لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 13
انواع سلاح های شیمیایی و میکروبی
و
مروری بر جنگ ایران و عراق
در جنگ تحمیلی 8 ساله علیه ایران رژیم عراق با بهره گیری از چالش های میان تهران واشنگتن، با تحریک کاخ سفید و با هدف رسیدن به امیال خود، مرزهای غربی کشورمان را مورد تاخت و تاز قرار داد. این جنگ به لحاظ بسیاری پارامترها، با سایر نزاع های چند سال اخیر متفاوت بوده است. استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی در این جنگ از سوی رژیم عراق یکی از این پارامترها است که هیچگاه در این وسعت، در هیچ نزاع منطقه ای به کار نرفت. وسعت این اقدام غیرانسانی و مغایر با قوانین بین المللی به حدی بود که حتی شهروندان عراقی نیز از آن در امان نماندند. اسفند ماه سال 1366 یادآور خاطره تلخ بمباران شیمیایی شهر حلبچهدر منطقه کردستان عراق است که طی آن صدها نفر از اهالی منطقه جان خود را از دست دادند.
آنچه در پی مطالعه خواهید فرمود، مروری است بر تاریخ استفاده رژیم عراق از این سلاح ها در طول جنگ تحمیلی .
* * *
اولین باری که ارتش عراق از سلاح شیمیایی در جنگ استفاده کرد مربوط به 27 مهرماه 1359 در منطقه جنوب (استان خوزستان) است. در این سال عراق چهار بار از سلاح شیمیایی از نوع تاول زا (گاز خردل) استفاده کرده که 1 مصدوم و 20 شهید به دنبال داشت.
حملات شیمیایی ارتش بعث در سال های 1360 و 61 که مقارن بود با عملیات های پیاپی رزمندگان اسلام، گسترش یافت. در سال 1360 عراق 6 بار از این سلاح مرگبار و غیر انسانی استفاده کرد که باز در همان منطقه (جبهه های جنوب) و از همان نوع تاول زا بود این بار 101 نفر به شهادت رسیدند.
در سال1361، در عملیات والفجر مقدماتی 12 بار مناطق غرب و جنوب مورد اصابت بمب های شیمیایی قرار گرفت. جبهه میانی، غرب و شمال غرب و بخشی از استان های ایلام، آذربایجان غربی، اردبیل، باختران، کردستان و سلیمانیه و در عملیات های والفجر 2 و 4 در سال1362، 64 بار مورد اصابت بمب های شیمیایی از نوع تاول زا(خردل) و اعصاب (تابون) قرار گرفتند.
بر اثر این حملات وحشیانه و غیر انسانی صدها نفر شهید و هزاران نفر مصدوم شدند.
در این سال (62) سلاح های شیمیایی تعداد زیادی از اهالی غیر نظامی مناطق مزبور را مصدوم و نابینا کرد. از تاریخ اول فروردین تا 27 اسفند 1363، 2225 نفر مصدوم و 40 شهید در عملیات های خیبر و بدر حاصل اصابت 58 بار بمب های تاول زا، اعصاب، خفه کننده و آلوده کننده خون است سال 1364، در عملیات های والفجر 8 و ابتدای والفجر 9 در مناطق جنوب 76 بار سلاح شیمیایی به کار رفت که حاصل آن 77 شهید و حدود 11 هزار و 644 نفر مصدوم بود.
عراق در پاسخ به حملات رزمندگان اسلام و به خاطر شکست سنگین در عملیات های پیروزمندانه کربلای دو،چهار ، پنج وشش 102 بار از سلاح های شیمیایی استفاده کرد که 4720 نفر مصدوم و 107 نفر به شهادت رسیدند.
در سال 1365عراق در مناطق شلمچه، سردشت، خوزستان، بصره، کردستان، دیاله و ایلام 43 بار از سلاح شیمیایی استفاده کرد که 9440 مصدوم 442 شهید حاصل این حملات وحشیانه بود.
در سال پایانی ،34 حمله شیمیایی در مناطق غرب، شمال غرب و جنوب ثبت شده است که آخرین بار آن بعد از قرار داد 598 در تاریخ سوم شهریور در عملیات باز پس گیری «فاو» بود. بر اساس آمارهای رسمی نهادهای مسؤول در این رابطه تعداد کل شهدای حملات شیمیایی در طول جنگ حدود 2600 شهید و تعداد کل مصدومان نظامی و غیر نظامی حملات شیمیایی 107 هزار نفر و تعداد جانبازان شیمیایی (که در حال حاضر تحت پوش بنیاد جانبازان هستند) حدود 45 هزار نفر است.
