نقشه و فرآیند تهیه آن 33 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

نقشه و فرآیند تهیه آن :

به نقشه های شکل 1 توجه کنید.

  تاریخچه نقشه :

به طور یقین، مردمان نخستین نقشه هایی را در ذهن داشته اند و بر اساس آن هاف محدوده محل زندگی خود را تصویر کرده اند، اینگونه نقشه ها نوعی نقشه ی ذهنی بوده اند. بنابر نتایج و تحقیقات باستان شناسی که از حفاریهای مختلف در محل های گوناگون بدست آمده است. این احتمال وجود دارد که قدیمی ترین نقشه های معتبر، باقی مانده لوحی از گل رس است که در بابل کشف شده است.

این لوح حدود 5000 سال قدمت دارد. همچنین نقشه ی نیل در مصر که در آن حدود املاک کشاورزی مشخص شده است.از اولین نقشه های مورد استفاده بشر محسوب می شود. بطلمیوس دانشمند یونانی را یکی از بنیان گذاران علم تهیه ی نقشه می دانند. بعدها اکتشافات جغرافیایی و تهیه نقشه ی سرزمین های تازه کشف شده بر علاقه مردم به نقشه های جغرافیایی افزود .در قرن بیستم یکی از علل رشد استفاده از نقشه ، وقوع دو جنگ جهانی اول و دوم بود. کشورهای درگیر در این جنگ ها برای نیل به اهداف نظامی خود مجبور به استفاده از نقشه بودند. اختراع دوربین عکاسی و نصب آن در هواپیما و عکس برداری هوایی ، نقشه برداری را بیش از هر زمان دیگر تکامل بخشید.امروزه بکار گرفتن تصاویر ماهواره ای از سطح زمین و استفاده از رایانه در تهیه و تولید نقشه های دقیق امری متداول شده است.

نقشه چیست ؟

نقشه ها در شکل ها و اندازه های مختلف با هم متفاوتند و هر دسته از مردم برای مقاصر خاصی از آنها استفاده می کنند. به هر حال همه ی نقشه ها، دو خصوصیت مشترک دارند:1. منظره قائم منطقه مورد نظر را نشان می دهند. نظیر آنچه که یک پرنده در حال پرواز می بیند. در این حالت زاویه ی دید عمود بر سطح زمین است.2. مقیاس خاصی دارند، بدین معنا که در نقشه اندازه ی همه چیز به یک نسبت کوچک شده است.بنابراین می توان گفت : نقشه تصویری افقی از پدیده های طبیعی یا انسانی سطح زمین است که روی یک ورق کاغذ یا هر سطح دیگر با مقیاس مشخص ترسیم می شود.  

روش های تهیه نقشه :

برای تهیه ی نقشه ، ابتداد داده های مورد نیاز جغرافیایی ، جمع آوری می شود. این داده های ها مشتمل بر شکل موقعیت پدیده های طبیعی سطح زمین همچون رود، دریاچه، جنگل، ناهمواریها یا پدیده های انسانی همچون ساختمانها، جاده ها، معادن و نظایر آنهاست.بعد از جمع آوری داده ها می توان تصویر کوچک شده ی آنها را در موقعیت دقیقی نسبت به یکدیگر روی کاغذ نشان داد.امروزه گردآوری اطلاعات جغرافیایی برای تهیه ی نقشه به یکی از چهار روش زیر انجام می گیرد.1 – نقشه برداری زمینی 2 – نقشه برداری دریایی ( هیدروگرافی)  1 – نقشه برداری زمینی : 3 – به کمک سایر نقشه ها و مدارک موجود (نقشه های تلفیقی)  

