دانلود طرح های رویکردهای موجود در مورد نقش زنان در توسعه 17 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

رویکردهای موجود در مورد نقش زنان در توسعه

 مقدمه:

برای دست یابی به توسعه پایدار و درونزا , در هر جامعه ای نیاز به مشارکت زنان احساس می شود . هیچ جامعه ای نمی تواند تنها با نیروی کار نیمی از جمعیت خود , با توسعه جهانی رقابت کند .

از ابتدای صنعتی شدن جامعه شناسان و دیگر صاحب نظران در باره ی مشارکت زنان در امور اقتصادی و توسعه دیدگاهای متقاوتی داشته اند , وهر یک از آنها با توجه به مسائل زمان خود این موضوع را بررسی کرده اند .

با توجه به موقعیت اجتمائی , سیاسی , اقتصادی و فرهنگی موجود ی در جوامع مختلف زمینه ها متفاوتی برای مشارکت زنان در توسعه به وجود آمده است .

دامنه ی این تفاوتها بسیار گسترده است , به طوری که برای هر کشور خاص زمینه ی خاصی از مشارکت زنان نیز وجود دارد . حتی نمی توان تمام کشورهای در حال توسه را که شباهت زیادی به یکدیگر دارند , کاملا مشابه در نظر گرفت .

رباره ی ایران نیز در این زمینه نظرات متفاوتی مطرح شده , که تمام آنها با توجه به شرایط خاص اجتماعی , سیاسی , اقتصادی و مهمتر از همه شرایط فرهنگی کشور بوده است . در ادامه به تعدادی از رویکردهای مربوط به زنان وتوسعه اشاره می شود .

رویکردها:

در زمینه ی نقش زن در توسعه رویکرهای متفاوتی وجود دارد . بعضی از این رویکردها بر اساس نیاز جامعه جدید صنعتی به نیروی کار است , و این که جامعه به تمام نیروی انسانی خود نیاز دارد و بعضی از آنها بر اساس لزوم تساوی زن و مرد و حقوق فردی مساوی آنها است . وبرخی نیز با توجه به نیاز جامعه و این که در هر شرایطی جامعه با کدام شیوه بهتر اداره می شود , نظرات خود را تغییر می دهند .

در مجموع همان طور که در ابتدای سخن گفته شد , هر جامعه ای برای رسیدن به توسعه پایدار نیاز به همکاری تمام نیروی انسانی خود دارد .

در کشورهای توسعه یافته با توجه به کم شدن رشد جمعیت و رقابتی که در تولید وجود دارد , جامعه مجبور به استفاده از نیروی کار زنان شد واین وظیفه ای است که جامعه بر عهده ی زنان نیز گذاشته است . تمام زنان در این جوامع می دانند که باید شغلی داشته باشد و جامعه نیز زمینه ی شغلی آنها را فراهم کرده است .

ولی در یک کشور در حال توسعه مثل کشور ما زمینه ی شغلی برای همه ی مردان نیز فراهم نیست زنان هم که در مرتبه ی دوم قرار می گیرند .

رویکرد مذهبی (توسعه انسانی ) :

بر اسا س این رویکرد توسعه عاملی برای بهینه سازی کیفی سطح زندگی معرفی شده است . زنان در این رویکرد حتی اگر در نظام تولید صنعتی شرکت نداشته باشند , یعنی در بازار کار شغلی نداشته باشند , باز هم در روند توسعه نقش اساسی ایجاد می کنند . آنها با تربیت نیروی کار و فراهم کردن محیط آرام در منزل شرایط مناسب کاری را برای مردان فراهم می کنند .

در این رویکرد از زنان به عنوان مهمترین عامل توسعه انسانی یاد شده است. و این موضوع ( توسعه انسانی ) با توسعه فرهنگی , اقتصادی و صنعتی هم ارزش در نظر گرفته شده است .

این دیدگاه زنان را تشویق می کند که به انجام وظایف مادری و همسری خود مشغول باشند و لزومی نمی بیند که آنها در نظام کار بیرون شرکت داشته باشند . واین کار در حقیقت تشویق زنان برای حفظ نقش سنتی آنها است .

