دانلود تحقیق تقلید یعنی چه و فلسفه آن چیست

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

تقلید یعنی چه و فلسفه آن چیست ؟

همان طور که عقلا در اکثر مسائل روزمرّه از متخصّصان پیروى مى کنند، در مسائل دینى نیز اگر متخصّص نیستند، باید به متخصّص (مرجع تقلید) مراجعه کنند. این مراجعه را «تقلید» مى گویند .پس تقلید از فقها نه تنها خلاف عقل نیست ، بلکه از باب رجوع غیر متخصص به متخصص مى باشد که حکم عقلى است. اگر کسى که باید تقلید کند، تقلید نکند واعمالى را انجام دهد مانند بیمارى است که خودسر دارو مصرف کند. چه بسا عوض این که بهبودى حاصل شود بیمارى اش افزون شود. پس تقلید در احکام شرعی رجوع به متخصص و اهل خبره است; یعنی، همانگونه که همه عقلای عالم در هر رشته و صنعت و علمی به نزد متخصص و اهل خبره آن رشته می‏روند ، برای آشنایی از احکام دین و حلال و حرام و واجب و مستحب وظیفه دارید به متخصص آن; یعنی، عالمی که عمری را در فهمیدن این احکام از قران و روایات زحمت کشیده رجوع می کنند . در روایات نیز این حکم عقل مورد تأیید قرار گرفته است. از امام عسکری(ع) آمده است: «امّا من کان من الفقها صائناً لنفسه حافظاً لدینه مخالفاً على هواه مطیعاً لامر مولاه فللعو ام أن یقلّدوه؛از بین فقها آنان که حافظ و نگهبان دین اند و خود را از گناه و آلودگى حفظ مى کنند و با هواهاى نفسانى مبارزه مى کنند و مطیع اوامر الهى و جانشینان اویند، بر عوام لازم است که از آنان تقلید کنند».

مراد از عوام یعنى کسانى که در علوم اسلامى مجتهد و متخصص نیستند، گرچه در علوم دیگر متخصص باشند، مثلاً اگر استاد دانشگاه یا پزشک در علوم اسلامى مجتهد نباشد باید تقلید کند، چنان که مرجع تقلید در مسائل پزشکى و مهندسى از پزشک و مهندس تبعیت و تقلید مى کند.

اما تقلید کورکورانه; یعنی، انسان بدون آگاهی و دلیل منطقی و عقلی از راه و رسم فرد یا قومی پیروی کند مثل بت پرستان که وقتی پیامبران به آنها می‏گفتند چرا در مقابل این مجسمه‏های چوبی و سنگی که هیچ نفعی ندارند و ضرری هم از شما برطرف نمی‏کنند سجده می‏کنید می‏گفتند ما می‏دیدیم پدرانمان این را عمل می‏کردند ما هم از آنها پیروی می‏کنیم; این همان تقلید کورکورانه است که عقل و منطق آن را رد می‏کند ، یا مثل بعضی از غرب‏زده‏های امروز که به مجرد اینکه یک اروپایی لباسی را پوشید یا کاری را انجام داد بدون فکر از آنها پیروی می‏کنند.

حال اگر کسی اعمال خود را بدون تقلید از مجتهد خاص انجام داده باشد ، چنانچه اعمال او مطابق با نظریه مرجع اعلم و متخصص (که وظیفه عقلی و شرعی تقلید از آن است ) باشد ، اشکال ندارد و اعمال او صحیح است ، اما اگر برخی از اعمال او نادرست بود ، باید همان مقدار را جبران نماید.

با توجه به مطالب گفته شده به این نتیجه می رسیم که به مرجع تقلید نیاز داریم که آگاه به مسائل باشد.

راه شناخت مرجع تقلید چیست؟

کسانی که خودشان اهل علم و تحقیق نیستند باید از طریق دو نفر از اهل خبره که عادل باشند، مرجعیت و اعلمیت شخصی را بفهمند. این در صورتی است که معارض نداشته باشند.

راه دیگر این است که عده‏ای از اهل علم که میتوانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا میشود، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کنند.

خصوصیات و شرایط مرجع تقلید عبارت است از: مرد، بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، حلال زاده و زنده و عادل باشد و بنابر احتیاط واجب حریص به دنیا نباشد و از دیگران اعلم باشد.

وقتی که مرجع تقلید شخصی از دنیا رفت میتواند به اجازه یک مرجع تقلید زنده بر مرجع قبلی باقی باشد و میتواند به مرجع تقلید زنده مراجعه کند.

دلیل لزوم تقلید:

اولاً، عقل دلالت میکند بر این که اگر چیزی را نمیدانید سؤال کنید و به متخصّص مراجعه کنید و قرآن هم میفرماید: "فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون".

"اگر نمیدانید از اهل ذکر (دانایان) سؤال کنید".

عقل حکم میکند که انسان یا باید خودش متخصّص باشد یا به متخصص مراجعه کند و یا احتیاط کند. این دلیل فطری و عقلی در فطرت هر انسانی نهفته است و بنای همه مردم دنیا هم بر همین روش است.

مردم و عقلای عالم در کارهایشان یا صاحب نظر و متخصص‏اند یا به متخصص در هر امری مراجعه میکنند. در بیماریها به پزشک مراجعه و در امور ساختمانی به بنّا و معمار و مهندس مراجعه میکنند...

دلیل بقا بر مجتهد میت:

نظریات و فتاوای مجتهد که در رساله‏اش ثبت است مانند نقشه‏ای است که مهندس ترسیم کرده و بدیهی است وقتی که مهندس از دنیا رفت باز آن نقشه ساختمانی قابل استفاده است. یا مانند نقشه قالی است. وقتی که آن نقشه کش (نقاش) از دنیا رفت باز از نقشه او در بافتن قالی استفاده میکنند. مگر این که مجتهد زنده از آن مجتهد میّت، متخصص‏تر و أعلم باشد. در این جا عقل حکم میکند که باید از نظریات این مجتهد حیّ و زنده که اعلم است تقلید کرد.

امّا دلیل برای شرایط مجتهد: بلوغ و عقل دو شرط از شرایط مجتهدی است که میتوان از او تقلید کرد؛ زیرا غیر بالغ بر فرض این که بتواند مجتهد بشود، مورد اعتماد نیست، چون احتمال این را میدهیم که این بچه (غیر بالغ) از باب این که میداند که بر بچه تکلیفی نیست و گناهی ندارد، مرتکب خلاف واقع شده باشد و از غیر عاقل (دیوانه) هم نیم توان تقلید کرد و دلیلش معلوم است.

امّا این که باید شیعه اثنی عشری و امامی باشد در روایت از امام کاظم(ع) آمده:

"لا تأخذنّ معالم دینک عن غیر شیعتنا؛

هم چنین مجتهد باید عادل باشد. اولاً بر غیر عادل اعتمادی نیست، ممکن است دروغ بگوید، خلاف واقع بگوید و ثانیاً در روایت آمده که امام صادق(ع) فرمود:

"ان تعرفوه بالسّتر و العفاف و کفّ البطن و الفرج و الیک و اللّسان و یعرف باجتناب الکبائر...؛

مجتهد را به پاکی و صداقت و عفت بشناسید و بدانید که از گناهان کبیره دوری میکند".

در مورد مرد بودن مجتهد دلیل محکمی وجود ندارد و فقط ظاهر اخبار دلالت دارد بر این که مرد باشد، ولی در مشهوره ابی خدیجه فرموده:

"انظروا إلی رجلٍ منکم یعلم شیئاً من قضائنا...".

در این روایت کلمه (رجل) یعنی (مرد) دارد. البته کلمه (من قضائنا) دارد که قرینه است که مربوط به قضاوت میشود. نه مربوط به مرجع تقلید بعضی از علماء فرموده‏اند که خنثی و زن هم میتوانند مجتهد و مرجع باشند.

البته بحث علمیتر و اجتهادی احتیاج به تحقیق بیشتر دارد، ما این مقدار را برای عمومی کافی میدانیم.

