لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 16
فصل اول : آفات برنج
مقدمه
برنج از مهم ترین غذای اصلی مردم کشور ماست و از نظر اهمیت پس از گندم در مرحله دوم قرار دارد .
بر اساس آمار وزارت کشاورزی سطح زیر کشت این محصول حدود ششصد هزار هکتار است که نزدیک به 75% آن در استانهای مازندران ، گیلان وگلستان قرار دارد . محصول سالیانه برنج سفید در کشور به حدود 650/1 هزار تن برآورد شده است که در حال حاضر نزدیک به 75 درصد نیاز داخلی را تامین می نماید . با توجه به رشد سالانه 5/1 درصدی افزایش جمعیت میزان جمعیت در بیست سال آینده به یکصد میلیون و نیاز داخلی به برنج سفید نیز به حدود 500/3 هزار تن در سال خواهد رسید . و در آن صورت باید با توجه به تولید 650/1 هزار تن سالانه برنج در داخل کشور ، نزدیک به 55 درصد نیاز داخلی از طریق برنج وارداتی از خارج تامین گردد .
در کشور ما به دلیل کمبود آب ، امکان افزایش سطح زیر کشت بسیار محدود است لذا برای جلوگیری از خطر افزایش واردات برنج از خارج ، ضمن توجه بیشتر به کشت ارقام پرمحصول لازم است در زمینه کاهش ضایعات ، به ویژه ضایعات ناشی از حمله آفات ، بیماری و علفهای هرز برنج اقدامات عملی و موثر انجام گیرد .
در این راستا ضروری است که کارشناسان و مروجین کشاورزی مستقر در مناطق با شناخت کافی از عوامل کاهش دهنده محصول به ویژه آفات ، بیماریها و علفهای هرز ، با بهره گیری از نتایج تحقیقات انجام یافته و دستورالعملهای اجرایی ، به آموزش و راهنمایی کشاورزان پرداخته و همراه با آنها با عوامل یاد شده مبارزه نمایند .
عوامل مهم کاهش دهنده محصول
در میان عوامل کاهش دهنده محصول ، آفات ، بیماریها و علفهای هرز نقش اساسی دارند.
الف – آفات
آفات برنج با توجه به اینکه در مزرعه یا انبار موجب خسارت می گردند به دو گروه آفات مزرعه و انبار تقسیم می شوند .
1-آفات در مزارع
اگر چه تعداد این آفات در سراسر جهان نسبتاًٌ زیاد و به بیش از بیست مورد می رسد ولی در مزارع برنج ایران در حال حاضر از ده گونه کمتر است که بعضاًٌ به غیر از برنج به محصولات دیگر مانند ذرت و گندم نیز خسارت وارد می نماید . این آفات شامل :
مگس خزانه Ephydra afghanica
کرم ساقه خوار معمولی برنج chilo supressalis
کرم ساقه خوار آسیایی یا ساقه خوار زرد برنج Trypoyza inscertulus
کرم ساقه خوار نیشکر sesamia. Nonagroides
کرم برگ خوار سبز برنج Naranga diffiusa= N aenescens
شب پره تک نقطه ای برنج Mytimna unipuncta
سرخرطومی ریشه برنج Hydronomus sinuaticollis
زنجره برنج cicadella viridis
1-مگس خزانه Ephydra afghanica
مناطق انتشار
مصر. در ایران در کلیه مناطق برنجکاری .
اهمیت اقتصادی
این حشره مهمترین آفت برنج در خزانه است و در برخی از سالها باعث از بین رفتن بسیاری از خزانه ها گردیده و منجر به تجدید کشت می شود .
مشخصات ظاهری
الف- حشره بالغ
اندازه بدن حدود چهار میلی متر ( طول) ، سر عریض و چشمها کوچک و به رنگ قهوه ای تیره . روی میان گرده و سپرچه در امتداد محور میانی دو نوار مایل به سبز متالیک و براق دیده می شود . پیشانی براق موهای شاخکها کرکدار .
ب-تخم
تخم ها بیضی کشیده و به طول تقریبی یک میلیمتر ، تخم های تازه به رنگ روشن .
ج- لاروها
شکل لاروها تقریباًٌ استوانه ای ، سروبند اول سینه قابل جمع شدن هستند. قسمت انتهایی بدن به یک لوله استوانه ای شکل با انتها دو شاخه ختم می شود . اندازه لاروهای بالغ حداکثر تا 12 میلیمتر می رسد . طول لاروهای نوزاد حدود یک میلیمتر است .
د- شفیره
شفیره به رنگ قهوه ای و صفحه پشتی قفس سینه دارای لبه مشخص است که در موقع خروج حشره بالغ شکاف برداشته و باز می شود .
علائم خسارت
عمدتاًٌ در خزانه و به صورت زردی و سپس پوسیدگی گیاه ظاهر می گردد.
زیست شناسی
زمستان گذرانی به صورت تخم در داخل خاک است . زمان ظهور حشره کامل در هر نسل در مناطق مختلف متفاوت است . در مناطق شمالی فعالیت لاروها در خزانه از اوایل تا اواسط اردیبهشت ماه شروع می شود و پس از انتقال نشاء به بستر اصلی فعالیت در مزارع اصلی ادامه می یابد .
در منطقه اصفهان چهار نسل دارد که نسل اول در اوایل خرداد ماه ، نسل دوم از اواخر خرداد ، نسل سوم اواخر تیرماه و چهارم اواسط مرداد ماه ظاهر می گردد . با توجه به نحوه زندگی در شمال ایران یک نسل در خزانه و در سایر مناطق 1- 2 نسل را در خزانه می گذراند .
نحوه خسارت
لاروهای مگس به ریشه گیاهچه ها حمله می کنند و با تغذیه از آنها باعث زردی و پژمردگی آنها گردیده و پس از تکمیل رشد در همان جا به شفیره تبدیل می شوند . در مواقعی که جمعیت زیاد باشد تمام گیاهچه های داخل خزانه ها زرد شده و از بین می رود.
مبارزه
مبارزه با مگس خزانه قبلاًٌ با استفاده از سموم کلره انجام می گرفت ، ولی در حال حاضر با توجه به خطرات زیست محیطی که این سموم در پی دارند ؛ از سموم دیگری مثل دیازینون 60 درصد به نسبت 5/1-2 در هزار در یک نوبت استفاده می شود . در صورتی که خزانه در زیر پوشش های پلاستیکی تهیه گردد مسئله ای به نام مگس خزانه در کار نخواهد بود .
1-2کرم ساقه خوار معمولی برنج chilo superssalis walker
مناطق انتشار
در کشورهایی مانند ژاپن ، فیلیپین ، چین و جنوب شرقی آسیا پراکنده است . در ایران در سال 1351 برای اولین بار در شمال ایران مشاهده گردید و در حال حاضر علاوه بر برنجکاریهای سراسر شمال در اراضی برنجکاری میانه و اصفهان نیز انتشار دارد .
مشخصات
الف- حشره بالغ
رنگ پروانه ماده زرد روشن تا مایل به قهوه ای که در بخش میانی 3/0 انتهای بالهای جلویی یک لکه کوچک تیره رنگ به چشم می خورد عرض آن بالهای باز 25-30 میلیمتر . پروانه نر از ماده ها کمی تیره تر و اندازه آن نیز کمی کوچکتر است .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 24 صفحه
قسمتی از متن .doc :
علل پیدایش آفات :
آفت چیست؟ چه عواملی باعث به وجود آمدن آفات میشوند؟
آفت موجودی است که خسارت اقتصادی داشته باشد. علل پیدایش آفت در سه موضوع اصلی خلاصه میشود:۱) وارد شدن موجودات به مناطق جدید (تهاجم) Invasion؛
۲) تغییرات اکولوژیکی؛
۳) تغییرات اجتماعی – اقتصادی.
تهاجم یکی از موضوعات بسیار مهمی است که مخصوصاً در طی قرن اخیر بدلیل سهلالوصول شدن مسافرتها، بسیار گسترش پیدا کرده است. در واقع تعداد بسیار زیادی از آفات مهم و کلیدی در نقاط مختلف دنیا آفاتی هستند که از یک نقطه یا منطقه پَراکنش بومی به مناطق جدید وارد شدهاند و بدلیل اینکه این آفات بدون دشمنان طبیعی خود به مناطق جدید وارد میشوند عموماً تبدیل به آفت میشوند. مثالهای بسیار زیادی در این زمینه در کشورهای اروپایی و در ایران وجود دارد. به عنوان مثال در راسته (Hemiptera) تعداد زیادی از شپشکها مثل (Quadraspidiotus pernisiosus) یا شپشک هایسان ژوزه مثل (Chrysomphalus dictyospermi) یا شپشک سپردار قهوهای، سپردار قرمز یا (Aonidiella aurantii)، و(Aonidiellacitri)، یا شپشک استرالیایی مثل (Icery apurchasi) وجود دارند.کرم ساقه خوار برنج (Chilo suppresalis) از راسته (Lepidoptera). مگس مدیترانهای میوهای (Ceratitis capitata) از راسته (Diptera). از زیر رده (Acari) گونههایی مثل (Panonychusulmi) و (Panonychus citri) از گونههای بسیار مهم هستند که از طریق گیاهان زراعی و گیاهان زینتی و احتمالاً مرکبات از نقاط مختلف دنیا وارد کشور ما شدهاند.
* نقش قرنطینه
در ایران قرنطینه نقش مهم جلوگیری از ورود آفات جدید به کشور را به عهده دارد. برای مثال پس از بررسیهای لازم توسط موسسه تحقیقات آفات و بیماریها روی نوعی چمن وارداتی از کشور هلند (برای تعویض چمن استادیوم آزادی) از ورود آن به کشور جلوگیری بعمل آمد.
دومین عامل که باعث تبدیل موجودات به آفت میشود تغییرات اکولوژیکی است. تغییرات اکولوژیکی با تاریخچه کشاورزی قرین است. هر عملی که انسان در طبیعت انجام میدهد نوعی تغییر اکولوژیکی به همراه دارد. تغییرات اکولوژیکی در طی سده اخیر بسیار زیاد بوده است. تک کِشتیهای وسیع، استفاده از واریتههای پر محصول، و عملیات اَگرو تکنیکی مثل سمپاشی باعث شده است که تعادل در اکوسیستم و طبیعت به هم بخورد.حتی کشت گیاهان زینتی در گلخانه نوعی تغییر اکولوژیکی است. معمولاً از طریق وارد کردن دشمنان طبیعی، آفات در گلخانهها را کنترل میکنند. در اکوسیستم طبیعی و در شرایط طبیعی زنجیرههای غذایی بسیار پیچیده توسط تعداد بسیار زیادی آفت و دشمنان طبیعی ایجاد شدهاند. از آنجا که سموم در طی نیم قرن اخیر این زنجیره پیچیده را بر هم زدهاند، برای ایجاد تعادل مجدد زنجیرههای غذایی بین گونههای گیاهخوار، پارزیتوئیدها و پرداتورها حداقل به پنجاه سال تلاش مداوم نیاز داریم.
در بین عوامل بر هم زننده تعادل اکولوژیک، قطعاً سموم و ترکیبات شیمیایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. بطوریکه سمپاشی زیاد بخصوص برای مدت طویل در محیط باعث تقویت ژن مقاوم در برابر این ترکیب شیمیایی شده و در طی سالیان متمادی، این جمعیت از طریق زاد و ولد افزایش پیدا میکند. و نهایتاً بعد از مدتی یک جمعیت مقاوم به سموم در طبیعت ظاهر میشود.
همچنین کاربرد سموم، باعث ایجاد آفت در مواردی نیز میشود. آفات ثانوی آفاتی هستند که از طریق کاربرد ترکیبات شیمیایی بوجود میآیند. بدین صورت که آفت خاصی در طبیعت که دارای جمعیت پایینی نیز میباشد بر اثر استفاده سموم از بین رفته ولی گونههایی که آفت محسوب نمیشوند بعد از مدتی به آفات خطرناک تبدیل میشوند.
کنترل آفات قرنطینه ای :
امروزه با توجه به شیوع آفات قرنطینه ای و خسارات فراوانی که از طریق این آفات به محصولات کشاورزی وارد می شود باید به دنبال راه هایی برای کنترل آنها باشیم ،چون زمان پیشگیری گویا در خواب بودیم و امروز دیگر کسی در ایران نمی تواند ادعا کند که مثلا chiloیا همان ساقه خوار برنج هنوز در قرنطینه است ، جالب تر این است که حتی امروز مگس زیتون هم دیگر مهمان نیست ، امروز باید از او هم به عنوان گونه ای میزبان در کشور نام ببریم .البته گفتنی است گاهی خبر هایی می رسد که مثلا مبارزه با نسل سوم مگس زیتون آغاز شده و هم من و هم شما خوب می دانیم آفتی که بیاید رفتنی نیست اگر اینطور بود ساقه خوار برنج باید سال ها پیش از ایران می رفت. در واقع این آفات بخشی ازدغدغه های کشاورزان شده اند و هیچ کس پاسخ گوی این همه مشکل کشاورز ایرانی که تک تک درختانش به امید به بار نشستن می کارد نیست.
و امروز وظیفه ی ماست که اگرچه دوشادوش کشاورز ایرانی کار نمی کنیم ، از مشکلات و دغدغه هایش بی خبریم ولی می توانیم آنچه را که آموختیم به او انتقال دهیم.
می توانیم راه هایی به او نشان دهیم که محصولاتش کمتر در معرض آفات قرنطینه ای قرار گیرند.
طرز کنترل آفات قرنطینه ای:
در مبارزه با آفات قرنطینه ای معمولا از سموم گازی استفاده می کنند ، برای این منظور باید آفت کشی برگزیده شود که گاز ان روی مراحل رشدی آفات مورد نظر ،اثر قاطع داشته باشد . برای رسیدن به این هدف ، در هر موردی عوامل موثر و شرایط لازم را باید مورد توجه قرار داد .
مهمترین عوامل موثر در مبارزه با آفات قرنطینه ای عبارتند از: تعیین مقدار سم مصرفی ، مدت گازدهی ، درجهی گرما ، مقدار رطوبت محصول و سرانجام تراکم یا غلظت سم در اطاق گاز.
طرز تبخیر سم گازی:(Vaporisation)
در عملیات مبارزه با آفات لازم است که دز (dose)و غلظت ماده ی سمی در اطاق گاز ،در تمام طول مدت عمل ثابت باشد . زمان گازدهی باید با توجه به تبخیر کامل سم در اطاق گاز حساب شود . اگر سم به کار رفته از جمله ی سمومی است که به کندی بخار می شود ، در این صورت ممکن است در طول مدت پیش بینی شده ،تراکم گاز در طاق به حد نصاب نرسد و در نتیجه عملیات با موفقیت همراه نباشد . این موضوع به ویژه ، در مورد محصولات قرنطینه ای کم مقاومت و ظریف مانند انواع گلها ،گیاهان ،میوه ها و سبزی ها که عملیات آفت زدایی آنها باید در زمان کوتاهی ( 2تا 4 ساعت ) انجام شود ،بسیار مهم می باشد.
انواع خسارات و تعیین سطح زیان اقتصادی در مورد وجود آفات:
بطور کلی آفات به دو طریق مستقیم و غیر مستقیم به گیاهان خسارت وارد می سازند.در خسارت مستقیم گیاه در نتیجه تغذیه مستقیم آفت خسارت میبیند.این خسارت بیشتر توسط حشراتی با قطعات دهانی ساینده بوجود می آید.
بعنوان مثال سوسک برگخوار نارون با تغذیه مستقیم از برگهای نارون باعث خسارت آن می شود.
در خسارت غیر مستقیم که بیشتر توسط حشراتی با قطعات دهانی مکنده بوجود می آید خسارت ناشی از تغذیه آفت از گیاه مهم نبوده چراکه گیاه قادر به جبران آن است و خسارت اصلی مربوط به انتقال بیماری های ویروسی و قارچی –مایکروپلاسمایی و غیره میباشد که خسارات زیادی را ببار می آورد.بعنوان مثال: شته سبز هلو ناقل بسیاری از بیماری های ویروسی است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 51
بخش 2
آفتها موجودات زنده ای هستند که در مکان نامناسب و در زمان نامناسب، برحسب میل انسان، ظاهر میشوند. آنچه مورد نظر است این است که چگونه انسانها، مخصوصا از طریق استفاده از آفت کشها با آفات کنار میآیند. استفاده از آفت کشها بیش از سال 1900، به ندرت توجه دولت یا مقررات را به طور عمده به خود جلب کرد. بر عکس، از اواخر دهه 1900، حشره کشها (افت کشها) منبع اصلی کشمکشهای سیاسی و سیاسی در بسیاری کشورها هستند. در حقیقت، مسئله کاهش افت کش، موضوع اصلی این کتاب، تا حدودی پاسخی به ناکامی طرح ریزی برنامههای نظارتی مناسب در مورد افت کشها میباشد. اگر چه، کاهش استفاده از افت کشها به طور اجتناب ناپذیر بر مهارت برای کاهش طبیعت و کاربرد زمین که در اصل هویت فرهنگی باقی مانده است، تاثیر میگذارد. تلاشها برای کاهش استفاده از آفت کش از درک بهتر در مورد تاریخچه کنترل آفات و آفت کشها، بهره من بود . این بخش یک طرح اولیه مختصر در مورد نکات اصلی فراهم میسازد و این نکات را با مثالهایی برای ایالت (مرکز) واشنگتن توضیح میدهد.
تغییر بینشها درباره افتها و افت کشها: آفات بعنوان تهدیدات محیطی: با آغاز قرن 19، مشکلات آفت به اندازه کافی جدی شد تا توجه جمعی را ایجاب نماید. با انقلاب صنعنتی، کشاورزی قسمتی از اقدامی سرمایه داری گشت و معاش کشاورزان از این بهینه رفع شد. در کشاورزی تجاری، مشکل آفات، یک جنبه جدید یعنی بازاریابی نقدینه محصول، بجای کاربرد معاشی، به خود گرفت بدین معنی که کشاورزان بر درآمد نقدینه متکی بودند.
اگر پول قرضی گرفته شده برای تهیه کردن سرمایه غلات مورد استفاده قرار میگرفت که جنبه مهمی از کشاورزی تجاری بود، آنگاه سطح خاصی از درآمد نقدینه برای خدمات مربوطه به بدهی، ضروری بود.تحت این شرایط، ضرر ناشی از آفات، تهدیدی برای وجود مستمر این اقدام بود. بنابراین کنترل آفات تبدیل به راه حلی برای مشکل محیطی شد. آفت کشها، یکی از جدین روش جدید بود که برای کنترل آفات معرفی شد. محصولاتی که در قرن 19 و پیش از آن گسترش یافته بود. شامل، نفت، سولفور، نیکوتین، دوتنون، مخلصه بابوبه، حشره کش سبز زنگ سمی و اسید آرسنیک، هستند (هاوارد 1930، پرکینژ 1982، صفحه 1). آفت کشها تنها تکنولوژی کنترل آفت نیستند که در قرن 19 معرفی شد، اما پیشرفت گزینهها هم بسته به افزایش جنبه تجاری کشاورزی بود. برای مثال، یکی از موفقترین کاربردهای کنترل بیولوژیکی که تا حال شناخته شده است. معرفی سوسک کفشدوزک استرالیائی و انگل حشره دو بال برای کنترل درجه بندی (میزان) توده پنبه ای در مرکبات کالیفرنیا بود. (دی باچ و روزن، 1991) همانگونه که دیچارد سوور تاریخ شناس به صورت مجاب کننده ای مورد بحث قرار داد، اشتیاق برای کنترل بیولوژیکی به طور گسترده ای از سوی پرورش دهندگان مرکبات به صورت مبتکرانه و به شدت تجاری، برانگیخته شد. (سوور، 1996). بنابراین با وجود روش کنترل افت، این شیوههای جدید همگی نشان داد که آسیب آفات موفقیت تجاری کشاورزان را تهدید میکند. کنترل آفات، شامل استفاده از آفت کشها، روشی برای کنترل پیشامد محیطی بود و افت کش، تکنولوژی انتخابی در طی قرن بیستم شد. بعد از 1900، صنایع هم علاوه بر کشاورزی شروع به متکی شدن بر افت کشها برای موفقیت تجاری شدند. منبع اصلی تغییر در دههای 1950و194، اختراع بسیاری مصنوعات جدید، آفت کشهای آلی، بود که با موفقیت حشره کشهای DDT پس از سال 1939 به فعالیت واداشته شد. (ترغیب شدند). پرکینز، 1978). در سال 1950، صنایع شیمیایی گسترده وسیعی از حشره کشها را مشخص کرد که ارزان، چند کاربردی و موثر در بسیاری مکانها بودند.
در نتیجه، جنگل داری، خانهها و باغها، موسسات خدماتی و تجاری و محلهای صنعتی و تفریحی همگی شروع به بکارگیری حشره کشها کردند. بر مرور گسترده در مورد معرفی و گسترش افت کشها به ورتون (1974)، دونلپ (1981) و پرکینز (1982) مراجعه کنید اگر چه علی رغم موفقیتهای تجاری افت کشها، عوامل متعددی روشی را که مردم آفات و افت کشها را میدیدند، تغییر داد. مقاومت افت کشها، نابودی دشمنان طبیعی و حشرات سودمند توسط افت کشها، پیشرفت استراتژیها کنترل گزینه ای، مشکلات سلامت عمومی آسیب به حیات وحش و موجودات زنده غیر هدف، آلودگی آبهای زمینی و جدیدتر از همه کابوس بهم خوردگی سیستم غدد درون ریز، به طور ویژه ای مهم بود.
مقاومت: مقاومت ارگانسیم آفات در مقابل آفت کشها اولین موج جدید، دیدگاههای اصلاحی بود. این پدیده اولین بار بعنوان حادثه مهمی در باغهای سیب مورد در ایالات واشنگتن در سال 1908 مورد توجه قرار گرفت، هنگامی که مقیاس سن جوس دیگر به درمان شستشوی سولفورآهک (کلسیم) پاسخ نداد. (پارکینز، 1982 صفحات 34-36). اگر چه، دشوار و دردسر ساز بود، مقاومت، صنعت تجاری اصلی را تا زمانی که حشره شناسان در الوزیانا در سال 1954 نتیجه گیری کردند که شبشک پنبه مقاومت را در حشره کشهای هیدروکربن کلرینه شده که عموما استفاده میشد.
متحول کرده است، مورد تهدید قرار نگرفت. (روزل و کلوور، 1955) . متصدیان شورای پنبه ملی، انجمن کاری که ارائه دهنده تمامی بخشها برای صنعت پنبه است، به سرعت برای جانبداری از تحقیق در مورد راه حلهای بلند مدت تر حرکت کرد که شامل شیوههای کنترل آفات با اتکای کمتری به کاربرد دیرینه از افت کشها بود (کنگره امریکا، 1958)حشره شناس کانادایی ای، وی، آی برون در سال 1960 نتیجه گیری کرد که (دوره طلایی) برای حشره کش ها گذشته است بدین علت که مقاومت بسیار رایج شده است. (برون، 1961) مقاومت افزایش بی .وقفه خود را تا امروز ادامه داده است به علاوه، اولین و مهمترین وقوع آن در حشرات که با نمونههایی از علفهای هرز مقام در برابر علف کشها و بیماریهای قارچی مقاوم در برابر قارچ کشها شروع به سازگار شدن بودند. مقاومت هم با مقاومت نامطلوب همراه بود بدین معنی که جمعیت آفات عدم حساسیت به مواد شیمیایی ای نشان داد که هرگز علیه آنها استفاده نشده بود. (هولومن 1993، موس و روبین 1993، بران 1994، تا باشنیک،1994، کنگره امریکا 1995). مقاومت نشان داد که توانایی حشره کشها برای کنترل طبیعت، محدود و ضعیف شده بود.
نابودی دشمنان طبیعی و حشرات سودمند: مشکلات افت حشره تنها یک نوع از مشکلات آفات است اما کنترل حشرات بی فایده (ناخواسته) با یک محدودیت جدی، مختل شد حشره کشها که حشرات درد سر ساز را هدف داشتند، حشرات غیر هدف را نیز کشتند برخی از
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 18
بیماری لکه نواری جو
pyrenophora graminea
سطح انتشار بیماری
بیماری لکه نواری جواز بسیاری از مناطق جوخیز جهان از جمله هندوستان, شوروی, نروژ, ایتالیا, انگلستان, کانادا, امریکا و نیوزلند گزارش گردیده است. در ایران این بیماری در آذربایجان، مناطق اطراف دریای خزر, کرج, ورامین, تهران و خوزستان مشاهده شده است. در آذربایجان شرقی در تمام نقاط زیر کشت جو و در آذربایجان غربی در ماکو, خوی, و سلماس وجود دارد این بیماری همه ساله و با شدت قابل ملاحظه ای در سطح استان آذربایجان شرقی مشاهده می گردد.
اهمیت اقتصادی بیماری
در نقاط مختلف جهان, خسارت وارده از بیماری لکه نواری به محصول جواز 70 تا 100% گزارش شده است. امروزه از بین رفتن صد در صد محصول در گیاهان آلوده مورد قبول پژوهشگران بوده و در تخمین ها درصد خسارت به محصول یک مزرعه یا یک منطقه را برابر درصد گیاهان آلوده به بیماری لکه نواری در نظر می گیرند در مطالعات سال 1365, خسارت این بیماری به محصول جواستان آذربایجان شرقی تقریبا 16% (برابر 34 هزار تن) وبه ارزش حدود چهار میلیارد ریال بر آوردن شده.
علائم بیماری
مشخص ترین علائم بیماری وجود لکه های نواری برنگهای زرد, قهوه ای, و نکروزه در روی برگها می باشند. معمولا علائم بیماری ابتدا در روی برگها دوم یا سوم گیاهچه ظاهر شده و سپس در روی سایر برگهای دیده می شوند. اما ممکن است در تمام گیاهان آلوده علائم بیماری در مراحل اولیه رشد مشهود نگردند. نوارهای زرد در برگهای تازه تولید شده بویژه در روی قسمت پائین پهنگ برگ و غلاف ظاهر می شوند. این نوارها بتدریج در تمام طول برگ توسعه یافته و نکروزه می گردند. این لکه ها معمولا بهم پیوسته و تمامی برگ می میرد. در حین تباهی بافتها, برگها در قسمت نوک پاره می شوند. گیاهان آلوده معمولا کوتوله می مانند در بوته های آلوده یا خوشه ای ظاهر نمی گردد یا خوشه های حاصل بصورت پیچ خورده, خشک شده, و قهوه ای رنگ می گردند. خوشه های آلوده اغلب دانه ای تولید نمی کنند و در صورت تولید, دانه ها ریز, چروکیده, .و قهوه ای هستند. در بعضی از گیاهان آلوده خوشه ها بطور طبیعی ظاهر شده و دانه های تولید شده علائمی از بیماری نشان نمی دهند. ظهور و نوع علائم بیماری و شدت آنها به قدرت بیمار یزائی (ویرولانس) قارچ, حساسیت میزبان, و شرایط جوی بستگی دارد.
عامل بیماری
عالم این بیماری قارچ pyrnopra graminea Ito @kurib است که متعلق به آسکومیست ها بوده و تولید پریتیس می نماید پریتیس های این قارچ, که در پائیز روی کلشهای باقیمانده جو در مزرعه تولید می شوند. در طبیعیت بندرت مشاهده می گردند. پریتیس ها در سطح کلشها و یا کم و بیش فرو رفته در آنها تولید می گردند و اندازه آنها 726-576*572-442 میکرون می باشد. آسکها بشکل کیسه های چماقی یا استوانه ای بوده و در قاعده دارای پایه کوتاه و در انتها مدور می باشند. آسکوسپرها برنگ زرد قهوه ای, به اندازه های 61-43*28-18 میکرون, بیضوی شکل, باسه دیواره عرضی, و یا (گاهی دو) دیواره طولی در سلول وسطی می باشند. محققین عقیده دارند که آسکوسپرها نقشی در تکمیل سیکل بیماری ندارند (8)
Drechlera graminea (Rab). Shoem . مرحله غیر جنسی این قارچ
(Syn. Helminthosporium gramineum Rabh.)
می باشد. در این حالت قارچ تولید کننده یوفرو کنیدی می نماید. کنیدیها در انتها جوانب انتهایی نکنید یوفرها و بصورت خوشه های سه تا پنج تائی تولید می شوند. کندیخها راست, در هر دو انتها مدور, دارای تا هفت دیواره عرضی, به اندازه های 115-30*24-11 میکرون و برنگ قهوه ای زرد می باشند. تمام سلولهای کنیدی قادر به تندش می باشند. تولید پیکنید توسط این قارچ نیز گزارش شده است ولی پیکنید در طبیعت بندرت یافت می شود.
در روی بافتهای آلوده گیاه کنیدیها بطور فراوان تولید می شوند. در محیط های کشت آزمایشگاهی, میسیلویوم قارچ خاکستری تا زیتونی بوده و اغلب عقیم می باشد. قرار دادن قطعاتی از برگ جو در محیط کشت آگار (Water Agar) و استقرار محیط کشت در شرایط متناوب نور و تاریکی و سپس در یک محیط سرد ممکن است منجر به تولید کنیدیها در محیط کشت گردد.
سیکل بیماری
لکه نواری جو منحصرا یک بیماری بذر زی (Seed-Borne) می باشد. قارچ عامل بیماری زمستان را بصورت میسیلیوم در پوست و پریکارپ دانه می گذارند ولی جنین دانه آلوده نمی گردد. هیف موجود در دانه رشد کرده و گیاهچه را آلوده می سازد. در زمان خوشه دهی, و در شرایط رطوبی, کندیهای تولید شده روی برگها توسط با دبر روی خوشه های گیاهان مجاور انتقال یافته و دانه ها را آلوده می افتد., ولی شدیدترین آلودگی دانه ها و جود آب در روی خوشه ها ضرورت نداشته و گزارشات نشان می دهند که آلودگی دانه ها در صورت فقدان آب در روی آنها شدیدتر بوده است. آلودگی دانه ها در حرارت بین 10 تا 33 درجه سانتگراد صورت می گیرد. دانه ها آلوده معمولا علائمی از خود نشان نداده و سالم به نظر می رسند.
حرارت و رطوبت خاک در آلوده شدن گیاهچه ها از طریق بذور آلوده تاثیر می گذارد. بیشترین درصد آلودگی گیاهچه ها در حرارت 12 درجه سانتیگراد بوموقع می پیوندد و در بالاتر از 15 درجه سانتیگراد آلودگی کاهش یافته یا اتفاق نمی افتد. آلودگی گیاهچه ها در رطوبت متوسط خاک (پتانسیل آب منهای 7 بار) بیشتر از آلودگی آنها در رطوبت بیشتر (منهای 1 بار) یا رطوبت کمتر (منهای 13 بار) گزارش شده است. حساسترین مراحل آلودگی گیاهچه ها از شروع جوانه زدن بذر تا ظهور گیاهچه در بیرون خاک می باشد. معمولا درصد گیاهان آلوده از درصد بذر آلوده می باشد.
تشخیص دانه های آلوده
جهت تشخیص دانه های آلوده از روش انجماد استفاده می کنند از نمونه دانه های مشکوک به آلودگی حداقل 200 عدد دانه مورد آزمایش قرار می گیرد. دانه ها را روی کاغذ خشک کن خیس شده در درون ظروف شیشه ای یا پلاستکیی در بسته قرار می دهند. ظروف حاوی دانه ها را بمدت 24 ساعت در حرارت 20 درجه سانتیگراد, سپس بمدت 24 ساعت در حرارت 20- درجه سانتیگراد و بدنبال آن بمدت پنج روز در حرارت 20 درجه سانتیگراد با تناوب 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت زیر نور نزدیک به ماورا بنفش (NUV) قرار می دهند. بعد از این مدت دانه ها را در زیر بینوکلربا بزرگنمایی 25 تا 50 مورد بررسی قرار می دهند. در صورت آلوده بودن دانه ها, کنیدیوفرها و کنیدیهای قارچ ها جنس Helminthosporium در روی آنها تولید شده و قابل رویت می باشند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
آفات مهم انباری
1- سوسک بزرگ کابینت Trogoderma versscolor
راسته coleoptero و خانواده Dermestidne
حشره کامل شبیه لمبه گندم است طول بدن آن 2-4 میلی متر، شکل آن بیضی و به رن سیاه می باشد.
روی هر یک از بالبوشها موهای خاکستری رنگ وجود دارد که تراکم آنها سبب ایجاد *** عرضی نامنظم گردیده است. حشره کامل و لارو را در طبیعت در زیر پوست درختان نیز می توان یافت که از مواد حیوانی مختلف تغذیه می کنند. در آسیای مرکزی یکی از آفات مهم تخم پروانه و پیله کرم ابریشم به شمار می رود. لارو آن به خز، پوست، چرم، مواد پشمی و غیره حمله می کند، و همچنین به محصولات گیاهی خشک، مواد داروئی، غلات انباری و فراورده های غذایی نیز خسارت شدید وارد می سازد. حشره کامل 20 تا 30 روز زندگی کرده و تخمگذاری یک هفته پس از ظهور انجام می گیرد. هر حشره ماده حدود 50 تخم می گذارد این حشره معمولاً 1 تا 2 نسل و در مناطق گرمسیری 3 نسل در سال دارد.
سوسک عدس Bruchus Lentis
راسته cdeoptera و خانواده Bruchidne
سوسک عدس که در ایران در سال 1340 توسط فرحبخش گزارش شده است و فقط به عدس حمله کرده و خسارت آن شدید است. حشره کامل سوسک کوچکی است به طول 3 تا 5/3 میلی متر و به عرض 4/1 میلیمتر. شاخکها 11 مفصلی و مفاصل از قاعده به سمت بالا به تدریج بزرگ تر می شود. پاهای جلوئی نارنجی رنگ ولی قاعده رانها دودی رنگ است. پاهای وسطی به استثنای رانها که سیاه رنگ است نارنجی و پاهای عقبی سیاه است و در انتهای هر ران دو زائده خار مانند دیده می شود.
سوسک عدس تا حدودی شبیه سوسک نخودفرنگی بوده و در سال فقط یک نسل دارد و زمستان را به صورت حشره کامل سپری می کند، بعد از یک دوره ی کوتاه تغذیه جفتگیری انجام می شود ماده ها تخم های خود را به وسیله ی یک ماده ی لزج روی غلافهای عدس می چسبانند. دوره ی رشد جنین کوتاه و به طور متوسط 10 روز به طول می انجامد. لاروهای حیوان به محض خارج شدن از تخم به داخل غلاف نفوذ کرده و از آنجا به درون خانه راه پیدا می کنند، اگر لاروی بعد از خروج از تخم نتواند بلافاصله به داخل غلاف نفوذ کند از بین خواهد رفت. لاروها پس از این که به رشد کامل رسیدند در داخل دانه محل مناسبی برای شفیره شدن درست می کنند و در آنجا تبدیل به شفیره می شوند و سپس حشرات کامل ظاهر می شوند.
