لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 31
بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) ١
در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در
مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران
چکیده
پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و توانای یهای رایانه درعرصة اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفة وجودی سیستم های اطلاعات جغرافیایی(جی آی اس) را تبیین می کند.ازآنجاکه بخش عمدة اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستم های اطلاعات جغرافیایی م یباشد و می توان این اطلاعات را آمادة استفاده در این سیست مها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جی آی اس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاه های مرکز،کار تفکیک،کنترل، دسته بندی وکدگذاری آ نها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعة داده ها، لایه های اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیل های لازم بر روی داده ها، مورد استفاده واقع گردید.
بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به داد ههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن داده ها ونیز امکان استفاده از داده های موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم م یگردد. همچنین زمین های برای شناساندن و معرفی قابلی تها و پتانسیل های متعدد و در عین حال، تشخیص خلأ های مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتًا به منظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاه های مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباط اند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.
کلیدواژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) / پایگاه های اطلاعاتی/ اطلاعات توصیفی / اطلاعات مکانی
مقدمه
(جی آی اس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات
جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیده هایی می پردازد که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباط اند . ب ه کارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکه های اطلاع رسانی جهانی، یکی از زمینه های مناسب و مساعد در جهت معرفی توا نها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکة کاربران این سیست مها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیت ها و توانایی های این سیستم بیفزاید. در حال حاضر از این سیست مها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخش های مختلف (مانند
مطالعات زیست محیطی، برنامه ریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیة نقشه های پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده می شود و با گذشت زمان و توسعة سیستم ها، کاربرد جی آی اس به کلیة بخش های مرتبط با زمین گسترش یافته است.
مطالعة حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توان ها و مزایای
این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگام سازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوة استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
تاریخچة ایجاد جی آی اس (مروری بر مطالعات انجام شده)
اولین نمونه از یک جی آی اس مّلی، جی آی اس کانادا ٢ است که از اواخر ١٩٦٠ به این طرف به صورت پیوسته مورد استفاده قرار گرفته است. در دهه های ١٩٧٠ و ١٩٨٠ میلادی پیشرفت های قابل ملاحظه ای در فناوری جی آی اس به وجود آمد، به طوری که عبارت در مورد مجموعه « سیستم اطلاعات جغرافیایی » ابزارهایی برای تحلیل و نمایش نقشه ها و ادغام فنون وشیوه های آماری و نقشه ای و کاربرد فراگیرتر آن، بویژه برای تحلیل تأثیرات وخط مشی های دولتی به کارگرفته شد. در حالی که سابقة فناوری جی آی اس درکشورهای غربی ازجمله کانادا وآمریکا به بیش از ٤٠ سال می رسد، فناوری جی آی اس در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان می باشد. از ویژگی های جی آی اس در کشورهای غربی هماهنگی بین فناوری و آموزش وکاربرد آن است، درحالی که درکشورهای جهان سوم، ورود فناوری قبل از آموزش و مهارت اندوزی مربوط به آن صورت می گیرد.
در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی را در کشور آغاز کرد سازمان نقشه برداری کشور بود که در سال ١٣٦٩ براساس مصوبة مجلس شورای اسلامی، عهده دار طرح به کارگیری این سیستم شد. این سازمان در حال حاضر مشغول تهیة نقشه های توپوگرافی ١:٢٥٠٠٠ از عکس های هوایی با مقیاس ١:٤٠٠٠٠ می باشد و این فرصتی است برای تبدیل این نقشه ها به ساختارهای رقومی و تأسیس پایگاه توپوگرافی ملی ٣ که نیازهای کاربران را در زمینة جی آی اس برآورده می کند.
شورای ملی کاربران » در همین راستا ٤ به منظور « سیستم های اطلاعات جغرافیایی سیاست گذاری، برنامه ریزی و هماهنگ سازی فعالیت ها در زمینة جی آی اس، تحلیل نیازمند یها و همچنین بهره برداری شایسته از کلیة ظرفیت های علمی، فنی و نیروی انسانی در راستای ایجاد و به کار گیری جی آی اس و با توجه به وظایف سازمان نقش هبرداری کشور در خصوص تدوین و ایجاد سیست مهای اطلاعات جغرافیایی ملی، در دی ماه ١٣٧٢ تأسیس گردیده است.