برای گردآوری داده ها از منطقه ی مورد نیاز با دوربین نقشه برداری ( تئودولیت) ، موقعیت و ابعاد پدیده ها را بطور مستقیم روی در زمین اندازه گیری می کنند(برداشت) در این روش مکان و موقعیت پدیده ها نسبت به یکدیگر و نیز ابعاد هر پدیده به طور دقیق اندازه گیری می شود. سپس همه ی پدیده ها را به یک نسبت مشخص (مقیاس) کوچک کرده و به روی کاغذ منتقل می کنند. مثلاً برای نقشه برداری از یک زمین فوتبال یا هر پدیده دیگر، ابتدا دوربین نقشه برداری در یک نقطه ی مشخص استقرار می یابد (ایستگاه) و سپس 4 گوشه های پدیده اندازه گیری می شود. اعداد قرائت شده در این اندازه گیری عبارتند از : فاصله ی گوشه ها از ایستگاه و انحراف زاویه هر یک از گوشه های A,B,C,D نسبت به یکی از نقطه های گوشته زمین مانند A.

نقشه برداری وسایل 18 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

نقشه برداری چیست ؟

نقشه برداری علمی است که ریاضیات عملی را با فنون اندازه گیری و هنر ترسیم توأم نموده و بوسیلة آن قطعاتی از سطح زمین را با کلیة عوارض آن در روی صفحة افقی نمایش می دهد

به طور کلی نقشه برداری را می توان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست. ولی به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیا، تعریف بالا را نمی توان جامع دانست. کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمانها در عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی، طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی، کنترل دائمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تأسیسات آبی، انتقال نقاط و امتدادها در معادن و راههای زیر زمینی، بررسی تغییرات پوستة زمین در زمین شناسی، تعیین میزان عمق آب و تهیة نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندرسازی، تهیة نقشة ابنیه و آثار تاریخی در باستانشناسی، پیکره های دیگری از دامنة فعالیتهای نقشه برداری را تشکیل می دهد

به غیراز ریاضی و فیزیک که مبنای مبحثهای مختلف نقشه برداری است رشته های دیگری از علوم و فنون هستند که به طور مستقیم در کار تهیة نقشه دخالت دارند، روی این اصل نقشه برداری را به دو مفهوم اصلی و جداگانه تعریف می کنند مفهوم عام و مفهوم خاص

مفهوم عام آن عبارت از جمیع علوم و فنونی است که در چاپ و تهیة نقشه دخالت دارند که در برابر کلمة کارتوگرافی استفاده می شود

مفهوم خاص نقشه برداری عبارت از یک سلسله اندازه گیریهای طولی (افقی و عمودی) و زاویه ای و انجام محاسباتی بر روی این اندازه گیریها و سرانجام ترسیم نتایج حاصله بر صفحة تصویر است

نقشه برداری در ایران

ایرانیان باستان نقش برجسته‌ای در پایه گذاری علم نقشه برداری داشته اند. اکتشافات دریایی که از زمان گذشته انجام گرفته است موید این مطلب است. در ایران باستان می‌‌توانستند عرض جغرافیایی را تعیین کنند ولی تعیین طول جغرافیایی با دشواری بسیار همراه بوده است.آنها برای مسافرتهای خود نیاز به نقشه داشتند و نقشه هایی نیز بدون توجه به فواصل رسم می شده است.تعیین موقعیت در روی زمین و فراهم آوردن هر گونه نقشه در جهان باستان نیز نیاز به در دست داشتن ابزارها و بهره وری ا ز قواعدی داشته است.مصریان روشهایی برای اندازه گیری ارتفاع بین دو نقطه و تعیین فاصله افقی آندو داشته‌اند طناب، ترازو گونیا از ابزارهای نخستین نقشه برداری بوده‌اند و کم کم تراز و خط کش و پرگار به آن افزوده گشت.