سوسک رنگارنگ قالی Anthrenus
راسته coleoftera و خانواده Dermestidae
حشره کامل سوسک کوچکی است به طول 2 تا 3 میلی متر که صفحة پشت سینه محدب و سیاه رنگ است. یالپوشها سیاه رنگ شفاف و با فلس های زرد و سفید رنگ آرایش شده است. شاخکها لامفصلی که هم مفصل انتهایی بزرگ تر از سایرین است 6 مفصل وسطی تقریباً به یک اندازه است و کوچکتر از دو مفصل قاعده می شود. این حشره در تمام مواقع سال در انبارها دیده می شود. دوره ی زندگی کامل آن طولانی است.
یک حشره ی ماده می تواند 15 تا 40 عدد تخم بگذارد و تخم ها حدود 20 روز بعد باز می شوند و لاروها از مواد مختلف حیوانی مثل پشم، پَر، مو، شاخ، و غیره تغذیه می کند و خسارت آن به پشم و فرش و البسة پشمی زیاد است. تغذیه از مقوا، پنبه، گونی، چرم و ابریشم نیز دیده شده است. و این آفت در سال یک نسل دارد.
سوسک چرم Dermestes macalatus
راسته coleoptera و خانواده Dermestidae
طول بدن حشره کامل 7 تا 10 میلی متر و رنگ آن قهوه ای مایل به قرمز است. این سوسک به وسیله خار کوچک موجود در انتای بالپوشها دندانه های ریزی که در روی بالپوشها دارد براحتی از گونه های دیگر مشخص می گردد.
تخم ها استوانه ای و به طول 2/1 تا 9/1 میلی متر و در ابتدا سفید شفاف و بعداً تیره می شود. لارو کامل به طول 10 تا 12 میلی متر است. این حشره بیشتر از چرم و پوست خام که دارای پروتئین زیاد باشد تغذیه می نماید و به همین جهت به آن سوسک چرم می گویند آفت علاو ه بر این از لاشة حیوانات، استخوان، شاخ، ماهی خشک، انواع پوست و دانه های غلات وکاکائو، اسفنج حمام، بیسکویت، پنیر، کشک و غیره نیز تغذیه می کند و پس از تغذیه کامل برای شفیره شدن در چوب حفره هایی ایجاد می کند و اغلب خسارات سنگینی به ساختمان ها و کشتی ها وارد می سازد و زمستان گذرانی آن در اطاقک شفیره و یا در دالانهای لارو می گذارند. و در سال یک نسل دارد و طول عمر حشرات کامل 5 تا 6 ماه و یا تا یک سال می تواند باشد.
شب پرة کاکائو Ephestia elutella
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
طول بدن این حشره 8 تا 10 میلی متر و پهنای بدن با بال های باز 18-14 میلیمتر است رنگ بدنش از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره متغیر است در انتها و مرکز بالهای جلویی، نوارهای موجدار عرضی تیره رنگ زیادی دیده می شود برای شناسایی لاروها می توان از چگونگی پراکندگی موهای بدن استفاده کرد.
این آفت در درجه اول روی کاکائو، شکلات حاوی گردو، فندق، بادام زمینی، پرالین، نوگا، مغز گردو، مغز بادام و فندق و در درجه دوم روی میوه های خشک گوناگون مثل انجیر، خرما، و کشمش و همچنین از نان قندی، ادویه جات و غیره تغذیه می کند و لاروها قبل از تغذیه ابتدا با تنیدن تار درون مواد غذایی پناهگاه استوانه ای می سازند و در آنجا مشغول به تغذیه می باشد و در اندک زمانی تمام سطح مواد غذایی با تارهای لاروی پوشیده می شود لاروها پس از رشد به طول 10 تا 11 میلیمتر می باشند و رنگ آن سفید یا زرد و گاهی نیز قرمز یا خاکستری است. این آفت در همه کشورهای نیمه گرمسیری دیده می شود و برحسب شرایط اکولوژیک محیط می تواند 2 تا 5 نسل در سال بوجود آورد.
شب پرة خشکبارEphestia cautella = Ephestia cadra
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
این شب پره بسیار شبیه به شب پره کاکائو است که طول بدن آن 10 تا 12 میلی متر و عرض بدن با بال های باز در حدود 20 میلیمتر می باشد و به رنگ خاکستری مایل به قهوه ای می باشد. حشره ی ماده پس از جفت گیری تخم های خود را روی مواد غذایی گوناگون به ویژه میوه های خشک مانند خرما، انجیر، کشمش، مغز گردو، فندق، پسته، کاکائوی خام و شکلات صورت می گیرد. لاروها به رنگ متمایل به زرد، سروپیش قفس سینه قهوه ای و طول بدن هنگامی که به رشد نهایی می رسد در حود 14 میلی متر است. لاروهای جوان پس از خروج از تخم به سرعت شروع به تنیدن تار کرده و مواد غذایی فوق تغذیه می کنند. لاروها پس از رشد کامل درون پیله ای که خود تنیده تبدیل به شفیره می شود و سپس حشرات کامل ظاهر می شود.
شب پرة هندی Plodia interfunctella
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
حشرة کامل به طول 8 میلیمتر و عرض بدن با بالهای باز 16 تا 20 میلیمتر می باشد. در حاشیة بالها ریشکهای ظریف به نسبت کوتاه و منظم وجود دارند بر روی سر انبوهی از فلس دیده می شود که مانند منقاری به سمت جلوی بدن کشیده شده اند. این