نقش مادری شاید مهمترین نقش هر زنی باشد , ولی در دنیای امروز یک مادر تحصیل کرده و شاغل , خیلی بهتر می تواند مسائل و مشکلات فرزند خود را درک وحل کند . این رویکرد بیشتر در جوامع مذهبی ودر حال توسعه , از جمله ایران به چشم می خورد و شاید دلیل آن نقش پررنگ مذهب در جامعه ی ماست و این فکر که یک زن در درجه اول یک مادر است .

شاید عملکرد بر اساس این روش در شهرهای کوچک مشکلی ایجاد نکند و حتی بهترین نوع عملکرد باشد , ولی در شهرهای بزرگ و مخصوصا تهران زیاد عملی نیست زیرا خیلی از خانواده ها در شهرهای بزرگ با مشکل مالی مواجه هستند و جدا از امر توسعه , خانواده به حقوق زن نیز نیاز دارد .

رویکرد فمینیستی :

فمینیست با اندیشه دفاع از حقوق زنان به وجود آمد , و از همان ابتدای فعالیت خود تمام تلاش خود را برای آگاهی زنان از حقوق خود انجام داده است . فمینیست ها یکی از دلایل در حاشیه قرار گرفتن زنان را ماندن آنها در خانه وعدم شرکت در فعالیت های اجتمائی می دانند .

در نتیجه به نظر آنها همه ی زنان باید در فعالیت های اجتماعی و روند توسعه شرکت داشته باشند . این حق تمام زنان است که مستقل باشند . به نظر آنها جامعه بایدزمینه ی اشتغال زنان را فراهم کند . آنها شدیدا با عقاید سنتی مخالفند .

شاید این رویه در آینده برای تمام جوامع الزامی شود ولی نمی توان یک جامعه سنتی را یک شبه تغییر داد . ابتدا باید شرایط اجتماعی برای اشتغال زنان فراهم شود و خود زنان نیز آمادگی و تمایل حضور در جامه را پیدا کنند , تا تغییر در جامعه صورت گیرد و زنان نیز نقش خود را در توسعه ایفا کنند .

رویکرد عدالت جنسیتی :

طرفداران این رویکرد معتقد اند زنان امروز به اندازه ی مردان توانایی دارند و استفاده نکردن از این نیروی کار آماده باعث به وجود آمدن نا هنجاری در جامعه می شود .

سرمایه انسانی با سرمایه طبیعی که در صورت بی توجهی و عدم استفاده می تواند دست نخورده باقی بماند، متفاوت است. سرمایه انسانی در صورت بی توجهی و عدم به کارگیری سبب بروز ناهنجاری های اجتماعی، بحران ها و به طور کلی ایجاد ناامنی سیاسی و اجتماعی می شود .

پیش بینی و برآوردهای مربوط به جمعیت زنان طی سال های آینده حاکی از رشد قابل توجه متقاضیان کار زن و بالا رفتن مهارت های ذهنی و عملی ایشان است. توسعه دانایی محورایجاب می کند که کشور اسلامی ایران از این سرمایه انسانی با ارزش بهره مند شود.

تحقیق درباره شناخت مؤلفه‌های موجود در PC

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

شناخت مؤلفه‌های موجود در PC

تفاوتهای میان PC های رومیزی (Desktop) و مدل برجی شکل (Tower)

رایانه‌های شخصی دارای دو نوع ترکیب‌بندی هستند : مدل‌های رومیزی و برجی شکل.

مدل‌های رومیزی ممکن است در اندازه‌های مختلف موجود باشند که اغلب با نامهایی از قبیل Full - size ، baby-AT یا slim-sized برای اشاره به تفاوتهایی در اندازه‌های مربوطه، همراه هستند، ولی همة آنها از همان طرح اولیه پیروی می‌کنند (که یک PC به صورت افقی یا مسطح روی میز قرار می‌گیرد).

مدل‌های برجی شکل نیز در اندازه‌های مختلف با نامهای مشابهی از قبیل mini-tower ، midsize-tower ، full tower و غیره موجود می‌باشند.

اگر با دقت نگاه کنید، می‌توانید ببینید که طرح مدل‌های برجی شکل شبیه مدل‌های رومیزی است که فقط در جهت عمودی یا به پهلو قرار می‌گیرند. قرار دادن مدل رومیزی به پهلو (برای ایجاد مدل برجی شکل)، چند حسن دارد : به طور کلی، مدل‌های برجی شکل فضای کمتری را روی میز کار شما اشغال می‌کنند. مدل برجی شکل در اندازة بزرگتر، معمولاً فضای اضافی برای گردونه‌های قرص داخلی بیشتری را دارا می‌باشد.

صرف نظر از این که مدل رایانة شما رومیز یا برجی شکل است، با نگاه کردن از روبرو احتمالاً‌ متوجه چندین تشابه خواهید شد. اولین چیزی که متوجه آن خواهید شد، یک یا چند گردونه می‌باشد که از برخی از انواع رسانه‌های قابل برداشت (removable) استفاده می‌کنند ] نظیر : گردونة قرص لرزان، گردونة CD-ROM ، گردونة DVD ، گردونة پشتیبان‌گیری باریکه (tape backup drive) یا شاید گردونة قرص سخت از نوع رسانه‌ای قابل برداشت[ .

همچنین ممکن است در قسمت جلویی برخی از رایانه‌های شخصی، دکمة باز نشانی (reset) را بیابید. دکمه بازنشانی، معمولاً برای راه‌اندازی مجدد PC شما استفاده می‌شود (درست مانند این که رایانه را از منبع برق قطع کرده و دوباره به آن وصل نمایید).

شناسایی منبع تغذیة PC

در PC شما باید قادر به تشخیص ‌ منبع تغذیه با ‌شید همان طور که از نام آن پیدا است، منبع تغذیه، نیروی الکتریکی را برای دستگاههای داخل رایانه تأمین می‌کند. تبدیل‌گر (transformer)، ممکن است نام مناسب‌تری باشد، زیرا منبع تغذیه در واقع جریان AC را به DC تبدیل می‌کند و ولتاژ 220 ولت AC برق شهر را به 5/12 ولت DC تقلیل می‌دهد. ولی با این وجود، نام منبع تغذیه از ابتدا استفاده شده و در طول سالها، جا افتاده است.

منبع تغذیه به راحتی قابل تشخیص می‌باشد،‌زیرا کابل برق از بیرون رایانه به منبع تغذیه وصل می‌شود. در داخل رایانه می‌توانید تعداد بی‌شماری کابل که از منبع تغذیه خارج شده و به تعداد زیادی از مؤلفه‌های موجود در رایانه نظیر تختة اصلی سیستم و گردونه‌های قرص وصل شده است را ببینید.

ارتقاء مؤلفه‌های اصلی سیستم

نصب حافظه در PC

پیش از آن که بتوانید طرح ارتقاء حافظه را به پایان برسانید، در ابتدا باید مقدار حافظة نصب شده در PC و نحوة نصب آن را تعیین کنید. نحوة‌ نصب حافظه در PC ، بدین معناست که چه تعداد SIMM یا DIMM در PC شما نصب شده و ترکیب‌بندی آنها چگونه است. بسیاری از PC های پنتیوم قدیمی‌تر،‌ احتمالاً‌ دارای SIMM های 4، 8 یا 16 مگابایتی می‌باشند. SIMM ها در محلی به نام شکاف‌های SIMM، نصب شده و آرایش معمولی آنها روی تختة اصلی سیستم به صورت چهار شکاف SIMM در یک ردیف می‌باشد .

در اکثر سیستم‌های مبتنی بر پنتیوم، SIMM ها به صورت جفتی نصب می‌شوند. بدین معنا که شما هرگز شاهد آرایشی، شامل دو SIMM چهار مگابایتی و یک SIMM هشت مگابایتی نخواهید بود، زیرا در مجموع سه SIMM در رایانه خواهید داشت، ولی باید دارای دو یا چهار SIMM نصب شده باشید. برای آگاهی از انواع SIMM ها و ترکیبات ممکن SIMM ها برای نصب، مدارک سازندگان رایانة خود را بررسی کنید.

نکتة دیگر درنصب SIMM ها همة SIMM های اضافی را که نصب می‌نمایید،‌باید متوازن باشد.

حافظة رایانه‌های گروه پنتیوم

تحقیق در مورد بررسی آماری درخواست جستجوی اطلاعات از بانکهای خارجی موجود در مرکز اطلاعات ایران (جدول) (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 23

مقاله فرم‎های جستجوی اطلاعات از بانک‎های خارجی در سال 1374 تجزیه و تحلیل شده

چکیده

در این مقاله فرم‎های جستجوی اطلاعات از بانک‎های خارجی در سال 1374 تجزیه و تحلیل شده و از نظر وضعیت تحصیلی, مقطع و گروه تحصیلی, نوع دانشگاه, موضوعات درخواستی, میزان درآمد حاصله و تراکم مراجعین در ماه‎های مختلف سال مورد بررسی قرار گرفته است.

بانک‎های اطلاعاتی به منظور سازمان دادن به اطلاعات پراکنده‎ای ایجاد می‎شوند که در حالت پراکندگی ماده خامی بیش نیستند و با پردازش آن‎ها می‎توان بر اساس نیازها و مراجعات مختلف, مجراهای مناسب بازیابی اطلاعات را برای استفاده‎کنندگان فراهم کرد.

مرکز اطلاعات و مدارک علمی نیز به منظور پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مراکز و مؤسسات پژوهشی, محققان, استادان, دانشجویان و... در چارچوب اهداف و وظایف محوله اقدام به تهیه و راه‎اندازی بانک‎های اطلاعاتی (فهرست ضمیمه) نموده است و تلاش دارد که بر وسعت این امکانات بیفزاید. این گسترش بدون وجود اطلاعات از وضعیت موجود بانک‎ها و مراجعین آن‎ها امکان‎پذیر نخواهد بود.

چندین سال از فعالیت بانک‎های اطلاعاتی خارجی در مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران می‎گذرد و تاکنون اطلاعات حاصل از فرم‎های درخواست جستجوی اطلاعات, ارزیابی نشده است و نیاز به آگاهی از وضعیت مراجعین به این بانک‎ها همواره وجود داشته است: این که چه نوع مراجعینی, از چه قشر, با چه سطح تحصیلات و نیز با چه موضوعات درخواستی به این مرکز مراجعه می‎کنند. در این بررسی سعی شده وضعیت مراجعین به بانک‎های اطلاعاتی خارجی مرکز اطلاعات و مدارک علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا از این طریق بتوان در انتخاب نوع بانک‎ها, و تقویت و توسعه آن‎ها اقدام لازم را به عمل آورد. با این هدف کلیه فرم‎های تکمیل شدة جستجوی اطلاعات (نمونه پیوست) در سال 1374 مورد استفاده قرار گرفت. از آنجا که جامعة آماری تحقیق عبارت از 1115 فرم درخواست جستجوی اطلاعات, بود با بهره‎گیری از فرمول "کوکران" حجم نمونة لازم برای مطالعه تعیین گردید. تعداد 187 نمونه با روش نمونه‎گیری تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت.

یافته های تحقیق

وضعیت تحصیلی مراجعین

       وضعیت تحصیلی مراجعین به بانک های خارجی نشان می دهد که با حذف موارد بدون جواب، 6/78 درصد از مراجعین دانشجو و 4/21 درصد از آنان فارغ التحصیلان بوده اند. با توجه به نتایج حاصله، اکثریت مراجعین به بانک های خارجی دانشجو بوده اند و این امر می تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

-         دانشجویان به دلیل انجام تکالیف درسی و پایان نامه، نیاز بیش تری به اطلاعات و منابع دارند.

-         از آنجا که اکثر دانشگاه ها حتی در تهران فاقد مراکز اطلاع رسانی و بانک های اطلاعاتی متناسب با نیاز دانشجویان می باشند، بانک های اطلاعاتی مراکز اطلاعات و مدارک علمی ایران یکی از تأمین کنندگان اصلی نیاز آنان است.

-         همچنین به نظر می رسد که اکثر فارغ التحصیلان دانشگاه ها، پس از فراغت از تحصیل، نیاز کم‌تری به اطلاعات دارند و کم تر به فعالیت های تحقیقاتی می پردازند.

مقطع تحصیلی مراجعین

بررسی مقطع تحصیلی به بانک های خارجی نشان می دهد که با حذف موارد بدون جواب، 1/1 درصد از مراجعین در مقطع کاردانی، 5/21 درصد در مقطع کارشناسی، 6/70 درصد در مقطع کارشناسی ارشد و 8/6 درصد در مقطع دکترای تخصصی بوده اند. با توجه به نتایج حاصل مشاهده می شود که اکثریت مراجعین در مقطع کارشناسی ارشد بوده اند. بنابراین می توان چنین استنباط کرد که دانشجویان کارشناسی ارشد نسبت به دانشجویان مقطع کارشناسی و پایین تر، بیش تر به فعالیت های تحقیقاتی می پردازند، امّا در مقایسه با دانشجویان دکترا نمی توان چنین نتیجه ای گرفت، زیرا تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد بیش تر از دانشجویان مقطع دکترا است. این نکته قابل توجه است که به لحاظ نوع امکانات و خدمات موجود در مرکز، نیازهای اطلاعاتی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد بیش تری برآورده می شود.

جدول 1. توزیع فراوانی مراجعین بر حسب مقطع تحصیلی آنان

مقطع تحصیلی

فراوانی

درصد

درصد با حذف موارد بدون جواب

درصد تراکمی

کاردانی

2

1/1

1/1

1/1

کارشناسی

38

3/20

5/21

6/22

کارشناسی ارشد

125

8/66

6/70

2/93

دکترای تخصصی

12

4/6

8/6

100

بدون جواب

10

3/5

-

-

جمع

187

100

100

-

گروه تحصیلی مراجعین

یکی از موارد بررسی شده در تحقیق, گروه تحصیلی مراجعین به بانک‎های خارجی است. بر اساس نتایج حاصل, با حذف موارد بدون جواب, 4/17 درصد از مراجعین در گروه علوم پایه, 2/52 درصد در گروه علوم انسانی, 1/21 درصد در گروه فنی مهندسی, 6/0 درصد در گروه هنر و 7/8 درصد در گروه علوم پزشکی بوده‎اند. بر اساس جدول شماره 2, بیش‎ترین مراجعین در گروه علوم انسانی بوده‎اند که این امر می‎تواند ناشی از بیش‎تر بودن تعداد بانک‎های اطلاعاتی مرتبط با علوم انسانی در مرکز اطلاعات و مدارک علمی باشد. بر اساس بررسی به عمل آمده, نزدیک به 50 درصد از بانک‎های اطلاعات خارجی این مرکز در زمینه‎های موضوعی مرتبط با علوم انسانی بوده‎اند؛ در حالی که 20 درصد از بانک‎های موجود در زمینة علوم پایه, 20 درصد در زمینة فنی, مهندسی و 10 درصد نیز در زمینه هنر بوده‎اند.

تعیین ضخامت سنگفرش 50 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 70

برای تعیین ضخامت مؤثر سنگفرش پیاده روی موجود بر حسب ضخامت HMA، یک یا چند ضریب تبدیل باید یافت شود. اگر پیاده روی موجود عمق کامل باشد، روش 1، بر اساس شاخص سرویس دهی موجود (PSI) روی موجود، می تواند برای تعیین ضریب تبدیل بکار برود در غیر اینصورت، روش 2 بر اساس شرایط فردی هر لایه، باید بکار برود تا ضریب تبدیل هر لایه مشخص گردد.

روش1: شکل 13.2 ضرایب تبدیل C را برای پیاده روهای آسفالت با عمق کامل بر اساس پیاده رویی موجود در زمان over lay را می دهد، دو منحنی در شکل، تفاوت در عملکرد را پس از قرار دادن over lay را نشان می دهد. منحنی بالایی، خط A، پیاده روها را با یک میزان کاهش یافته تغییر در PSI در مقایسه با میزان تغییر آنها قبل از over lay را نشان می دهد. منحنی پایینی، خط B، یک میزان تغییر در PSI حدود همان مقدار قبل از over lay را نشان می دهد و بنابراین تا حدی محافظه کارانه است. انتخاب بین دو منحنی موضوع قضاوت و تجربه است. ضرایب تبدیل نشان داده شده در شکل 13.2 فقط برای HMA بکار می رود. اگر مخلوط های آسفالت امولسینهای شده استفاده شوند، ضرایب اکی والان نشان داده شده در جدول 13.2 باید استفاده گردد. ضخامت مؤثر هر لایه موجود با ضرب کردن ضخامت واقعی هر لایه در ضریب تبدیل و ضریب اکی والانسی مناسب بدست می آید. کل ضخامت مؤثر توسط

جمع کردن ضخامت مؤثر مجزایی تمام لایه های سنگفرش بدست می آید:

(13.5)

h و c وE ضخامت، ضریب تبدیل و ضریب اکی والانسی لایه i وn تعداد کل لایه ها است.

مثال13.2:

عمق سنگفرش آسفالت(عمق کامل) شامل یک HMA 2 اینچ و یک بستر base آسفالت امولسیفای نوع II اینچی6 قرار است روکش over lay شود.

جواب:

از شکل 13.2، بر اساس خطA و 0.6 بر اساس خط B است.از جدول 13.2، ، از معادله 13.5، . بر اساس خط A و . بر اساس خط B است. اگر c متوسط بکار رود .

روش2 : در این روش شرایط هر لایه مجزا ارزیابی می شود و ضریب تبدیل

مناسب c از جدول 13.3 بدست می آید. شبیه به معادله 13.5 ضخامت مؤثر چنین بدست می آید:

(13.5)

روش 2 می تواند برای سنگفرش های عمق کامل استفاده شود. اگر PSI معلوم باشد. هر دو روش 1 و2 استفاده و مقایسه شود. اگر چه تغییرات در مقادیر نشان داده شده در جدول 13.3 بر اساس تحلیل شهودی است، ولی تجربه نشان داده است که آنها برای طراحی over lay مفید می باشند.

مثال 13.3

ضخامت مؤثر یک سنگفرش شامل یک سطح 4 in HMA ای، یک بستر 6 in ای(152mm) و یک زیر بستر sub base قلوه سنگ شکسته crushed gravel را تعیین نمایید.

مقاله درمورد انسان یک موجود مرکّب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

انسان یک موجود مرکّب

این از آن جهت است که انسان در میان موجودات دیگر یک شخصیّت مرکّب است و این یک حقیقت است. این مطلب که انسان یک موجود مرکب است ادیان و فلاسفۀ ما تأیید کرده اند، علما و حتی روانشناس ها تأیید کرده اند و مطلبی است غیر قابل انکار و تردید.

ابتدا تعبیر قرآنی و تعبیر حدیثی مطلب را عرض می کنیم. شما در قرآن می بینید که دربارۀ خلقت انسان (اختصاصاً دربارۀ انسان) چنین می فرماید: فَاِذا لَوَّیتُهُ و نَفَضــْتُ فِیهِ مِنْ روحی فَقَعوا لَهُ ساجدینَ. به فرشتگان می گوید: وقتی که خلقت این موجود را تکمیل کردم و از روح خود چیزی در او دمیدم، بر او سجده برید. می گوید این موجود یک موجود خاکی است، من او را از خاک آفریدم، یک موجود طبیعی و مادی است؛ ولی همین موجود آفریده شده از آب و خاک، همین موجودی که دارای جسم و جسدی است مانند حیوان های دیگر، وَ نَفَختُ فیهِ من روحی، از روح خودم چیزی در او می دمم. لازم نیست که ما معنای روح خدا را بفهمیم که نفخۀ الهی و آنچه خدا او را روح خود نامیده است چیست. اجمالاً می دانیم که در این موجود خاکی یک چیز دیگری هم غیر خاکی وجود دارد. حدیث معروفی است، پیغمبر اکرم فرمود: «خداوند فرشتگان را آفرید و در سرشت آن ها تنها عقل را نهاد، حیوانات را آفرید و در سرشت آن ها تنها شهوت را نهاد، انسان را آفرید و در سرشت او هم عقل را نهاد و هم شهوت را» که مولوی همین را به صورت شعر درآورده است:

گفت پیغمبر که خلاق مجید خلق عالم را سه گونه آفرید

بعد می گوید یک گروه فرشتگان، یک گروه حیوانات و یک گروه هم انسان ها.

آیات و روایاتی که دربارۀ نفس انسان وارد شده دو دسته اند: دسته ای از آن ها نفس را به عنوان یک گوهر گرانبها و شریف ملکوتی که از عالم ربوبی آمده و منشأ همۀ فضائل و ارزش های انسانی است توصیف می کنند و به انسان ها توصیه می نمایند که در حفظ و نگهداری و حراست و تقویت و پرورش او بکوشند و مواظب باشند چنین گوهر ارزشمندی را از دست ندهند که زیان می بینند. از باب نمونه در قرآن می فرماید: ای محمد! تو را از حقیقت روح سؤال می کنند در پاسخ بگو: روح از عالم امر پروردگار می باشد و آنچه از علم به شما دادند اندکی بیش نیست.

در این آیه روح به عنوان موجودی از عالم او (تجرد) که بالاتر از عالم ماده است توصیف شده است.

امیرالمؤمنین (ع) دربارۀ نفس می فرماید: نفس گوهری است گرانبها، هر کس که آن را نگهداری کرد او را به مقام عالی خوهد رسانید و هر کس که از نگهداریش کوتاهی نمود او را به پستی خواهد کشید.

و فرمود: هر کس که قدر نفس خویش را بدانست او را به وسیلۀ انجام کارهای فانی و زود گذر به پستی نمی کشد.

و فرمود: هر کس که به شرافت نفس خویش پی برد او را از پستی شهوت ها و آرزوهای باطل حفظ خواهد کرد.

و فرمود: هر کس که نفسش شریف بود عواطفش زیاد خواهد بود.

و فرمود: هر کس که نفسش شریف بود او را از ذلت سؤال منزه خواهد داشت.

از این قبیل آیات و روایات که نمونه های فراوانی دارد چنین استفاده می شود که نفس انسان گوهر ارزشمندی است و باید در حفظ و نگهداری و حراست و پرورش آن تلاش کرد.

دستۀ دوم آیات و روایاتی است که نفس را به عنوان یک موجود شریر و دشمن انسان و منشأ بدی ها معرفی می نماید، که باید با او جنگید و سرکوبش ساخت والّا اسباب شقاوت و بد بختی انسان را فراهم خواهد ساخت. از باب نمونه:

قرآن کریم می فرماید: اما کسی که از مقام پروردگارش بترسد و نفس را از خواسته هایش باز دارد، بهشت جایگاه او خواهد بود.

قرآن مجید از زبان حضرت یوسف نقل کرده که می گفت: من نفس خودم را تبرئه نمی کنم زیرا نفس، همواره به بدی ها دستور می دهد، مگر اینکه خدا ترحم کند.

پیامبر گرامی اسلام فرمود: بزرگترین دشمن تو نفس تو می باشد که در بین دو پهلویت قرار دارد.

حضرت علی (ع) فرمود: نفس همواره به بدی دستور می دهد. پس هر کس او را امین دانست به وی خیانت خواهد کرد و هر کس که به آن اعتماد کند او را به هلاکت خواهد افکند، و هر کس که از آن راضی باشد او را به بدترین موارد، وارد خواهد ساخت.

باز حضرت علی (ع) فرمود: اطمینان به نفس از استوارترین فرصت های شیطان می باشد.

امام سجاد (ع) فرمود: پروردگارا! به تو شکایت می کنم از نفسی که همواره به بدی دستور می دهد و به گناه و خطا مبادرت می ورزد و به معصیت علاقه دارد و خودش را در برابر غضب تو قرار می دهد و مرا به سوی راه های هلاکت می کشاند.

از این قبیل آیات و روایات، که نمونه های بسیار فراوانی دارد چنین استفاده می شود که نفس، موجودی است شریر و منشأ بدی ها، باید با جهاد و تلاش او را سرکوب کنیم.

ممکن است بعضی چنین تصور کنند که بین این دو دسته روایات تزاحم و تعارض وجود دارد، یا خیال کند که انسان دارای دو نفس است: