آبیاری تحت فشار را توسعه دهیم 22ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

آبیاری تحت فشار را توسعه دهیم

به‌ازاء هر هکتار آبیاری تحت‌فشار، امکان اشتغال دائم ۷۸/۰ نفر فراهم می‌گردد، لذا با توجه به افزایش جمعیت جویای کار که با نگرشی جدید از زاویه اشتغال‌زائی به مقوله توسعه آبیاری تحت‌فشار می‌تواند ضرورت اجراء این روش به‌عنوان عزم‌ملی در دستور کار قرار گیرد که تا حدودی بتواند بحران بیکاری را جبران کرده و توجیه مناسبی برای الزام سرمایه‌گذاری دولتی در این بخش باشد.

با عنایت به برنامه‌ریزی‌های به‌عمل آمده تا سال ۱۴۰۰، جمعیت کشور به ۱۲۰میلیون نفر خواهد رسید که نیاز غذائی این جمعیت حداقل ۱۲۰ میلیون تن در سال را شامل می‌شود و اگر بخواهیم با توجه به وضعیت فعلی استفاده ار آب، این حجم را تأمین کنیم، حداقل به ۱۶۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم که با توجه به پتانسیل آب قابل استحصال کشور که حداکثر ۱۳۰ میلیارد مکعب را شامل می‌شود، عملاً غیرقابل دسترس است.

با توجه به آمار ارائه شده، امکان بروز بحران و خطر شیوع فقر غذائی و وابستگی غذائی به کشورهای دیگر اجتناب ناپذیر خواهد بود، لذا تنها روش قابل حصول، بهره‌برداری بهینه از آب موجود است و با عنایت به این‌که بیش از ۹۰ درصد آب استحصال شده در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، کاراترین روش، بالا بردن راندمان کارائی و کاربردی آب در این بخش می‌باشد؛ بنابراین بایستی زمینه‌های سرمایه‌گذاری را به سمتی سوق دهیم که از هر واحد آب، حداکثر محصول را تولید کنیم که این ممکن نیست، مگر این‌که در کنار فعالیت‌های زراعی، راندمان آبیاری را از حد فعلی به‌حد قابل‌قبول با استفاده از توسعه روش‌های آبیاری تحت‌فشار ارتقاء بخشیم و این نیز نیازمند سرمایه‌گذاری است؛ لذا بایستی بخشی از این سرمایه‌گذاری را دولت متقل شود تا بتواند از این بحران فراگیر و زودهنگام، کشور را رهائی دهد، چون راهی به‌جزء این، برای حصول امنیت غذائی و فرار از فقر غذائی و استقلال کشور امکان‌پذیر نیست.

‌● اشتغال‌زائی

برآورده‌های انجام شده نشان می‌دهد به‌ازاء هر هکتار آبیاری تحت‌فشار، امکان اشتغال دائم ۷۸/۰ نفر فراهم می‌گردد، لذا با توجه به افزایش جمعیت جویای کار که با نگرشی جدید از زاویه اشتغال‌زائی به مقوله توسعه آبیاری تحت‌فشار می‌تواند ضرورت اجراء این روش به‌عنوان عزم‌ملی در دستور کار قرار گیرد که تا حدودی بتواند بحران بیکاری را جبران کرده و توجیه مناسبی برای الزام سرمایه‌گذاری دولتی در این بخش باشد.

در ذیل به‌صورت خلاصه پارامترهای مؤثری که توسعه آبیاری تحت‌فشار در اشتغال‌زائی اثر مستقیم دارند، اشاره می‌شود:

الف. برای اجراء روش‌های آبیاری تحت‌فشار نیاز به لوازم و تجهیزاتی می‌باشد که با توجه به برنامه‌ریزی‌های به‌عمل آمده تقریباً امکان تولید کیفی ۹۵ درصد از لوازم تجهیزات موردنیاز در این بخش در کشور فراهم شده است که در صورت توسعه این روش‌ها صنعت‌گرانی که در این‌بخش در قالب کارخانه‌های بزرگ و کوچک مشغول فعالیت هستند، می‌توانند به‌کار خود ادامه دهند که هم اشتغال‌زاست و هم موجب ایجاد ارزش افزوده می‌شود.

ب. برای اجراء روش‌های آبیاری تحت‌فشار تشکل‌های خدماتی مهندسی در بخش خصوصی با به‌کارگیری کارشناسان تحصیل‌کرده در رشته‌های مرتبط تشکیل شده است که با توسعه آن می‌توان از این پتانسیل ایجاد شده به‌نحو احسن بهره‌گیری کرد به‌طوری‌که علاوه بر اثرگذاری در اشتغال‌زائی، تزریق نیروهای متخصص در بخش کشاورزی را نیز به‌دنبال دارد.

ج. توسعه روش‌های آبیاری تحت‌فشار علاوه بر افزایش راندمان سبب افزایش سطح زیرکشت آبی نیز خواهد شد، در اشتغال‌زائی و امنیت غذائی بسیار مؤثر می‌باشد.

● ارزش افزوده

با توجه به پتانسیل‌های موجود در روش‌های آبیاری تحت‌فشار من‌جمله آبیاری به‌موقع و به اندازه، این ثمره را به‌دنبال دارد که بدون این‌که در دیگر پارامترهای مؤثر در عملیات کاشت، داشت و برداشت محصول زراعی تغییری حاصل شود، خودبه‌خود انکارناپذیری بر کمیت و کیفیت محصول در واحد سطح داشته باشد.

با توجه به گزارش‌های دریافت شده از سراسر کشور، با به‌کارگیری روش‌های آبیاری تحت فشار، می‌توان انتظار حداقل ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش کمیت و ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش کیفیت محصول را داشت که این ارزش افزوده می‌تواند تا حدود بسیاری در امر امنیت غذائی که از دغدغه‌های مسئولین اساسی کشور است، مؤثر واقع گردد. این ممکن نیست مگر این‌که حمایت‌های مؤثر دولت در امر برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری را به‌دنبال داشته باشد.

● افزایش سطح زیرکشت آبی

الف. سالانه مقدار متنابهی آب از رودخانه‌های مرزی به خارج از کشور و همچنین آب رودخانه‌های سیلابی به تالاب‌ها، دریاچه‌های مرکزی، دریاچه ارومیه و دریاچه خزر می‌ریزد و از دسترس خارج می‌شود. با توجه به این‌که اراضی حاشیه این رودخانه‌ها دارای پستی بلندی بسیار و عمق خاک زراعی کم می‌باشد، امکان بهره‌گیری از آنها با روش‌های معمول آبیاری امکان‌پذیر نمی‌باشد، از این‌رو در صورتی‌که بخواهیم از این منابع خدادادی که هرساله از کشور کم‌آبی چون ایران به‌هدر می‌رود، به‌صورت اصولی و بهینه استفاده کنیم، می‌توانیم با احداث ایستگاه‌های پمپاژ کوچک و کم‌هزینه‌ و اجراء انواع روش‌های آبیاری تحت‌فشار به توسعه اراضی آبی کشور پرداخته و از این رهگذر علاوه بر تولید میلیون‌ها تن محصولات کشاورزی، به اشتغال‌زائی نیز کمک مؤثری شود.

ب. همان‌طوری‌که اشاره شد، با استفاده از روش‌های آبیاری تحت‌فشار و افزایش راندمان آبیاری با استفاده از آب ذخیره شده می‌توان به توسعه اراضی آبی کشور پرداخت و با توجه به آمار موجود، حداقل به‌ازاء هر هکتار اراضی که به روش‌های آبیاری تحت‌فشار تجهیز می‌شود، حداقل برای یک هکتار از اراضی دیم آب ذخیره می‌گردد که در صورت مهیا بودن شرایط، می‌توان به توسعه اراضی آبی کشور پرداخت که با این استفاده از این پتانسیل می‌توان علاوه بر اشتغال‌زائی، در جهت امنیت غذائی و افزایش تولیدات کشاورزی گامی مؤثر

آبیاری 16 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 16

اولین بار که برگها بیرون آمدند، زمین کشت باید با انواع مواد مغذی عنی شود، که این عمل از طریق کود شیمیایی EC 2.0 صورت می گیرد و به تدریج غلظت و تراکم آن تا 3 bs/m هم افزایش می یابد. زمین کشت در این مرحله نباید زیاد آبیاری شود زیرا که زیادی آب در ناحیه ریشه دما و املاح مغذذی را کاهش می دهد که این 2 عامل خود نیز باعث کاهش رشد ریشه می شود. بیش از حد خنک نگه داشتن زمین هم نیز منجر به کاهش رشد خواهد شد و رشد برگ ها را کاهش می دهد و افزایش میزان EC می شود که یکی پس از دیگری باعث از بین رفتن بقاء نهال و جوانه ها شود.

بعد از نشاء زدن

میزان دسترسی به آب

سیستم آبیاری گلخانه ای باید قادر باشد حداقل در روز 2m /1h را فراهم آورد. یک محصول گوجه فرنگی 2 تا 3 I از اب را در هر گیاه در هر روز بکار می برد. و این در حالی است که سطح نور در بالاترین حد خودش است. (OMAFRA 2003 ) تصویر 2-6 یک راه کاربرد آب را برای گیاهان گلخانه ای نشان می دهد که در اُنتاریو و کانادا به کار گرفته شده و در حدود 2m/I 1000 برای فراوری محصول در طول 1 سال به کار برده شده است . گیاه اکثر آب را در تراوش (90٪) به کار می برد و تنها 10٪ آن را برای رشد به کار می برد. اگر چه این نمایانگر حجم زیادی از آب است ، بازده استفاده آب در گلخانه ها بیشتر از زمین کشت محصول است. برای تولید 1 کیلوگرم گوجه فرنگی تازه 60 I از آب آبیاری در زمین های اسرائیل 40I در خانه های پلاستیکی غیر گرمایشی اسپانیا، 30I در خانه های شیشه ای غیر حرارتی در اسرائیل ، 22I در خانه های شیشه ای ، با دمای کنترل شده در هلند و تنها 15I از آن وقتی آب زهکشی در آن خانه های شیشه ای دوباره استفاده شود نیاز است.

تصویر 2-6 جدول نحوة کاربرد آب برای گیاهان (OMAFRA 2003 )

آبیاری براساس اشعة خورشیدی

میازن تراوش به اشعه بستگی دارد کابود فشار بخار (VPD) و دیگر شرایط در گلخانه مثل جریان هوا و موقعیت گرمایشی ساقه توصیر 3-6 رابطة نزدیک بین تراوش در محصول گوجه فرنگی در هلند و الگوهای تابشی فصلی را در یک روز را نشان می دهد ، که تغییر در تراوش به صورت تنگاتنگ منجر به تغییرات اشعة خارجی می شود ( تصویر 4-6)

وقتی تابش بالاتر است، دمای برگ ها افزایش می یابد که یکی پس از دیگری VPD و تراوش را افزایش می دهد. (تصویر 5-6) . به خاطر این رابطة نزدیک در بین اشعة خورشیدی وارد شده و آب تلف شده طی تراوش ، آبیاری مکانیزه در گلخانه های تجاری معمولاً بر مبنای میزان اشعة خورشیدی است. اگر چه فاکتورهایی مثل دمای هوا ، میزان رشد محصول، جمعیت گیاهان و رشد آنها نیز ممکن است در نظر گرفته شود. در سیستم پشم کوهی ، ml 100 از آب طی هر دورة چرخه فراهم می شودة اما مقدار فراهم شده طوری تنظیم شده باشد که مطابق میزان نور دریافتی در یک ساعت خاص از روز باشد. آبیاری صبحگاهی اغلب بعد از 200 – 650 j شروع می شود. که روی هم انباشته شده باشند. مطابق یک حساب سرانگشتی از میزان آبیاری 3 بار با سطوح مختلف تابشی در روز است . به عنوان مثال، برای 1000j 3000 ml/m2 باید فراهم شود. در تابش های بالاتر (J2000 > ) هر چه نسبت تابش بیشتر باشد میزان آبیاری هم بیشتر است.

تصویر 3-6 تراوش یک نوع محصول گوجه فرنگی به صورت گلخانه ای در طول یکسال در هلند و اهمیت اشعة خورشیدی و گرمایشی در تراوش را نشان می دهد.

آبیاری قطره‌ای 32 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 32

مقدمه

هرچند روش آبیاری سطحی از قدیمی‌ترین روش‌های آبیاری بوده و هم‌اکنون نیز در بسیاری از کشورهای جهان حتی در کشورهای پیشرفته نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی به دلیل تلفات چشم‌گیر در سطح انتقال و هنگام توزیع در سطح مزرعه و در نتیجه پایین‌بودن راندمان در بسیاری از موارد روش‌های آبیاری با پتانسیل بالا نظیر آبیاری قطره‌ای مدنظر قرار می‌گیرد.

آبیاری قطره‌ای عبارت است از استعمال آهسته و آرام آب بر روی خاک یا زیر آن. ذرات آب معمولاً به صورت قطرات گسسته از یکدیگر یا به صورت قطره پیوسته، جریان باریک آب و یا به صورت پاشش آب با آبپاش‌های کوچک از طریق وسیله‌ای که به آن قطره‌چکان، چکاننده و یا آبففشان گفته می‌شود، صورت می‌گیرد.

آبیاری قطره‌ای اگرچه دارای مزایایی از لحاظ استفاده بهتر از آب، عکس‌العمل گیاه، عملیات زراعی، نگهداری، مهندسی و اقتصادی می‌باشد، چنانچه اصول کلی و مبانی علمی در طراحی درنظر گرفته نشود، این روش نه تنها مفید نخواهد بود، بلکه موجب هدررفتن سرمایه نیز می‌گردد. یکی از اصول کلی و مبانی کلی طراحی سیستم‌های آبیاری قطره‌ای مسئله کیفیت آب آبیاری، خصوصیات و ترکیبات فیزیکوشیمیایی آن می‌باشد که در صورت نامناسب بودن کیفیت آب آبیاری، عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی موجود در آن سبب انسداد قطره‌چکان‌ها می‌گردد. این امر علاوه بر زیان‌های وارده به محصول به دلیل تامین‌نکردن آب مورد نیاز آن، بسیاری از پارامترهای طراحی یک سیستم آبیاری قطره‌ای را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد.

تاریخچه آبیاری قطره‌ای

آبیاری قطره‌ای از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستن در کشورهایی چون فرانسه، آلمان، آمریکا و شوروی متداول گردید. در آن موقع بیشتر از لوله‌های سفالی جهت انتقال و توزیع آب در سیستم قطره‌ای استفاده می‌شد که به علت هزینه زیاد توسعه چندانی پیدا نکرد. از اواسط قرن بیستم به بعد با توسعه صنایع پلاستیک به خصوص انواع پلی‌اتیلن و امکان ساخت قطره‌چکان‌ها با کیفیت و کارایی قابل قبول این سیستم آبیاری گسترش روزافزونی پیدا کرده است. در حال حاضر کشورهای آمریکا، اسپانیا، استرالیا، اسرائیل و آفریقای جنوبی بیشترین میزان زمین‌های زیرکشت را با سیستم آبیاری قطره‌ای دارا می‌باشند.