به کارگیری سلاح های شیمیایی از سوی عراق در حالی صورت می گرفت که این کشور جزو 120 کشور امضا کننده پروتکل ژنو درباره منع استفاده از سلاح های سمی، خفه کننده و ترکیبات باکتریولوژیک قرار داشت. پروتکل 1925 ژنو که طی قطعنامه 2612 (12)Bسازمان ملل مجدداً به تصویب رسیده است، صراحتاً استعمال سلاح های شیمیایی را منع می کند.
اما به نوشته هفته نامه اشپیگل چاپ آلمان یک کارخانه تولید گاز خردل و اعصاب (تابون) می تواند سالیانه 000/760/1 تن مواد خام شیمیایی را به گازهای کشنده خردل و تابون مبدل سازد.
در حالی که در کارخانه تولید سلاح های شیمیایی سامرا 4 خط تولید مشغول ساخت 4 نوع ماده ضد عصبی مرگ زا بود و مواد اولیه هر یک از خطوط تولید از کشورهای غربی به اسم گازهای حشره کش خریداری می شد که تولید هفتگی آن جمعاً حدود 10 هزار تن بود. رادیوی صدای عراق در تاریخ 30 مهر 1380 اعلام کرد: در جنگ با ایران از پودر سیاه زخم استفاده می نمودو در طول 8 سال جنگ هر هفته اقدام به تولید 3 هزار لیتر ماده مادر در تولید پودر سیاه زخم می کرد. بر اساس تحقیقات به عمل آمده گاز تابون اغلب در زمان حمله به رزمندگان ایران مورد استفاده قرار می گرفت که خیلی سریع مرگ را به دنبال دارد و از آنجا که مواد این گاز به فاصله چند ثانیه تجزیه می شود، هیچ اثری از آن در محیط باقی نمی ماند.
پزشکان انگلیسی می گویند: بازماندگان بمباران شهر حلبچه که بیش از 5 هزار کشته داشت به بیماری های روانی، پوستی و مغزی بسیار خطرناک مبتلا هستند و تعداد بیماران سرطانی بسیار زیاد است. این سلاح ها دارای تأثیر موروثی بوده و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
ضایعات مشاهده شده در مصدومان شیمیایی به شرح ذیل می باشد.
1. سوختگی های پوستی از درجه 1 تا 3 در نقاط مختلف سطح بدن که 20 تا 70 درصد سطح بدن را به خصوص صورت، دندان ها و نواحلی تناسلی را می پوشاند.
2. تحریک شدید چشم ها، ورم ملتهبه که با احساس سوزش شدید، اشک، ریزش، ترس از نور و خیره شدن دید همراه است.
3. ضایعات ریوی، گرفتاری دستگاه تنفسی فوقانی، تمام بیماران از احساس سوزش در ناحیه سینه و سرفه و علایم فارانژیت و برنشیت رنج می برند و اکثراً دچار سرفه های پیاپی، دفع خلط و تنگی تنفس هستند.
4. عوارض گوارش شامل اشکال در بلع، حالت تهوع و استفراغ که در مقایسه با سایر عارضه ها کمتر مشاهده می شود.
.
عوارض خونی که خطرناک ترین عارضه در میان مصدومان گازها ی شیمیایی است پس از 5 تا 7 روز در بیمار علایم دپرسیون مغز استخوان پدید می آید. این علایم با کاهش سلول های خونی مشخص می شود و تعداد گلبول های سفید به 500 می رسد.
انواع سلاح های شیمیایی
وی ایکسVX
سمی ترین سلاح شیمیایی است و به شکل مایع چسبناک و بی رنگی است که به آرامی به گاز بی رنگ و بو تبدیل می شود. وی ایکس با تحریک اعصاب موجب تشنج و فلج رگ های خونی و ریه ها می شود.
مقدار 10 میلی گرم از این ماده بر روی پوست برای مرگ کافی است و قربانیان درنهایت بر اثر خفگی می میرند.
عراق توانایی ساخت بیش از 200 تن وی ایکس را داشته و هرگز نیز آمار واقعی آن میزانی که عراق ادعا می کند نابوده کرده، به دست نیامده است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .doc :
مرکز پرورش استعدادهای درخشان فرزانگان
موضوع تحقیق :
ترکیبات کودهای شیمیایی
تهیه کننده : زهرا طاهری
سال تحصیلی 87-86
دید کلی
کودهای شیمیایی ، از مواد اصلی مانند فسفر ، ازت ، پتاسیم و عناصر فرعی از قبیل کلسیم ، منیزیم و سولفورو و مواد جزئی نظیر آهن ، بور ، مس ، منگنز ، روی ، مولیبدن و کلر تشکیل شدهاند. عیار کودهای شیمیایی به صورت سه عدد گزارش میشود. عدد نخست نشانگر درصد نیتروژن ، عدد دوم نماینده درصد P2O5 و عدد سوم نشان دهنده درصد K2O است و به صورت (N , P2O5 , K2O) یا (N , P , K) نمایش داده میشود.
کودهای ازتدار
پیش از این ، بخش اعظم ازت مورد نیاز گیاهان از کودهای حیوانی فراهم شده میشد و اکنون ازت ، بزرگترین بخش از کودهای شیمیایی را تشکیل میدهد. از این ماده به صورتهای آلی و معدنی استفاده میشود. مهمترین منابع ازت تجارتی شامل نیترات آمونیوم ، سولفات آمونیوم ، نیترات کلسیم ، نیترات پتاسیم و اوره است. بیش از 75 درصد ازت تولیدی به مصرف تهیه کودهای شیمیایی میرسد.مواد اولیهای که در تهیه آمونیاک بکار میروند، شامل چوب ، زغال سنگ ، کک ، گاز و نفت خام است. استفاده از اوره در سالهای 1970 متداول گردید. میزان ازت اوره از سایر ترکیبات ازتدار بیشتر است. مقدار کودهای ازتدار مصرف شده در سطح جهانی در سال 1955 به میزان 6.51 میلیون تن بود که در سال 1980 به 57.28 میلیون تن افزایش یافته است.
کودهای فسفاتدار
فسفر از عناصر اصلی در تغذیه گیاهان محسوب میشود. بیش از 90 درصد مواد معدنی فسفاته به مصرف تهیه کودهای شیمیایی میرسد. فسفات در طبیعت در سنگهای رسوبی و آذرین یافت میشود. آپاتیت و فرانکولیت مهمترین کانیهای فسفاته به شمار میروند. بیش از 80 درصد فسفات جهان از کانسارهای رسوبی و کمتر از 20 درصد آن از کانسارهای آذرین بدست میآید. کربناتیتها و کمپلکسهای آذرین آلکالی مهمترین خاستگاه کانسارهای آذرین محسوب میشوند.
کانسارهای فسفات رسوبی به دو صورت فسفرین و گوانو یافت میشوند. گوانو عبارت از تجمع فضولات پرندگان دریایی است.میزان P2O5 سنگهای آذرین غالبا کمتر از 0.2 درصد است. حدود 200 کانی حاوی بیش از 1 درصد P2O5 میباشند. فلوئور آپاتیت مهمترین کانی سنگهای آذرین است که میزان P2O5 آن در حدود 42 درصد است. کربنات آپاتیت و فرانکولیت مهمترین کانیهای کاسنارهای فسفات دار رسوبی هستند. عناصر مزاحم کانسنگ فسفات به شرح زیرند.
آهن و آلومینیوم
مجموع آهن و آلومینیوم کانسنگ تغلیظ شده ، باید بین 2.5 تا 4.5 درصد باشد.
اکسید کلسیم
نسبت P2O5 : CaO باید کمتر از 1 : 1.6 باشد و بالا بودن میزان CaO موجب افزایش اسید سولفوریک مصرفی و در نتیجه غیر اقتصادی بودن محصول میگردد.
اکسید منیزیم
میزان MgO باید کمتر از 0.25 در کانسنگ تغلیظ شده باشد.
میزان فلوئور
نسبت F2 : P2O5 باید در محدوده 1 : 8 تا 1 : 11 باشد و در صورتی که این نسبت از 1 : 8 کمتر شود، فلوئور ایجاد شکاف خواهد کرد.
کلرورها
میزان کلرور ، باید کمتر از 0.13 درصد باشد. افزون بودن کلروها موجب فرسودگی کارخانه میشود.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 11 صفحه
قسمتی از متن .doc :
اولین تحلیل:
سلاح های شیمایی از گذشته تا کنون
مهدی زرین فر
طی قرن گذشته بعد از پایان هر جنگی دولت های فاتح گرد هم می آمدند و با تدوین قوانین جدیدی در غالب کنوانسیون های متفاوت به زعم خودشان سعی می کردند جنگ های آینده را انسانی تر کنند. اما همواره در جنگ های بعدی نیز متجاوزان کوچکترین وقعی به این قوانین نمی نهاده اند و در عمل از این کنوانسیون ها در جهت اعمال فشار بیشتر بر کشورهای مورد تجاوز استفاده می کردند. استفاده مکرر از سلاح های شیمیایی طی جنگ های قرن اخیر گواه این امر است که وجود کنوانسیون های بین المللی هیچگاه مانع استفاده کشورهای متجاوز از این سلاح های مخرب نشده است. سلاح های شیمیایی از وحشیانه ترین ابزاری هستند که بشر در جنگ بر علیه همنوعانش استفاده کرده است. اگر چه تاریخ استفاده از این سلاح ها به تاریخ جنگ های بشر باز می گردد ولی بشر متمدن نیز هیچگاه در استفاده از این سلاح ها بخود تردید راه نداده است.
بطور کلی سلاح های شیمیائی به کلیه عواملی اطلاق می شود که اثرات مستقیم سمی برای انسان، حیوانات یا گیاهان دارند. گاهی اوقات به این ترکیبات «گازهای جنگی» نیز می گویند حتی اگر چه این ترکیبات مایع و یا جامد نیز باشند. اثرات سمی این ترکیبات ممکن است موقتی یا دائمی باشد و شدت اثرات آنها ممکن است از تحریک موقتی چشم تا آسیب های شدید منجر به مرگ باشد. در تاریخ جنگ های اخیر دنیا، کاربرد این سلاح ها در جنگ جهانی اول از سیاهترین برگ های تاریخ بشر متمدن است.
با این وجود از آنجا که وجود سلاح های شیمیایی هیچگاه یک تهدید جدی بر علیه ابر قدرت ها نبوده است این کشورها با خلع سلاح شیمیائی بصورت جدی برخورد نکرده اند.
ارتش انگلیس در سال 1894 در منطقه سباستوپول در جنگ های کرایمه اولین بار گاز تهوع آور گوگرد را به عنوان سلاح شیمیائی استفاده کرد که البته چندان هم موثر نبود. اسید پیکریک در سال های 1902ـ1899 به عنوان سلاح مورد استفاده قرار گرفت ولی اوج کاربرد سلاح های شیمیائی در جنگ جهانی اول طی سال های 1918ـ1914 بود. در این جنگ حدود یکصدهزار نفر بر اثر استفاده از سلاح های شیمیائی کشته و یک میلیون و دویست هزار نفر مجروح شدند.
طی جنگ جهانی اول در بعدازظهر 27 آوریل 1915 نیروهای آلمانی گاز سبز رنگی را به طرف نیروهای بلژیکی مستقر در شهر ایپر پرتاب کردند.
این حمله که با گاز کلر انجام شده بود منجر به مرگ پنج هزار نفر سرباز بلژیکی و نیروهای متحدین شد. این نیروها در آن زمان هیچگونه ماسک و یا وسایل دفاعی علیه جنگ شیمیایی نداشتند. برای این حمله ارتش آلمان از شش هزار کپسول حاوی گاز استفاده کرده بود. در دسامبر 1915 نیروهای آلمانی اولین حمله خود با گاز فسژن را انجام دادند و بعدها در 12 جولای 1917 گاز خردل را به عنوان سلاح شیمیائی در منطقه ایپر مورد استفاده قرار دادند. در همان سال هم اولین ماسک دفاعی بر علیه سلاح های شیمیائی توسط یکی از دانشمندان انگلیسی بنام فریتز هابر ساخته شد.
کاربرد سلاح های شیمیائی در جنگ جهانی اول و بعد از آن، روند صعودی سریعی را طی کرد و تلفات زیادی نیز ایجاد کرد. با این وجود طی جنگ دوم جهانی از عوامل شیمیائی استفاده نشد.
کشورهای جهان بعد از جنگ دوم جهانی تحقیقات وسیعی را بر روی سلاح های شیمیائی آغاز کردند که منجر به ساخت گازهای اعصاب بسیار قوی شد. سلاح های شیمیائی در جنگ های منطقه ای نیز به کرات مورد استفاده قرا گرفته اند. در سال 1930 موسولینی از گاز خردل بر علیه نیروهای اتیوپی استفاده کرد. در سال 1965 مصر گاز خردل را بر علیه نیروهای یمنی استفاده کرد. بعد از آن نیز عوامل شیمیائی و میکروبی به دفعات در لائوس، کامبوج، ویتنام و افغانستان استفاده شد. کاربرد حدود 700 تن سلاح شیمیائی توسط ایتالیا در اتیوپی در سال 1936ـ1935 منجر به کشته شدن بیش از پانزده هزار نفر گردید.
استفاده از عوامل تاول زا ابتدا در سال 1917 مورد توجه قرار گرفت. این عوامل در صورتی که به مقدار قابل توجه از طریق تنفس وارد بدن نشوند کشنده نیستند.
گاز خردل اولین عامل تاول زا بود که به عنوان سلاح شیمیائی مورد استفاده قرار گرفت.
آلمانی ها 5/2 تن گاز خردل را طی 10 روز در نبردهای جنگ اول جهانی استفاده کردند. آلمانی ها یک ترکیب دیگر تاول زا بنام لویزیت را نیز تولید کردند. این ترکیب در عمل نتوانست انتظارات نیروهای نظامی را از نظر ناتوان کردن نیروهای دشمن برآورده کند.
با خاتمه جنگ اول جهانی دانشمندان زیادی در کشورهای مختلف مشغول فعالیت در زمینه سلاح های شیمیایی شدند که حاصل آن تولید و یا کشف صدها نوع ترکیب شیمیائی و یا طبیعب بود که بالقوه کاربرد نظامی داشتند.
شاید مهمترین این ترکیبات ساخت ارگانوفلوراید بوسیله دکتر شرایدر در سال 1935 بود. در آن زمان تابون مهمترین ترکیب ساخته شده از این خانواده بود. سارین نیز در سال 1939 توسط گروه دکتر شرایدر ساخته شد. مسابقه تولید گازهای اعصاب بین کشورهای غربی در سال 1954 با تولید وی ایکس به اوج خود رسید. گازهای اعصاب بدلیل سمیت بسیار بالا و راحتی انتشار به شدت مورد توجه دانشمندان فعال در زمینه تولید سلاح های شیمیایی قرار گرفتند و به طور مرتب ترکیبات جدیدی از این خانواده تولید گردید.
با اینکه کشورهای درگیر جنگ دوم جهانی به میزان قابل توجهی مورد استفاده قرار نگرفتند. با پایان یافتن جنگ دوم جهانی اغلب کشورهای جهان ذخائر سلاح های شیمیائی خود را به روش های مختلف منهدم کردند ولی این سلاح ها همچنان در درگیری های منطقه ای مورد استفاده قرار گرفت. از دهه 1960 مذاکرات در زمینه تحریم کامل کاربرد جنگ افزارهای شیمیائی در ژنو آغاز شد. این نشست ها رد سال 1972 به کنوانسیون تحریم کامل جنگ افزارهای بیولوژیک منجر شد اما شامل تحریم کامل و هه جانبه جنگ افزارهای شیمیائی نشد. در سال 1981 مذاکرات در این مورد مجدداً آغاز شد که در سال 1997 به تدوین کنوانسیون تحریم جنگ افزارهای بیولوژیک و شیمیائی منجر گردید. با این وجود علیرغم وجود این کنوانسیون طی سال ها یجنگ تحمیلی، عراق هیچگونه تردیدی در استفاده از عوامل شیمیائی بر علیه نیروهای ایرانی بخود راه نداد. طی این سال ها هیچگاه مجامع بین المللی نیز عکس العمل شایسته ای در برخورد با این اقدامات غیرانسانی عراق از خود نشان ندادند.
این برخورد سازمان های بین المللی که عمدتاً در کنترل قدرت های بزرگ دنیا هستند این امر را ثابت کرد که چنین کنوانسیون هایی فقط در مواردی که به نفع کشورهای قدرتمند جهان باشد قابل استناد هستند. کاربرد سلاح های شیمیائی توسط عراق بر علیه نیروهای نظامی و مردم غیرنظامی ایرانی و عراقی طی جنگ تحمیلی 8 ساله علیه ایران از بارزترین نمونه های کاربرد این عوامل در دهه های اخیر است. در نوامبر 1980 اولین حمله شیمیائی هواپیماهای عراقی به شهر سوسنگرد گزارش شد.
