سوره قمر آیه 9 تا 17

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

کَذَّبَت قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَکَذَّبُوا عَبْدَنَا وَ قَالُوا مجْنُونٌ وَ ازْدُجِرَ(9)

فَدَعَا رَبَّهُ أَنى مَغْلُوبٌ فَانتَصِرْ(10)

فَفَتَحْنَا أَبْوَب السمَاءِ بمَاءٍ مُّنهَمِرٍ(11)

وَ فَجَّرْنَا الاَرْض عُیُوناً فَالْتَقَى الْمَاءُ عَلى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ(12)

وَ حَمَلْنَهُ عَلى ذَاتِ أَلْوَحٍ وَ دُسرٍ(13)

تجْرِى بِأَعْیُنِنَا جَزَاءً لِّمَن کانَ کُفِرَ(14)

وَ لَقَد تَّرَکْنَهَا ءَایَةً فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ(15)

فَکَیْف کانَ عَذَابى وَ نُذُرِ(16)

وَ لَقَدْ یَسرْنَا الْقُرْءَانَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ(17)

سوره مبارکه قمر از سور مکیه و کوتاه قرآن است که مجموعا پنجاه و پنج آیه است ولى پنجاه و پنج آیه کوتاه،یعنى آیاتى که در حدود نیم سطر است،گاهى کمتر و گاهى بیشتر،و اگر هم بیشتر است‏خیلى کم بیشتر است.مقدمتا مطلبى را عرض کنم و شاید به آن توجه کرده باشید و آن اینکه بعضى از سوره‏هاى قرآن از نظر آهنگ مختلف است.به کوتاهى و بلندى سوره هم چندان مربوط نیست و حتى به کوتاهى آیه هم خیلى ارتباط ندارد.آهنگهاى آیات شریفه قرآن مختلف است و این اختلاف آهنگها بستگى دارد به محتوا و مضمون.مثلا آهنگ سوره حمد که حالتش فقط حالت عبادت و مناجات با خداوند و انقطاع بنده با خداست آهنگ مخصوصى است،خیلى نرم و ملایم،خیلى خاضعانه و عابدانه: الحمد لله رب العالمین الرحمن الرحیم مالک یوم الدین ایاک نعبد و ایاک نستعین اهدنا الصراط المستقیم... حتى سوره توحید هم که سوره بسیار کوتاهى است و آیاتش گاهى دو یا سه کلمه است باز چون فقط ثناى خداوند است آهنگ آن همان آهنگ نرم و ملایم است: قل هو الله احد الله الصمد لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفوا احد .

ولى گاهى یک آیه مثلا مى‏خواهد یک حکم شرعى کلى فقهى را بیان کند،آن خیلى به اصطلاح ساده‏تر[است]و اغلب آیات خیلى طولانى آیاتى است که بیان یک سلسله احکام مى‏کند یعنى یک ماده قانونى را بیان مى‏کند،آن باز لحن و آهنگ دیگرى دارد: یا ایها الذین امنوا اذا تداینتم بدین الى اجل مسمى فاکتبوه و لیکتب بینکم کاتب بالعدل که طولانى‏ترین آیه قرآن است،یا: حرمت علیکم امهاتکم و بناتکم و اخواتکم... و آیاتى از این قبیل که زیاد هم داریم،آیات احکام در قرآن،اینها آهنگ دیگرى دارد.[همچنین]آیات تهدیدآمیز آهنگ دیگرى دارد،خیلى خشونت‏بار و تند است و اغلب این گونه آیات،هم کوتاه است و هم رعایت‏سجع در آنها بیشتر شده.این نکته که آیات قرآن داراى آهنگهاى مختلف است و هر آهنگى با محتواى آن آیات تناسب دارد و در این جهت نهایت دقت و مراقبت‏شده،از مطالب تازه‏اى است که در عصر اخیر به آن توجه کرده‏اند و خیلى توجه خوبى است.در میان کتابهایى که در این زمینه دیده‏ام و به فارسى هم در آمده است بهترین کتاب(مى‏دانم کتابهاى دیگر هم هست،من ندیده‏ام،شاید هم بهتر باشد)کتابى است که مرحوم آیتى خودمان ترجمه کرده‏اند(خدا او را بیامرزد)،کتاب مراة الاسلام طه حسین.شاید این کتاب آخرین کتاب یا جزو آخرین کتابهاى طه حسین باشد .اوایلى که شرکت انتشار تاسیس مى‏شد در جلساتى که مرحوم آقاى آیتى هم بود و شرکت مى‏کردیم راجع به اینکه چه کتابهایى خوب است تالیف یا ترجمه بشود از جمله پیشنهاد شد کتاب مرآة الاسلام ترجمه بشود و مرحوم آقاى آیتى قبول کردند که ترجمه کنند و ترجمه کردند به نام‏«آئینه اسلام‏». این کتاب فصلى دارد تحت عنوان‏«قرآن‏».آن فصل را مخصوصا بخوانید.همین مطلبى را که الآن من عرض مى‏کنم در آنجا نسبتا خوب بیان کرده و سراغ سوره‏هاى مختلف قرآن رفته و محتواى این سوره‏ها و آهنگ آیات را در نظر گرفته و بعد مى‏گوید ببینید چگونه تناسبى هست میان آهنگهاى مختلف این آیات و محتواهایى که هست.مثلا آنچه که در سوره‏«و الطور»خواندیم،با شدت خیلى فوق العاده‏اى است: و الطور و کتاب مسطور فى رق منشور و البیت المعمور و السقف المرفوع و البحر المسجور ان عذاب ربک لواقع ما له من دافع .

سوره اقتربت الساعة و انشق القمر هم همین طور است ولى با روح خاصى.همه این سوره یک روح دارد که عرض مى‏کنم.حتى در این سوره چند داستان آمده ولى صورتى که این داستانها در این سوره دارند با صورتى که همین داستانها در سوره‏هاى دیگر قرآن دارند فرق مى‏کند یعنى در آنجاها به جزئیات هم تا حدى پرداخته شده و در اینجا قطعه‏هاى مختصرى آورده شده تا حدى که به آن روح کمک کند.حال روح این سوره چیست؟روح این سوره مطلبى است که کلى آن در قرآن به این صورت بیان شده: لئن شکرتم لازیدنکم و لئن کفرتم ان عذابى لشدید. اگر بشر در مقابل نعمتها و انعامهاى الهى حالت‏سپاسگزارى و حق‏شناسى و قدردانى داشته باشد،سنت الهى بر این است که آن نعمتها و انعامها را افزایش بدهد،و اگر به جاى آنکه عکس العمل سپاسگزارانه داشته باشد و قدرشناس و حق‏شناس آن نعمتها باشد کفران و ناسپاسى و قدرناشناسى و حق‏ناشناسى کند نه تنها موجب زوال آن نعمت است بلکه موجب پیدایش یک نقمت هم به جاى آن هست.آن شعر مى‏گوید:

شکر نعمت،نعمتت افزون کند کفر نعمت از کفت بیرون کند

ولى قرآن بالاتر از این را مى‏گوید،نمى‏گوید کفر نعمت فقط از کفت بیرون کند،مى‏گوید کفر نعمت،نعمت را از کفت بیرون کند و به جاى آن یک نقمت بیاورد.این یک اصل کلى است که در زندگى انسان،چه زندگى فردى چه زندگى اجتماعى،دنیوى و اخروى جارى است.

نعمتها متفاوت است.قهرا وقتى که نعمتها متفاوت باشد شکرها و کفر نعمتها متفاوت مى‏شود و عکس العمل‏هاى الهى یعنى افزون کردن در یک جا و زایل کردن نعمت و بالاتر نقمت به جاى آن آوردن هم متفاوت مى‏شود،تا نعمت چگونه نعمتى باشد.یک وقت‏خدا به انسان نعمت‏سلامتى بدن داده،نعمت وسعت رزق داده،همه اینها نعمت است و اقتضاى شکر و سپاس دارد.ولى یک وقت نعمت الهى نعمتى است فوق العاده با ارزش،نعمتى است که حیات معنوى جاودانى انسان بستگى به آن دارد.اگر کفرى در این زمینه‏ها رخ بدهد عقوبتى که انسان به آن دچار مى‏شود صد درجه شدیدتر است.تعبیرى مى‏کنند،تعبیر درستى است، مى‏گویند خداوند غیور است.پیغمبر اکرم درباره سعد بن عباده خزرجى فرمود:«ان سعدا لغیور»سعد آدم غیورى است‏«و انا اغیر من سعد»و من از او غیورترم‏«و الله اغیر منى‏» . سعد که غیور بود غیرت او غیرت ناموسى به معنى ناموس انسانى یعنى نسبت به همسر خودش بود.در داستانى بود که[آیه نازل شد که]اگر کسى بیاید شهادت بدهد به اینکه زنش زنا کرده است تنها شهادت او کافى نیست و شاهد دیگرى باید باشد.گفت:یا رسول الله!اگر ما دیدیم زنمان زنا مى‏کند برویم شاهد بیاوریم؟من که تاب تحمل چنین چیزى را ندارم.پیغمبر فرمود حکم الهى این است،در عین حال فرمود سعد آدم غیورى است.بعد فرمود:من از او غیورترم. غیرت