اجزاء سیستم آبیاری قطره‌ای

اجزاء این سیستم شماتیک در شکل 1 نشان داده شده است. بطوری که مشاهده می‌شود، سیستم شامل 10 قسمت اصلی است که بطور مختصر قسمت‌های مختلف آن تشریح می‌گردد.

موتور پمپ و ایستگاه پمپاژ

ایستگاه پمپاژ شامل موتور، پمپ، فونداسیون و استخر پمپاژ می‌باشد. در این ایستگاه آب با فشار لازم از منبع به داخل شبکه جریان می‌یابد. مشخصات پمپ با توجه به دبی مورد نیاز و فشار لازم برای بهره‌برداری از شبکه و راندمان پمپ تعیین می‌شود.

فیلترهای هیدروسیکلون

جهت عبور به منظور تصفیه فیزیکی و ته‌نشست مواد معلق موجود در آب با استفاده از استوانه‌های مخروطی ناقص، به نیروی گریزاز مرکز استفاده می‌گردد.

فیلترهای شن

به منظور تصفیه آب از مواد آلی و جلبک‌ها و شن‌ریزه‌ها استفاده می‌گردد.

تانک کود

جهت تزریق کودهای شیمیایی مورد نیاز گیاه به درون آب داخل سیستم قطره‌ای استفاده می‌شود.

مرکز کنترل

واحد کنترل اصلی سیستم آبیاری قطره‌ای که عملیات آبیاری کاملاً اتوماتیک را عملی می‌سازد، خود شامل قسمتهای زیر می‌باشد:

شیرهای کنترل

این شیرها در ابتدای لوله آبده نصب و عملیات کنترل آ به لوله‌های مورد نظر را امکان‌پذیر می‌سازد.

وسایل تنظیم‌کننده فشار

تنظیم‌کننده‌ها با توجه به خصوصیات شبکه در نقاط مختلف نصب می‌گردند.

وسایل اندازه‌گیری

کنتور آبی، دبی‌سنج، فشارسنج و دیگر ضمائم اندازه‌گیری معمولاً در ایستگاه پمپاژ نصب می‌گردند.

کلید اتوماتیک

که خاموش‌شدن موتور را هنگام افزایش فشار سبب می‌شود.

اتصال شناور

عمل خاموش‌شدن موتور را هنگام کاهش سطح آب در استخر پمپاژ انجام می‌دهد.

فیلتر توری

لوله آب از توری با منافذ مشخص تا اندازه 160 مش صورت می‌گیرد.

لوله اصلی

این لوله‌ها آب را از منبع به لوله‌های فرعی منتقل می‌نمایند و مانند لوله‌های فرعی در عمق کافی از سطح خاک نصب می‌شوند. لوله‌ها از جنس پلی‌اتیلن و گاهاً چدن ساخته می‌شدند.

آبیاری قطره ای نهایی251

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 150

کلیات:

نگاهی به تاریخ آب و آبیاری در جهان نشان می دهد که در سال های اخیر روشهای متعددی در زمینه آبیاری کشاورزی ابداع شده است. کمبود آب، وضعیت نامناسب آب و هوا، پستی و بلندی زمین، کیفیت نامطلوب آب و عدم دسترسی به نیروی کارگر از جمله عواملی هستند که در پیدایش این روشها موثر بوده اند. از روشهای جدید آبیاری که به سرعت در کشورهای مختلف رو به گسترش است روش به اصطلاح قطره ای (tickle) است. آبیاری قطره ای به کلیه روشهایی گفته می شود که در آنها آب به مقدار کم و حدود 1 تا 10 لیتر در ساعت به آرامی در نزدیک گیاه ریخته می شود. بهمین دلیل این روشهای را آبیاری با حجم کم (low volume irrigation) نامیده اند. آب ممکن است از بالا ریخته شده و در سطح خاک پخش شود( مانند خرد آبپاشها) و یا آنکه مستقیما در سطح خاک ریخته شود ( مانند قطره چکانهای سطحی) .

در بعضی روشها نیز آب از زیر سطح خاک وارد منطقه ریشه ها می شود (روش قطره ای زیر سطحی). در آبیاری قطره ای آب در یک سیستم لوله ای در مزرعه توزیع می وشد و دستگاه یا وسیله مکانیکی که آب از آن به خارج گسیل و در اختیار گیاه قرار می گیرد خروجی یا قطره چکان (emitter) نام دارد. خروج آب از این وسیله ممکن است بصورت قطره، حباب، و یا یک جریان کوچک و پیوسته باشد.

حتی وسیله پخش ممکن است یک آبپاش بسیار کوچک باشد. قطره چکان ها طوری طراحی و ساخته می شوند که فشار آب را کاهش داده و به حدود 20 تا 200 کیلوپاسکال (2/0تا2 آتمسفر) برسانند. بنابراین روش قطره ای نیز یکی از روشهای آبیاری تحت فشار به حساب می آید که در آن فشار آب بسیار کم است.

واژه های آبیاری قطره ای و یا قطره چکان نباید تنها قطره را در ذهن تداعی کند زیرا این روش طیف وسیع و گسترده ای از آبیاریها را شامل می شود که اسامی مختلفی به آن اطلاق شده است. از جمله این اسامی می توان واژه های آبیاری موضعی ( localized irrigation) خرد آبیاری، آبیاری میکرو و آبیاری قطره چکانی را نام برد که همگی مترادف یکدیگرند. اما از جایی که واژه قطره ای بیشتر توصیف کننده ماهیت این روش می باشد در اکثر نوشته های علمی از آن استفاده می شود. مانند واژه بارانی که بجایsprinkle برای تعدادی از روشها که در انها عمل آبیاری حالتی شبیه بارندگی را تداعی می کند بکار برده می شود. در صورتی که sprinkle خود به معنی باران نیست. از دیگر واژه هایی که در نوشته های علمی برای آبیاری قطره ای ذکر شده است می توان به آبیاری با جریان روزانه( daily flow irrigation)، آبیاری روز به روز (diurnal irrigation) و آبیاری چکه ای (drop irrigation) اشاره کرد که هر کدام بر حسب سلیقه متخصصان انتخاب شده است. در یک طبقه بندی ساده روشهای خرد آبیاری بر حسب دبی خروجی به دو گروه: قطره ای که در آنها دبی خروجی کمتر از 10 لیتر در ساعت و میکروجت و حبابی ( bubbler) که در آنها دبی قطره چکان بیشتر از 10 لیتر در ساعت تقسیم می شوند. اما این نوع طبقه بندی ها نیز قراردادی بوده و از جامعیت برخوردار نمی باشد. در هر حال همان گونه که مثلا شیوه آبیاری بارانی شامل مجموعه ای از روشها و وسایل مختلف است روشهای آبیاری قطره ای نیز بسیار متنوعند.

تاریخچه آبیاری قطره ای:

برخلاف روشهای آبیاری سطحی، که قدمت آنها در بعضی مناطق دنیا به 6000 سال قبل از میلاد می رسد، آبیاری قطره ای از یک طرف روشی جدید و تاریخچه ای کوتاه دارد و از طرف دیگر سابقه آن نیز بسیار طولانی است. مثلا چینی ها و فلسطینی ها در صحاری نزدیک دریا و یا دامنه تپه ها تخته سنگ هایی را در مقابل باد قرار می دادند تا شبانگاه که سنگ زودتر و شدیدتر از هوا سرد می شود نسیم گرم و مرطوب دریا در برخورد با آن تقطیر شود. بدین ترتیب قطرات آبی که از سنگ می چکید به پای درخت و یا بوته ای که در آنجا کشت شده بود هدایت می گردید. این خود نمونه ای از یک سیستم آبیاری قطره ای با قدمت هزاران ساله است. لذا نمی توان برای شروع آبیاری قطره ای تاریخ مشخصی را ذکر کرد.

شاید در این مورد به تعداد کسانی که بتوانند اظهار نظر نمایند روایت وجود داشته باشد. اما اگر آبیاری قطره ای را به مفهوم علمی و امروزی آن در نظر بگیریم اولین گزارشها در مورد اجرای این روش مربوط به سال 1860 در آلمان است که در ان از لوله های سفالی زیرزمینی برای آبیاری استفاده می شد. در سال 1913 میلادی نیز کاربرد لوله های روزنه دار زیرزمینی در امریکا گردید. اما این روش در آن زمان بسیار گران تمام می شد و نتوانست به سرعت گسترش یابد. با این وجود از سال 1920 به بعد استفاده از لوله های روزنه دار زیرزمینی در کشورهای فرانسه، آلمان و شوروی سابق معمول گردید. (Davis,1974).

با توسعه صنایع پلاستیک در ایام جنگ جهانی دوم و سال های بعد از آن، کاربرد لوله های پلاستیک در آبیاری قطره ای مقرون بصرفه گردید. بطوری که به دلیل قابلیت انعطاف به آسانی می شد این لوله ها را از کنار بوته ها یا درختان عبور داده و با سوراخ کردن آنها، که به مراتب ساده تر از لوله های

آبیاری قطره ای 8 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

از گذشته های دور کشاورزی یکی از مهمترین راه های تأمین غذای انسان بوده است. زراعت در ابتدا بستگی زیادی به مقدار بارش برف و باران داشت و اگر در یک سال به اندازه کافی بارندگی نمی شد، محصول خوبی هم بدست نمی آنمد، بنابر این، نیاکان ما به فکر افتادند تا از آبهایی که در طبیعت به صورت رودخانه، چشمه، چاه و قنات وجود داشت، برای آبیاری زمینهای خود استفاده کنند. به این ترتیب بود که روش زراعت دیم به زراعت آبی تبدیل شد.

از بین رفتن خاک کشاورزی، دشواریهای فراوان آبیاری و صرف وقت و هزینه زیاد، انسان را به فکر انداخت تا راه جدیدی برای آسان تر شدن آبیاری مزارع خود پیدا کند. سرانجام با الهام از ریزش باران در طبیعت «آبپاش» اختراع شد. ولی چون از این وسیله نمی توانستند برای زمینهای بزرگ استفاده کنند، روش تازه ای برای آبیاری باغها و مزارع پیدا کرده، آن را « آبیاری تحت فشار » نامیدند.

در این روش آب به وسیله پمپ یا ختلاف ارتباع تحت فشار قرار گرفته و به صورت باران یا قطره و یا روشهای مناسب دیگر، در اختیار گیاه قرار می گیرد.

آبیری تحت فشار، روش ها و دستگاه های مختلفی دارد که یکی از آنها روش آبیاری «قطره ای» است.

روش آبیاری قطره ای

آبیاری قطره ای روشی است که در آن آب به وسیله فشاری که توسط پمپ و یا اختلاف ارتفاع به وجود می آید وارد لوله های اصلی و فرعی شده و با استفاده از قطره چکان ها به صورت قطره در پای درخت یا بوته چکیده و آب مورد نیاز آن را تأمین می کند. برای جلوگیری از ورود اجسام به داخل لوله ها، ابتدا آب از صافی های مخصوص گذشته و سپس وارد لوله ها می شود. در صورتیکه نیاز به دادن سموم و عناصر غذایی به گیاه باشد، می توان این مواد را با روشهایی که گفته خواهد شد به آب اضافه نموده و در اختیار گیاه قرار داد.

با انجام آزمایش های گوناگون، مقدار آب مورد نیاز هر گیاه قبلا معین شده است و با قرار دادن تعداد معینی قطره چکان در اطراف هر گیاه، مقدار آب مورد نیاز آن در اختیارش قرار می گیرد.

این روش، بازدهی بسیار بالایی دارد و می توان از آن برای آبیاری باغهای مختلف و بسیاری از گیاهان جالیزی در خاکهای مختلف با زمینهای دارای پستی و بلندی استفاده کرد.

درصورت وجود مزارع و باغهای بزرگ، بهتر است آن ها را به قطعه های کوچکتر تقسیم نموده و به نوبت آبیاری کرد.

قسمتهای مختلف روش آبیاری قطره ای

تجهیزات آبیاری قطره ای از سه قسمت اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:

قسمت تأمین فشار و کنترل مرکزی

لوله ها(لوله های انتقال آب و لوله های داخل مزرعه)

قطره چکان

قسمت تأمین فشار و کنترل مرکزی

برای اینکه بتوان از روش آبیاری قطره ای استفاده کرد باید اول آب را تحت فشار قرار داد. این کار در قسمت تأمین فشار و کنترل مرکزی انجام می شود.

در قسمت تأمین فشار و کنترل مرکزی کارهای زیادی انجام می وشد که شامل تحت فشار قرار دادن آب، تصفیه آب، تعیین مدت زمان آبیاری، اضافه نمودن کود و مواد شیمیایی لازم به آب می باشد. اجزای تشکیل دهنده این قسمت عبارتند از:

پمپ- شیر تنظیم فشار-شیر یکطرفه-سیکلون-فیلترهای شنی و توری-مخزن کود و مواد شیمیایی- کنتور آب- دستگاه برنامه ریز-شیر برقی- فشار سنج- تابلوهای کنترل برق.

لازم به ذکر است که در بازدید انجام شده از تمام موارد زیر استفاده نمی شد، بعنوان مثال به دلیل وجود حوضچه ذخیره دیگر سیکلون درکار نبود.

حال به عمل هر کدام از قسمتهای بالا می پردازم:

پمپ

این وسیله وظیفه تامین فشار را به عهده داشته و آب را با فشار، از جایی به جای دیگر منتقل می کند.

به محلی که پمپها، لوله مکش، لوله رانش، لوله ای که آب را از پمپ خارج می کند) در آن قرار دارد «ایستگاه پمپاژ» گفته می شود.

سیکلون

اولین مخزنی است که بعد از پمپ قرار داشته و آب وارد آن شده و تصفیه اولیه انجام می شود. سیکلون یک محفظه مخروطی مانند است که آب از بالا وارد شده و با سرعت زیاد در آن می چرخد و بعد از ته نشین شدن مواد جامد به فیلتر شنی وارد می گردد. بعد از اینکه آب از بالا وارد شد و به پایین مخزن رسید و سرعت آن کاهش یافت، از قسمت وسط استوانه به طرف بالا حرکت کرده،وارد لوله خروجی می شود. در قسمت پایین سیکلون، محفظه ای به نام «مخزن رسوبات» قرار دارد که ذرات شن جدا شده در آن جمع آوری می شوند.

اگر ذرات شن و سیار مواد خروجی در آب زیاد باشد باید در هر نوبت آبیاری، این مخزن را تمیز کرد. برای این کار کافی است در مخزن رسوبات را باز نموده و رسوبات را از آن خارج کرده و دوباره در آن را بست.

فیلتر شنی

آب، پس از عبود از سیکلون وارد فیلتر شنی شده و مواد ریز و معلق آن توسط ذرات شن گرفته می شود. این مخزن از سه لایه شن تشکیل شده است. اندازه ذرات شن در هر لایه با لایه دیگر فرق دارد. این فیلتر از ورود مواد ریز و معلق در آب به قطره چکان جلوگیری می کند. ذرات ریز معلق آب توسط شن گرفته می شود.

برای تمیز کردن فیلتر های شنی، کافی است که جریان آب در این مخزن را برعکس کنیم. این کار به وسیله شیر فلکه های نصب شده بر روی مخزن انجام می شود.