لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
فصل سوم
بررسی درآمدهای مالیاتی غیر مستقیم در طول برنامه
بررسی درآمدهای مالیاتی غیر مستقیم در طول برنامه
وصول های مربوط به مالیاتهای غیر مستقیم با نرخ رشد سالیانه ای معادل 2/52% از 340 میلیارد ریال در سال 1367 به 8/1783 میلیارد ریال در سال 1371 افزایش یافته است. و این در حال است که متوسط رشد سالانه این مالیات ها در طول سال های قبل از انقلاب 57 و 50 معادل 6/22% و در سال های بعد از انقلاب تا قبل از شروع برنامه 5 ساله اول برابر با 2/12% بوده است. مالیات های غیر مستقیم فقط در سال اول برنامه 1368 به میزان 3/3 % از برنامه عقب بوده اند و در بقیه سال های یعنی سالهای 69،70 و 71 به ترتیب 3/114، 3/185 و 1/201 درصد از برنامه پیشی گرفتند. (جدول شماره 1)
در طول برنامه نسبت مالیات های غیر مستقیم به کل مالیاتها چهل درصد تعیین شده بود. که این نسبت در سال های 68، 69، 70 و 71 به ترتیب معادل 5/44، 5/45، 5/49 و 3/47 درصد رسیده است. یعنی به طور متوسط درصد وصولی های مالیات های مستقیم به کل مالیات ها در طول سالهای فوق برابر با 7/46 بوده است که این رقم نسبت به رقم 40%درصد که برنامه معین کرده بود 7/6% بیشتر است. و حاکی از حصول بیش از حد مالیاتهای غیر مستقیم در برنامه است.
مالیات های غیر مستقیم به دو قسمت عمده مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش تقسیم می شود. که در زیر هر یک از این دو مالیات به تفضیل مورد تجزیه وتحلیل قرار خواهند.
مالیات بر مصرف و فروش:
مالیات بر مصرف و فروش بیشتر بر روی کالاهایی بسته می شود که مصرف وسیع در جامعه دارند. مانند سیگار، نوشابه های غیر الکلی و … و بنابراین فروشنده پرداخت کننده نهائی آن نبوده است. بلکه سهم زیادی از آن را به مصرف کننده منتقل می نماید. علاوه بر این افزایش مالیات بر اینگونه کالاها که مصرف آن دارند باعث می گردد که طبقات کم درآمد سهم بیشتری از درآمد خود را صرف پرداخت این دسته از مالیاتها بنمایند، لذا افزایش مالیات بر مصرف و فروش اثرات منفی بر توزیع درآمد و ثروت که جز اهداغف اصلی برنامه پنج ساله اول می باشد، دارد.
اصولیهای مالیات بر مصرف و فروش در طول سالهای برنامه 4/32 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم بوده است، یعنی در طول سالهای 68، 69، 70 و 71 به ترتیب 8/363، 9/34، 5/30، 2/30 کل مالیتهای غیر مستقیم بوده است. در سال های 1367 معادل 5/194 میلیارد ریال مالیات بر مصرف و فروش گرفته شده است در حالی که در سال 1371 این رقم به 8/838 میلیارد ریال بالغ شده است. یعنی 8/2 برابر شده است (جدول شماره 11).
متوسط رشد سالانه این مالیات در طول سالهای برنامه معادل 7/31 درصد بوده است، در حالی که در سالهای قبل از انقلاب (57-50) این رقم معادل 6/21 درصد و در سالهای بعد از انقلاب تا قبل از شروع برنامه اول این رقم برابر 3/16 درصد در سال بوده است. این مالیات در سالهای 68 و 69 به ترتیب معادل 4/35 و 4/26 درصد از برنامه عقب بوده است و در سالهای 70-71 به ترتیب میزان 3/104 و 6/118 از برنامه جلو بوده است. (جدول شماره 14).
این مالیات دارای اجزاء مختلفی می باشد که از میان آن ها چند جزئ اساسی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
مالیات فروش فرآورده نفتی:
این مالیات در طول سالهای برنامه به طور متوسط 1/5 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم را تشکیل می داده است. یعنی سالهای 68، 69، 70 و 71 به ترتیب معادل 7/9، 3/46، 9/57، 6/61 درصد از برنامه عقب بوده است (جدول شماره 14).
مالیات اتومبیل:
این مالیات که در سال 1368 معادل 2/6 میلیارد ریال بوده است در سال 1371 معادل 2/128 میلیارد ریال می گردد یعنی تقریباً 6/20 برابر شده است. در طول سالهای برنامه این مالیات در طول سالهای برنامه های حدود 8/3 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم را هر ساله شامل شده است. متوسط رشد سالانه این مالیات در سال های برنامه معادل 147 درصد بوده است. (جدول شماره 13).
این مالیات در سال اول برنامه (1368) معادل 25 درصد از برنامه عقب بوده است ولی در بقیه سالها رشد فزاینده ای داشته است به صورتی که در سال های 69، 70 و 71 به ترتیب معادل 2/206 و 9/742 و 7/1244 نسبت به برنامه فزونی داشته است (جدول شماره 14).
صدی پانزده ارزش اتومبیلهای داخلی:
این مالیات در طول سالهای برنامه به طور متوسط هر ساله 9/3 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم را شامل می شده است. در سال 1367 این مالیات معادل 3/8 میلیارد ریال بوده است. در حالی که در سال 1371 به میزان 5/129 میلیارد ریال بالغ می شود. یعنی 6/15 برابر شده است.
متوسط رشد سالانه این مالیات در طول سالهای برنامه معادل 1/120 درصد در سال بوده است. این مالیات در سال 1368 معادل 60 درصد از برنامه عقب بوده است و در بقیه سالهای یعنی سالهای 69 و 70 و 71 به ترتیب به میزان 102، 1/276 و 6/539 درصد از برنامه فزونی داشته است. (جدول شماره 14).
مالیات بر نقل و انتقال اتومبیل:
این مالیات که در سال 1367 معادل 2/12 میلیارد ریال بوده است. در سال 1371 معادل 4/17 میلیارد ریال می گردد. در طول سالهای برنامه به طور متوسط هر ساله 4/1 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم را به خود اختصاص داده است. متوسط رشد سالانه این مالیات در طول سالهای برنامه معادل 8/10 درصد بوده است. این مالیات هر ساله از برنامه عقب بوده است. به طوری که در سالهای 68، 69، 70 و 71 به ترتیب معادل 3/27، 2/43، 40 و 7/36 درصد از برنامه عقب بوده است (جدول شماره 14).
مالیات بر فروش سیگار:
این مالیات به طور متوسط هر ساله در طول برنامه اول معادل 6/10 درصد کل مالیاتهای غیر مستقیم را شامل می شده است. در سال 1367 این مالیات معادل 8/92 میلیارد ریال بوده است. در سال 1371 حدود 1/76 میلیارد ریال می باشد که بیانگر کاهش زیادی است.