جامعه شناسی ترابری با تمرکز بردو محور دسترسی و امنیت 20 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

جامعه شناسی ترابری

با تمرکز بردو محور

دسترسی و امنیت

استاد:

مهندس گل

دانشجویان:

سینا صابریان

بهار 85

مقدمه

آنچه در این نوشتار بطور اجمالی مورد بررسی قرار می‌گیرد، واکاری مسائلی است که شاید تاکنون آنگونه که ایجاب می‌کرده، بدان‌هاپرداخته نشده است. تحلیل و آنالیز مسائل اجتماعی و فرهنگی در طراحی‌های شهری پیش از اجرائیاتی که مهندس عمران، معماری و شهرسازی را درگیر می‌نماید، اهمیت دارند، چرا که اساساً ضرورت و فلسفه طرح هر پروژه‌ای از همین ناحیه یعنی مطالعات اینچنینی نمود می‌یابد.

حرکت و رفت و آمد بعد از پیکره شهر، اولین منظره‌ای است که جلب توجه می‌نماید و طبیعتاً در رشته‌های عمران، شهرسازی و دیگر رشته‌های مرتبط با طراحی شهری، بحث حمل و نقل و رفت و آمد عمومی زمینه‌ای است که سهم عمده‌ای از مطالعات این رشته‌ها را دربر می‌گیرد،‌ اما همانگونه که یادکردیم، بررسی‌های غیرفیزیکی نیز که از منظری دیگر این پدیده عمومی، یعنی رفت و آمد را نظاره‌گر می‌شود، از ضرورتی بالا برخوردار است.

اگر فرض مبنی بر وجود موجودی متحرک در حرکت‌های شهر بر مدار انسان جزء فرهنگ و یا جزء اجتماع باشد،‌ شاید موفق شده‌ایم تا حد بالایی منظر موردنظر را بیابیم.

مهندسی ترابری از شاخه‌های مهندسی عمران است که بررسی فیزیکی این مساله را به دوش می‌کشد،‌ اما آنگاه منظر فیزیکی، به منظری اجتماعی تبدیل گردد، باید نام دیگری را برای این مطالعات برگزید و آن جامعه‌شناسی ترابری است. دراین پژوهش که اهمیت آن از دید نگارنده، طرح ضرورت توجه به این منظر مطالعاتی است، همچنین به بررسی دو مقوله شهری پرداخته شده است؛ بررسی جوانب میزان دسترسی در سکونتگاه‌ها و محلات شهری و مطالعه امنیت تردد در معابر شهری و غیرشهری که هر دو مقوله از منظری غیرفیزیکی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. بدون شک این بخش از مطالعات و جایگیری در خورشان در مسیر ساخت و ساز شهری از مطالعه، طراحی، اجرا و سپس مدیریت شهری می‌تواند به شکل مطلوبی کارگشای بسیاری از مشکلات فعلی باشد.

شهر

شهر، مجموعه‌ای از ترکیب عوامل طبیعی، اجتماعی و محیط‌های ساخته شده توسط انسان است که در آن جمعیت ساکن متمرکز شده است. تعریف شهر چندان ساده نیست،‌ چرا که از یک سو از شکل‌ها، روحیه‌ها، افراد، فضاهای سبز، طبیعت‌ها و مواد طبیعی تشکیل شده و دارای ساخت‌هایی جهانی، ریخت‌شناسی اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی متفاوتی است و از سوی دیگر کسانی که تعاریفی از شهر ارائه داده‌اند، نیز دارای تخصص‌ها و نگرش‌های مختلفی بوده‌اند و هر کدام متناسب با آن دیدگاه خود را بیان نموده، اما بطور کلی شهر یک پدیده طبیعی (مجموعه‌ای از مواد،‌ ساختمان‌ها، خیابان‌ها و ...) و انسانی (شامل ظرفیت تفکر افراد، فرهنگ‌ها، الگوهای زندگی افراد و ...) ‌است.

فرهنگ و فرهنگ شهری

جامعه‌شناسان، فرهنگ را مجموعه‌ای از باورها، نمادها، ارزش‌ها و هنجارها تعریف کرده‌اند که تمامی کنش‌های انسانی در حیطه آن صورت می‌گیرد،‌ اما فرهنگ و شهر دو پدیده مکمل هستند. می‌توان گفت که شهر، صورت است و فرهنگ، محتوای آن. یعنی شهر جسم و روح، محتوای آن است. یکی جنبه خارجی و دیگری جنبه داخلی آن است.

با توجه به تعریف که در بالا ذکر شد، شهر پدیده‌ای فرهنگی، روانشناختی، اجتماعی و زیستی است. در این راستا «پارک»‌ نیز اظهار می‌دارد که شهر محل تجمع روان‌ها و فرهنگ‌هاست. شهر نه تنها با فرهنگ و نیازهای مربوط به اسکان، هویت می‌یابد،‌ بلکه فرهنگ‌ نیز ویژگی‌های بخش‌های مادی (تمدن)‌و غیرمادی (روانی، اخلاقی، فکری و ....) خود را از شهر می‌گیرد. از این رو شهرها، فرهنگی و فرهنگ‌ها، شهری هستند. در نهایت می‌توان اشاره نمود که فرهنگ عدالت اجتماعی به شیوه‌های نمادی شفاف و عینی بوده و درصدد ارائه بهترین شیوه‌های زندگی و جنبه‌های سکونت است.

جامعه‌شناسی شهری

همانگونه که اشاره گردید، شهر محل وقوع همه پدیده‌های اجتماعی است و بنابراین شهر را می‌توان آزمایشگاه جامعه‌شناسی دانست. در این راستا رشته جامعه‌شناسی شهری، به مطالعه و بررسی این دسته از پدیده‌ها مشغول است. جامعه‌شناسان و نظریه‌پردازان از مکتب شیکاگو تا دورکیم، تونیس، پارک، برگس، ویرث و دیگران از منظرهای مختلف به تحلیل و بررسی اجزایی از اجتماع شهر پرداخته‌اند. اما مسائلی که عموماً در این رشته مورد بررسی قرار می‌گیرند، مسائلی همچون سیاست شهری، فرهنگ شهری، برنامه‌ریزی شهری، آسیب‌شناسی شهری، نوگرایی و فرانوگرایی شهری، نابرابری و سازمان اجتماعی، توسعه اقتصادی و مسائل دیگری که امروز در جامعه‌شناسی شهری نو مطرح است، همچون نوگرایی، جامعه زیستی، فعالیت سیاسی و جریانات مربوط به جامعه‌ اطلاعاتی و ارتباطات دیجیتالی، اما در این نوشتار به طور مختصر به مسائلی از جامعه‌شناسی شهری اشاره می‌گردد که مرتبط با موضوعات موردنظر باشد.

برنامه‌ریزی شهری

برنامه‌ریزی، کوشش‌های اندیشمندانه آدمی است برای یافتن راه‌هایی که به اتخاذ بهترین تصمیمات برای تامین رفاه و ایجاد ترقی او منجر می‌شود.

برنامه‌ریزی از دیدگاه مسائل اجتماعی و اقتصادی به منظور ارتقاء سطوح مختلف زندگی جامعه به انواع زیر تقسیم می‌شود:

الف) برنامه‌ریزی کلی (کلان) Marco planning

ب) برنامه‌ریزی بخشی Sectorial planning

ج)‌ برنامه‌ریزی خرد Micro planning

د) ‌برنامه‌ریزی ملی National planning