لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 15
رنگرزی
رنگرزی پشم با قرمزدانهقرمز دانه حشره ای است شبیه به کفشدوزک اسم علمی آنرا (cacusse) و از دسته (hemipture) میدانند. بشر از ابتدای تاریخ با این حشره آشنایی داشته و از ماده رنگی آن استفاده می نموده است.اقسام حشره عبارتند از :1- کرم ورمیلو : این حشره بر روی نوعی بلوط زندگی می کند.این نوع درخت در جنوب اسپانیا ، جزایر کانادا و جزایر یونان میروید.حشره قرمز دانه روی شاخه های این درخت متراکم شده و به صورت یکپارچه در می آید. کرم این حشره بیضی و قرمز رنگ است.2- قرمزدانه لهستانی : که در اروپا دارای شهرت و اهمیت زیادی است. محل پرورش این حشره بیشتر در اروپای شرقی و مرکزی است این حشره در ریشه گیاهی به نام سلرانتوس در زمینهای اروپای شرقی به وجود می آید. کشورهای لهستان و لیتوانی و اوکراین از تولیدکنندگان عمده این حشره هستند.3- قرمز دانه هندی : این دسته از قرمز دانه ها از قدیمی ترین ایام تاریخ مورد استفاده قرار می گرفتند این قرمز دانه بر روی شاخه های درختی به نام انجیر هندی و عناب پرورش می یابد و سپس روی همان شاخه خشک می شود و به واسطه آنکه با شاخه در کوره های مخصوص حشره کشته می شود.رنگ آنها کدر شده و پست تر از سایر انواع قرمز دانه هاست و بیشتر در صنایع لاک سازی مصرف دارد.4- قرمز دانه مکزیکی : این نوع قرمز دانه را ابتدا اسپانیولی ها کشف کردند. این حشره در روی درختی به نام نوپال نشوونما می یابد و اکنون بطور اهلی کشت شده و هم به طور وحشی در جنگلهای مکزیک و آمریکای جنوبی پیدا می شود.5- برداشت قرمز دانه در گذشته دور در جنوب ایران ، اهواز ، کناره های خلیج فارس و بلوچستان مرسوم بوده است. محصول برداری سایر انواع قرمز دانه :وقتی که حشره ماده شروع به تخمگذاری می کند.محصول برداری قرمز دانه شروع می شود.ابتدا با کاردک های مخصوص از شاخه های درخت حشره را تراشیده و در طشت های سفید ریخته و انها را بوسیله آب خفه می کنند.طریقه دیگر جمع آوری قرمز دانه آنست که پس از جمع آوری آنها را از روی آهن گداخته عبور می دهند در اثر این عمل گرد سفید سوخته و رنگ آن مایل به سیاه می شود که آنرا قرمز دانه سیاه می گویند.
رنگرزی پشم با قرمز دانه همراه با دندانه های مختلف1-رنگرزی پشم با قرمز دانه و دندانه بیکرومات پتاسیم برای قرمزدانه هر سه حالت دندانه دادن کاربرد دارد. روش دندانه بعد از رنگ برای رتگ های بسیار روشن انتخاب میشود. همچنین در رنگهای روشن از کرم دوتار تر داسید اگزالیک و اسید استیک و رنگ های سیر اسید سولفوریک به کار برده می شود.ابتدا قرمز دانه را ساییده و تبدیل به گرد نموده و بعد داخل حمام رنگ کرد.کلاف را با دندانه بیکرومات همانطور که ذکر شد دندانه داده و بلافاصله داخل حمامی که دارای مقدار متناسب رنگ و اسید است مینمایند. حرارت حمام را در مدت 45 دقیقه به جوش رسانیده و 90 دقیقه رنگرزی را در حالت جوش ادامه می دهند و سپس آنرا ابتدا با آب و سپس با محلول محلول رقیق صابون شسته ، آب کشیده و خشک می نمایند.قرمز دانه ای که با دندانه یکرومات همراه باشد پشم را قرمز مایل به بنفش رنگ مینماید.سبزترین رنگ که از نقطه نظر قالی بافی حائز اهمیت است با 10 درصد رنگ و 3 درصد اسید اگزالیک در روی خامه پشمی که قبلا با 3 درصد بیکرومات کلسیم دندانه داده شده است به عمل می آورند که ثبات آن در برابر نور 5 تا 6 و در برابر شستشو 5 و در برابر سایش بین 4 تا 5 می باشد.
2-رنگرزی قرمز دانه با زاج سفید : ابتدا پشم را زاج دندانه داده و از بکاربردن اسید های معدنی در دندانه دادن خودداری می نماییم.بعد حمام را با 20 تا 40 برابر وزن خامه پشم از آب و 3 درصد اسید اگزالیک تهیه نموده و درجه حرارت حمام را به 30 درجه میرسانند. گرد نرم قرمزدانه را به حمام اضافه نموده و مدتی آنرا هم زده تا حل شود. آنگاه پشمی که بخوبی آبخور شده است داخل در حمام مینمایند ، مدت 10 دقیقه آنرا گردش داده و تدریجا در مدت 45 دقیقه حرارت حمام را به جوش می رساند و سپس مدت 90 دقیقه رنگرزی را در حالت جوش ادامه میدهند ، در بیشتر حالات از اسید در حمام استفاده نمیشود ، اگر بخواهند رنگ مایل به بنفش باشد به جای اسید کمی نمک قلیایی نظیر کربنات سدیم اضافه میکنند.وجود اسید سولفوریک در حمام رنگ آنرا بسیار کدر نموده و رنگهای حاصله قرمز مایل به قهوه ای و تار می شود. ثبات این رنگ ها در برابر نور بسیار ضعیف می باشد ، رنگ بدست آمده با قرمز دانه و اسید اگزالیک بسیار شفاف و قرمز خالص است 100 درصد قرمزدانه همراه با 3 درصد اسید اگزالیک نسبت به وزن پشم دندانه داده شده با زاج سفید ، تولید یک قرمز شرابی بسیار زیبا می نمایند که در رنگرزی قالیهای گرانقیمت بکار میرود و به نام قرمز لاکی معروف میباشد.این رنگدانه در برابر نور بسیار خوب و در برابر شستشو و سایش عالی میباشد.
قرمز دانه موجودی برای رنگرزی
رنگرزی طبیعی یکی از ارکان جا نشدنی هنر ایران زمین است و در این میان رنگ قرمز جایگاهی دیگر دارد این رنگ در فرشهای ایران زمین چونان ستاره ای می درخشد و شاید میتوان گفت جایگاهی ورای رنگهای دیگر برای خود دارد.
انواع رنگ قرمز را از مواد طبیعی و گیاهی چون « روناس، قرمزدانه، توت سیاه وشاتوت ، بقم قرمز، ریشه زرشک وحشی ، گل انار، نوعی صدف دریایی وگلسنگ » می باشد به دست می آورند.
قرمزدانه
نوع ماده آن پرندارد اما نر این حشره بال دار است رنگش سرخ بوده و به مرور زمان سرخ تر می گردد قرمزدانه انواع گوناگون دارد که از جمله است « کرم مرمیلو»قرمزدانه لهستانی ،سیاه، نقره ای، قرمزدانه هندی، قرمزدانه مکزیکی.نوعی قرمز دانه در بوته ای به نام «جیدار یا کاکتوس» تولید می شود قرمزدانه را پس از جمع آوری در دستگاه مخصوص به وسیله آب یا حرارت خفه می کنند و سپس در آفتاب یا کوره خشک می نمایند رنگهای معروف قرمزدانه که برای رنگ کردن پشم به کار می رود از آن تهیه می شود قرمزدانه در الکل، اتر، بنزین، آب که مقدار کمی اسید در آن ریخته باشند حل می شود قرمزدانه را درفارسی «کرم رنگرزان» نیز
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 15
رنگرزی
رنگرزی پشم با قرمزدانهقرمز دانه حشره ای است شبیه به کفشدوزک اسم علمی آنرا (cacusse) و از دسته (hemipture) میدانند. بشر از ابتدای تاریخ با این حشره آشنایی داشته و از ماده رنگی آن استفاده می نموده است.اقسام حشره عبارتند از :1- کرم ورمیلو : این حشره بر روی نوعی بلوط زندگی می کند.این نوع درخت در جنوب اسپانیا ، جزایر کانادا و جزایر یونان میروید.حشره قرمز دانه روی شاخه های این درخت متراکم شده و به صورت یکپارچه در می آید. کرم این حشره بیضی و قرمز رنگ است.2- قرمزدانه لهستانی : که در اروپا دارای شهرت و اهمیت زیادی است. محل پرورش این حشره بیشتر در اروپای شرقی و مرکزی است این حشره در ریشه گیاهی به نام سلرانتوس در زمینهای اروپای شرقی به وجود می آید. کشورهای لهستان و لیتوانی و اوکراین از تولیدکنندگان عمده این حشره هستند.3- قرمز دانه هندی : این دسته از قرمز دانه ها از قدیمی ترین ایام تاریخ مورد استفاده قرار می گرفتند این قرمز دانه بر روی شاخه های درختی به نام انجیر هندی و عناب پرورش می یابد و سپس روی همان شاخه خشک می شود و به واسطه آنکه با شاخه در کوره های مخصوص حشره کشته می شود.رنگ آنها کدر شده و پست تر از سایر انواع قرمز دانه هاست و بیشتر در صنایع لاک سازی مصرف دارد.4- قرمز دانه مکزیکی : این نوع قرمز دانه را ابتدا اسپانیولی ها کشف کردند. این حشره در روی درختی به نام نوپال نشوونما می یابد و اکنون بطور اهلی کشت شده و هم به طور وحشی در جنگلهای مکزیک و آمریکای جنوبی پیدا می شود.5- برداشت قرمز دانه در گذشته دور در جنوب ایران ، اهواز ، کناره های خلیج فارس و بلوچستان مرسوم بوده است. محصول برداری سایر انواع قرمز دانه :وقتی که حشره ماده شروع به تخمگذاری می کند.محصول برداری قرمز دانه شروع می شود.ابتدا با کاردک های مخصوص از شاخه های درخت حشره را تراشیده و در طشت های سفید ریخته و انها را بوسیله آب خفه می کنند.طریقه دیگر جمع آوری قرمز دانه آنست که پس از جمع آوری آنها را از روی آهن گداخته عبور می دهند در اثر این عمل گرد سفید سوخته و رنگ آن مایل به سیاه می شود که آنرا قرمز دانه سیاه می گویند.
رنگرزی پشم با قرمز دانه همراه با دندانه های مختلف1-رنگرزی پشم با قرمز دانه و دندانه بیکرومات پتاسیم برای قرمزدانه هر سه حالت دندانه دادن کاربرد دارد. روش دندانه بعد از رنگ برای رتگ های بسیار روشن انتخاب میشود. همچنین در رنگهای روشن از کرم دوتار تر داسید اگزالیک و اسید استیک و رنگ های سیر اسید سولفوریک به کار برده می شود.ابتدا قرمز دانه را ساییده و تبدیل به گرد نموده و بعد داخل حمام رنگ کرد.کلاف را با دندانه بیکرومات همانطور که ذکر شد دندانه داده و بلافاصله داخل حمامی که دارای مقدار متناسب رنگ و اسید است مینمایند. حرارت حمام را در مدت 45 دقیقه به جوش رسانیده و 90 دقیقه رنگرزی را در حالت جوش ادامه می دهند و سپس آنرا ابتدا با آب و سپس با محلول محلول رقیق صابون شسته ، آب کشیده و خشک می نمایند.قرمز دانه ای که با دندانه یکرومات همراه باشد پشم را قرمز مایل به بنفش رنگ مینماید.سبزترین رنگ که از نقطه نظر قالی بافی حائز اهمیت است با 10 درصد رنگ و 3 درصد اسید اگزالیک در روی خامه پشمی که قبلا با 3 درصد بیکرومات کلسیم دندانه داده شده است به عمل می آورند که ثبات آن در برابر نور 5 تا 6 و در برابر شستشو 5 و در برابر سایش بین 4 تا 5 می باشد.
2-رنگرزی قرمز دانه با زاج سفید : ابتدا پشم را زاج دندانه داده و از بکاربردن اسید های معدنی در دندانه دادن خودداری می نماییم.بعد حمام را با 20 تا 40 برابر وزن خامه پشم از آب و 3 درصد اسید اگزالیک تهیه نموده و درجه حرارت حمام را به 30 درجه میرسانند. گرد نرم قرمزدانه را به حمام اضافه نموده و مدتی آنرا هم زده تا حل شود. آنگاه پشمی که بخوبی آبخور شده است داخل در حمام مینمایند ، مدت 10 دقیقه آنرا گردش داده و تدریجا در مدت 45 دقیقه حرارت حمام را به جوش می رساند و سپس مدت 90 دقیقه رنگرزی را در حالت جوش ادامه میدهند ، در بیشتر حالات از اسید در حمام استفاده نمیشود ، اگر بخواهند رنگ مایل به بنفش باشد به جای اسید کمی نمک قلیایی نظیر کربنات سدیم اضافه میکنند.وجود اسید سولفوریک در حمام رنگ آنرا بسیار کدر نموده و رنگهای حاصله قرمز مایل به قهوه ای و تار می شود. ثبات این رنگ ها در برابر نور بسیار ضعیف می باشد ، رنگ بدست آمده با قرمز دانه و اسید اگزالیک بسیار شفاف و قرمز خالص است 100 درصد قرمزدانه همراه با 3 درصد اسید اگزالیک نسبت به وزن پشم دندانه داده شده با زاج سفید ، تولید یک قرمز شرابی بسیار زیبا می نمایند که در رنگرزی قالیهای گرانقیمت بکار میرود و به نام قرمز لاکی معروف میباشد.این رنگدانه در برابر نور بسیار خوب و در برابر شستشو و سایش عالی میباشد.
قرمز دانه موجودی برای رنگرزی
رنگرزی طبیعی یکی از ارکان جا نشدنی هنر ایران زمین است و در این میان رنگ قرمز جایگاهی دیگر دارد این رنگ در فرشهای ایران زمین چونان ستاره ای می درخشد و شاید میتوان گفت جایگاهی ورای رنگهای دیگر برای خود دارد.
انواع رنگ قرمز را از مواد طبیعی و گیاهی چون « روناس، قرمزدانه، توت سیاه وشاتوت ، بقم قرمز، ریشه زرشک وحشی ، گل انار، نوعی صدف دریایی وگلسنگ » می باشد به دست می آورند.
قرمزدانه
نوع ماده آن پرندارد اما نر این حشره بال دار است رنگش سرخ بوده و به مرور زمان سرخ تر می گردد قرمزدانه انواع گوناگون دارد که از جمله است « کرم مرمیلو»قرمزدانه لهستانی ،سیاه، نقره ای، قرمزدانه هندی، قرمزدانه مکزیکی.نوعی قرمز دانه در بوته ای به نام «جیدار یا کاکتوس» تولید می شود قرمزدانه را پس از جمع آوری در دستگاه مخصوص به وسیله آب یا حرارت خفه می کنند و سپس در آفتاب یا کوره خشک می نمایند رنگهای معروف قرمزدانه که برای رنگ کردن پشم به کار می رود از آن تهیه می شود قرمزدانه در الکل، اتر، بنزین، آب که مقدار کمی اسید در آن ریخته
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
هدف: رنگرزی با رنگ های راکتیو و تأثیر در شید رنگی و تأثیر دما و قلیل و نمک بر روی کالای سلولزی.
مقدمه و تئوری:
براساس شواهد تجربی و عوامل شیمیایی به کار رفته انتشار و نفوذ رنگ ها و سایر مولکول های نافذ در مناطق کریستالی به مناطقی که تا درجه معینی منظم هستند میسر نیست و اینگونه مناطق معمولاً مناطق غیر قابل دسترس در برابر نفوذ مواد شیمیایی از جمله رنگ می باشند و لذا نفوذ رنگ ها و سایر مواد محدود به مناطق بی نظمی است که برای آن ها قابل دسترسی می باشد.
چنین مناطقی شامل محدوده ای از مناطق با درجه نظم پایین تا مناطق کاملاً آمورف می باشد.
تورم و یا تغییر در ساختمان لیف جهت افزایش درجه نفوذ و رنگ پذیری آن با استفاده از مولکول های نافذی مانند آب و یا حلالهای آلی امکان پذیر و در حدی متداول می باشد. بنابراین سرعت و یکنواختی و فاکتورهای مهم دیگر در رنگرزی مستقیماً تخت تأثیر ساختمان ظریف و درونی الیاف می باشد.
خصوصیات رنگرزی الیاف پنبه به 2 عامل بستگی دارد:
قطر لیف
ساختمان داخلی لیف.
هرچه لیف ظریف تر باشد سرعت رنگرزی آن بالاتر خواهد بود. علت اینکه این رنگ ها را مستقیم نامیده اند. این است که کلاس رنگی اولین کلاسی بود که قابلیت رنگرزی پنبه را به طور مستقیم دارا بود. علاوه بر صنعت نساجی از این کلاس رنگی در صنایع دیگری مانند چرم و کاغذ نیز استفاده می گردد. اکثر رنگینه های مستقیم دارای پایه آرزو هستند. یک نمونه از این رنگینه ها رنگینه زرد Dir Golden yellow 2RS می باشد.
اصول جذب رنگینه های مستقیم:
رنگینه مستقیم در محلول رقیق آبکی به صورت ذرات مجتمع شده وجود دارد. در چنین حالتی از مجموع سطوح خارجی مولکول های رنگ کاسته شده و لذا از سطح تماس بین رنگ و لیف کاسته می گردد و وقوع چنین امری از نیروی جاذبه بین رنگ و لیف خواهد کاست. از سوی دیگر منافذ داخلی الیاف نیز اندازه محدود و معینی داشته و به اندازه ای بزرگ نیستند که بیش از 2 یا 3 مولکول مجتمع شده وارد آن ها شوند با عنایت به 2 مورد فوق به نظر می رسد که شکستن ذرات مجتمع شده جهت غلبه بر مشکلات رنگرزی ضروری است. آزمایشات انجام شده نشان داده است که درجه تجمع رنگ ها در حرارت های 100 ـ 90 خیلی کم بوده و بخش بیشتر رنگ ها به صورت مولکول های جداگانه در می آیند.
عوامل مؤثر در جذب و یکنواختی رنگ و رنگرزی عبارت است از:
1- حرارت 2- زمان رنگرزی 3- L:R 4- نمک 5- حلالیت اولیه رنگ های مستقیم.
راحت ترین رنگرزی را دارد ولی کم ثبات ترین رنگینه است. مکانیزم رنگرزی بر مبنای تشکیل پیوند و اندروالس و هیدروژنی می باشد. همانطوری که می دانیم گروه OH موجود در لیف تمایلی به از دست دادن الکترون دارد در نتیجه باند هیدروژنی بین رنگزا و لیف تشکیل می شود. همچنین خطی، مسطح و طویل بودن ساختار رنگزا به تشکیل پیوندهای واندروالس کمک می کند.
رنگ های مستقیم از لحاظ حساسیت در مقابل نمک و درجه حرارت به سه دسته تقسیم می شوند.
کلاس A: رنگینه خود یکنواخت شونده.
کلاس B: رنگینه ها حساس در مقابل نمک.
کلاس C: رنگ هایی هستند که جز دسته A و B نبوده و حساس به دما بوده در نتیجه مشکل ترین رنگینه های مستقیم از نظر یکنواختی می باشند.
افزایش نمک برای رنگ های مستقیم به خاطر افزایش جذب رنگ می باشد که اگر این عمل اضافه کردن به دقت و به صورت یکنواخت و در زمان های متفاوت انجام شود باعث افزایش یکنواختی رنگرزی می شود چون رنگ های مستقیم عموماً در مقابل شستشو و نور ثبات خوبی از خود نشان نمی دهند. از این رو یکسری عملیات به منظور بهتر کردن ثبات رنگینه مستقیم انجام می دهند که توسط نمک های فلزی آلوئیدها و ترکیبات آلی کاتیونیک صورت می گیرد.
نمک های فلزات مس و کرم نظیر سولفات مس و بی کرومات می باشد که عملا در این روش از سولفات مس و بی کرومات معمولا بیشتر استفاده می گردد زیرا که کمپلکس های زیادی بت رنگینه های مستقیم صورت می گیرد. رنگ هایی که توسط سولفات مس می توان روی آن ها کمپلکس تشکیل داد شامل:
Benzo fast copper
ساندوز cupra fix
Cib – cupran finc
می باشند. این دسته از رنگ ها ثبات خوبی بعد از عمل کردن با فلزات مس از خود نشان می دهند. ولی بزرگترین عیب این دسته از رنگ ها کاهش ثبات در برابر عرق بدن می باشد. بخش اعظم رنگینه های مستقیم از دسته رنگینه های دی آزو هستند و عملا در سطح محدودی رنگینه های مونو آزو آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. ذکر این نکته ضروری است که منظور از رنگینه های مستقیم ترکیباتی است که بر مبنای نیروهای قطبی نیروهای واندروالس و اتصالات هیدروژنی جذب لیف می شوند و عمدتا برای رنگرزی الیاف سلولزی به کار برده می شوند.
رنگینه های محلول در آب مونوآزو مستقیم اغلباً سیستم های حلقوی ایزوسیکلیک هستند. در بسیاری از آنها مشتقات Jasid به عنوان عضو جفت شونده مشاهده می شوند.
روش انجام آزمایش:
در این آزمایش سه فاکتور مورد بررسی قرار گرفته که شامل:
بررسی اثر L:R
بررسی اثر الکترولیت (نمک)
بررسی اثر دما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
هدف: رنگرزی با رنگ های راکتیو و تأثیر در شید رنگی و تأثیر دما و قلیل و نمک بر روی کالای سلولزی.
مقدمه و تئوری:
براساس شواهد تجربی و عوامل شیمیایی به کار رفته انتشار و نفوذ رنگ ها و سایر مولکول های نافذ در مناطق کریستالی به مناطقی که تا درجه معینی منظم هستند میسر نیست و اینگونه مناطق معمولاً مناطق غیر قابل دسترس در برابر نفوذ مواد شیمیایی از جمله رنگ می باشند و لذا نفوذ رنگ ها و سایر مواد محدود به مناطق بی نظمی است که برای آن ها قابل دسترسی می باشد.
چنین مناطقی شامل محدوده ای از مناطق با درجه نظم پایین تا مناطق کاملاً آمورف می باشد.
تورم و یا تغییر در ساختمان لیف جهت افزایش درجه نفوذ و رنگ پذیری آن با استفاده از مولکول های نافذی مانند آب و یا حلالهای آلی امکان پذیر و در حدی متداول می باشد. بنابراین سرعت و یکنواختی و فاکتورهای مهم دیگر در رنگرزی مستقیماً تخت تأثیر ساختمان ظریف و درونی الیاف می باشد.
خصوصیات رنگرزی الیاف پنبه به 2 عامل بستگی دارد:
قطر لیف
ساختمان داخلی لیف.
هرچه لیف ظریف تر باشد سرعت رنگرزی آن بالاتر خواهد بود. علت اینکه این رنگ ها را مستقیم نامیده اند. این است که کلاس رنگی اولین کلاسی بود که قابلیت رنگرزی پنبه را به طور مستقیم دارا بود. علاوه بر صنعت نساجی از این کلاس رنگی در صنایع دیگری مانند چرم و کاغذ نیز استفاده می گردد. اکثر رنگینه های مستقیم دارای پایه آرزو هستند. یک نمونه از این رنگینه ها رنگینه زرد Dir Golden yellow 2RS می باشد.
اصول جذب رنگینه های مستقیم:
رنگینه مستقیم در محلول رقیق آبکی به صورت ذرات مجتمع شده وجود دارد. در چنین حالتی از مجموع سطوح خارجی مولکول های رنگ کاسته شده و لذا از سطح تماس بین رنگ و لیف کاسته می گردد و وقوع چنین امری از نیروی جاذبه بین رنگ و لیف خواهد کاست. از سوی دیگر منافذ داخلی الیاف نیز اندازه محدود و معینی داشته و به اندازه ای بزرگ نیستند که بیش از 2 یا 3 مولکول مجتمع شده وارد آن ها شوند با عنایت به 2 مورد فوق به نظر می رسد که شکستن ذرات مجتمع شده جهت غلبه بر مشکلات رنگرزی ضروری است. آزمایشات انجام شده نشان داده است که درجه تجمع رنگ ها در حرارت های 100 ـ 90 خیلی کم بوده و بخش بیشتر رنگ ها به صورت مولکول های جداگانه در می آیند.
عوامل مؤثر در جذب و یکنواختی رنگ و رنگرزی عبارت است از:
1- حرارت 2- زمان رنگرزی 3- L:R 4- نمک 5- حلالیت اولیه رنگ های مستقیم.
راحت ترین رنگرزی را دارد ولی کم ثبات ترین رنگینه است. مکانیزم رنگرزی بر مبنای تشکیل پیوند و اندروالس و هیدروژنی می باشد. همانطوری که می دانیم گروه OH موجود در لیف تمایلی به از دست دادن الکترون دارد در نتیجه باند هیدروژنی بین رنگزا و لیف تشکیل می شود. همچنین خطی، مسطح و طویل بودن ساختار رنگزا به تشکیل پیوندهای واندروالس کمک می کند.
رنگ های مستقیم از لحاظ حساسیت در مقابل نمک و درجه حرارت به سه دسته تقسیم می شوند.
کلاس A: رنگینه خود یکنواخت شونده.
کلاس B: رنگینه ها حساس در مقابل نمک.
کلاس C: رنگ هایی هستند که جز دسته A و B نبوده و حساس به دما بوده در نتیجه مشکل ترین رنگینه های مستقیم از نظر یکنواختی می باشند.
افزایش نمک برای رنگ های مستقیم به خاطر افزایش جذب رنگ می باشد که اگر این عمل اضافه کردن به دقت و به صورت یکنواخت و در زمان های متفاوت انجام شود باعث افزایش یکنواختی رنگرزی می شود چون رنگ های مستقیم عموماً در مقابل شستشو و نور ثبات خوبی از خود نشان نمی دهند. از این رو یکسری عملیات به منظور بهتر کردن ثبات رنگینه مستقیم انجام می دهند که توسط نمک های فلزی آلوئیدها و ترکیبات آلی کاتیونیک صورت می گیرد.
نمک های فلزات مس و کرم نظیر سولفات مس و بی کرومات می باشد که عملا در این روش از سولفات مس و بی کرومات معمولا بیشتر استفاده می گردد زیرا که کمپلکس های زیادی بت رنگینه های مستقیم صورت می گیرد. رنگ هایی که توسط سولفات مس می توان روی آن ها کمپلکس تشکیل داد شامل:
Benzo fast copper
ساندوز cupra fix
Cib – cupran finc
می باشند. این دسته از رنگ ها ثبات خوبی بعد از عمل کردن با فلزات مس از خود نشان می دهند. ولی بزرگترین عیب این دسته از رنگ ها کاهش ثبات در برابر عرق بدن می باشد. بخش اعظم رنگینه های مستقیم از دسته رنگینه های دی آزو هستند و عملا در سطح محدودی رنگینه های مونو آزو آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. ذکر این نکته ضروری است که منظور از رنگینه های مستقیم ترکیباتی است که بر مبنای نیروهای قطبی نیروهای واندروالس و اتصالات هیدروژنی جذب لیف می شوند و عمدتا برای رنگرزی الیاف سلولزی به کار برده می شوند.
رنگینه های محلول در آب مونوآزو مستقیم اغلباً سیستم های حلقوی ایزوسیکلیک هستند. در بسیاری از آنها مشتقات Jasid به عنوان عضو جفت شونده مشاهده می شوند.
روش انجام آزمایش:
در این آزمایش سه فاکتور مورد بررسی قرار گرفته که شامل:
بررسی اثر L:R
بررسی اثر الکترولیت (نمک)
بررسی اثر دما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 32 صفحه
قسمتی از متن .doc :
مقدمه
از دیرباز انسان از مواد مختلف موجود در طبیعت برای رنگرزی استفاده می کرد.ابتدایی ترین رنگ برای بشر اولیه سیاه و قرمز بوده است که به دنبال این شناخت ،انسان از خاک زرد به عنوان رنگ زرد و از خاک سرخ به عنوان رنگ سرخ و از زغال به عنوان رنگ سیاه استفاده می کرده است . پیشینة رنگ سازی در ایران قدمتی چند هزارساله دارد که نقاشیهای ابنیة تاریخی و منسوجات به دست آمده از قدیم گواه این مدعاست . گذشته از آثار به جا مانده از دوران هخامنشی و ساسانی که نشاندهندة مهارت ایرانیان در بافت و رنگرزی فرش و منسوجات مختلف است ، عصر صفویه اوج شکوفایی این هنر در ایران است . رنگرزی در این دوران شاد و متنوع بوده است .در برخی از مینیاتورهای این دوره قالیهایی با زمینة سبز یا زرد دیده می شود که نشان دهندة سابقه برخی از رنگ بندی های دورة صفوی ، مخصوصاً با زمینة زرد است که البته امروزه هیچ پسندیده نیست ، زیرا متاسفانه در تاریخ معاصر ایران استفاده ازرنگهای تیره بیشتر شده است . اما با توجه به سوابق تاریخی و این که ملت ما بسیارشاد و اهل زندگی بوده است و با توجه به نقاشیها و نمونه های بازمانده از دورة صفوی ، در می یابیم که رنگ بندی قالی ایران مخصوصا از دورة صفوی به بعد تغییرکرده و روز به روز تیره تر شده است . اقلیم و پوشش گیاهی ایران هم در تدارک رنگهای روشن کمک می کرده است نه رنگهای تیره ، زیرا از مجموع گیاهان رنگی ،تنها نیل که در خوزستان کاشته می شد، رنگ سرمه ای می داد. رنگ سیاه و قهوه ای تیره از آنجا که با استفاده از دندانه های پوساننده تهیه می شد، در قالی ایران چندان کاربردی نداشته است و اگر داشته در قالیهای پست بوده است . گیاهان رنگی ایران همه رنگهای شاد میدهند، حتی پوست گردو و حنا."
آشنایی با رنگدانه های گیاهی و حیوانی بسته به قسمت رنگدار:
قسمتهای رنگدار در گیاهان مختلف ، متفاوت است . در بعضی از گیاهان موادرنگی در ریشة آنها موجود است مانند روناس . در بعضی دیگر مواد رنگی در گل وجود دارد مثل اسپرک ، زعفران ، گندل و...
برخی نیز در برگ آنها مانند نیل و توت و.... در برخی دیگر نیز در پوست میوة آنهامانند انار، پیاز و... و یا در پوست ساقة آنها موجود است مانند بلوط ، و برخی گیاهان ،تمامی قسمتهای آنها رنگدار است بعنوان مثال تمامی قسمتهای سماق بخصوص میوة آن دارای مواد رنگین است . همچنین از تمامی قسمتهای گزنه غیر ریشة آن برای رنگرزی استفاده می کنند.
در ذیل به معرفی تعدادی از گیاهان رنگزا می پردازیم .
روناس : زادگاه و پیدایش این گیاه از خاورمیانه می باشد ولی از گذشته های دور دربیشتر پهنه های جهان کشت می شده است . از دیرباز در بیشتر قسمتهای ایران ،روناس کشت می شده به ویژه در یزد که از هوای گرم و اراضی شنزار برخوردارمی باشد. ریشه های روناس ، کلفت و در اراضی شنزار نزدیک به 2 متر در ژرفای زمین فرو می رود. در ریشة آن مادة زرد رنگی یافت می شود و چنانچه ریشه تازه باشد،شیرین و در صورت کهنه بودن تلخ و قابض می باشد. گونه های این گیاه فراوان و ازنظر جنس و رنگ متفاوت می باشند. مادة رنگی ریشة روناس بستگی به مدت زمانی دارد که در زیر خاک مانده باشد. در گذشته ریشه روناس را 4 تا 5 سال و گاهی بیش ازاین در زیر خاک می گذاردند و از علل خوب بودن رنگهای گذشته همین طولانی ماندن ریشه در زیر خاک بوده است . ولی امروزه ریشه های یک ساله به فروش می رسند، گفته می شود روناس پهنه های گرمسیری بهتر از روناس سردسیر می باشد.
ریشة روناس از سه بخش درست شده است :
1- در میانة ریشه ، مغز باریکی است که رنگ قرمز دارد.
2- بخشی که روی مغز قرار گرفته کلفت تر است و رنگ آن زرد مایل به قهوه ای است و مواد رنگی هم بیشتر در این بخش یافت می شوند.
3- پوست که مانند لایه ای نازک روی ریشه قرار گرفته و رنگ آن قرمز مایل به قهوه ای است .
نگاهی به رنگرزی طبیعی از آغاز تاکنون
نقاشی رنگی بر روی دیوارها،9 تا 15 هزار سال قبل از میلاد در اسپانیا مشاهده شده است. این نقاشیها به وسیله رنگدانههای غیرآلی انجام شده و توانستهاند برای مدت بسیار طولانی دوام آورند. لباسها رنگی در همه فرهنگهای گذشته تولید شده، ولی به دلیل کمی پایداری رنگ آنها. نمونههای بسیار قدیمی کالاهای نساجی رنگرزی شده کمیاب است. فرش پازیریک یکی از نمونههای بافته شده قدیمی متعلق دستباف با رنگهای طبیعی شناخته شده است. کالاهای نساجی رنگرزی شده در مصر به 3200 سال قبل از میلاد و در هند به 2 هزار سال قبل از میلاد برمیگردد. به هر حال رنگرزی فرآیند ساده ولی مهمی است که الیاف خود رنگ را به الیاف رنگی زیبا تبدیل میکند. با توجه به نوع آب و هوا، انواع گیاهان جهت تولید رنگهای متنوع در رنگرزی استفاده میشوند، به علاوه از پس ماندههای گیاهی نیز به عنوان منبع مهم و منشأ طبیعی استفاده میشود که مورد دوم در اغلب منابع و مقالات علمی مورد غفلت واقع شده است. تا پایان قرن نوزدهم میلادی رنگزاهای طبیعی منبع اصلی رنگ برای رنگرزی کالاهای نساجی بودهاند. توسعه رنگزاهای مصنوعی در شروع قرن بیستم. سبب دسترسی به کیفیت و تنوع بیشتر و تکنیک قابل تکرار در کاربرد شد. در نتیجه هزینه رنگرزی به مقدار قابل ملاحظهای کاهش یافت.
اهمیت رنگرزاهای مصنوعی، تداوم توسعه در رنگرزی طبیعی به منظور رفع نیازهای رنگرزی مدرن را تحت الشعاع قرار داد. در نتیجه برای استفاده از رنگزاهای طبیعی در رنگرزی مدرن، نیاز به استفاده از تکنیکهایی خاصی است که متاسفانه در این زمینه مطالعات و اختراعات لازم انجام نشده است.
در دهه گذشته برخی تحقیقات در زمینه احتمال به کارگیری رنگزاهای طبیعی در فرآیند رنگرزی کالای