(علت این که مرجع تقلید (اعلم) غالباً با مرد منطبق شده است به خاطر این است که در مرجعیت اعلمیت و عدالت شرط است. زن اگر بخواهد مرجع تقلید باشد باید زن دوّم کسی باشد و هیچ گونه وظیفه‏ای نداشته باشد و کافه وظایف را ساقط کرده باشد و برای بچه هم دایه بگیرد تا شب روز مردانه درس بخواند و مانند محصلان مرد غذا و لباسش آماده باشد. در این صورت ممکن است به درجه اجتهاد برسد. البته نبوغ فوق العاده میخواهد تا طرف شبهه اعلمیت شود).

تحقیق در مورد هولوگرام در چه صنایعی کابرد دارد (word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

هولوگرام در چه صنایعی کاربرد دارد

هر تجارت یا صنعتی می تواند از محصولات هولوگرام برای افزایش تصویر آرم و نشان تجاری خود در بازار به عنوان یک اعتبار منحصر به فرد استفاده کند.

بسته بندی نفیس محصولات و هدایای ارزشمند دارای کاربرد هولوگرام رسانه ای جدید از هنر سه بعدی است که می تواند محصولات پر ارزشی را برای شما به ارمغان آورد. صنایع اتومبیل سازی و هماپیما سازی در این میان بی نصیب نمانده بسیاری از شرکت ها در صدد ساختن هولوگرام ویدیوئی یا تلویزیونی هستند.

انگلستان سن مجاز برای خرید سیگار را به 18 سال افزایش داد

دولت بریتانیا روز دوشنبه اعلام کرد. حداقل سن برای خرید تنباکو را از 16 سال به 18 سال افزایش داد تا تلاشی باشد در جهت کاهش سیگار کشیدن توسط نوجوانان.

طبق بیانیه دولت قانون جدید در انگلیس و ویلز در اول اکتبر سال 2007 قابل اجرا خواهد بود. اسکاتلند برای افزایش حداقل سن سیگار کشیدن در سال 2007 برنامه ریزی می کند، همچنین ایرلند شمالی نیز در حال افزایش این سن در قانون گذاری جدید می باشد.

دولت در حال حاضر یک محدودیت برای سیگار کشیدن در تمامی محیط های کاری اماکن عمومی در بسته در انگلیس از اول جولای 2007 دارد.

دولت می گوید 9% نوجوانان 11 تا 14 سال سیگار می کشند و در تلاش اند که این رقم را کاهش دهند. دولت می گوید افزایش حداقل سن سیگار کشیدن باعث شود که مغازه داران و خرده فروشان راحت تر افراد غیر مجاز به خرید سیگار را تشخیص دهند و این باعث می شود نوجوانان کمتری معتاد به نیکوتین شوند.

این دگرگونی انگلیس و ویلز را مانند چندین کشور اروپایی و آمریکا می کند.

سیگار کشیدن در هر سنی خطرناک است اما اگر از نوجوانی آغاز شود باعث می شود مدت زمان بیشتری فرد در طول زندگی سیگار بکشد و همین باعث مرگ زود هنگام او می گردد.

خرید سیگار برای افراد زیر 16 سال نیز بسیار راحت بوده است و تغییر در قانون قبل کاهش تعداد نوجوانان معتاد به سیگار می گردد.

دولت این تصمیم تغییر در قانون را بعد از مشورت با عموم مردم، خرده فروشی ها و سرویس سلامتی ملی محلی در میان دیگر منابع موثق گرفت.

مقاله درمورد از آلودگی هوا چه میدانیم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

از آلودگی هوا چه میدانیم ؟

سالیانه 3 میلیون نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند  که 90 درصد آنان در کشورهای توسعه یافته هستند . دربعضی کشورها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر بطور خاص مربوط به آسم، برونشیت - تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی های مختلف تنفسی است .تعریف آلودگی هوا آلودگی هوا به وجود هر ماده ای در هوا که میتواند برای انسان یا محیط او مضر باشد اطلاق می گردد. آلاینده ها ممکن است طبیعی و یا ساخته دست بشر باشند و ممکن است به اشکال مختلف ذرات جامد یا قطرات مایع یا گاز باشند که بالغ بر 180 آلاینده می باشند . منابع انتشار آلاینده های هوا:منابع آلوده کننده هوا به دو قسمت طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می شود.1- منابع طبیعی - فعالیت های آتشفشانها و آتش سوزی جنگل ها- گرد و غبار طبیعی- دود و مونواکسید کربن ناشی  از آتش سوزی ها- گاز رادون ناشی از کانی های زمین- درختان کاج که ترکیبات آلی را از خود متصاعد می کنند.

2- منابع مصنوعی وسایل نقلیه موتوری مشکلی اساسی هستند که دی اکسید نیتروژن که مهمترین آلوده کننده هوا است را تولید می کنند .سایر منابع مصنوعی آلوده کننده هوا عبارتند  زغال سنگ سوزها ، صنایع مختلف آلودگیهای ناشی از سوزاندن بقایای کشاورزی و ...آلاینده ها ی هوا : ترکیبات آلوده کننده هوا به دو قسمت گازها و ذرات جامد تقسیم می شوند :1- ذرات جامد :ذرات کوچک و جامد براساس اندازه تقسیم می شوند و عبارتند از: pm10  و pm2/5 . دسته اول  ذراتی که دارای قطر کمتراز 10 میکرومتر هستند و دسته دوم ذراتی که  دارای قطر کمتر از 5/2 میکرومتر هستند . ذرات با قطر کمتر از 5/2 میکرومتر برای سلامتی زیانبارترند . 2- گازها : شامل مونواکسید کربن ، دی اکسید نیتروژن ، دی اکسید گوگرد ، هیدروکربن ها ، ازن و ...  می باشند .  آلودگی هوا در منازل :دی اکسید کربن یک گاز آلوده کننده هوا نیست  ولی همواره به عنوان یک عامل مهم در بررسی کیفیت هوای منازل مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان شاخص کیفیت هوا لحاظ می شود .  افرادیکه در معرض این هوا قرار می گیرند ، دچار خستگی - عدم رضایت و عدم تمرکز می گردند . مواد و مصالح ساختمانی مثل رنگ ها بخصوص رنگهای با ترکیبات سربی ، حشره کش ها و اسپری فرمالدئیـــد نیز می توانند باعث آلودگی هوا در منازل گردد.

حفاظت با آلودگی هوا:در روزهایی که اخبار و رادیو تلویزیون و روزنامه ها هوا را در شرایط  بحرانی اعلام می کنند این خبر به شما کمک می کند که خود را  از آلودگی هوا محافظت کنید . AQI  ( یا شاخص کیفیت هوا ) یک شاخص برای گزارش کیفیت هوای روزانه می باشد . AQI با اندازه گیری آلاینده هایی چون  ازن ، منواکسید کربن ، دی اکسید گوگرد ودی اکسید نیتروژن و گردوغبار ( ذرات معلق 10-Pm ) محاسبه می شود .

وضعیت شاخص استاندارد آلودگی(PS.I) پاک 50-0 سالم 100-50 ناسالم 200-100 بسیار ناسالم 300-200 خطرناک 300  د 

در مواقع آلودگی هوا چه باید کرد ؟در روزهای بحرانی آلودگی هوا حتی الامکان از تردد در محدوده های مرکزی و پر ترافیک شهر اجتناب کنید . استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی  در سفرهای روزانه درون شهری خود را جایگزین خودروهای  شخصی نمائید . فعالیت یا بازی کودکان در محیطهای باز را محدود نمائید . و افراد مسن یا افراد با بیماریهای قلبی ، ریوی نظیر آسم ، برونشیت مزمن و نارسائی قلبی از خروج از خانه اجتناب نمایند .

منابع:

http://www.epa.gov/air now/aqibroch /aqi.htmlwww.aqcc.orgwww.fafzati.comhttp://www.aqcc.org/p-tehran-air.htmhttp://www.epa.gov/

مقاله درمورد پیشرفت ژاپن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

به نظر شما چه عاملی باعث تمایز ژاپن از بقیه کشورهای آسیایی شده و دلیل پویایی آن چیست؟مسلما دلیل آن بسیار پیچیده است. برخی پشتکار ژاپنی‌ها را دلیل می‌دانند و بعضی نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ژاپن قبل از مدرن شدن. به باور اینان، بسیاری از ارزش‌ها در ژاپن هممواره در جایگاه واقعی خود قرار داشتند، مثل ارزشهای زمان توکوگاوا در ژاپن. در واقع، سطح سواد و تحصیلات، اقتصاد ژاپن را به طرز غیر معمولی برای پیشرفت آماده کرد.

همان‌طور که می‌دانید در اوایل قرن 19، متوسط طول عمر و استانداردهای زندگی در ژاپن تفاوت چندانی با کشورهای اروپایی نداشت و به‌هیچ‌وجه از آنها بدتر نبود. می‌خواهم بگویم ژاپن پیش از قرن 19هم کشور واقعا پیشرفته ای محسوب می شد و شرایط امروزین ادامه شرایط جامعه آن زمان و پیشرفت است.اما پس از سال 1868 تغییرات در ژاپن رخ داد. بعضی از این تغییرات مربوط به ماهیت رهبری ژاپن و نگرش آن نسبت به بحران و واکنش به آن بود. ژاپنی‌ها نظاره گر شکست چین در برابر غربی‌ها بودند که نتیجه‌اش از دست رفتن مقدار زیادی از قدرت و خودمختاری آن کشور شد. همچنین چینی‌ها کنترل خود را نظام صادرات و واردات، سیستم تعرفه گمرکی و حتی مناطقی همچون هنگ‌کنگ و بنادر تجاری از دست دادند. رهبران ژاپن نظاره گر استعمار آسیای جنوب شرقی به دست غربی‌ها هم بودند و می‌کوشیدند خود را از این آسیب‌ها در امان نگه دارند. به همین خاطر به سرعت و هدفمند، تغییر را در جامعه و سیستم اداره کشور را نهادینه کردند. خلاصه کنم، رویکرد رهبری ‍ ژاپن به بحران، و پاسخ آن به بحران موتور پیشرفت ژاپن است.

نقش موسسه تحقیقات فرهنگی در این میان چیست؟

به عنوان یک مرکز، نسبت به تصویرمان در جامعه بسیار حساس هستیم . دولت ژاپن از ما حمایت مالی می‌کند و برای دریافت این حمایت و نیز پرداخت مالیات، براساس محصولی که تولید می‌کنیم، یعنی مقالات تحقیقی، حمایت می‌شویم. ما موزه یا نمایشگاه نیستیم و بنابراین باید تلاش کنیم تا دیده شویم. راه دیده شدن هم عبور از گذر رسانه هاست. اینجا ما روزهایی به نام روز رسانه ها ترتیب می‌‌دهیم و از خبرنگاران تمام روزنامه‌های ملی و خبرنگاران تلویزیون‌های محلی مختلف دعوت می کنیم تا بیایند و در جریان آخرین فعالیت‌ها و برنامه‌های مرکز قرار بگیرند. بعضی از محققان مرکز هم ستون هفتگی در روزنامه ها دارند. در مجموع تلاش می‌کنیم به کمک انتشارات‌‌مان فعالیتهای مرکز را تبلیغ و رسانه‌ها را به نوشتن مقالاتی درباره مرکزمان تشویق کنیم.

یعنی به تعامل فرهنگ و رسانه اهمیت می‌دهید؟

فکر می‌کنم در پس پرسش شما نوعی رویکرد سیاسی نهفته است که مرکزما بسیار در باره آن حساس است. چون بخشی از تعریف ما از این مرکز، تعریفی بین‌المللی و تعاونی است. این موضوع مانع می‌شود تصویری واحدی از فرهنگ ارائه دهیم. بسیاری از دانشگاهیان غرب نگاهی منفی در باره تاسیس این مرکز داشتند و و فکر می کردند محافظه کاران ژاپن برای به نمایش گذاشتن برتری ژاپن از آن استفاده خواهند کرد. این در حالی است که به نظر من تحمل ایده‌های جدید و روش‌ها و برداشت‌های نو برای این مرکز مهم تر از ارائه یک برنامه مشخص است.

ادامه رشد سرمایه‌گذاری و صادرات موجب شد رشد تولید ناخالص داخلی چهارمین اقتصاد جهان با وجود اقداماتی که دولت این کشور برای جلوگیری از رشد صادرات انجام داده، همچنان در سطح بسیار بالایی ادامه یابد.با ادامه رشد سریع‌السیر اقتصادی فعلی چین، این کشور تا سال 2008 آلمان را کنار خواهد زد و به جایگاه سومین اقتصاد بزرگ جهان دست خواهد یافت. چین در سال 2005 نیز انگلستان را از رتبه چهارم جهان کنار زده بود.تولید ناخالص ملی چین در سایه رشد شدید صنعتی‌سازی، شهرنشینی، جذب سرمایه‌گذاری، و عضویت در سازمان جهانی تجارت در پنج سال اخیر و از سال 2001 تاکنون تقریبا دو برابر شده است.کشور چین در بخش الکترونیک و فناوری اطلاعات نیز توانست از کشور آمریکا که به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده کالاهای فناوری اطلاعات است سبقت بگیرد.بر اساس گزارش سایت ‪ ،KATAWEBاز جمله پیشرفت‌های این کشور در زمینه عرضه و تولید رایانه‌های لپ تاپ،تلفن‌های همراه و دوربین‌های دیجیتالی است.بر اساس تحقیقات صورت گرفته صادرات کشور چین در سال جاری میلادی نسبت به سال گذشته میلادی با رشد ‪ ۴۶درصدی مواجه بوده به طوریکه به ‪۱۸۰ میلیارد دلار رسیده است.کشور چین در میزان کلی ارزش تجارت تولیدات فناوری ارتباطات و اطلاعات به کشور آمریکا نزدیک شده است.ارزش صادرات و واردات در این کشور در سال گذشته میلادی ‪ ۳۲۹میلیارد دلار بوده است.بطوریکه ارزش صادرات آمریکا در برابر با ‪ ۱۴۹میلیارد دلار بوده که با ‪ ۱۲درصد رشد در مقایسه با سال گذشته روبرو بوده است.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

انجام ده ها پروژه موفق اقتصادی از سد سازی و ساخت بزرگترینها(چه سد چه پل چه مجتمع توریستی و....) گرفته تا برنامه سفر به ماه.

مقاله درمورد پیشینه ی نظریّه ی ولایت فقیه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

پیشینه ی نظریّه ی ولایت فقیه به چه زمانی بر می گردد؟

پاسخ :

مبحث نظریه ولایت فقیه به دورانی بر می گردد که فقه شیعه از حالت پراکندگی به صورت دسته بندی شده درآمد و احکام مربوط به هر بابی در جای مناسب خودش قرار گرفت. بیش از یازده قرن است که فقه امامیه به صورت تبویب و منسجم درآمده است. مسأله ی ولایت فقیه اگرچه یک مسئله ی کلامی است ولی جنبه ی فقهی آن موجب گردیده تا فقهاء از روز اول در ابواب مختلف فقهی از آن بحث کنند و موضوع ولایت فقیه را در مسایلی از قبیل: جهاد، تقسیم غنائم، خمس، اخذ و توزیع زکات، سرپرستی اطفال، اموال محجور وشخص غائب، در باب امر به معروف و نهی از منکر، حدود، قصاص، تعزیرات و مطلق اجرای احکام انتظامی اسلامی مورد بحث قرار دهند.

در طول تاریخ فقاهت شیعه پیوسته این مسئله مورد بحث و دقت نظریه فقهاء بوده است و اصل پذیرش ولایت در میان فقهاء جای هیچ گونه سخنی نبوده و همگی آن را پذیرفته اند و اخیراً این مساله از این جهت مورد تردید قرار گرفته که آیا ثبوت ولایت از راه امور حسبیه و یک تکلیف شرعی است، یا آن که یک منصب الهی است و به عنوان نیابت از مقام ولایت کبری می باشد.

همچنین در طول یازده قرن گذشته (یعنی از قرن چهارم یا پنجم هجری قمری) همة فقهاء یک سخن را گفته اند و ولایت فقیه را به معنای مسؤولیت و سرپرستی امور مربوطه دانسته اند که بر حسب موارد این مسؤولیّت و سرپرستی تفاوت می کند، البته بحث ولایت فقیه به عنوان یک بحث جامع در کتب فقهی قدماء دیده نمی شود که دلیل آن هم می بایست در شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر تاریخ گذشته ممالک اسلامی و سلطه ی حکومت های جائر و زورگو عدم امکان طرح چنین مباحثی از لحاظ مهیا نبودن شرایط حاکمیتِ فقهاء جستجو کرد. علاوه این که با وجود اختلاف نظر و تشتّت آراء فقهاء، در اثبات نوعی ولایت برای فقیه جامع الشرایط اجمالاً اتفاق نظر دارند و اخیراً در همین رابطه آراء فقهاء در باب و دامنه ی اختیار آن در زمان غیبت در ضمن کتاب هایی گردآوری شده است.

با این مقدمه، به دیدگاه فقیهان بزرگ شیعه از قرن چهارم تا الآن می پردازیم:

1) شیخ الفقهاء و المتکلّمین ابوعبدالله مفید در قرن چهارم و پنجم (متوفای سال 413 هـ. ق) در کتاب فقهی معروف خود به نام المقنعه در باب امر به معروف ونهی از منکر می گوید: اجرای حدود و احکام انتظامی اسلام را که وظیفه ی سلطان اسلام است در عصر حضور به دست امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ و نایبان خاصّ آنان اجرا می گردد و در عصر غیبت به فقهاء شیعه واگذار کرده اند. تا در صورت امکان مسئولیت اجرایی آن را عهده دار باشند.

2) شیخ الطائفه ابو جعفر طوسی (متوفای سال 460 هـ. ق) در کتاب النهایة باب جهاد می گوید: اجرای حدود و احکام انتظامی اسلامی برای هیچ کس روا نباشد جز سلطان وقت که از جانب خداوند عزّوجّل معرفی شده یا کسی که از جانب او منصوب گردیده باشد.

3) فقیه نامی حمزة بن عبدالعزیز معروف به سلّار دیلمی (متوفای سال 469 هـ ق) می گوید: بر پا کردن و اجرای احکام در بین مردم به فقهاء واگذار شده مادامی که از حق تجاوز نکنند.

4) ابن ادریس حلّی (متوفای سال 598 هـ .ق) در زمان خودش بهترین نظر را در مورد نیابت عام فقهاء ارائه کرد. او مراجعه شیعیان به متصدّیان عرفی را غیر مجاز شمرده و می گوید: شیعه نیز موظف است به فقیه مراجعه کند و حقوق اموال خویش مانند خمس و زکات را به او تحویل دهد و حتی خود را برای اجرای احکام حدود در اختیار وی بگذارد. حلال نیست از حکم او عدول کند زیرا هر کس از حکم او عدول نماید در حقیقت از حکم خدا سرپیچی کرده است و تحاکم نزد طاغوت برده است.

5) علامه ابن المطّهر حلّی -(متوفای سال 771 هـ. ق) در قواعد الاحکام در باب جهاد می گوید: اجرای احکام در بین مردم در دوران غیبت وظیفه فقها است تا در صورت امنیت از خطر دشمن حکم نموده و فتوی دهند.

6) محقق کرکی معروف به محقق ثانی (متوفای 940 هـ .ق) در شرح قواعد علامه سخن او راپذیرفته و همچنین در رساله ای که در صلاة الجمعه تألیف نموده به این أمر تأکید نموده و می گوید: فقیهان شیعه اتفاق نظر دارند که فقیه جامع الشرایط که از آن به «مجتهد» تعبیر می شود از سوی امامان معصوم - علیهم السلام- در همه اموری که نیابت در آن دخالت دارد نایب است پس دادخواهی در نزد او و اطاعت از احکام او واجب است.

7) ملا احمد نراقی (متوفای سال 1245 هـ. ق) نیز معتقد است: فقیه بر دو امر ولایت دارد 1 ـ بر آنچه که پیامبر-صلی الله علیه و آله- و امام-علیه السلام- ولایت دارند مگر آنکه مواردی به نص، اجماع و... از حوزه ولایت فقیه خارج شود. 2 ـ هر عملی که به دین و دنیای مردم مربوط باشد و ناگزیر باید انجام گیرد چه عقلاً وچه عادتاً....

8) مولی احمد مقدس اردبیلی (متوفای سال 993 هـ. ق): در استحباب پرداخت زکات به فقیه می نویسد: فقیه به محل مصرف (زکات) داناتر است و گروه های گوناگون مردم در نزد او جمع هستند شخص سزاوار و محتاج اصلی را بهتر می شناسد فقیه خلیفه امام معصوم -علیه السلام- است پس آنچه به او می رسد به امام معصوم رسیده است.

9) شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر (متوفای سال 1266 هـ. ق): پس از نقل اتفاق آرای فقهاء بر ثبوت ولایت و نیابت عامه فقیه جامع الشرایط در عصر غیبت می گوید: اگر ولایت عامه نباشد بسیاری از امور متعلق به شیعیان تعطیل می شود از این مطلب ولایت فقیه از مسلمات ضروریات و بدیهیات می باشد نظر من این است که خداوند اطاعت از فقیه را به عنوان «اولی الامر» بر ما واجب کرده است و دلیل آن اطلاق ادله حکومت فقیه به ویژه روایت صاحب الامر (عج) است. صاحب جواهر آنقدر مسئله ولایت فقیه بر وفق مبانی فقهی را روشن می بیند که می فرماید: از چیزهای عجیب و غریب وسوسه بعضی ها است درباره ولایت فقیه، گویا اصلا چیزی از مزه و طعم فقه را نچشیدند و از حرف و کارشان هیچ چیزی نفهمیده اند.

از همین رو است که فقهاء متأخر از صاحب جواهر نیز بر وفق همین مبنا متفّق القول، ولایت فقیه را به معنای ضرورت عهده داری مسؤولیت در شؤون عامّه پذیرفته اند و معتقد شده اند نباید مسائل مربوط به تنظیم هیأت اجتماعی به تعطیلی کشانده شود.

10) مرحوم شیخ مرتضی انصاری (متوفای سال 1281 هـ. ق) در کتاب القضا می فرماید: حکم فقیه جامع الشرایط در تمامی فروع احکام شرعی و موضوعات آن حجت و نافذ است زیرا مقصود از لفظ حاکم که در روایات آمده نفوذ حکم او را در تمامی شؤون و تمامی زمینه ها است و مخصوص مسائل قضائی نیست... اگر چه ایشان محدوده ی ولایت را مطلق نمی داند اما تصریح می کند که ولایت فقیه از فتاوای مشهور فقهای شیعه است و فقیه نایب امام است.

11) حاج آقا رضا همدانی (متوفای 1322 هـ .ق) می فرماید: در هر حال نیابت فقیه جامع الشرایط از سوی امام عصر(عج) در چنین اموری واضح است و با تتبع در سخنان فقهاء شیعه تأیید می شود.

12) آیت الله بروجردی (متوفای 1382 هـ ق):

این مطلب که فقیه عادل برای انجام چنین کارهای مهمّی که عموم مردم به آن مبتلاء هستند منصوب شده است...[19]

13) مرحوم آیت اللّه خوئی: ایشان از راه امور حسبیه و باعنوان تکلیف شرعی حق عهده داری این مسؤولیت را برای فقیه ثابت می کند.

14) حضرت امام خمینی(رض) نخستین فقیه جامع الشرائطی است که حکومت منسجم و با ثبات اسلامی را تحقق بخشید. ایشان بر این باور بودند که فقیه دارای ولایت مطلقه می باشد به این معنا که تمام اختیارات و مسئوولیتهایی را که امام معصوم- علیه السلام- به عهده دارد در زمان غیبت از آن فقیه جامعه الشرایط است مگر آنچه را که دلیل خاصی اقامه شود که در اختیار و مسئولیت امام معصوم- علیه السلام- است لذا می فرمایند: از آنچه بیان شده نتیجه می گیریم که فقهاء از طرف ائمه طهار - علیهم السلام- در همه اموری که ائمه - علیهم السلام- در آن دارای ولایت هستند ولایت دارند و برای خارج کردن یک مورد از تحت این قاعده عمومی می باید به اختصاص آن مطلب به امام معصوم- علیه السلام- دست یافت. همه اختیارات پیامبر - صلی الله علیه و آله- و امام - علیه السلام- در حکومت و سلطنت برای فقیه ثابت است.