آغاز حکومت خاندان قاجار2

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 54

آغاز حکومت خاندان قاجار

کریم خان زند در طول بیست و یک سال حکومت بر ایران موفق بانجام بسیاری از کارهای خیر و نیکو برای مملکت شد. ولی درمورد تعیین فردی که بتواند پس از وی به اداره امور کشور بپردازد ، غفلت ورزید. فرزندش ابوالفتح خان دارای لیاقت حکومت نبود . برادرزادگان و سایر دولتمردان هم پس از مرگ کریم خان برای کسب قدرت بجان هم افتادند و به کشتار یکدیگر پرداختنتد.

در میان مدعیان سلطنت ، آغامحمد خان پسر محمد حسن خان رئیس شاخه استرآباد ایل قاجار ، به رسم گروگان در دربار کریم خان می زیست و عمه اش زن کریم خان بود. وی بلافاصله پس از فوت کریم خان به طرف استرآباد ( گرگان ) گریخت و به جای پدرش در راس ایل خود قرار گرفت و در سال 1193 هجری جعفرخان جانشین کریم خان را در اصفهان شکست داد و آن شهر را گرفت و درحمله به شیراز با خیانت حاجی ابراهیم خان کلانتر ، موفق به فتح شیراز شد . پایداری لطفعلیخان آخرین فرد خاندان زند درکرمان به جائی نرسید و عاقبت بدست آغا محمد خان کور و در تهران به قتل رسید و خاندان زند پس از 46 سال حکومت منقرض گردید.

علت پیروزی آغا محمد خان را در برتری شرایط اقتصادی فئودال های شمال ایران دانسته اند که وجود ابریشم خام و پنبه در ایالات ساحلی دریای خزر که تجار ایرانی را قادر می ساخت از بنادر بحر خزر با روسیه دارای روابط تجاری از طریق جاده ابریشم گردند ودر ساحل جنوبی بحر خزر ، دول عثمانی و روسیه کالا به آسیای میانه صادر می کردند. به این جهات رونق تجارت در شمال ایران بیش از جنوب بود و خوانین ثروتمند شمال بهتر توانستند آغا محمد خان را حمایت مالی کنند. کریم خان سعی فراوان نمود که بنادر جنوب را فعال نماید ولی مساعی او بجایی نرسید چون همانطور که ذکر گردید مبادلات عمده تجاری ایرانی با دولت روسیه و از طریق بنادر دریای خزر و راه آسیای میانه بود. فئودال های جنوب توان مالی کافی باندازه فئودال های شمال را نداشتند تا لطفعلیخان زند را حمایت کنند و علاوه بر آن تمرکز قدرت حکومت پس از مرگ کریم خان در شیراز از بین رفت و نیرویی برای درهم کوبیدن قیام آغامحمدخان در بساط باقی نماند . خان قاجار براحتی حکام محلی را مطیع و برای پس گرفتن نواحی قفقازیه وارد عمل شد. گرجستان در این موقع توسط هراکلیوس اداره می شد و او پس از مرگ نادر نواحی شمال رودخانه ارس را تسخیر و با تزار روسیه یک قرارداد تهاجمی ـ تدافعی بست که اگر دولت ایران به گرجستان حمله کند ، دولت روسیه به دفاع از گرجستان اقدام کند. آغا محمد خان خواهان اطاعت از هراکلیوس گردید. تفلیس را گرفت و عمل زشت قتل عام در آنجا انجام داد ایروان خود مطیع شد ولی قلعه شوشی فتح نشد. نیروی کمکی روسیه که توسط کاترین دوم (96-1762 میلادی ) به گرجستان اعزام شده بودند . پس از مرگ وی توسط پال ( Paul) تزار جدید به روسیه فراخوانده شدند. آغامحمد خان هم به تهران بازگشت و در سال 1210 هجری تاجگذاری نمود ، و در 1212 هجری مجدداً روانه قفقازیه شد ، براحتی قلعه شوشی را تسخیر و سه روز بعد بدست غلامان خود کشته شد . این بار شاه قاجار بدست غلامان خویش کشته شد و نه بدست کسان یا رقیبان حکومت . بهرصورت ، نتیجه حکومت آ‌غا محمد خان برای ایران ، ایجاد وحدت و یک پارچگی و جلوگیری از تقسیم مملکت و برقراری امنیت بود. جواهرات و گنجینه نادری از مشهد به تهران انتقال یافت که هم اکنون قسمت اعظم پشتوانه خزانه ایران و در بانک ملی مرکز موجود است . رونق تجارت و برقراری قدرت حکومت مرکزی در تهران از دیگر نتایج حکومت آغامحمدخان است .

فتحعلیشاه قاجار (1260-1212 هجری ) :

پس از قتل آغامحمد خان قاجار ، ولیعهد و برادر زاده وی باباخان به سرعت از شیراز به تهران آمد و با کمک حاجی ابراهیم اعتماد الدوله در روز عید فطر 1212 هجری رسماً در تهران تاجگذاری نمود. مطابق معمول تعدادی مدعی سلطنت در همه نقاط ایران قیام کردند. فتحعلیشاه یکی پس از دیگری آنها را مطیع و یا کشت . پسر چهارمش عباس میرزا را بنا به وصیت آغا محمد خان به ولیعهدی برگزید و میرزا عیسی فراهانی ( میرزا بزرگ قائم مقام اول ) را به وزارت او برگماشت . در 1215 هجری به علت سعایت درباریان از اعتماد الدوله دستور داد که چشمان او را کور کردند و زبانش را بریدند و به قزوین فرستاد تا مرد.

در این ایام جامعه ایرانی دارای رژیم استبدادی و خود کامه ای بود که منافع کلی جامعه به جیب یک نفر به نام شاه و تعدادی درباریان و کارگزاران وی سرازی می شد. مسئله حقوق فردی و اجتماعی برکسی معلوم نبود در حالیکه درهمین زمان مردم اروپا در پی انقلابات سیاسی و صنعتی و تعریف حقوق اجتماعی در جاده تمدن و فرهنگ عالیتری روان بودند. مردان بزرگی در قرون هیجدهم و نوزدهم میلادی در اروپا آثار گرانبهایی در رشته های مختلف علوم ، فنون و هنر از خود باقی می گزاردند و گروههای مختلفی برای بهتر ساختن وضع عمومی جوامع خود فعال شدند ، حکومت های خود کامه را سرنگون و طالب احقاق حقوق فردی و حقوق طبقات گردیدند.

ایران از حدود قرن دهم تا حمله چنگیز در قرن سیزدهم میلادی از نظر اقتصادی و فرهنگی از کشورهای اروپایی به مراتب جلوتر بود. ولی اینک در قرن 18 میلادی دارای حکومتی است که با حکومت هزار سال قبل از خود فرقی ندارد. سیستم فئودالی همچنان باقی است و شخص شاه با قدرت کامل ، حاکم بر سرنوشت رعیت است . اگر کشورهای اروپایی هم به همان شکل قرون وسطایی خود باقی بودند ، مسئله ای برای ایران و کشورهای همانند بوجود نمی آمد. در پایان دوره قرون وسطی ، اروپا شاهد تکامل شعور اجتماعی ملت هایی بود که فریاد احقاق حقوق شان بلند بود و برای کسب عدالت و رفاه اجتماعی به پا خاسته بودند. در امریکا چند ایالت شرقی برضد مظالم حکومت انگلستان شورش کردند و با انقلاب به سلطه حکومت مادر در 1776 میلادی خاتمه بخشیدند ودر فرانسه هم مردم با انقلاب کبیر 1789 میلادی خودشان ، بساط حکومت خودکامه لوئی شانزدهم را سرنگون ساختند و دولت را بنا به خواسته خود تعیین کردند. انقلاب مردم فرانسه سرآغازی برای جنبش های حق طلبانه ملت های دیگر در اروپا گردید اما کشور ایران در این برهه از زمان یعنی آغاز حکومت فتحعلیشاه قاجار در 1795 میلادی برابر 1212 هجری قمری بی خبر از دگرگونی های جهانی مورد سوء استفاده دول اروپایی قرار گرفت . در این میان فرستادگان و عمال انگلستان گوی سبقت را از رقبای خود ربودند و عصر جدیدی در تاریخ ایران بنام عصر وابستگی آغاز شد این دوره را می توان عصر بی خبری و نادانی حکام ایرانی و یا عصر

آغاز حکومت خاندان قاجار2

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 54

آغاز حکومت خاندان قاجار

کریم خان زند در طول بیست و یک سال حکومت بر ایران موفق بانجام بسیاری از کارهای خیر و نیکو برای مملکت شد. ولی درمورد تعیین فردی که بتواند پس از وی به اداره امور کشور بپردازد ، غفلت ورزید. فرزندش ابوالفتح خان دارای لیاقت حکومت نبود . برادرزادگان و سایر دولتمردان هم پس از مرگ کریم خان برای کسب قدرت بجان هم افتادند و به کشتار یکدیگر پرداختنتد.

در میان مدعیان سلطنت ، آغامحمد خان پسر محمد حسن خان رئیس شاخه استرآباد ایل قاجار ، به رسم گروگان در دربار کریم خان می زیست و عمه اش زن کریم خان بود. وی بلافاصله پس از فوت کریم خان به طرف استرآباد ( گرگان ) گریخت و به جای پدرش در راس ایل خود قرار گرفت و در سال 1193 هجری جعفرخان جانشین کریم خان را در اصفهان شکست داد و آن شهر را گرفت و درحمله به شیراز با خیانت حاجی ابراهیم خان کلانتر ، موفق به فتح شیراز شد . پایداری لطفعلیخان آخرین فرد خاندان زند درکرمان به جائی نرسید و عاقبت بدست آغا محمد خان کور و در تهران به قتل رسید و خاندان زند پس از 46 سال حکومت منقرض گردید.

علت پیروزی آغا محمد خان را در برتری شرایط اقتصادی فئودال های شمال ایران دانسته اند که وجود ابریشم خام و پنبه در ایالات ساحلی دریای خزر که تجار ایرانی را قادر می ساخت از بنادر بحر خزر با روسیه دارای روابط تجاری از طریق جاده ابریشم گردند ودر ساحل جنوبی بحر خزر ، دول عثمانی و روسیه کالا به آسیای میانه صادر می کردند. به این جهات رونق تجارت در شمال ایران بیش از جنوب بود و خوانین ثروتمند شمال بهتر توانستند آغا محمد خان را حمایت مالی کنند. کریم خان سعی فراوان نمود که بنادر جنوب را فعال نماید ولی مساعی او بجایی نرسید چون همانطور که ذکر گردید مبادلات عمده تجاری ایرانی با دولت روسیه و از طریق بنادر دریای خزر و راه آسیای میانه بود. فئودال های جنوب توان مالی کافی باندازه فئودال های شمال را نداشتند تا لطفعلیخان زند را حمایت کنند و علاوه بر آن تمرکز قدرت حکومت پس از مرگ کریم خان در شیراز از بین رفت و نیرویی برای درهم کوبیدن قیام آغامحمدخان در بساط باقی نماند . خان قاجار براحتی حکام محلی را مطیع و برای پس گرفتن نواحی قفقازیه وارد عمل شد. گرجستان در این موقع توسط هراکلیوس اداره می شد و او پس از مرگ نادر نواحی شمال رودخانه ارس را تسخیر و با تزار روسیه یک قرارداد تهاجمی ـ تدافعی بست که اگر دولت ایران به گرجستان حمله کند ، دولت روسیه به دفاع از گرجستان اقدام کند. آغا محمد خان خواهان اطاعت از هراکلیوس گردید. تفلیس را گرفت و عمل زشت قتل عام در آنجا انجام داد ایروان خود مطیع شد ولی قلعه شوشی فتح نشد. نیروی کمکی روسیه که توسط کاترین دوم (96-1762 میلادی ) به گرجستان اعزام شده بودند . پس از مرگ وی توسط پال ( Paul) تزار جدید به روسیه فراخوانده شدند. آغامحمد خان هم به تهران بازگشت و در سال 1210 هجری تاجگذاری نمود ، و در 1212 هجری مجدداً روانه قفقازیه شد ، براحتی قلعه شوشی را تسخیر و سه روز بعد بدست غلامان خود کشته شد . این بار شاه قاجار بدست غلامان خویش کشته شد و نه بدست کسان یا رقیبان حکومت . بهرصورت ، نتیجه حکومت آ‌غا محمد خان برای ایران ، ایجاد وحدت و یک پارچگی و جلوگیری از تقسیم مملکت و برقراری امنیت بود. جواهرات و گنجینه نادری از مشهد به تهران انتقال یافت که هم اکنون قسمت اعظم پشتوانه خزانه ایران و در بانک ملی مرکز موجود است . رونق تجارت و برقراری قدرت حکومت مرکزی در تهران از دیگر نتایج حکومت آغامحمدخان است .

فتحعلیشاه قاجار (1260-1212 هجری ) :

پس از قتل آغامحمد خان قاجار ، ولیعهد و برادر زاده وی باباخان به سرعت از شیراز به تهران آمد و با کمک حاجی ابراهیم اعتماد الدوله در روز عید فطر 1212 هجری رسماً در تهران تاجگذاری نمود. مطابق معمول تعدادی مدعی سلطنت در همه نقاط ایران قیام کردند. فتحعلیشاه یکی پس از دیگری آنها را مطیع و یا کشت . پسر چهارمش عباس میرزا را بنا به وصیت آغا محمد خان به ولیعهدی برگزید و میرزا عیسی فراهانی ( میرزا بزرگ قائم مقام اول ) را به وزارت او برگماشت . در 1215 هجری به علت سعایت درباریان از اعتماد الدوله دستور داد که چشمان او را کور کردند و زبانش را بریدند و به قزوین فرستاد تا مرد.

در این ایام جامعه ایرانی دارای رژیم استبدادی و خود کامه ای بود که منافع کلی جامعه به جیب یک نفر به نام شاه و تعدادی درباریان و کارگزاران وی سرازی می شد. مسئله حقوق فردی و اجتماعی برکسی معلوم نبود در حالیکه درهمین زمان مردم اروپا در پی انقلابات سیاسی و صنعتی و تعریف حقوق اجتماعی در جاده تمدن و فرهنگ عالیتری روان بودند. مردان بزرگی در قرون هیجدهم و نوزدهم میلادی در اروپا آثار گرانبهایی در رشته های مختلف علوم ، فنون و هنر از خود باقی می گزاردند و گروههای مختلفی برای بهتر ساختن وضع عمومی جوامع خود فعال شدند ، حکومت های خود کامه را سرنگون و طالب احقاق حقوق فردی و حقوق طبقات گردیدند.

ایران از حدود قرن دهم تا حمله چنگیز در قرن سیزدهم میلادی از نظر اقتصادی و فرهنگی از کشورهای اروپایی به مراتب جلوتر بود. ولی اینک در قرن 18 میلادی دارای حکومتی است که با حکومت هزار سال قبل از خود فرقی ندارد. سیستم فئودالی همچنان باقی است و شخص شاه با قدرت کامل ، حاکم بر سرنوشت رعیت است . اگر کشورهای اروپایی هم به همان شکل قرون وسطایی خود باقی بودند ، مسئله ای برای ایران و کشورهای همانند بوجود نمی آمد. در پایان دوره قرون وسطی ، اروپا شاهد تکامل شعور اجتماعی ملت هایی بود که فریاد احقاق حقوق شان بلند بود و برای کسب عدالت و رفاه اجتماعی به پا خاسته بودند. در امریکا چند ایالت شرقی برضد مظالم حکومت انگلستان شورش کردند و با انقلاب به سلطه حکومت مادر در 1776 میلادی خاتمه بخشیدند ودر فرانسه هم مردم با انقلاب کبیر 1789 میلادی خودشان ، بساط حکومت خودکامه لوئی شانزدهم را سرنگون ساختند و دولت را بنا به خواسته خود تعیین کردند. انقلاب مردم فرانسه سرآغازی برای جنبش های حق طلبانه ملت های دیگر در اروپا گردید اما کشور ایران در این برهه از زمان یعنی آغاز حکومت فتحعلیشاه قاجار در 1795 میلادی برابر 1212 هجری قمری بی خبر از دگرگونی های جهانی مورد سوء استفاده دول اروپایی قرار گرفت . در این میان فرستادگان و عمال انگلستان گوی سبقت را از رقبای خود ربودند و عصر جدیدی در تاریخ ایران بنام عصر وابستگی آغاز شد این دوره را می توان عصر بی خبری و نادانی حکام ایرانی و یا عصر

خاندان هخامنشی و آغاز زندگی کوروش 34 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

خاندان هخامنشی و آغاز زندگی کوروش

1) نیاکان کوروش

خاندان هخامنشی با این که در ذکر همة اسلاف صاحب اعتبار کوروش ، در نزد محققان مختلف اتحاد نظر وجود ندارد و کسانی نیز به تعداد فرمانروایان پیشین و البته محلی و منطقه ای بودن برخی از آنان تأکید ورزیده اند ، ولی شکل قابل قبول این است که پس از هخامنشی جد خاندان ، شاهان ذیل دارای نام و نشان بوده اند :

چیش پش

کمبوجیه

کوروش

چیش پش

کوروش

کمبوجیه

کوروش سوم ( بزرگ )

به تعبیر هرودت قبایل پارسی در زمان استقرار در منطقه ای که نام آنها را بر خود پذیرفته و از کرمان تا خوزستان امتداد داشته است ، ده طایفه بوده اند که عبارتند از :

پاسارگادی ها ، مرفی ها ، ماسپیان ها ، پانتالی ها ، دروزی ها و گرمان های شهرنشین ، و همچنین ساگارتی ها ، مردها ، دروپیک ها ، ودائین های شبانکاره ، این که چنین ترکیبی در همة ادوار عمر سلسلة مزبور حفظ شده باشد محل تردید است ولی بی شبهه کوروش از دودمان پاسارگادی های شهرنشین بوده و در زمرة نجیب ترین و برجسته ترین اقوام پارسی به شمار می رفته است .

تعلقی که شاهان هخامنشی به محیط و مسکن مألوف خویش نشان می دادند و در همان معدود کتیبه ها و آثاری که به طور مستقیم از آنان باقی مانده ، آشکار است ، کنایه از شناختی دیرپا و سازگار با کل منطقة وسیع پارس کهن دارد و از احساسات درونی شده قرن های طولانی اقامت آنان سخن می گوید . در همان حال ، پیوستگی های تثبیت شده و هویت یافتة تاریخی آنها با دیگر اقوام ایرانی جا گرفته در سرتاسر فلات ایران هم مأخوذ از پشتوانه های زبانی ، فرهنگی ، عقیدتی اخلاقی و قومی مردمی است که اگر نه پیش تر دست کم در خلال نزدیک به دو سده و نیم فرمانروایی بی چون و چرای سلسلة مزبور ، یک جهتی و همداستانی و وحدت آریایی خود را کسب کرده بودند .

به عبارت دیگر ، کوروش بزرگ و سلسله ای که او جهانی شدنش را بنیاد نهاد حافظ منافع همة ایرانیان مستقر در نجد پهناور ایران و مبشر و مبین مجموعه آداب و اصول انسانی بی نظیری بود که به مرور ایام در وجود فرد فرد ایرانیان نهان و نهادینه شده بود و تنها در انتظار ناجی نیرومند و مظهر کامل عیاری می نمود که اراده و عزم ملی ایرانیان را برای قبول مسئولیت جهانداری و ارائه تصویری کامل از خصوصیات ایرانی نشان دهد .

تاریخ جانشینی کوروش را حدود سال 557 ق . م رقم زده اند و اگر جابجایی قدرت مادها با نوادة آژیدهاک را در همان محدودة سال 550 ق . م بدانیم ، یک نکته محرز است که کوروش پیش از دست زدن به چنان اقدام بزرگی که با سهجن خونری زیعمده همراه بوده ، به مدت دست کم هفت سال ، تجربة اداره سرزمین های پارس و انزان ( انشان ) را داشته است . کمبود منابع تحقیق مانع از آن نیست که بگوییم بدون شک توسعة متصرفات ایران در زمان کمبوجیه دوم و بعد هم دوران طلایی سازماندهی امپراتوری در عصر داریوش بزرگ ، مدیون پایه های مستحکمی است که بنیاد گذار سلسله پی افکنده است ، به تعبیر هرودت ، ایرانیان آن اندازه به مقام والای انسانی او نازش داشته اند که : « هیچ فرد پارسی تا امروز خود را در حد آن ندیده است که با کوروش برابر شود » ( ک . سوم ، 160 ) بریان ، همان ، ص 169 ) .

2) آغاز پادشاهی کوروش

نخستین کاری که کوروش پس از پیروزی بر پادشاهی ماد انجام داد ، انتخاب شهر بزرگ و با سابقة همدان به عنوان پایتخت دولت رو به توسعة خود بود . درست است که او و خلاف او ، در تمامی دوران حکمرانی خود از پایتخت های دیگری نظیر شوش و ری و پارسه استفاده کردند و فرضاً ایام بهار را در ری و تابستان را در همدان می گذرانیدند و پاییز و زمستان را هم به تناوب در پارسه و شوش به سر می آوردند ولی اهمیت همدان به عنوان خاستگاه نخستین دولت مقتدر آریایی در شرق و آن هم با قدمتی چند صد ساله بر کسی پوشیده نبود ، و دودمان سلطنتی هخامنشی هم که خود را وامدار و وارث بر حق برادران مادی خویش می دانست ، جداً این پیوستگی ها را محفوظ می داشت . به تعبیر دیگر با حفظ عمال مادی در مشاغل خود ، تبدیل قدرت چنان مخفیانه و زیرکانه و شاید هم بتوان گفت طبیعی و منطقی انجام گرفت که در نظر ملل غربی ، حکومت پارسی همان حکومت مادی جلوه می کرد و هرودوت و مورخان دیگر ، تا روزگار خود ، که 150 سال با آغاز کار کوروش فاصله داشت ، جنگ های پارسیان با یونانیان را جنگ های مادی می نامیدند .

البته نظیر این تحولات در حوزه های مدنی دیگری نیز که متعاقباً تحت تسلط پارسی ها درمی آمدند صورت گرفت ، چنان که بابل ، سارد ، مصر و غیره نیز حکومت جهانی ایرانیان را به رغبت پذیرا شدند و با حضور مستمر و مثبت خود در بنای امپراتوری ، آن را ، پل ارتباطی و میانی تمدن های شرق و غرب عالم کردند .

پادشاهی کوروش و فتوحات او

1) تسخیر لیدی

بی گمان ظهور قدرت جوان هخامنشی به رهبری مرد با کفایتی چون کوروش ، دلواپسی های بسیاری در کشورهای همسایه ایران می آفرید . جملگی پی بردند که دولت جوان هخامنشی با سرعت عمل و توانی که از خود نشان داده ، به صورتی ناگزیر درصدد بسط متصرفات خویش است . بر همگان روشن بود که جنگ یک علامت استثنایی از شیوه های کارایی دولت هاست ، حتی اگر این کارایی را از نظر دامنة بسیج نیروهای مولده انسانی ، مادی ، نظامی ، فنی و 000 که ضرورت آن را تحمیل کند ، قضاوت کنیم . حکومت و