لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
بطور کلی،کانی ها و سنگ ها در تأمین انرژی،مواد اولیه ی منابع وجواهر سازی کاربردهای فراوانی دارند.
تأمین انرژی :
انسان برای ادامه ی زندگی خود احتیاج به انرژی دارد. از انرژی برای متعادل ساختن دمای محیط زندگی و کار،راه اندازی صنایع و وسایل نقاط استفاده می کند. منبع اصلی تأمین انرژی سنگ ها هستند. از میان سه گروه سنگ ها، سنگ های رسوبی با تأمین ۸۷ درصد از انرژی مصرفی انسان اهمیت ویژه ای دارند.
/
نفت و گاز :
همه ی محصولات نفتی از نفت خام تهیه می شود. نفت خام مایعی تیره رنگ است و بوی مخصوص دارد. نفت خام ترکیب شیمیایی ثابت و معینی ندارد. اما بیشترین قسمت آن ترکیب هایی از هیدروژن و کربن است. نفت خام از موجودات بسیار کوچک دریایی به نام پلانکتون بوجود آمده که به حالت شناور در آب دریا زندگی می کنند. عمر پلانکتون ها معمولاً کوتاه است و پس از مرگ بقایای آن ها بر کف دریا فرو می ریزد. اگر شرایط در کف دریا مناسب باشد این بقایا در لابه لای رسوبات دانه ریز حفظ می شوند و پس از میلیون ها سال بر اثر فشار لایه های بالایی و گرما به نفت و گاز تبدیل می شوند.به سنگ هایی که نفت در آن ها تشکیل می شود، اصطلاحاً سنگ مادر می گویند. نفت پس از تشکیل، در اثر فشار از سنگ های دانه ریز مادر به سمت بالا حرکت می کند و اگر موانعی در سر راه آن نباشد، به سطح زمین می رسد و با هوا ترکیب می شود و به مواد بی ارزشی تبدیل می گردد. اگر در مسیر حرکت نفت لایه هایی از سنگ گچ یا سنگ های رستی،که به آن ها سنگ پوششی می گویند : قرار بگیرد و این لایه ها شکل مناسبی داشته باشند نفت دیگر نمی تواند به حرکت خود ادامه دهد و در درز و شکاف و حفره های سنگ های زیرین این لایه ها که به سنگ مخزن موسوم اند جمع می شود. معمولاً به همراه نفت و گاز مقداری آب شور هم وجود دارد.
/
فکر کنید:
چرا باوجود اینکه پلانکتون ها در دریاهای قدیمی به فراوانی وجود داشته اند، در همه ی رسوبات این دریاها نفت وگاز تشکیل نشده است؟
ممکن است رسوب گذاری به آرامی صورت گرفته باشد و پلانکتون ها تجزیه شده و از بین رفته باشند . ممکن است اکسیژن موجب اکسیده شدن آنها شده باشد
تحقیق کنید
۱ – بیشتر منابع نفت و گاز ایران در چه مناطقی قرار گرفته اند؟
خلیج فارس ، خوزستان،سرخس ،نواحی قم
۲ – سنگ مخزن و سنگ پوشش منابع نفت و گاز ایران را چه سنگ هایی تشکیل می دهند؟
سنگ آهک، سنگ گچ، مارن، ایندریت
۳ – کشور ما به چه کشورهایی گاز صادر می کند و چگونه؟
بوسیله کشتی به بسیاری از کشورهای صنعتی به وسیله لوله به ترکیه
زغال سنگ :
زغال سنگ نوعی سنگ رسوبی است. که از باقی ماندن گیاهان،بین لایه های رسوبی در طی زمان های بسیار زیاد،تشکیل شده است. می توان آثار ساقه و ریشه های گیاهان را در داخل لایه هایی از زغال سنگ ها و سنگ های اطراف آن، در معادن مشاهده کرد. همین مطلب از نظر زمین شناسان نشان دهنده ی منشأ گیاهی زغال سنگ است.زغال سنگ یکی از مهم ترین منابع انرژی و از عوامل بسیار مهم و تأثیرگذاری بر انقلاب صنعتی اروپا بوده است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 17
قوانین و اصولات کلی برای ساخت یک بیمارستان
قوانین و اصولات کلی برای ساخت یک بیمارستان که در این چهار چوب پیروی شود.
معماری بیمارستان
در حالی که بیمارستانها در گذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی، جراحی طراحی می شدند امروزه میتوان شاهد تغییر جهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستانهای امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرحهای سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاهتر میشود و علاقه به اتاقهای یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارهای خصوصی) بیشتر شده است.
قسمت بندی و تعین محدوده
یک بیمارستان عمومی به بخشهای مراقبت، معاینه و درمان، انبار و محل نگهداری موقت زباله، اداری و فن آوری تقسیم میشود. قسمتهای اقامتی و احتمالا بخشهای آموزشی و پژوهشی و همچنین بخشهای حمایتی برای عملیاتهای خدماتی نیز در یک بیمارستان عمومی وجود دارند.
انواع بیمارستانها
بیمارستانها را میشود به گروههای زیر تقسیم کرد: کوچکترین (تا 50تخت)، کوچک (تا150 تخت)استاندارد(تا600 تخت) و بزرگ. حمایت کنندگان مالی بیمارستانها ممکن است دولت، بنیادهای نیکوکاری یا خصوصی یا ترکیبی از اینها باشند. بیمارستانها را میتوان از جهت نوع فعالیت به بیمارستانهای عمومی، تخصصی و دانشگاهی تقسیم کرد.
بیمارستانهای دانشگاهی
بیمارستانهای دانشگاهی با بیشترین ظرفیت خدماتی را میتوان برابر با دانشکدههای پزشکی و بیمارستانهای عمومی بزرگ دانست. آنها امکانات تشخیص و درمانی گستردهای دارند و به طور اصولی پژوهش و آموزش را به پیش می برند.سالنهای سخنرانی و اتاقهای تشریح بایستی طوری گنجانده شوند که فعالیت بیمارستان توسط ناظرین مختل نشوند. بخشها باید بزرگ باشند تا هم ملاقات کنندگان و هم ناظران را در خود جای دهند. امکانات و نیازهای ویژه بیمارستانهای پزشکی ایجاب میکند اتاقها به صورت ویژهای طراحی شوند.
مفهوم طرح ریزی
موقعیت: محل پروژه باید دارای فضای کافی برای بخشهای اقامتی مستقل و دپارتمانهای مختلف بیمارستان باشد. بایستی در منطقه آرام باشد و در آینده نیز احتمال ساخت و ساز در اطراف آن وجود نداشته باشد مگر اینکه توسط محلهای مجاور تفکیک و مستثنی شده باشد. تجهیزات نبایستی بر اثر مه گرفتگی، باد شدید، گردوغبار، دود، بو وحشرات آسیب ببیند. زمین نباید آلوده باشد و برای گسترش فضا، زمینهای آزاد اطراف نیز در نظر گرفته شوند.
جهت:
بهترین جهت برای اتاق درمان و جراحی بین شمال غربی و شمال شرقی است. نمای بخش پرستاری در جهت جنوب به جنوب شرقی مناسب است آفتاب صبحگاهی دلپذیر، گرمای کم، مزاحمت کم نور آفتاب (احتیاج به تاریک کردن اتاق نیست)، هوای ملایم در عصر ها، اتاقهایی که رو به شرق و غرب هستند به نسبت دارای آفتاب گیری بیشتر هستند اگر چه از آفتاب زمستانی بهره کمتری می برند. جهت بخشهای بیمارستان که دارای اقامت متوسط کوتاهی هستند مهم نیست برخی مقررات انظباطی تخصصی حکم میکنند که بیماران در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند که اتاقهای رو به شمال برای آنها مناسب است.
تصویر:
یک بیمارستان قرار است گسترش یابد، طراحی آن شامل چهار فاز سازندگی میشوند یک محیط بسته بزرگ که شامل یک پارک ساخته خواهد شد که پنجرهها بتوانند رو به آن باز شوند بدون آنکه صدا مزاحمت ایجاد کند.
اشکال ساختمانی درمانگاه بیماران سرپایی:
محل درمان بیماران سر پایی دارای اهمیت ویژهای است. جداسازی مسیر بیماران سرپایی و بیماران بستری شونده باید در اوائل برنامه ریزی مد نظر قرار گیرد.با این حال راه دسترسی به دپارتمانهای پرتو ایکس و جراحی بایستی نزدیک باشد. امور مربوط به بیماران سرپایی هر روز مهمتر میشوند. بنابراین به اتاقهای انتظار بزرگتر و اتاقهای درمان بیشتری نیاز است.
راهروها:
راهروها باید برای بیشترین جریان گردشی طراحی شوند. در کل، راهروهای دسترسی بایستی حداقل دارای 50/1 متر پهنا داشته باشند. راهروهایی که بیماران را با تخت متحرک جابجا میکنند باید حداقل دارای پهنای موثر 25/2 متر باشند. سقف معلق در راهروها میتوانند تا 40/2 متر ارتفاع داشته باشند. پنجرههای نورگیر و هواگیر نبایستی بیش از 25 متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. پهنای مفدار راهروها نباید توسط برآمدگیهای دیوار، ستونها و عناصر دیگر ساختمان مختل و محدود شود. در را هروهای بخش باید با توجه به مقررات داخلی در برای خروج دود سیگار تعبیه شود.
درها:
در طراحی درها بهداشت باید در نظر گرفته شود. لایه سطحی در بایستی دارای مقاومت بلند مدت در برابر نظافت مداوم توسط تمیزکنندهها و میکروب کشها باشد و بایستی طوری طراحی شود که مانع انتقال صدا، بوهای نا مطبوع و جریان هوا باشند. درها نیز بایستی دارای همان استاندارد عایق بندی در برابر صدا باشد که دیوارهای اطراف از آن برخوردارند. چوب دوروکشه در باید حداقل توانایی کاهش صدا تا25 دسی بل را داشته باشد. ارتفاع دقیق دربها به نوع و عمل آنها بستگی دارد.
درهای معمولی m 20/2 -10/2
دروازههای عبور وسایل نقلیه m 50/2
ورودی انتقالات m 80/2- 70/2
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
دستورالعمل و ضوابط کلی تاسیسات عایق بندی ساختمان
مقدمه :
تلاش برای بهینه سازی و مصرف سوخت در ساختمانها از اهداف عمده بخش ساختمان و مسکن میباشد تمامی فعالیتهائیکه می توانند به نوعی در بهینه سازی مصرف سوخت موثر باشند از قبیل : عایقکاری حرارتی ساختمان ، عایقکاری تاسیسات مکانیکی ، استفاده از تجهیزات با راندمان بالا ، مصالح مرغوب (مانند پنجرههای دوجداره) و طراحی مناسب در راستای جلوگیری از اتلاف انرژی از اهم فعالیتهای مدیریت ساختمان می باشد .
ضوابط و دستورالعمل ها :
تعریف ـ به منظور عملکرد و بهرهبرداری مطلوب از یک ساختمان رعایت اصول و بکارگیری سیستمهای موثر در یک ساختمان یکی از شاخص های اصلی محسوب می شود
الف ـ ضوابط و دستوالعمل خاص منطقه
در این رابطه کلیه دستور العمل های اجرائی و ضوابط و مقررات در صدور پروانه های ساختمانی با در نظر گرفتن موارد مشروحه ذیل به عنوان پیوست نیز بایستی مدنظر و رعایت قرار گیرند .
۱-۱- رعایت نماهای متناسب و همگون و هماهنگ با شرایط اقلیمی منطقه و زیباسازی هر محله در ناحیه شهری .
۱-۲- رعایت الگوهای معماری تعیین شده درخصوص سقفهای شیبدار در شهرکهای تعریف شده .
۱-۳- پوشش مشبک (دیوار حائل و مقاوم) و زیبا در مقابل کولرهائیکه در تراس نصب می شوند .
۱-۴- پوشش اطراف کانالهای کولر در بام ساختمانها با عایق حرارتی و مصالح ساختمانی ضرورت دارد .
۱-۵- اجراءسیستم لوله کشی دوگانه (جداسازی آب شرب از آب غیرشرب) در سرویسهای بهداشتی و آشپزخانه ها واحدهای ساختمانی به منظور صرفه جویی لازمه .
۱-۶- رعایت ضوابط و اجراء تونل های تاسیسات شهری براساس ضوابط تعریف شده به منظور استفاده بهینه و ایمنی از سیستم های : برق رسانی ، تلفن و ارتباطات ، آب خام (آتشنشانی و مصرف غیرشرب) و آب شرب به منظور ایمن سازی معبرهای ترددی شهرکها و محله ها و جلوگیری از تخریب خیابان می باشد .
۱-۷- اجراء لولههای فاضلاب (عدم استفاده از چاههای جذبی)و هدایت خطوط لولههای فاضلاب فرعی به خطوط اصلی دفع فاضلاب به تصفیه خانه مرکزی منطقه ضروری می باشد.
۱-۸- رعایت مقررات و ضوابط اصول ایمنی و حریم های تعریف شده شرکتهای : گاز ، آب و فاضلاب، برق و .. بایستی مدنظر قرار گیرند .
۱-۹- استفاده از آب غیرشرب جهت مصارف فضای سبز و سرویس های بهداشتی و تاسیساتی واحدهای ساختمانی و همچنین استفاده از مخازن آب خام ذخیره شده جهت آتش نشانی در موارد فوق الذکر به منظور جلوگیری از رکورد و غیرفعال شده سیستمهای آتش نشانی در هر محله از شهرکها مورد نظر است .
۱-۱۰- اجراء موتورخانه مرکزی جهت یک یا چند بلوک به منظور صرفه جوئی اقتصادی و فنی در مجموعه های ساختمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد .
ب ـ ضوابط و دستوالعمل عمومی و کلی
در این رابطه رعایت کلیه دستورالعملها و ضوابط کلی مندرج در کلیه مباحث مقررات ملی ساختمان نشریه ۱۲۸ و آئین نامه های سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که در زمینه های تاسیساتی و ساختمانی و بالاخص مطالب مهم مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان که توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان اعلام گردیده است بایستی به طور خاص و عام در کلیه طرحها و محاسبات تاسیساتی و ساختمان به عنوان پایه و اساس در نظر گرفته شوند.
• با توجه به اهمیت موضوع فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان و همچنین دستورالعملهای طراحی و محاسباتی تاسیساتی ساختمان را همراه با شرح مختصری از نکات مبحث نوزدهم که صرفه جویی در مصرف انرژی ساختمانی می باشد (مطروحه ذیل) بیان می گردد .
۱- دستورالعمل های طراحی و محاسباتی تاسیساتی ساختمان
۲- فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان
۳- رئوسمطالبمهم مبحث نوزدهم و شرح مختصری صرفه جویی مصرف انرژی در ساختمان
۴- نقطه نظرات فنی و اقتصادی و نتایج حاصل از اقدامات بهینه سازی .
۵- پایه و اساس کنترل و بررسی طرحها و نظارت بر اجراء طرحهای تاسیساتی
• فهرست راهنمای مباحث تاسیساتی ساختمان
رعایت مقررات و مطالب مندرج در راهنمای مباحث تاسیساتی (مکانیکی و الکتریکی) در طرح و اجراء و نظارت ضروری و براساس مصوبات لازم الاجراء می باشد .
- مبحث ۱۲ : ایمنی و حفاظت کار در حین اجراء
- مبحث ۱۴ : تاسیسات گرمایی تعویض هوا و تهویه مطبوع
- مبحث ۱۶ : تاسیسات بهداشتی
- مبحث ۱۸ : عایق بندی و تنظیم صدا
- مبحث ۱۹ : صرفه جویی و مصرف انرژی در ساختمان
راهنمای مباحث تاسیسات الکتریکی مقررات ملی ساختمان ایران عبارتند از :
- مبحث ۱۳ : طرح و اجراء تاسیسات برقی ساختمانها
- مبحث ۱۵ : آسانسورها و پله های برقی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .DOC ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 80 صفحه
قسمتی از متن .DOC :
1- نگرش کلی بر توربینهای گاز
دنیای توربین گاز اگر چه دنیای جوانی است لیکن با وسعت کاربردی که از خود نشان داده، خود را در عرصهی تکنیک مطرح کرده است . زمینههای کاربرد توربینهای گاز در نیروگاهها و بهخصوص در مواردی که فوریت در نصب و بارگیری مدنظر است میباشد. همچنین به عنوان پشتیبان واحد بخار و نیز مواقعی که شبکه سراسری برق از دست میرود یعنی در خاموشی مورد استفاده قرار میگیرد.
مضافاً اینکه توربوکمپرسورها که از انرژی حاصله روی محور توربین برای تراکم و بالا بردن فشار گاز استفاده میشود، در سکوهای دریایی ، هواپیماها و ترنها استفاده میشود .
مختصری از سرگذشت توربینهای گاز از سال 1791 میلادی تا به امروز بهشرح زیر میباشد .
اولین نمونه توربین گاز در سال 1791 توسط Jonh Barber ساخته شد . نمونه بعدی در سال 1872 توسط Stolze ساخته شد که شامل یک کمپرسور جریان محوری چند مرحلهای به همراه یک توربین عکسالعملی چند مرحلهای بود که یک اتاق احتراق نیز در آن قرار داشت . اولین نمونه آمریکایی آن در 24 ژوئن 1895 توسط Charles G.Guritis ساخته شد. اما اولین بهرهبرداری و تست واقعی از توربین گاز در سال 1900 م بوسیله Stolz صورت گرفت که راندمان آن بسیار پایین بود . در همین سال ها در پاریس یک توربین گاز بوسیله برادرانArmangand ساخته شد که دارای نسبت فشار تقریبی 4 و چرخ کوریتس به ابعاد 5/93 سانتیمتر قطر با سرعت rpm 4250 بود که دمای ورودی به توربین حدود 560اندازهگیری شد و راندمان آن در حدود 3% بود. H.Holzwarth اولین توربین گاز با بهره اقتصادی بالا را طراحی کرد، که در آن از سیکل احتراق بدون پیشتراکم استفاده میشد و قسمت اصلی یک ماشین دوار با تراکم متناوب بود.
همچنین Stanford سال 1919 یک توربین گاز که دارای سوپر شارژر بود، ساخت که در هواپیما نیز از آن استفاده شد. اولین توربین گازی که برای تولید قدرت مورد استفاده قرار گرفت بهوسیله Brown Boveri ساخته شد. وی از یک توربین گاز برای راندن هواپیما استفاده کرد. همچنین در سال 1939 م، وی یک توربین گاز با خروجی MW 4 ساخت که بر اساس سیکل ساده طراحی شده بود و کارکرد پایینی داشت. این توربین تنها به مدت 1200 ساعت مورد بهرهبرداری قرارگرفت و عیوب مکانیکی فراوان داشت . از جمله اصلاحات وی برروی توربین ، بالا بردن راندمان آن به میزان 18% بود.
در انگلستان گروهی به سرپرستی Whittle در سال 1936 م یک کمپرسور سانتریفوژتک مرحلهای با ورودی دوطرفه و یک توربین تک مرحلهای کوپل شده به آن را به همراه یک اتاق طراحی کردند. اما با تست این موتور نتایج چندان راضیکنندهای بهدست نیامد. در سال 1935م در آلمان شخصی بهنام Hans Von یک توربوجت با کمپرسور سانتریفوژ ساخت که از مزایای خوبی نسبت به نمونههای قبلی برخوردار بود. در آمریکا کمپانیAlis Chalmers اصلاحات فراوانی برروی راندمان توربینهای گاز و کمپرسورها انجام داد و راندمان کمپرسور را به 70% - 65% و راندمان توربین را به 65% -60% رسانید.
در سال 1941م کمپانی British Wellond یک توربوجت ساخت که در هواپیما مورد استفاده قرار گرفت . این توربوجت با آب خنککاری میشد. در سال 1942م کمپانی German Jumo یک توربوجت ساخت که در جنگ جهانی دوم نیز از آن استفاده شد. در این سالها استفاده از موتور توربوجت برای هواپیماها رشد فزایندهای به خود گرفت و هواپیماهای جنگی بسیاری در آمریکا، آلمان و انگلیس ساخته شد. در سال 1941م در سوئیس از یک توربین گاز برای راهاندازی لوکوموتیو استفاده شد که دارای قدرت 1700 اسب بخار و راندمان 4/18% به همراه بازیاب حرارتی بود.
در سال 1950م کمپانی Rovet Car از توربین گاز در اتومبیلها استفاده کرد که شامل کمپرسور سانتریفوژ، توربین تکمرحلهای جهت گرداندن کمپرسور و توربین قدرت جداگانه بود که از مبدل حرارتی نیز در آن استفاده شد. در سال 1962م کمپانی General Motors یک توربین گاز به هماه بازیاب ساخت که مصرف سوخت آن نسبت به نمونه مشابه 36% کاهش داشت .
در سال 1979م با توافق بین سازندگان بزرگ توربین گاز، استانداردی جهت کاهش میزان NOx وCO دود خروجی ازتوربین گاز نوشته شد . در خلال سالهای بعد تغییرات فراوانی در نوع سوخت، متریال روشهای خنککاری و کاهش نویز و سر و صدا بهوسیله شرکت NASA صورت گرفت.
در 15 سال گذشته توربین گاز، خدمات فزآیندهای را در صنعت و کاربردهای پتروشیمی در سراسر جهان ارائه داده است. انسجام ، وزن کم و امکان کاربرد سوخت چندگانه موجب استفاده از توربین گاز در سکوهای دریایی نیز شدهاست .
امروزه توربینهای گازی وجود دارند که با گاز طبیعی ، سوخت دیزل ، نفت ،متان ، گازهای حرارتی ارزش پایین ، نفت گاز تقطیرشده و حتی فضولات کار میکنند و روز به روز تلاشها در جهت تکمیل و اصلاح عملکرد آن ادامه دارد.
1-2- مقایسه نیروگاه گازی با نیروگاههای دیگر
شکل (1-2) مقایسه میزان حرارت در چهار نمونه سیکل داده شده را نشان میدهد.
باتوجه به شکل (1-2) بدیهی است که هرچه درجه حرارت توربین افزایش مییابد میزان حرارت بیشتر جلب توجه میکند.
بعضی از عوامل قابل ملاحظه در تصمیمگیری برای انتخاب نوع نیروگاه که متناسب با نیازهای موجود باشند، عبارتند از:
هزینه سرمایهگذاری
زمان لازم از برنامهریزی و طراحل تا اتمام کار هزینههای تعمیراتی و هزینههای سوخت.
توربین گاز کمترین هزینه تعمیراتی و سرمایهگذاری را دارد. همچنین سریعتر از هر نوع نیروگاه دیگری اتمام مییابد و به مرحله بهرهبرداری میرسد.
از معایب آن میتوان به اتلاف حرارتی زیاد اشاره کرد
طراحی هر توربین گاز باید در برگیرنده معیارهای اساسی براساس ملاحظات بهرهبرداری باشد. بعضی از معیارهای عمده عبارتند از :
راندمان بالا
قابلیت اطمینان بالا و در نتیجه قابلیت دسترسی بالا
سهولت سرویس
سهولت نصب و تست
تطابق با استانداردهای مربوط به شرایط محیط
ترکیب سیستمهای کمکی و کنترل که در نتیجه درجه قابلیت اطمینان بالایی را بهدست میدهند.
قابلیت انعطاف در تطابق با سرویسها و نیز سوختهای مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
دید کلی
روز به روز ازدواجهای ناشاد بیشتری به طلاق ختم میشوند. حدس و گمانهایی راجع به خاستگاه افزایش نرخ طلاق وجود دارند که عبارتند از: افت اخلاقی ، خودخواهی فزاینده نسل من ، جستجو برای تجارب جدید و ناتوانی آدمیان در ایجاد روابط عمیق. امروزه تحریمهای اجتماعی در برابر طلاق از بین رفته است. شاید شگفتی واقعی در آن نباشد که نرخ طلاق این چنین افزایش یافته است. شگفتی حقیقی آن است که در دورهای که هزینههای متارکه که تا چنین حد کافی کاهش یافته ، تا بدیناندازه دیرپا و مقاوم است.
جنبههای مختلف طلاق
محققی به نام بوآن اظهار میدارد که وقتی ازدواج از هم میپاشد، در اثر آن چندین نوع طلاق ایجاد میشود:
طلاق عاطفی زمانی رخ میدهد که ازدواج دستخوشی تباهی میشود (اما ممکن است تا بعد از حکم طلاق ادامه یابد.)
طلاق قانونی
طلاق اقتصادی ، که در رابطه با پول و توافقهای مالی (مانند مهریه) است.
طلاق هم والدی ، که در ارتباط با نگهداری و سرپرستی از فرزند ، خانوادههای تک والدی ، یا حق ملاقات یا فرزندان است.
طلاق اجتماعی ، که در زمینه تغییر روابط با جمع دوستان همسر رخ میدهد.
طلاق روانی ، که در حضور مسائل مربوط به بازیابی خود پیروی فردی و مشکلات مربوط به فکر کردن براساس ضمیر «من» و نه «ما» است.
اثرات طلاق
پس از طلاق ، به دلایل مختلف ممکن است عزت نفس دچار آسیب شود. بسیاری از افرادی که متارکه کردهاند خود را شخصی ناپسنده و فاقد توان کافی برای ازدواج مجدد میدانند. مردان و زنان از لحاظ واکنشی که در برابر طلاق از خود نشان میدهند، با یکدیگر فرق دارند. مردان گرایش به آن دارند که طلاق را به عنوان چیزی به ناگهان رخ کرده است، ادراک کنند. زنان بیشتر احتمال میرود که آن را به عنوان نقطه پایانی بر یک فرآیند طولانی قلمداد کنند. به همین خاطر است که زنها کمتر احساسهای منفی را درباره طلاقشان گزارش میکنند. طلاق برای زنان تنشزاتر و گسلندهتر است تا مردان. ممکن است این زنی باشد که تردید کمتری درباره نفس طلاق داشته باشد. اما هم اوست که در برقراری زندگی جدید مشکلات بیشتری خواهد داشت. آدمیان از لحاظ واکنشی که در برابر طلاق از خود نشان میدهند، بسیار متفاوتاند، بسیاری از هم میپاشند، اما برخی دیگر ، نوعی تعالی عاطفی را تجربه میکنند. اگر طلاق را نقطه مقابل ازدواج موفق و خوب تلقی کنیم، در این صورت ، پدیدهای غمبار قلمداد خواهند شد. اما برای بسیاری از کسانی که طلاق گرفتهاند، انتخابهایی که در اختیار واداشتهاند یا طلاق بوده است و یا یک ازدواج ناموفق و بد. با در دست داشتن این انتخابها برخی شواهد حاکی از آن است که طلاق میتواند شخصا مفید و سودمند باشد. محققین به این نتیجه رسیدهاند که ممکن است بار آمدن در خانه از هم نپاشیدهای که ویژگی آن نزاع و جنجال است، آسیب رسانتر و مضرتر از بزرگ شدن در خانهای باشد که در اثر طلاق فروپاشیده است.
کنار آمدن با طلاق
سازگاری با طلاق به عوامل بسیاری وابسته است: نگرش در مورد ازدواج ناموفق ، شخصیت فرد و محیط اجتماعی. برای کنار آمدن با طلاق ، کمکهای بیرونی از سوی متخصصان بهداشت روانی و گروههای خود یاری متشکل از افراد مطلقه (مانند والدین بی همسر) در دسترس هستند. همچنین حتی هنگامی که طرفین عزم خود را برای طلاق جزم کردهاند مشاوره با زوجها میتواند مفید واقع شود. برخی از فنون مسئله گشایی و مهارتهای حل تعرضی هم که برای بهبود ازدواجها بکار میروند میتواند برای کمک به حل آسیبهای ناشی از جدایی موثر باشد.
حق طلاق یکطرفه بر خلاف تعهدات بین المللی است
زمستان چند سال پیش بود. حوالی نیمه شب بود و برف بی وقفه می بارید. از صدای زوزه لاستیک فهمیدم ماشین زمینم گذاشته است. پیاده شدم و لاستیک ولو شده بر سفیدی آسفالت را نگاه کردم. خیلی هم بی معرفت نبود. انگار بوی کلانتری شنیده و نفس آخر را کشیده بود. صندوق عقب را بالا زدم و زاپاس و جک را درآوردم اما در آن سکوت و سرما صدای یک نوزاد عجیب بود. در تو رفتگی یک خانه، پشت میله ها از میان لحافی گوله شده یک جفت چشم مرا می پائید. یک زن بود. یک زن جوان که نوزادش را شیر می داد. کمتر از سی سال داشت. کنارش نشستم و به او گوش دادم : «شوهرم هفته پیش منو از خونه بیرون کرد. کتکم زد. راضی بودم. التماسش کردم تا بیرونم نکنه ، حاضر بودم در هر شرایطی زندگی کنم. اما می گفت که از من بدش میاد و می خواد منو طلاق بده. بچه رو گذاشت زیر بغلم و شناسنامشو داد دستم. چند شب اول پول داشتم. رفتم مسافرخونه. اما بعدش که بی پول شدم، مسافرخونه چی یادم داد بیام جلوی کلانتری، آخه از دهات اومدم اونجا هم کسی رو ندارم برگردم جز پدر پیرم که خودش هم آوارست. دیشب سربازا پول جمع کردن دوباره منو بردن مسافرخونه اما امشب نمی دونم چیکار کنم. شیرم خشک شده. افسر نگهبان می گه نمی تونه منو راه بده ، خلافه. اما بهم ناهار و شام دادن، راستش می ترسم بچم تا صبح از بین بره. می دونی خانوم، افسر نگهبان می گه شوهرم می تونه منو طلاق بده. اما باید مهر بده. اما من که مهر ندارم. همون اول بابام سیصد هزار تومان گرفت و منو شوهر داد. حالا فردا می خوام برم شکایت کنم، اگه تا صبح زنده بمونم.»
زن احساساتی زود طلاق می گیرد
به موجب ماده 1133 مرد می تواند با مراجعه به دادگاه هر زمان که بخواهد زن خود را طلاق دهد.صراحت این ماده به گونه ای است که در عمل دست محاکم را از رسیدگی به پرونده بسته و رسیدگی شکلی را ممکن می سازد. به همین دلیل دادگاه به جای رسیدگی به علت طلاق معمولاً بیشتر وقت خود را صرف مسایلی چون مهریه و نفقه و موارد دیگر می کند. در چنین شرایطی با توجه به عدم استقلال اقتصادی زنان در ایران، فرهنگ روستایی و عشیره ای، سنت ها و عرف و آداب و رسوم ، فقر زنانه، فقدان یک نظام حمایتی برای زنانی که طلاق داده می شوند و دلایل متعد دیگر ، حق طلاق یکسویه می تواند شرایط بسیار نامطلوبی برای ادامه زندگی ایجاد کند ،شرایطی چون بی سرپناهی ، بی خانمانی و دهها آسیب اجتماعی که در یک نگاه حداقلی عزت ، کرامت ، آبرو و احترام زن را خدشه دار نماید، بخصوص که اگر گواهی عدم سازش از سوی دادگاه صادر شود و زن در مدت سه ماه به دفترخانه مراجعه نکند. صیغه طلاق جاری و به ثبت خواهد رسید و البته حق رجوع که در طلاق های رجعی پیش بینی شده به مرد اختیار می دهد تا یک طرفه تصمیم به برگرداندن وضع سابق نماید.