چند ماه بعد وزیر خارجه ایران گزارش 41 مورد حمله شیمیائی عراق به نیروهای ایرانی را که منجر به شهادت 109 نفر و مجروح شدن صدها نفر دیگر شده بود را در کنفرانس خلع سلاح شیمیائی در ژنو ارائه کرد. اما عراق با روند رو به افزایش همچنان در کاربرد این سلاح ها به خود تردید راه نداد. در مارس 1984 تیم اعزامی از طرف سازمان ملل استفاده عراق از سلاح های شیمیائی در هورالهویزه را تائید کرد (2). در همان سال دولت آمریکا نیز کاربرد سلاح های شیمیائی توسط عراق را تائید کرد. با این وجود در همان حالی که سازمان ملل مدارک خود را در مورد استفاده مکرر عراق از سلاح های شیمیائی منتشر کرد فرمانده سپاه سوم عراق که مسئول آزادسازی جزائر مجنون از دست نیروهای ایرانی بود به خبرنگاران خارجی گفت: ما تاکنون از سلاح های شیمیائی استفاده نکرده ایم و من بخدا قسم می خورم که تاکنون چنین سلاح هائی را ندیده ام، اما برای نابود کردن دشمن اگر به من اجازه داده شود تردیدی در کاربرد این سلاح ها نخواهم داشت.
عراق که در سال های 1970 صنایع شیمیائی خود را توسعه داده بود توانائی تولید بعضی از عوامل شیمیائی با تکنولوژی ساخت ساده ـ مانند خردل و تابون ـ را بدست آورده بود. با این وجود برای بدست آوردن مواد واسطه تولید این عوامل کاملاً به شوروی و کشورهای غربی بویژه آلمان وابسته بود. انتقال مقایر قابل توجهی از عوامل شیمیائی و مواد اولیه ساخت آنها از ذخائر شوروی به رعاق و همچنین خرید تجهیزات ویژه از کشورهای اروپائی و آمریکا باعث تقویت قابل ملاحظه دولت نظامی عراق در تولید این عوامل شیمیایی گردید. در مورد نحوه دسترسی عراق به سلاح های شیمیایی و کمک های دولت ها یغربی و شوروی به این کشور در تولید این سلاح ها طی جنگ تحمیلی 8 ساله و بعد از آن ا سناد زیادی منتشر شده است که تعداد قابل توجهی از آنها در دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی صلح استکهلم (SIPRI) به بعضی از حقایق در مورد دسترسی دولت عراق به این سلاح ها و نحوه تولید آنها در عراق اشاره شده است (4). قصد و آمادگی قبلی عراق برای استفاده از سلاح های شیمیایی باعث گردید تا این کشور از همان سال های آغاز جنگ به تناوب از این سلاح ها استفاده نماید. متاسفانه عدم شناخت صحیح و آمادگی مقابله با این عوامل توسط عراق به وجود آنها پی برده نشد و راه مقابله موثر و گسترده با آنها نیز برای نیروهای ایرانی روشن نبود. ارتش عراق از
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .doc :
ثابت تعادل شیمیایی
تمام فرآیندهای برگشت پذیر ، تمایل رسیدن به یک حالت تعادلی را دارند. برای یک واکنش برگشت پذیر ، حالت تعادل وقتی برقرار میشود که سرعت واکنش رفت برابر با سرعت برگشت باشد. در یک واکنش تعادلی ، از تقسیم ثابت سرعت واکنش رفت Kf بر ثابت واکنش برگشت ، Kr ، ثابت دیگری بدست میآید که ثابت تعادل شیمیایی ، K ، نامیده میشود.
مقدار عددی ثابت تعادل
مقدار عددی K با دما تغییر میکند. تعداد مجموعه غلظتها برای سیستمهای تعادلی این واکنش ، بی نهایت زیاد است. ولی در هر صورت برای کلیه سیستمهای تعادلی در دمای معین وقتی که غلظتهای A2 ، B2 ، AB در رابطه بالا قرار گیرند، همواره به یک مقدار K منجر میشوند. بطور کلی ، برای هر واکنش برگشت پذیر:
wW + xX ↔ yY + zZ
عبارت ثابت تعادل به صورت زیر است:
K = {Y}y{Z}z/{W}w{X}x
بطور قرار دادی ، جملات غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
ثابت تعادل Kc
ثابت تعادلی که در آن غلظتهای مواد بر حسب مول بر لیتر بیان میشوند، گاهی به صورت Kc نشان داده میشود. برای واکنش:
(H2(g) + I2(g) ↔ 2HI(g
مقدار Kc برای سیستمهای تعادلی در 425 درجه سانتیگراد عبارت است از:
Kc = {HI}2/{H2} {I2} = 54/5
مقدار عددی ثابت تعادل از طریق آزمایش تعیین میشود. اگر غلظتهای مواد (برحسب mol/lit) موجود در هر مخلوط تعادلی در 425 درجه سانتیگراد در عبارت Kc منظور شوند، نتیجه برابر با 54/5 خواهد شد. مخلوط تعادلی را میتوان هم از موادی که در سمت راست معادله شیمیایی قرار دارند و هم از مواد سمت چپ این معادله و هم از مخلوط آنها تهیه کرد.
وضع تعادل و Kc
مقدار ثابت تعادل معیاری برای تشخیص وضع تعادل است. توجه داشته باشید که جملات مربوط به غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
نکات اساسی مربوط به عبارت ثابت تعادل
جملات غلظت مواد سمت راست معادله شیمیایی در صورت عبارت Kc و جملات غلظت مواد سمت چپ معادله در مخرج عبارت Kc نوشته میشود.
جملات غلظت مواد مایع و جامد خالص در عبارت ثابت تعادل نوشته نمیشود. ولی مقدار Kc این جملات را در بردارد.
اگر در یک تعادل معین دما تغییر نکند، Kc ثابت میماند ولی در دماهای مختلف، مقدار c تغییر میکند.
مقدار Kc برای هر تعادل معینی، وضع آن تعادل را نشان میدهد. اگر مقدار Kc بزرگ باشد، واکنش از چپ به راست تقریبا کامل است و اگر مقدار Kc کوچک باشد، واکنش از راست به چپ کامل است. چنانچه مقدار Kc بسیار بزرگ و نه بسیار کوچک باشد، وضع تعادل بینابینی است.
ثابت تعادل Kp
فشار جزئی یک گاز ، اندازهای از غلظت آن است. از اینرو ، ثابتهای تعادل واکنشهایی را که دارای مواد گازی هستند، میتوان بر حسب فشارهای جزئی گازهای واکنش دهنده نوشت. اینگونه ثابت تعادلی را با Kp نشان میدهیم. برای تعادل:
(N2(g) + 3H2(g) ↔ 2NH3(g
Kp = {PNH3}2 / {PN2} {PH2}3
رابطه بین Kpو Kc
Kp = Kc (RT)∆n
واحدهای Kpو Kc
برای کارهای دقیق بایستی از ثابت های تعادل که از اندازه گیریهای ترمودینامیکی بدست میآیند، استفاده شود. ثابتهای تعادل ترمودینامیکی بر حسب فعالیت و نه بر حسب غلظت (mol/L برای Kc) یا فشار (atm برای Kp) بیان میشود. ولی در غلظتهای پایین و در فشارهایی تا چند اتمسفر میتوان غلظتها و فشارها را با دقت قابل قبولی بکار برد.
در ضمن توجه شود که فعالیت دارای واحد نیست. زیرا فعالیت از تقسیم کردن غلظت یا فشار واقعی یک ماده بر غلظت یا فشار آن ماده در حالت استاندارد بدست میآید. در نتیجه ثابتهای تعادل ترمودینامیکی ، کمیتهای بدون واحد هستند. به همین علت ، تمام ثابتهای تعادل غالبا بدون واحد بیان میشوند.
ثابت تعادل
بررسی واکنشهای شیمیایی که شامل فرایندهایی که در آن پیوندها شیمیایی (پیوندهای کووالان) یا اندرکنشهای غیرکووالان تشکیل و یا گسیخته میشوند برمیگردیم. از آنجا که سیستمهای مایع از اهمیت زیادی برخوردارند، فرض میکنیم که این فرایندها در سیستم مایع همگن حاوی یک فاز انجام می شود، در یک واکنش شیمیایی در حال تعادل داریم:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
ثابت تعادل شیمیایی
تمام فرآیندهای برگشت پذیر ، تمایل رسیدن به یک حالت تعادلی را دارند. برای یک واکنش برگشت پذیر ، حالت تعادل وقتی برقرار میشود که سرعت واکنش رفت برابر با سرعت برگشت باشد. در یک واکنش تعادلی ، از تقسیم ثابت سرعت واکنش رفت Kf بر ثابت واکنش برگشت ، Kr ، ثابت دیگری بدست میآید که ثابت تعادل شیمیایی ، K ، نامیده میشود.