دانشمندان ایرانی به کمک استرلاب عرض جغرافیایی و با استفاده از ساعت آبی طول جغرافیایی را در هر نقطه از مرز اندازه گیری می‌‌کردند. ابوریحان بیرونی دانشمند بزرگ ایرانی در زمینه‌های گوناگون اندازه گیری نجومی،و فواصل بین شهرها،مطالعات بسیار ارزنده‌ای انجام داده است نقشه برداران قدیم برای تعیین امتداد، فاصله و زاویه وسایلی ساخته بودند که نخستین آنها ریسمان بود و همچنین برای تعیین تراز افقی تراز هایی ساخته بودند و این تراز در طول تاریخ فرمهای گوناگونی به خود گرفته است. کهن‌ترین آن تراز آبی بوده است که نوع تکامل یافته تر آن همان شیلنگ تراز است که بناهای امروزی از آن استفاده می‌‌کنند.

دوربین تئودولیت

کرجی دانشمند ایرانی مخترع دستگاههای با ارزشی بوده است. وی را می‌‌توان مخترع نخستین دوربین تئودولیت به شمار آورد. وی صفحه‌ای را مدرج کرده و لوله‌ای با قابلیت گردش 360 درجه برروی آن سوار کرد و این صفحه توسط زنجیری آویزان می‌‌شد و توسط شاقولی بر روی آن عمود می‌شد که با آن زوایای بین دو نقطه را می‌‌خواند و با استفاده از تئوریهای مثلثات ارتفاع کوه ها و اختلاف بلندی ها را بدست می‌‌آورد..اختراع قطب نما را نیزبه ایرانیان نسبت می‌‌دهند.

مفهوم GIS

مخفف Geographic Information System به معنی سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بستری برای ذخیره، نگهداری، مدیریت و تجزیه و تحلیل اطلاعات جغرافیایی می باشد و جهت کار همزمان با داده هایی که وابستگی مکانی (جغرافیایی) و توصیفی دارند، طراحی شده است.

برای بهره گیری صحیح از قابلیتهای یک GIS، در درجه اول نیاز به درک صحیح از سیستم GIS و سپس ساختار اطلاعات در آن میباشد.جهت پیاده سازی یک سیستم GIS، توجه به ماهیت و ساختار اطلاعات جغرافیایی متشکله آن که رکن اساسی هر سیستمGIS را تشکیل داده و توانمندیها و پتانسیلهای آن را تعیین میکند، اجتناب ناپذیر است.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک سیستم کامپیوتر مبنا می باشد که به عنوان یک مجموعه متشکل از سخت افزار، نرم افزار، اطلاعات جغرافیایی، نیروی انسانی و مدلهای پردازش داده، به منظور تولید، ذخیره سازی، نمایش، بازاریابی، پردازش، بهنگام رسانی و... اطلاعات جغرافیایی مربوط به عوارض و پدیده های مختلف، مورد استفاده قرارمی گیرد.

نقشه و فرآیند تهیه آن 33 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

نقشه و فرآیند تهیه آن :

به نقشه های شکل 1 توجه کنید.

  تاریخچه نقشه :

به طور یقین، مردمان نخستین نقشه هایی را در ذهن داشته اند و بر اساس آن هاف محدوده محل زندگی خود را تصویر کرده اند، اینگونه نقشه ها نوعی نقشه ی ذهنی بوده اند. بنابر نتایج و تحقیقات باستان شناسی که از حفاریهای مختلف در محل های گوناگون بدست آمده است. این احتمال وجود دارد که قدیمی ترین نقشه های معتبر، باقی مانده لوحی از گل رس است که در بابل کشف شده است.

این لوح حدود 5000 سال قدمت دارد. همچنین نقشه ی نیل در مصر که در آن حدود املاک کشاورزی مشخص شده است.از اولین نقشه های مورد استفاده بشر محسوب می شود. بطلمیوس دانشمند یونانی را یکی از بنیان گذاران علم تهیه ی نقشه می دانند. بعدها اکتشافات جغرافیایی و تهیه نقشه ی سرزمین های تازه کشف شده بر علاقه مردم به نقشه های جغرافیایی افزود .در قرن بیستم یکی از علل رشد استفاده از نقشه ، وقوع دو جنگ جهانی اول و دوم بود. کشورهای درگیر در این جنگ ها برای نیل به اهداف نظامی خود مجبور به استفاده از نقشه بودند. اختراع دوربین عکاسی و نصب آن در هواپیما و عکس برداری هوایی ، نقشه برداری را بیش از هر زمان دیگر تکامل بخشید.امروزه بکار گرفتن تصاویر ماهواره ای از سطح زمین و استفاده از رایانه در تهیه و تولید نقشه های دقیق امری متداول شده است.

نقشه چیست ؟

نقشه ها در شکل ها و اندازه های مختلف با هم متفاوتند و هر دسته از مردم برای مقاصر خاصی از آنها استفاده می کنند. به هر حال همه ی نقشه ها، دو خصوصیت مشترک دارند:1. منظره قائم منطقه مورد نظر را نشان می دهند. نظیر آنچه که یک پرنده در حال پرواز می بیند. در این حالت زاویه ی دید عمود بر سطح زمین است.2. مقیاس خاصی دارند، بدین معنا که در نقشه اندازه ی همه چیز به یک نسبت کوچک شده است.بنابراین می توان گفت : نقشه تصویری افقی از پدیده های طبیعی یا انسانی سطح زمین است که روی یک ورق کاغذ یا هر سطح دیگر با مقیاس مشخص ترسیم می شود.  

روش های تهیه نقشه :

برای تهیه ی نقشه ، ابتداد داده های مورد نیاز جغرافیایی ، جمع آوری می شود. این داده های ها مشتمل بر شکل موقعیت پدیده های طبیعی سطح زمین همچون رود، دریاچه، جنگل، ناهمواریها یا پدیده های انسانی همچون ساختمانها، جاده ها، معادن و نظایر آنهاست.بعد از جمع آوری داده ها می توان تصویر کوچک شده ی آنها را در موقعیت دقیقی نسبت به یکدیگر روی کاغذ نشان داد.امروزه گردآوری اطلاعات جغرافیایی برای تهیه ی نقشه به یکی از چهار روش زیر انجام می گیرد.1 – نقشه برداری زمینی 2 – نقشه برداری دریایی ( هیدروگرافی)  1 – نقشه برداری زمینی : 3 – به کمک سایر نقشه ها و مدارک موجود (نقشه های تلفیقی)  

برای گردآوری داده ها از منطقه ی مورد نیاز با دوربین نقشه برداری ( تئودولیت) ، موقعیت و ابعاد پدیده ها را بطور مستقیم روی در زمین اندازه گیری می کنند(برداشت) در این روش مکان و موقعیت پدیده ها نسبت به یکدیگر و نیز ابعاد هر پدیده به طور دقیق اندازه گیری می شود. سپس همه ی پدیده ها را به یک نسبت مشخص (مقیاس) کوچک کرده و به روی کاغذ منتقل می کنند. مثلاً برای نقشه برداری از یک زمین فوتبال یا هر پدیده دیگر، ابتدا دوربین نقشه برداری در یک نقطه ی مشخص استقرار می یابد (ایستگاه) و سپس 4 گوشه های پدیده اندازه گیری می شود. اعداد قرائت شده در این اندازه گیری عبارتند از : فاصله ی گوشه ها از ایستگاه و انحراف زاویه هر یک از گوشه های A,B,C,D نسبت به یکی از نقطه های گوشته زمین مانند A.

نقشه برداری چیست 40 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 40

نقشه برداری چیست ؟ نقشه برداری علمی است که ریاضیات عملی را با فنون اندازه گیری و هنر ترسیم توأم نموده و بوسیلة آن قطعاتی از سطح زمین را با کلیة عوارض آن در روی صفحة افقی نمایش می دهدبه طور کلی نقشه برداری را می توان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست. ولی به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیا، تعریف بالا را نمی توان جامع دانست. کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمانها در عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی، طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی، کنترل دائمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تأسیسات آبی، انتقال نقاط و امتدادها در معادن و راههای زیر زمینی، بررسی تغییرات پوستة زمین در زمین شناسی، تعیین میزان عمق آب و تهیة نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندرسازی، تهیة نقشة ابنیه و آثار تاریخی در باستانشناسی، پیکره های دیگری از دامنة فعالیتهای نقشه برداری را تشکیل می دهد به غیراز ریاضی و فیزیک که مبنای مبحثهای مختلف نقشه برداری است رشته های دیگری از علوم و فنون هستند که به طور مستقیم در کار تهیة نقشه دخالت دارند، روی این اصل نقشه برداری را به دو مفهوم اصلی و جداگانه تعریف می کنند مفهوم عام و مفهوم خاصمفهوم عام آن عبارت از جمیع علوم و فنونی است که در چاپ و تهیة نقشه دخالت دارند که در برابر کلمة کارتوگرافی استفاده می شودمفهوم خاص نقشه برداری عبارت از یک سلسله اندازه گیریهای طولی (افقی و عمودی) و زاویه ای و انجام محاسباتی بر روی این اندازه گیریها و سرانجام ترسیم نتایج حاصله بر صفحة تصویر است.

نکات اجرایی ساختمان سازی

1.  برای اندازه گیری عملیات خاکی در متره و برآورد از واحد متر مکعب استفاده می شود.

2.  آجر خطائی ، آجری است که در اندازهای  5×25×25  سانتیمتر در ساختمانهای قدیمی برای فرش کف حیاط و غیره بکار می رفت.

3. چنانچه لازم باشد در امتداد دیواری با ارتفاع زیاد که در حال ساختن آن هستیم بعدا دیوار دیگری ساخته شود باید لاریز انجام دهیم.

4.  هرگاه ابتدا و انتهای یک دیوار در طول دیوار دیگری بهم متصل شود ، به آن دیوار در تلاقی گفته می شود.

5. در ساختمانهای مسکونی (بدون زیرزمین)روی پی را معمولا بین  30  تا  50  سانتی متر از سطح زمین بالاتر می سازند که نام این دیوار کرسی چینی است.

6.  قوس دسته سبدی دارای زیبایی خاصی بوده و در کارهای معماری سنتی استفاده می شود.

7. حداقل ارتفاع سرگیر در پله  2  متر می باشد.

8.  ویژگیهای سقف چوبی :الف)قبلا عمل کلافکشی روی دیوار انجام می گیرد ب)عمل تراز کردن سقف در کلاف گذاری انجام می شود ج)فاصله دو تیر از  50  سانتیمتر تجاوز نمی کند د)تیرها حتی الامکان هم قطر هستند.

9.  گچ بلانشه کندگیر بوده ولی دارای مقاومت زیاد مانند سیمان سفید است.

10.  به سیمان سفید رنگ معدنی اکسید کرم اضافه می کنند تا سیمان سبز به دست آید.

11.  سنگ جگری رنگ که سخت ، مقاوم و دارای رگه های سفید و در سنندج و خرم آباد فراوان است.

12. دستگاه کمپکتور ، دستگاهی است که فقط سطوح را ویبره می کند ، زیر کار را آماده و سطح را زیر سازی می کند.

13.   عمل نصب صفحات فلزی (بیس پلیتها) در زمان  48  ساعت بعد از بتن ریزی صورت می گیرد.

14.   زمانی که خاک (زمین) بسیار نرم بوده و مقاومت آن کمتر از یک کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد از فونداسیون پی صفحه ای استفاده می گردد.

15.       قطر دایره بتون خمیری ، بر روی صفحه مخصوص آزمایش آب بتون ، حدود  30  تا  35  سانتیمتر می باشد.

16.       حدود درجه حرارت ذوب شدن خاک آجر نسوز  1600  درجه می باشد.

17.       نام آجری که از ضخامت نصف شده باشد ، آجر نیم لایی نامیده می شود.

18.       نام دیوارهای جداکننده و تقسیم پارتیشن نام دارد.

19.       عمل برداشتن خاک کف اطاق و ریختن و کوبیدن سنگ شکسته بجای آن را بلوکاژ می گویند.

20.       زمین غیر قابل تراکم هوموسی نامیده می شود.

21.       عمق پی های خارجی یک ساختمان در مناطق باران خیز حداقل  50  سانتیمتر است.

22.       نام فضای موجود بین دو ردیف پله چشم نامیده می شود.

23.       در سقف های چوبی حداکثر فاصله دو تیر  50  سانتیمتر است.

24.        سیمان نوع اول برای دیوارها و فونداسیونهای معمولی استفاده میگردد.

25.       اکسید آهن را برای تهیه سیمان قرمز رنگ ، با کلینگر سیمان سفید آسیاب می کنند.

26.       نام دیگر لوله های سیاه بدون درز مانسمان نام دارد.

27.       سریعترین و عملی ترین وسیله اجرای اتصالات ساختمان ،پلها و نظایر جوش می باشد.

28.       حاقل درجه حرارت برای بتن ریزی  10  درجه می باشد.

29.       ضخامت اندود سقف با ملات گچ و خاک باید بین  1  تا  2  سانتیمتر باشد.

30.       اندود زیر قیروگونی ، ماسه سیمان است.

31.       چنانچه گودبرداری از سطح زمین همسایه پائین تر باشد ، حداکثر فاصله شمعها  5/2  متر می باشد.

32.       در پی کنی های کم عمق در زمین های ماسه ای حدود زاویه شیب  30  تا  37  درصد می باشد.

33.       برای ایجاد مقاومت مناسب در طاق ضریس حداقل خیز قوس باید  3  سانتیمتر باشد.

34.       لوله های مانسمان سیاه و بدون درز ، گاز رسانی

نقشه برداری وسایل 18 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

نقشه برداری چیست ؟

نقشه برداری علمی است که ریاضیات عملی را با فنون اندازه گیری و هنر ترسیم توأم نموده و بوسیلة آن قطعاتی از سطح زمین را با کلیة عوارض آن در روی صفحة افقی نمایش می دهد

به طور کلی نقشه برداری را می توان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست. ولی به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیا، تعریف بالا را نمی توان جامع دانست. کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمانها در عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی، طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی، کنترل دائمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تأسیسات آبی، انتقال نقاط و امتدادها در معادن و راههای زیر زمینی، بررسی تغییرات پوستة زمین در زمین شناسی، تعیین میزان عمق آب و تهیة نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندرسازی، تهیة نقشة ابنیه و آثار تاریخی در باستانشناسی، پیکره های دیگری از دامنة فعالیتهای نقشه برداری را تشکیل می دهد

به غیراز ریاضی و فیزیک که مبنای مبحثهای مختلف نقشه برداری است رشته های دیگری از علوم و فنون هستند که به طور مستقیم در کار تهیة نقشه دخالت دارند، روی این اصل نقشه برداری را به دو مفهوم اصلی و جداگانه تعریف می کنند مفهوم عام و مفهوم خاص

مفهوم عام آن عبارت از جمیع علوم و فنونی است که در چاپ و تهیة نقشه دخالت دارند که در برابر کلمة کارتوگرافی استفاده می شود

مفهوم خاص نقشه برداری عبارت از یک سلسله اندازه گیریهای طولی (افقی و عمودی) و زاویه ای و انجام محاسباتی بر روی این اندازه گیریها و سرانجام ترسیم نتایج حاصله بر صفحة تصویر است

نقشه برداری در ایران

ایرانیان باستان نقش برجسته‌ای در پایه گذاری علم نقشه برداری داشته اند. اکتشافات دریایی که از زمان گذشته انجام گرفته است موید این مطلب است. در ایران باستان می‌‌توانستند عرض جغرافیایی را تعیین کنند ولی تعیین طول جغرافیایی با دشواری بسیار همراه بوده است.آنها برای مسافرتهای خود نیاز به نقشه داشتند و نقشه هایی نیز بدون توجه به فواصل رسم می شده است.تعیین موقعیت در روی زمین و فراهم آوردن هر گونه نقشه در جهان باستان نیز نیاز به در دست داشتن ابزارها و بهره وری ا ز قواعدی داشته است.مصریان روشهایی برای اندازه گیری ارتفاع بین دو نقطه و تعیین فاصله افقی آندو داشته‌اند طناب، ترازو گونیا از ابزارهای نخستین نقشه برداری بوده‌اند و کم کم تراز و خط کش و پرگار به آن افزوده گشت.

دانشمندان ایرانی به کمک استرلاب عرض جغرافیایی و با استفاده از ساعت آبی طول جغرافیایی را در هر نقطه از مرز اندازه گیری می‌‌کردند. ابوریحان بیرونی دانشمند بزرگ ایرانی در زمینه‌های گوناگون اندازه گیری نجومی،و فواصل بین شهرها،مطالعات بسیار ارزنده‌ای انجام داده است نقشه برداران قدیم برای تعیین امتداد، فاصله و زاویه وسایلی ساخته بودند که نخستین آنها ریسمان بود و همچنین برای تعیین تراز افقی تراز هایی ساخته بودند و این تراز در طول تاریخ فرمهای گوناگونی به خود گرفته است. کهن‌ترین آن تراز آبی بوده است که نوع تکامل یافته تر آن همان شیلنگ تراز است که بناهای امروزی از آن استفاده می‌‌کنند.

دوربین تئودولیت

کرجی دانشمند ایرانی مخترع دستگاههای با ارزشی بوده است. وی را می‌‌توان مخترع نخستین دوربین تئودولیت به شمار آورد. وی صفحه‌ای را مدرج کرده و لوله‌ای با قابلیت گردش 360 درجه برروی آن سوار کرد و این صفحه توسط زنجیری آویزان می‌‌شد و توسط شاقولی بر روی آن عمود می‌شد که با آن زوایای بین دو نقطه را می‌‌خواند و با استفاده از تئوریهای مثلثات ارتفاع کوه ها و اختلاف بلندی ها را بدست می‌‌آورد..اختراع قطب نما را نیزبه ایرانیان نسبت می‌‌دهند.

مفهوم GIS

مخفف Geographic Information System به معنی سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بستری برای ذخیره، نگهداری، مدیریت و تجزیه و تحلیل اطلاعات جغرافیایی می باشد و جهت کار همزمان با داده هایی که وابستگی مکانی (جغرافیایی) و توصیفی دارند، طراحی شده است.

برای بهره گیری صحیح از قابلیتهای یک GIS، در درجه اول نیاز به درک صحیح از سیستم GIS و سپس ساختار اطلاعات در آن میباشد.جهت پیاده سازی یک سیستم GIS، توجه به ماهیت و ساختار اطلاعات جغرافیایی متشکله آن که رکن اساسی هر سیستمGIS را تشکیل داده و توانمندیها و پتانسیلهای آن را تعیین میکند، اجتناب ناپذیر است.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک سیستم کامپیوتر مبنا می باشد که به عنوان یک مجموعه متشکل از سخت افزار، نرم افزار، اطلاعات جغرافیایی، نیروی انسانی و مدلهای پردازش داده، به منظور تولید، ذخیره سازی، نمایش، بازاریابی، پردازش، بهنگام رسانی و... اطلاعات جغرافیایی مربوط به عوارض و پدیده های مختلف، مورد استفاده قرارمی گیرد.