لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 27
-تیرها-
3.7- انواع مختلف بارگذاری و تکیه گاه
عضوی از سازه را که برای تحمل بارهای وارد بر نقاط مختلف در امتداد طولش طراحی شده باشد، تیر می نامند. به عبارتی تیرها معمولاً عضوهای بلند، مستقیم و منشوری اند و برای نگهداری بارهای وارده بر نقاط مختلف در طول عضو، طراحی می شوند.
بارها به محور تیر عمودند و فقط نیروهای برشی و خمشی به آن وارد می کنند. اما اگر بارها به تیر عمود نباشند، نیروهای محوری هم ایجاد می کنند. طراحی هر تیر برای بیشترین مقاومت در برابر بارهای وارده یک فرایند دو مرحله ای است:
الف) تعیین نیروهای برشی و گشتاورهای خمشی ناشی از بارها.
ب) انتخاب مناسبترین سطح مقطع برای مقاومت در برابر نیروهای برشی و گشتاورهای خمشی.
هر تیر ممکن است در معرض بارهای متمرکز (p) و یا در معرض بار گسترده (، یا تحت تأثیر ترکیبی از این دو قرار گیرد.
بارگسترده: بار واحد طول را بار گسترده گفته که می تواند به اشکال هندسی مختلف وجود داشته باشد که بار معادل آن برابر است با سطح شکل بار گسترده و محل اعمال این بار معادل در مرکز هندسی شکل میباشد.
*فاصله بین تکیه گاهها L)) را دهانه می نامند.
4.7- برش و گشتاور خمشی در تیر
نیروی برشی را با v)) و گشتاور خمشی را با M)) نشان می دهیم. برای محاسبه نیروی برشی و گشتاور خمشی در هر نقطه از تیر می بایستی اول کل تیر را به عنوان جسم آزاد اختیار کنیم، پس از محاسبۀ عکس العمل های تکیه گاهی و همچنین محاسبۀ بار متمرکز معادل به جای بار گسترده(در صورت وجود) در مقاطعی از تیر که به دلخواه برش زده ایم به محاسبۀ نیروهای برشی و گشتاورهای خمشی می پردازیم.
نیروهای داخلی در مقطع
(برش و گشتاور خمشی مثبت)
* لازم به ذکر است که این جهت ها به صورت قراردادی می باشد و در صورت بدست آمدن مقادیر منفی جهت آنها تغییر خواهند کرد.
5.7- نمودارهای برش و گشتاور خمشی
با مشخص کردن نیروهای برشی و گشتاور خمشی می توانیم مقادیر آنها را در هر نقطه از تیر با رسم این مقادیر به صورت تابعی از x از یک سر تیر به آسانی نشان دهیم. این نمودارها به ترتیب نمودار برش و نمودار گشتاور خمشی نامیده می شوند. برای رسم نمودار تغییرات نیروی برشی و گشتاور خمشی می بایستی پس از تعیین واکنشهای تکیه گاهی، تیر را در فواصلی که نیروهای وارده تغییر می کنند برش زده و به کمک معادلات تعادل، معادلات نیروی برشی و گشتاور خمشی مقاطع بدست می آید. با توجه به معادلات بدست آمده نمودارهای آنها رسم می شود. توجه شود که نمودار گشتاور خمشی نسبت به نیروی برشی یک درجه بالاتر و همچنین نیروی برشی نسبت به بار گسترده یک درجه بالاتر می باشد.
وقتی تیری فقط تحت تأثیر بارهای متمرکز قرار گیرد:
الف) نمودار برش متشکل از پاره خط های افقی است.
ب) نمودار گشتاور خمشی متشکل از پاره خط های مایل است.
برای تیری که بارهای گستردۀ یکنواخت را تحمل می کند:
الف) نمودار برش متشکل از یک پاره خط مایل است.
ب) نمودار گشتاور خمشی متشکل از قوسی از سهمی است.
برای تیر با بارگذاری پیچیده تر لازم است که نمودار جسم آزاد بخشی از تیر به طول دلخواهx را در نظر بگیریم وv و M را بر حسب توابعی از x تعیین نماییم. ممکن است که مجبور شویم این روش را چند بار تکرار کنیم.
