چگونه توانستم دانش اموزان را به نماز و فرائض دینی جذب نمایم

تعداد صفحات:31 صفحه

فرمت:Word

فهرست:

چکیده

کلمات کلیدی

مقدمه

بیان مسئله

متن اصلی

پیشنهادات و راهکارها

فهرست منابع

آموزش ، تشویق ، تنبیه (تحقیق)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 26

آموزش، تنبیه، تشویق

محیط ایده‌آل محیطی است که در آن، طفل در دبستان از امکانات آموزشی بسیار عالی برخوردار است و در منزل هم گذشته از کمک والدین با سواد، از انواع و اقسام سرگرمی‌های آموزنده برخوردار است.منظور ما محیطی است که در آن طفل معصوم بعد از صرف ۴ یا ۵ ساعت از بهترین ساعات عمر خود در مدرسه، ساعات بیکاری را با بازی فوتبال در کوچه‌ها و درگیری با پسر همسایه پر می‌کند. روشهای آموزشی که در گذشته با تنبیه بدنی همراه بود ، کاملا نکوهیده و در خور ملامت است.در بعضی مدارس دانش آموزان می‌بایست کتکهای روز جمعه را پنجشنبه نوش جان می‌کردند و یا سیاه کردن انگشتان به وسیله مداد که در اکثر مواقع توانایی انجام تکالیف را از دانش آموزان به کلی سلب می‌کرد. در این دوره متاسفانه، بعضی از مواقع دانش آموزان با مساله کتک کاری نوعی زندگی مسالمت آمیز را در پیش می گرفتند؛به این صورت که تنبیه شدن از بخشهای لاینفک آموزشگاهی آنان شده بود هدف این گونه تنبیهات جز خشونت و رفع عقده نبوده است.این اعمال کاملا غیرانسانی و با اصول انسانی سازگار نیستند و نخواهند بود. بتدریج با گذشت زمان ، از شدت این گونه تنبیهات کاسته و تهدید جایگزین آن شد. تهدیدی جدی و البته گاهی موارد، در قالب تشویق ! همان سیاست تنبیه و تشویق یا چماق و شیرینی.در این نوع از محیطهای آموزشی که چند سالی به طول انجامید دانش آموز می دانست که تنها با ارائه درست درس می‌تواند از زیر ضربات طاقت فرسای اولیای آموزشگاه جان سالم به در برده و تشویق‌های آنان یا اولیای خانه و حتی دوست و آشنا را به قیمت صرف وقت گرانبهایش با خواندن اجباری چند کتاب با جملات قلنبه سلنبه ، متوجه خود سازد. در چنین محیطهایی، از یکسو از بیم تنبیه ها و از سوی دیگر در مواجهه با تشویق‌های کذایی، عمر دانش آموز تلف می‌شد طی این دوره ، دانش آموز لحظه‌ای درس را برای درس نخواندند. هدفشان از درس خواندن یا اصولا فرار از تنبیه بود ، یا وصال به تشویق ! نتیجه این که میل باطنی نقشی نداشت.امکانات آموزشی برای دانش آموزان محرکی مثبت است ، اگر این عنصر نباشد، رکود خودنمایی می‌کند و در نتیجه استعدادها از بین می روند. باید به نحوی محرکی را به وجود آورد تا این استعدادها پژمرده نشوند. امروزه عنصر تشویق ، به تنهایی نقش بازی می کند و با کمی دقت می‌توان دریافت که چقدر نتیجه این بازی مایه تاسف است ؛ چرا که هدف دانش آموز، کسب تشویق خواهد شد نه کسب دانش. جالب این که، خارج از چارچوب درس و مدرسه ، مطالعه کتب ساده و یا مشکل ، همراه با لذتی وصف نشدنی است چون نه تشویقی در کار است و نه تنبیه.میل باطنی فعال شده و نقشش را بخوبی ایفاء می‌کند اما این زمان برای خیلی‌ها زیاد به طول نمی‌انجامد؛ چرا که وحشت از آینده که خود معلول عواملی از جمله بیکاری ، فقر مادی ، نابسامانی‌های اقتصادی ، اجتماعی است ، مسیر مطالعه را تغییر می‌دهد. قصور در امر مطالعه ویران کننده سعادت آینده است درس را باید در آرامش فکری خواند. هیچ یک از موارد به تنهایی موثر نخواهند بود ، اگر امکانات آموزشی کافی در دسترس نباشد.

تشویق

تشویق در جلسهٔ مشاوره، مجموعه فعالیت‌هائى است که مراجع را به ادامه کارش ترغیب مى‌کند و او را در مسیر پیشرفت و بهبود قرار مى‌دهد. تشویق نوعى پاداش است که براى تقویت رفتار مطلوب و ادامهٔ آن به مراجع ارائه مى‌شود. به‌عنوان مثال، مشاور با گفتن جملاتى نظیر ”مرد توانائى هستی، مى‌توانى معقول باشی، و مى‌توانى این مشکل را حل کنی“ مراجع را به خودکاوى بیشتر تشویق مى‌کند و باعث مى‌شود که او عقاید و افکار خویش را دقیق‌تر، عمیق‌تر مورد بررسى قرار دهد. از جانب دیگر، تشویق بیش از حد موجب مى‌گردد که مراجع به مشاور وابستگى پیدا کند و استقلال خود را از دست بدهد. هم‌چنین تشویق صحیح و مناسب از نگرانى و ناامنى مراجع مى‌کاهد.

روش‌هاى تشویق

به نظر برامر و شوستروم (۱۹۶۸) در جلسهٔ مشاوره کاربرد روش‌هاى تشویق را مى‌توان به‌شرح زیر بیان کرد:

۱. استفاده از کلمات تائید‌کننده نظیر ”بلى درست است، توانائى انجام آنرا داری“. در اینجا هدف آن‌ است که با استفاده از کلمات تائیدکننده، در مراجع احساس امنیت و اعتماد نسبت به مشاور و جلسه مشاوره به‌وجود آید.

۲. پیش‌بینى نتایج احتمالى مشاوره، روش دیگرى براى تشویق مراجع است. مشاور در جلسهٔ مشاوره، دربارهٔ نتایج احتمالى و تغییراتى که در مراجع به‌وجود خواهد آمد با او به صحبت مى‌نشیند. به‌عنوان مثال، مشاور به مراجع مى‌گوید که بر اثر مشاوره، رفتارش در جهت مقبول و مناسبى تغییر خواهد کرد، و یا آنکه در زمینهٔ تحصیلات به موفقیت‌هائى دست خواهد یافت، و یا نمرات بهترى در ریاضى و فیزیک خواهد گرفت.

۳. ایجاد شرایط و امکانات مناسب در جلسهٔ مشاوره، براى مراجع تشویق‌کننده است به‌عنوان نمونه، برقرارى رابطهٔ حسنه مشاوره‌اى و پذیرش مراجع، شوق و رغبتى در او براى ادامه بحث به‌وجود مى‌آورد.

۴. آشنا ساختن مراجع به این حقیقت که مشکلش منحصر به‌فرد نیست و دیگران نیز کم و بیش با مشکلاتى همانند او مشکل او مواجه هستند، مى‌تواند تشویق‌کننده باشد.

تشویق رفتارهاى خوب

نگرانى دربارهٔ تأثیرات احتمالى تلویزیون، از دیرزمان، بر توجهاتى که به دیگر عرصه‌هاى مربوط به تماشاى تلویزیون، در کودکان مى‌شده، اولویت داشته است. چه مدت است که مفهوم جعبهٔ گوشه‌خانه به مثابهٔ هیولایى یک چشم موجه شمرده مى‌شود؟ این مکان که رفتارهاى بد به‌نمایش درآمده در تلویزیون، مى‌تواند الگوهایى در اختیار بینندگان جوان مستعد بگذارد تا از آن کپى‌بردارى کنند را نمى‌توان ساده گرفت. اما این فرضیه - که عموماً غالب به‌نظر - مبنى بر اینکه آشکارا ثابت شده است که تلویزیون تأثیر بدى دارد، ساده‌سازى بیش از حد هر دو، یعنى هم آنچه جعبه به منازل مى‌آورد، و هم نحوهٔ برخورد کودکان با آن، است.

برنامه‌هاى تلویزیون شامل نمونه‌هاى بسیارى از رفتارهاى خوب است. برنامه‌هایى که در آن مردم با مهربانی، جوانمردى و سخاوت رفتار مى‌کنند. به‌همان اندازه، منطقى به‌نظر مى‌رسد که فرض کنیم این تصویر نیز نمونه‌هایى در اختیار کودکان قرار مى‌دهند تا از آن کپى‌بردارى کنند. بنابراین، در این فصل این پرسش را مطرح خواهیم کرد که آیا تلویزیون رفتارهاى خوب را در میان کودکان ترویج مى‌کند؟ اگرچه کارى در این زمینه صورت گرفته است به‌وسعت کار انجام شده در زمینه تأثیر خشونت تلویزیون بر کودکان نیست، اما تحقیقات مهمى وجود دارد که روش‌هاى مختلفى را نشان مى‌دهد که تلویزیون مى‌تواند یا باید، در شرایط خاص، تأثیرات بسیار مفید و مطلوبى بر کودکان بگذارد.

دانلود پروژه راههای مناسب ترغیب و تشویق دانش آموزان به مطالعه و تحقیق

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 167

بررسی و شناخت راههای مناسب ، ترغیب و تشویق دانش آموزان به مطالعه و تحقیق در دوره ابتدایی (پایه چهارم و پنجم) وابسته به سازمان آموزش وپرورش شهرستانهای استان تهران سال1381

چکیده :

پژوهش و تحقیق در هر جامعخ ارتباط تنگاتنگی با نظام آموزشی و فرهنگی آن جامعه دارد . بطوریکه با قاطعیت می توان گفت پژوهش و نوآوری در جامعه ای تکوین و توسعه پیدا می کند ، که نظام آموزشی و فرهنگی ، زمینه ها و بستر مناسب ، برای آن را تدارم دیده باشد . از آنجا که حقیقت جویی و کنجکاوی در نهاد تک تک نونهالان جامعه به ودیعه نهاده شده است . لذا نقش نظام آموزشی بسیار حائز اهمیت است.

پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای توصیفی محسوب می گردد و هدف این پژوهش : ارائه طرح سازنده و راهکارهای مناسب جهت تشویق و ترغیب و توسعه مطالعه تحقیق در بین دانش آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی می باشد . جامعه پژوهش در این تحقیق دانش‌آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی ، آموزگاران پایه چهارم و پنجم ابتدایی و مدیران مدارس ابتدایی می باشند . که در مدارس وابسته به سازمان آموزش و پروش شهرستان‌های استان تهران در سال تحصیلی 82-1381 مشغول به کار می باشند . پس از نمونه گیری که با استفاده از جدول مورگان و با توجه به معیارهای این پژوهش ، تعداد 1152 نفر از آنها انتخاب گردیده که 768 نفر دانش آموز ، 128 آموزگار و 128 مدیر بودند . این افراد با روش خوشه ای ،‌تصادفی انتخاب شده اند برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از سه نوع پرسشنامه بسته ویژه ، دانش آموزان‌ ، مدیران و معلمان ، استفاده شده است .

اطلاعات بدست آمده از مدارس مورد پژوهش در خصوص کلیه مواردی که با موضوع پژوهش همخوانی و هماهنگی داشته از جمله متغیرهای مختلفی همچون نقش کتابخانه مدارس و نقش تحصیلات والدین ، میزان علاقه به مطالعه و تحقیق ، نقش درآمد خانواده ، نقش مدارس و ... بوده است یافته های این پژوهش در قالب 88 جدول توزیع فراوانی و نسبی تهیه و تنظیم و ارائه شده است .

جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون خی دو استفاده شده است .

تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که احتمالاً بین میزان تحصیلات والدین با تشویق و ترغیب فرزندان به مطالعه و تحقیق رابطه در حد آلفای 1% وجود دارد . بین میزان علاقه به مطالعه و تحقیق و استفاده و استقبال از کتابخانه مدارس همبستگی وجود دارد . بین ساعت درسی در برنامه هفتگی با موضوع مطالعه و تحقیق و تشویق و ترغیب دانش آموزان ، همبستگی وجود دارد . بین متغیرهای ی همچون برگزاری مسابقات علمی و فرهنگی ، شرکت در اردوها ، وجود کارگاه آموزشی ، آموزش معلمان و مدیران و آموزش خانواده‌ها ، تقدیر دانش آموزان با تشویق و ترغیب دانش آموزان به مطالعه و تحقیق همبستگی وجود دارد .

