لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 20
واحد گرگان
استاد : جناب مهندس جانفشان
دانشجو :نعیم نعمایی
زمستان 83
چکیده
کمبود آب در ایران یکی از عوامل محدود کننده اصلی توسعه فعالیتهای اقتصادی در دهه های آینده به شمار می رود. متأسفانه در کشور ما هنوز استفاده مطلوب از آب به شکل یک فرهنگ جایگاه خاص خود را پیدا نکرده است، به همین جهت دستیابی به تعادل نسبی در زمینه عرضه و مصرف آب یک اصل اساسی و ضروری است که این مهم جز با ایجاد یک نظام جامع مدیریت آب میسر نیست. مجموعه اقداماتی که تاکنون در کشور در ارتباط با تأمین آب کشاورزی، شهری و صنعتی انجام شده، عمدتاً در زمینه مدیریت تولید و عرضه آب بوده است و کمتر توجهی به مدیریت مصرف گردیده است.
در نگرش جدید جهانی، آب کالایی اقتصادی- اجتماعی و به عنوان نیاز اولیه انسان محسوب می شود. هر چند آب یکی از منابع تجدید شونده به شمار می رود، اما مقدار آن محدود است. با توجه به رشد جمعیت، گسترش صنعت، بالا رفتن سطح بهداشت و رفاه عمومی، سرانه منابع تجدید شونده رو به کاهش می باشد.
در این مقاله ضمن طرح و بیان اهمیت موضوع مدیریت تقاضا و صرفه جویی آب در بخشهای شهری، کشاورزی و صنعتی به الگوی مصرف و تلفات آب شهری، عوامل مؤثر بر کاهش تقاضای آب شهری و وضعیت مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعت پرداخته شده و سپس به گوشه ای از مطالعات و اقدامات انجام شده در کاهش تلفات در این بخشها اشاره خواهد شد. در انتها روشهایی برای جلوگیری از کاهش مصرف و اسراف آب ارائه می گردد.
مقدمه
در نگرش جدید جهانی، آب کالایی اقتصادی- اجتماعی و به عنوان نیاز اولیه انسان محسوب می شود. هرچند آب یکی از منابع تجدید شونده به شمار می رود، اما مقدارآن محدود است. با توجه به رشد جمعیت، گسترش صنعت، بالا رفتن سطح بهداشت و رفاه عمومی، سرانه منابع تجدید شونده رو به کاهش می باشد.
ایران با متوسط نزولات جوی 260 میلی متر در سال از کشورهای خشک جهان و دارای منابع آب محدود است. عواملی همچون رشد جمعیت، نیاز به غذای بیشتر، ضرورت ارتقای سطح بهداشت و رفاه اجتماعی، توسعه صنعتی و حفاظت اکوسیستمها، تقاضای آب را روز به روز بیشتر می کند. با توجه به رشد جمعیت در ایران، سرانه منابع آب تجدید شونده سالانه که در سال 1335، 7000 مترمکعب بوده، در سال 1375 به 2000 مترمکعب کاهش یافته و پیش بینی می شود که تا سال 1400 به حدود 800 مترمکعب کاهش یابد که پایین تر از مرز کم آبی (1000 مترمکعب) است. با توجه به تقسیم بندی سازمان ملل متحد، در سال مزبور ایران نه تنها شرایط تنش و فشار ناشی از کمبود آب را تجربه خواهدکرد، بلکه وارد شرایط کمیابی شدید آب می گردد [1]. در سالهای خشک، از هم اکنون شاهد کمبود و بحران آب هستیم که می تواند نه تنها خسارات اقتصادی بلکه تنش های اجتماعی- سیاسی و مخاطرات بهداشتی به بار آورد.
همانگونه که ذکر شد، متوسط نزولات جوی کشور 260 میلی متر در سال می باشد و این مقدار کم، توزیع مکانی بسیار ناهمگن دارد. به طوریکه فقط 1% از مساحت ایران بارشی بیش از 1000 میلیمتر دارد، در حالیکه 28% از سطح کشور، بارش سالیانه کمتر از 100 میلیمتر را دارد. از 415 میلیارد مترمکعب نزولات سالانه در ایران، حدود 70% آن تبخیر می شود. با ورود سالیانه دوازده میلیارد مترمکعب آب ورودی از مرزها به داخل کشور، کل منابع آبی تجدید پذیر کشور 135 میلیارد مترمکعب است که تا سال 1379، 95 میلیارد مترمکعب از این آب استحصال شده است. از این مقدار آب استحصال شده، به ترتیب 93، 5 و 2 درصد در بخشهای کشاورزی، شهری و صنعتی به مصرف رسیده است. علاوه بر محدودیت مقدار منابع آب، هزینه های استحصال آب و محدودیت منابع مالی نیز طرحهای توسعه منابع آب جدید را با مشکل و محدودیت مواجه کرده است.
بانک جهانی در گزارشی از کاهش سرانه آب قابل استحصال و از دست دادن کیفیت آن، استفاده ناکارآمد راندمان پایش مصرف در بخشهای کشاورزی، صنعتی و کشاورزی؛ شوری و زهدار شدن اراضی، وضعیت نامطلوب تعمیرات و نگهداری، محدودیت جبران هزینه ها و نبود هماهنگی بین سازمانهای ذیربط، بعنوان چالشهای پیش رو آب کشور نام برده است [2].
توزیع غیریکنواخت آب در طول مکان و زمان، وجود بیشترین تقاضای آب در زمان وقوع کمترین بارندگی، عدم توازن بین عرضه و تقاضای آب و خصوصاً افزایش تقاضای آب به دلایل ذکر شده و محدودیت منابع آبی و در بعضی مکانها کاهش آن با تنزل کیفیت آب سفره های زیرزمینی به دلیل برداشت بیش از حد مجاز، پیشروی آبهای شور، دفع غیرصحیح فاضلابهای خانگی و پساب های صنعتی، بالابودن هزینه های تأمین آب جدید با رقابت شدید بین گروههای مصرف کننده آب به دلیل کم بودن منابع آبی، استفاده ناکارآمد از آب، اتلاف زیاد آب در بخش کشاورزی و بالابودن آب به حساب نیامده در بخش شهری، و مکانیزم قیمت گذاری ناکارآمد از جمله دیگر مشکلات آبی کشور می باشد که مدیریت منابع آب کشور را پیچیده کرده است.
با این مشکلات، یکی از اهداف بلندمدت مدیریت راهبردی آب کشور تعادل برقرار کردن بین تقاضای آب و منابع آب موجود با کمترین هزینه ممکن می باشد [3]. برای پاسخگویی به نیاز روز افزون تقاضای آب در کشور، توسعه منابع آبی جدید شامل بهره برداری بهینه از منابع آبی باقیمانده، استفاده مجدد از فاضلاب، شیرین کردن آب های شور و افزایش ظرفیت تولید منابع موجود، در نظر گرفتن راهبردهای صرفه جویی آب در بخشهای مختلف اقتصادی، و توسعه روشهای مدیریت کارآمد جدید می توان نام برد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 36
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردکان
گروه آموزشی عمران
پروژه تخصصی :
لوکوموتیو،تراموا،مونوریل، اتوبوس و قطار شهری
استاد :
جناب آقای مهندس محسن فتاحی
تهیه کننده :
محسن کاکائی اردکانی
کد دانشجویی:
8544713200
بهار 88
لوکوموتیو
سه مدل لوکوموتیو که در شرکت پسیفیک نشنال استرالیا کار میکنند.
لوکوموتیو ماشینی کشنده یا وسیله نقلیه ریلی است که واگنها یا قطار به آن متصل میشوند و نیروی محرکه برای آنها ایجاد میکند. واژه لوکوموتیو از واژه لاتین لوکو به معنای از جایی به جای دیگر بهعلاوه واژه قرون وسطایی موتیووس به معنای ایجاد کردن حرکت ساخته شدهاست. بنابراین از ترکیب این دو واژه، واژه موتور لوکوموتیو بهوجود آمدهاست. لوکوموتیوها نیروی حرکتی خود را به دو طریق عمده به دست میآورند. یا با سوخت فسیلی (دیزل) یا با جریان برق کار میکنند. لوکوموتیو خودش باری بر دوش ندارد و وظیفه آن کشیدن قطار بر روی ریل است.
قطارهای لوکوموتیودار و قطارهای خود گرانشی
دلایل زیادی برای استفاده سنتی از لوکوموتیو برای تولید نیروی محرکه قطار به جای استفاده از گونه خودروی خودگرانشی در قطار وجود دارد.
سهولت در استفاده
اگر لوکوموتیو از کار افتاد به راحتی با لوکوموتیو دیگری جایگزین میشود.
استفاده از نیروی ماکزیمم در قطار
قطارها با لوکوموتیو جداگانه از نیروی محرکه آنقدر که مورد نیاز است استفاده میکنند.
انعطاف پذیری
وقتی نیاز به لوکوموتیو کوچک تر در قطار باشد، لوکوموتیو کوچک تر با بزرگ تر عوض میشود.
تعویض لوکوموتیو فرسوده
وقتی لوکوموتیو فرسوده شد بدون احتیاج به تغییر در سایر قسمتهای قطار، تعویض میشود.
مزیت قطارهای خود گرانشی
بازدهی بالا
عدم نیاز به سر و ته کردن قطار(در مسافرت های برگشتی)
اطمینان از باز نایستادن قطار
امنیت
دریچه سیلندر ولسکارتس در یک لوکوموتیو بخار. در این پویانمایی، رنگ قرمز نشاندهندهٔ بخار زنده واردشونده به سیلندر و رنگ آبی نمایانگر بخار استفاده شده و خروجی از سیلندر است.
طبقه بندی لوکوموتیوها
لوکوموتیو بخار
لوکوموتیو دیزل
لوکوموتیو دیزل هیدرولیک
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 40
تصور شهر
کلمه شهر اغلب به صورت مجموعه ای از فضاهای ساخته شده و ساخته نشده تلقی می شد. این تمایز تقریبا بدوی، عمدتا ارزش خود را از دست داده است. امروزه کلیه متخصصین فضاهای بیرونی را به عنوان فضاهای مفید و نه به عنوان فضاهای ساخته نشده تعریف میکنند. در واقع فضاهای بیرونی با وظایف مختص و اساسی خود فضاهای ساخته شده را مشروط ساخته و حتی گاه به آنها شکل و حالت می بخشد. این فضاها یکی از عناصر اساسی و تشکیل دهنده چهره شهر بوده و فضاهایی را برای زندگی و تجسم شهر فراهم میآورند.
به مرور زمان که درک پدیده های مربوط به فضاهای ساخته نشده گسترش یافت، اصطلاحات به کار برده شده نیز به واژه هایی از قبیل: فضای آزاد، فضای خالی، فضای جدا، فضای باز ، فضای کاشته شده، فضای سبز و... تغییر پیدا کردند. در واقع این تنوع اصطلاحات به تحول وظایف و کاربردهای فضاهای بیرونی مربوط می شود. مفهوم فضای بیرون شهری پیچیده است و به مسائل مختلف حقوقی املاک، قابلیت دسترسی آنها، کاربردهایی که به آنها نسبت داده شده، و به نوع تملک زمین مربوط می شود.
فضاهای بیرون شهری، می توانند فضاهایی باز باشند این اصطلاح در کشورهای آنگلوساکسون بسیار مورد استفاده قرار گرفته و به فضاهایی اطلاق می شود که ساخته نشده اند، به ساختمان بزرگی اختصاص ندارند و در داخل یا نزدیک مناطق متخص ساختمان سازی قرار نگرفته اند.
فضاهای بیرون شهری به عنوان فضاهای آزاد نیز می توانند مورد استفاده قرار گیرند. بدین معنی که در دسترس همگان بوده و برای چندین کاربرد مناسب باشند. با این وجود در بعضی موارد، فضاهای بیرونی، برخلاف فضاهایی که قبلاً مورد بحث قرار گرفتند، کاربرد واحدی دارند. از جمله پیاده روها و خیابانهای سواره رو.
فضاهای بیرون شهری یا عمدتاً معدنی هستند. یا نباتی . عنصر اساسی فضاهای بیرون شهری خیابان است که تضمین رفت و آمد و تردد، اولین نقش آن محسوب می شود. امروزه سعی شده که محل تردد انواع متفاوت وسایل نقلیه مانند: اتومبیل، موتور و... و نیز عابر پیاده از یکدیگر جدا شوند.
بهتر است از فضاهای سبز، همراه با خیابانها و میادین به عنوان عناصر تشکیل دهندة فضاهای بیرون شهری نام ببریم. زیرا این فضاها از باغچه میادین عمومی تا پارکها بزرگ همه مکانهایی برای استراحت گردش و بازی هستند. این فضاهای سبز در مقابل فضاهای ساخته شده تعادل طبیعی را در شهرها برقرار می کنند.
ایجاد فضاهای بیرونی، با توجه به تعداد و تنوع کاربردشان به کارگیری تجهیزات گوناگون را ضروری ساخته و انجام عملیات وسیعی را می طلبد . پوشش این فضاها ممکن است هم طبیعی باشد (مانند خاک، چمن، نباتات) و هم مصنوعی (از قبیل آسفالت، سیمان، سنگفرش و..)
میدانها نیز مشجر بوده و دارای تجهیزات متعددی مانند نیمکت، باجه، تیر چراغ برق، تابلو، علائم راهنما، آگهی، ساعت و اشیای هنری (آبنماها و مجسمه های تزیینی) هستند.
فضاهای بیرون شهری یکشبه ایجاد نشده اند، بلکه بنا و شکل گیری آنها اغلب نتیجه تغییرات آرام تاریخی و نیز ثمره ابداعاتی است که در طول اعصار تحول پیدا کرده اند.
رنسانس نظمی معمور، مجلل و یادآور سنت قدیم
با آغاز رنسانس و به ویژه بعد از سال 1600 میلادی در شهرها، استقرار نظمی معمور و مجلل به سبک شهرهای ایتالیایی که به محلهای اعیانی در سطحی عالی ارزش می نهاد مشاهده شد. اما در بقیه اماکن تغییری ایجاد نشد و فضاهای شهری به همان شکل قبلی باقی ماند.
رنسانس بازگشتی است به سنتهای قدیم قوانین زیبایی شاسی تعریف شده توسط ویتروف دوباره به کار گرفته شدند و هنر پرسپکتیو شکوفا شد. در ایتالیا تأثیر رنسانس حتی در باغها نیز مشهود است و در آنها حالتها و مشخصه های متفاوتی را می توان جست. از جمله باغهای تجملی که دارای تراسهای طراحی شده بودند باغهایی که مملو از حجاری ها و مجسمه هایی به سبک قدیم همراه با درختها و یا درختچه های هرس شده بودند باغهای سنوگرافیک (تزئینی) با پرسپکتیو و مجموعه ای از آبشارها و آبنماها مسیر منظم این باغها سرگرم کننده بوده و محلهای خاصی را به یاد می آوردند . از جمله این محلها می توان به باغ (ویلادست) در شهر (تیولی) باغ (ویلا آلدوبرایندینی) در شهر فراسکاتی و باغهای بیلی در شهر فلورانس
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 30
سیستمهای جمعآوری و دفع فاضلاب
سیستمهای جمعآوری فاضلاب
انواع فاضلاب
فاضلاب خانگی
فاضلاب خانگی خالص عبارت است از فاضلاب دستگاههای بهداشتی خانهها مانند توالتها، دستشوییها، حمامها، ماشینهای لباسشوی و ظرفشویی، پساب آسپزخانهها و یا فاضلاب حاصل از شستشوشی قسمتهای گوناگون خانه. معمولاً خواص این فاضلابها در سطح یک کشور یکسان است، ولی غلظت آن به مقدار مصرف سرانه آب در شهرها بستگی دارد.
در شبکه فاضلابهای شهری، آنچه که فاضلاب خانگی نامیده علاوه بر فاضلاب خانگی خالص دارای مقدار فاضلاب حاصل از مغازهها، فروشگاهها، تعمیرگاهها و رستورانها نیز است که اجباراً از سطح شهر بطور پراکنده وارد کانالهای فاضلاب میشوند.
فاضلابهای صنعتی
خواص فاضلابهای صنعتی و پساب کارخانهها کاملاً بستگی به نوع فرآورده کارخانه دارد. با توجه به این موضوع، مهمترین تفاوتهای فاضلاب صنعتی و فاضلاب خانگی عبارتند از:
الف) امکان وجود مواد و ترکیبات شیمیایی سمی در فاضلابهای صنعتی بیشتر است.
فاضلاب صنعتی، خاصیت خورندگی و درجه اسیدی بیشتری دارد.
امکان وجود موجودات زنده در فاضلاب صنعتی کمتر است.
تنها بخشی از فاضلابهای صنعتی وجود دارد که در اکثر کارخانهها دارای خاصیتی کم و بیش یکسان است. این فاضلاب، حاصل از تشکیلات خنک کننده کارخانههاست. میزان آلودگی این فاضلاب به تعداد دفعات استفاده از آب در قسمتهای خنک کننده بستگی دارد. معمولاً آلودگی فاضلاب این بخش کمتر از آلودگی فاضلاب سایر قسمتهای کارخانه است و بیشتر آلودگی آن نیز به علت وجود مواد نفتی و روغنی است.
فاضلابهای سطحی
فاضلابهای صنعتی ناشی از بارندگی، ذوب یخها و برفهای نقاط بلند است. این فاضلابها به علت جاری شدن در سطح زمین و تماس با آشغالهای روی زمین و شستشوی سطح خیابانها و پشتبامها آلوده شده و همچنین مقداری مواد آلی و معدنی به آنها اضافه میشود. لذا، در شروع بارندگی درجه آلودگی فاضلابهای سطحی زیاد و پس از پاک شدن سطح بارش از مقدار آلی آن کاسته میشود.
مقدار فاضلاب
مقدار فاضلابهای خانگی
مقدار فاضلابهای خانگی بستگی زیادی به مقدار مصرف سرانه آب در شهر دارد، اما عواملی از قبیل آب دادن به باغچهها و تبخیر سبب میشوند که مقدار فاضلاب کمتر از مقدار مصرف آب باشد. از سوی دیگر، نشت آبهای زیرزمینی به لولههای فاضلاب و مخلوط شدن غیرمجاز قسمتی از آب باران با فاضلاب خانگی در شبکههای مجزا، سبب افزایش مقدار فاضلاب خانگی میشود.
به منظور محاسبه مقدار فاضلابهای خانگی، توجه به موارد زیر ضروری است:
مصرف سرانه آب
مقدار مصرف سرانه آب با توجه به بزرگی و کوچکی شهر و بسته به سطح زندگی ساکنان آن، متفاوت است. میانگین مصرف سرانه آب در ایران به علت بالا رفتن سطح زندگی مردم و گسترش شبکههای آبرسانی، دارای رشد سالیانهای معادل 5/0 تا 2 درصد است.
نسبت تبدیل آب مصرفی به فاضلاب
این عدد نشان دهنده درصدی از آب مصرفی است که تبدیل به فاضلاب شده و وارد لولههای آن میگردد. مقداری از آب شبکه لولهکشی به مصرف آبیاری فضاهای سبز و شستشوی خیابانها رسیده و قسمتی از آن نیز به صورت تبخیر در آبنماها و در دستگاههای خنک کننده مانند کولرها مصرف میشود. این مقدار 12 الی 17 درصد کل آب مصرفی تخمین زده میشود.
مقدار تلفات آب در کشورهای صنعتی بین 8 الی 13 درصد میانگین مصرف سرانه است که این مقدار در ایران به 50 درصد میرسد.
باید توجه داشت که در شهرهای ایران، 50 تا 70 درصد و گاهی تا 40 درصد میانگین آب مصرفی به فاضلاب تبدیل میشود.
آمیخته شدن آب باران با فاضلاب خانگی
در اثر اتصال غیرمجاز ناودانهای آب باران به شبکه فاضلاب خانگی و نیز از راه دریچههای آدمرو در کف خیابانها، مقداری از آب باران وارد شبکه فاضلاب خانگی در سیستم شبکههای مجزا میگردد. مقدار این آب بسته به تعداد سوراخهای موجود در دریچههای نامبرده و شدت بارندگی برای هر دریچه از 1/0 تا 3 لیتر در ثانیه تغییر میکند. مقدار کل آب بارانی که در سطح شهر وارد شبکه فاضلاب خانگی میشود، بسته به سطح فرهنگ مردم و شکل ساختمانی شبکه بین 10 تا 30 درصد تخمین زده میشود.
مقدار فاضلابهای صنعتی
فاضلابهای صنعتی را میتوان به دو گروه تقسیم نمود:
فاضلاب کارگاههای کوچک
مقدار فاضلابهایی مانند فاضلاب تعمیرگاههای اتومبیل، آهنگریها، نجاریها، آرایشگاهها، آتلیههای عکاسی و مانند اینها، در طرح شبکه فاضلاب شهری، جداگانه به حساب نمیآید، بلکه معمولاً همراه با فاضلاب سرانه مردم درنظر گرفته میشود.
فاضلاب کارخانهها و کارگاههای بزرگ
مقدار فاضلاب صنایع بزرگ را با توجه به مقدار مصرف آب در آنها و کاهش مقدار آن در فرآوردههای صنعتی تعیین میکنند. نوع سیستم خنک کننده کارخانه و امکان کاربرد مکرر آب در تشکیلات خنکسازی، در تعیین مقدار فاضلاب تاثیر بسیاری دارد.
مقدار فاضلابهای سطحی
فاضلابهای سطحی به علت بارش باران تشکیل میشوند. آب باران پس از رسیدن به زمین و جاری شدن به سمت کانالهای فاضلاب تحت تاثیر عواملی قرار میگیرد که با توجه به آنها در محاسبه مقدار فاضلاب سطحی ضروری است. این عوامل عبارتند از:
الف) مقدار نفوذ آب در زمین: قسمتی از آب باران پس از رسیدن به زمین در آن نفوذ کرده و به سفرههای آبهای زیرزمینی میپیوندند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
عناصر شهری یونان
عناصر اصلی شهر یونانی عبارتند از : آکروپلیس ، حصار شهر ، اگورا ، محجلات مسکونی ، یک یا چند محل تفریحی و فرهنگی ، یک منطقه مذهبی (اگر جدای از آکروپلیس باشد ) ، اسکله و بندر و احتمالا یک منطقه صنعتی ، پرینه بهترین نمونه شکل گیری این عناصر جز دو عنصر اخیر در قالب یک شهر می باشد .
آکروپلیس نام عمومی است که به تپه دفاعی اولیه شهر اطلاق می شود . مرکز مرتفع شهرهای قدیمی تر یونان و قلعه محصور بسیاری از شهرهای مستعمراتی ان با این نام خوانده می شدند . آکروپلیس که در ابتدا تمامی شهر را در خود جای می داد به تدریج یا به بخش مقدس و مذهبی شهر بدل گردید چنانکه آتن نمونه بارز آن است و یا تخلیه شده و خارج از محدوده بوده و مستقیما پیرامون آکروپلیس واقع شده بود . به حصار دفاعی پیرامون آن نیازی نبود در مواقع هجوم شهروندان به درون آکروپلیس پناه می بردندتا آنکه یا شهر سقوط می نمود و یا دشمنان دست از حمله باز می داشتند ، و با توجه به اینکه اکثر ساختمانهای مهم در آکروپلیس واقع بودند تنها بخشی از خانه های نسبتا ارزشمند از بین می رفتند .
آگورا فقط یک فضای عمومی در شهر نبوده بلکه مرکز شهر و قلب تپنده ان محسوب می شده است . علی رغم پراکندگی و اختصاصی شدن اجتناب ناپذیر فعالیتها طی زمان ، آگورا بخش اعظم فعالیتهای گوناگون خود را حفظ نمود . آگورا اساسا تمایمت خود را حفظ نموده و حداقل در برابر پراکندگی و فروپاشی به شدت مقاومت نموده . این مکان که محل اجتماع همیشگی تمام شهروندان بوده به یکباره بوجود نیامده بلکه صحنه حیات اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی روزانه جامعه بوده است . در شهرهای طراحی شده ، آگورا تا حد امکان در مرکز فیزیکی شهر واقع شده بود و در شهرهای بندری نیز آگورا در کنار بندر قرار می گرفت . در شهرهای طراحی نشده محل طبیعی آگورا در حد فاصل میان دروازه شهر و آکروپلیس بوده ، در آتن این نکته به وضوح دیده می شود .
آگورا معابد ، تئاتر ، ورزشگاه و غیره در مکانهای مقدس باستانی و یا محلهای مناسب و قابل دسترسی قرار گرفته بودند و واحدهای مسکونی فضاهای خالی را پر می کردند .
روم و امپراتوری
بر اساس افسانه های باستان شهر رم در سال 753 ق . م پایه گذاری شده است . تاریخ روم به سه دوره تقسیم می شود . دوره پادشاهی 510-753 ق . م . دوره جمهوری 27-509 ق . م . و دوره امپراتوری 27 ق . م . 330 میلادی تا سال 270 ق . م و قبل از جنگهای پونی (جنگهای سه گانه روم با کارتژ قدیم) رومیان بر ان بودند تا به حاکمیت خود بر شبه جزیره ایتالیا تحقق بخشند . پس از جنگهای پونی بر علیه کارتژیها که بین سالهای 264 تا 146 ق . م . در جریان بود مصمم شدند که به صورت قدرتی جهانی درا»ده و معتقد بودند که سرزمینهای غرب بایستی تحت حاکمیت یک نژاد آریائی و نه سامی قرار داشته باشد . در سیصد ساله بعد از جنگ رومیان محدوده امپراتوری خود را مرتبا گسترش دادند . تا ا«که در طی حکومت تراجان روم به نهایت وسعت خود رسید . تراجان پس از فتح بین النهرین و سومر محدوده شرقی امپراتوری روم را از فرات به دجله تغییر داد . جانشین وی هادریان این مناطق و ارمنستان را ترک گفت اما در عوض استحکامات مرزی را بطور موفقیت آمیزی برای یک دوره اگر چه نه آرام اما صلح آمیز تحکیم نمود . گرچه در دوره مارکوس آرلیوس جهت جریانات تغییر نمود از این پس روم در موضعی دفاعی قرار گرفت و بدین ترتیب دوره نزول و سقوط روم آغاز شد .
در گذشته اثار هنری ، معماری و شهرسازی رومیها با این پندار که کپی معمولی از کارهای یونانیاست نادیده انگاشته می شود . در حالی که یونانیان به عنوان هنرمند به معنای کامل کلمه شناخته شده بودند به رومیان تنها به عنوان مهندسان عملی که هیچگونه نظریه زیبایی شناسی خاص و مهمی نداشتند نگریسته می شد .
شهرسازی رومی
ت1اد بارز میان رشد ارگانیک و بی نظم شهر روم و نظم رسمی بسیاری از شهرهای کوچکتر رومی حتی از اختلاف میان آتن و شهرهای طراحی شده متعدد یونان بعد از عهد هیپوداموس بارزتر است . این امر یکی به دلیل وسعت و جمعیت بیش از حد رم جمعیت شهر در قرن دوم میلادی حداقل 000/200/1نفر تخمین زده شده است و همچنین در پیچیدگی ارتباط ساختمانهای ان بوده و تا حدی نیز به علت سادگی طرحهای مورد نظر مهندسان رومی برای شهرهای طراحی شده و کوچکتر می باشد .
همه اسکانهای شهری پایدار چه کسترا و چه شهرهائی که از منشائی خاص سرچشمه گرفته بودند بطور همانند دارای طرحهای استاندارد و ساده ای بودند . ونتاسیلوریوم یک شهر رومی بریتانیائی و تیمگاد در شمال آفریقا نمونه های خوبی هستند . البته چنانکه بعدا شرح داده خواهد شد نحوه توسعه بلوکهای مسکونی انها متفاوت است . شکل شهر معمولا مربع یا مستیطیل بوده در داخل این محوطه دو خیابان اصلی متقاطع ساخت خیابانها را پایه ریزی می کند . دکومانوس که از وسط شهر گذشته و کاردو که معمولا دکومانوس را بطور عمود قطع می نماید و تنها در جهت یک ضلع امتداد دارد خیابانهای فرعی طرح شطرنجی را کامل کرده و بلوکهای ساختمنی معروف به اینسولا را بوجود می اورند . منطقه فوروم مشابه رومی آگورای یونانی معمولا بر یکی از زوایای ایجاد شده در تقاطع دکومانوس و کاردو قرار دارد . معمولا فوروم از یک صحن با ستونهائی در اطراف آن و یک سالن جلسه مستقر در یک سوی ان بوجود می آمد . معبد اصلی ، معبد اصلی تئاتر و حمام عمومی که سکونت رومیان در بریتانیای مه الود و مرطوب را تا حدی تسهیل می نمود نیز در نزدیکی فوروم در مرکز شهر قرار داشتند . آمفی تئاتر یک عنصر وسیع کالبدی که مستلزم زمین شیب دار برای استقرار جایگاههای خود بود نیز معمولا در خارج شهر قرار داشت . در بعضی موارد بعلت تجهیزات دفاعی قوی امپراتوری در مرزها حصارها حذف می شدند . اما بعدها در ادوار پرآشوب تاریخ لزوم وجود این حصارها پیرامون شهر ثابت شد .
رم
اسکان اولیه
مبدأ پیدایش رم شهر هفت تپه ، دهکده هائی چند بوده که توسط قبایل لاتین پس از کوچ از کوههای جنوب شرقی به دشت تیبر آنها را بنا نمودند .
تامین آب آشامیدنی و دفع فاضلاب
شرح کامل عناصر متشکله شهر رم در همین بخش آمده است . با این همه نقش شبکه های آبرسان و فاضلاب در تعیین شکل شهری بررسی مستقل این شبکه را در اینجا الزامی می سازد . نهرهای متعدد و کم عمق اب و شبکه جمع آوری فاضلاب سطحی که به منظور زهکشی باتلاقها ایجاد شده بود و شبکه عظیم آبرسانهای معلق و مخازن آب مربوطه همگی