و در نهایت وقتی کوپلی بر یک تیر وارد می شود، برش در دو طرف نقطه اعمال کوپل مقدار یکسانی دارد، اما نمودار گشتاور خمشی در آن نقطه ناپیوستگی خواهد داشت و به اندازۀ بزرگی کوپل، بالا یا پایین خواهد رفت. توجه داشته باشید که کوپل می تواند یا مستقیماً به تیر وارد شود و یا در نتیجه اعمال بار بر یک عضو خمیده که محکم به تیر متصل شده پدید بیاید.
6.7- روابط میان بار، برش و گشتاور خمشی
اگر تیری حامل بیش از دو یا سه بار متمرکز یا حامل بارهای گسترده باشد، می توان با استفاده از رابطه های موجود میان بار، برش و گشتاور خمشی، رسم نمودار برش و بخصوص رسم نمودار گشتاور خمشی را انجام داد. این روابط عبارتند از:
*لازم به ذکر می باشد که روابط فوق در شرایط مختص به خود قابل استفاده می باشد و در تمام موارد نمی توان از آنها استفاده کرد.
29.7-(الف)نمودارهای برش و گشتاور خمشی را برای تیر و بارگذاری نشان داده شده رسم کنید، (ب) حداکثر قدرمطلقهای برش و گشتاور خمشی را تعیین کنید.
حل:
نمودار جسم آزاد تیر:
(الف)به علت تقارن:
↑+
در امتداد:AB
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 27
مدرسه ایران زمین:
تاریخچه:
این بنا که در حدود سال 1335 توسط آقای دکتر کامران دیبا طراحی شده، در فاز یک شهرک قدس واقع شده است.
از نظر سازماندهی، طرح اولیه بنا دارای چهار ساختمان آموزشی اصلی که در گوشه های حیاط مرکزی قرار گرفته اند، می باشد و ساختمانهای خدماتی شامل آمفی تئاتر و نهار خوری و کتابخانه در سه ضلع حیاط قرار دارند ضلع چهارم به ورودی اختصاص داده شده است.
از کل این مجموعه فقط دبیرستان ساخته شده است که هم اکنون کاربرد دبستان پسرانه راهنمایی دخترانه دارد.
در طرح اصلی این مجموعه، به منظور تسهیل انتقال دانش آموزان، برای سرویسهای مدرسه پارکینگ در نظر گرفته بودند در جلوی حیاط مجاور دبستان یک معبر قرار دارد که امروزه به عنوان پارکینگ مینی بوسها استفاده می شود.
سازماندهی فضایی:
سازماندهی فضایی این مدرسه از نوع مرکزی است. یعنی فضاهای مجموعه در اطراف فضای باز غالب در مرکز گرد آمده اند.
نقد و بررسی:
تأکید روی فضای باز: فضای واقع در مرکز مهمترین فضاست و حیاط به عنوان فضای مرکزی نقش غالب را داشته و فرم مسلط بناست. این موضوع سبب می شود که فضای باز فضایی تعریف شده و مهم مطرح شود. (تصویر 1)
شکل مسیر حرکت در این سازماندهی خطی است و دسترسی به فضاهای داخلی از طریق رواقهای دور تا دور حیاط می گیرد.
مهمترین مسئله در این سازماندهی، نگهداری تمرکز و اهمیت مرکز است.
ساختمان، در اینجا رو به مرکز است و این از نظر بصری (دید به فضای اصلی) و عملکردی (دسترسی به فضای مرکزی) بسیار حائز اهمیت است. (تصویر 3)
با وجود آنکه سازماندهی بنا از نوع مرکزی است ولی کلاسهای درس که مهمترین فضاهای آموزشی هستند به این فضای اصلی پشت کرده اند. این موضوع سبب شده که نورگیری تهویه مناسبی در کلاسهای درس وجود نداشته باشید. دید مناسب به فضای باز بیرون نیز کاملاً در این فضاها حذف شده است.
فضای بسته:
در این بنا، بسته، فضای باز را احاطه کرده است. نسبت فضای بسته به فضای کل ساختمان برابر 76% است که نسبت زیادی است و از تراکم زیاد فضای بسته خبر می دهد (تصویر 5)
فضای باز:
حیاط، فضای مرکزی بنا را با شکل مربع به خود اختصاص داده است. نسبت فضای باز به فضای کل بنا برابر 24% است و این تناسب نشان می دهد که سطح فضا باز با در نظر گرفتن استاندارها بسیار کم است. البته لازم به ذکر است که فضای باز دیگری در کنار ساختمان وجود دارد که به عنوان حیاط از آن استفاده می شود.