بنابراین شناخت راهکارهای ترغیب دانش آموزان می تواند ، بعنوان یکی از عوامل مهم در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از دوره ابتدایی بکار رود . در پایان پیشنهاداتی جهت پژوهشهای بعدی ارائه شده است . امید است نتایج حاضر بتواند گام کوچکی در جهت رفع نیازهای آموزشی فرزندان این جامعه باشد.

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول شماره 1 : توزیع فراوانی جامعه و نمونه آماری دانش آموزان

جدول شماره 2 : توزیع فراوانی و نسبی میزان تحصیلات پدر و مادر

جدول شماره 3 : توزیع فراوانی و نسبی شغل والدین دانش آموزان

جدول شماره 4 : توزیع فراوانی و نسبی میزان علاقه دانش آموزان به مطالعه

جدول شماره 5 : توزیع فراوانی و نسبی میزان علاقه دانش آموزان به تحقیق

جدول شماره 6 : توزیع فراوانی و نسبی میزان تمایل دانش آموزان به انجام تحقیق در مورد دروس مختلف

جدول شماره 7 : توزیع فراوانی و نسبی فرصت مطالعه و تحقیق دانش آموزان

جدول شماره 8 : توزیع فراوانی و نسبی میزان تشویق آموزگار در کلاس

جدول شماره 9 : توزیع فراوانی و نسبی میزان مطالعه پدر و مادر دانش آموزان

جدول شماره 10 : توزیع فراوانی و نسبی میزان تشویق پدر و مادر نسبت به فرزندان در امر مطالعه

جدول شماره 11 : توزیع فراوانی و نسبی امکان مطالعه در خانه برای دانش آموان

جدول شماره 12 : توزیع فراوانی و نسبی نوع کتابخانه مدارس با توجه به علاقه دانش‌آموزان

جدول شماره 13 : توزیع فراوانی و نسبی وجود کتابهای مورد علاقه دانش آموزان با موضوعات مختلف در کتابخانه مدارس

جدول شماره 14 : توزیع فراوانی و نسبی میزان استفاده و استقبال دانش آموزان از کتابخانه مدرسه

جدول شماره 15 : توزیع فراوانی و نسبی میزان علاقه به مطالعه کتب غیردرسی در دانش‌آموزان

جدول شماره 16 : توزیع فراوانی و نسبی میان فرصت مطالعه کتب غیردرسی

تشویق به تشکیل خانواده 10 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

تشویق به تشکیل خانواده

پیامبر ص هماره به تشکیل خانواده تشویق می کرد و مردمان را از بی همسری بیم می داد و می فرمود : بیشتر دوزخیان بی همسرانند1 . دو رکعت نماز کسی که همسر دارد ، بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز انسان بی همسر است2 . همواره دیگران را به ازدواج آگاهانه تشویق می کرد تا هر کدام از همسران به آرامش دست یابند ؛ آرامشی که در پرتو ثروت و شهرت به دست نمی آید . می فرمود : بیچاره است ، بیچاره است ، بیچاره ، مردی که همسر ندارد . گفتند : گر چه ثروتمند باشد ؟ - گرچه ثروتمند باشد . بیچاره است ، بیچاره است ، بیچاره ، زن بی شوهر . - گرچه ثروتمند باشد ؟- گرچه ثروتمند باشد3 . وقتی مرد به همسرش و همسرش بدو می نگرد ، پروردگار مهربانه به آنان می نگرد .

اهمیت همسر شایسته

آدمی ، پس از ایمان به خداوند ، به چیزی برتر از همسری همدل دست نمی یابد1 . در سخنی دیگر ، از بانوی شایسته ، نه به عنوان گنج ، بلکه « بهترین گنجینه » نام برده است : آیا شما را از بهترین گنجینه آگاه کنم ؟ زنی شایسته .

اهمیت روابط عاشقانه

مردی نیست که دست همسرش را عاشقانه بگیرد ، جز آن که آفریدگار برای او پنج پاداش می نویسد . پس اگر او را در آ‎غوش کشد ، ده پاداش می برد . اگر همسرش را ببوسد ، بیست پاداش دارد . اگر با او درآمیزد ، [ پاداش این کار ] از دنیا و آنچه در آن است بهتر است . پس زمانی که مرد برمی خیزد ، تا غسل کند ، آب از هیچ قسمتی از بدنش عبور نمی کند ، جز آن که گناهش را می زداید و درجه ای بر او می افزاید . خداوند برای این غسل پاداشی بهتر از دنیا و آنچه در آن است بدو می بخشد . و همانا خداوند والا در برابر فرشتگان افتخار می کند و می گوید : به بنده ام بنگرید . در شبی سرد برخاسته است تا از جنابت غسل کند . بر این باور است که من پروردگار او هستم . گواه باشید که من او را بخشیدم .

رشد دادن یکدیگر

خداوند بیامرزد مردی را که [ نیمه ] شب برمی خیزد و نماز [ شب ] می خواند و همسرش را بیدار می کند و اگر زنش برنمی خیزد ، مرد به صورتش [ مهربانانه ] آب می پاشد ؛ پروردگار بیامرزد زنی را که شب برمی خیزد و نماز [ شب ] می خواند و شوهرش را بیدار می کند . و اگر شوهرش برنمی خیزد ، به صورتش [ مهربانانه ] آب می پاشد .

موریانه های فتنه

درباره کسانی که به سان موریانه در کانون گرم خانواده ها رخنه می کنند و بنیان های آن را با سخنان فتنه گرانه خویش سست می سازند ، می فرمود : خشم و نفرین آفریدگار در این جهان و آن جهان بر کسی باد که میان مرد و زنی جدایی افکند ؛ و بر خداوند است او را با هزار سنگ دوزخی بکوبد ؛ و کسی که برای بر هم زدن میانة آن دو گام بردارد ، اما کارش به جدایی آنان نینجامد ، مورد خشم خداوند والا و نفرین او در دنیا و آخرت است ؛ و پروردگار بدو [ بامهربانی ] نمی نگرد .

پروانه های آشتی

کسی که برای آشتی دادن زن و شوهری گام بردارد ، پروردگار بدو پاداش هزار شهیدی می دهد که به راستی در راه خدا کشته شدند ، و برای هر گام که برمی دارد و هر واژه ای که در این زمینه می گوید ، عبادت یک سال را به او عطا می کند ؛ سالی که روزهایش را روزه بوده و شب هایش را شب زنده داری کرده است .

احترام و مهرورزی

به مردان سفارش می کرد : کسی که همسری گرفته است ، باید او را گرامی بدارد1 . به مردان هشدار می داد : خداوند همة گناهان را [ با شرایطی ] می بخشد ، جز کسی را که ... مهریه را انکار کند2 [ و در روایتی دیگر : پرداخت آن را به تأخیر افکند ] . دوست داشتن زنان [ = همسران ] و آگاه کردن آن ها از این محبت را مستحب اعلام کرد3 . می فرمود : این که مرد به زنش بگوید : « تو را دوست دارم » ، هرگز از دل زن بیرون نمی رود4 . هر چه بر ایمان بنده ای افزوده شود ، بر محبت او به زنان [ = همسرش ] افزوده می شود5 . به مردانی که گمان می بردند عشق به همسر – هر چند مانع از انجام وظایف دینی نشود – چندان کار پسندیده ای نیست ، می فرمود : به خاندان ما هفت چیز داده اند که نه به پیشینیان ما داده اند و نه به کسانی که پس از ما می آیند خواهند داد : ... [ یکی از آنها ] عشق به زنان [ = همسران ] است6 . جبرئیل آن قدر سفارش زنان را کرد که گمان کردم طلاق دادن آنان حرام است7 . پیامبر محبت به زنان و چشم پوشی از اشتباهات آنها را مستحب برشمرد8 . در سفارشی طولانی فرمود : برادرم جبرئیل ... هماره سفارش زنان را به من می کرد تا آن جا که گمان بردم روا نیست مرد [ با اعتراض ] به همسرش بگوید : اه !9از خداوند والا درباره زنان پروا پیشه کنید . آنان [ به سان ] اسیران نزد شمایند . آنان را به عنوان امانت های خداوندی [ به همسری ] گرفته اید ... بر شما حقی واجب دارند ؛ زیرا تنشان بر شما حلال شمرده شده و از آن بهره می گیرید . فرزندانتان را در درون خویش حمل می کنند تا [ زمانی که ] با زایمان [ از این رنج طاقت فرسا ] رها شوند ؛ پس با آنان مهر بورزید و دلشان را به دست بیاورید ؛ تا در کنار شما بایستند . زنان را ناپسندیده نشمارید و بر آنان خشم مگیرید . از آنچه [ از مهریه و جز آن ] به آن ها داده اید ، جز با رضایت خاطر و اجازه آنان ، چیزی باز پس نگیرید ...10 . بهترین شما کسی است که ... برای همسرش بهترین [ شوهر ] است . مردی که بر بداخلاقی همسرش تاب بیاورد ، پروردگار پاداشی را که به خاطر تحمل ناگواری ها به حضرت « ایوب ع » داده است ، به او خواهد داد11 . هر مردی که با زبانش زنش را بیازارد ، پروردگار نه انفاقش در راه خدا را می پذیرد ، نه نماز مستحبی اش را و نه نیکی اش را ، تا زنش را خرسند کند ؛ و اگر آن مرد روزها روزه گیرد و شب ها [ برای نماز مستحبی ] به پا خیزد ، برده ها آزاد کند ... [ باز هم ] نخستین کسی خواهد بود که وارد دوزخ می شود . بهترین شما ، کسانی هستند که برای زنان خود بهترین [ شوهر] باشند . و من از همة شما برای خانواده ام بهترم .

خوش خلقی

روزی ام سلمه از او پرسید : پدر و مادرم فدایت ! زنی دو شوهر داشت . آنان هر دو مردند و به بهشت رفتند . این زن با کدامین آن ها زندگی خواهد کرد ؟ - ای ام سلمه ! زن ، مردی را که خوش اخلاق تر و با خانواده بهتر است برمی گزیند .

عدالت ورزی

عایشه می گوید : شیوه رسول گرامی چنان بود که هر گاه می خواست به سفر رود ، میان همسرانش قرعه می زد و نام هر کسی که در می آمد ، او را با خویش به سفر می برد1 . مردی که دو همسر داشته باشد و میانشان به عدالت رفتار نکند ، روز رستاخیز در حالی می آید که دستانش را بسته اند و نیمی از پیکرش کج [ و فلج ] است ؛ تا او را در دوزخ افکنند.

رعایت عفاف

حضرت ، برای پاسداری از کانون گرم خانواده ، سخن گفتن مردان با زنان و دوشیزگان بیگانه را ، بدون آن که ضرورتی در کار باشد ، ناپسند می شمرد . مردی که با زنی نامحرم شوخی کند ، پروردگار [ در رستاخیز ] به خاطر هر واژه هزار سال زندانی اش می کند !1بدانید که هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نمی کند ، جز آن که سومین نفر آن جمع شیطان است . به مردان توصیه می کرد : پاکدامن باشید تا زنان شما پاکدامن باشند .

مقاله تقویت انگیزه های درسی و نحوه تشویق و تنبیه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

تقویت انگیزه های درسی و نحوه تشویق و تنبیه

آموزش، به فعالیتهای از پیش طرح ریزی شده ای گفته می شود که با هدف ایجاد یادگیری دردانش آموزان بین معلم و یک یا چند دانش آموز به صورت کنش متقابل یا رابطه دو جانبه انجام می شود. منظور از کنش متقابل، مبادله گفتار یا اعمال بین معلم و دانش آموزان است که به جریان آموزش و یادگیری جهت می دهد.

لذا، هدف از آموزش کمک به ایجاد یادگیری دردانش آموزان است. اما یادگیری، موضوع مشخص و واحدی نیست، بلکه تقریبا همه فعالیتهایی که ما درطول زندگی انجام می دهیم از تجارب یادگیری سرچشمه می گیرد.

تقویت انگیزه های درسی و نحوه تشویق و تنبیه: درراستای یادگیری مقوله هایی هستند که سعی شده با همت و تلاش همه همکلاسیها به آن پرداخته شود.

تقویت انگیزه های درسی

مهمترین عامل تعیین کننده علاقه مندی یا بی علاقگی دانش آموز نسبت به درسها و تکالیف مختلف یادگیری تجارب موفقیت آمیز یا شکست او در یادگیریهای درسهای مختلف است. یعنی اگر دانش آموز طی سالهای مدرسه همواره تجارب موفقیت آمیزی کسب کند به تدریج برعلاقه او نسبت به یادگیری دروس مختلف و کل محیط مدرسه افزوده می شود. و درنتیجه مفهوم مثبتی از خود دراو تشکیل می شود، اما اگر این تجارب غالباً با شکست توأم باشند، اندک اندک دریادگیرنده، بی علاقگی و بی میلی نسبت به دروس و مدرسه ایجاد می شود و سرانجام ممکن است به مفهومی منفی از خود و تواناییهای خود دراو بینجامد. بنابراین، بهترین راه جلوگیری از بی میلی و بی علاقگی در یادگیرنده و افزایش سطح علاقه و نگرش مثبت او نسبت به یادگیری و فعالیتهای مدرسه، فراهم کردن امکانات کسب توفیق در یادگیرنده است. با توجه به توضیحات بالا مشکل کمبود انگیزه یادگیری دانش آموزان یا کمبود علاقه آنان نسبت به یادگیری مطالب تازه، ناشی از شکستهای پی درپی آنان در درسهای مشابه درس جدید است. بنابراین بهترین راه رفع مشکل این است که کیفیت آموزش را بهبود بخشیم. این اقدامات سبب افزایش یادگیری و کسب موفقیت از سوی دانش آموز دردرسهای تازه خواهد شد. این کسب موفقیت باعث می شود که یادگیرنده، به تدریج به تصویری مثبت تر از تواناییهای خود نسبت به یادگیری دست یابد. اگر این جریان، درچندین واحد یادگیری ادامه یابد، از تصورات منفی دانش آموزان نسبت به تواناییهایش در رابطه با یادگیری مطالب کاسته می شود و به جای آن تصورات مثبت تری دراین مورد کسب خواهد کرد. که این خود علاقه و انگیزه یادگیری را در او افزایش می دهد، اما آنچه که گفته شد، بهترین روش ایجاد کردن علاقه در دانش آموزان نسبت به یادگیری موضوعهای درس است، علاوه بر این روش کلی شیوه ها و فنون دیگری وجود دارد که توجه به آنها سطح علاقه و انگیزش یادگیرندگان را بالا می برد، که در ذیل به آنها می پردازیم.

-        جهت ایجاد انگیزه بیشتر در دانش آموزان از معلم انتظار می رود:

قبل از آغاز درس دقیقاً به آنها بگوید که چه انتظاراتی ازآنان دارد، به عبارتی معلم باید قبل از آغاز درس کلیه هدفهای آموزشی، نوع رفتار و یا مهارتهائی را که از آنان می خواهد از پیش دراختیارشان قرار دهد تا دانش آموزان پیش زمینه ای مناسب داشته باشند.

-        استفاده از اظهاراتی چون «خوب»، «عالی» و «مرحبا» پس از عملکرد درست دانش آموز در افزایش علاقه او بسیار مؤثر است، اما باید توجه داشت که مؤثرترین تشویق آن است که به رفتار و عملکرد درست دانش آموز وابسته باشد.

علاوه بر اظهارات شفاهی، سایر تشویقها از جمله، تشویقهای کتبی در ورقه امتحانی ودفترچه تکالیف دانش آموزان بر یادگیری آنان اثر مثبت دارد.

-        از آنجا که نتایج آزمونها به صورت نمره هایی که به یادگیرندگان داده می شوند با پاداشهای اجتماعی چون تأیید معلم و والدین، ارتقاء به کلاس بالاتر، دریافت گواهینامه، امکان ورود به دانشگاه، کسب مشاغل و مواردی نظیر اینها وابسته اند، لذا نمره های معلمان دارای ارزش انگیزش زیادی هستند. بنابراین، معلم می تواند بااجرای امتحانهای مختلف و دادن نتایج حاصل به یادگیرندگان، سطح انگیزش و علاقه آنان را نسبت به یادگیری وکسب مهارتها و اطلاعات تازه افزایش دهد، اما همیشه ازاین تدابیر آموزشی باید به صورت مثبت استفاده کرد، نه به عنوان وسیله ای برای ترساندن و تنبیه کردن یادگیرندگان.- ارائه مطالب درسی به صورت متوالی، از ساده به دشوار، موجب می شود که یادگیرندگان ابتدا در یادگیری مطالب ساده، به اندازه کافی موفقیت به دست آورند. این کسب موفقیت اولیه، انگیزش یادگیری را برای یادگیریهای بیشتر افزایش می دهد و بر آمادگی او می افزاید.- ایجاد رقابت فردی بین دانش آموزان به کسب موفقیت در معدودی از آنان و شکست اکثریت کلاس می انجامد، بنابراین باید از آن پرهیز کرد.

-        مشارکت دانش آموزان در فعالیت یادگیری یکی از عوامل مهم ایجاد علاقه و انگیزش است.- بهترین تکالیف و فعالیتهای یادگیری ازلحاظ ایجاد انگیزش آنهایی هستند که نه خیلی ساده و نه خیلی دشوارند. به عبارتی بهترین تکالیف یادگیری آنهایی هستند که یادگیری در انجام آنها نیاز به قدری تلاش داشته باشد.

نحوه تشویق و تنبیه

در ابتدا می پردازیم به تعریفی کلی از تشویق و تنبیه:

تشویق: عبارتست از ارائه یک محرک خوشایند به دنبال یک رفتار مطلوب، جهت افزایش دادن احتمال وقوع آن رفتار.

مثالی ساده در این رابطه: لبخند زدن معلم بعد از نوشتن کلمات صحیح توسط دانش آموز.تنبیه: عبارتست از ارائه یک محرک ناخوشایند به دنبال یک رفتار نامطلوب،جهت کاهش دادن احتمال وقوع آن رفتار.

مثالی ساده در این رابطه: سیلی زدن معلم بعد از نوشتن کلمات اشتباه توسط دانش آموز.تشویقهمانطور که مشخص شد رفتارهای مطلوب از رفتارهای نامطلوب تفکیک می شوند و سعی معلم باید بر این باشد که رفتار مطلوب دانش آموزان را در آنها تقویت و نگهداری کند.مهمترین عامل نگهداشت رفتار یاد گرفته شده، تقویت بلافاصله بعد از رفتار مطلوب است. اگر معلم پس ازسپری شدن مدتی از انجام رفتار، آن را تقویت کند، از اثر بخشی تقویت کاسته می شود و نتیجه مطلوب به دست نمی آید. از آنجا که تقویت کردن بلافاصله همه رفتارهای دانش آموزان درکلاس درس و محیط مدرسه اغلب ناممکن است، معلم می تواند برای رفع مشکل ناشی از تأخیر در تقویت از توضیحات کلامی استفاده کند. برای مثال معلم تصمیم می گیرد که برای تقویت رفتارهای مثبت تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان آنان را در روز جمعه به گردش علمی ببرد. در این مثال، بین انجام رفتار و دریافت تقویت به طور طبیعی وقفه می افتد. معلم می تواند برای رفع مشکل تأخیر در تقویت، در پایان کار روزانه دانش آموزان، به آنان یادآور شود که «خوشبختانه همه شما با جدیتی که در درسهایتان به کار می برید و اخلاق و رفتار خوبی که از خود نشان می دهید خواهید توانست در برنامه گردش علمی روز جمعه شرکت کنید.»

تنبیهتنبیه خشن ترین و نامطلوبترین روش تغییر رفتار است. هر چند که مشاهدات روزانه و شواهد تجربی نشان داده اند که تنبیه در کاهش دادن رفتار نامطلوب به طور موقت مؤثر است، اما باید توجه داشت که تنبیه باعث از بین رفتن رفتار تنبیه شده نمی شود و تنها تأثیری که دارد این است که رفتار نامطلوب را موقتاً پنهان می کند. به این صورت که رفتار تنبیه شده، پس از تنبیه، همچنان در مجموعه رفتار فرد باقی می ماند و تا زمانی که عامل تنبیه کننده حاضر و ناظر است مخفی باقی می ماند، ولی به مجرد این که عامل تنبیه کننده تضعیف شود و از میان برود آن رفتار مجدداً ظاهر می شود. برای مثال کودکی که به علت زدن حرف زشت از پدر کتک می خورد، می آموزد که در حضور او حرف زشت نزند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که در غیاب پدر، مثلاً در حضور مادر یا افراد دیگر، این کار را انجام ندهد. بنابراین بزرگترین اشکال تنبیه این است که این روش رفتار نامطلوب را در فرد از بین نمی برد، بلکه آن را موقتاً پنهان می کند. این رفتار پس از ضعیف شدن عامل تنبیه کننده مجدداً ظاهر می شود.مشکلات دیگر استفاده از تنبیه به طور خلاصه عبارتند از: