لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
«ترتیب نماز»
الف ـ نماز و جهت گیری(قبله)
نمازگزار باید روبه قبله بایستد، هر شبانه روز باید جهت و خطّ خودش را روشن کند، قبله او باید ساده و پاک باشد، قبله و جهت او را باید خداوند تعیین کند نه خودش و نه طاغوت ها، هر مکان و جهتی ارزش قبله شدن ندارد، قبله رمز شناسایی مسلین از دیگران است از این جهت به مسلمین «اهل قبله» می گویند، مسلمانان با هر سلیقه و تفکر و از هر نسل و نژادی، باید جهت واحدی داشته باشند. اگر مال و مقام هر لحظه دل ما را به سویی می کشد، هنگام نماز باید دل از همه بکنیم و جهت واحدی داشته باشند. اگر مال ومقام هر لحظه دل ما را به سویی می کشد، هنگام نماز باید دل از همه بکنیم وجهت و خط خود را مشخص کنیم. کسی که جسم خود را رو به خانه خدا کند آمادگی آنزا پیدا می کند که قلب و روح خود را متوجه صاحب خانه کند. قبله ما کعبه است، اولین زمینی که برای مردم و عبادت نباشد. خانه ای که همه انبیاء دورش طواف کرده اند، خانه ای که ابراهیم پایه هایش را بالا برده و اسماعیل در کنارش به کارگری پرداخته است، خانه ای که برای همه مردم و برای همیشه باید درب هایش باز باشد و هیچ کسی به هیچ کس در آنجا حق تعرض ندارد و برای همه مقدس و از ملک هر کس آزاد است.
ب ـ وضو
وضو کلید نماز و نماز کلید بهشت است. برای عبادت خداوند مهربان و بجا آوردن نماز، خود را پاکیزه کرده و وضو می گیریم، یعنی به دستوری که گفته می شود دست و صورت خود را می شوییم و باچهره ای شاداب، آماده نماز می شویم. امام رضا(ع)فرمود: «آنکه به عبادت خدای بزرگ میایستد،باید خود را از آلودگی ها پاک کند، از سستی و بی حالی دور باشد، و با وضو، خود را برای سخن گفتن با خدای توانا پاک و آماده سازد»وضو، سبب پاکیزگی بدن و صفای روان آدمی است. در برخی موارد هم باید «غسل» کنیم، یعنی تمام بدن را بشوییم و هرگاه نتوانیم وضو بگیریم یا غسل کنیم باید به جای آن، عمل دیگری به نام «تیمم» انجام دهیم که صحیح می باشد.
ج ـ اذان و اقامه
اذان، شعار توحیدی مسلمانان است. سرودی زیبا، موزون و کوتاه که خداپرستان با شنیدن آن خود را برای راز و نیاز با خدا آماده می کنند. اذان، سرودی که با الله شروع و با الله خاتمه می یابد. اذان، به همه اعلام یم کند که وقت نماز فرا رسیده است و مستحب است قبل از نماز اذان بگوییم. بعد از اذان خوب است اقامه بگوییم تا با گفتن این ذکرهای نورانی برای ملاقات با خدا آماده شویم. اقامه با اذان بسیار شبیه است و اختلاف اندکی دارد.
دـ مسجد
بهترین مکانی را که اسلام برای نماز انتخاب و پیشنهاد کرده است تا همه مسلمانان از پیر وجوان کوچک وبزرگ، مرد و زن، فقیر و غنی، ضعیف و قوی در آن گردهم آیند و خدای بزرگ را پرستش کنند مسجد است. در روایات آمده است: «نماز در مسجد حتی اگر بتنهایی باشد، از نماز جماعت در خانه بهتر است» و نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است. انسان های با ایمان به مسجد می روند تا با آفریدگار مهربان خود به گفتگو و راز و نیاز بنشینند و از حال هم با خبر شوند و مشکلات یکدیگر را برطرف کنند تا صفا، صمیمیت، همدلی و همبستگی آنان بیشتر و بیشتر شود پس «مسجد» مکان مقدسی است و احترام آن بر همه واجب: یعنی هر نوع بی احترامی به مسجد یا نجس کردن زمین ، فرش، بام و دیوار آن حرام است و هرکس بفهمد که جایی از مسجد نجس شده است باید بی درنگ نجاست را از بین برده و آن مکان را پاک کند.
چه بپوشیم؟
لباسی را که انسان میخواهد بپوشد، چه در نماز و چه در غیر نماز، دارای شرایطی است که رعایت کردن آنها موجب خشنودی پروردگار متعال و سعادت ابدی است و چون بعضی از شرایط لباس در غیر حال نماز با حال نماز فرق دارند ما مطالب مربوط به هر کدام را جدای از هم نقل مینماییم.
شرایط لباس در غیر حال نماز
اگر انسان بخواهد در غیر حال نماز لباس بپوشد، باید لباس او دارای شرایطی باشد که ذیلا بدانها اشاره میشود:
1- غصبی نباشد:بنابراین اگر لباسی را بخرد و پولش را ندهد یا بنا نداشته باشد بدهد -ولوبه آن شخص قول داده باشد و یا با عین پولی که خمس به آن تعلق گرفته است، بخرد و یا در هنگام خریدن تصمیم داشته باشد از آن پول بدهد، در تمام این موارد چنین لباسی غصبی است و یا حکم لباس غصبی را دارد.
عروةالوثقی، شرائط لباس المصلی، مساله 8، 9.
2- بنابر احتیاط واجب، نباید مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه بپوشد.
یادآوری
1- زن باید در حال نماز، گردن خود را بپوشاند و همچنین بنا بر احتیاط واجب، باید آن مقداری که بعد از بستن روسری بر سر، از زیر گلو و چانه دیده می شود، بپوشاند.
عروةالوثقی، فی الستر والساتر، مساله 6.
2- در واجب بودن پوشش و شرط بودنش برای صحت نماز، فرقی بین نمازهای واجب و مستحب نیست، بلکه در توابع نماز هم واجب است مانند قضای اجزای فراموش شده نماز و بنابر احتیاط واجب در سجده سهو; بلی در نماز میت و سجده واجب قرآن و سجده شکر واجب نیست.
عروة الوثقی، فی الستر والساتر، مساله 9.
3- اگر در بین نماز به علت وزش باد یا غفلت، عورتش پیدا شود و بعد از لحظاتی متوجه شود، در اینجا اگر فوری میشود خود را پوشید، باید بپوشاند و نمازش صحیح است و حضرت امام میفرمایند:شایسته است احتیاطا این نماز را تمام کند و دوباره بخواند و اگر پوشیدن آن در وسط نماز زمان زیادی طول میکشد، در این صورت آن را بپوشاند و بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کرده و دوباره بخواند.
عروةالوثقی، فی الستر والساتر، مسال 11.
4- بر دختر بچهای که بالغ نشده است، پوشیدن سر و گردن و مو واجب نیست.
لباس نمازگزار
1-لباس نمازگزار شش شرط دارد:
اول: آنکه پاک باشد.
دوم: آنکه مباح باشد.
سوم: آنکه از اجزای مردار نباشد.
چهارم: آنکه از حیوان حرام گوشت نباشد.
پنجم: آنکه اگر نمازگزار مرد است، لباس او ابریشم خالص نباشد.
ششم: آنکه اگر نمازگزار مرد است، لباس او طلاباف نباشد.
«نمازهای واجب» شش نماز هستند:
1-نماز یومیه
2-نماز آیات
3-نماز میت (کسی که از دنیا رفته و مرده است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
«آثار و فواید فردی اجتماعی نماز»
آنچه مسلم است نمازی که در اسلام اینقدر ارزشمند و با اهمیّت است آثار و فواید زیادی هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی دارد که ما در اینجا به چند مورد از این فواید و آثار اشاره می کنیم:
الف ـ نماز حافظ تعادل در برابر خوبی و بدی است:
نماز عامل سازنده ای است که پایداری و مقاومت انسان را در فراز و نشیبهای زندگی حفظ می کند و نمازگزار در مقابل هر خیر و شر، خوبی و بدی، خویش را حفظ نموده و به هر بادی نمی لرزد. از این رو می بینیم خداوند در قرآن وقتی طبیعت دنیا پرست انسان را تبیین می کند و خصوصیّات آن را بیان می کند، بلافاصله نمازگزاران را از آن استثناء کرده و آنان را از این رذائل منزّه می داند.1
ب ـ نماز بهترین بازدارنده از فحشاء و منکر است:
«اقم الصلوه ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر»2 نماز را بپادار که نماز (انسان را) از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد» طبیعت نماز به گونه ای است که انسان را به یاد مبدأ و معاد می اندازد که این دو، بهترین ضامن اجرایی برای خودداری از کارهای زشت و ناپسند و انجام کارهای شایسته است، یعنی انسان وقتی به نماز می ایستد، تکبیر می گوید، خدا را از همه چیزی بالاتر و برتر می شمرد، به یاد نعمت های او افتاده حمد و سپاس او می گوید و او را به رحمانیّت و رحیمیّت می ستاید، به یاد روز قیامت می افتد، اعتراف به بندگی او کرده و از او یاری می جوید، راه راست یعنی راهی را که پیامبران و صدّیقین و شهیدان و صالحان رفته اند.»3 طلب می کند و از راه آنانی که مورد خشم خدا واقع شده و گمراهند به خدا پناه می برد.(مضمون سوره حمد) بعد برای خدا «رکوع می کند و در برابر او پیشانی عبودیّت بر خاک می نهد و غرق عظمت و بزرگی او می شود و خود برتربینی و خودخواهی را فراموش می کند. آنگاه شهادت به یگانگی او می دهد و گواهی به رسالت پیامبر(ص) می دهد.
بر پیامبرش درود می فرستد و از خداوند در خواست می کند که او را در زمرة بندگان صالح خود قرار دهد. مسلماً جنین انسانی که هر روز چند بار این مضامین را تکرار کند در قلب و روح او جنبشی بسوی حقّ و پاکی و جهشی بسوی تقوا پیدا می شود او از کارهای زشت دوری کند منتهی هر نمازی به همان اندازه که از شرایط کمال برخوردار باشد، تأثیر در این بازداشتن دارد. ممکن نیست کسی نماز بخواند و هیچ گونه تأثیری در او نبخشد، یعنی هر چند نمازش صوری باشد نهی از فحشاء و منکر، سلسله مراتب دارد.
ج ـ نماز عالی ترین عامل تزکیه و تهذیب نفس است:
نماز در میان عبادات دیگر در تزکیه انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. نماز محو کننده ی گناهان است به دلیل آیه قرآن که می فرماید:«انّ الحسنات یذهبن الّسیئات»1 «بدستی که نیکی ها، بدکاری ها را از بین می برد»
د ـ نماز نمودی از وحدت و یگانگی، امّت بزرگ است:
زیرا مسلمانان در وقت معیّن رو به جهت و قبله واحد با تشریفاتی خاص در صفوفی منظّم و یکپارچه، خداوند را پرستش می کنند تا بدین وسیله اتّحاد و یگانگی خود را در قالب امّتی که با ریسمان عبادت همه را به یکدیگر پیوند زده و متحد ساخته، نشان دهند. هـ ـ نماز برترین وسیله استعانت و کمک خواهی است که از پیشگاه خداوند بوسیله آن استمداد می نماییم.
نماز وسیله ای است که انبیاء(ع) و اولیاء الهی در رفع هر مشکلی و دفع هر شرّی و دورماندن از هر دشمنی به آن متمسّک می شدند چنانکه حضرت صادق(ع) می فرمایند:«هرگاه به شما غصّه ای از غصّه های دنیا روی آورد مانعی ندارد که وضو گرفته داخل مسجد شوید پس دو رکعت نماز بخوانید و دعا کنید و رسول خدا(ص) هرگاه غمگین می شدند به نماز پناه می بردند و علی(ع) هرگاه چیزی او را دلتنگ می کرد به نماز پناه می برد. آری نماز انسان را به قدرت لایز الی پیوند می دهد که همة مشکلات برای او سهل و آسان می شود همین احساس، سبب می شود که انسان در برابر حوادث، نیرومند و خونسرد باشد. انسان وقتی در برابر وقایع و حوادث سخت و مشکلات طاقت فرسا قرار می گیرد و نیروی خود را برای مقابله با آن ها ناتوان می بیند، نیاز به تکیه گاهی دارد که از هر جهت نامحدود و بی انتها باشد. نماز، او را با چنین مبدئی مربوط می سازد و با اتّکاء به او می تواند با روحی مطمئن و آرام امواج سهمگین مشکلات را در هم بشکند و با یاد خدا و تقرّب به او به هدفی که می خواهد برسد.
«نماز و تشریفات»
در روایات اسلامی می خوانیم که امامان ما برای نماز لباس مخصوص داشتند، لباس شرف یابی به حضور خداوند به خصوص نماز عید و جمعه را با لباس مخصوص برگزار می کردند. در نماز باران سفارش شده که امام جماعت لباس خود را وارونه بپوشد تا نشانة تذلل و خشوع بیشتری باشد. پارچه ای همانند حوله (هنگام نماز) بر دوش اندازد و این دستورها به ما نشان می دهد که حال نماز یک سری آداب و تشریفات مخصوص به خود دارد. نه تنها نماز بلکه هر امر مقدسی. موسی(ع) هم برای گرفتن آیات تورات نیز باید چهل شبانه روز مراسم و مناجات هایی در کوه طور داشته باشد. نماز یک پر از معنوی است که بدون آمادگی های همه جانبه امکان ندارد، تمام آداب و شرایط و احکام نماز را بتوان نشانة اهمیّت آن دانست و آن را به یک آداب رسمی همراه با تشریفات ویژه تشبیه کرد امام رضا(ع) لباسی را که در آن یک میلیون رکعت نماز خوانده بودند به «دعبل» شاعر انقلابی که بیست سال فراری دستگاه بنی عباس بود و در سنّ حدود 90 سالگی بعد از نماز صبح شهید شد جایزه دادند و مردم شهرستان قم برای خریداری آن لباس پول ها دادند ولی «دعبل» آن را نفروخت.
«نکات تربیتی نماز»
الف ـ نماز و طبیعت
نماز تنها یک توجّه قلبی نیست، عملی است همراه با مردم و با بهره گیری از طبیعت: باید به آسمان نگاه کرد تا وقط نماز را شناخت، به ستارگان نگریست تا قبله را شناخت، به آن توجه کرد تا پاک و مطلق و حلال و تمیز باشد، به خاک دقّت کرد تا برای سجده و تیمّم شرایط لازم را داشته باشد. عبادات الهی بدون طبیعت نمی شود. رسول اکرم(ص) سحرها به آسمان و ستارگان نگاه می کرد و فکر می کرد و می گفت: «ربّنا ما خلقت هذا باطلا» پروردگارا اینها را بیهوده خلق نکردی بعد به نماز می ایستاد، فکر در طبیعت یکی از راههای خداشناسی است. سعدی می
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
«ترتیب نماز»
الف ـ نماز و جهت گیری(قبله)
نمازگزار باید روبه قبله بایستد، هر شبانه روز باید جهت و خطّ خودش را روشن کند، قبله او باید ساده و پاک باشد، قبله و جهت او را باید خداوند تعیین کند نه خودش و نه طاغوت ها، هر مکان و جهتی ارزش قبله شدن ندارد، قبله رمز شناسایی مسلین از دیگران است از این جهت به مسلمین «اهل قبله» می گویند، مسلمانان با هر سلیقه و تفکر و از هر نسل و نژادی، باید جهت واحدی داشته باشند. اگر مال و مقام هر لحظه دل ما را به سویی می کشد، هنگام نماز باید دل از همه بکنیم و جهت واحدی داشته باشند. اگر مال ومقام هر لحظه دل ما را به سویی می کشد، هنگام نماز باید دل از همه بکنیم وجهت و خط خود را مشخص کنیم. کسی که جسم خود را رو به خانه خدا کند آمادگی آنزا پیدا می کند که قلب و روح خود را متوجه صاحب خانه کند. قبله ما کعبه است، اولین زمینی که برای مردم و عبادت نباشد. خانه ای که همه انبیاء دورش طواف کرده اند، خانه ای که ابراهیم پایه هایش را بالا برده و اسماعیل در کنارش به کارگری پرداخته است، خانه ای که برای همه مردم و برای همیشه باید درب هایش باز باشد و هیچ کسی به هیچ کس در آنجا حق تعرض ندارد و برای همه مقدس و از ملک هر کس آزاد است.
ب ـ وضو
وضو کلید نماز و نماز کلید بهشت است. برای عبادت خداوند مهربان و بجا آوردن نماز، خود را پاکیزه کرده و وضو می گیریم، یعنی به دستوری که گفته می شود دست و صورت خود را می شوییم و باچهره ای شاداب، آماده نماز می شویم. امام رضا(ع)فرمود: «آنکه به عبادت خدای بزرگ میایستد،باید خود را از آلودگی ها پاک کند، از سستی و بی حالی دور باشد، و با وضو، خود را برای سخن گفتن با خدای توانا پاک و آماده سازد»وضو، سبب پاکیزگی بدن و صفای روان آدمی است. در برخی موارد هم باید «غسل» کنیم، یعنی تمام بدن را بشوییم و هرگاه نتوانیم وضو بگیریم یا غسل کنیم باید به جای آن، عمل دیگری به نام «تیمم» انجام دهیم که صحیح می باشد.
ج ـ اذان و اقامه
اذان، شعار توحیدی مسلمانان است. سرودی زیبا، موزون و کوتاه که خداپرستان با شنیدن آن خود را برای راز و نیاز با خدا آماده می کنند. اذان، سرودی که با الله شروع و با الله خاتمه می یابد. اذان، به همه اعلام یم کند که وقت نماز فرا رسیده است و مستحب است قبل از نماز اذان بگوییم. بعد از اذان خوب است اقامه بگوییم تا با گفتن این ذکرهای نورانی برای ملاقات با خدا آماده شویم. اقامه با اذان بسیار شبیه است و اختلاف اندکی دارد.
دـ مسجد
بهترین مکانی را که اسلام برای نماز انتخاب و پیشنهاد کرده است تا همه مسلمانان از پیر وجوان کوچک وبزرگ، مرد و زن، فقیر و غنی، ضعیف و قوی در آن گردهم آیند و خدای بزرگ را پرستش کنند مسجد است. در روایات آمده است: «نماز در مسجد حتی اگر بتنهایی باشد، از نماز جماعت در خانه بهتر است» و نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است. انسان های با ایمان به مسجد می روند تا با آفریدگار مهربان خود به گفتگو و راز و نیاز بنشینند و از حال هم با خبر شوند و مشکلات یکدیگر را برطرف کنند تا صفا، صمیمیت، همدلی و همبستگی آنان بیشتر و بیشتر شود پس «مسجد» مکان مقدسی است و احترام آن بر همه واجب: یعنی هر نوع بی احترامی به مسجد یا نجس کردن زمین ، فرش، بام و دیوار آن حرام است و هرکس بفهمد که جایی از مسجد نجس شده است باید بی درنگ نجاست را از بین برده و آن مکان را پاک کند.
چه بپوشیم؟
لباسی را که انسان میخواهد بپوشد، چه در نماز و چه در غیر نماز، دارای شرایطی است که رعایت کردن آنها موجب خشنودی پروردگار متعال و سعادت ابدی است و چون بعضی از شرایط لباس در غیر حال نماز با حال نماز فرق دارند ما مطالب مربوط به هر کدام را جدای از هم نقل مینماییم.
شرایط لباس در غیر حال نماز
اگر انسان بخواهد در غیر حال نماز لباس بپوشد، باید لباس او دارای شرایطی باشد که ذیلا بدانها اشاره میشود:
1- غصبی نباشد:بنابراین اگر لباسی را بخرد و پولش را ندهد یا بنا نداشته باشد بدهد -ولوبه آن شخص قول داده باشد و یا با عین پولی که خمس به آن تعلق گرفته است، بخرد و یا در هنگام خریدن تصمیم داشته باشد از آن پول بدهد، در تمام این موارد چنین لباسی غصبی است و یا حکم لباس غصبی را دارد.
عروةالوثقی، شرائط لباس المصلی، مساله 8، 9.
2- بنابر احتیاط واجب، نباید مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه بپوشد.
یادآوری
1- زن باید در حال نماز، گردن خود را بپوشاند و همچنین بنا بر احتیاط واجب، باید آن مقداری که بعد از بستن روسری بر سر، از زیر گلو و چانه دیده می شود، بپوشاند.
عروةالوثقی، فی الستر والساتر، مساله 6.
2- در واجب بودن پوشش و شرط بودنش برای صحت نماز، فرقی بین نمازهای واجب و مستحب نیست، بلکه در توابع نماز هم واجب است مانند قضای اجزای فراموش شده نماز و بنابر احتیاط واجب در سجده سهو; بلی در نماز میت و سجده واجب قرآن و سجده شکر واجب نیست.
عروة الوثقی، فی الستر والساتر، مساله 9.
3- اگر در بین نماز به علت وزش باد یا غفلت، عورتش پیدا شود و بعد از لحظاتی متوجه شود، در اینجا اگر فوری میشود خود را پوشید، باید بپوشاند و نمازش صحیح است و حضرت امام میفرمایند:شایسته است احتیاطا این نماز را تمام کند و دوباره بخواند و اگر پوشیدن آن در وسط نماز زمان زیادی طول میکشد، در این صورت آن را بپوشاند و بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کرده و دوباره بخواند.
عروةالوثقی، فی الستر والساتر، مسال 11.
4- بر دختر بچهای که بالغ نشده است، پوشیدن سر و گردن و مو واجب نیست.
لباس نمازگزار
1-لباس نمازگزار شش شرط دارد:
اول: آنکه پاک باشد.
دوم: آنکه مباح باشد.
سوم: آنکه از اجزای مردار نباشد.
چهارم: آنکه از حیوان حرام گوشت نباشد.
پنجم: آنکه اگر نمازگزار مرد است، لباس او ابریشم خالص نباشد.
ششم: آنکه اگر نمازگزار مرد است، لباس او طلاباف نباشد.
«نمازهای واجب» شش نماز هستند:
1-نماز یومیه
2-نماز آیات
3-نماز میت (کسی که از دنیا رفته و مرده است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
«آثار و فواید فردی اجتماعی نماز»
آنچه مسلم است نمازی که در اسلام اینقدر ارزشمند و با اهمیّت است آثار و فواید زیادی هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی دارد که ما در اینجا به چند مورد از این فواید و آثار اشاره می کنیم:
الف ـ نماز حافظ تعادل در برابر خوبی و بدی است:
نماز عامل سازنده ای است که پایداری و مقاومت انسان را در فراز و نشیبهای زندگی حفظ می کند و نمازگزار در مقابل هر خیر و شر، خوبی و بدی، خویش را حفظ نموده و به هر بادی نمی لرزد. از این رو می بینیم خداوند در قرآن وقتی طبیعت دنیا پرست انسان را تبیین می کند و خصوصیّات آن را بیان می کند، بلافاصله نمازگزاران را از آن استثناء کرده و آنان را از این رذائل منزّه می داند.1
ب ـ نماز بهترین بازدارنده از فحشاء و منکر است:
«اقم الصلوه ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر»2 نماز را بپادار که نماز (انسان را) از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد» طبیعت نماز به گونه ای است که انسان را به یاد مبدأ و معاد می اندازد که این دو، بهترین ضامن اجرایی برای خودداری از کارهای زشت و ناپسند و انجام کارهای شایسته است، یعنی انسان وقتی به نماز می ایستد، تکبیر می گوید، خدا را از همه چیزی بالاتر و برتر می شمرد، به یاد نعمت های او افتاده حمد و سپاس او می گوید و او را به رحمانیّت و رحیمیّت می ستاید، به یاد روز قیامت می افتد، اعتراف به بندگی او کرده و از او یاری می جوید، راه راست یعنی راهی را که پیامبران و صدّیقین و شهیدان و صالحان رفته اند.»3 طلب می کند و از راه آنانی که مورد خشم خدا واقع شده و گمراهند به خدا پناه می برد.(مضمون سوره حمد) بعد برای خدا «رکوع می کند و در برابر او پیشانی عبودیّت بر خاک می نهد و غرق عظمت و بزرگی او می شود و خود برتربینی و خودخواهی را فراموش می کند. آنگاه شهادت به یگانگی او می دهد و گواهی به رسالت پیامبر(ص) می دهد.
بر پیامبرش درود می فرستد و از خداوند در خواست می کند که او را در زمرة بندگان صالح خود قرار دهد. مسلماً جنین انسانی که هر روز چند بار این مضامین را تکرار کند در قلب و روح او جنبشی بسوی حقّ و پاکی و جهشی بسوی تقوا پیدا می شود او از کارهای زشت دوری کند منتهی هر نمازی به همان اندازه که از شرایط کمال برخوردار باشد، تأثیر در این بازداشتن دارد. ممکن نیست کسی نماز بخواند و هیچ گونه تأثیری در او نبخشد، یعنی هر چند نمازش صوری باشد نهی از فحشاء و منکر، سلسله مراتب دارد.
ج ـ نماز عالی ترین عامل تزکیه و تهذیب نفس است:
نماز در میان عبادات دیگر در تزکیه انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. نماز محو کننده ی گناهان است به دلیل آیه قرآن که می فرماید:«انّ الحسنات یذهبن الّسیئات»1 «بدستی که نیکی ها، بدکاری ها را از بین می برد»
د ـ نماز نمودی از وحدت و یگانگی، امّت بزرگ است:
زیرا مسلمانان در وقت معیّن رو به جهت و قبله واحد با تشریفاتی خاص در صفوفی منظّم و یکپارچه، خداوند را پرستش می کنند تا بدین وسیله اتّحاد و یگانگی خود را در قالب امّتی که با ریسمان عبادت همه را به یکدیگر پیوند زده و متحد ساخته، نشان دهند. هـ ـ نماز برترین وسیله استعانت و کمک خواهی است که از پیشگاه خداوند بوسیله آن استمداد می نماییم.
نماز وسیله ای است که انبیاء(ع) و اولیاء الهی در رفع هر مشکلی و دفع هر شرّی و دورماندن از هر دشمنی به آن متمسّک می شدند چنانکه حضرت صادق(ع) می فرمایند:«هرگاه به شما غصّه ای از غصّه های دنیا روی آورد مانعی ندارد که وضو گرفته داخل مسجد شوید پس دو رکعت نماز بخوانید و دعا کنید و رسول خدا(ص) هرگاه غمگین می شدند به نماز پناه می بردند و علی(ع) هرگاه چیزی او را دلتنگ می کرد به نماز پناه می برد. آری نماز انسان را به قدرت لایز الی پیوند می دهد که همة مشکلات برای او سهل و آسان می شود همین احساس، سبب می شود که انسان در برابر حوادث، نیرومند و خونسرد باشد. انسان وقتی در برابر وقایع و حوادث سخت و مشکلات طاقت فرسا قرار می گیرد و نیروی خود را برای مقابله با آن ها ناتوان می بیند، نیاز به تکیه گاهی دارد که از هر جهت نامحدود و بی انتها باشد. نماز، او را با چنین مبدئی مربوط می سازد و با اتّکاء به او می تواند با روحی مطمئن و آرام امواج سهمگین مشکلات را در هم بشکند و با یاد خدا و تقرّب به او به هدفی که می خواهد برسد.
«نماز و تشریفات»
در روایات اسلامی می خوانیم که امامان ما برای نماز لباس مخصوص داشتند، لباس شرف یابی به حضور خداوند به خصوص نماز عید و جمعه را با لباس مخصوص برگزار می کردند. در نماز باران سفارش شده که امام جماعت لباس خود را وارونه بپوشد تا نشانة تذلل و خشوع بیشتری باشد. پارچه ای همانند حوله (هنگام نماز) بر دوش اندازد و این دستورها به ما نشان می دهد که حال نماز یک سری آداب و تشریفات مخصوص به خود دارد. نه تنها نماز بلکه هر امر مقدسی. موسی(ع) هم برای گرفتن آیات تورات نیز باید چهل شبانه روز مراسم و مناجات هایی در کوه طور داشته باشد. نماز یک پر از معنوی است که بدون آمادگی های همه جانبه امکان ندارد، تمام آداب و شرایط و احکام نماز را بتوان نشانة اهمیّت آن دانست و آن را به یک آداب رسمی همراه با تشریفات ویژه تشبیه کرد امام رضا(ع) لباسی را که در آن یک میلیون رکعت نماز خوانده بودند به «دعبل» شاعر انقلابی که بیست سال فراری دستگاه بنی عباس بود و در سنّ حدود 90 سالگی بعد از نماز صبح شهید شد جایزه دادند و مردم شهرستان قم برای خریداری آن لباس پول ها دادند ولی «دعبل» آن را نفروخت.
«نکات تربیتی نماز»
الف ـ نماز و طبیعت
نماز تنها یک توجّه قلبی نیست، عملی است همراه با مردم و با بهره گیری از طبیعت: باید به آسمان نگاه کرد تا وقط نماز را شناخت، به ستارگان نگریست تا قبله را شناخت، به آن توجه کرد تا پاک و مطلق و حلال و تمیز باشد، به خاک دقّت کرد تا برای سجده و تیمّم شرایط لازم را داشته باشد. عبادات الهی بدون طبیعت نمی شود. رسول اکرم(ص) سحرها به آسمان و ستارگان نگاه می کرد و فکر می کرد و می گفت: «ربّنا ما خلقت هذا باطلا» پروردگارا اینها را بیهوده خلق نکردی بعد به نماز می ایستاد، فکر در طبیعت یکی از راههای خداشناسی است. سعدی می
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
«آثار و فواید فردی اجتماعی نماز»
آنچه مسلم است نمازی که در اسلام اینقدر ارزشمند و با اهمیّت است آثار و فواید زیادی هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی دارد که ما در اینجا به چند مورد از این فواید و آثار اشاره می کنیم:
الف ـ نماز حافظ تعادل در برابر خوبی و بدی است:
نماز عامل سازنده ای است که پایداری و مقاومت انسان را در فراز و نشیبهای زندگی حفظ می کند و نمازگزار در مقابل هر خیر و شر، خوبی و بدی، خویش را حفظ نموده و به هر بادی نمی لرزد. از این رو می بینیم خداوند در قرآن وقتی طبیعت دنیا پرست انسان را تبیین می کند و خصوصیّات آن را بیان می کند، بلافاصله نمازگزاران را از آن استثناء کرده و آنان را از این رذائل منزّه می داند.1
ب ـ نماز بهترین بازدارنده از فحشاء و منکر است:
«اقم الصلوه ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر»2 نماز را بپادار که نماز (انسان را) از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد» طبیعت نماز به گونه ای است که انسان را به یاد مبدأ و معاد می اندازد که این دو، بهترین ضامن اجرایی برای خودداری از کارهای زشت و ناپسند و انجام کارهای شایسته است، یعنی انسان وقتی به نماز می ایستد، تکبیر می گوید، خدا را از همه چیزی بالاتر و برتر می شمرد، به یاد نعمت های او افتاده حمد و سپاس او می گوید و او را به رحمانیّت و رحیمیّت می ستاید، به یاد روز قیامت می افتد، اعتراف به بندگی او کرده و از او یاری می جوید، راه راست یعنی راهی را که پیامبران و صدّیقین و شهیدان و صالحان رفته اند.»3 طلب می کند و از راه آنانی که مورد خشم خدا واقع شده و گمراهند به خدا پناه می برد.(مضمون سوره حمد) بعد برای خدا «رکوع می کند و در برابر او پیشانی عبودیّت بر خاک می نهد و غرق عظمت و بزرگی او می شود و خود برتربینی و خودخواهی را فراموش می کند. آنگاه شهادت به یگانگی او می دهد و گواهی به رسالت پیامبر(ص) می دهد.
بر پیامبرش درود می فرستد و از خداوند در خواست می کند که او را در زمرة بندگان صالح خود قرار دهد. مسلماً جنین انسانی که هر روز چند بار این مضامین را تکرار کند در قلب و روح او جنبشی بسوی حقّ و پاکی و جهشی بسوی تقوا پیدا می شود او از کارهای زشت دوری کند منتهی هر نمازی به همان اندازه که از شرایط کمال برخوردار باشد، تأثیر در این بازداشتن دارد. ممکن نیست کسی نماز بخواند و هیچ گونه تأثیری در او نبخشد، یعنی هر چند نمازش صوری باشد نهی از فحشاء و منکر، سلسله مراتب دارد.
ج ـ نماز عالی ترین عامل تزکیه و تهذیب نفس است:
نماز در میان عبادات دیگر در تزکیه انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. نماز محو کننده ی گناهان است به دلیل آیه قرآن که می فرماید:«انّ الحسنات یذهبن الّسیئات»1 «بدستی که نیکی ها، بدکاری ها را از بین می برد»
د ـ نماز نمودی از وحدت و یگانگی، امّت بزرگ است:
زیرا مسلمانان در وقت معیّن رو به جهت و قبله واحد با تشریفاتی خاص در صفوفی منظّم و یکپارچه، خداوند را پرستش می کنند تا بدین وسیله اتّحاد و یگانگی خود را در قالب امّتی که با ریسمان عبادت همه را به یکدیگر پیوند زده و متحد ساخته، نشان دهند. هـ ـ نماز برترین وسیله استعانت و کمک خواهی است که از پیشگاه خداوند بوسیله آن استمداد می نماییم.
نماز وسیله ای است که انبیاء(ع) و اولیاء الهی در رفع هر مشکلی و دفع هر شرّی و دورماندن از هر دشمنی به آن متمسّک می شدند چنانکه حضرت صادق(ع) می فرمایند:«هرگاه به شما غصّه ای از غصّه های دنیا روی آورد مانعی ندارد که وضو گرفته داخل مسجد شوید پس دو رکعت نماز بخوانید و دعا کنید و رسول خدا(ص) هرگاه غمگین می شدند به نماز پناه می بردند و علی(ع) هرگاه چیزی او را دلتنگ می کرد به نماز پناه می برد. آری نماز انسان را به قدرت لایز الی پیوند می دهد که همة مشکلات برای او سهل و آسان می شود همین احساس، سبب می شود که انسان در برابر حوادث، نیرومند و خونسرد باشد. انسان وقتی در برابر وقایع و حوادث سخت و مشکلات طاقت فرسا قرار می گیرد و نیروی خود را برای مقابله با آن ها ناتوان می بیند، نیاز به تکیه گاهی دارد که از هر جهت نامحدود و بی انتها باشد. نماز، او را با چنین مبدئی مربوط می سازد و با اتّکاء به او می تواند با روحی مطمئن و آرام امواج سهمگین مشکلات را در هم بشکند و با یاد خدا و تقرّب به او به هدفی که می خواهد برسد.
«نماز و تشریفات»
در روایات اسلامی می خوانیم که امامان ما برای نماز لباس مخصوص داشتند، لباس شرف یابی به حضور خداوند به خصوص نماز عید و جمعه را با لباس مخصوص برگزار می کردند. در نماز باران سفارش شده که امام جماعت لباس خود را وارونه بپوشد تا نشانة تذلل و خشوع بیشتری باشد. پارچه ای همانند حوله (هنگام نماز) بر دوش اندازد و این دستورها به ما نشان می دهد که حال نماز یک سری آداب و تشریفات مخصوص به خود دارد. نه تنها نماز بلکه هر امر مقدسی. موسی(ع) هم برای گرفتن آیات تورات نیز باید چهل شبانه روز مراسم و مناجات هایی در کوه طور داشته باشد. نماز یک پر از معنوی است که بدون آمادگی های همه جانبه امکان ندارد، تمام آداب و شرایط و احکام نماز را بتوان نشانة اهمیّت آن دانست و آن را به یک آداب رسمی همراه با تشریفات ویژه تشبیه کرد امام رضا(ع) لباسی را که در آن یک میلیون رکعت نماز خوانده بودند به «دعبل» شاعر انقلابی که بیست سال فراری دستگاه بنی عباس بود و در سنّ حدود 90 سالگی بعد از نماز صبح شهید شد جایزه دادند و مردم شهرستان قم برای خریداری آن لباس پول ها دادند ولی «دعبل» آن را نفروخت.
«نکات تربیتی نماز»
الف ـ نماز و طبیعت
نماز تنها یک توجّه قلبی نیست، عملی است همراه با مردم و با بهره گیری از طبیعت: باید به آسمان نگاه کرد تا وقط نماز را شناخت، به ستارگان نگریست تا قبله را شناخت، به آن توجه کرد تا پاک و مطلق و حلال و تمیز باشد، به خاک دقّت کرد تا برای سجده و تیمّم شرایط لازم را داشته باشد. عبادات الهی بدون طبیعت نمی شود. رسول اکرم(ص) سحرها به آسمان و ستارگان نگاه می کرد و فکر می کرد و می گفت: «ربّنا ما خلقت هذا باطلا» پروردگارا اینها را بیهوده خلق نکردی بعد به نماز می ایستاد، فکر در طبیعت یکی از راههای خداشناسی است. سعدی می گوید: «هر نفسی که فرو می رود. ممّد حیات است و چون برآید مفرّح ذات،پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب»آری اگر نفس فرو نرود زندگی نداریم، اگر بد نگرد باز هم زندگی نداریم. ولی امام صادق(ع) می فرماید: در