فضای نیمه باز:
فضای نیمه باز بصورت رواق، حد واسط بین فضای پر و خالی را تشکیل می دهد.
فضاهای ارتباطی:
اساساً سیر کولاسیون در فضاهای مورد استفاده نشانگر اجزاء با معنی ایستا و پویا در کل ساختمان است.
ارتباطات افقی:
مسیرهای حرکتی افقی از طریق رواقهای دور تا دور حیاط صورت می گیرد (تصویر 10).
ارتباطات عمودی:
مسیرهای حرکتی عمودی در کنج های ساختمان قرار دارد این موضوع سبب دسترسی سریع به فضاهای آموزشی می شود، از طرف دیگر مکان دسترسی عمودی، بر خوانایی مسیر حرکتی می افزاید. (تصویر 11)
کلاس درس:
در این بنا کلاسها در چهار طرف حیاط مرکزی قرار گرفته اند و دسترسی به آنها از طریق رواق در دور تا دور حیاط امکان پذیر است.
کلاسها دارای مدول یکسان بوده است بطوری که هر ضلع بنا توسط این مدولها به 5 قسمت مساوی تقسیم می شود و هر طبقه بنا جمعاً 5 * 4 = 20 کلاس را شامل می شود. (تصویر 12)
کلاس درس زیر فضایاهای است (تصویر 13) که عبارتند از:
ورودی 4) کلاس
رختکن 5) ایوان
انباری
ویژگی های کالبدی کلاس درس:
کالبد کلاس را از سه نظر مورد بررسی قرار می دهیم:
فرم 2) رنگ 3) بافت
فرم:
فرم کلاس شامل شکل، ابعاد و اندازه های آن می باشد شکل کلاس ها در این ساختمان مستطیل بوده و ابعاد 6/4 * m 7 می باشد ارتفاع کلاس در تمام قسمتها 1/3 متر می باشد (تصویر 14) که با وجود عرض کم آن انعطاف پذیری لازم برای چیدمان های مختلف را ندارد.
شکل کشیده مستطیل با توجه به اینکه پنجره ها در یک عرض مستطیل قرار گرفته اند از نظر رسیدن نور مناسب به ابتدای کلاس (ورودی) مشکل ایجاد می کند. (چون کلاس از رواق نیز نور نمی گیرد). (تصویر 15)
میزان هوای موجود در کلاس برای هر نفر نیز موثر است.
ایوان های شت کلاس که اکنون بسته شده اند، به علت وجود تیغه ضخیم در وسط آن ها نه و تقسیم به دو نصف شدن باعث شده است که تنها ایوان ها با یکدیگر ارتباط نداشته باشند بلکه مساحت موثر آن نیز کم شده و امکان استفاده نداشته باشند، (تصویر 16)
انبار بزرگ 85/0 * 2 متر، با وجود مساحت بزرگ آن باز به دلیل مسئله کنترل کاملاً بلا استفاده است.
رنگ:
رنگ بکار رفته در کلاس تماماً سفید است حتی قسمت هایی که قبلاً آجر بوده است با رنگ سفید پوشیده شده است این موضوع باعث ایجاد یکنواختی در کلاس می شود.
بافت کلاس:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 30
تجهیزات پست (خطوط انتقال و توزیع )
-تعریف پست:
پست محلی است که تجهیزات انتقال انرژی درآن نصب وتبدیل ولتاژانجام می شودوبا استفاده از کلید ها امکان انجام مانورفراهم می شوددرواقع کاراصلی پست مبدل ولتاژ یاعمل سویچینگ بوده که دربسیاریاز پستها ترکیب دو حالت فوق دیده می شود.
در خطوط انتقال DC چون تلفات ناشی از افت ولتاژ ندارد وتلفات توانانتقالی بسیار پایین بوده ودر پایداری شبکه قدرت نقش مهمّی دارند لذااخیرا ُ این پستها مورد توجه قراردارند ازاین پستها بیشتردر ولتاژهایبالا (800 کیلو ولت وبالاتر) و در خطوط طولانی به علت پایین بودنتلفات انتقال استفاده می شود.
درشبکهای انتقال DC درصورت استفاده ازنول زمین می توان انرژیالکتریکی دا توسط یک سیم به مصرف کننده انتقال داد.
انواع پست:
پستها را می توان ازنظر نوع وظیفه,هدف,محل نصب,نوع عایقی, به انواع مختلفی تقسیم کرد.
براساس نوع وظیفه وهدف ساخت:
پستهای افزاینده , پستهای انتقال انرژی , پستهای سویچینگ و کاهنده فوق توزیع .- براساس نوع عایقی:
پستها با عایق هوا, پستها با عایق گازی( که دارای مزایای زیراست):پایین بودن مرکز ثقل تجهیزات در نتیجه مقاوم بودن در مقابله زلزله,کاهش حجم, ضریب ایمنی بسیار بالا باتوجه به اینکه همهً قسمت های برق دار و کنتاکت ها در محفظهً گازSF6 امکان آتش سوزی ندارد, پایین بودن هزینهً نگهداری باتوجه به نیاز تعمیرات کم تر, استفاده د رمناطق بسیار آلوده و مرطوب و مرتفع .
معایب پستها با عایق گازی :
گرانی سیستم و گرانی گاز SF6 , نیاز به تخصص خاص برای نصب و تعمیرات,مشکلات حمل و نقل وآب بندی سیستم.
بر اساس نوع محل نصب تجهیزات :
نصب تجهیزات در فضای باز , نصب تجهیزات در فضای سرپوشیده .معمولاُ پستها را از 33 کیلو ولت به بالا به صورت فضای باز ساخته وپستهای عایق گازی راچون فضای کمی دارندسرپوشیده خواهند ساخت.
اجزاع تشکیل دهنده پست :
پستهای فشار قوی از تجهیزات و قسمتهای زیر تشکیل می شود :
ترانس قدرت , ترانس زمین و مصرف داخلی , سویچگر ,
جبران کنندهای تون راکتیو , تاً سیسات جانبی الکتریکی , ساختمان کنترل , سایر تاًسیسات ساختمانی .
ـ ترانس زمین:
از این ترانس در جاهایی که نقطهً اتصال زمین (نوترال) در دسترسنمی باشد که برای ایجاد نقطهً نوترال از ترانس زمین استفاده می شود .
نوع اتصال در این ترانس به صورت زیکزاک Zn است .
این ترانس دارای سه سیم پیچ می باشد که سیم پیچ هر فاز به دو قسمتمساوی تقسیم می شود و انتهای نصف سیم پیچ ستون اوٌل با نصف سیم پیچ ستون دوٌم در جهت عکس سری می باشد .
ـ ترانس مصرف داخلی:
از ترانس مصرف داخلی برای تغذیه مصارف داخلی پست استفاده می شود .
تغذیه ترانس مصرف داخلی شامل قسمتهای زیر است :
تغذیه موتورپمپ تپ چنجر , تغذیه بریکرهای Kv20 , تغذیه فن و سیستم خنک کننده , شارژ باتری ها , مصارف روشنایی , تهویه ها .
نوع اتصال سیم پیچ ها به صورت مثلث – ستاره با ویکتورکروپ (نوع اتصال بندی( DYn11 می باشد .
ـ سویچگر:
تشکیل شده از مجموعه ای از تجهیزات که فیدرهای مختلف را به باسبار و یا باسبار ها را در نقاط مختلف به یکدیگر با ولتاژ معینی ارتباط می دهند .
در پستهای مبدل ولتاژ ممکن است از دو یا سه سویچگر با ولتاژهای مختلف استفاده شود .
ـ تجهیزات سویچگر:
باسبار:
که خود تشکیل شده از مقره ها , کلمپها , اتصالات وهادیهای باسبار که به شکل سیم یا لولهًً توخالی و غیره است .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 28
نقش کار آفرینی در توسعه اقتصادی
مقدمه
از سالیان بسیار دور, با افزایش سطح دانش و فهم بشر, کیفیت و وضعیت زندگی او همواره در حال بهبود و ارتقا بوده است. بعد از انقلاب فرهنگی-اجتماعی اروپا (رنسانس) و متعاقب آن انقلاب صنعتی, موج پیشرفتهای شتابان کشورهای غربی آغاز گردید. تنها کشور آسیایی که تا حدی با جریان رشد قرنهای نوزده و اوایل قرن بیستم میلادی غرب همراه گردید کشور ژاپن بود. بعد از رنسانس که انقلابی فکری در اروپا رخ داد, پتانسیلهای فراوان این ملل, شکوفا و متجلی گردید اما متاسفانه در همین دوران, کشورهای شرقی روند روبهرشدی را تجربه نکرده و بعضاً سیری نزولی طی نمودند. البته بعضاً حرکتهای مقطعی و موردی در این کشورها صورت گرفت اما از آنجاییکه با کلیت جامعه و فرهنگ عمومی تناسب کافی را نداشت و مورد حمایت واقع نگردید, به سرعت مزمحل گردید. محمدتقیخان امیرکبیر در ایران, نمونهای از این دست است.
مباحث توسعه اقتصادی از قرن هفدهم و هجدهم میلادی در کشورهای اروپایی مطرح گردید. فشار صنعتیشدن و رشد فناوری در این کشورها توام با تصاحب بازار کشورهای ضعیف مستعمراتی باعث شد تا در زمانی کوتاه, شکاف بین دو قطب پیشرفته و عقبمانده عمیق شده و دو طیف از کشورها در جهان شکل گیرد: کشورهای پیشرفته (یا توسعهیافته) و کشورهای عقبمانده (یا توسعهنیافته).
توسعه اقتصادی چیست
باید ببن دو مفهوم ”رشد اقتصادی“ و ”توسعه اقتصادی“ تمایز قایل شد. رشد اقتصادی, مفهومی کمی است در حالیکه توسعه اقتصادی, مفهومی کیفی است. ”رشد اقتصادی“ به تعبیر ساده عبارتست از افزایش تولید (کشور) در یک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایه. در سطح کلان, افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال موردنیاز به نسبت مقدار آن در یک سال پایه, رشد اقتصادی محسوب میشود که باید برای دستیابی به عدد رشد واقعی, تغییر قیمتها (بخاطر تورم) و استهلاک تجهیزات و کالاهای سرمایهای را نیز از آن کسر نمود
منابع مختلف رشد اقتصادی عبارتند از افزایش بکارگیری نهادهها (افزایش سرمایه یا نیروی کار), افزایش کارآیی اقتصاد (افزایش بهرهوری عوامل تولید), و بکارگیری ظرفیتهای احتمالی خالی در اقتصاد.
”توسعه اقتصادی“ عبارتست از رشد همراه با افزایش ظرفیتهای تولیدی اعم از ظرفیتهای فیزیکی, انسانی و اجتماعی. در توسعه اقتصادی, رشد کمی تولید حاصل خواهد شد اما در کنار آن, نهادهای اجتماعی نیز متحول خواهند شد, نگرشها تغییر خواهد کرد, توان بهرهبرداری از منابع موجود به صورت مستمر و پویا افزایش یافته, و هر روز نوآوری جدیدی انجام خواهد شد. بعلاوه میتوان گفت ترکیب تولید و سهم نسبی نهادهها نیز در فرآیند تولید تغییر میکند. توسعه امری فراگیر در جامعه است و نمیتواند تنها در یک بخش از آن اتفاق بیفتد. توسعه, حد و مرز و سقف مشخصی ندارد بلکه بدلیل وابستگی آن به انسان, پدیدهای کیفی است (برخلاف رشد اقتصادی که کاملاً کمی است) که هیچ محدودیتی ندارد
توسعه اقتصادی دو هدف اصلی دارد:
افزایش ثروت و رفاه مردم جامعه (و ریشهکنی فقر)
ایجاد اشتغال, که هر دوی این اهداف در راستای عدالت اجتماعی است. نگاه به توسعه اقتصادی در کشورهای پیشرفته و کشورهای توسعهنیافته متفاوت است. در کشورهای توسعهیافته, هدف اصلی افزایش رفاه و امکانات مردم است در حالیکه در کشورهای عقبمانده , بیشتر ریشهکنی فقر و افزایش عدالت اجتماعی مدنظر است.
شاخصهای توسعه اقتصادی
از جمله شاخصهای توسعه اقتصادی یا سطح توسعهیافتگی میتوان این موارد را برشمرد
الف. شاخص درآمد سرانه: از تقسیم درآمد ملی یک کشور (تولید ناخالص داخلی) به جمعیت آن, درآمد سرانه بدست میآید. این شاخص ساده و قابلارزیابی در کشورهای مختلف, معمولاً با سطح درآمد سرانه کشورهای پیشرفته مقایسه میشود. زمانی درآمد سرانه 5000 دلار در سال نشانگر توسعهیافتگی بوده است و زمانی دیگر حداقل درآمد سرانه 10000 دلار.
ب. شاخص برابری قدرت خرید (PPP): از آنجاکه شاخص درآمد سرانه از قیمتهای محلی کشورها محاسبه میگردد و معمولاً سطح قیمت محصولات و خدمات در کشورهای مختلف جهان یکسان نیست, از شاخص برابری قدرت خرید استفاده میگردد. در این روش, مقدار تولید کالاهای مختلف در هر کشور, در قیمتهای جهانی آن کالاها ضرب شده و پس از انجام تعدیلات لازم, تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه آنان محاسبه میگردد.
ج. شاخص درآمد پایدار (GNA, SSI): کوشش برای غلبه بر نارساییهای شاخص درآمد سرانه و توجه به ”توسعه پایدار“ به جای ”توسعه اقتصادی“, منجر به محاسبه شاخص درآمد پایدار گردید. در این روش, هزینههای زیستمحیطی که در جریان تولید و رشد اقتصادی ایجاد میگردد نیز در حسابهای ملی منظور گردیده (چه به عنوان خسارت و چه به عنوان بهبود منابع و محیط زیست) و سپس میزان رشد و توسعه بدست میآید.
د. شاخصهای ترکیبی توسعه: از اوایل دهه 1980, برخی از اقتصاددانان به جای تکیه بر یک شاخص انفرادی برای اندازهگیری و مقایسه توسعه اقتصادی بین کشورها, استفاده از شاخصهای ترکیبی را پیشنهاد نمودند. به عنوان مثال میتوان به شاخص ترکیبی موزنی که مکگراناهان (1973) برمبنای 18 شاخص اصلی (73 زیرشاخص) محاسبه مینمود, اشاره کرد (بعد, شاخص توسعه انسانی معرفی گردید).
و. شاخص توسعه انسانی (HDI): این شاخص در سال 1991 توسط سازمان ملل متحد معرفی گردید که براساس این شاخصها محاسبه میگردد: درآمد سرانه واقعی (براساس روش شاخص برابری خرید), امید به زندگی (دربدو تولد), و دسترسی به آموزش (که تابعی از نرخ باسوادی بزرگسالان و میانگین سالهای به مدرسهرفتن افراد است).
مکاتب مختلف توسعه اقتصادی
از قرن هجدهم و با رشد سریع صنایع در غرب, اولین اندیشههای اقتصادی ظهور نمود. این اندیشهها, در پی تئوریزهکردن رشد درحالظهور, علل و عوامل, راهکارهای هدایت و راهبری, و بررسی پیامدهای ممکن بود. از جمله مکاتب پایه در توسعه اقتصادی میتوان به این موارد اشاره کرد
نظریه آدام اسمیت
اسمیت یکی از مشهورترین اقتصاددانان خوشبین کلاسیک است که از او به عنوان ”پدر علم اقتصاد“ نام برده میشود. اسمیت و دیگر اقتصاددانان کلاسیک (همچون ریکاردو و مالتوس), ”زمین“, ”کار“ و ”سرمایه“ را عوامل تولید میدانستند. مفاهیم دست نامرئیِ
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 27
خازن
خازن ها انرژی الکتریکی را نگهداری می کنند و به همراه مقاومت ها ، در مدارات تایمینگ استفاده می شوند . همچنین از خازن ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می شود . از خازن ها در مدارات بعنوان فیلتر هم استفاده می شود . زیرا خازن ها به راحتی سیگنالهای غیر مستقیم AC را عبور می دهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم DC می شوند .
ظرفیت :
ظرفیت معیاری برای اندازه گیری توانائی نگهداری انرژی الکتریکی است . ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است . واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است . 1 فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا می باشد . بنابراین استفاده از واحدهای کوچکتر نیز در خازنها مرسوم است . میکروفاراد µF ، نانوفاراد nF و پیکوفاراد pF واحدهای کوچکتر فاراد هستند .
µ means 10-6 (millionth), so 1000000µF = 1F
n means 10-9 (thousand-millionth), so 1000nF = 1µF
p means 10-12 (million-millionth), so 1000pF = 1nF
انواع مختلفی از خازن ها وجود دارند که میتوان از دو نوع اصلی آنها ، با پلاریته ( قطب دار ) و بدون پلاریته ( بدون قطب ) نام برد .
خازنهای قطب دار :
الف - خازن های الکترولیت
در خازنهای الکترولیت قطب مثبت و منفی بر روی بدنه آنها مشخص شده و بر اساس قطب ها در مدارات مورد استفاده قرار می گیرند . دو نوع طراحی برای شکل این خازن ها وجود دارد . یکی شکل اَکسیل که در این نوع پایه های یکی در طرف راست و دیگری در طرف چپ قرار دارد و دیگری رادیال که در این نوع هر دو پایه خازن در یک طرف آن قرار دارد . در شکل نمونه ای از خازن اکسیل و رادیال نشان داده شده است .
در خازن های الکترولیت ظرفیت آنها بصورت یک عدد بر روی بدنه شان نوشته شده است . همچنین ولتاژ تحمل خازن ها نیز بر روی بدنه آنها نوشته شده و هنگام انتخاب یک خازن باید این ولتاژ مد نظر قرار گیرد . این خازن ها آسیبی نمی بینند مگر اینکه با هویه داغ شوند .
ب - خازن های تانتالیوم
خازن های تانتالیم هم از نوع قطب دار هستند و مانند خازنهای الکترولیت معمولاً ولتاژ کمی دارند . این خازن ها معمولاً در سایز های کوچک و البته گران تهیه می شوند و بنابراین یک ظرفیت بالا را در سایزی کوچک را ارائه می دهند .
در خازنهای تانتالیوم جدید ، ولتاژ و ظرفیت بر روی بدنه آنها نوشته شده ولی در انواع قدیمی از یک نوار رنگی استفاده می شود که مثلا دو خط دارد ( برای دو رقم ) و یک نقطه رنگی برای تعداد صفرها وجود دارد که ظرفیت بر حست میکروفاراد را مشخص می کنند . برای دو رقم اول کدهای استاندارد رنگی استفاده می شود ولی برای تعداد صفرها و محل رنگی ، رنگ خاکستری به معنی × 0.01 و رنگ سفید به معنی × 0.1 است . نوار رنگی سوم نزدیک به انتها ، ولتاژ را مشخص می کند بطوری که اگر این خط زرد باشد 3/6 ولت ، مشکی 10 ولت ، سبز 16 ولت ، آبی 20 ولت ، خاکستری 25 ولت و سفید 30 ولت را نشان می دهد .
برای مثال رنگهای آبی - خاکستری و نقطه سیاه به معنی 68 میکروفاراد است .
آبی - خاکستری و نقطه سفید به معنی 8/6 میکروفاراد است .
خازنهای بدون قطب :
خازن های بدون قطب معمولا خازنهای با ظرفیت کم هستند و میتوان آنها را از هر طرف در مدارات مورد استفاده قرار داد . این خازنها در برابر گرما تحمل بیشتری دارند و در ولتاژهای بالاتر مثلا 50 ولت ، 250 ولت و ... عرضه می شوند .
پیدا کردن ظرفیت این خازنها کمی مشکل است چون انواع زیادی از این نوع خازنها وجود دارد و سیستم های کد گذاری مختلفی برای آنها وجود دارد . در بسیاری از خازن ها با ظرفیت کم ، ظرفیت بر روی خازن نوشته شده ولی هیچ واحد یا مضربی برای آن چاپ نشده و برای دانستن واحد باید به دانش خودتان رجوع کنید . برای مثال بر 1/0 به معنی 0.1µF یا 100 نانوفاراد است . گاهی اوقات بر روی این خازنها چنین نوشته می شود ( 4n7 ) به معنی 7/4 نانوفاراد . در خازن های کوچک چنانچه نوشتن بر روی آنها مشکل باشد از شماره های کد دار بر روی خازن ها استفاده می شود . در این موارد عدد اول و دوم را نوشته و سپس به تعداد عدد سوم در مقابل آن صفر قرار دهید تا ظرفیت بر حسب پیکوفاراد بدست اید . بطور مثال اگر بر روی خازنی عدد 102 چاپ شده باشد ، ظرفیت برابر خواهد بود با 1000 پیکوفاراد یا 1 نانوفاراد .