مقدار عددی ثابت تعادل
مقدار عددی K با دما تغییر میکند. تعداد مجموعه غلظتها برای سیستمهای تعادلی این واکنش ، بی نهایت زیاد است. ولی در هر صورت برای کلیه سیستمهای تعادلی در دمای معین وقتی که غلظتهای A2 ، B2 ، AB در رابطه بالا قرار گیرند، همواره به یک مقدار K منجر میشوند. بطور کلی ، برای هر واکنش برگشت پذیر:
wW + xX ↔ yY + zZ
عبارت ثابت تعادل به صورت زیر است:
K = {Y}y{Z}z/{W}w{X}x
بطور قرار دادی ، جملات غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
ثابت تعادل Kc
ثابت تعادلی که در آن غلظتهای مواد بر حسب مول بر لیتر بیان میشوند، گاهی به صورت Kc نشان داده میشود. برای واکنش:
(H2(g) + I2(g) ↔ 2HI(g
مقدار Kc برای سیستمهای تعادلی در 425 درجه سانتیگراد عبارت است از:
Kc = {HI}2/{H2} {I2} = 54/5
مقدار عددی ثابت تعادل از طریق آزمایش تعیین میشود. اگر غلظتهای مواد (برحسب mol/lit) موجود در هر مخلوط تعادلی در 425 درجه سانتیگراد در عبارت Kc منظور شوند، نتیجه برابر با 54/5 خواهد شد. مخلوط تعادلی را میتوان هم از موادی که در سمت راست معادله شیمیایی قرار دارند و هم از مواد سمت چپ این معادله و هم از مخلوط آنها تهیه کرد.
وضع تعادل و Kc
مقدار ثابت تعادل معیاری برای تشخیص وضع تعادل است. توجه داشته باشید که جملات مربوط به غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
نکات اساسی مربوط به عبارت ثابت تعادل
جملات غلظت مواد سمت راست معادله شیمیایی در صورت عبارت Kc و جملات غلظت مواد سمت چپ معادله در مخرج عبارت Kc نوشته میشود.
جملات غلظت مواد مایع و جامد خالص در عبارت ثابت تعادل نوشته نمیشود. ولی مقدار Kc این جملات را در بردارد.
اگر در یک تعادل معین دما تغییر نکند، Kc ثابت میماند ولی در دماهای مختلف، مقدار c تغییر میکند.
مقدار Kc برای هر تعادل معینی، وضع آن تعادل را نشان میدهد. اگر مقدار Kc بزرگ باشد، واکنش از چپ به راست تقریبا کامل است و اگر مقدار Kc کوچک باشد، واکنش از راست به چپ کامل است. چنانچه مقدار Kc بسیار بزرگ و نه بسیار کوچک باشد، وضع تعادل بینابینی است.
ثابت تعادل Kp
فشار جزئی یک گاز ، اندازهای از غلظت آن است. از اینرو ، ثابتهای تعادل واکنشهایی را که دارای مواد گازی هستند، میتوان بر حسب فشارهای جزئی گازهای واکنش دهنده نوشت. اینگونه ثابت تعادلی را با Kp نشان میدهیم. برای تعادل:
(N2(g) + 3H2(g) ↔ 2NH3(g
Kp = {PNH3}2 / {PN2} {PH2}3
رابطه بین Kpو Kc
Kp = Kc (RT)∆n
واحدهای Kpو Kc
برای کارهای دقیق بایستی از ثابت های تعادل که از اندازه گیریهای ترمودینامیکی بدست میآیند، استفاده شود. ثابتهای تعادل ترمودینامیکی بر حسب فعالیت و نه بر حسب غلظت (mol/L برای Kc) یا فشار (atm برای Kp) بیان میشود. ولی در غلظتهای پایین و در فشارهایی تا چند اتمسفر میتوان غلظتها و فشارها را با دقت قابل قبولی بکار برد.
در ضمن توجه شود که فعالیت دارای واحد نیست. زیرا فعالیت از تقسیم کردن غلظت یا فشار واقعی یک ماده بر غلظت یا فشار آن ماده در حالت استاندارد بدست میآید. در نتیجه ثابتهای تعادل ترمودینامیکی ، کمیتهای بدون واحد هستند. به همین علت ، تمام ثابتهای تعادل غالبا بدون واحد بیان میشوند.
ثابت تعادل
بررسی واکنشهای شیمیایی که شامل فرایندهایی که در آن پیوندها شیمیایی (پیوندهای کووالان) یا اندرکنشهای غیرکووالان تشکیل و یا گسیخته میشوند برمیگردیم. از آنجا که سیستمهای مایع از اهمیت زیادی برخوردارند، فرض میکنیم که این فرایندها در سیستم مایع همگن حاوی یک فاز انجام می شود، در یک واکنش شیمیایی در حال تعادل داریم: