نقش باورهای دینی در پیشگیری از اعتیاد

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

موضوع مقاله :

نقش باورهای دینی در پیشگیری از اعتیاد

تهیه کننده :

تقی عباسی جماعت

دانشجوی رشته :

الهیات و معارف اسلامی

سال تحصیلی 88 – 87

چکیده :

مقاله حاضر گزارش قسمتی از مطالعات انجام یافته است که در آن به بررسی نقش باورهای دینی بر پیشگیری از اعتیاد پرداخته می شود.

در این مقاله سعی شده در مورد اعتیاد و معاد کیست؟ ارزش گذاری به کرامت انسانی و جوانب نیک و بد رفتارها، انتقال ارزشها به فرزندان و عوامل بازدارنده اعتیاد بررسی شود. اینکه مواد مخدر یکی از موانع جدی توسعه در جوامع است و روند دموکراسی کشورها را تهدید می کند و مصرف مواد می تواند. بر تمام بخش های جامعه تاثیر بگذارد و آینده ی جوانان را تهدید می کند و بهره گیری از راهبردهای متفاوت برای پیشگیری از اعتیاد ضروری است از جمله ارتقای فرهنگی مذهبی و باورهای دینی در کنار سایر راهبردهای مبارزه مواد مخدر مثمر ثمر می باشد. پس باید آموزش مناسب و با اطلاعات صحیح و موثق باشد و آموزش مقاومت در برابر سوء مصرف و عواقب آن با برنامه ی عمومی و اختصاصی مدارس یکی شود.

« فهرست مطالب »

عنوان صفحه

پیشگفتار 1

مقدمه 2

بیان مساله 4

انتقال ارزشها به فرزندان 8

تاثیرگذاری مواد مخدر 12

نقش باورهای مذهبی در پیشگیری از اعتیاد 14

پیشنهادات 15

نتیجه گیری 15

منابع و مأخذ 17

پیشگفتار :

تجربه جهانی در مسیر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد، نشانگر آن است که همزمان با تلاشهای پلیسی – انتظامی در تداوم مبارزه سخت افزاری با این پدیده می بایست حرکتهای فرهنگی و به عبارتی نرم افزاری نیز در این عرصه انجام پذیرد.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای فعال در امر مبارزه با این بلای خانمانسوز همواره تلاش های بی وقفه ای را در این عرصه انجام داده است.

با توجه به مأموریت محوله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای انجام فعالیت فرهنگی پیشگیری از اعتیاد دتشکیل دبیرخانه و تشکیل گروه کاری مرتبط با موضوع نمود و برنامه هایی را در جهت نیل به اهداف پیش بینی کرد و ضمن بررسی توانمندها و ظرفیت های علمی فرهنگی و هنری دعوت به همکاری و حضور فعال در این عرصه

ویژگی های لیلی از نظر نظامی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 49

موضوع مقاله : ویژگی های لیلی از نظر نظامی

به نام یگانه خالق هستی

الحمد لله الذی لا یبلغ مدحته القائلون ، و لا یحصی یغماءه العدون ، و لا یوذی حقه المجتهدون .

( با سپاس خداوندی را که سخنوران از ستودن او عاجزند و حسابگران از شمارش نعمت های او ناتوان و تلاشگران از ادای حق او درمانده اند … ) امام علی (ع)

«فهرست مطالب»

1-مقدمه

2-آغاز داستان

3-عاشق شدن لیلی و مجنون به یکدیگر

4-رفتن مجنون به نظاره ی لیلی

5-رفتن پدر مجنون به خواستگاری لیلی

6-در احوال لیلی

7-رفتن لیلی به تماشای بوستان

8-خواستگاری ابن سلام لیلی را

9-رسیدن نوفل به مجنون و جنگ کردن نوفل با قبیله ی لیلی

10-دادن پدر لیلی را به ابن سلام

11-بردن ابن سلام لیلی را به خانه ی خود

12-آگاهی یافتن مجنون از شوهر کردن لیلی و شکایت کردن با خیال لیلی

13-وداع کردن مجنون پدر را و آگاهی یافتن از مرگ پدر

14-رسیدن نامه ی لیلی به مجنون

15-رسیدن لیلی و مجنون به همدیگر و غزل خواندن مجنون نزد لیلی

16-وفات یافتن ابن سلام شوهر لیلی

17-صفت رسیدن خزان درگذشتن لیلی

18-زاری کردن مجنون در مرگ لیلی

19-وفات مجنون بر روضه ی لیلی

20-منابع و مأخذ مقاله

مقدمه :

در جهان با عظمت شعر و ادب ایران حکیم نظامی گنجه ای یکی از نوابغ نادر است ، تا آنجا که در میان شعرای بزرگ و عالی مقام پارسی زبان جز سعدی و فردوسی هیچ کس را نمی توان شایان مقایسه و سنجش با نظامی دانست . تازه در مقام این مقایسه هم باید در نظر داشت که دو شاعر هم سنگ در طبیعت باز هر کدام در شیوة خاص خود بر دیگری مزیت دارد . بهترین دلیل آنکه گر چه طبیعت نظامی و سعدی را در نبوغ و عظمت هم سنگ قرار داده است ولی به سبب کثرت ممارست ، سعدی در غزل و نظامی در مثنوی سر آمد سخنوران دوران است . در میان همه ی شعرای جهان نمی توان نظیر حکیم نظامی را یافت.

در تمام دیوان او یک لفظ رکیک و یک سخن زشت دیده نمی شود و از آغاز تا پایان زندگی هرگز یک بیت هجا ساخته است تا بدانجا که رشکبران و حسودان را هم به جای نفرین دعا کرده است . با اینکه نظامی در داستانها معاشقات قهرمانانش را به زبان شعر بیان می کند و حتی نزدیکی ها و همبستر شدن آنها را به زبان شعر توصیف می کند با این حال هرگز یک کلمه رکیک و یک لفظ زشت به کار نمی برد . این روش پرهیزکاری و عصمت و حیای نظامی میان شعرا همانندی ندارد ، مگر حکیم فردوسی که در اثر بزرگ وی شاهنامه هم از آغاز تا پایان یک کلمة رکیک و یک لفظ زشت دیده نمی شود .

نظامی در منظومه های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون عشق آمیخته به عفت را به سر حد کمال تعریف و توصیف و ترویج کرده است و گویی بدینسان خواسته کار شعرائی را که سرایندة ویس و رامین ها هستند و کتابی دشمن ناموس و خصم تاریخ عظمت اخلاقی ایران بوجود آورده اند جبران کند و عظمت اخلاقی ایرانیان را نگهبان باشد . لیلی و مجنون به خواهش ابوالمظفر شروان شاه که از نسل بهرام چوبین بوده است به نظم در آورده است و سرودن آن فقط چهار ماه طول کشیده است و در 585 به پایان رسیده است ...

لیلی و مجنون حماسه ای است مشحون از احساس و عاطفه و هیچ شباهتی به اصل عربی بی رنگ و بوی آن که نظامی از آن سود جسته است ندارد . غمنامه ی این داستان با پاره کردن زنجیرها که نمادی از قطع رابطه ی سنجیده از جامعة انسانی است به اوج خود می رسد . مجنون ( دیوانه ) فقط با نوعی رشتة روحی که او را با لیلی پیوند می دهد ، زنده است . منظومة لیلی و مجنون و خسرو و شیرین بسیار به هم نزدیک اند هر دو از عشق راستین سخن می گویند ولی در عین حال نقطه ی مقابل هم هستند .

قصة لیلی و مجنون تنها داستان عشقی نا مراد نیست . تصویری از یک جامعه ی در بسته و محکوم به سلطه ی بی رحم سنت ها هم هست . تصویر جامعه ای که هرگونه عدول از سنت ها را رد می کند و طی قرنها به آداب و رسوم کهن ی اجداد وفادار می ماند . شاید نزد خاطری که جستجوی یک جامعه ی آرمانی تکاپو دارد خالی از جاذبه به نظر نیاید .

آغاز داستان

گویندة داستان چنین حکایت کرده است ، آن لحظه که در این سخن سفت : در روزگاران قدیم مردی درویش نواز میهماندوست و چون خلیفة مشهور ، در ملک عرب بر عامریان حکومت می کرد که خاک عرب از نیم نامش آباد گشته بود . او به سال خوشه ای که آرزومندانه است تمنای فرزند داشت می خواست یادگاری بردیاری که دوست می داشت هدیه کرده باشد ، به نذر و نیاز پرداخت. کرمها کرد و به سائلان درمها داد .

خداوند بزرگ تضرعش پاسخ فرمود و نو رسته گلی چو ناز خندان عطایش فرمود. نامش قیس نهادند . قیس در باغ دلنوازی رست و سالی دو سه در نشاط و بازی بگذراند به هفت سالگی که قدم نهاد افسانه خلق شد جمالش ، پدر وی را به دبیر سپرد تا به درس و تعلیمش بپردازد در گروه پسران و دختران مکتب ، طنازی از قبیله ی نجد با چشمانش چون آهو ، زلفانی چون شب ، رخی چون چراغ ، دهانی چون تنگ شکر ، لیلی نام ، در کنار او می نشست . قیس در نگاه اول به مهر دل خریدش . لیلی نیز هوای او جست و در سینه هر دو مهر می

دانلود تحقیق اثرات طلاق بر روی کودکان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

عنوان مقاله :

اثرات طلاق بر روی کودکان

چکیده :

طلاق ، از مهم ترین پدیده های حیات انسانی محسوب می شود . این پدیده دارای اضلاعی است ، به تعداد جامعة انسانی. طلاق ، در ادبیات فارسی به معنای انفصال و جدایی بین دو نفر ، جدا شدن زن وشوهر از یکدیگر ، رها شدن از قید و بند نکاح و زناشویی آمده است .

طلاق ، یک پدیده روانی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و ... است که در کل بر فرآیند خانواده تأثیر به سزایی می گذارد و عوارض بسیار ناگواری بر روی فرد و جامعه به دنبال دارد . در اسلام از آن به عنوان « ابغض الحلال » یاد می شود .

کلید واژه : طلاق – کودکان .

مقدمه :

طلاق و فروپاشی خانواده ضمن بر هم زدن تعادل روانی – عاطفی افراد خانواده ، موجب بروز آسیبهای اجتماعی مانند فرار فرزندان از خانه ، سرقت ، قتل ، جنایت و... می شود . با توجه به آسیبهای اجتماعی پیامد طلاق و آثار بدی که به سلامت روانی – عاطفی افراد خانواده و به خصوص کودکان دارد ، بایستی تدابیر لازم برای حفظ و انسجام خانواده به کار برد . در حال حاضر جهان با روند رو به افزایش طلاق مواجه است .

آمار جهانی در ارتباط با طلاق مؤید این واقعیت است که در آمریکا 20 درصد کودکان در خانه هایی زندگی می کنند که فقط یکی از والدین ( به طور معمول مادر ) عهده دار خانواده است . ( کاپلان و سادوک ، 1991 م )

طلاق ، به هر دلیلی درست یا نادرست ، پیامهایی برای فرد و جامعه دارد . تأثیر طلاق بر فرزندان بسیار پیچیده و اسفبار است ، به طوری که آنها بطور ناخواسته درگیر تضادهایی می شوند که نه توان درک آنها را دارند و نه تاب تحمل و کنار آمدن با آن را .

روند سیر طلاق بدین صورت است ، که ابتدا تنش و درگیری میان زن و شوهر آغاز می شود و این روند در تکامل خود به بی علاقگی های عاطفی ، دوست نداشتن و سپس دشمنی علنی و واقعی با همسر منجر می شود .

مرحلة بعدی پیدایش فکر طلاق در یک یا هر دو زوجین است و روی آوردن یکی از طرفین به فرد یا افراد دیگر به عنوان محرم راز، در این جاست که خانواده ، شادابی خود را از دست می دهد ، آنگاه جدایی و طلاق صورت می گیرد .

عوامل مؤثر بر طلاق :

الف ) عوامل زیستی : شامل عدم تناسب سن ، ازدواج در سنین پایین ، بیماری های مسری ، عقیم بودن مرد و نازا بودن زن و ...

ب ) عوامل روانی و اخلاقی : شامل تزلزل پایه های ایمان و سقوط مبانی اخلاقی ، بدبینی ، سخت گیری ها و لجاجت زوجین نسبت به یکدیگر ، دروغگویی و ...

ج ) عوامل اجتماعی : شامل ناهماهنگی طبقاتی ، دخالتهای بی مورد دیگران ، ازدواج های اجباری ، تعدد زوجین و ...

اثرات طلاق بر روی کودکان :

اکثر والدین مطلقه ، در مورد واکنشهای کودکشان نسبت به جدایی و طلاق ، خیلی نگران هستند . آنها می خواهند بدانند آیا کودک من سالم و شاداب رشد خواهدکرد ؟

جامعه شناسان و روان شناسان ، اطلاعات قابل قبولی دربارة‌ اثرات طلاق بر روی کودکان ، در دسترس قرار داده اند . تحقیقات ، نشان می دهد ، که اثرات طلاق بستگی به سن کودک هنگام طلاق دارد . همچنین اثر طلاق بر کودک به فاکتورهایی مثل جنسیت ، شخصیت ، میزان ناسازگاری ، و درگیری والدین و حمایت های خانواده و دوستان کودک بستگی دارد .

سن کودک :

دربارة‌اثرات طلاق بر روی کودک کوچکتر از 2 تا 3 سال ، اطلاعات بسیار کم است . بچه های خردسال در صورت وقوع طلاق به طور معمول رنج نمی برند ، گرچه در صورتی که رابطه یا پیوند نزدیک ، بین یکی از والدها و کودک آسیب ببیند ، ممکن است مشکل به وجود آید .

والدین ، بایستی نسبت به برنامه های سرپرستی و مراقبت از کودک به توافق برسند ، آنچنان که کودک در حالی که ناسازگاری بین والدینش را تجربه می کند ، به رشد و نمو خود ادامه دهد .

نوزادی :

نوزادان ، نمی توانند تعارض را درک کنند ، اما ممکن است ، نسبت به تغییرات خلقی و سطح انرژی والدینشان واکنش نشان دهند . آنها ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند یا دچار اضطراب شوند .

کودکان پیش دبستانی :

کودکان از 2 تا 5 سالگی به این اعتقاد می رسند که باعث طلاق و جدایی والدین شان شده اند . به طور مثال ، ممکن است ، فکرکنند ، که اگر آنها شامشان را خورده بودند ، پدر از آنها دور نمی شد . کودکان پیش دبستانی ، از تنها ماندن یا ترک کامل ، هراس دارند . آنها به طور معمول تغییرات را انکار کرده و همکاری نمی کنند و ممکن است افسرده یا خشمگین شوند . همچنین ، ممکن است پرخاشگرانه و نافرمان عمل کنند ، اگر چه خواستار امنیت در پناه یک بزرگسال هستند .

کودکان سن مدرسه ای :

بسیاری از روان شناسان معتقدند ، سازگاری نسبت به جدایی و طلاق برای کودکان مدرسه ابتدایی از کودکان کودکستانی یا بزرگتر مشکل تر است . کودک مدرسه رو به اندازه کافی بزرگ است ، تا درد و رنج و ناشی از جدایی والدینش را درک کند و در عین حال برای درک یا کنترل واکنش نسبت به این درد و رنج ، خیلی کم سن و سال است . او ممکن است غم ، خجالت ، رنجش ، وفاداری دوطرفه و عصبانیت شدید را تجربه کند . توانایی کودک در بازی ، فعالیت وتعامل با کودکان دیگر ، ممکن است ، کمک کند تا از عهدة‌ وضعیت زندگی خانوادگی اش برآید .

کودکان در این سن امید دارند ، والدین شان نزد یکدیگر باز گردند . کودک ، ممکن است ، احساس طرد شدگی از سوی والدی که او را ترک کرده است ، داشته باشد و از سردرد یا دل درد شکایت کند.

نوجوانی :

نوجوانان 10 تا 19 ساله خشم ، ترس ، تنهایی ، افسردگی و گناه را تجربه می کنند . برخی از آنها احساس می کنند ، اگر در کارهای روزمره شان یا مراقبت از خواهر و برادرشان احساس مسئولیت کنند . روبه بزرگسالی دارند .

تحقیق در مورد مقاله ای کامل در مورد FAT32 NTFS 24 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 24 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

مقاله ای کامل در مورد FAT32 , NTFS

مهدی نوحه خوان

سیستم فایل NTFS چیست ؟

حتما تا کنون با عناوینی همچون FAT16 و FAT32 آشنا هستید . این دو از سیستم های فایلی مایکروسافت هستند که در حال حاضر با توجه به گسترش زمینه های مختلف سیستم های کامپیوتری ناکارآمد و غیر قابل اطمینان هستند.

یکی از مهمترین مشکلات امنیتی در سیستم FAT16 و FAT32 عدم توانایی در تعریف سطوح مجوز دسترسی به فایل ها و یا پوشه ها می باشد . که این امر می تواند به عنوان یکی از دلایل ناکارآمدی و قابل اطمینان نبودن این سیستم ها در سطوح شبکه باشد .

بر این اساس مایکروسافت سیستم فایلی جدیدی تحت عنوان NTFS را ایجاد نمود که از یک ساختار 64 بیتی پشتیبانی می کند و از این رو کاربران می توانند فایل هایی ایجاد کنند که طول نام آنها تا 256 کارکتر باشد .

چهار مجوز استاندارد در سیستم NTFS برای فایل ها و پوشه ها وجود دارند :

1- No Access: با انتخاب این گزینه کاربران هیچگونه مجوزی برای خواندن ، نوشتن و ... فایل یا پوشه مربوطه نخواهند داشت .

2- Read : با توجه به آنکه اجزاه خواندن یک فایل شامل اجرای آن نیز می باشد ،از این رو کاربری که این سطوح از دسترسی را داشته باشد می تواند فایل را اجرا کرده و آن را بخواند .

3- Change : این سطح دسترسی و مجوز ، کاربر را قادر می کند تا فایل را خوانده و در صورت لزوم تغییرات خود را در آن انجام دهد یا حنی فایل را حذف کند .

4- Full Control : با فعال بودن این گزینه کاربران دارای مجوز می توانند فایل را خواند ، تغییرات مورد نیاز را درآن ایجاد کرده و یا حذف کنند . در واقع تمام امکانات و اختیاراتی که کاربر در حالت Change دارد در این قسمت نیز وجود دارد و فرق این دو سطح مجوز در آن است که با داشتن مجوز Full Control ، کاربر می تواند حتی برای سایر کاربران سیستم دسترسی تعریف کند و یا دسترسی کاربر دیگر را از آن پوشه و یا فایل حذف کند .

از لحاظ امنیتی بهتر است حتی الامکان از این مجوز استفاده نکنید ، زیرا داشتن مجوز Change بالاترین سطح دسترسی را به کاربران می دهد مگر آنکه واقعا بخواهید کاربری امکان تعریف یا حذف مجوز برای سایرین را داشته باشد .

البته مجوزه های دیگری نیز چون Read Only ، No Execute، Execute Only ، Write Only و ... نیز قابل تعریف می باشند .

تعریف مجوزها

تعیین مجوز برای منابع اشتراکی شبکه مجوزهای بررسی شده در فوق در واقع برای تعیین سطح دسترسی کاربرانی است که از یک سیستم بطور مشترک استفاده می کنند . اما ممکن است سیستم شما در بین چندین سیستم دیگر و در یک شبکه قرار گرفته باشد و شما بخواهید با تعیین سطح دسترسی های مشخص امکان دسترسی به یک یا چند کاربر بدهید . پس از تعریف منابع اشتارکی در سیستم تان که می تواند فایل ها ، پوشه ها ، درایو ها ، چاپگر ، اسکنر و ... باشد ، کاربران دارای مجوز می توانند به این منابع دسترسی داشته باشند . با توجه به آنچه گذشت می توان سطوح دسترسی کاربران در سطح شبکه را نیز به شکل زیر تعریف کرد:

1- No Access: نازلترین سطح دسترسی (دسترسی وجود ندارد) 2- Read : اجرا و خواندن3- Change : اجرا ، خواندن و اعمال تغییرات4- Full Control : اجرا ، خواندن ، نوشتن و اعمال تغییرات ، تغییر در سطح مجوز ها

با توجه به این توانایی ها شما می توانید برای یک فایل و یا پوشه در هر دو وضعیت سیستم محلی و شبکه ، مجوزلازم را به کاربران بدهید . مثلا با تعیین مجوز Change برای یک فایل در سیستم محلی ، به کاربرانی که در پشت سیستم شما می نشینند امکان اعمال تغییرات را در فایل بدهید و با تعیین مجوز Read در سطح شبکه تنها امکان خواندن را به کاربرانی که از شبکه استفاده می کنند بدهید . البته در صورت جابجایی این سطوح ، یعنی تعیین مجوز Change, در سطح شبکه و Read در سطح سیستم محلی ، تنها مجوز Read که حداقل سطح دسترسی بین این دو است به کاربران داده می شود و کاربران شبکه نیز تنها می توانند فایل را خوانده و اجرا کنند . شکل زیر ، بوت سکتور یک ولوم قالب دار را با یک NTFS را شرح می دهد .وقتی یک ولوم NTFS را قالب بندی می کنید ، برنامه قالب بندی اولین 16 قسمت را برای بوت سکتور و کد بوت استرپ اختصاص می دهد.

Byte Offset

Field Length

Field Name

0x00

3 bytes

Jump Instruction

0x03

LONGLONG

OEM ID

0x0B

25 bytes

BPB

0x24

48 bytes

Extended BPB

0x54

426 bytes

Bootstrap Code

0x01FE

WORD

End of Sector Marker

در ولوم های NTFS ، اطلاعات رشته هایی هستند که BPB ها را از یک BPB گسترده شده دنبال می کند . ان اطلاعات که در رشته ها قرار دارند Ntldr( برنامه لود کننده NT ) را قادر می سازند تا لیست های فایل های اصلی ( MTF) را در طول شروع ، پیدا کنند. در ولوم های NT ، MFT در یک سکتور از پیش تعریف شده ، محدود نشده اند . این موضوع در مورد ولوم های FAT16 و FAT32 نیز صادق است . به همین خاطر اگر سکتور بدی در محل نرمال آنها قرار گیرد ، MFT ها می توانند جابه جا شوند. اگر اطلاعات خراب شده باشد ، MFT نمس تواند مستقر شود و ویندوز NT/2000 فرض را بر این خواهد گذاشت که ولوم قالب بندی نشده است .

مثال زیر روشن خواهد کرد که چگونه یک بوت سکتور ولوم NTFS هنگامی که وندوز 2000 در حال اجراست ، قالب بندی می شود . در

راهبردهای حل مسأله در ریاضی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

عنوان مقاله: راهبردهای حل مسأله در ریاضی

مقدمه

مسأله را می توان به زبان ساده تعریف کرد. هر گاه فردی بخواهد کاری انجام دهد ولی نتواند به هدف خود برسد، برایش مسأله ایجاد می شود. به عبارت دیگر هر موقعیت مبهم یک مسأله است. حل مسأله نوعی از یادگیری بسیار پیچیده است. مسأله و تلاش برای حل آن جزئی از زندگی هر فرد است. فرایند برخورد با شرایط زندگی همان مسأله است.

دو دیدگاه متفاوت در آموزش ریاضیات نسبت به حل مسأله وجود دارد:

1. ریاضی یاد بدهیم تا دانش آموزان بتوانند مسأله حل کنند.

2. ریاضی را با حل مسأله آموزش دهیم.

در دیدگاه اول آموزش ریاضی مطابق با محتوای موضوعی است و مفاهیم متفاوتی تدریس می شوند. انتظار داریم دانش آموزان با استفاده از دانش ریاضی خود مسائل متفاوت را حل کنند. اما در دیدگاه دوم آموزش ریاضیات از طریق حل مسأله اتفاق می افتد. یعنی دانش آموز مسأله حل می کند و در ضمن آن محتوا و مفاهیم جدید ریاضی را می سازد، کشف می کند و یا یاد می گیرد . در حال حاضر ، دیدگاه دوم در آموزش ریاضیات بیش تر مطرح است. در این نگاه حل مسأله نقطه ی تمرکز یا قلب تپنده ی آموزش ریاضیات است.

مهارت حل مسأله

اگر از معلمان ریاضی سؤال شود که مشکل اصلی دانش آموزان در درس ریاضی چیست؟ به یقین خواهند گفت: آنها در حل مسأله ناتوان هستند.

درمطالعه ی تیمز نیز همین موضوع را شاهد بودیم. چون در اغلب مسأله های آزمون کتبی این مطالعه عملکرد دانش آموزان پایین است. در واقع می توانیم بگوییم دانش آموزان توانایی یا مهارت حل مسأله را ندارند.

یکی از دلایل این ناتوانی ، فقدان طراحی برای آموزش مهارت حل مسأله به دانش آموزان بوده است. یا به عبارتی معلمان به آنها یاد نداده اند که چگونه مسأله را حل کنند. هر گاه دانش آموزان با مسأله ای روبروه شده و از حل آن عاجز مانده اند معلمان تنها به بیان راه حل یا پاسخ مسأله اکتفا کرده اند و نگاه های پرسش گر، کنجکاو ومتحیر دانش آموزان با این سؤال باقی مانده است: معلم ما چگونه توانست مسأله را حل کند؟ راه حل مسأله چگونه به فکر او رسید؟ چرا ما نتوانستیم راه حل مسأله را کشف کنیم؟

در خیلی از مواقع معلمانی که سعی کرده اند به طریقی حل مسأله را به دانش آموزان خود یاد دهند، راه را اشتباه رفته اند و آموزش های نادرست داده اند. برای مثال به دانش آموزان گفته اند: عددهای مسأله بسیار مهم اند. زیر آن ها خط بکشید. فراموش نکنید که باید از آن ها استفاده کنید. همین آموزش نادرست باعث شده است. دانش آموزان اطلاعات مسأله را به خوبی تشخیص ندهند. وقتی مسأله زیربرای دانش آموزان کلاس سوم مطرح شد، آن عدد 747 را در عملیات مسأله دخالت دادند و با آن عدد عبارت های جمع و تفریق و ... نوشتند:

« یک هواپیمای بوئینگ 747 با 237 مسافر در فرودگاه نشست و 130 مسافر را پیاده کرد. حالا این هواپیما چند مسافر دارد؟

یا برای دانش آموزان گفته اند که درمسأله بعضی از کلمه ها بسیار مهم است. برای مثال اگر کلمه روی هم را دیدید مسئله مربوط به جمع است و اگر کلمه ی اختلاف را دیدید حتماً باید تفریق کنید.

به همین دلیل در مسأله زیر که در مطالعه ی تیمز (2003) آمده بود، عده ای از از دانش آموزان کلاس چهارم شرکت کننده. در این مطالعه به اشتباه افتادند و مسأله را به جای ضرب، جمع کردند.

«در یک سالن سینما 15 ردیف صندلی وجود دارد. در هر ردیف 19 صندلی قرار دارد . این سالن روی هم چند صندلی دارد؟ »

بهتر است این روش های آموزش نادرست را به کار نبریم و به دنبال طرحی برای آموزش حل مسأله به دانش آموزان باشیم.

آموزش حل مسأله

آیا حل مسأله آموزش دادنی است؟ یکی از دلایل فقدان طرحی برای آموزش حل مسأله به دانش آموزان ، این است که آموزشگران ریاضی تا چندین سال پیش معتقد بودند که حل مسأله آموزش دادنی نیست بلکه یک هنر یا ویژگی و توانایی است که بعضی از انسانها دارند و بعضی ندارند. بنابراین هیچ کس تلاش برای حل مسأله به دانش آموزان نمی کرد. اما تعداد کسانی که درمورد آموزش حل مسأله تحقیق می کنند بیش تر است.

یکی از افرادی که در مورد چگونگی حل مسأله و آموزش آن تحقیق کرد جرج پولیا است. حاصل کار او در کتاب «چگونه مسأله حل کنیم» منتشر شد. مرحوم احمد آرام این کتاب را ترجمه کرده است. او در مقدمه ی کتاب خود می گوید: « من یک ریاضیدان هستم. متخصص آموزش ریاضی نیستم، اما علاقمندم بدانم چرا من می توانم مسأله ریاضی را حل کنم و دیگران نمی توانند؟ چرا بعضی از دانشجویان مسأله ریاضی را حل می کنند ولی بعضی نمی توانند؟ او همین سؤال ها را دنبال کرد و مدلی برای تفکر حل مسأله و آموزش راهبردها ارائه کرد. پولیا دو حرف اساسی دارد. 1- مدل چهار مرحله ای برای تفکر حل مسأله 2- آموزش راهبردها که البته نکته دوم در آموزش اهمیت بیشتری دارد.