برونگرایی ودرون گرایی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

برونگرایی ودرون گرایی ( نکات مهم آموزشی برای امتحانات کارشناسی ارشد و دکتری )

مقدمه

از دیدگاه یونگ (1913) پدیده‌های برونگرایی (Extraversion) و درونگرایی (Introvwersion) دو جنبه مهم از شخصیت انسانی را تشکیل می‌دهند.

برونگرایی:هنگامی که توجه به اشیا و امور خارج چنان شدید باشد که افعال ارادی و سایر اعمال اساسی آدمی نتیجه ارزیابی ذهنی نباشد، بلکه معلول مناسبات امور و عوامل خارجی باشد، برونگرایی خوانده می‌شود. (سیاسی، علی‌اکبر، 1371، ص 82).

افراد درون گرا از لحاظ روانی دارای سرعت فعالیت مغزی بالاتر از حد طبیعی هستند و این امر سبب می‌‌شود که افراد درون‌گرا به قوای محرکه (Stimulation) کمتر از حد طبیعی نیاز پیدا نمایند. افراد درون‌گرا دارای دیدگاه درونی و ذهنی هستند و آمادگی بیشتری را برای خود داری و تسلط بر نفس خویش از خود نشان می‌دهند.

این افراد اوقات خود را به مطالعه و بیشتر در تنهایی سپری نموده و کمتر مایل به معاشرت با دیگران هستند. (بنزیگو، 1999).

از سوی دیگر افراد برون‌گرا دارای سرعت فعالیت مغزی پایین‌تر از حد طبیعی هستند و از این رو این افراد برای اداره امور زندگی خویش به قوای محرکه بالاتر از حد طبیعی نیاز دارند.

 افراد برون‌گرا بیشتر دارای دیدگاه عینی و خارجی بوده و دارای فعالیت عملی عالیتری هستند (سیاسی ـ علی‌اکبرـ همان منبع). ولی میزان تسلط آنها بر نفس خودشان نسبت به افراد درون گرا کمتر است. این افراد مایلند که بر محیط افراد خود تأثیر گذارده و به رقابت با دیگران پرداخته و در مجامع عمومی بیشتر ظاهر می‌شوند. (بنزیگر ـ 1999).

بنابراین اگر درونگرایی و برونگرایی در حد کمال در افراد ظاهر شوند ما را در برابر دو شخصیت نابهنجار قرار می‌دهند که اولی به صورت اختلال اسکیزفرنی و دومی به صورت اختلال هیستری تظاهر خواهد نمود. تعداداین افراد البته بسیار کم است و اکثریت مردم میان این دو قطب نهایی جای دارند. عده‌ای نزدیکتر به قطب نهایی درونگرایی و گروهی نزدیکتر به قطب نهایی برون‌گرایی هستند. و عده کثیری هم هر دو جنبه برونگرایی و درونگرایی را به صورت متعادل دارا می‌باشند که اصطلاح آمبی‌وِرت (ambivert) به آنها اطلاق می‌‌شود. (سیاسی علی‌اکبر به نقل از یونگ (1913)).

از سوی دیگر اضطراب یک ترس درونی شده است از اینکه مبادا تجارب دردآور تکرار شوند. از دیدگاه فروید، اضطراب هسته مرکزی روان نژندی است و علامت اخطاری است به «خود».

اهمیت پژوهش

زمانی که افراد به مدت نسبتاً طولانی در معرض اضطراب مزمن (Chronic anxiety) قرار می‌گیرند، سیستم‌های عصبی رتیکلوآندوتلیال (Reticlo endothelial system-R.A.S) آنها به گونه‌ای خود را تنظیم می‌نمایند که فرد به طور طبیعی در حالت بیداری، هوشیاری بیشتری را نسبت به وقایع اطراف خویش نشان می‌دهد. این امر طبیعتاً سبب می‌شود که نیاز به محرک خارجی در آنها کمتر شده و تا زمانی که منبع اضطراب کشف و رفع نگردد به سوی درونگرایی متمایل می‌شوند. (بنزیگرـ 1999).

با توجه به موارد فوق مشاهده می‌شود که وجود اضطراب در افراد جامعه تأثیر بسزایی در میزان درونگرایی و برون‌گرایی آنها دارد. به گونه‌ای که ممکن است یک فرد برون‌گرا در اثر شدت فشارهای وارده ناشی از اضطراب به تدریج به فردی درون‌گرا تبدیل شود و در صورتیکه این فشار همچنان ادامه داشته باشد ممکن است در افرادی که با مشاغل اجتماعی سر و کار دارند و باید در تعامل دایم با جامعه باشند سبب کاهش شدید کارآیی آنها بشود. این موضوع در جامعه معلمان بسیار حائز اهمیت است.

براساس دیدگاه آیزنگ  نظریه یونگ مبنی بر اینکه «درونگرایی به عنوان یک حالت روانشناختی طبیعی در شرایط خاص محیطی است» کاملاً صحیح می‌باشد و این امر مبتنی بر خواص فیزیولوژیکی بدن است و به عنوان یک واکنش طبیعی در برابر اضطراب تلقی می‌شود.

از سوی دیگر افراد درونگرا در مواردی که جامعه‌شان افراد برون‌گرا مورد تقدیر و ستایش قرار می‌گیرند، دچار خجالت زدگی شده و احساس کم ارزشی می‌کنند (آرون ـ 1996).

همچنین بسیاری از افرادی که در معرض اضطرابهای مداوم قرار می‌گیرند ممکن است نسبت به زندگی دارای دیدگاه منفی شوند. ولی باید اعلام نمود که اضطراب در زندگی افراد به علت انتخابی است که آنها برای ادامه زندگی خویش انجام داده‌اند و این انتخاب بنا به هر دلیلی ممکن است آنها را با مشکلات مواجه کرده باشد. اما نکته مهم این است که تمایل افراد به درون‌گرایی در زمان رویارویی با اضطراب‌های ممتد این توانایی را به آنها می‌دهد که با تمرکز بیشتری به مشکل خود توجه نموده و نهایتاً درحل آن مشکل کوشش نموده و موفق شوند.

مقاله چگونگی تجزیه وتحلیل امتحانات

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

چگونگی تجزیه وتحلیل امتحانات

امروزه بر اثر پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی ویافته‌های جدید روانشناسی و تعلیم و تربیت، مفهوم آموزش و پرورش  به کلی دگرگون شده و دامنه آن نیز گسترش یافته است.نقش تعلیم و تربیت جدید آن است که استعدادها و تواناییهای دانش‌آموزان را شکوفا نموده و آنان را برای شرکت در فعالیتهای سازنده جوامع پویای بشری آماده سازد به نحوی که سعادت واقعی افراد و جوامع تأمین گردد.نیل به این هدف مستلزم ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار دانش‌آموزان است بدین معنی که هر یک از مواد و برنامه‌های آموزشی در نگرشها، علایق، تواناییها و رفتار دانش‌آموزان تغییرات معینی را به وجد آورد.بر این اساس ارزشیابی، نظارت و کنترل تغییرات رفتاری دانش‌آموزان از جایگاه بسیار خطیر و نقش تعیین کننده‌ای برخوردار است.ارزشیابی به عنوان بخش جدایی ناپذیر فرایند آموزش و پرورش به شمار می‌رود بنابراین تنها به امتحانات پایانی اعم از پایان سال، ثلث یا نیمسال تحصیلی محدود نمی‌شود بلکه برای مقاصد مختلف، به صورت‌های گوناگون و به طور مستمر همراه با آموزش و پرورش دانش‌آموزان انجام می‌گیرد.چنانچ ارزشیابی بر اساس اصول و موازین علمی صورت گیرد آن را می‌توان مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش و موثرترین عامل برای بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان در جهت تعلیم و تربیت به شمار آورد.بر این اساس ارزشیابی، نظارت و کنترل تغییرات رفتاری دانش‌آموزان تغییرات رفتاریداش‌آموزان از جایگاه بسیار خطیر و نقش تعیین کننده‌ای برخوردار است.ارزشیابی به عنوان بخش جدایی ناپذیر فرایند آموزش و پرورش به شمار می‌رود بنابراین تنها به امتحانات پایانی اعم از پایان سال، ثلث یا نمیسال تحصیلی محدود نمی‌شود بلکه برای مقاصد مختلف، به صورت‌های گوناگون و به طور مستمر همراه با آموزش و پرورش دانش‌آموزان انجام می‌گیرد.چنانچه ارزشیابی بر اساس اصول و موازین علمی صورت گیرد آن را می‌توان مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش و مؤثرترین عامل برای بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان در جهت تعلیم و تربیت بشمار آورد.

کلیات- امتحان باید تحقق هدف‌های آموزشی را در هر یک از مواد درسی ارزیابی کند.- سوالات امتحانی باید با محتوای مواد آموزشی سازگار باشد، توانایی و مهارت دانش‌آموزان را در سطوح مختلف هدف‌های تربیتی مورد سنجش قرار دهد و از میان تمامی هدف‌های تربیتی مورد سنجش قرار دهد و از میان تمامی سئوالات ممکن در رابطه با هدف‌های رفتار و محتوای هر درس به گونه‌ای انتخاب شوند که نمونه جامعی از آموخته‌های دانش‌آموزان را مورد سنجش قرار دهند.- محتوای امتحان باید متناسب با هدفهایی باشد که امتحان برای آن هدفها انجام گیرد.- نوع و چگونگی هر یک از پرسش‌های امتحانی باید متناسب با نوع رفتار مورد اندازه‌گیری باشد.- امتحان باید طوری طرح ریزی شود که نتایج آن تا حد امکان به دور از خطای اندازه‌گیری باشد. فصل تحلیل سوالات آزمونتحلیل پاسخهای دانش‌آموزان به هر سوال، اطلاعات تشخیصی لازم را برای بررسی کیفیت یادگیری دانش‌آموزان و مشکلات آموزشی در اختیار معلم قرار می‌دهد و او را در رفع مشکلات یادگیری و آموزش مدد می‌رساند.برای تحلیل سوالات آزمون باید نحوه پراکندگی پاسخهای آزمون شوندگان برای هر سوال و هر گزینه را مشخص نمود یعنی معلوم نمود در هر سوال چند نفر گزینه درست را انتخاب کرده‌اند و هر یک از گزینه‌های انحرافی چند نفر را به خود جلب کرده و چند سوال را بی‌جواب گذاشته‌اند. بر اساس این اطلاعات نکات زیر در مورد تک‌تک سوالات روشن می‌شود.الف- قوه‌ی دشواری سوالب- قوه‌ی تمیز سوالج- ارزش مورد نظر برای هر گزینه انحرافیمحاسبه ضریب دشواری  منظور از دشواری یک سوال این سوال است که جمع پاسخ‌دهندگان به آن سوال چگونه پاسخ داده‌اند.برای محاسبه ضریب دشواری یک سوال برگه‌های امتحانی را با توجه به نمره کل آزمون به دو دسته مساوی گروه بالا و گروه پایین تقسیم کرده و طبق فرمول زیر عمل می‌نماییم.تعداد انتخابهای درست گروه پایین + تعداد انتخابهای درست گروه بالا   100 ×                 = ضریب دشواری سوالتعداد افراد گروه بالا + تعداد افراد گروه پایینهر چه ضریب دشواری سوالی بزرگتر (به صد نزدیکتر) باشد آن سوال، سوال آسانتری است و هر چه این ضریب کوچکتر (به صفر نزدیکتر) باشد سوال، سوال دشوارتری است.محاسبه ضریب تمیز  قوه تمیز یک سوال به این مطلب اشاره می‌کند که این سوال تا چه اندازه بین پاسخ دهندگان قوی و ضعیف تمایز قائل می‌شود (می‌شود فرض کرد 27% کسانیکه بیشترین نمرات را در مجموع آزمون به دست آورده اند گروه قوی و 27% کسانیکه کمترین نمرات را در مجموع آزمون کسب کرده‌اند گروه ضعیف می‌باشند)فرمول و قاعده محاسبه آن چنین است:تعداد انتخابهای درست گروه پایین – تعداد انتخابهای درست گروه بالا                                   = ضریب تمیز سوالتعداد افراد یک گروه (بالا یا پایین)هر چه ضریب تمیز بزرگتر باشد قوه تمیز سوال بیشتر و هر چه این ضریب کوچکتر باشد قوه تمیز آن کمتر است.میزان مشابهت گزینه‌های نادرست هر سوال و قدرت آن در جلب توجه امتحان شوندگاننکته دیگر در تحلیل پاسخهای آزمون شوندگان به سوالات آزمون، بررسی نحوه پراکندگی پاسخهای مربوط به  گزینه‌های انحرافی هر سوال است (هدف از گنجاندن گزینه‌های انحرافی در سوالات چند گزینه‌ای منحرف کردن پاسخ دهندگانی می‌باشد که کمتر مطلع هستند)بنابراین گزینه انحرافی عملاً باید بتوان این کار را انجام دهد و پاسخهای آزمون شوندگان به هر یک از گزینه‌ها این مطلب را روشن می‌کند.پس از بررسی‌های فوق و تحلیل سوالات، سازنده آزمون باید با استفاده از نتایج حاصل به تجدید نظر در سوالات خود و بازنویسی آزمون بپردازد.هر بار که آزمون به اجرا درمی‌آید، باید تحلیل سوالات انجام گیرد و در محتوای آزمون تجدید نظر شود.تجزیه و تحلیل نتایج آزمون  ارزشیابی از آموخته‌های دانش‌آموز برای کشف و رفع نارسایی‌ها، (خواه نارسایی‌های یادگیری شاگرد و خواه نقاط ضعف روش تدریس معلم) می‌باشد.  برای رسیدن به این هدف نتایج امتحان باید مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار گیرد و بر اساس این تجزیه و تحلیل باید معلوم شود که:1- هر یک از دانش‌آموزان تا چه حد اندازه به هدف‌های تدریس رسیده‌اند.2- دانش‌آموزان کلاس به طور کلی تا چه اندازه به هدف‌های درس دست یافته‌اند.3- نارسایی‌های دانش‌اموزان مربوط به کدام یک از بخش‌های درسی است و چگونه می‌توان آنها را بر طرف ساخت.4- میزان موفقیت معلم در رسیدن به هدف‌های درس تا چه اندازه است.    برای بررسی موارد بالا لازم است که نتیجه امتحان با توجه به جدول بودجه‌بندی سوالات مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد برای انجام این کار اقدامات زیر ضروری است:- تعیین عملکرد هر دانش‌آموز در رابطه با هر یک از هدف‌های درسمنظور آن است که معلوم شود هر دانش‌آموز به کدام یک از پرسشهای امتحان پاسخ درست، به کدام پرسشها پاسخ غلط و کدام پرسشها را بی‌جواب گذاشته است (این اطلاعات را می‌توان به سهولت از روی ورقه امتحانی و یا پاسخنامه‌های دانش‌آموزان به دست آورد)- تعیین عملکرد هر دانش‌آموز در رابطه با همه پرسش‌های امتحانمنظور از عملکرد وی در آزمون آن است که معلوم شود به چند سوال از سوالات امتحان پاسخ درست داده است که معمولاً به صورت درصد عملکرد وی بیان می‌شود.- تعیین عملکرد کلاس در هریک از هدف‌هادر این مورد نیز عملکرد کلاس به شورت درصد بیان می‌شود باید معلوم کرد که چند درصد شاگردان کلاس به هر یک از پزسشهای امتحان پاسخ درست داده‌اند.- تعیین عملکرد دانش‌آموزان کلاسدر اینجا هدف این است که معلوم شود چند درصد دانش‌آموزان کلاس به طور متوسط به همه‌ی هدفهای درسی که از آن امتحان به عمل آمده است رسیده‌اند و یا به پرسش‌های آن پاسخ درست داده‌اند برای اینکار ابتدا میانگین تعداد سوالاتی که دانش‌آموزان کلاس به آنها پاسخ درست داده‌اند تعیین می‌شود سپس درصد این میانگین نسبت به تعداد سوالات امتحان محاسبه می‌گردد. که به طور کلی میزان موفقیت کلاس و معلم را در تحقیق هدف‌های درس نشان می‌دهد.اهمیت تجزیه و تحلیل نتایج امتحان  اگر تجزیه و تحلیل نتایج امتحان صورت نگیرد معلم نخواهد توانست از امتحان به ویژه امتحانات مرحله‌ای به عنوان وسیله‌ای برای کمک به بهبود یادگیری شاگردان و بهتر ساختن روشهای تدریس خود استفاده مؤثری به عمل آورد تجزیه و تحلیل نتایج امتحان مانند آیینه‌ای است که سطح یادگیری دانش‌آموزان و بازده فعالیت‌های معلم و کلاس را منعکس می‌کند.

دانلود پروژه نگاهی به روش های کاهش استرس عصبی در امتحانات

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

نگاهی به روش های کاهش استرس عصبی در امتحانات

دکتر فرزاد فخیمی نزدیک شدن زمان امتحانات همواره برای دانش آموزان و دانشجویان با بروز حالات و واکنش های هیجانی، رفتاری، عصبی و.... همراه است. این قشر از جامعه از یک طرف تحت تأثیر عوامل استرس زای عمومی که کل جامعه را متأثر می کند، قرار دارند و از طرف دیگر با حضور فعال در متن جامعه علمی، فشارهای مقطعی ناشی از الزامات دانش اندوزی، مطالعه، تحقیق، امتحانات و... را تجربه می کنند و هرچه به تاریخ امتحانات نزدیکتر شوند، استرس بیشتر آنها را محاصره کرده و تحت فشار قرار می دهد. در واقع این گروه و یا طبقه از جامعه با استرس مضاعف روبه رو هستند که حتی تابع منطق ریاضی یعنی ۴=۲+۲ نیست، بلکه از اصل هم افزایی (Synergy) یعنی ۵=۲+۲ تبعیت می کنند. همانند برخورد دو موج به یکدیگر که ارتفاع موج حاصل از دو موج، بیشتر از ارتفاع آنها قبل از برخورد است. بدیهی است که تحمل استرس تا این حد برای دانش آموزان و دانشجویان که در سنین جوانی هستند و هنوز مقاومت های طبیعی خود را نه تجربه کرده و نه توسعه داده اند، اغلب بسیار سنگین و غیرقابل تحمل است و در صورت عدم شناخت و فراگیری شیوه کنار آمدن و دفع آنها، عوارضی از جمله بی خوابی، خستگی، بی حوصلگی، افسردگی، دلزدگی و در نهایت فرسایش روانی که به قول «مارک سینگر» نوعی پریشانی و درماندگی است به دنبال خواهد داشت.

استرس چیست ؟ استرس (فشار عصبی) از نظر لغوی از کلمه لاتین استرینجر به مفهوم به هم رفتن، قبض شدن و... گرفته شده است و در زبان فارسی معادل های تکانه عصبی، فشار روانی، تنیدگی، نگرانی و... برای آن عنوان گردیده است. «استرس» را فشار عصبی (Nervous Strain) هم ترجمه کرده اند که این اصطلاح هم معادل دقیقی برای «استرس» نیست. زیرا استرس از «فشار» ناشی می شود و خود فشار نیست، اگر چه به رغم دو نفر از محققان به نام های «مورهد» و «گریفین» با اندک اغماضی می توان «استرس» را همان «فشار عصبی» معنی کرد و آن را عکس العملی دانست که انسان در مقابل محرک های ناسازگار از خود بروز می دهد. در این مقاله نیز این معادل به کار گرفته شده است. استرس پدیده تازه ای نیست و در طول تاریخ بشر وجود داشته و به صورت های مختلفی بر انسان عارض شده است از جمله: نگرانی از بلایای طبیعی، جنگ ها، قتل عام ها، ستمکاری های حکام جابر و... با انقلاب صنعتی و به دلیل تحولات عمیق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی ناشی از آن در کلیه جوامع و ضرورت تطابق مداوم با شرایط جدید و در عین حال در تحول و تغییر، استرس، دامنه، شدت و وسعت بیشتری گرفت به طوری که می توان آن را فرزند ناخلف انقلاب صنعتی و یک قاتل بی سروصدا (Silent Killer) نامید. استرس در دنیای امروز تقریباً همه گیر شده و از پیر و جوان، زن و مرد، تحصیل کرده و بی سواد همه و همه به گونه و با نوعی از آن دست به گریبانند و فقط افراد معدودی که شناخت کافی از آن داشته و ابزار مقابله با آن را در اختیار دارند از آثار مخرب آن برکنار هستند. تحقیقات علمی مؤید این واقعیت است که استرس بر سلامت جسم و روان فرد تأثیر می گذارد و انرژی های بالقوه و بالفعل او را هدر داده و باطل می سازد. امروزه مردم اغلب کلمه استرس را به صورت موضوعی متداول و یا به شکل بیماری «اپیدمی» به کار می برند و این کلمه مدتها است که در ادبیات محاوره ای جا باز کرده و به همان گونه که از کار، غذا، مسکن، مسافرت، تحصیل و... صحبت می کنیم، از استرس هم صحبت می کنیم. با تمام جنبه های منفی که در فرهنگ عامه برای استرس وجود دارد، معهذا این پدیده دارای جنبه های مثبت نیز است. جنبه های منفی استرس را «استرس مخرب» (Distress) می گویند که از شنیدن خبر ناگوار بر شخص دست می دهد و جنبه های مثبت استرس، «استرس سازنده» (Eustress) است، که هنگام دریافت خبرهای شاد و خوشحال کننده عارض فرد می شود.

تعاریف علمی استرس محققان برای استرس تعاریف مختلفی ارائه داده اند. این تعاریف اگر چه دارای تفاوت هایی ظاهری و شکلی هستند، ولی از نظر محتوائی تقریباً عقیده واحدی را منعکس می کنند. «دنیس جیف» استرس را حالتی می داند که از دخالت متغیرات «روانی- فیزیولوژیکی» بر دو عامل محیط و سلامتی جسمانی فرد بروز می کند. محقق دیگری به نام «کری کوپر» آن را عکس العمل بیوشیمیائی و رفتاری فرد می داند که در مواجهه با خطر به انسان دست می دهد. به رغم «سوزان کارترایت» استرس مجموعه ای از واکنش های عمومی فرد به عوامل ناسازگار و غیرمنتظره محیط است که او را وادار می کند با اتخاذ روش «جنگ یا گریز» (Fight or Flight) با خطر مقابله کرده و یا راه فرار را انتخاب کند. «کاکس» می گوید استرس پاسخ فرد به فرآیندهای درونی و بیرونی است که بر ظرفیت ادغام نیروهای جسمی و روانی، فشار وارد می سازد. (جدول شماره ۱) به عقیده وی ، استرس بخشی از مجموعه سیستم پویای برخورد و تعامل فرد و محیط و به عبارت دیگر تطابق بین «خود دیگر» و یا «خود درون» که با «خود برون» در توافق نیست، می باشد. از طرفی کارل البرشت، استرس را بخش طبیعی عملکرد انسان دانسته و عقیده دارد که باید اختلاف بین استرس منطقی و استرس مخرب را آموخت و حساسیت خود را تجربه کرد تا توانائی مقاومت در ما ایجاد شود.

عوامل استرس زا به طور کلی پاره ای از استرس ها می توانند کل جامعه را آزار دهند که شامل کلیه اقشار و طبقات جامعه می شود. علی رغم وجود استرس های عمومی و کلی، اقشار مختلفی که در متن جامعه فعالیت دارند؛ از دیگر انواع استرس نیز رنج می برند که هر یک شیوه برخورد خاص خود را ایجاب می کند. در این بحث بدواً منشأ فشارزاهای عمومی و نتایج فشارهای عصبی و همچنین نقش تعدیل کننده ها که مکانیزم های طبیعی و غریزی انسان

مقاله درمورد چگونگی تجزیه وتحلیل امتحانات

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

چگونگی تجزیه وتحلیل امتحانات

امروزه بر اثر پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی ویافته‌های جدید روانشناسی و تعلیم و تربیت، مفهوم آموزش و پرورش  به کلی دگرگون شده و دامنه آن نیز گسترش یافته است.نقش تعلیم و تربیت جدید آن است که استعدادها و تواناییهای دانش‌آموزان را شکوفا نموده و آنان را برای شرکت در فعالیتهای سازنده جوامع پویای بشری آماده سازد به نحوی که سعادت واقعی افراد و جوامع تأمین گردد.نیل به این هدف مستلزم ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار دانش‌آموزان است بدین معنی که هر یک از مواد و برنامه‌های آموزشی در نگرشها، علایق، تواناییها و رفتار دانش‌آموزان تغییرات معینی را به وجد آورد.بر این اساس ارزشیابی، نظارت و کنترل تغییرات رفتاری دانش‌آموزان از جایگاه بسیار خطیر و نقش تعیین کننده‌ای برخوردار است.ارزشیابی به عنوان بخش جدایی ناپذیر فرایند آموزش و پرورش به شمار می‌رود بنابراین تنها به امتحانات پایانی اعم از پایان سال، ثلث یا نیمسال تحصیلی محدود نمی‌شود بلکه برای مقاصد مختلف، به صورت‌های گوناگون و به طور مستمر همراه با آموزش و پرورش دانش‌آموزان انجام می‌گیرد.چنانچ ارزشیابی بر اساس اصول و موازین علمی صورت گیرد آن را می‌توان مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش و موثرترین عامل برای بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان در جهت تعلیم و تربیت به شمار آورد.بر این اساس ارزشیابی، نظارت و کنترل تغییرات رفتاری دانش‌آموزان تغییرات رفتاریداش‌آموزان از جایگاه بسیار خطیر و نقش تعیین کننده‌ای برخوردار است.ارزشیابی به عنوان بخش جدایی ناپذیر فرایند آموزش و پرورش به شمار می‌رود بنابراین تنها به امتحانات پایانی اعم از پایان سال، ثلث یا نمیسال تحصیلی محدود نمی‌شود بلکه برای مقاصد مختلف، به صورت‌های گوناگون و به طور مستمر همراه با آموزش و پرورش دانش‌آموزان انجام می‌گیرد.چنانچه ارزشیابی بر اساس اصول و موازین علمی صورت گیرد آن را می‌توان مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش و مؤثرترین عامل برای بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان در جهت تعلیم و تربیت بشمار آورد.

کلیات- امتحان باید تحقق هدف‌های آموزشی را در هر یک از مواد درسی ارزیابی کند.- سوالات امتحانی باید با محتوای مواد آموزشی سازگار باشد، توانایی و مهارت دانش‌آموزان را در سطوح مختلف هدف‌های تربیتی مورد سنجش قرار دهد و از میان تمامی هدف‌های تربیتی مورد سنجش قرار دهد و از میان تمامی سئوالات ممکن در رابطه با هدف‌های رفتار و محتوای هر درس به گونه‌ای انتخاب شوند که نمونه جامعی از آموخته‌های دانش‌آموزان را مورد سنجش قرار دهند.- محتوای امتحان باید متناسب با هدفهایی باشد که امتحان برای آن هدفها انجام گیرد.- نوع و چگونگی هر یک از پرسش‌های امتحانی باید متناسب با نوع رفتار مورد اندازه‌گیری باشد.- امتحان باید طوری طرح ریزی شود که نتایج آن تا حد امکان به دور از خطای اندازه‌گیری باشد. فصل تحلیل سوالات آزمونتحلیل پاسخهای دانش‌آموزان به هر سوال، اطلاعات تشخیصی لازم را برای بررسی کیفیت یادگیری دانش‌آموزان و مشکلات آموزشی در اختیار معلم قرار می‌دهد و او را در رفع مشکلات یادگیری و آموزش مدد می‌رساند.برای تحلیل سوالات آزمون باید نحوه پراکندگی پاسخهای آزمون شوندگان برای هر سوال و هر گزینه را مشخص نمود یعنی معلوم نمود در هر سوال چند نفر گزینه درست را انتخاب کرده‌اند و هر یک از گزینه‌های انحرافی چند نفر را به خود جلب کرده و چند سوال را بی‌جواب گذاشته‌اند. بر اساس این اطلاعات نکات زیر در مورد تک‌تک سوالات روشن می‌شود.الف- قوه‌ی دشواری سوالب- قوه‌ی تمیز سوالج- ارزش مورد نظر برای هر گزینه انحرافیمحاسبه ضریب دشواری  منظور از دشواری یک سوال این سوال است که جمع پاسخ‌دهندگان به آن سوال چگونه پاسخ داده‌اند.برای محاسبه ضریب دشواری یک سوال برگه‌های امتحانی را با توجه به نمره کل آزمون به دو دسته مساوی گروه بالا و گروه پایین تقسیم کرده و طبق فرمول زیر عمل می‌نماییم.تعداد انتخابهای درست گروه پایین + تعداد انتخابهای درست گروه بالا   100 ×                 = ضریب دشواری سوالتعداد افراد گروه بالا + تعداد افراد گروه پایینهر چه ضریب دشواری سوالی بزرگتر (به صد نزدیکتر) باشد آن سوال، سوال آسانتری است و هر چه این ضریب کوچکتر (به صفر نزدیکتر) باشد سوال، سوال دشوارتری است.محاسبه ضریب تمیز  قوه تمیز یک سوال به این مطلب اشاره می‌کند که این سوال تا چه اندازه بین پاسخ دهندگان قوی و ضعیف تمایز قائل می‌شود (می‌شود فرض کرد 27% کسانیکه بیشترین نمرات را در مجموع آزمون به دست آورده اند گروه قوی و 27% کسانیکه کمترین نمرات را در مجموع آزمون کسب کرده‌اند گروه ضعیف می‌باشند)فرمول و قاعده محاسبه آن چنین است:تعداد انتخابهای درست گروه پایین – تعداد انتخابهای درست گروه بالا                                   = ضریب تمیز سوالتعداد افراد یک گروه (بالا یا پایین)هر چه ضریب تمیز بزرگتر باشد قوه تمیز سوال بیشتر و هر چه این ضریب کوچکتر باشد قوه تمیز آن کمتر است.میزان مشابهت گزینه‌های نادرست هر سوال و قدرت آن در جلب توجه امتحان شوندگاننکته دیگر در تحلیل پاسخهای آزمون شوندگان به سوالات آزمون، بررسی نحوه پراکندگی پاسخهای مربوط به  گزینه‌های انحرافی هر سوال است (هدف از گنجاندن گزینه‌های انحرافی در سوالات چند گزینه‌ای منحرف کردن پاسخ دهندگانی می‌باشد که کمتر مطلع هستند)بنابراین گزینه انحرافی عملاً باید بتوان این کار را انجام دهد و پاسخهای آزمون شوندگان به هر یک از گزینه‌ها این مطلب را روشن می‌کند.پس از بررسی‌های فوق و تحلیل سوالات، سازنده آزمون باید با استفاده از نتایج حاصل به تجدید نظر در سوالات خود و بازنویسی آزمون بپردازد.هر بار که آزمون به اجرا درمی‌آید، باید تحلیل سوالات انجام گیرد و در محتوای آزمون تجدید نظر شود.تجزیه و تحلیل نتایج آزمون  ارزشیابی از آموخته‌های دانش‌آموز برای کشف و رفع نارسایی‌ها، (خواه نارسایی‌های یادگیری شاگرد و خواه نقاط ضعف روش تدریس معلم) می‌باشد.  برای رسیدن به این هدف نتایج امتحان باید مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار گیرد و بر اساس این تجزیه و تحلیل باید معلوم شود که:1- هر یک از دانش‌آموزان تا چه حد اندازه به هدف‌های تدریس رسیده‌اند.2- دانش‌آموزان کلاس به طور کلی تا چه اندازه به هدف‌های درس دست یافته‌اند.3- نارسایی‌های دانش‌اموزان مربوط به کدام یک از بخش‌های درسی است و چگونه می‌توان آنها را بر طرف ساخت.4- میزان موفقیت معلم در رسیدن به هدف‌های درس تا چه اندازه است.    برای بررسی موارد بالا لازم است که نتیجه امتحان با توجه به جدول بودجه‌بندی سوالات مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد برای انجام این کار اقدامات زیر ضروری است:- تعیین عملکرد هر دانش‌آموز در رابطه با هر یک از هدف‌های درسمنظور آن است که معلوم شود هر دانش‌آموز به کدام یک از پرسشهای امتحان پاسخ درست، به کدام پرسشها پاسخ غلط و کدام پرسشها را بی‌جواب گذاشته است (این اطلاعات را می‌توان به سهولت از روی ورقه امتحانی و یا پاسخنامه‌های دانش‌آموزان به دست آورد)- تعیین عملکرد هر دانش‌آموز در رابطه با همه پرسش‌های امتحانمنظور از عملکرد وی در آزمون آن است که معلوم شود به چند سوال از سوالات امتحان پاسخ درست داده است که معمولاً به صورت درصد عملکرد وی بیان می‌شود.- تعیین عملکرد کلاس در هریک از هدف‌هادر این مورد نیز عملکرد کلاس به شورت درصد بیان می‌شود باید معلوم کرد که چند درصد شاگردان کلاس به هر یک از پزسشهای امتحان پاسخ درست داده‌اند.- تعیین عملکرد دانش‌آموزان کلاسدر اینجا هدف این است که معلوم شود چند درصد دانش‌آموزان کلاس به طور متوسط به همه‌ی هدفهای درسی که از آن امتحان به عمل آمده است رسیده‌اند و یا به پرسش‌های آن پاسخ درست داده‌اند برای اینکار ابتدا میانگین تعداد سوالاتی که دانش‌آموزان کلاس به آنها پاسخ درست داده‌اند تعیین می‌شود سپس درصد این میانگین نسبت به تعداد سوالات امتحان محاسبه می‌گردد. که به طور کلی میزان موفقیت کلاس و معلم را در تحقیق هدف‌های درس نشان می‌دهد.اهمیت تجزیه و تحلیل نتایج امتحان  اگر تجزیه و تحلیل نتایج امتحان صورت نگیرد معلم نخواهد توانست از امتحان به ویژه امتحانات مرحله‌ای به عنوان وسیله‌ای برای کمک به بهبود یادگیری شاگردان و بهتر ساختن روشهای تدریس خود استفاده مؤثری به عمل آورد تجزیه و تحلیل نتایج امتحان مانند آیینه‌ای است که سطح یادگیری دانش‌آموزان و بازده فعالیت‌های معلم و کلاس را منعکس می‌کند.