فعالیت های اجرایی پروژة ایجاد سیستم اطلاعات جغرافیایی در وزارت صنایع و معادن، از فروردین ١٣٧١ آغاز گردید و هم اکنون از این سیستم به طور گسترده در ارتباط با فعالیت های آن استفاده می گردد.
از دیگر مؤسساتی که در زمینة این سیستم فعالیت می کنند می توان شهرداری تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسة بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، و سازمان جنگل ها و مراتع را نام برد. در دانشگاه های کشور تاکنون از این سیستم، چنان که باید، به عنوان یک فناوری با قابلیت بسیار بالا برای در اختیار قراردادن طراحی پروژه ها و کاربرد آن در رشته های مختلف استفاده نگردیده است.
در زیر به نتایج برخی از مطالعات انجام شده در این زمینه اشاره می گردد:
١٣٧٦ ) در پایان نامة دکتری خود ) « پرهیزکار » ارائة الگوی مناسب مکان گزینی مراکز خدمات » با عنوان « شهری با تحقیق در مدل ها و جی آی اس شهری مشخص نموده است که جی آی اس، توانمندی ها و قابلیت های فوق العاده ای در جمع آوری، ذخیره، بازیابی، به روزکردن، کنترل، ادغام، تحلیل، مدلسازی و نمایش داده های جغرافیایی به صور
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 31
بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) ١
در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در
مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران
چکیده
پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و توانای یهای رایانه درعرصة اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفة وجودی سیستم های اطلاعات جغرافیایی(جی آی اس) را تبیین می کند.ازآنجاکه بخش عمدة اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستم های اطلاعات جغرافیایی م یباشد و می توان این اطلاعات را آمادة استفاده در این سیست مها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جی آی اس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاه های مرکز،کار تفکیک،کنترل، دسته بندی وکدگذاری آ نها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعة داده ها، لایه های اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیل های لازم بر روی داده ها، مورد استفاده واقع گردید.
بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به داد ههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن داده ها ونیز امکان استفاده از داده های موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم م یگردد. همچنین زمین های برای شناساندن و معرفی قابلی تها و پتانسیل های متعدد و در عین حال، تشخیص خلأ های مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتًا به منظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاه های مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباط اند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.
کلیدواژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) / پایگاه های اطلاعاتی/ اطلاعات توصیفی / اطلاعات مکانی
مقدمه
(جی آی اس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات
جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیده هایی می پردازد که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباط اند . ب ه کارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکه های اطلاع رسانی جهانی، یکی از زمینه های مناسب و مساعد در جهت معرفی توا نها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکة کاربران این سیست مها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیت ها و توانایی های این سیستم بیفزاید. در حال حاضر از این سیست مها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخش های مختلف (مانند
مطالعات زیست محیطی، برنامه ریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیة نقشه های پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده می شود و با گذشت زمان و توسعة سیستم ها، کاربرد جی آی اس به کلیة بخش های مرتبط با زمین گسترش یافته است.
مطالعة حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توان ها و مزایای
این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگام سازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوة استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاه های اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
تاریخچة ایجاد جی آی اس (مروری بر مطالعات انجام شده)
اولین نمونه از یک جی آی اس مّلی، جی آی اس کانادا ٢ است که از اواخر ١٩٦٠ به این طرف به صورت پیوسته مورد استفاده قرار گرفته است. در دهه های ١٩٧٠ و ١٩٨٠ میلادی پیشرفت های قابل ملاحظه ای در فناوری جی آی اس به وجود آمد، به طوری که عبارت در مورد مجموعه « سیستم اطلاعات جغرافیایی » ابزارهایی برای تحلیل و نمایش نقشه ها و ادغام فنون وشیوه های آماری و نقشه ای و کاربرد فراگیرتر آن، بویژه برای تحلیل تأثیرات وخط مشی های دولتی به کارگرفته شد. در حالی که سابقة فناوری جی آی اس درکشورهای غربی ازجمله کانادا وآمریکا به بیش از ٤٠ سال می رسد، فناوری جی آی اس در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان می باشد. از ویژگی های جی آی اس در کشورهای غربی هماهنگی بین فناوری و آموزش وکاربرد آن است، درحالی که درکشورهای جهان سوم، ورود فناوری قبل از آموزش و مهارت اندوزی مربوط به آن صورت می گیرد.
در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی را در کشور آغاز کرد سازمان نقشه برداری کشور بود که در سال ١٣٦٩ براساس مصوبة مجلس شورای اسلامی، عهده دار طرح به کارگیری این سیستم شد. این سازمان در حال حاضر مشغول تهیة نقشه های توپوگرافی ١:٢٥٠٠٠ از عکس های هوایی با مقیاس ١:٤٠٠٠٠ می باشد و این فرصتی است برای تبدیل این نقشه ها به ساختارهای رقومی و تأسیس پایگاه توپوگرافی ملی ٣ که نیازهای کاربران را در زمینة جی آی اس برآورده می کند.
شورای ملی کاربران » در همین راستا ٤ به منظور « سیستم های اطلاعات جغرافیایی سیاست گذاری، برنامه ریزی و هماهنگ سازی فعالیت ها در زمینة جی آی اس، تحلیل نیازمند یها و همچنین بهره برداری شایسته از کلیة ظرفیت های علمی، فنی و نیروی انسانی در راستای ایجاد و به کار گیری جی آی اس و با توجه به وظایف سازمان نقش هبرداری کشور در خصوص تدوین و ایجاد سیست مهای اطلاعات جغرافیایی ملی، در دی ماه ١٣٧٢ تأسیس گردیده است.
فعالیت های اجرایی پروژة ایجاد سیستم اطلاعات جغرافیایی در وزارت صنایع و معادن، از فروردین ١٣٧١ آغاز گردید و هم اکنون از این سیستم به طور گسترده در ارتباط با فعالیت های آن استفاده می گردد.
از دیگر مؤسساتی که در زمینة این سیستم فعالیت می کنند می توان شهرداری تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسة بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، و سازمان جنگل ها و مراتع را نام برد. در دانشگاه های کشور تاکنون از این سیستم، چنان که باید، به عنوان یک فناوری با قابلیت بسیار بالا برای در اختیار قراردادن طراحی پروژه ها و کاربرد آن در رشته های مختلف استفاده نگردیده است.
در زیر به نتایج برخی از مطالعات انجام شده در این زمینه اشاره می گردد:
١٣٧٦ ) در پایان نامة دکتری خود ) « پرهیزکار » ارائة الگوی مناسب مکان گزینی مراکز خدمات » با عنوان « شهری با تحقیق در مدل ها و جی آی اس شهری مشخص نموده است که جی آی اس، توانمندی ها و قابلیت های فوق العاده ای در جمع آوری، ذخیره، بازیابی، به روزکردن، کنترل، ادغام، تحلیل، مدلسازی و نمایش داده های جغرافیایی به صور
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 46
بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی.آی.اس.) GIS
چکیده پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و تواناییهای رایانه درعرصه اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفه وجودی سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(جیآیاس) را تبیین میکند. ازآنجاکه بخش عمده اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستمها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جیآیاس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاههای مرکز،کار تفکیک،کنترل، دستهبندی وکدگذاری آنها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه دادهها، لایههای اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیلهای لازم بر روی دادهها، مورد استفاده واقع گردید. بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به دادههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن دادهها ونیز امکان استفاده از دادههای موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم میگردد. همچنین زمینهای برای شناساندن و معرفی قابلیتها و پتانسیلهای متعدد و در عین حال، تشخیص خلأهای مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتاً بهمنظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاههای مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.مقدمه(جیآیاس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیدههایی میپردازد که بهنحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند. بهکارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکههای اطلاعرسانی جهانی، یکی از زمینههای مناسب و مساعد در جهت معرفی توانها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستمها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیتها و تواناییهای این سیستم بیفزاید.در حال حاضر از این سیستمها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخشهای مختلف (مانند مطالعات زیستمحیطی، برنامهریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشههای پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده میشود و با گذشت زمان و توسعه سیستمها، کاربرد جیآیاس به کلیه بخشهای مرتبط با زمین گسترش یافته است. مطالعه حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توانها و مزایای این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگامسازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوه استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
تاریخچه ایجاد جیآیاس (مروری بر مطالعات انجام شده)اولین نمونه از یک جیآیاس ملّی، جیآیاس کانادا[2] است که از اواخر1960 به این طرف به صورت پیوسته مورد استفاده قرار گرفته است. در دهههای 1970 و1980 میلادی پیشرفتهای قابل ملاحظهای در فناوری جیآیاس به وجود آمد، به طوری که عبارت «سیستم اطلاعات جغرافیایی» در مورد مجموعه ابزارهایی برای تحلیل و نمایش نقشهها و ادغام فنون و شیوههای آماری و نقشهای و کاربرد فراگیرتر آن، بویژه برای تحلیل تأثیرات وخط مشیهای دولتی به کارگرفته شد. در حالیکه سابقه فناوری جیآیاس درکشورهای غربی ازجمله کانادا وآمریکا به بیش از40 سال میرسد، فناوری جیآیاس در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان میباشد. از ویژگیهای جیآیاس در کشورهای غربی هماهنگی بین فناوری و آموزش وکاربرد آن است، درحالی که درکشورهای جهان سوم، ورود فناوری قبل از آموزش و مهارتاندوزی مربوط به آن صورت میگیرد. در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 46
بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی.آی.اس.) GIS
چکیده پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و تواناییهای رایانه درعرصه اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفه وجودی سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(جیآیاس) را تبیین میکند. ازآنجاکه بخش عمده اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستمها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جیآیاس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاههای مرکز،کار تفکیک،کنترل، دستهبندی وکدگذاری آنها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه دادهها، لایههای اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیلهای لازم بر روی دادهها، مورد استفاده واقع گردید. بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به دادههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن دادهها ونیز امکان استفاده از دادههای موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم میگردد. همچنین زمینهای برای شناساندن و معرفی قابلیتها و پتانسیلهای متعدد و در عین حال، تشخیص خلأهای مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتاً بهمنظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاههای مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.مقدمه(جیآیاس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیدههایی میپردازد که بهنحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند. بهکارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکههای اطلاعرسانی جهانی، یکی از زمینههای مناسب و مساعد در جهت معرفی توانها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستمها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیتها و تواناییهای این سیستم بیفزاید.در حال حاضر از این سیستمها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخشهای مختلف (مانند مطالعات زیستمحیطی، برنامهریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشههای پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده میشود و با گذشت زمان و توسعه سیستمها، کاربرد جیآیاس به کلیه بخشهای مرتبط با زمین گسترش یافته است. مطالعه حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توانها و مزایای این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگامسازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوه استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
تاریخچه ایجاد جیآیاس (مروری بر مطالعات انجام شده)اولین نمونه از یک جیآیاس ملّی، جیآیاس کانادا[2] است که از اواخر1960 به این طرف به صورت پیوسته مورد استفاده قرار گرفته است. در دهههای 1970 و1980 میلادی پیشرفتهای قابل ملاحظهای در فناوری جیآیاس به وجود آمد، به طوری که عبارت «سیستم اطلاعات جغرافیایی» در مورد مجموعه ابزارهایی برای تحلیل و نمایش نقشهها و ادغام فنون و شیوههای آماری و نقشهای و کاربرد فراگیرتر آن، بویژه برای تحلیل تأثیرات وخط مشیهای دولتی به کارگرفته شد. در حالیکه سابقه فناوری جیآیاس درکشورهای غربی ازجمله کانادا وآمریکا به بیش از40 سال میرسد، فناوری جیآیاس در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان میباشد. از ویژگیهای جیآیاس در کشورهای غربی هماهنگی بین فناوری و آموزش وکاربرد آن است، درحالی که درکشورهای جهان سوم، ورود فناوری قبل از آموزش و مهارتاندوزی مربوط به آن صورت میگیرد. در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی