماندگار انجام می شود، معماری صخره ای می نامیم. به عبارت دیگر معماری صخره ای از مصالح آزاد و معمولی ساختمان به وجود نمی آید بلکه از صخره ای طبیعی است و در جهت عکس معماری آزاد و معمولی عمل می کند آثار معماری صخره ای مادها اکثراً در نواحی غرب ایران (کردستان – آذربایجان غربی- کرمانشاه و همچنین در بخشی از خاک عراق (کردستان عراق) پراکنده است و اغلب جنبه ی مذهبی دارند.

تحقیق درباره، اقدام های قبل ازآتش سوزی وهنگام آن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

اقدام های قبل ازآتش سوزی وهنگام آن

1. اصل دوری مواد قابل اشتعال از وسایل آتش زا را در تمام تأسیسات و مکانهای مسکونی و حتی معابر عمومی، رعایت کنید.

2. در ساختمانها، درهای خروج اضطراری پیش بینی کنید و وسایل اطفای حریق را کنترل کنید.

3. حداقل دو راه برای خروج اضطراری از ساختمان تعیین کنید.

4. مکانی را در خارج از خانه تعیین کنید تا بعد از گریز، یکدیگر را در آنجا بیابید.

5. برنامه خروج اضطراری و گریز از آتش را حداقل دوبار در سال تمرین کنید.

6. حتماً، هنگام خروج از محل، شیر اصلی ورودی گاز به ساختمان را ببندید.

7. برای باخبر شدن از آتش سوزی احتمالی، از آشکارگرها (دود، حرارت یا شعله) استفاده کنید و نسبت به نصب آن در منزل، دقت لازم را به عمل آورید.

8. کپسول آتش نشانی مناسبی در منزل داشته باشید و در مورد نحوه ی استفاده از آن، آموزش ببینید و به اعضای خانواده نیز آموزش دهید.

9. از انباشتن مواد آتش زا، به ویژه در نزدیکی منابع حرارتی، خودداری کنید.

10. از نگهداری مایعات و گازهای قابل اشتعال در منزل خودداری کنید. در صورت لزوم این مواد را در ظروف خاص خارج از ساختمان قرار دهید.

11. وسایل برقی و اتصالات آنها را به دقت کنترل کنید تا از استاندارد بودن آنها مطمئن شوید.

12. به محض مشاهده سیمهای لخت، آنها را ترمیم کنید.

13. در این باره با هم بحث و تمرین کنید که چگونه در هنگام آتش سوزی منزل را ترک خواهید کرد و در صورت لزوم چگونه از دیگران کمک می گیرید و یا به آتش نشانی خبر می دهید.

نکات ایمنی هنگام وقوع آتش سوزی :

1. سرعت عمل هنگام روبه رو شدن با آتش سوزی، برای نجات جان خود و مصدومان احتمالی، کاملاً حیاتی است. همانطور که می دانیم آتش خیلی سریع انتشار می یابد، بنابراین بلافاصله آتش نشانی و اورژانس را خبر کنید و تا آنجا که می توانید، اطلاعات کاملی در مورد بروز حادثه به آنها بدهید.

2. سعی کنید که افراد را از ساختمان بیرون ببرید.

3. با رعایت جوانب احتیاط به خاموش کردن آتش بپردازید.

4. به هیچ وجه وارد ساختمان آتش گرفته نشوید مگر آنکه مجهز به ماسک تنفسی باشید و کاربرد آن را بدانید.

5. اگر به هر دلیل ناچار هستید وارد اتاق پر از دود شوید، ابتدا مطمئن شوید جانتان به خطر نخواهد افتاد.

6. قبل از فرار از اتاقی که درب آن بسته است، در را لمس نمایید. اگر داغ باشد از خروجیهای دیگر استفاده کنید.

7. اگر در ساختمان آتش گرفته گرفتار شده اید فوراً به اتاقی که دارای پنجره است بروید و درب را ببندید. سپس پتو یا فرش را طوری زیرِ درب قرار دهید که دود وارد اتاق نشود و آنگاه، از طریق پنجره، تقاضای کمک کنید.

8. اگر دود، حرارت یا شعله های آتش مسیرهای خروجی شما را مسدود کرده است درب را ببندید و در اتاق بمانید. تنها با استفاده از پارچه سفید از طریق پنجره کمک بخواهید. اگر در اتاق تلفن وجود دارد با اداره آتش نشانی تماس بگیرید و موقعیت خود را خبر دهید.

9. زمانی که در جریان حریق واقع می شوید، با حفظ خونسردی تمام تهویه های ساختمان را خاموش کنید تا به این ترتیب از ورود اکسیژن به داخل ساختمان جلوگیری شود.

10. در صورت امکان فوراً مواد سالم و قابل استفاده را از محل خارج کنید.

11. امدادگران و یا افرادی که در جریان حریق واقع شده اند باید لباسهای دارای الیاف مصنوعی و پلاستیکی را از خود دور کنید.

12. در فرو نشاندن آتش سوزیِ سوختهای نفتی از آب استفاده نکنید.

13. شیء مشتعل را حرکت ندهید. شعله را با شن، نمک، پتوی نمناک یا پوششهای دیگر خفه کنید.

نکات ایمنی بعد از وقوع آتش سوزی و نجات مصدوم از اتاق پر دود :

1. ابتدا مطمئن شوید برای نجات مصدوم، جان خود را به خطر نمی اندازید.

2. طناب نجات را به کمر خود ببندید و آن را به دست یکی از حاضران بدهید.

3. روشی از نشانه های قراردادی بین خود و کسی که طناب را در دست دارد برقرار کنید تا زمانی که علامت دادید شما را بیرون بکشد. بهترین روش این است که طناب را به صورت دائم در حالت کشیده نگه دارید و در هنگام خطر، آن را شل کنید تا فرد متوجه خطر شود و شما را بیرون بکشد.

توجه:

بستن دستمال خیس به دور دهان و بینی باعث محافظت شما در برابر گاز یا دودهای سمی خواهد شد.

4. برای نجات جان مصدوم از اتاق آتش گرفته ای که درب آن بسته است باید قبل از ورود، با لمس درب اتاق، حرارت را بسنجید. اگر داغ باشد وارد اتاق نشوید و اگر داغ نباشد، قبل از ورود به اتاق چند نفس عمیق بکشید تا ریه خود شما پر اکسیژن شود. سپس با شانه خود از پهلو به درب، ضربه بزنید. آن را باز کنید و در همین حال صورت خود را برگردانید. اتاق ممکن است پر از هوای سوخته فشرده باشد و احتمال دارد هر لحظه انفجاری رخ دهد. اگر دود کاملاً متراکم باشد روی زمین سینه خیز بروید؛ زیرا با توجه به اینکه هوای داغ بالا می رود، ممکن است لایه ای از هوای تمیز در کف اتاق وجود داشته باشد.

5. مصدوم را بگیرید و با توجه به رعایت تمام جنبه های ایمنی به سرعت به سمت درب خروجی بکشید. لباس سوخته مصدوم را با استفاده از پتو، گلیم و یا کت خاموش کنید.

6. اگر مصدوم هشیار باشد کاملاً از او مراقبت کنید؛ زیرا ممکن است، بر اثر نیم سوز شدن اشیای داخل اتاق، گاز منواکسید کربن در هوای اتاق پراکنده شده باشد و این امر بر هوشیاری مصدوم به تدریج تأثیر می گذارد.

7. اگر تنفس مصدوم قطع شود بلافاصله تنفس مصنوعی را شروع کنید و سپس مصدوم را به بیمارستان برسانید.

آموزش قبل از ازدواج

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 41

چشم اندازی به آموزش پیش از ازدواج و بعد از ازدواج در آسیا

هدف این مقاله فراهم کردن اطلاعات برای درمانگران زوج های متاهل و مربیان روابط قبل ازدواج به منظور بهبود سطح ارتباط فرهنگی خود با جمعیت های ساکن در مناطق آسیایی می باشد بخاطر تحویل های ایجاد شده در نقش جنسیت نقش فرهنگی اقتصادی و اجتماعی . تفاسیر و تعابیر گوناگون آسیایی ها از نهاد ازدواج و تشکیل خانواده متحمل تغییر و تحویل عمده گشته است این مقاله روندهای کلی را در ازدواج در چند کشور آسیایی توصیف می کند با تمرکز بر نرخ روبه رشد طلاق و تغییر نگرش های فرهنگی نسبت به ازدواج و طرح های ابتکاری مربوط به آموزش روابط فعلی ( قبل از ازدواج ) را در این کشورها مورد بحث قرار می دهد و بالاخره بر اساس تجربیاتی که از کار کردن با مردم آسیا به دست آورده ایم چند بینش معمولی در ارتباط با انطباق آموزش بعد از ازدواج برای تبدیل آن به نهادی از نظر فرهنگی مناسب تر برای آسیایی ها ارائه می نمایم.

مقدمه :

شصت درصد جمعیت جهان در آسیا زندگی می کنند و مردم آسیایی در سراسر جهان پراکنده انددر این دنیایی که به سرعت به سمت جهانی شدن پیش می رود .

برای مربیان و درمانگران زوج ها لازم است که بدانند در آموزش ازدواج و رابطه ی قبل از ازدواج در آسیا چه روی می دهد به عنوان یک روانشناس با لینی چینی که درتایوان بدنیا آمده و بزرگ شده ام و بعدها در ایالات متحده آموزش دیده و مستقر شده ام . فرصت هایی برای انجام و برگزاری چند صد کارگاه روابط زناشویی برای کشورهای مختلف آسیایی و سازمان های اجتماعی در چین . هنگ کنگ . تایوان . مالزی . سنگاپور و جوامع آسیایی دیگر در ایالات متحده و کانادا داشته ام از گوش کردن به انواع تجربیات حاصل از روابط قبل از ازدواج در آسیا . مقداری دانش دست اول در مورد نیازها و برخوردهای زوج های آسیایی بدست آورده ام کوشیده ام . این دانش کسب شده را به مدیران اجرایی دولت و درمانگران بین المللی که توان بر آوردن نیازهای این زوج ها را دارند نقل نمایم . در این مقاله . خواننده را دعوت می کنم تا از دریچه ی نگاه من به روندهای کلی نهاد ازدواج و آموزش روابط زناشویی در میان آسیایی هایی که در چین . تایوان . ژاپن . سنگاپور . مالزی و هند زندگی می کنند بپردازید . بخش اول روندهای و مراحل ازدواج در آسیا را ارائه می کند سپس برنامه های ابداعی در ارتباط آموزش خانواده ( ازدواج ) را ارائه خواهم نمود در این بخش ها . من از مشاهدات شخصی و بحث و تبادل نظرهای انجام داده با کارشناسان دیگر استفاده می کنم و به چند کشور به تفصیل بیشتری نسبت به کشورهای دیگر می پردازم . و سرانجام با ارائه چند بپیش بینی براینکه آموزش روابط زناشویی در غرب بر چه اساس استوار است و درمان را چگونه می توان از نظر فرهنگی برای فایده بردن گروههای کثیر ازدواج های آسیایی متناسب ساخت بر نتیجه ی دلخواه می رسم .

مراحل زناشویی در آسیا

سی سال قبل . طلاق در اکثر کشورهای آسیایی نادر بود با این حال در سالهای اخیر . الگوی ازدواج و طلاق به میزان قابل توجهی در بخش های زیادی از آسیا تغییر یافته است جدول 1 نسبت ازدواج به طلاق را در 5 سال اخیر ارائه می کند . نرخ طلاق به میزان در اکثر کشورهای آسیایی روبه افزایش است در بعضی کشورها . نرخ طلاق نسبتا با سرعت بالایی تغییر پیدا کرده است . ( مثلا ‌‌: کره - ژاپن – تایوان ) در حالیکه در کشورهای دیگر این نرخ ها افزایش تدریجی تر داشته است ( مثلا در هند ) برعکس در مالزی نرخ طلاق مسلمانان در 2 سال اخیر کاهش پیدا کرده است جدول شماره 2 روزهای دراز مدت طلاق را در بین ملل آسیای شرقی نشان می دهد همانگونه که از جدول 2 پیداست در

آموزش هک 30 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 31

مقدمات قبل از شروع یادگیری هک

ترمینولوژی (اصطلاح‌شناسی)

Hacker کیست ؟

هکر کسی است که با سیستم های کامپیوتری آشناست و می‌تواند با روش‌هایی خاص (بدون اجازه) وارد آنها شود... این انسان می‌تواند خوب یا بد باشد ( در هر حال هکر است )- سوال: یک هکر از چه راهی وارد یک سیستم می‌شود؟از راه شبکه (نه بابا ! )

باید توجه کنید که هر سیستم کامپیوتری (به عبارت بهتر هر سیستم عامل) به هر حال محصول کار تعدادی انسان است و حتما دارای تعدادی bug (خطاهایی که بعد از ارائه محصول به بازار به تدریج کشف می‌شوند) خواهد بود. بعد از اینکه یک باگ مشخص شد، شرکت ها نرم‌افزارهایی را به‌سرعت (در عرض چند ساعت ) ایجاد می‌کنند تا مشکل رفع شود این‌ها را patch می‌گویند. و بعد مدیران شبکه (Wbemasters) در عرض چند روز تا چند سال (آین آخری در مورد ایرانه) آنها را download کرده و مشکل را حل می‌کنند. در این فاصله هکرها دمار از روزگار این سایت‌ها در می‌اورند...- تعریف چند اصطلاح:*** Hacker واقعی = سامورایی :کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها نشان دادن ضعف سیستم‌های کامپیوتری است نه سوءاستفاده ...*** Wacker (واکر):کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها، استفاده از اطلاعات آن سیستم‌هاست (جرو هکر‌های کلاه‌ سیاه )*** Cracker (کراکر):کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها، خرابکاری و ایجاد اختلال در سیستم‌های کامپیوتری است. (جرو هکر‌های کلاه‌ سیاه )*** Preaker :از قدیمی‌ترین هکرها هستند که برای کارشان نیاز (و دسترسی) به کامپیوتر نداشتند و کارشان نفوذ به خطوط تلفن برای تماس مجانی، استراق‌سمع و ... بود. این جزو آموزش من نیست چون کار خیلی بدیه (-;- زنگ ‌تفریح- تقسیم بندی من برای هکر ها:۱- جوجه‌هکرها (احمق کوچولوها):توانایی‌ها: بلدند از Sub 7 , 187 استفاده کنند و فکر کنند دیگه همه‌چی رو یاد گرفته‌اند !۲- خروس‌هکر‌ها یا مرغ‌هکرها (احمق‌های بزرگتر):توانایی‌ها: Mail Box را هم می‌توانند Bomb کنند ... ماشاءالله !۳- هکرهای قابل‌احترام ( مثل خود شما):دارند یاد می‌گیرند و هنوز ۲،۳ سال کار دارند.۴- هکرهای پیش‌کسوت:دیگه آفتاب لبه بومه ... هکرهای قابل احترام را دوس دارند

تقسیم‌بندی- انواع کامپیوتر‌های شبکه:=> کامپیوترهای Server : کامپیوترهایی که کارشان تامین اطلاعات در شبکه است، مثلآ کامپیوترهایی که سایت‌ها را نگه می‌دارند.=> کامپبوتر‌های Client : کامپیوترهایی که استفاده کننده هستند مثل همین کامپیوتر خودتان که دارید ازش کار می‌کشید.

انواع سیستم‌ عامل‌هایی که Server ها از آن استفاده‌ می‌کنند:=> سیستم‌های فعلی:* خانواده Unix (مثل FreeBSD, Linux, Sun Solaris )* خانواده Windows (مثل WinNT, Win2000 )* OsMac=> سیستم‌های قدیمی (منقرض شده - آخیش ! ):AIX, IRIS, DEC10, DEC20 , ...- سوال: کدام‌ها را باید یاد گرفت؟Win2000, Unix(Linux) را باید یاد بگیرید. پیشنهاد من این است که Win2000و RedHat Linux را روی کامپیوتر خود همزمان داشته باشید.

برای شروع چه چیزی لازم است؟۱- Win2000 , Linux را روی کامپیوتر خود نصب کرده و شروع به یادگیری کنید.۲- شروع به یادگیری زبان C کنید.۳- شروع به یادگیری TCP/IP کنید. (یک کتاب بخرید )۴- مهمترین چیز علاقه به طی کردن یک را بسییییییار طوووووولانی- تقسیم‌بندی انواع حملاتولین نکته‌ای که لازم است بگویم اینه که وقت خود را برای هک کردن کامپیوتر‌های کلاینت هدر ندهید (اگرچه برای افراد مبتدی کار با نرم‌افزاری مثل Sub7 زیاد هم بد نیست ولی نباید زیاده‌روی کرد) علت هم اینه که هربار که به اینترنت وصل می‌شوند ip جدیدی به‌ آنها اختصاص پیدا می‌کنه و زحماتتون هدر می‌ره (البته برای جلوگیری از این امر هم روشهایی هست که در آینده ایشالله میگم).حالا تقسیم‌بندی:۱- حمله به روش Denial of Service Attack) DoS)۲- حمله به روش Exploit۳- حمله به روش Info Gathering (تلنت کردن یکی از مثالهای آن است که امروز آموختید)۴- حمله به روش Disinformationدر مورد هرکدام به‌زودی توضیح می‌دم.

133t Speak چیست؟گاهی هکرها در هنگام نوشتن به جای تعدادی از حروف انگلیسی معادل‌های قراردادی به کار می‌روند که لیست آنها را در زیر می‌بینید:

0 <= O1 <= L; I2 <= Z3 <= E4 <= A5 <= S6 <= G7 <= T8 <= B| <= L; I@ <= at (duh)$ <= S

تحقیق درباره؛ آماده نمودن گیاهان داوریی قبل از خشک کردن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 45

آماده نمودن گیاهان داوریی قبل از خشک کردن

پس از جمع آوری اندامهای مورد نظر در زمان مناسب، آنها را برای خشک کردن آماده می نمایند. نحوه آماده کردن گیاهان نه تنها سبب تسریع در خشک شدن آنها می شود بلکه در کیفیت خشک شدن نیز تأثیر مثبت دارد. در این رابطه اضافاتی را که مد نظر نمی باشند جدا می سازند و اندامهای اصلی مورد نظر را به قطعات مناسبی تقسیم می نمایند. با رعایت این نکته نه تنها انرژی کمتری برای خشک کردن اندامها مصرف می شود بلکه خشک شدن آنها را تسریع هم می کند .

در صورتی که اقدام به خشک کردن ریشه ها و یا ریزومها شود ( ریزوم سنبل الطیب ، ریشۀ سنبل ختایی ..... )، باید قبل از خشک کردن آنها را کاملاً شست، به طوری که از گل و لای پاک شود. برای این کار بهتر است که اندامهای مذکور در ظروف آبکش مانند متحرّ کی قرار گیرند و سپس با فشار آب شستشو شوند. ضرورتاً پوست ریشه ها را که فاقد مادّه مؤثّره می باشد نیز جدا می سازند ( مثال: ریشۀ گیاه صابونی ) بعد از آن اقدام به قطعه قطعه کردن ریشه ها ( به قطعات مناسب ) می کنند .

در صورتی که ریشه ها ضخیم باشند باید آنها را از ناحیۀ طولی به دو یا چهار قسمت تقسیم نمود ( مثال: ریشۀ شیرین بیان ). چنانچه هدف صرفاً استفاده از برگهای گیاهان دارویی می باشد، به ویژه در مقیاس کم بهتر است به جای خشک کردن گیاه کامل، ابتدا برگهای تازه آنرا از سایر قسمتهای گیاه جدا و مستقلاً خشک نمود تا برگها پس از خشک شدن، بدون اضافات و دارای کیفیت بهتری باشند .

فرایندهای پس از برداشت گیاهان دارویی

مقدمه

وقتی از اندامهای مورد نظر یک گیاه دارویی بیشترین مقدار ممکن مواد مؤثّره استخراج گردد در واقع محصول دلخواه به بهترین وجه بدست آمده است. از اینرو، زمانی باید اقدام به جمع آوری گیاهان دارویی نمود که اندامهای مورد نظر محتوی حدّ اکثر مقدار مادّه مؤثّر باشد. مّواد مؤثّرۀ موجود در پیکر رویشی در مرحله گل زایی از مناسبترین کیفیت برخوردار خواهند شد؛ گلهای حاوی مّواد دارویی هنگامی که کاملاً باز می شوند از بیشترین مقدار مادّۀ مؤثّره برخوردارند. میوه ها و بذور گیاهان داوریی وقتی کاملاً «رسیده» باشند از مقادیر فراوانی مادّه مؤثّرۀ برخوردار هستند. مواد مؤثّرۀ موجود در اندامهای زیر زمینی گیاهان ( ریشه، ریزوم و......) در اواخر دوره رویشی به حداکثر مقدار می رسد .

اندامهای دارویی مورد نظر (برگها، ساقه های جوان، گلها و ریشه ها و ... ) پس از جمع آوری از مقادیر فراوانی رطوبت برخوردارند. وجود رطوبت، مناسب رشد قارچها و سایر عوامل بیماریزا می باشد. به این دلیل نگهداری اندامهای جمع آوری شده را حتّی برای مدت بسیار کوتاه غیر مقدور می سازد .

این اندامها را طوری باید خشک نمود که بعداً بتوان بخوبی از آنها استفاده کرد . در هر حال چون اندامهای جمع آوری شده را باید گاه برای مدّت نسبتاً طولانی انبار نمود ، و همچنین از آنجایی که واکنشهای بیوشیمیایی مضر و فاسد کننده صرفاً در اندامهای مرطوب انجام می پذیرد ، از اینرو ، خشک کردن اندامها ( به طور صحیح و مناسب) یک فرایند بسیار مهم تلقّی می شود .

پس از جمع آوری اندام ها، تمهیدات لازم روی آنها انجام می گیرد . چون اندامهای جمع آوری شده پس از مدّتی تأخیر به کارخانجات مربوطه منتقل می شوند لذا تمهیدات مذکور تحت عنوان تمهیدات اوّلیه در مکان کاشت گیاهان دارویی خوانده می شود .

از مهمترین و در عین حال رایج ترین تمهیدات مذکور، عملیات خشک کردن اندمهای گیاهی (دارویی) جمع آوری شده است . عملیات مربوط به استخراج اسانس نیز در برنامه های مربوط به استفاده از گیاهان دارویی جایگاه عمده ای دارد .

خشک کردن

خشک کردن عبارت است از: کاهش مقدار رطوبت در اندامهای جمع آوری شده ، به طوری که بتوان بدون هیچ خطری آنها را برای مدّتی نگهداری نمود.

شکل 1-8 ، اندام وزمان لازم برای اینکار را نشان می دهد. همانطور که در این منحنی مشاهده می شود خشک شدن اندام شامل دو مرحله کلّی می باشد : مرحله اول که با یک آمادگی مقدّماتی مختصر انجام می گیرد بسیار سریع است و مرحله دوم که مرحله خشک شدن کند نام دارد، از سرعت کمتری برخوردار است. در مرحله اول تمام آب مکانیکی و مقداری از رطوبت پیوسته از گیاه خارج می گردد. در مرحله دوم اندام، تنها حاوی مقدار کمی آب پیوسته است که به کندی از آن خارج می گردد.

در مرحله دوم در زمان مناسبی باید اقدام به خاموش کردن دستگاه نمود زیرا وجود مقادیر مناسبی رطوبت در اندام مورد نظر ضروری می باشد. به طوری که در صورت خشک شدن کامل اندام، مواد مؤثّرۀ موجود در آن تغییر شکل یافته و در نتیجه کیفیت مواد مؤثّرۀ کاهش می یابد . چنانچه میزان رطوبت موجود در اندامهای خشک شده کمتر از حدّ مطلوب باشد کیفیّت دارو را کاهش می دهد و در اینصورت ممکن است استخراج مواد مؤثّره ازنظر اقتصادی مقرون به صرفه نگردد.

شکل 1-8 ، منحنی مربوط به خشک شدن گیاه (4)

مدت زمان لازم برای خشک کردن به وضعیت دما و وضعیّت دستگاه تهویه بستگی دارد. در صورتی که هوای مورد استفاده برای خشک کردن گرمتر باشد و دستگاه تهویه هم تندتر کارکند عمل خشک کردن سریع تر صورت می گیرد.

از آنجایی که گیاهان دارویی عمدتاً نسبت به درجه حرارتهای بالا حساس اند و به این سبب تغییراتی در مواد مؤثّرۀ آنها پیدا می شود . لذا ، معمولاً از درجه حرارتهای بالا برای خشک کردن آنها استفاده نمی شود . چنانچه از درجه حرارتهای بسیار بالا و همچنین تهویه های سریع برای خشک کردن اندامها استفاده شود آب موجود در قسمتهای خارجی به سرعت خارج می گردد ولی رطوبت قسمتهای میانی اندام، قادر به خروج نمی شود و در همانجا باقی می ماند که در این حالت قسمتهای خارجی اندام به صورت قهوه ای و برشته درمی آید و رطوبت موجود در قسمتهای میانی آن سبب تجزیه و فاسد شدن مواد مؤثّرۀ موجود می گردد .

دستگاها و روشهای مورد استفاده برای خشک کردن

گیاهان دارویی

برای خشک کردن اندامهای مختلف گیاهان دارویی از دو روش طبیعی و مصنوعی استفاده می شود.