لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
روزه و روزه داری :
برای هر کسی که تازه به سن تکلیف رسیده است سوالاتی مطرح است . سوالاتی در موردتکلیف و وظایفی که شریعت مقدس اسلام بر دوش هر مکلف نهاده است . مکلف در تکاپو است تا دریابد که سبب وضع اینگونه تکالیف چه بوده است و انجام دادن آنها چه تاثیراتی به دنبال دارد ؟ و مسائلی از این قبیل .
روزه گرفتن واجب است :
شکی نیست که خداوند برای هدایت بشر هر از گاهی پیامبری را مبعوث می فرماید و او را موظف مکی نماید تا مطابق با دستورالعملی مشخص به هدایت انسانها اقدام کند. این منشور را شریعت می نامند 1
شریعت را مجموعه احکامی تشکیل می دهد که ازجانب شارع مقدس (خداوند ) به پیامبر ابلاغ گردیده است . در این دستورالعمل بنا به مصالحی ، برخی از احکام واجب ا لاجرا و برخی باید ترک شوند و برخی در اجرا و یا ترکش انسان مخیر است .
در شریعت اسلام هم این دستورات به تفصیل بیان گردیده است . از آن دسته احکامی که اجرای آن هم بر مرد و زن مسلمان ـ در صورت دارا بودن شرایط ـ واجب است روزه گرفتن درماهی معین و زمانی مشخص است . خداوند در قرآن می فرماید :
یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون . ایاما معدودات فمن کان منکم مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر وعلی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین فمن تطوع خیرا فهو خیر له و ان تصوموا خیر لکم لعلکم تعلمون .
ای کسانی که ایمان آوریده اید ! روزه بر مشا مقرر گردیده است . همچنانکه بر کسانی که پیش از شما بوده اند ، مقررگشت ؛ باشد که پرهیز کار باشید ای ایمان آوردگان چند روز مشخص و محدود را روزه بگیرید . کسانی که از شما بیمار یا در سفرند ، روزهای دیگر قضا نمایند و کسانی که از آن بی تاب شوند باید به جبران آن تهیدستی را به مقدار یک مد طعام دهند. و کسی که از روی فروتنی و با میل ورغبت نیکی کند برایش بهتر است وا گر بدانید روزه داشتن نیکوتر است .
روزه هم از آن دسته احکامی است که علل واقعی آن بیان نگردیده ایت اما علل ظنی و گمانی آن را میتوان از خلال آیات و روایات ا ستنباط کرد و تحت عنوان اهداف روزه کلاسه نمود.
الف) اثر تربیتی روزه :
خداوند در انتهای همین آیه دلیل شرف صدور این فرمان را بیان داشته است و آن اینکه « لعلکم تتقون » پس هدف از این فرمان مجهز نمودن انسان به سلاح تقوا است .
همچنان که می دانید اگر انسان بخواهد باعالم طهارت و قدس ارتباط پیدا ک ند و به مرتبه کمال و روحانیت برسد و درجات معنویت را یکی پس از دیگری بپیماید باید از بی بند و باری بپرهیزد و بر نفس خود افسار بزند. این مهم جز با تقو ا پیشه ساختن حاصل نمی گردد . انسان با عنصر تقوا پیشه ساختن حاصل نمی گردد. انسان با عنصر تقوا می تواند راههای کمال را طی کند و سعادت دو دنیا را برای خود خریداری کند.
روزه یکی از راههای بدست آوردن این قوه است . روزه دار با یاری و استعانت از این قوه می تواند روح و اراده خویش را تقویت نماید و بر نفس وا میال خود چیره شود و آن را گوش به فرمان عقل و درایت خود نماید .
ب) اثر اجتماعی روزه :
روزه اگر درجامعه فرا گیر شود درس برابری و مساوات می آموزد . آنان که از تمکن مالی و رفاه برخوردارند و با انجام این فریضه بر وضع گرسنگان آگاهی می یابند و این آگاهی سبب می گردد تا آنان به یاری و کمک ضعیفان وتهیدستان بشتابند. اثر این یاری رسانی این می شود که درجامعه فقیر و غنی یکسان و برابر می شوند.
یکی از آداب روزه که باید بر آن مراقب بود تهی داشتن شکم از غذاهای فراوان و رنگین است . ماه رمضان نباید سبب گردد که انسان فربه تر شود . شیخ مصلح الدین سعدی چه خوش سروده است .
مسلم کسی را بود روزه داشت
که درمانده ای را دهد نان چاشت
وگرنه چه حاجت که زحمت بری
زخود بازگیری و هم خود خوری
ج) اثر اخروی روزه :
یکی از اثرات روزه آگاه گردیدن انسان از احوال روز قیامت است . انسان همچنانکه از نامش پیداست ـ درمعرض فراموشی است . از این رو باید دائما در معرض موعظه باشد تا خود و مومقعیتش را به دست فراموشی نسپارد . روزه به انسان کمک می کند تا به یاد قیامت و شدایدی که در آن روز متوجه انسان می گردد ، بیافتد . این یادآوری سبب می شود که در اعمال و رفتار خود مراقبت پیشه کند.
حضرت رضا در مقام تشریح هدف از روزه گرفتن می فرمایند :
عله الصوم لعرفان مس الجوع و العطش ، لیکون العبد ذلیلا مستکینا ماجورا محتسبا صابرا ، ویکون ذلک دلیلا له علی الشدائد الاخره …
سبب روزه آن است که گرسنگی و تشنگی به نحو ملموس شناخته شود تا روزه دار نرمخو و متواضع و ماجور و حسابگر و بردبار شود . در مقابل شخص روزه دار را راهنمایی برسختیهای آخرت باشد .
د) اثر بهداشتی و درمانی روزه :
یکی از راههای تامین سلامتی امساک کردن و روزه گرفتن است . همچنانکه در طب قدیم و جدید بدان اشاره شده و می شود .
پیامبر خدا هم می فرماید :
صوموا تصحوا .
روزه بگیرید تا سالم شوید.
همچنین امروزه ، به اثبات رسیده است که معده جایگاه تمامی دردهاست . پیامبر اکرم برای رفع دردها تنها راه را خانه تکانی در معده می دانند و این نکته جز با روزه گرفتن حاصل نمی شود.
المعده بیت کل داء ، و الحمیه راس کل دواء
معده خانه هردردی و پرهیز راس هر دوایی است .
اهمیت ماه رمضان :
خداوند در قرآن می فرماید :
شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن هدی للناس و بینات من الهدی و الفرقان …
ماه رمضان ، که در ان برای راهنمایی مردم و بیان روشن هدایت و جدا ساختن حق از باطل قرآن به یکباره فرود آمده است .
ماه رمضان نهمین ماه از ماههای قمری ـ اسلامی است . این ماهها که تعدادشان درکتاب تکوین خداوند ثبت است به ترتیب عبارتند از : محرم الحرام ، صفرالمظفر ، ربیع الاول ، ربیع الثانی ، جمادی الاولی ، جمادی الثانی ، رجب المرجب ، شعبان المعظم ، رمضان المبارک ، شوال ، ذی القعده و ذی الحجه .
در قرآن فقط به نام این ماه اشاره گردیده است و نام ماههای دیگر فروگذار شده است که این خود التفاتی مخصوص از جانب ایزد دادار به این ماه است سبب این التفات در توصیف قرآن به نزولش در این ماه نهفته است .
آداب ماه رمضان :
درمورد آداب ماه مبارک رمضان اشاره به خطبه شعبانیه حضرت ختمی مرتبت ، محمد بن عبدالله می نماییم که حضرتش برای ما نیکوتر اسوه ایی است که با اقتدای به او راههای نجات و رستگاری هموار می گردد.
به جرات می توان گفت که این خطبه از لحاظ شمولش برآداب ماه مبارک رمضان جامعترین سخنی است که می شود و می توان ابراز داشت ، که در هر فرازش دنیایی معنا نهفته است . خطبه مزبور بحری مواج و کران ناپیداست که عقول در دریافتش رنجه و نفوس در مقام عمل بدان ناتوانند . اما ا گر مفاهیم ان به درستی دریافت شود و درعمل دستوراتش به گوش جان خریداری گردد می توان گفت که آدمی در زمره مقربین درگاه ربویی است .
با مطالعه این خطبه بر بسیاری از اداب این ماه می توان واقف گردید که به نحو اجمال از این قرار است :
یادآوری آخرت ،
توبه ،
استغفار ،
دعا ،
سجده در برابر خدا ،
بجای آوردن نوافل ( نمازهای مستحبی )
صلوات فرستادن بر پیامبر
تلاوت قرآن
نگهداری چشم و زبان و گوش از کارهای ناشایست
10-تخلق به اخلاق نیکو
11-رعایت حال مهتران
12-برخورد شایسته با کهتران
13-آسان گرفتن به زیردستان
14-صله رحم
15-نیکی به یتیمان
16-افطار دادن به روزه داران
17-صدقه دادن
18-دور داشتن شرخود از دیگران
که این آداب در دو دسته اداب فردی ( از شماره 1تا10) و آداب اجتماعی (از شماره 11تا18) می توان دسته بندی نمود.
آداب سحر :
نیت روزه ، که در فصل مربوط به احکام روزه آمده است .
خواندن ادعیه سحر