لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 84
مقدمه
برنج دیم چیست ؟
زراعتی که فقط وابسته به نزولات جوی باشد اصطلاحا به آن زراعت دیم می گویند. حدود 30 سال قبل زمانی که کشاورزان شمالی به شدت با گمبود آب روبرو بودند و سدی نبود ، در مزارع خود اقدام به کشت چند رقم برنج می نمودند و این سوال همیشه برای من مطرح بود که چرا رقم چمپا ازگروه برنجهای کم ارزش را کشت می نمایند پاسخ خود را زمانی دریافتم که به علت خشکسالی و نبود آب در رودخانه ها کلیه ارقام برنج کشت شده از بین رفته بود و به استثنای رقم چمپا که به روایتی تا 60 روز تحمل خشکی را دارد سالها بعد در استان فارس که به عنوان مروج کشاورزی خدمت میکردم مشاهده نمودم که ارقامی از برنجهای گرده را در زمینهایی که مرطوب است مانند گندم در سطوح بسیار کم بصورت مستقیم کشت می نمایند.
با توجه به نکاتی که ذکر شد زراعت دیم برنج که نیاز رطوبتی کمی دارد در بسیاری از نقاط دنیا از جمله در کشورمان می تواند کشت شود وبه دلایل زیر حائز اهمیت است :
1-غذای اصلی انسانها را تشکیل می دهد .
2-از نظر ارزش اقتصادی در مقایسه با گندم و جو با ارزش تر است.
به نظر اینجانب در صورتی که برنامه ریزی به طریق اصولی و صحیحی انجام گیرد، کشورمان می تواند در تولید غلات خود کفا گردد و در مورد برنج با کشت برنج غرقابی و برنج آپلند دیگر نیازی به واردات نباشد.
در سال 126 پیش از میلاد مسیح به امپراطور چین می دهد ، از کشت برنج در ترکستان (خراسان کنونی ) و سرزمین پارتیا و کلده یاد می کند و به نظر می رسد که منظور سردار چینی از پارتیا قلمرو اشکانیان از جمله سواحل دریای خزر یعنی گیلان و مازندران باشد که در آن زمان جزء قلمرو اشکانها بوده است گیر شمن هم برنج را جزء یکی از کالاهای صادراتی زمان پارتیان یاد گرده و می گوید : بین التجاره های دیگر از پوست … برنج و … باید نام برد ماخذ دیگر وجود برنج را در عهد ساسانیان نشان می دهد و مسئله کشت برنج در عهد آخرین شاهان ساسانی نیز پیچیده می نماید و در گفته های مورخان تناقض فراوانی وجود دارد.
در خوزستان در قرن دهم میلادی کشت برنج در میان غلات سوم را (بعد از گندم و جو) داشته بود قرن دهم میلادی در ایران مردم با کشت برنج آشنا بودند در قرن دوازدهم میلادی کشت برنج در فارس متداول بود. حمداله مستوفی از کشت برنج در ایران فقط در نواحی زنجان ، عراق ،عجم، فارس، سرایر گیلان بویژه رشت و لاهیجان یاد می کند از میان مناطق برنج خیز ایران جلگه های ساحلی دریای خزر، یعنی سرزمینهای گیلان و مازندران و گرگان هم از لحاظ سطح زیر کشت و میزان تولید و هم از لحاظ کیفیت نوع محصول برنج دارای اهمیت ویژه ای است و این امتیاز در گذشته نیز وجود داشته است. کیفیت بهترین برنج ایران گیلان است و پس از آن برنج مازندران قرار دارد.
بخش اول – کلیات
1-روشهای مختلف کشت برنج
یکی از ویژگیهای طبیعی برنج سازگاری آن به شرایط مختلف محیطی ، بخصوص از نظر مقدار آب است یعنی آن را هم به صورت دیم می توان کشت کرد که تنها باران ، آب مورد نیاز آن را تامین می کند و هم در حالتی که بوته های آن در آبی به عمق چند متر باشد البته برنج در شرایط بین این دو حالت نیز قابل کشت است.به این ترتیب طبقه بندی اصلی کشت برنج بر اساس مقدار آب است.
طبقه بندی پیشنهادی واردا برای آفریقا شامل دو روش عمده کشت برنج است :
برنج های زمین های پست
برنج های دیم
برنج غرقابی
در این نوع زراعت برنج ، خاک مزرعه در تمام یا بخشی از دوره رویش تا ارتفاع متفاوتی با آب پوشیده می شود بین کشت برنج در زمینهای با تلاقی تا کشت برنج با آب شیرین به درجات مختلفی تقسیم بندی شده است.
الف-کشت برنج در زمینهای با تلاقی مانگرو
مانگرو منطقه ای است در نواحی پست حاشیه رودخانه ها یا سواحل دریا که پوشش گیاهی خاصی دارد .گاهی بر اثر طغیان رودخانه ها یا پیشروی در یا ،آب شور به این مناطق وارد می شود و مشکلاتی نظیر شوری یا اسیدی شدن خاک را به بار می آورد.
این نوع کشت برنج حدود 10 در صد از مناطق زیر کشت آفریقا را شامل می شود.
کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت برنج در آنها به این شیوه است : عبارتند از شالیزارهای آفریقای غربی .
ب-کشت برنج با آب شیرین
این نوع کشت برنج بستگی به مدیریت آبیاری دارد. این روش کشت برنج خود به دو گروه تقسیم بندی می شود: کشت غرقابی برنج بدون کنترل آب و کشت برنج با کنترل آب .
پ-کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب
در این نوع کشت ، کشاورز هیچگونه کنترلی بر منابع آبی ندارد .منبع تهیه آب می تواند نزولات جوی و یا بالا آمدن آب رودخانه ها در مواقع سیل باشد .هر چند بخشی از این آب را می توان به وسیله ایجاد موانعی نظیر کرت بندی و تسطیح و در مواردی با در نظر گرفتن شیب زمین به صورت تراس بندی برای مدتی در کشتزارها نگهداری کرد این روش کشت در آسیا بویژه در کشورهایی نظیر هندوستان و تایلند متدوال است .غرقابی شدن کشتزارها می تواند در هر مرحله ای از زندگی گیاه انجام گیرد و عمق آب نیز متفاوت باشد.
کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب در شرایط خاصی انجام می گیرد و ممکن است زمانی اقدام به کشت کرد که عمق آب در مزرعه بالا باشد. در چنین شرایطی باید اقدام به کشت رقم زودرس برنج کرد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 75
عنوان :
بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی
(مطالعه موردی : حوضه ی آبخیز رکعت استان خوزستان )
چکیده :
کشور ایران از جمله کشورهایی است که در کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است و این نکته باعث شده است تا در کنار مسئله استعداد ذاتی ایران برای بیابانی شدن ، برخورد نادرست انسان ها با منابع طبیعی این روند را تشدید کند . افزایش جمعیت نیاز بیشتری به غذا و مکان برای زندگی طلب می کند . این نکته باعث می شود که انسان ها هر جایی که زمینی اندک حاصلخیزی دارا بوده است مورد بهره برداری قرار دهند . یکی از نکاتی که در اینجا بسیار حائز اهمیت است، و باید مورد تحقیق قرار گیرد، مسئله کشاورزی است که در کشورما کمتر به آن اهمیت داده شده است زیرا از زمان پیداش فعالیت های کشاورزی تا امروز، بشر برای رفع نیازهای خود همواره به فعالیت های زراعی و انجام شخم و شیار وابسته بوده است . در این راستا اراضی بسیاری بدون در نظر گرفتن آمایش سرزمین برای کشاورزی اختصاص داده می شوند و پس از گذشت چند سال که استعداد زمین از بین رفت، این نقاط را ترک کرده و به قسمت های مجاور روی می آورند . نمونه بارز این مسئله گسترش تبدیل اراضی مرتعی و جنگلی به زراعت دیم و اراضی رها شده بر روی سطوح شیب دار می باشد . به همین منظور لازم است تا در نقاط مختلف کشور به ویژه در مناطق نیمه خشک که گسترش بیابان ها و تخریب اراضی کشاورزی بیشتر به چشم می خورد، تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی صورت گیرد تا برای هر منطقه مشخص گردد که آیا کشاورزی در اینجا مفید می باشد یا خیر و اگر مناسب است چه نوع کشاورزی باید متداول شود تا هم از لحاظ عملکرد و تولید محصول با مشکل مواجه نشویم و هم جلوی تخریب در منطقه را بگیریم .
در این تحقیق به بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی در حوضه ی آبخیز رکعت شهرستان ایذه در استان خوزستان پرداخته شده است و هدف کلی آشنایی با میزان تأثیر کشت دیم بر تخریب اراضی می باشد و سئوال مهم تحقیق این است که آیا عملیات کشاورزی دیم و درجات و جهات شیب مختلف در میزان تخریب اراضی تأثیر گذار می باشد یا خیر؟
برای دست یابی به این منظور، منطقه مذکور انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت که با توجه به مطالعات خاکشناسی انجام شده و سایر اطلاعات دیگر، اراضی کشاورزی دیم و بایر از یکدیگر متمایز و سپس داده های مربوط به دو نوع زمین گردآوری و عملیات آماری لازم بر روی آنها انجام شد. نقشه های مختلف منطقه، نقشه شیب، جهت، طبقات ارتفاعی، کاربری اراضی به کمک سیستم اطلاعاتی جغرافیایی (GIS) تهیه شد. روش انجام این تحقیق، روش آزمایشی است که در آن تأثیر جهت شیب، درجه شیب و کشاورزی دیم بر تخریب خاک مورد بررسی قرار گرفت که نتایج تحقیق نشان داد تخریب بیشتر در زمین های دارای شیب بالاتر از 20 درجه و با جهت جنوبی مشاهده گردید و نیز تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی در منطقه مذکور تأیید شد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 27 صفحه
قسمتی از متن .doc :
مقدمه
گیاه کلزا Brassica napus L. یک گونه آمفی دیپلوئید حاصل از تلاقی فرم هایی از گونه کلم rassica Oleracea با شغلم Brassica Campestris در طبیعت می باشد. این گیاه در سال های اخیر به دلیل دارا بودن ویژگی های زراعی متنوع و بعضاً منحصر به فرد و نیز به خاطر درصد روغن بالا و کیفیت مطلوب آن مورد توجه خاص مسئولان اجرایی وزارت جهادکشاورزی قرار گرفته و این امید را در دل ها تابانده که با توسعه کشت آن در کنار سایر گیاهان روغنی نظیر سویا، آفتابگردان، کنجد، و گلرنگ تا حد زیادی از وابستگی کشور به خارج در زمینه واردات روغن و کنجاله گیاهی کاسته شود. براساس بررسی ها و پیش بینی های انجام شده در قالب برنامه پنجساله سوم توسعه اقتصادی ـ اجتماعی .... کشور ـ زیر بخش کشاورزی ـ تا سال آخر اجرای بنرامه افزایش سطح کشت کلزا تا میزان 360 هزار هکتار به منظور تولید 580 هزار تن دانه با حداقل 38 درصد روغن و در نتیجه تامین حدود 222 هزار تن روغن کلزا پیش بینی شده است. در قالب برنامه سوم توسعه اقتصادی همچنین تولید 216 هزار تن روغن از طریق کشت سایرگیاهان روغنی پیش بینی شده که جمعاً با تولید تقریبی 428 هزار تن روغن حدود 50 درصد از روغن گیاهی مورد نیاز به شرط تامین پرسنل متخصص و نهاده های لازم در داخل کشور تولید خواهد شد.
گیاه کلزا تا چند سال قبل برای جامعه کشاورزی کشور و نیر برخی از مسئولان ناشناخته بود در اصل بومی ایران نیست و بحث مربوط به خاستگاه گونه زراعی کلزا و تیپ های متنوع روغنی، علوفه ای ،پاییزه و بهاره آن خود می تواند موضوع مقاله جداگانه ای باشد. بخش تحقیقات دانه های روغنی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر از دو دهه قبل برنامه مدونی برای دریافت نمونه های بذر رقم های اصلاح شده کلزا از مراکز تحقیقات بین المللی و نیز دانشگاه های معتبر آلمان،سوئد، کانادا و لهستان اجرا نمود و با ایجاد مزارع تحقیقاتی متعدد در مناطق گرگان، مازندران، کرج، ارومیه، زرقان، همدان، کرمانشاه، میاندوآب، داراب و غیره به بررسی سازگاری این رقم ها با شرایط اقلیمی مناطق فوق اقدام کرد. در کنار این بررسی ها با انجام هیبریداسیون و دو رنگ گیری مواد ژنتیکی سازگار و پرمحصول در راه ایجاد رقم های برتر داخلی گام برداشته شده است.
به موازات انجام تحقیقات بهنژادی در مورد گیاه روغنی کلزا برخی از جنبه های بهزراعی این گیاه نظیر روش های کاشت، تاریخ کاشت و مقایسه روش های برداشت، تحمل به تنش خشکی و غیره در قالب طرح های تحقیقاتی مورد بررسی قرار گرفته که نتایج سودمندی ا زاین طرحها بدست آمده است.
بخش تحقیقات دانه های روغنی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر همچنین به عنوان ستاد هماهنگ کننده تحقیقات گیاهان روغنی درکشور علاوه بر انجام وظایف محوله، الهام بخش اجرای شمار قابل ملاحظه ای طرح های تحقیقاتی و به ویژه پایان نامه های دانشجویی در زمینه جنبه های مختلف بهزراعی این نبات در تعداد زیادی از دانشگاه های کشور بوده و با انجام مشاوره و راهنمایی و تامین بذر های اصلاح شده لازم برای اجرای این بررسی ها، راهگشای بسط اطلاعات علمی و تضمین امکان توسعه کشت این نبات است.
همپای توسعه کشت کلزا به بیشتر از 50 هزار هکتار در سال زراعی 80 – 81 در کشور مسایل زراعی جدید مطرح می شود که پاسخگویی به آنها نیازمند انجام تحقیقات مستمر و گسترده تر می باشد. از جمله این مسایل می توان به مجموعه پرسش هایی مربوط به شرایط کاشت کلزا اشاره نمود. کشت موفقیت آمیز کلزا مستلزم آماده کردن بهینه زمین، کشت صحیح و آبیاری به موقع پس از کاشت است. مجموعه این عملیات موجب می شود که سبز مزرعه یکنواخت بوده و گیاه بتواند برای کسب آمادگی تحمل به سرما تا شروع فصل سرما به قدر کافی رشد کرده و به مرحله روزت برسد.
آماده سازی زمین
تهیه بستر مناسب بذر به عنوان یکی از شرایط اصلی در موفقیت زراعت کلزا است. بستر نرم و یکنواخت و دارای قابلیت نفوذ هوا، برای جوانه زدن سریع و رشد گیاهک اولیه ضروری است. برای تأمین شرایط فوق ،شخم با گاوآهن یا پنجه غازی و خرد کردن کلوخه ها بارتیواتور توصیه می شود. پس از شخم و قبل از رتیواتور کودهای موردنیاز در سطح مزرعه پخش می شود. در صورت نیاز سموم علف کش قبل از کاشت را می توان با استفاده مجدد از رتیواتور در زمین شخم خورده دارای رطوبت مناسب، مصرف نمود.
کشت با حداقل خاکورزی
با توجه به این که در بعضی از موارد به لحاظ شرایط زراعی و اقلیمی فرصت و امکان اندکی برای آماده کردن زمین برای کشت پاییزه کلزا موجود است لذا موضوع کشت کلزا بدون خاکورزی و یا با حداقل خاکورزی و مقایسه آن با روش آماده کردن سنتی زمین مورد توجه قرار گرفته است.
باافزایش توجه کارشناسان محیط زیست و کشاورزی به محافظت از خاک، گرایش به روش آماده کردن زمین برای کاشت گیاهان زراعی با حداقل عملیات زراعی افزایش یافته است.
دراین گذر، کشت گیاهان زراعی برحسب شرایط زمین مورد کشت، وضعیت آب و هوایی، نوع زراعت قبلی و ماشین آلات به کشت بدون خاکورزی یا بودن عملیات زراعی و یا به کشت با حداقل خاکورزی شهرت یافته است.
از جمله علل افزایش گرایش به کشت با حداقل خاکورزی می توان به کاهش هزینه آماده کردن زمین که از طریق صرفه جویی در هزینه کاربرد ماشین آلات عاید می شود،کاهش کوبیده شدن خاک زراعی بر اثر تردد ماشین آلات سنگین کشاورزی، تسریع در عملیات کشت و جلوگیری از فرسایش خاک اشاره نمود. استفاده از روش کشت با حداقل خاکورزی معایبی نیز دارد که عدم سبز یکنواخت بذرها، عدم استقرار مطلوب بوته ها در شرایط زراعی خاص از آن جمله اند.
اهمیت انتخاب تاریخ کشت مناسب و انجام کشت بموقع کلزای پاییزه به کرات از سوی کارشناسان این زراعت تاکید شده است. با این حال استقرار بوته های پرقدرت و یکنواخت در اوایل پاییز تنها با انتخاب تاریخ کشت مناسب، میسر نمی شود. برداشت محصول زراعت قبلی و خارج ساختن بقایای آن از مزرعه و یا وارد کردن آن در خاک، زمان و فرصت موجود برای آماده کردن بستر کاشت را کاهش می د هد. هر گونه عملیات زراعی لازم قبل از کاشت در شرایطی انجام می گیرد که ذخیره رطوبت خاک معمولاً ناچیز است . مهیا کردن زمین با حداقل خاکورزی توام با کنترل شیمیایی علف های هرز می تواند به حفظ رطوبت خاک و کشت بموقع یاری رساند. کشت مستقیم کلزای پاییزه در برخی از کشورها مانند انگلستان اهمیت اقتصادی کسب نموده ولی هنوز به بررسی و آزمایش بیشتری در این زمینه نیاز دارد.
زمان مناسب کاشت کلزا
شرایط آب و هوایی به ویژه بارندگی عمده ترن عامل در تعیین میزان تولیدات زراعی در دیمزارها می باشد. استفاده بهینه از شرایط آب و هوایی موجود، با ایجاد توازن نسبی بین عوامل مدیریتی قابل کنترل، امکان پذیر است. در دیمزارها زمان مناسب کاشت براساس زمان وقوع بارندگی های مؤثر تعیین شده و تقویم زمانی خاصی مورد عمل نمی باشد. لذا زمان کشت به دلیل مشکلاتی که قبلاً اشاره شد و به خاطر دستیابی به شرایط مطلوب کشت، یک محدوده نسبتاً گسترده می باشد. با توجه به اطلاعات دراز مدت آب و هوایی مناطق گرمسیری، تطبیق الگوی رشد کلزا با نزولات آسمانی این حوزه آب و هوایی و همچنین به منظور اجتناب از سرمازدگی در زمان گرده افشانی و به حداقل رساندن اثرات سو، تنش های گرما و خشکی در آخر دوره رشد گیاه و بالاخره با توجه به شاخص حرارتی موردنیاز رقم های
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
زراعت جو دیم
تعریف زراعت دیم :
کشت محصولات کشاورزی بدون آبیاری و با استفاده از نزولات آسمانی ( باران و برف ) را دیم کاری میگویند.
سطح زیرکشت جو در استان به شرح زیر است :
1. جو آبی در حدود 10000 هکتار است که شامل ارقام جو ماکویی ، والفجر ، زرجو و ارقام محلی میباشد.
2. جو دیم در حدود 25000 هکتار بوده که رقم قالب محلی میباشد و بهاره کشت میگردد ( اواخر اسفند و اوایل فروردین ماه ) که بعلت داشتن دوره رشد کوتاه دارای عملکرد بسیار پایینی است.
توصیههای مدیریت زراعت جهت بهبود زراعت جو دیم :
اصول زراعت دیم رعایت شود.
1. در فصل آیش عملیات زراعی مناسب و صحیح جهت ذخیره و حفظ رطوبت اجرا گردد.
2. در فصل آیش از ماشین آلات مناسب استفاده گردد.
3. شخم درست برخلاف شیب زده شود.
4. در طول فصل آیش علفهای هرز کنترل گردد.
5. بذر بطور صحیح در زمین کاشته شود و موقع کاشت رعایت گردد.
6. از کودهای شیمیایی مناسب استفاده گردد.
7. از بذور اصلاح شده ، بوجاری شده و ضدعفونی شده استفاده شود.
8. جو دیم را نباید در زمینهای پر شیب کشت کرد. زیرا حداکثر شیب برای جو دیم 12 درصد است و شیب بیشتر باعث فرسایش خاک و تخریب مزرعه میشود.
9. بهترین خاک برای زراعت دیم شنی رسی یا لیمونی است. زیرا خاصیت نگهداری و ذخیره رطوبت و مواد غذایی در این خاکها زیاد است.
10. مسئله دیگر در انتخاب زمینهای دیم رنگ خاک است. زیرا رنگ خاک نشان دهنده جنس خاک و مواد درونی آن است. بعنوان مثال رنگ سیاه ، خاکستری یا قهوهای نشان دهنده حاصلخیزی خوب تا متوسط و رنگ سفید روشن نشان دهنده آهکی بودن یا گچدار و نمکدار بودن زمین است که این نوع خاکها فقیرند و جهت کاشت دیم مناسب نیستند. و بالاخره رنگ سرخ و زرد که عموما ارزش زراعتی نداشته و از نظر مواد غذایی فقیرند.
11. در زراعت دیم نباید از گاوآهن برگردان دار استفاده کرد زیرا این نوع گاوآهن ها در زمینهای مرطوب و آبی مورد استفاده قرار میگیرند و استفاده از آن ها در زراعت دیم بعلت برگرداندن کامل خاک و ادغام خاک زراعتی که در قسمت بالا قرار دارد با خاک زیر ، باعث از بین رفتن رطوبت خاک و همچنین باعث فرسایش خاک میگرددند. و در نتیجه از میزان تولید کاسته شده و باعث تخریب خاک زراعتی می شوند.
مراحل مختلف زراعت جو دیم به روش صحیح :
دیمکاری به روش صحیح را میتوان به پنج مرحله تقسیم کرد که این مراحل عبارتند از :
1. آماده کردن زمین
2. کاشت
3. داشت
4. برداشت
قبل از آنکه به توضیح و تشریح هر یک از مراحل فوق پرداخته شود ، مطالبی چند پیرامون آیش گذاری مطرح میگردد.
1. آیش گذاری : در دیمزارهای استان به علت کمی رطوبت و بارندگی، زمین را یکسال در میان میکارند و در سال نکاشت (آیش) ، عملیات زراعی جهت حفظ رطوبت آن انجام میدهند و به عبارت دیگر بعلت میزان بارندگی محدود در سال کشت ، رطوبت سال نکاشت را همراه با رطوبت سال کشت در اختیار گیاه قرار میدهند.
آیش گذاری با انجام عملیات زراعی صحیح فواید زیر را دارد :
- از بین رفتن علفهای هرز
- افزایش مواد آلی خاک ( در نتیجه فعالیت موجودات زنده خاک )
- ذخیره آب و جلوگیری از فرسایش خاک
آیش گذاری در مناطق باد خیز و گرم و خشک :
کشاورزان در این مناطق بعد از برداشت صحیح یعنی برداشت جو از ارتفاع حداقل 25-20 سانتیمتری سطح خاک عملیات زیر را جهت حفظ رطوبت و نگهداری خاک باید انجام بدهند.
در این مناطق بعلت بالا بودن درجه حرارت در فصل گرما و بادهای منطقه کلش های سطح مزرعه را باید به حال خود باقی گذاشت.
نتیجه این عمل شامل موارد زیر است :
- کلش های باقیمانده در سطح خاک مزرعه از تابش مستقیم آفتاب به سطح خاک جلوگیری میکند. این کار در عمق ده سانتیمتری خاک 2 تا 4 درجه از حرارت خاک میکاهد و در نتیجه از تبخیر رطوبت خاک جلوگیری میکند.
- با بجا گذاشتن کلش در مناطق بادخیز از حرکت خاک دیمزار جلوگیری میشود.
- در زمینهای شور اگر سطح خاک پوشش نداشته باشد سال به سال به شوری خاک اضافه خواهد شد. زیرا وقتی آفتاب مستقیما به خاک بتابد ، خاک گرم شده و باعث حرکت آبهای زیر زمینی به طرف بالا میشود و این آب به همراه خود نمکها را به سطح خاک میاورد و پس از تبخیر آنها را در سطح خاک باقی می گذارد. در نتیجه بعد از چند سال درجه شوری خاک بالا رفته و خاک غیر قابل استفاده میشود.
- در هنگام بارندگی، در زمینهای دیم، قطره های باران به روی کاه و کلش افتاده و از فشار مستقیم آن به خاک جلوگیری می کند و سپس به آرامی جذب میشود. همچنین وجود کاه و کلش در سطح زمین از سله بستن خاک جلوگیری میکند. که سله بستن باعث جاری شدن آب در سطح خاک و عدم نفوذ در خاک میشود.
زمان شخم در این مناطق با گاوآهن قلمی از اول پاییز تا اواخر آبان میباشد و در بعضی مواقع تا اواخر آذر نیز ادامه دارد.
1. آماده کردن زمین :
اهداف :
- کشاورزان به تاثیرات گاوآهنهای قلمی و پنجه غازی در دیمزارها و دلایل استفاده از آنها آشنایی پیدا میکنند.
- روش انجام شخم با گاوآهنهای قلمی و پنجه غازی را آموخته و عمل مینمایند.
الف ) روش شخم با گاوآهن قلمی در فصل آیش :
زمان شخم زدن با گاوآهن قلمی در فصل آیش در مناطق خشک و بادخیز ، پاییز میباشد.
طریقه کار :
کشاورزان زمین مورد نظر را باید در ماه های مهر و آبان با گاوآهن قلمی شخم بزنند تا مقداری از کلش های باقیمانده با خاک مخلوط گردد. گاوآهن قلمی، هم خاک را شیار میدهد و هم مقداری از کلش و بقایای گیاهی را با خاک مخلوط میکند که بدین صورت مجموعه مناسبی از مخلوط خاک و کلش ایجاد مینماید که با این عمل علاوه بر اینکه از شسته شدن خاک جلوگیری مینماید نفوذ آب در خاک را آسان و زیاد میگرداند.
باید توجه داشت که در همه حالت شخم باید در خلاف جهت شیب مزرعه باشد تا در موقع بارندگی، آب در مزرعه جاری نشده و سطح مزرعه شسته نشود.
عمق شیب با این گاوآهن 20 الی 25 سانتیمتر میباشد که بوسیله چرخ تنظیم شاسی گاوآهن تنظیم میشود.
ب ) شخم با گاوآهن پنجه غازی در فصل آیش :
پس از سپری شدن دوره زمستان، در دیمزارها ، برای مبارزه با علفهای هرز نوبت به استفاده از گاوآهن پنجه غازی میرسد. ابتدا تیغه های گاوآهن پنجه غازی را به جای تیغه های گاوآهن های قلمی می بندیم و تا عمق 8 الی 10 سانتی متری را بدون برگرداندن خاک ، شخم میزنیم تا ریشه تمام علفهای هرز را قطع کند.
زمان شخم با این گاوآهن در فصل بهار میباشد که در سه نوبت انجام میشود:.شخم اول : زمان انجام آن بستگی به شرایط منطقه ، گرما و رطوبت و انواع علفهای هرز دارد و بطور کلی زمانی است که علفهای هرز بیش از دو سوم منطقه را پوشانده و هنوز سه برگه نشده باشند. با این شخم علفهای هرز که مقدار زیادی از رطوبت زمین را مصرف میکنند از بین رفته و همچنین سطح خاک نرم شده و از سله بستن خاک و هدر رفتن رطوبت آن جلوگیری میشود.
عمق این شخم 6 الی 8 سانتیمتر میباشد که با چرخ تنظیم که به شاسی گاوآهن متصل است تنظیم میشود.
شخم دوم : دومین شخم بهاره معمولا پس از 15 تا 20 روز بعد از اولین شخم بهاره جهت از بین بردن باقیمانده علفهای هرز انجام میگردد که معمولا این شخم در کلیه مناطق لازم است.
عمق این شخم 8 تا 10 سانتیمتر است.
شخم سوم : بندرت انجام میگیرد و معمولا در مناطقی که اواخر فصل ، بارندگی خوبی داشته باشد صورت میگیرد که حدوداً 10 الی 15 روز بعد از شخم دوم است.
عمق این شخم 8 تا 10 سانتیمتر میباشد.
2. کاشت :
اهداف :
- کشاورزان با کلیه مراحل کاشت و ترتیب آنها آشنا میشوند.
- با خصوصیات بذر مناسب برای کاشت در دیمزارها آشنا میشوند.
الف ) آماده کردن بذر :
بذری که جهت کاشت جو در دیمزارها انتخاب میشود باید مشخصات زیر را داشته باشد :
1. قدرت جوانهزنی
2. پنجه زنی
3. زودرسی
4. مقاومت به گرما و سرما
5. مقاومت در برابر ریزش
جو در مقایسه با گندم نسبت به سرما حساستر است بنابراین ارقام جو باید از مقاومت زیادتری برخوردار باشند تا در منطقه کشت گردند.
در حال حاضر به لحاظ کم بودن ارقام جو مقاوم به سرما و رقم پاییزه اکثریت قریب به اتفاق مزارع جو دیم در استان زنجان بصورت بهاره کشت میشود که بعلت عملکرد پایین و پاکوتاه بودن قابل برداشت با کمباین نیست. بنابراین ارقام توصیه شده باید از عملکرد بالا، مقاومت به سرما و ارتفاع مناسب برای برداشت مکانیزه برخوردار باشند.
رقم مورد کشت و توصیه شده برای مناطق سرد استان :
جو سهند : این رقم از انواع جوهای دو ردیفه با تیپ رشد پاییزه بهاره و دارای ریشکهای تقریبا بلند میباشد. عملکرد آن در سالهای خشک بیش از یک تن بوده و در سالهای با بارندگی مناسب و بیش از 400 میلیمتر ، بیش از دو تن عملکرد دانه دارد. ارتفاع بوته ها حدود هشتاد سانتیمتر و قابل برداشت با کمباین میباشد. میزان پروتئین دانه بالا و 13 درصد میباشد. این جو دارای دانه های درشت بوده و وزن هزار دانه آن در شرایط خوب 50 - 45 گرم است. این رقم مقاومت بسیار خوبی در مقابل سرما ، خشکی ، ورس و ریزش دارد.
تاریخ کاشت :
در منطقه زنجان که در اکثر سالها بارندگی پاییزه ناکافی است تاریخ کاشت جو تاثیر کمتری در عملکرد دارد و در هر صورت بهتر است کاشت جو سهند که در سالهای اخیر معرفی و ترویج شده است در اوایل مهرماه و تا آخر مهر خاتمه یابد تا در صورت بارندگی های احتمالی اول فصل از آن استفاده نماید.
عمق کاشت :
در زراعت دیم به جهت اینکه محدودیت اصلی رشد گیاه، رطوبت میباشد، بنابراین کاشت عمیق در حدود 8 سانتیمتر مناسب تر است زیرا سطح خاک یا بعلت تابش مستقیم آفتاب و وزش باد و درنتیجه تبخیر سریعا رطوبت خود را از دست داده و خشک میشود و گیاه نمیتواند به زندگی خود ادامه دهد. ولی اعماق پایین تر خاک دیرتر خشک شده و رطوبت در آن وجود خواهد داشت.
یکی دیگر از محدودیتهای رشد در منطقه ، سرما میباشد. در اواخر پاییز که پوشش برف نیز وجود ندارد دمای خاک به شدت پایین آمده و درصورت کشت سطحی ، طوقه و ریشه گیاه در معرض خطر یخ زدگی و سرما قرار میگیرند. بدین لحاظ عمق مناسب کاشت باعث خواهد شد خسارتی به گیاهچه جوان و حساس جو وارد نیاید.
میزان بذر مصرفی :
میزان بذر توصیه شده برای رقم جو سهند 350 دانه در متر مربع و حدود 140 کیلوگرم در هکتار و فاصله خطوط کاشت با دستگاه عمیق کار 15 تا 20 سانتیمتر میباشد.
تناوب کاشت :
در منطقه زنجان معمولترین تناوب بصورت آیش-گندم و جو میباشد و در بعضی مناطق بندرت عدس و نخود در تناوب گنجانده میشود. برای جلوگیری از فرسایش خاک در سالهای آیش که همراه عملیات خاک ورزی از قبیل شخم میباشد ، رعایت تناوب عدس - جو ، نخود – جو و یونجه یکساله-جو الزامی است.همجنین کشت اسپرس(خشه یونجه)دردیمزار های کم بازده خاک را تقویت کرده وبرای کشت مجدّد گندم وجوآماده می کند.میزان بذر اسپرس مورد نیاز 40کیلو در هکتار می باشد.اسپرس سه سال در زمین خواهد بود وبایددرسال اول کاشت ،مزرعه قرق شود تا مورد چرای دام قرارنگیرد.
مزایای تناوب :
الف ) تثبیت ازت هوا توسط گیاهان دیم خانواده لگومینوز.
ب ) افزایش مواد آلی خاک و برگرداندن بقایای گیاهی به خاک.
ج ) تقویت خاک بعلت تثبیت ازت هوا.
د ) اصلاح خصوصیات فیزیکی خاک.
ه ) وجود پوشش گیاهی از تابش مستقیم آفتاب به خاک که باعث از بین رفتن مقداری از رطوبت و موجودات زنده خاک میشود جلوگیری مینماید.
و ) آفات و بیماری های خاک زی کاهش میابد و علفهای هرز در مزرعه کمتر میشود.
نیاز غذایی :
درصورت داشتن نزولات جوی مناسب بهاره مصرف 100 کیلوگرم کود ازته ( 50 کیلوگرم در موقع کاشت و 50 کیلوگرم در بهار بصورت سرک ) توصیه میشود ولی در صورتی که نزولات بهاره کافی نباشد مصرف 50 کیلوگرم کود ازته در پاییز و موقع کاشت بهمراه کود فسفاته کفایت میکند ( برای پایداری بیشتر کود ازته در خاک ، سولفات آمونیوم و نیترات آمونیوم بر اوره برتری دارد )
در خصوص مصزف کودهای فسفاته توجه به سابقه مصرف کودهای فسفره و نتایج تجزیه خاک از اهمیت خاصی برخوردار است. وقتی که فسفر قابل جذب خاک از 8-7 میلی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 3
تازه های کشاورزی رعایت تناوب زراعی گندم دیم با عدس، میزان تولید را افزایش می دهد
در زراعتهای دیم کشور، رعایت تناوب زراعی در کشت گندم با یکی از محصولات لگوم از جمله عدس، نخود یا ماشک، موجب افزایش تولید می شود،به گزارش خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)- حقیقتی محقق موسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در مقاله ای به بررسی جایگاه عدس و نخود در تناوب زراعی گندم دیم پرداخته است.در این مقاله آمده است: با توجه به سطح زیرکشت گندم دیم کشور که بالغ بر 4 میلیون هکتار می شود، همه ساله حدود نیمی از این اراضی بصورت آیش رها می شود که برقراری یک شیوه تناوب زراعی و به زیرکشت بردن زمین های آیش موجب می شود که با تولید محصولات دیگر مانند حبوبات و دانه های روغنی سطح تولید در استانها و نهایتا در کل کشور بالا رفته و موجب افزایش عایدی کشاورزان و درآمد ملی کشور شود.این بررسی به مدت 5 سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد.نتایج نشان داد که اجرای تناوب زراعی گندم با یکی از محصولات لگوم، باعث افزایش تولید گندم و افزایش سود اقتصادی از زمین می شود.این بررسی می افزاید: با رعایت تناوب زراعی مناسب، هم از زمینهای آیش که قسمت بزرگی از سطح زمینهای زراعی کشور را تشکیل می دهند، می توان استفاده کرد و هم با ایجاد پوشش گیاهی در زمین خالی و خشک، از فرسایش آبی و بادی جلوگیری کرد و از رطوبت موجود نیز حداکثر استفاده انجام می شود.
فرسایش بادی و وزش گرد و غبار مرسوم ، بر زمین هایی که مورد خاکورزی گندم زمستانه- آیش تابستانه ، در واشنگتن شرقی ایالات متحده آمریکا قرار دارند، باروری خاک را کاهش می دهند و می توانند با کیفیت نامطلوب هوا همکاری کنند.خاکورزی حفاظتی در طول آیش، برای کاهش دادن فرسایش و گرد و غبار شناخته شده است ،اما خاکورزی سنتی(CT) هنوز بر بیش از 80 درصد زمین های این منطقه به کار برده می شود. این مقاله نتایج اقتصادی یک دوره 5 ساله (سال های زراعی 1995 تا 1999 ) سیستم خاکورزی را که در منطقه لیند واشنگتن پژوهش شده است، در سایت کشاورز جوان گزارش می دهد. میانگین بارش سالانه پایگاه 224 و خاک لومی سیلتی شانو ( سیلتی زبر، مخلوط شده، فوق العاده فعال، مرطوب Xeric Hapolcambids ) است. سیستم های خاکورزی هستند: 1- خاکورزی سنتی(CT )-2-حداقل خاکورزی: (MTکشت و علف کش ها)،3- حداقل خاکورزی تاخیری:(DMTعلف کش ها وکشت تاخیری).
محصول دانه ای گندم در میان این سال ها بین 79/1 تا 20/5 در هکتار برآورد شده است. اما بین محصول دانه ای سیستم های خاکورزی در هر سال یا هنگام تحلیل میان سال ها اختلافی وجود ندارد. سیستم خاکورزی ، به طور اقتصادی ، بر اساس برگشتی بازار نسبت به هزینه های کل تولید مشابه بودند، اما DMA از CT براساس برگشتی بازار نسبت به هزینه های متغیر ، سود آوری کمتری داشت (البته این سودآوری کمتر، چندان محسوس نبود).تحلیل گران اقتصادی نشان می دهند که هیچ کمک مالی مورد نیاز نمی باشد تا تولیدکنندگان را برای تغییر از شیوه سنتی به شیوه آیش با شخم کمتر ترغیب کند، زیرا این سیستم ها در مجموع سود آور هستند. چون هیچ طعمه و دلیل اقتصادی بلند مدت و کوتاه مدتی برای تبدیل کردن CT به MT ( که خاک را حفظ می کند) وجود ندارد، این یک راه حل پیروزمندانه و موفقیت آمیز برای کشاورزان و محیط زیست می باشد.
هنگامی که مساحت زمین تحت آیش تابستانه(بهاره) در آمریکا در طول سه دهه گذشته کاهش پیدا کرد، تناوب گندم-آیش زمستانه(پاییزه)، سیستم مسلط و عمده کاشت در مناطقی که بارندگی سالانه یک متر از 350 میلیمتر دارند، باقی ماند. در ایالت واشنگتن شرقی و مناطق شمال مرکزی ، آیش بهاره- گندم پاییزه ، سیستم مسلط و عمده کاشت بر تقریبا 2 میلیون هکتار می باشد. کشاورزان در گریت پلین شمالی به طور مشخص فرسایش بادی را در زمین های آیش شده کاهش دادند با پذیرفتن سیستم خاکورزی کمینه (MT) و تمرین سیستم های بدون خاکورزی و شواهد تازه ای کاهش مشابه را در فرسایش بادی و تحمل در برابر گرد و غبار باد در پاسیفیک نوثوست نشان می دهد. مرکز اطلاعات خاکورزی حفاظتی(CTIC) گزارش داد که کشاورزان در ایالات های گریت پلین غربی و پاسیفیک روش های MT و بدون خاکورزی را بر 34 درصد زمین های زراعی به کار بردند. اگرچه در ایالت واشنگتن فقط 26 درصد زمین های زراعی در روش MT و بدون خاکورزی بودند.
در واشنگتن شرقی- مرکزی که بارش سالانه معمولا بین 150 تا 300 میلی متر است، حتی آیش MT کمیاب است. برای مثال ، در حومه آدامز قلب منطقه گندم- آیش واشنگتن ، خاکورزی سنتی هنوز بر 88 درصد زمین های زراعی به کار برده می شود. بیشترین مطالعات اخیر اقتصادی روش های بدون خاکورزی و MT در سیستم گندم- آیش به منطقه گریت پلین آمریکا و پریریس کانادا مربوط می شود. بازنگری این کار نشان داده است که سودبخشی مرتبط به این سیستم های خاکورزی در مناطق نسبتا کم آب، با تغییر موقعیت تغییر کرده است، اگرچه کاهش خاکورزی عمدتا برگشتی خالص را افزایش می دهد وقتی شدت کشت زراعتی هم افزایش یابد. وقتی پیشنهاد این سیستم ها برای خاک و هوا مفید تشخیص داده شدند، برخی پژوهشگران گزارش دادند که برای روش بدون خاکورزی هزینه تولید بالاتر است. اسمیت و همکارانش گزارش دادند که حضور غیر قابل کنترل علف های هرز در روش بدون خاکورزی در مناطق نسبتاکم آب می تواند به طور عمده هزینه علف کشی و تولید کل را با ببرد.
اگرچه پژوهش های اخیر کشاورزانی که روش بدون خاکورزی را در یک منطقه نسبتا کم آب واشنگتن شرقی آزمایش کرده اند، آشکار می کند که هزینه ی تولید آنها برای کشت هایی که بذرپاشی آنها در بهار انجام می شود کمتر از روش CT بوده است. خاکورزی سنتی که در طول آیش به کار برده می شود شدید است و اغلب خاک را نسبت به فرسایش !
تازه های کشاورزی آیش زمین آفت سرخرطومی ریشه برنج را کاهش می دهد
از آنجایی که لاروها و حشرات بالغ به هوای زیاد نیاز دارند، آیش گذاشتن زمین می تواند تلفات زیادی بر جمعیت آفت سرخرطومی ریشه برنج ایجاد کند،به گزارش خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)- آفت سرخرطومی ریشه برنج با نام علمی Hydronomus sinuaticollis faust در برنجکاریهای افغانستان، ترکمنستان و ازبکستان انتشار دارد و در ایران در منطقه ممسنی و مناطق جنوبی استان فارس پراکنده است.این آفت دارای بدن بیضی شکل، به رنگ تیره و پوشیده از پولکهای خاکستری و در بخش پشتی لکه های کوچک قهوه ای رنگ به چشم می خورد. تخم آفت مانند دانه برنج و به رنگ سفید شفاف است.رنگ شفیره این آفت در ابتدا شیری و به تدریج قهوه ای روشن که به خروج سوسک قهوه ای تیره منجر می شود، درمی آید.زمستان گذرانی سرخرطومی ریشه برنج به صورت لارو و در عمق 20 تا 30 سانتی متری زمین انجام می گیرد و حشره کامل در خردادماه از شفیره خارج و از ساقه و برگ برنج تغذیه کرده و تخمهای خود را به طور انفرادی روی ریشه می گذارد.نحوه خسارت این آفت بدین صورت است که ساقه های تغذیه شده توسط حشره بالغ آفت بر زمین می افتد. سوسکها شبها خود را بر روی برگ رسانده و از پارانشیم برگها تغذیه کرده و در نتیجه روی برگها خطوط زردرنگی به بزرگی 5 تا 10 میلیمتر به وجود می آید. لاروها پس از خروج از تخم در مرحله اول از ریشه و سپس از طوقه تغذیه می کنند و باعث زرد شدن بوته ها می شوند.جمعیت سرخرطومی پس از انتقال نشا از خزانه به بستر در حد زیادی بالا رفته و در مردادماه به اوج می رسد.آیش گذاشتن زمین و تناوب کشت برنج با محصولاتی چون چغندر و ماش در کاهش جمعیت این آفت نقش بسزایی در مناطق آلوده کشت پی در پی برنج دارد.