تحقیق درباره شناسایی روستای پرگو

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 76

بخش اول :

شناسایی کل روستا

الف: شناسایی محیط جغرافیایی

هویت روستا

روستای پرگو در فاصله 9 کیلومتری جادة یونیک ( میانه) گنجگاه در بخش سنجبد غربی خلخال که به شهرستان کوثر تغییر نام یافته است. و در میان دو کوه مرتفع گونئی (مطلع آفتاب) در شرق و قوزئی (مقتل آفتاب) در غرب ودرکنار روستای بسیار کهن ابراهیم اباد واقع شده‌است و براساس اسنادو حدود نامه‌های قدیمی این روستا از آبادیهای بسیار کهن منطقه خلخال بوده‌است.

- آشنایی با منطقة خلخال

خلخال یکی از شهرستانهای استان اردبیل می‌باشد که در دامنه غربی کوههای تالش واقع شده‌است.خلخال از گذشته‌های دور مکان علم ودانش بوده‌است بطوری که شاعر نام‌آور« رشیدالدین اخسیکتی» که خود از اهالی ماورا‌ء النهر بوده برای زیارت اهل علم به این شهر می‌آید و آنچنان شیفتة محیط علمی این شهر می‌شود که برای مدتی ساکن این دیار می‌گردد. درکتاب (حدودالعالم) و(مراصد الاطلاع) که در صده‌های آغازین هجری نوشته‌شده از خلخال با نامهای (خونه) و (خونج) یاد شده که در آن هنگام حاکم نشین بوده‌است بعدها(فیروزآباد) که برفراز تپه(پردلیس) بناشده بود مرکز حاکم نشین خلخال می‌شود و بعد از آن نیز( هروآباد) مرکزیت این منطقه را عهده‌دار شده‌است که امروز به شهر خلخال معروف است.

در مورد خلخال در( بستان السیاحه) و( ریاض‌السیاحه) نیز آمده‌است که خلخال مکانی نیک و جایی به دل نزدیک است و مردمانش از متاع حسن و علم برخوردارند و عموم مردم آن در میهمان‌نوازی معروف و در دلیری تیراندازی و چابکی بی‌نظیرند.

هرودوت – مورخ یونانی – می‌نویسد خلخال ولایتی است که شهر( هراوان) در دامنة کوه( ازنوان) در آن شهر واقع شده و (پرده‌هور) در آن می‌باشد.

دربارة وجه تسمیة دارالمرزین خلخال نیز عقیده بر این است که چون از دیرباز زنان و دختران این دیار مچ پاهای خود را با حلقه‌هایی از سیم و زر می‌آراسته‌اند بنابراین واژة خلخال براین سرزمین اطلاق شده‌است.وبرخی نیز بر این عقیده هستند که چون کوه ها این منطقه را مانند خلخال احاطه نموده اندبه این نام مشهور شده است .

-ناهمواریها آب و هوا

روستای پرکوه در اتفاع 1980 متری از سطح آبهای آزاد و در میان دو کوه گونئی و قوزنئی ودرنزدیکی روستای قدیمی ومتروک ابراهیم اباد بنا شده‌است که ارتفاع کوههای این منطقه درنهایت 2046 متر است. و همین امر

تحقیق در مورد طرح روستای پاتاوه معماری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 37 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

خلاصه گزارش پروژه معماری روستایی

شهرستان دنا

بخش پاتاوه

استاد مربوطه :

جناب آقای مهندس پرندوار

تهیه کنندگان :

سارا راسخ

محمد رحمانی

لیلا حسن پور

یاسر زمانی

زینب شیروانی

میلاد زارع کار

تیر ماه 85

موقعیت جغرافیایی و طبیعی:

روستای پاتاوه مرکز بخش پاتاوه یکی از بخش های شهرستان دنا است . بخش پاتاوه شامل دهستانهای پاتاوه و سادات محمودی به مرکزیت روستای پاتاوه می باشد . این روستا در دامنه کوه معروف دنا قرار گرفته است . پاتاوه در غرب شهر یاسوج و جنوب غربی سی سخت طوری قرار گرفته است که در عرض جغرافیایی 51 درجه 55 دقیقه عرض شمالی واقع شده است . این روستا از مغرب و جنوب به رودخانه بشار از شمال و شمال غرب به روستای بادنگان علیا و سفلی و مشرق به روستاههای احمد غریب و جنوب شرقی به آبادی چم عربی محدود است . موقعیت پاتاوه نسبت به کانونهای جمعیتی اطراف طوری قرار گرفته است که در 65 کیلومتری شمال غرب یاسوج ، 30 کیلومتری جنوب غربی سی سخت و 25 کیلو متری شرق مارگون واقع شده است .روستا از جهات مختلف تحت تاثیر شیب های متفاوت قرار گرفته است . پاتاوه در امتداد یکی از این شیب ها که جهت شرقی- غربی است و نسبت به بقیه شیب ها ملایمتر می باشد شکل گرفته است .

عناصر اقلیمی :

آب و هوای نیمه معتدل ( زمستانهای سرد و تابستانهای نسبتاً گرم ) گرمترین ماههای سال را تیر و مرداد به ترتیب با میانگین حداکثر درجه حرارت 38.13 و 38.78 درجه سانتیگراد تشکیل می دهد . و دی و بهمن ماه با داشتن میانگین حداقلل درجه حرارت88/ - و 9/1 درجه سانتیگراد سردترین ماههای سال می باشد . میزان بارندگی سالیانه معادل 438.5 میلیمتر می باشد . میزان رطوبت نسبی حداکثر مربوط به بهمن ماه با 73.8 درصد و حداقل آن مربوط به مرداد ماه با 59 درصد می باشد. از چگونگی سرعت و جهت وزش باد در منطقه پاتاوه اطلاعی در دست نیست ولی بر اساس بررسی های به عمل امده در کل شهرستان حداکثر سرعت باد در اسفند ماه 125 کیلومتر و حداقل سرعت در آبانماه معادل 4505 کیلومتر در ساعت گزارش شده است.

وجه تسمیه روستای پاتاوه:

اصطلاح نام روستای پاتاوه از نظر لغوی به معنای تپه واز قدیم یعنی از زمانیکه بنای استقرار روستا شروع گردید نام گذاری گردیده است و کم کم پای تپه به نام پا تاوه شکل گرفته است.

مراحل شکل گیری روستا :

بنا بر اظهار ریش سفیدان و افراد آگاه محلی ، ساکنین اولیه پاتاوه طایفه ای به نام نوئی ها بودند که شامل نصیر بهادر و رعیت های او می شدند که حدود 100 سال پیش در یک قلعه در مجاورت پل قدیمی در کنار رودخانه بشار و چندین واحد مسکونی در شمال قلعه سکنی داشتند .این قلعه بصورت کاروانسرا و دارای دو طبقه و 15 اتاق بود.قلعه در زمان حمله بختیاریها در سال 1322 برای جلوگیری از به دسته دشمن افتادن به آتش کشیده شد.یک سال بعد دوباره بازسازی شد و این قلعه در طی سالهای 1342 تا 1345 در اختیار ژاندارمری بود سپس چون واحدهای مسکونی فوق در معرض سیل بودند، ساکنین به دستور و با سلیقه نصیر بهادر به صورت خطی در اطراف یک خیابان تجدید سکونت نمودند. همین خیابان و واحدهای مسکونی مربوطه ، هسته اولیه پاتاوه فعلی را شکل می دهد.

بر این اساس روابط اقتصادی – اجتماعی استان ازاین طریق با استانهای اصفهان ، فارس ، چهارمحال و بختیاری میسر گردید. این موقعیت و این رونق موجبات جلب مهاجرین و توسعه فیزیکی روستا را در امتداد یک خط در جهت غربی – شرقی و به سمت جاده یاسوج – اصفهان فراهم نموده است .

دلایل خطی بودن روستا:

اولا قرار گرفتن بر روی یک تپه و یا کوهپایه می باشد که انواع شیب بر آن حکمفرماست و شیب ان از مغرب به مشرق به تدریج افزایش می بابد که در حاشیه جنوبی و شمالی لین خط شیب زیاد و ناهمواریهای گوناگون ، مانع توسعه بافت به این قسمتها شده است ، ثانیا عبور جاده اصلی یاسوج – اصفهان از قسمت و ورود جاده یاسوج - پاتاوه – مارگون ( قبل از احداث جاده جدید سراسری) از شرق و خروج آن از غرب روستا می باشد . با نگرش به بافت فیزیکی موجود مشاهده می شود که اگر چه کلا در امتداد یک خط قرار گرفته است ولی تقریبا در دو قسمت غربی و شرقی متمرکز می باشد .

بافت غربی عمدتا حول هسته اولیه روستا و در اطراف مسجد فعلی و بافت شرقی عمدتا حول پاسگاه نیروی انتظامی و ادارات مستقر در روستا از

روستای خیج سمنان 24 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 24

تاریخچه شهر سمنان

در زمان کمبوجیه سمنان مانند پلی سه ایالت ری و خراسان و استرآباد را به هم وصل می کرد .در دوره های بعدی نیز منطقه سمنان مورد توجه خاص حکومتهای مرکزی قرار گرفت و منازعه ها و مناقشه های متعدد بر سراین منطقه بین قدرتمندان در گرفت .اشکانیان هم ایران را به هجده ایالت تقسیم کرده بودند که یکی از آنها کمیس یا قومس در نواحی سمنان و دامغان بود .از زمان سلسله طاهریان تا غزنویان نیز سمنان اهمیت خود را حفظ کرد و ازجمله مناطقی بود که شاهد انبوه کشمکشها بود .یکی از حکام معروف ایالت کومش در زمان غزنویان امیر اجل بختیاربن محمد معروف به ابوحرب بختیار بود که بانی منار مسجد جامع سمنان و بقعه پیر علمدار کرمان بود .سمنان در دوران مغول همچون سایر نقاط ایران از حملات در امان نماند و متحمل خسارات فراوان شد .

مراکز تاریخی و باستانی

برج چهل دختران

در اواسط خیابان حکیم الهی و بر سر راه شهر به محلات ثلاث برج کهنه و قدیمی و نیمه مخروبه ای وجود دارد که بنام برج چهل دختر یا چهل دختران نامیده میشود . وجه تسمیه این برج چنین است که مردم معتقد برج مذکور را چهل دختر که دست از تعلقات دنیوی کشیده و تارک دنیا شده بودند با گل و خشت ساخته اند .قدر مسلم این است که تاریخ بنای برج با آتشکده به زمان قبل از اسلام بر میگردد. همانطور که از نام کوشمغان و زاوغان که در نزدیکی برج قرار دارد برمی آید و با توجه به مقام مغ که پیشوای زردشتیان بود می توان اطمینان داشت که برج مذکور زمانی آتشکده و یکی از اماکن متبرکه زردشتیان بوده است . این بنا به صورت برج هشت ضلعی است که هر ضلع آن در خارج 4.5 و در داخل 2.80 متر است , ارتفاع برج در بعضی قسمتها 10 متر و در قسمتهای نسبتا سالم دیگر به دوازده متر میرسد ضخامت دیوار تقریبا 50 تا 60 سانتیمتر است .

دروازه ارگ سمنان

یکی از آثار تاریخی و با ارزش و زیبای سمنان , دروازه ارگ , بازمانده هنر دوران قاجار است که در تقاطع خیابانهای آیت الله طالقانی و شیخ فضل الله نوری واقع شده است . دروازه ارگ در گذشته درِ شمالی ارگ دولتی بود که هنگام تخریب ارگ به سبب شکایت فرهنگ دوستان و پیگیری آنان از ویرانی این دروازه جلوگیری به عمل آمد . دروازه ارگ در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکومت انوشیروان میرزا ضیاءالدوله فرزند محمد رحیم میرزا پسر دهم عباس میرزا نایب السلطنه که از سال 1300 تا 1305 هجری حاکم ایالت قومس بود بنا شد . این دروازه دو نمای شمالی و جنوبی دارد که نمای شمالی آن به مراتب زیباتر از نمای جنوبی آن است .

ارگ علاء

ارگ علاء در 9 کیلومتری جنوب شرقی سمنان و کنار جاده سمنان به پایگاه هوایی در بخش علاء واقع شده است و یکی از آثار تاریخی اواسط قاجاریه به شمار میرود که به ثبت آثار تاریخی رسیده است . مساحت تقریبی آن در حدود 100 متر و دارای زیربنایی در حدود 120 متر است . ارتفاع آن حدود 4.5 متر, با اضافه شدن طبقه دوم به حدود 8 متر می رسد . بنای ارگ به شکل شش ضلعی و ساختمان آن در دو طبقه ساخته شده است که ظاهرا محل حکومت محلی نیز بود.

دارالحکومه سمنان

این بنا در جنوب شهر و در میدان ابوذر غفاری (پاچنار) واقع شده است . بنای دارالحکومه را به دوره فتحعلی شاه قاجار و پیش از زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بهاء الدوله پسر فتحعلی شاه در سمنان نسبت میدهند . قبل از اینکه ساختمان ارگ دولتی سمنان در شمال شهر احداث شود , دارالحکومه سمنان در جنوب شهر و در همین بنا که امروز به خانه کلانتر معروف است مستقر بود .

شکارگاه ملاده ( خانه ابراهیم خان )

در روستای سرسبز و خوش آب و هوای ملاده (در حدود 70 کیلومتری شمال سمنان) دو عمارت بزرگ و باستانی و زیبا وجود دارد که در دو سمت شرق و غرب به فاصله حدود 50 متر به موازات یکدیگر قرار گرفته اند. مصالح اصلی بنا, خشت و آجر و نمای آن آجر و گچ است . هر یک از این دو نوع ساختمان دو طبقه و دارای تعداد زیادی اتاق و راهروی مربوط به اتاقها و طبقه فوقانی است . معماری ساختمانهای مذکور بسیار زیباست .

مناره سلجوقیان سمنان

این مناره که در زمره زیباترین منارهای تاریخی دوره سلجوقی است , در گوشه شمال شرقی مسجد جامع سمنان و در کنار شبستان شرقی واقع شده و به منار مسجد جامع نیز معروف است .ارتفاع منار کنونی از سطح قاعده 31.20 متر و از روی بام 25.75 متر است که به علت وجود شبستان شرقی در پای منار 5.5 متری, قسمت تحتانی آن دیده نمیشود . محیط مناره همجوار بام مسجد بیش از پنج متر است .

آرامگاه شیخ علاء الدوله سمنانی

این ساختمان واقع در روستای صوفی آباد سمنان, در آغاز بنایی رفیع و با عظمت بود که بدستور عمادالدین جمال الدین عبدالوهاب وزیر سلطان محمد خدا بنده از خشت خام ساخته شد, سپس خانقاهی برآن افزود ودر آنجا به ریاضت پرداخت و پس از مرگ در آنجا به خاک سپرده شد.بنای خانقاه وآرامگاه این عارف مشهور که بازمانده معماری اواخر قرن هشتم است , به علت نداشتن استحکام و بی توجهی روبه ویرانی نهاد .به طوری که به جز دو ستون ایوان بقیه بنا منهدم شد .

مقبره پیرنجم الدین

این مقبره منسوب به پیر نجم الدین دادبخش یا تاج بخش در گورستانی به همین نام در سمنان واقع شده است از شجره نامه مدفون این آرامگاه اطلاع صحیحی در دست نیست, ولی عده ای وی را یکی از سرداران ملی سمنان در حمله مغول می دانند. مقبره پیر نجم الدین که یکی از آثار دوره مغول است , شامل ایوان , حرم و گنبد است و به علت اینکه قبلا در وسط گورستان قرار داشته و حالا در خیابان میباشد صحن ندارد

آرامگاه حکیم الهی

آرامگاه این حکیم در نزدیکی میدان امام خمینی سمنان و در کنار خیابان حکیم الهی مقابل دبیرستان دهخدا واقع شده و مدفن یکی از چهره های تابناک فلسفه و حکمت و یکی از مفاخر گرانمایه سمنان است .

بنای آرامگاه را ایوان و چند سالن و اتاق تودرتو تشکیل میدهد. بر پیشانی ایوان که مشرف به خیابان است و حدود پـنـج متـر ارتفاع دارد کتیبه ای از جنس کاشی قرار گرفته است. حکیم الهی در رمضان 1243 مـتـولـد و در ربـیـع الاول 1323 هجری قمری فوت کرد . آرامگاه مذکور با تلاش پسرش حاج عبدالجواد الهی در سال 1321 شمسی بنا شد.

مقبره درویش محمد

در قسمت شمالغربی سمنان و در روستایی به نام مومن آباد بین راه شوسه سمنان به فیروزکوه مقبره ای به نام درویش محمد وجود دارد. از تاریخ فوت و دفن این آرامگاه اطلاع درستی در دست نمی باشد. ولی گفته شده که وی یکی از عارفان قرن هشتم و از پیروان عارف بزرگ وار شیخ علاء الدوله سمنانی بوده, برخی نیز می گویند که مقبره تقی الدین علی دوستی سمنانی شاگرد معروف شیخ باشد. درویش محمد به علت وارستگی و کرامتی که داشت مورد توجه و احترام مردم سمنان و نواحی آن بود و به همین جهت, درویش مومن آباد نیز نامیده شده است.

قلعه های سارو

در 10 کیلومتری شمال شرقی سمنان در نقطه ای کوهستانی به نام سارو آثار دو قلعه بسیار محکم و تسخیر ناپذیر موجود است که طرز ساختمان و انتخاب محل بنای آنها قابل توجه و درخور تحقیق است .

این قلعه ها در دو طرف کلاته یا مزرعه سارو که چشمه ساری زیبا است واقع شده اند. قلعه شمالی بر اثر گذشت زمان و بروز سوانح طبیعی و خرابکاری افراد گنج یاب تا اندازه ای ویران شده و خالی از سکنه است ولی اسکلت محکم آن ابهت خاصی به این دره بخشیده است .

قلعه کوشمغان

در سه کیلومتر ی غرب سمنان سه محله وجود دارد که در حال حاضر به نام های کوشمغان, زاواغان و کدیور خوانده میشوند و مجموع این سه محله را نیز محلات ثلاث مینامند. با توجه به آثار موجود, محله های مذکور از محله های بسیار کهن سمنان محسوب میشوند. نام اصلی کوشمغان کوشک مغان بود که براثر کثرت استعمال کوشمغان شده است. در این محله قلعه قدیمی ویرانی وجود دارد که در گذشته خندقی نیز در اطراف آن وجود داشت و مردم با استفاده از تخته پل وارد قلعه میشدند. در قلعه که از گذشته باقی مانده یکپارچه از سنگ است.

قلعه لاسگرد

در بین بقعه سیدرضا و شمال کاروانسرای شاه عباسی لاسگرد , یکی از معروفترین قلعه های سمنان به نام دژ لاسگرد وجود دارد که با توجه به سرحدی بودن قریه لاسگرد در دوران قبل از اسلام به ویژه در زمان اشکانیان , احتمال می رود این قلعه در زمان اشکانیان بنا شده باشد .

این قلعه مستحکم که با خشت های خام بزرگ ساخته شده تا اواسط دوره قاجاریه پابرجا بود و پس از این تاریخ روبه ویرانی نهاد . آنچه اکنون از این قلعه عظیم مانده گذرگاهای زیرزمینی سه طبقه ای است که همه به یکدیگر راه دارند .

قلعه پاچنار

در جنوب غربی میدان ابوذر و در محله اسفنجان سمنان آثار دو قلعه پر ابهت و قدیمی به چشم میخورد که به قلعه های پاچنار معروف هستند . این قلعه ها به صورت دژهای دوران باستان ساخته شده بودند واز زمره قلعه های بسیار مهم نظامی و دفاعی شهرستان به شمار می رفتند . بعضی ها قدمت و تاریخ بنای این قلعه ها را به دوران طاهریان نسبت میدهند .

حمام پهنه و گرمابه حضرت

حمامِ پهنه یکی از آثار قدیمی و ارزشمند سمنان است , که کمتر مورد توجه قرار گرفته است . این حمام که در گوشه شمال غربیِ تکیه پهنه سمنان, بینِ مسجدِ جامع و مسجد امام خمینی و امامزاده یحیی قرار گرفته و در سال 856 هجری قمری , در زمانِ سلطنت ابوالقاسم بابرخان , پادشاه تیموری و به دستورِ وزیرِ وی , خواجه غیاث الدین بهرام سمنانی ساخته شده است .

حمام ناسار

این حمام در بازار عمومی شهر سمنان و جنوب شرقی تکیه ناسار واقع شده است و قریب سه قرن قدمت دارد و یکی از بنا های دوره صفویه است . این بنا در سال 1118 هجری در زمان شاه عباس به همت حاجی الحرمین آقا ملکی ساخته شد . بر بالای سردر کوچک حمام که به وسیله راهروی طویل و به سربینه متصل می شود سنگ نبشته ای به ابعاد 30 در 20 سانتی متر به رنگ سیاه وجود دارد نام سازندگان آن را نوشته است .

کاروانسرای شاه عباسی سمنان

در خیابان استاد مطهری سمنان کاروانسرایی از دوره صفویه معروف به رباط شاه عباسی موجود است که به فرم چهار پلانی ساخته شده است حیاط کاروانسرا مستطیل شکل به طول 32.30 متر و عرض 26.5 متر است .

دو ضلع شمالی و جنوبی رباط دارای دو ایوان هم اندازه و مشابه با قوس جناغی است و در طرفین هر ایوان شش ایوان کوچک با قوس های جناغی است که به اندازه نیم متر از سطح حیاط بلند تر است .

کاروانسرای شاه عباسی لاسگرد

در 36 کیلومتری سمنان و در قریه لاسگرد کاروانسرای آجری بسیار بزرگی از بنا های زمان شاه عباس اول صفوی قرار دارد . این کاروانسرا که در سمت جاده سمنان به تهران واقع شده دو ایوانی است و حیاطی وسیع دارد .

طول حیاط از شمال به جنوب 36 متر و عرض آن از شرق به غرب 31.5 متر است که اطراف آن را 24 حجره احاطه نموده است که حجره ها با کمی اختلاف قرینه یکدیگرند . دو ایوان بزرگ در غرب و شرق رباط ساخته شده است که با درگاه کوتاه و چند پله به دالان های چهار گانه پشت مربوط میشود . سقف این ایوان طاق ضربی بزرگی است که تزئینات مربع شکل تودرتو دارد.

کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان

این کاروانسرا که در روستای آهوان, در 42 کیلومتری شرق سمنان واقع شده است, در سالِ 1097 هجری قمری در زمان شاه سلیمان صفوی, برای استراحت زایرین امام هشتم, که از سمنان و آهوان به مشهد مقدس, مشرف میشدند, ساخته شد. اما به غلط, کاروانسرای شاه عباسی نام گرفت.

روستای زشک 15 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

به طور کلی آب و هوای خراسان بری و خشک است

زشک در اقلیم نیمه خشک و معتدل واقع گردیده است که تحت تاثیر هوای ارتفاعات جنوب غربی مشهد و توده های هوای غرب و شمال غربی در فصل زمستان و توده های گرم و خشک شمال و شمال شرقی در تابستان شکل گرفته است.

از نظر وضعیت حرارتی براساس میانگین به دست آمده از دوره ده ساله ابتکا (سرآیب) میانگین درجه حرارت زشک 8/9 درجه سانتیگراد باشد که تیر ماه با میانگین درجه حرارت 9/21 درجه سانتیگراد گرمترین ماه سال و بهمن ماه با میانگین 1- سردترین ماه سال است.

بررسی هواشناسی نشان می دهد که میزان درجه حرارت در منطقه از شمال غرب به سمت جنوب و شرق افزایش می یابد.

به گزارش دستگاه هواشناسی مشهد متوسط درجه حرارت هوای مشهد 5/13 درجه سانتی گراد میانگین بارش سال نه زشک در سالهای 61-1353 08/32 میلی متر بوده است که اسفند ماه مرطوب ترین ماه سال و مرداد ماه خشکترین ماه های سال بود ه اند.

تعداد روزهای یخبندان طبق ایستگاه هواشناسی مشهد حدود 97 روز ثبت شده که در شاندیز بر اثر مرتفع بودن از این مقدار بیشتر است.

جهت وزش باد ها در زشک از اواسط پاییز تا اواسط بهار غالباًً از غرب و شمال غرب و در بیقه مدت سال از شمال شرق است.

جریان هوای شمال شرقی که از سمت ارتفاعات بینالود می وزند و اعتدال هوا نقش مهمی دارد و این جریان در زمستان با سوز فراوانی همراه است.

پوشش گیاهی به صورت زیر دیده می شوند.

درختان غیر مثمر مانند: سپیدار< راش، چنار، زبان گنجشک (ون) اقاقیا

درختان میوه دار مانند: آلو، زردآلود، هلو، گردو، گیلاس، گلابی، سیب، توت

گونه درخچه ای مانند' سماق، زرشک، نسترن وحشی، آلبالوی وحشی

گیاهان داروی مانند: پونه، چای کوهی، اسطوخروس، ریواس، کاکوتی، کلپوره، ختمی، شقایق، موسیر، بابونه، بارهنگ، شاه تره، کاسنی، شیرین بیان

در حاشیه رودخانه گیاهان مانند: تمشک، غازیاغی، بابونه، گزنه، بارهنگ، پونه، گل زوفاوبنفشه معطر و ... دیده می شود.

درختان و گیاهان جنگلی از قبیل کاج و ارس و ارغوان.

گیاهان دیگر نظری درمنه ،خارشتر،چوز

جانوران

جانوران گوناگونی از قبیل: پستانداران، پرندگان، خزندگان

پستانداران مانند: قوچ، بز کوهی، گراز، شغال،روباه، خرگوش

پرندگان مانند: هدهد، سیاه سینه، کبک، قوش، زاغ، دم جنبانک، بلبل و احتمالاً عقاب

خزندگان مانند: انواع مارها( کبری، افعی، کپچه، شتری مار، مارجعفری)

وضعیت نوع خاک در زشک:

در اراضی کوهستانی مرتفع وضعیت خاک به صورت سنگی بدون خاک، و خاک خیلی کم عمق و سنگ لاخی است.

در سرزمین های تپه ای وضعیت خاک به صورت بیرون زدگی های سنگی و خاک خیلی کم عمق تا نیمه عمیق و سنگ ریزه است.

در اراضی فلات و تراس ها خاک های نتیمه عمیق با بافت متوسط تا سنگین همراه با تجمع مواد آهکی در لایه های زیرین است.

در اراضی آبرفتی شکل سنگ ریزه دار منابع خاک و پوشش گیاهی را میتوان نام برد.

در اراضی کوهستانی مرتفع وضعیت خاک بصورت:

کوه پربرکت و سربه فلک کشیده بینالود که بین جلگه مشهد قوچان و نیشابور واقع شده است سرچشمه حیاتی و فرحبخش کوهپایه های قشنگ و زیبایی است که در دامنه آن واقع شده است. و زیبا ترین دره های با صفا و پر از درخت و باغهای پرمیوه را بوجود آورده است. دره هایی مانند اخلمد، جاغرق، طرقبه، دهبار، حصار گلستان، کاهو، دولت آباد، زشک، ابرده، شاندیز، کنگ، نقندر، اردمه، خانرود، و مغان همه از کوه پربرکت بینالود سرچشمه میگیرند.

رودخانه زشک، ابرده، شاندیز، وسیع ترین و زیباترین،طولانی ترین این دره هاست، طول این رودخانه به سی کیلومتر می رسد.

جمعیت روستای زشک طبق آمار گیری سال 1385 شمسی 550 خانوار و 2500 نفر( 1450 نفر مرد و 1150 نفر زن)

وسعت زشک از سرحد ابرده علیا تا دامنه کوه بینالود است و وسعت باغهای آن حدود هزار هکتار است. طول این باغها از سرحد ابرده تا قله شیرباد حدود 19 کیلومتر است. آب این باغها از چشمه ها و رودخانه ها که به صورت زاینده است تامین می شود و حدود صد جو از رود آن منشعب می گردد.

فرهنگی

زشک از نظر فرهنگی نسبتاً غنی و دارای چهار مدرسه است:

مدرسه ابتدایی پسرانه با 84 دانش آموز

مدرسه ابتدایی دخترانه با 54 دانش آموز

مدرسه راهنمایی پسرانه با 54 دانش آموز

مدرسه راهنمایی و دبیرستان دخترانه

زشک در حال حاضر دارا آب لوله گشی گواراست که از چشمه قلقی که در سه کیلومتری روستا است تامین می شود. زشک دارای تلفن با کد 0512435 می باشد و فعالیت برای کشیدن گاز شروع شده است. روستای زشک با اینکه آخرین ده ییلاقی شاندیز است دارای جاده آسفالته و زیبا است. که با طور مارپیچ از کنار رودخانه و دامنه منازل جنگلی و باغهای باصفا می گذرد و دارای اتوبوس واحد است.

شهرستان

شهرستان مشهد در قسمت شمال شرقی استان خراسان قرارگرفته به قسمتی از شمال جمهوری ترکمنستان. از شرق به شهرستان سرخس و تربت‌جام، از جنوب به فریمان، تربت‌حیدریه و غرب درگز، چناران، نیشابور محدود بود و در 59 درجه و 4 دقیقه تا 60 درجه و 36 دقیقه طول جغرافیای و 30 درجه و 43 دقیقه تا 37 الی 38 دقیقه عرض جغرافیا گسترده شده مساحت 12886 کیلومتر معادل 4/2 از کل استان.

مشهد در شمال شرق استان خراسان واقع شده است.

با اجرای قانون تقسیمات کشوری استان خراسان با مرکزیت مشهد دارای 7 شهرستان شد در حال حاضر دارای 4 نقطه شهری 5 بخش 15 دهستان 639 آبادی دارای سکنه و 791 آبادی خالی از سکنه در 203 مسجد امام رضا به شهادت رسید در با غ حمید بن تحطیه دفن شدند و این محل به نام مشهد رضا نامیده شد.

جمعیت مشهد در سرشماری 1375

کل

2247996

شهری

1908083

روستای غیر ساکن

339913

نرخ رشد

14/1

ارتفاعات شهرستان مشهد شامل رشته کوه‌های هزار مسجدر شمال بینالود در جنوب و در شهرستان مشهد که در این دو رشته واقع گردیده یک دشت متراکمی بود و حال فرسایش شدید دوران چهارم زمین‌شناسی می‌باشد.

از شواهد ذکر شده در سطور فوق چنین استنباطی می‌شود که هسته اولیه روستا حدود 13 قرن پیش شکل گرفته است ولی رونق آن از حدود چهار قرن پیش آغاز شده است و احتمال می‌رود که بین سال‌های 139 تا 999 این روستا دچار زلزله و بلایای طبیعی شده باشد و به هر حال وجود چشمه‌سارهای طبیعی و قرارگیری در حفاظت دره حیاط آن کم و بیش ادامه پیدا کرده.

توسعه مرحله سوم روستا را نیز با کمی اغماض می‌توان نیمه حلقوی دانست همان‌طور که در نقشه صفحه بعد مشاهده می‌شود از سمت شرق، غرب و جنوب که امکان توسعه و گسترش وجود داشته است توسعه صورت گرفته اما مرحله چهارم یعنی بافت جدید که به صورت پراکنده در سر لکه مشخص شده است، گرایش به توسعه به سمت شرق یعنی در مسیر اصلی جاده زشک- شاندیز و به سمت بالادست روستا یعنی شمال شرق به نام تخدر و کمی آن طرف رودخانه یعنی سمت جنوب شرقی دارد.

به طور کلی بافت جدید نشان می‌دهد که گرایش توسعه بافت جدید به سمت شرق و در مسیر جاده زشک- شاندیز است.

تعداد جمعیت

1300

65

75

80

2849

2853

1371

2124

تعداد خانوار

641

573

309

555

بررسی جغرافیایی و منابع طبیعی شهرستان

اقلیم شهرستان

شهرستان مشهد در قسمت شمال شرق استان خراسان قرار گرفته است که از شمال به جمهوری ترکمنستان، از شرق به شهرستان‌های سرخس و تربت‌جام، از جنوب به شهرستان‌های فریمان و تربت‌حیدریه و از غرب به شهرستان‌های درگز، چناران و نیشابور محدود بوده و در 59 درجه و 4 دقیقه تا 60 درجه و 36 دقیقه جغرافیایی و 35 درجه 43 دقیقه تا 37 درجه و 8 دقیقه عرض جغرافیای گسترده شده است.

مساحت آن حدود 12886 کیلومتر مربع معادل 4/2 درصد مساحت کل استان خراسان شهرستان مشهد با جمهوری ترکمنستان 1032 کیلومتر مرز مشترک دارد. ارتفاعات شهرستات مشهد، شامل رشته‌کوه‌های هزارمسجد در شمال و رشته‌کوه‌های بینالود در جنوب می‌باشد. دشت مشهد که در بین این دو رشته‌کوه واقع گردیده یک دشت تراکمی بوده و حاصل فرسایش شدید دوران چهارم زمین‌شناسی می‌باشد.

آب و هوای منطقه متنوع است، دارای تابستان‌های گرم و زمستان‌های نسبتاً سرد می‌باشد. حداکثر و حداقل درجه حرارت هوا در ایستگاه هواشناسی النگ‌اسد و حرکت به ترتیب 50 و 32- درجه سانتی‌گراد اندازه‌گیری ‌شد. متوسط درجه حرارت‌ هوای مشهد در ایستگاه سینوپتیک مشهد رقم 5/3 درجه‌سانتی‌گراد را نشان می‌دهد.

میزان نزولات جوی در ارتفاعات در سطوح دشت مشهد تفاوت زیادی دارد. در ارتفاعات هزار مسجد مقدار آن 800 میلی‌متر (ایستگاه عرق چیز تپه) در سطح دشت مشهد، به طور متوسط در سال 250 میلی‌لیتر گزارش شده است. در زمستان‌ها، به ویژه در ارتفاعات جنوب و شمال دشت مشهد، نزولات جوی به صورت برف است. قدیمی‌ترین سازمان زمین‌شناسی منطقه از شیست و کوارتزیت تشکیل شده و مربوط است به قبل از دوران اول زمین‌شناسی (پرکامبرلیز). رسوبات دوران چهارم که عمده آن از آبرفت‌ها تشکیل شده است، سفره‌های آبی زیرزمینی، مخروط‌افکنه‌ها، رسوبات سیلابی و تراس‌ها را می‌سازد.

جمعیت شهرستان

در آبان 1375 جمعیت شهرستان مشهد 2247996 نفر بوده است. از این تعداد 1908083 نفر آن (حدود 9/84 درصد) در نقاط شهری و 339728 نفر (حدود 1/15درصد) در نقاط روستایی استقرار دارند و بقیه غیرساکن بوده‌اند. سهم جمعیت شهرستان از کل جمعیت استان حدود 2/37 درصد است. تراکم جمعیت در این شهرستان 8/172 نفر در کیلومتر مربع است که در مقایسه با تراکم نسبی جمعیت استان (3/19 درصد) نه برابر می‌باشد.

نرخ رشد

جمعیت کل شهرستان با نرخ رشد حدمود 63/3 درصد از 177306 نفر در سال 1365 به 2124079 نفر در سال 1270 و با نرخ رشد حدود 14/1 درصد به 2247996 نفر در سال 1375 رسیده است.

ساختار جنسی و سنی جمعیت

بر اساس آمار سال 1375 از جمیعت ساکن در نقاط روستایی (339728 نفر)، 169697 نفر را مردان و 170031 نفر را زنان تشکیل می‌داده‌‌اند، نسبت جنسی در این جمعیت نشان می‌دهد که در مقابل هر 100 نفر زن، 100 نفر مرد وجود داشته است. این نسبت در بین اطفال کمتر از یک ساله 105 و در بین افراد 65 ساله و بیشتر 134 بوده است.

روستای خیج سمنان 24 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 24

تاریخچه شهر سمنان

در زمان کمبوجیه سمنان مانند پلی سه ایالت ری و خراسان و استرآباد را به هم وصل می کرد .در دوره های بعدی نیز منطقه سمنان مورد توجه خاص حکومتهای مرکزی قرار گرفت و منازعه ها و مناقشه های متعدد بر سراین منطقه بین قدرتمندان در گرفت .اشکانیان هم ایران را به هجده ایالت تقسیم کرده بودند که یکی از آنها کمیس یا قومس در نواحی سمنان و دامغان بود .از زمان سلسله طاهریان تا غزنویان نیز سمنان اهمیت خود را حفظ کرد و ازجمله مناطقی بود که شاهد انبوه کشمکشها بود .یکی از حکام معروف ایالت کومش در زمان غزنویان امیر اجل بختیاربن محمد معروف به ابوحرب بختیار بود که بانی منار مسجد جامع سمنان و بقعه پیر علمدار کرمان بود .سمنان در دوران مغول همچون سایر نقاط ایران از حملات در امان نماند و متحمل خسارات فراوان شد .

مراکز تاریخی و باستانی

برج چهل دختران

در اواسط خیابان حکیم الهی و بر سر راه شهر به محلات ثلاث برج کهنه و قدیمی و نیمه مخروبه ای وجود دارد که بنام برج چهل دختر یا چهل دختران نامیده میشود . وجه تسمیه این برج چنین است که مردم معتقد برج مذکور را چهل دختر که دست از تعلقات دنیوی کشیده و تارک دنیا شده بودند با گل و خشت ساخته اند .قدر مسلم این است که تاریخ بنای برج با آتشکده به زمان قبل از اسلام بر میگردد. همانطور که از نام کوشمغان و زاوغان که در نزدیکی برج قرار دارد برمی آید و با توجه به مقام مغ که پیشوای زردشتیان بود می توان اطمینان داشت که برج مذکور زمانی آتشکده و یکی از اماکن متبرکه زردشتیان بوده است . این بنا به صورت برج هشت ضلعی است که هر ضلع آن در خارج 4.5 و در داخل 2.80 متر است , ارتفاع برج در بعضی قسمتها 10 متر و در قسمتهای نسبتا سالم دیگر به دوازده متر میرسد ضخامت دیوار تقریبا 50 تا 60 سانتیمتر است .

دروازه ارگ سمنان

یکی از آثار تاریخی و با ارزش و زیبای سمنان , دروازه ارگ , بازمانده هنر دوران قاجار است که در تقاطع خیابانهای آیت الله طالقانی و شیخ فضل الله نوری واقع شده است . دروازه ارگ در گذشته درِ شمالی ارگ دولتی بود که هنگام تخریب ارگ به سبب شکایت فرهنگ دوستان و پیگیری آنان از ویرانی این دروازه جلوگیری به عمل آمد . دروازه ارگ در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکومت انوشیروان میرزا ضیاءالدوله فرزند محمد رحیم میرزا پسر دهم عباس میرزا نایب السلطنه که از سال 1300 تا 1305 هجری حاکم ایالت قومس بود بنا شد . این دروازه دو نمای شمالی و جنوبی دارد که نمای شمالی آن به مراتب زیباتر از نمای جنوبی آن است .

ارگ علاء

ارگ علاء در 9 کیلومتری جنوب شرقی سمنان و کنار جاده سمنان به پایگاه هوایی در بخش علاء واقع شده است و یکی از آثار تاریخی اواسط قاجاریه به شمار میرود که به ثبت آثار تاریخی رسیده است . مساحت تقریبی آن در حدود 100 متر و دارای زیربنایی در حدود 120 متر است . ارتفاع آن حدود 4.5 متر, با اضافه شدن طبقه دوم به حدود 8 متر می رسد . بنای ارگ به شکل شش ضلعی و ساختمان آن در دو طبقه ساخته شده است که ظاهرا محل حکومت محلی نیز بود.

دارالحکومه سمنان

این بنا در جنوب شهر و در میدان ابوذر غفاری (پاچنار) واقع شده است . بنای دارالحکومه را به دوره فتحعلی شاه قاجار و پیش از زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بهاء الدوله پسر فتحعلی شاه در سمنان نسبت میدهند . قبل از اینکه ساختمان ارگ دولتی سمنان در شمال شهر احداث شود , دارالحکومه سمنان در جنوب شهر و در همین بنا که امروز به خانه کلانتر معروف است مستقر بود .

شکارگاه ملاده ( خانه ابراهیم خان )

در روستای سرسبز و خوش آب و هوای ملاده (در حدود 70 کیلومتری شمال سمنان) دو عمارت بزرگ و باستانی و زیبا وجود دارد که در دو سمت شرق و غرب به فاصله حدود 50 متر به موازات یکدیگر قرار گرفته اند. مصالح اصلی بنا, خشت و آجر و نمای آن آجر و گچ است . هر یک از این دو نوع ساختمان دو طبقه و دارای تعداد زیادی اتاق و راهروی مربوط به اتاقها و طبقه فوقانی است . معماری ساختمانهای مذکور بسیار زیباست .

مناره سلجوقیان سمنان

این مناره که در زمره زیباترین منارهای تاریخی دوره سلجوقی است , در گوشه شمال شرقی مسجد جامع سمنان و در کنار شبستان شرقی واقع شده و به منار مسجد جامع نیز معروف است .ارتفاع منار کنونی از سطح قاعده 31.20 متر و از روی بام 25.75 متر است که به علت وجود شبستان شرقی در پای منار 5.5 متری, قسمت تحتانی آن دیده نمیشود . محیط مناره همجوار بام مسجد بیش از پنج متر است .

آرامگاه شیخ علاء الدوله سمنانی

این ساختمان واقع در روستای صوفی آباد سمنان, در آغاز بنایی رفیع و با عظمت بود که بدستور عمادالدین جمال الدین عبدالوهاب وزیر سلطان محمد خدا بنده از خشت خام ساخته شد, سپس خانقاهی برآن افزود ودر آنجا به ریاضت پرداخت و پس از مرگ در آنجا به خاک سپرده شد.بنای خانقاه وآرامگاه این عارف مشهور که بازمانده معماری اواخر قرن هشتم است , به علت نداشتن استحکام و بی توجهی روبه ویرانی نهاد .به طوری که به جز دو ستون ایوان بقیه بنا منهدم شد .

مقبره پیرنجم الدین

این مقبره منسوب به پیر نجم الدین دادبخش یا تاج بخش در گورستانی به همین نام در سمنان واقع شده است از شجره نامه مدفون این آرامگاه اطلاع صحیحی در دست نیست, ولی عده ای وی را یکی از سرداران ملی سمنان در حمله مغول می دانند. مقبره پیر نجم الدین که یکی از آثار دوره مغول است , شامل ایوان , حرم و گنبد است و به علت اینکه قبلا در وسط گورستان قرار داشته و حالا در خیابان میباشد صحن ندارد

آرامگاه حکیم الهی

آرامگاه این حکیم در نزدیکی میدان امام خمینی سمنان و در کنار خیابان حکیم الهی مقابل دبیرستان دهخدا واقع شده و مدفن یکی از چهره های تابناک فلسفه و حکمت و یکی از مفاخر گرانمایه سمنان است .

بنای آرامگاه را ایوان و چند سالن و اتاق تودرتو تشکیل میدهد. بر پیشانی ایوان که مشرف به خیابان است و حدود پـنـج متـر ارتفاع دارد کتیبه ای از جنس کاشی قرار گرفته است. حکیم الهی در رمضان 1243 مـتـولـد و در ربـیـع الاول 1323 هجری قمری فوت کرد . آرامگاه مذکور با تلاش پسرش حاج عبدالجواد الهی در سال 1321 شمسی بنا شد.

مقبره درویش محمد

در قسمت شمالغربی سمنان و در روستایی به نام مومن آباد بین راه شوسه سمنان به فیروزکوه مقبره ای به نام درویش محمد وجود دارد. از تاریخ فوت و دفن این آرامگاه اطلاع درستی در دست نمی باشد. ولی گفته شده که وی یکی از عارفان قرن هشتم و از پیروان عارف بزرگ وار شیخ علاء الدوله سمنانی بوده, برخی نیز می گویند که مقبره تقی الدین علی دوستی سمنانی شاگرد معروف شیخ باشد. درویش محمد به علت وارستگی و کرامتی که داشت مورد توجه و احترام مردم سمنان و نواحی آن بود و به همین جهت, درویش مومن آباد نیز نامیده شده است.

قلعه های سارو

در 10 کیلومتری شمال شرقی سمنان در نقطه ای کوهستانی به نام سارو آثار دو قلعه بسیار محکم و تسخیر ناپذیر موجود است که طرز ساختمان و انتخاب محل بنای آنها قابل توجه و درخور تحقیق است .

این قلعه ها در دو طرف کلاته یا مزرعه سارو که چشمه ساری زیبا است واقع شده اند. قلعه شمالی بر اثر گذشت زمان و بروز سوانح طبیعی و خرابکاری افراد گنج یاب تا اندازه ای ویران شده و خالی از سکنه است ولی اسکلت محکم آن ابهت خاصی به این دره بخشیده است .

قلعه کوشمغان

در سه کیلومتر ی غرب سمنان سه محله وجود دارد که در حال حاضر به نام های کوشمغان, زاواغان و کدیور خوانده میشوند و مجموع این سه محله را نیز محلات ثلاث مینامند. با توجه به آثار موجود, محله های مذکور از محله های بسیار کهن سمنان محسوب میشوند. نام اصلی کوشمغان کوشک مغان بود که براثر کثرت استعمال کوشمغان شده است. در این محله قلعه قدیمی ویرانی وجود دارد که در گذشته خندقی نیز در اطراف آن وجود داشت و مردم با استفاده از تخته پل وارد قلعه میشدند. در قلعه که از گذشته باقی مانده یکپارچه از سنگ است.

قلعه لاسگرد

در بین بقعه سیدرضا و شمال کاروانسرای شاه عباسی لاسگرد , یکی از معروفترین قلعه های سمنان به نام دژ لاسگرد وجود دارد که با توجه به سرحدی بودن قریه لاسگرد در دوران قبل از اسلام به ویژه در زمان اشکانیان , احتمال می رود این قلعه در زمان اشکانیان بنا شده باشد .

این قلعه مستحکم که با خشت های خام بزرگ ساخته شده تا اواسط دوره قاجاریه پابرجا بود و پس از این تاریخ روبه ویرانی نهاد . آنچه اکنون از این قلعه عظیم مانده گذرگاهای زیرزمینی سه طبقه ای است که همه به یکدیگر راه دارند .

قلعه پاچنار

در جنوب غربی میدان ابوذر و در محله اسفنجان سمنان آثار دو قلعه پر ابهت و قدیمی به چشم میخورد که به قلعه های پاچنار معروف هستند . این قلعه ها به صورت دژهای دوران باستان ساخته شده بودند واز زمره قلعه های بسیار مهم نظامی و دفاعی شهرستان به شمار می رفتند . بعضی ها قدمت و تاریخ بنای این قلعه ها را به دوران طاهریان نسبت میدهند .

حمام پهنه و گرمابه حضرت

حمامِ پهنه یکی از آثار قدیمی و ارزشمند سمنان است , که کمتر مورد توجه قرار گرفته است . این حمام که در گوشه شمال غربیِ تکیه پهنه سمنان, بینِ مسجدِ جامع و مسجد امام خمینی و امامزاده یحیی قرار گرفته و در سال 856 هجری قمری , در زمانِ سلطنت ابوالقاسم بابرخان , پادشاه تیموری و به دستورِ وزیرِ وی , خواجه غیاث الدین بهرام سمنانی ساخته شده است .

حمام ناسار

این حمام در بازار عمومی شهر سمنان و جنوب شرقی تکیه ناسار واقع شده است و قریب سه قرن قدمت دارد و یکی از بنا های دوره صفویه است . این بنا در سال 1118 هجری در زمان شاه عباس به همت حاجی الحرمین آقا ملکی ساخته شد . بر بالای سردر کوچک حمام که به وسیله راهروی طویل و به سربینه متصل می شود سنگ نبشته ای به ابعاد 30 در 20 سانتی متر به رنگ سیاه وجود دارد نام سازندگان آن را نوشته است .

کاروانسرای شاه عباسی سمنان

در خیابان استاد مطهری سمنان کاروانسرایی از دوره صفویه معروف به رباط شاه عباسی موجود است که به فرم چهار پلانی ساخته شده است حیاط کاروانسرا مستطیل شکل به طول 32.30 متر و عرض 26.5 متر است .

دو ضلع شمالی و جنوبی رباط دارای دو ایوان هم اندازه و مشابه با قوس جناغی است و در طرفین هر ایوان شش ایوان کوچک با قوس های جناغی است که به اندازه نیم متر از سطح حیاط بلند تر است .

کاروانسرای شاه عباسی لاسگرد

در 36 کیلومتری سمنان و در قریه لاسگرد کاروانسرای آجری بسیار بزرگی از بنا های زمان شاه عباس اول صفوی قرار دارد . این کاروانسرا که در سمت جاده سمنان به تهران واقع شده دو ایوانی است و حیاطی وسیع دارد .

طول حیاط از شمال به جنوب 36 متر و عرض آن از شرق به غرب 31.5 متر است که اطراف آن را 24 حجره احاطه نموده است که حجره ها با کمی اختلاف قرینه یکدیگرند . دو ایوان بزرگ در غرب و شرق رباط ساخته شده است که با درگاه کوتاه و چند پله به دالان های چهار گانه پشت مربوط میشود . سقف این ایوان طاق ضربی بزرگی است که تزئینات مربع شکل تودرتو دارد.

کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان

این کاروانسرا که در روستای آهوان, در 42 کیلومتری شرق سمنان واقع شده است, در سالِ 1097 هجری قمری در زمان شاه سلیمان صفوی, برای استراحت زایرین امام هشتم, که از سمنان و آهوان به مشهد مقدس, مشرف میشدند, ساخته شد. اما به غلط, کاروانسرای شاه عباسی نام گرفت.