مشخصات بیولوژیکی ماهی کلیکا

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 66

مشخصات بیولوژیکی ماهی کلیکا

کلیکا ماهیان، بزرگترین توده زنده دریای خزر را تشکیل می دهند و براساس مطالعات شوروی سابق، وزن توده زنده در این دریا000/800 تن بوده که حدود 80 تا 100 هزار تن از آن در حوزه جنوبی دریای خزر قابل برداشت می باشد(4).

ماهی کلیکا از جمله ماهیان پلاژیک دریای خزر است که بصورت گله ای در اعماق میانی زندگی می کند. این ماهی از خانواده شگ ماهیان) (Herring) و جنس کلوپئونلا (clupeonella) می باشد. در سواحل جنوبی دریای خزر سه گونه از ماهی کلیکا زندگی می کنند:

1- کلیکای آنچوی clupeonella engrauliformis

2- کلیکای چشم درشت c.delicatula

3- کلیکای معمولی c.delicatula

سه گونه فوق از نظر زیستگاه دارای اختلالاتی می باشند بدین ترتیب که کلیکای معمولی در نواحی ساحلی، کلیکای چشم درشت در اعماق پائین تر و کلیکای آنچوی در آبهای نسبتاً دور از ساحل زیست می نمایند. گونه آنچوی در حوزه مرکزی و جنوبی دریای خزر به وفور یافت می شود.

تراکم ماهی کلیکا در فصول مختلف سال در حوزه جنوبی دریای خزر متفاوت بوده، بطوریکه در زمستان عمق مطلوب صید آن 70 تا80 متر، در تابستان 40 تا 55 متر و در فصل معتدل عمق 60تا 70 متر می باشد. گونه معمولی در نزدیکی سطح آب، گونه آنچوی در لایه میانی و گونه چشم درشت در لایه تحتانی و نزدیک به کف زیست می کند. میانگین طول و وزن گونه های ماهی کلیکا در فصول مختلف و همچنین فراوانی طولی و درصد ترکیب گونه ای، متوسط، حداقل و حداکثر وزن و میانگین سنی گونه های مختلف کلیکا در جدول 1 آمده است (4)

جدول1- تعیین فراوانی طولی،درصدگونه ای،متوسط حداقل وحداکثروزن ومیانگین سنی گونه های مختلف کلیکا

عوامل

ترکیب گونه ای

وزن(gr)

میانگین سنی

فراوانی طول

گونه های ماهی کلیکا

درصد

حداقل

متوسط

حداکثر

سال

حداکثر

متوسط

حداقل

آنچوی

81/91

2

61/5

8/19

62/2

8/19

61/5

2

چشم درشت

84/6

4/2

63/6

3/22

63/2

3/22

63/6

4/2

معمولی

35/1

4/2

56/6

3/20

4/2

3/20

56/2

4/2

مآخذ:بشارت، کامبیز،خطیب،صادق(137). تعیین جایگاههای صید ماهی کلـیکـا در مناطق متارف صید در شمال ایران.جلد اول. مرکز تحقیقات شیلات استان مازندران.

تاریخچه صید ماهی کلیکا

صید ماهی از دریای خزر توسط شوروی سابق از دهه 1930 آغاز گردید و بتدریـج افزایش یافت، آخرین آمار مربوط به صید کلیکا توسط سازمان صیادی روسـیـه در سال1990، مقدار 5/243 هزار تن را نشان می دهد. بیشترین مقدار صیدکلیکا توسط این کشور در دهه های اخیر مربوط به 1970 است که در این سال2/423 هزار تن کلیکا صید شده است. برآوردهای انجام شده نشان می دهد که با توجه به ذخایر کلیکا دریای خزر مقدار صید این ماهی تا سقف100 هزار تن برای ایران میسر است. بررسیهای انجام شده توسط مراکز تحقیقات شیلات گیلان و مازندران که با استفاده از کشتی تحقیقاتی در آبهای ساحلی ایران در حوزه جنوبی دریا خزر در سال 1369 انجام شده است حوزه های مختلف دریای خزر از نظر تراکم ماهی کلیکا را مشخص کرده است.معمولاً مقارن با طلوع آفتاب، شناورها به اسکله مراجعت نموده و نسبت به تخلیه صید انجام شده و حمل آن توسط کامیونهای بدون سیسنم سرما به محل مصرف مبادرت می گردد.(9)

مصارف ماهی کلیکا

کلیکا ماهی کوچکی است که میانگین اندازه طول آن نزدیک به 9 سانتیمتر است و به خاطر ریز بودن این ماهی(150 عدد تقریباً یک کیلوگرم) تمیز کردن و تخلیه امعاء و احشاء آن به روش سنتی دشوار است و فرآوری آن می بایست توسط دستگاه انجام گردد و بهمین خاطر ماهی کلیکا یک ماهی صنعتی بوده و فرآوری و آماده سازی آن پس از صید نیز نیازمند فرآیند تولید صنعتی است، ظرافت و حساسیت این ماهی از مهمترین ویژگیهای آن است که در مراحل پس از صید اهمیت پیدا می کند. کلیکا به سبب ظرافت و ویژگیهای اندام در مقابل کلیه عوامی طبیعی از قبیل دما، فشار، ضربه و ...حساس بوده و جهت فرآوری این ماهی خصوصاً مصرف انسانی، روش نگهداری و جابجائی آن بایستی به گونه ای باشد که ضمن حفظ تازگی و کیفیت آن، تحت تأثیر کمترین فشار و ضربه و سایر عوامل طبیعی قرار گیرد نخستین فشار بر پیکر این ماهی،در زمان تخلیه صید بر روی عرشه و انتقال آن به دورن گونیهای نایلونی (به وزن تقزیبی 50 کیلو گرم) و سپس انباشتن گونیها بر روی هم، انتقال گونی به داخل کامیون و تخلیه مجدد این گونیها در محل عمل آوری وارد می آید.